შინაარსზე გადასვლა

ჩანგჭოუ: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა
[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
← წინა ცვლილება
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ვიზუალურივიკიტექსტი
დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5
 
(არ არის ნაჩვენები 12 მომხმარებელთა 2 შუალედ ვერსიებში)
ხაზი 1: ხაზი 1:
{{მუშავდება/ძირი|[[სპეციალური:Contributions/MarMakhar|MarMakhar]].|3|11|2021}}

{{ინფოდაფა დასახლება
{{ინფოდაფა დასახლება
|სტატუსი = საოლქო დონის ქალაქი
|სტატუსი = საოლქო დონის ქალაქი
ხაზი 10: ხაზი 8:
|პანორამის სიგანე =
|პანორამის სიგანე =
|წარწერა =
|წარწერა =
|დროშა =
|დროშა =
|დროშწარწ =
|დროშწარწ =
|გერბი =
|გერბი =
|გერბწარწ =
|გერბწარწ =
|გერბის სიგანე =
|გერბის სიგანე =
|დროშის სიგანე =
|დროშის სიგანე =
|ჩარჩო =
|ჩარჩო =
|ქვეყნის რუკა2 =
|ქვეყნის რუკა2 =
|ქვეყნის რუკის ზომა2 =
|ქვეყნის რუკის ზომა2 =
|წარწერა2=
|წარწერა2 =
|lat_dir =N |lat_deg =31 |lat_min =48 |lat_sec =40
|lat_dir =N |lat_deg =31 |lat_min =48 |lat_sec =40
|lon_dir =E |lon_deg =119 |lon_min =58 |lon_sec = 26
|lon_dir =E |lon_deg =119 |lon_min =58 |lon_sec =26
|CoordScale =
|CoordScale =
|ქვეყნის რუკის ზომა =300
|ქვეყნის რუკის ზომა = 300
|ქვეყნის რუკა=
|ქვეყნის რუკა=
|რეგიონის რუკის ზომა =
|რეგიონის რუკის ზომა =
|რეგიონის რუკა=
|რეგიონის რუკა=
|რაიონის რუკის ზომა =
|რაიონის რუკის ზომა =
|რეგიონის ტიპი = პროვინცია
|რეგიონის ტიპი = პროვინცია
|რეგიონი =ძიანსუ
|რეგიონი = ძიანსუ
|რეგიონი ცხრილში =
|რეგიონი ცხრილში =
|შიდა დაყოფა =
|შიდა დაყოფა =
|რაიონის ტიპი =
|რაიონის ტიპი =
|რაიონი =
|რაიონი =
|მმართველის ტიპი =
|მმართველის ტიპი =
|მმართველი =
|მმართველი =
|დაარსების თარიღი =
|დაარსების თარიღი =
|პირველი ხსენება =
|პირველი ხსენება =
|წინა სახელები =
|წინა სახელები =
|სტატუსი-დან =
|სტატუსი-დან =
|ფართობი = 4,384.58
|ფართობი = 4384,58
|სიმაღლის ტიპი=
|სიმაღლის ტიპი=
|დასახლების ცენტრის სიმაღლე=
|დასახლების ცენტრის სიმაღლე=
|კლიმატი=
|კლიმატი =
|ოფიციალური ენა=
|ოფიციალური ენა =
|მოსახლეობა = 4,592,431<ref name="stat">{{cite web |url=http://china-trade-research.hktdc.com/business-news/article/Fast-Facts/Changzhou-Jiangsu-City-Information/ff/en/1/1X000000/1X07403X.htm |title=Changzhou ( Jiangsu ) City Information |access-date=2010-06-30 |date=2010-03-01 |publisher=Changzhou Municipal Statistic Bureau |language=zh-hans |archive-url=https://web.archive.org/web/20150530005731/http://china-trade-research.hktdc.com/business-news/article/Fast-Facts/Changzhou-Jiangsu-City-Information/ff/en/1/1X000000/1X07403X.htm |archive-date=2015-05-30 |url-status=live }}</ref>
|მოსახლეობა = 4 592 431<ref name="stat">{{cite web |url=http://china-trade-research.hktdc.com/business-news/article/Fast-Facts/Changzhou-Jiangsu-City-Information/ff/en/1/1X000000/1X07403X.htm |title=Changzhou (Jiangsu) City Information |access-date=2010-06-30 |date=2010-03-01 |publisher=Changzhou Municipal Statistic Bureau |language=zh-hans |archive-url=https://web.archive.org/web/20150530005731/http://china-trade-research.hktdc.com/business-news/article/Fast-Facts/Changzhou-Jiangsu-City-Information/ff/en/1/1X000000/1X07403X.htm |archive-date=2015-05-30 |url-status=live }}</ref>
|აღწერის წელი =
|აღწერის წელი =
|სიმჭიდროვე = 1,000
|სიმჭიდროვე = 1000
|აგლომერაცია =
|აგლომერაცია =
|ეროვნული შემადგენლობა =
|ეროვნული შემადგენლობა =
|სარწმუნოებრივი შემადგენლობა =
|სარწმუნოებრივი შემადგენლობა =
|ეთნოქორონიმი =
|ეთნოქორონიმი =
|დროის სარტყელი =
|დროის სარტყელი =
|DST =
|DST =
|სატელეფონო კოდი =
|სატელეფონო კოდი =
|საფოსტო ინდექსი =
|საფოსტო ინდექსი =
|საავტომობილო კოდი=
|საავტომობილო კოდი=
|საიტი =http://www.changzhou.gov.cn/
|საიტი = http://www.changzhou.gov.cn/
|კატეგორია ვიკისაწყობში =
|კატეგორია ვიკისაწყობში =
|add1n=
|add1n=
ხაზი 63: ხაზი 61:
}}
}}
'''ჩანგჭოუ''' ({{lang-zh|常州市}}, ჩანგჭოუს დიალექტი: ''Zaon Tsei'') — საოლქო დონის ქალაქი [[ძიანსუ]]ს პროვინციაში, [[ჩინეთი]]. ქალაქი წარსულში ცნობილი იყო, როგორც: იალინგი, ლალინგი და ძინლინგი. დასახლება მდებარეობს [[მდინარე]] [[იანძი]]ს სამხრეთ [[ნაპირი|ნაპირზე]]. ჩანგჭოუ [[დასავლეთი]]დან ესაზღვრება პროვინციულ დედაქალაქს [[ნანკინი|ნანკინს]], ჩრდილო-დასავლეთიდან ჭენძიანგს, [[აღმოსავლეთი]]დან [[უსი]]ს, [[სამხრეთი]]დან კი [[ჯეძიანი]]ს პროვინციას. ჩანგჭოუ მდებარეობს მაღალგანვითარებული იანძის დელტის რეგიონს, რომელიც [[შანხაი]]ს ჩრდილოეთით ვრცელდება. ქალაქ ჩანგჭოუს მოსახლებამ, [[2020]] წლის მონაცემებით, 4 592 431 ადამიანი შეადგინა.<ref name="oecd2015">{{cite book|url=http://www.keepeek.com/Digital-Asset-Management/oecd/urban-rural-and-regional-development/oecd-urban-policy-reviews-china-2015_9789264230040-en#page39|title=OECD Urban Policy Reviews: China 2015, OECD READ edition|date=18 April 2015|website=OECD iLibrary|series=OECD Urban Policy Reviews|publisher=[[Organisation for Economic Co-operation and Development|OECD]]|isbn=9789264230033|page=37|language=en|doi=10.1787/9789264230040-en|issn=2306-9341|access-date=9 December 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170327210032/http://www.keepeek.com/Digital-Asset-Management/oecd/urban-rural-and-regional-development/oecd-urban-policy-reviews-china-2015_9789264230040-en#page39|archive-date=27 March 2017|url-status=live}}Linked from the OECD [http://www.oecd.org/china/oecd-urban-policy-reviews-china-2015-9789264230040-en.htm here] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171209044027/http://www.oecd.org/china/oecd-urban-policy-reviews-china-2015-9789264230040-en.htm |date=2017-12-09 }}</ref><ref name="citypop"/>
'''ჩანგჭოუ''' ({{lang-zh|常州市}}, ჩანგჭოუს დიალექტი: ''Zaon Tsei'') — საოლქო დონის ქალაქი [[ძიანსუ]]ს პროვინციაში, [[ჩინეთი]]. ქალაქი წარსულში ცნობილი იყო, როგორც: იალინგი, ლალინგი და ძინლინგი. დასახლება მდებარეობს [[მდინარე]] [[იანძი]]ს სამხრეთ [[ნაპირი|ნაპირზე]]. ჩანგჭოუ [[დასავლეთი]]დან ესაზღვრება პროვინციულ დედაქალაქს [[ნანკინი|ნანკინს]], ჩრდილო-დასავლეთიდან ჭენძიანგს, [[აღმოსავლეთი]]დან [[უსი]]ს, [[სამხრეთი]]დან კი [[ჯეძიანი]]ს პროვინციას. ჩანგჭოუ მდებარეობს მაღალგანვითარებული იანძის დელტის რეგიონს, რომელიც [[შანხაი]]ს ჩრდილოეთით ვრცელდება. ქალაქ ჩანგჭოუს მოსახლებამ, [[2020]] წლის მონაცემებით, 4 592 431 ადამიანი შეადგინა.<ref name="oecd2015">{{cite book|url=http://www.keepeek.com/Digital-Asset-Management/oecd/urban-rural-and-regional-development/oecd-urban-policy-reviews-china-2015_9789264230040-en#page39|title=OECD Urban Policy Reviews: China 2015, OECD READ edition|date=18 April 2015|website=OECD iLibrary|series=OECD Urban Policy Reviews|publisher=[[Organisation for Economic Co-operation and Development|OECD]]|isbn=9789264230033|page=37|language=en|doi=10.1787/9789264230040-en|issn=2306-9341|access-date=9 December 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170327210032/http://www.keepeek.com/Digital-Asset-Management/oecd/urban-rural-and-regional-development/oecd-urban-policy-reviews-china-2015_9789264230040-en#page39|archive-date=27 March 2017|url-status=live}}Linked from the OECD [http://www.oecd.org/china/oecd-urban-policy-reviews-china-2015-9789264230040-en.htm here] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171209044027/http://www.oecd.org/china/oecd-urban-policy-reviews-china-2015-9789264230040-en.htm |date=2017-12-09 }}</ref><ref name="citypop"/>

==ისტორია==
[[File:景德镇窑影青观音坐像.jpg|left|thumb|150px|გუანიინის ქანდაკება, ძინგტე კლინი. [[სუნის დინასტია]]. დაცულია ჩანგჭოუს მუზეუმში]]
„იანჩენგის ნანგრევები“ ({{lang-zh|淹城遺址}}), მოიცავს გალავნით შემოსაზღვრულ ქალაქს, რომელიც მდებარეობს ჩანგჭოუს უძინის რეგიონში. ის დაარსდა დაახლოებით 3000 წლის წინ, დასავლეთი ჭოუს დინასტიის ჩამოყალიბების პერიოდში. თანამედროვე ჩანგჭოუს ტერიტორიაზე უძველესი დასახლების შესახებ ჩანაწერი ძიუნის პერიოდით, [[ძველი წელთაღრიცხვა|ძველი წელთაღრიცხვით]] 221 წლით თარიღდება. სწორედ ამ პერიოდში ჩამოყალიბდა [[ცინის დინასტია]]. [[სუის დინასტია|სუის დინასტიისა]] და [[ტანის დინასტია|ტანის დინასტიის]] მმართველობის პერიოდში ქალაქი ცნობილი იყო როგორც '''ფილინგი''' ({{lang-zh|毗陵}}) და ის ლიანგის სამეფოს შენ-ფასინგის დედაქალაქი იყო. [[698]] წელს ჩანგჭოუს მისი ამჟამინდელი სახელწოდება ეწოდა, რაც „ჩვეულებრივ პრეფექტურას“ ნიშნავს. [[609]] წელს, [[ჩინეთის დიდი არხი]]ს მშენებლობის შემდეგ, ჩანგჭოუ გახდა ამ არხის ერთ-ერთი პორტის ადგილსამყოფელი, რაც აქ მოყვანილი მარცვლეულის გადაზიდვის საშუალებას იძლეოდა. ჩანგჭოუს გარშემო არსებულ დასახლებებში დღემდე მოჰყავთ ისეთი პროდუქტი, როგორიცაა: [[ბრინჯი]], [[თევზები|თევზი]], [[ჩაი]], [[აბრეშუმი]], [[ბამბუკისებრნი]] და ხილი.

[[ტაიპინელთა აჯანყება|ტაიპინელთა აჯანყების]] დროს, [[1850]]-იან წლებში ჩანგჭოუში ლიდერებისათვის ხუთი სასახლიდან ერთ-ერთი, „ციური სიმშვიდის სამეფო“ აშენდა. დღესდღეობით, „მეფის სასახლის“ ნანგრევები ჩანგჭოუში არსებული No.1 ჰოსპიტალის მიმდებარედაა.

[[1920]]-იან წლებში ჩანგჭოუში [[ბამბა|ბამბის]] ქარხნების მშენებლობა დაიწყო. ბამბის ინდუსტრია გაძლიერდა [[1930]]-იანი წლების ბოლოს, როდესაც ბიზნესების ნაწილი [[შანხაი]]ს [[იაპონია|იაპონიის]] მიერ ოკუპაციის გამო, [[ჩინეთი]]ს უდიდესი ქალაქის ფარგლებს გარეთ გადავიდა. სხვა ჩინური ქალაქებისაგან განსხვავებით, [[1966]]–[[1976]] წლების [[ჩინეთის კულტურული რევოლუცია|ჩინეთის კულტურული რევოლუციის]] დროს ჩანგჭოუ განვითარებას კვლავ აგრძელებდა. დღესდღეობით ეს ქალაქი მნიშვნელოვანი სამრეწველო ცენტრია: [[ტექსტილი]]ს, კვების პროდუქტების, ინჟინერიისა და უმაღლესი ტექნოლოგიების მხრივ.


==დემოგრაფია==
==დემოგრაფია==
ხაზი 68: ხაზი 74:


==განათლება==
==განათლება==
ჩანგჭოუ საგანმანათლებლო ცენტრია, სადაც არაერთი უნივერსიტეტი მდებარეობს. სასწავლო დაწესებულებებს შორისაა: ჩანგჭოუს უნივერსიტეტი, ხოხაის უნივერსიტეტი (ჩანგჭოუს კამპუსი) ძიანგსუს მეცნიერებისა და ტექნოლოგიის მასწავლებელთა უნივერსიტეტი, ძიანგსუს ტექნოლოგიების ინსტიტუტი. ქალაქში ასევე მდებარეობს არაერთი ცნობილი საშუალო სკოლა. მათ შორისაა ჩანგჭოუს [[ძიანსუ]]ს პროვინციის უმაღლესი სკოლა.<ref>{{Cite web |url=http://www.changzhou.gov.cn/ns_news/397397391556524 |title=Archived copy |access-date=2018-12-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181225175304/http://www.changzhou.gov.cn/ns_news/397397391556524 |archive-date=2018-12-25 |url-status=live }}</ref>

==კლიმატი==
ქალაქისათვის დამახასიათებელია ნოტიო სუბტროპიკული კლიმატი. ქალაქში, ზოგადად, ცივი [[ზამთარი]] და ცხელი და ნალექიანი [[ზაფხული]]ა. წლის განმავლობაში ჩანგჭოუსათვის ხშირია ტემპერატურის მკვეთრი ცვალებადობა
{{Weather box
|width = auto
|metric first=y
|single line=y
|location = ჩანგჭოუ (1971–2000)
|Jan high C = 7.1
|Feb high C = 8.6
|Mar high C = 12.9
|Apr high C = 19.6
|May high C = 25.1
|Jun high C = 28.3
|Jul high C = 31.8
|Aug high C = 31.6
|Sep high C = 27.1
|Oct high C = 22.2
|Nov high C = 16.0
|Dec high C = 10.0
|year high C= 20.0

|Jan mean C = 3.1
|Feb mean C = 4.5
|Mar mean C = 8.7
|Apr mean C = 14.9
|May mean C = 20.3
|Jun mean C = 24.3
|Jul mean C = 28.0
|Aug mean C = 27.6
|Sep mean C = 23.2
|Oct mean C = 17.8
|Nov mean C = 11.5
|Dec mean C = 5.5

|Jan low C = 0.0
|Feb low C = 1.4
|Mar low C = 5.2
|Apr low C = 10.9
|May low C = 16.3
|Jun low C = 20.9
|Jul low C = 25.0
|Aug low C = 24.7
|Sep low C = 20.1
|Oct low C = 14.3
|Nov low C = 7.9
|Dec low C = 2.0
|year low C= 12.4
|precipitation colour = green
|Jan precipitation mm = 44.6
|Feb precipitation mm = 53.7
|Mar precipitation mm = 89.2
|Apr precipitation mm = 81.2
|May precipitation mm = 102.4
|Jun precipitation mm = 189.3
|Jul precipitation mm = 171.7
|Aug precipitation mm = 116.1
|Sep precipitation mm = 92.2
|Oct precipitation mm = 68.7
|Nov precipitation mm = 52.7
|Dec precipitation mm = 29.6
|unit precipitation days = 0.1 mm
|Jan precipitation days = 8.7
|Feb precipitation days = 9.8
|Mar precipitation days = 13.0
|Apr precipitation days = 11.4
|May precipitation days = 11.7
|Jun precipitation days = 12.8
|Jul precipitation days = 12.8
|Aug precipitation days = 11.3
|Sep precipitation days = 9.5
|Oct precipitation days = 8.7
|Nov precipitation days = 7.0
|Dec precipitation days = 6.1
|source 1 = <ref>{{cite web|url=http://www.weather.com.cn/cityintro/101191101.shtml?|title=:常州 - 气象数据 - 中国天气网|website=www.weather.com.cn|access-date=2011-06-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20110627113515/http://www.weather.com.cn/cityintro/101191101.shtml|archive-date=2011-06-27|url-status=live}}</ref>
}}

==კულტურა==
==კულტურა==
ჩანგჭოუს დიალექტი ჩინურის უ [[ენათა ოჯახები|ენათა ოჯახს]] მიეკუთვნება.

ჩანგჭოუს ცნობილ ხელნაკეთ ნივთს „ჯვარედინი“ აბრეშუმის ნაქარგები და [[ბამბუკისებრნი|ბამბუკის]] ჩუქურთმები წარმოადგენს.

ცნობილ წასახელმსებლებს შორის, რომელსაც ჩანგჭოუში ამზადებენ, შედის: [[ბოლოკი]]ს მწნილი, სეზამის მარცველბის ტკბილეული, ტკბილი წებოვანი ბრინჯის ფქვილი ფერმენტირებული [[ბრინჯი]]თა და ლაფშებით (ამ ლაბშას ხშირად დრაკონის წვერის ლაფშასაც უწოდებენ).

[[2004]] წლიდან, ჩანგჭოუმ წარმატებულად უმასპინძლა (თანაც სამჯერ) [[ჩინეთი]]ს მულტფილმისა და ციფრული ხელოვნების საერთაშორისო ფესტივალს. [[2006]] წლის [[12 დეკემბერი|12 დეკემბერს]] ჩანგჭოუს ეროვნული მულტფილმების ინდუსტრიული ბაზა „2006 წლის ყველაზე დიდი საინვესტიციო ღირებულების მქონე ათ საუკეთესო ბაზას“ შორის დასახელდა.<ref>{{Cite web |url=http://www.changzhou.gov.cn/ns_news/692688798972247 |title=Archived copy |access-date=2018-12-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181225175539/http://www.changzhou.gov.cn/ns_news/692688798972247 |archive-date=2018-12-25 |url-status=live }}</ref>

==დაძმობილებული ქალაქები==
==დაძმობილებული ქალაქები==
* {{flagicon|Japan}} ტაკაცუკი, [[ოსაკის პრეფექტურა]], [[იაპონია]]
* {{flagicon|Australia}} ჰარსტვილი, [[ახალი სამხრეთი უელსი]], [[ავსტრალია]]
* {{flagicon|US}} ტორინგტონი, [[კონექტიკუტი]], [[აშშ]]
* {{flagicon|UK}} სოლიჰალი, [[ინგლისი]], [[გაერთიანებული სამეფო]]
* {{flagicon|Tanzania}} [[დარ-ეს-სალამი]], [[ტანზანია]]
* {{flagicon|Italy}} [[პრატო]], [[იტალია]]
* {{flagicon|US}} [[ბუფალო (ნიუ-იორკი)|ბუფალო]], [[აშშ]]
* {{flagicon|US}} როკფოლდი, [[ილინოისი]], [[აშშ]]
* {{flagicon|Romania}} [[არადი (რუმინეთი)|არადი]], [[რუმინეთი]]
* {{flagicon|Israel}} ნეტანია, [[ისრაელი]]
* {{flagicon|Australia}} უინდჰემი, [[ავსტრალია]]
* {{flagicon|Brazil}} [[კურიტიბა]], [[ბრაზილია]]
* {{flagicon|Germany}} [[მინდენი]], [[გერმანია]]
* {{flagicon|Germany}} [[ესენი]], [[გერმანია]]
* {{flagicon|Chile}} [[ლა-სერენა (ჩილე)|ლა-სერენა]], [[ჩილე]]
* {{flagicon|Canada}} ნიაგარა-ფოლსი, [[კანადა]]
* {{flagicon|Malaysia}} იოჰორ-ბაჰრუ, [[მალაიზია]]
* {{flagicon|Netherlands}} [[ტილბურგი]], [[ნიდერლანდები]]
* {{flagicon|Finland}} [[სატაკუნტა]], [[ფინეთი]]
* {{flagicon|Poland}} იელენია-გორა, [[პოლონეთი]]
* {{flagicon|Belgium}} ლომელი, [[ბელგია]]
* {{flagicon|Denmark}} [[რანერსი]], [[დანია]]
* {{flagicon|Russia}} [[ტომსკი]], [[რუსეთი]]
* {{flagicon|Russia}} [[სტავროპოლი]], [[რუსეთი]]
* {{flagicon|Japan}} ტოკოროზავა, [[იაპონია]]
* {{flagicon|South Korea}} [[ნამიანჯუ]], [[სამხრეთი კორეა]]
* {{flagicon|South Korea}} ჩუნჩონი, [[სამხრეთი კორეა]]
* {{flagicon|Turkey}} [[ესქიშეჰირი]], [[თურქეთი]]
* {{flagicon|Mauritius}} ბასინ-როუზ ჰილზი, [[მავრიკი]]

==რესურსები ინტერნეტში==
==რესურსები ინტერნეტში==
*[http://www.changzhou.gov.cn ჩანგჭოუს სამთავრობო ვებ-გვერდი] (ჩინურად)
*[http://www.changzhou.gov.cn ჩანგჭოუს სამთავრობო ვებ-გვერდი] (ჩინურად)
ხაზი 75: ხაზი 197:
*[https://web.archive.org/web/20131102133053/http://www.mildchina.com/history-culture/changzhou-history.html ქალაქ ჩანგჭოუს ისტორია და კულტურა] (Mildchina.com)
*[https://web.archive.org/web/20131102133053/http://www.mildchina.com/history-culture/changzhou-history.html ქალაქ ჩანგჭოუს ისტორია და კულტურა] (Mildchina.com)
*[https://web.archive.org/web/20131203001728/http://www.zeelandstijl.nl/ კაფე ზელანდია - პირველი ევროპული სტილის კაფე ჩანგჭოუში] (ჩინურად)
*[https://web.archive.org/web/20131203001728/http://www.zeelandstijl.nl/ კაფე ზელანდია - პირველი ევროპული სტილის კაფე ჩანგჭოუში] (ჩინურად)
*[http://www.scholarshipchina.com/city/61-changzhou ჩანგჭოუს საერთაშორისო საუნივერსიტეტო პროგრამები]
*[http://www.scholarshipchina.com/city/61-changzhou ჩანგჭოუს საერთაშორისო საუნივერსიტეტო პროგრამები]{{Dead link|date=ივნისი 2024 |bot=InternetArchiveBot }}

==სქოლიო==
==სქოლიო==
{{სქოლიო}}
{{სქოლიო}}

[[კატეგორია:ძიანსუს ქალაქები]]
[[კატეგორია:ჩანგჭოუ]]

უკანასკნელი რედაქცია 22:26, 15 ივნისი 2024-ის მდგომარეობით

საოლქო დონის ქალაქი
ჩანგჭოუ
常州市
ქვეყანა ჩინეთის დროშა ჩინეთი
პროვინცია ძიანსუ
შიდა დაყოფა Tianning District, Zhonglou District, Xinbei District, Wujin District, Liyang, Jintan District და Changzhou Economic and Technological Development District
კოორდინატები 31°48′40″ ჩ. გ. 119°58′26″ ა. გ. / 31.81111° ჩ. გ. 119.97389° ა. გ. / 31.81111; 119.97389
ფართობი 4384,58 კმ²
მოსახლეობა 4 592 431[1] კაცი
სიმჭიდროვე 1000 კაცი/კმ²
სასაათო სარტყელი UTC+8
სატელეფონო კოდი 0519
საფოსტო ინდექსი 213000
საავტომობილო კოდი 苏D
ოფიციალური საიტი changzhou.gov.cn
ჩანგჭოუ — ჩინეთი
ჩანგჭოუ

ჩანგჭოუ (ჩინ.: 常州市, ჩანგჭოუს დიალექტი: Zaon Tsei) — საოლქო დონის ქალაქი ძიანსუს პროვინციაში, ჩინეთი. ქალაქი წარსულში ცნობილი იყო, როგორც: იალინგი, ლალინგი და ძინლინგი. დასახლება მდებარეობს მდინარე იანძის სამხრეთ ნაპირზე. ჩანგჭოუ დასავლეთიდან ესაზღვრება პროვინციულ დედაქალაქს ნანკინს, ჩრდილო-დასავლეთიდან ჭენძიანგს, აღმოსავლეთიდან უსის, სამხრეთიდან კი ჯეძიანის პროვინციას. ჩანგჭოუ მდებარეობს მაღალგანვითარებული იანძის დელტის რეგიონს, რომელიც შანხაის ჩრდილოეთით ვრცელდება. ქალაქ ჩანგჭოუს მოსახლებამ, 2020 წლის მონაცემებით, 4 592 431 ადამიანი შეადგინა.[2][3]

ისტორია

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
გუანიინის ქანდაკება, ძინგტე კლინი. სუნის დინასტია. დაცულია ჩანგჭოუს მუზეუმში

„იანჩენგის ნანგრევები“ (ჩინ.: 淹城遺址), მოიცავს გალავნით შემოსაზღვრულ ქალაქს, რომელიც მდებარეობს ჩანგჭოუს უძინის რეგიონში. ის დაარსდა დაახლოებით 3000 წლის წინ, დასავლეთი ჭოუს დინასტიის ჩამოყალიბების პერიოდში. თანამედროვე ჩანგჭოუს ტერიტორიაზე უძველესი დასახლების შესახებ ჩანაწერი ძიუნის პერიოდით, ძველი წელთაღრიცხვით 221 წლით თარიღდება. სწორედ ამ პერიოდში ჩამოყალიბდა ცინის დინასტია. სუის დინასტიისა და ტანის დინასტიის მმართველობის პერიოდში ქალაქი ცნობილი იყო როგორც ფილინგი (ჩინ.: 毗陵) და ის ლიანგის სამეფოს შენ-ფასინგის დედაქალაქი იყო. 698 წელს ჩანგჭოუს მისი ამჟამინდელი სახელწოდება ეწოდა, რაც „ჩვეულებრივ პრეფექტურას“ ნიშნავს. 609 წელს, ჩინეთის დიდი არხის მშენებლობის შემდეგ, ჩანგჭოუ გახდა ამ არხის ერთ-ერთი პორტის ადგილსამყოფელი, რაც აქ მოყვანილი მარცვლეულის გადაზიდვის საშუალებას იძლეოდა. ჩანგჭოუს გარშემო არსებულ დასახლებებში დღემდე მოჰყავთ ისეთი პროდუქტი, როგორიცაა: ბრინჯი, თევზი, ჩაი, აბრეშუმი, ბამბუკისებრნი და ხილი.

ტაიპინელთა აჯანყების დროს, 1850-იან წლებში ჩანგჭოუში ლიდერებისათვის ხუთი სასახლიდან ერთ-ერთი, „ციური სიმშვიდის სამეფო“ აშენდა. დღესდღეობით, „მეფის სასახლის“ ნანგრევები ჩანგჭოუში არსებული No.1 ჰოსპიტალის მიმდებარედაა.

1920-იან წლებში ჩანგჭოუში ბამბის ქარხნების მშენებლობა დაიწყო. ბამბის ინდუსტრია გაძლიერდა 1930-იანი წლების ბოლოს, როდესაც ბიზნესების ნაწილი შანხაის იაპონიის მიერ ოკუპაციის გამო, ჩინეთის უდიდესი ქალაქის ფარგლებს გარეთ გადავიდა. სხვა ჩინური ქალაქებისაგან განსხვავებით, 1966–1976 წლების ჩინეთის კულტურული რევოლუციის დროს ჩანგჭოუ განვითარებას კვლავ აგრძელებდა. დღესდღეობით ეს ქალაქი მნიშვნელოვანი სამრეწველო ცენტრია: ტექსტილის, კვების პროდუქტების, ინჟინერიისა და უმაღლესი ტექნოლოგიების მხრივ.

დემოგრაფია

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

2010 წლის მონაცემებით ჩანგჭოუში 4 592 431 ადამიანი ცხოვრობდა, რაც წინა მონაცემებთან შედარებით 2%-ით მაღალი მაჩვენებელია. მთლიანი მაჩვენებლიდან 3 290 918 ადამიანი ამ ქალაქის 5 ურბანულ რეგიონში ცხოვრობს.[3]

განათლება

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ჩანგჭოუ საგანმანათლებლო ცენტრია, სადაც არაერთი უნივერსიტეტი მდებარეობს. სასწავლო დაწესებულებებს შორისაა: ჩანგჭოუს უნივერსიტეტი, ხოხაის უნივერსიტეტი (ჩანგჭოუს კამპუსი) ძიანგსუს მეცნიერებისა და ტექნოლოგიის მასწავლებელთა უნივერსიტეტი, ძიანგსუს ტექნოლოგიების ინსტიტუტი. ქალაქში ასევე მდებარეობს არაერთი ცნობილი საშუალო სკოლა. მათ შორისაა ჩანგჭოუს ძიანსუს პროვინციის უმაღლესი სკოლა.[4]

კლიმატი

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ქალაქისათვის დამახასიათებელია ნოტიო სუბტროპიკული კლიმატი. ქალაქში, ზოგადად, ცივი ზამთარი და ცხელი და ნალექიანი ზაფხულია. წლის განმავლობაში ჩანგჭოუსათვის ხშირია ტემპერატურის მკვეთრი ცვალებადობა

ჰავის მონაცემები — ჩანგჭოუ (1971–2000)
თვე იან თებ მარ აპრ მაი ივნ ივლ აგვ სექ ოქტ ნოე დეკ წლიური
საშუალო მაღალი °C 7.1 8.6 12.9 19.6 25.1 28.3 31.8 31.6 27.1 22.2 16.0 10.0 20.0
საშუალო დღიური °C 3.1 4.5 8.7 14.9 20.3 24.3 28.0 27.6 23.2 17.8 11.5 5.5 15.8
საშუალო დაბალი °C 0.0 1.4 5.2 10.9 16.3 20.9 25.0 24.7 20.1 14.3 7.9 2.0 12.4
საშუალო ნალექი (მმ) 44.6 53.7 89.2 81.2 102.4 189.3 171.7 116.1 92.2 68.7 52.7 29.6 1 091,4
ნალექიანი დღეები საშუალოდ (≥ 0.1 mm) 8.7 9.8 13.0 11.4 11.7 12.8 12.8 11.3 9.5 8.7 7.0 6.1 122.8
წყარო: [5]

კულტურა

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ჩანგჭოუს დიალექტი ჩინურის უ ენათა ოჯახს მიეკუთვნება.

ჩანგჭოუს ცნობილ ხელნაკეთ ნივთს „ჯვარედინი“ აბრეშუმის ნაქარგები და ბამბუკის ჩუქურთმები წარმოადგენს.

ცნობილ წასახელმსებლებს შორის, რომელსაც ჩანგჭოუში ამზადებენ, შედის: ბოლოკის მწნილი, სეზამის მარცველბის ტკბილეული, ტკბილი წებოვანი ბრინჯის ფქვილი ფერმენტირებული ბრინჯითა და ლაფშებით (ამ ლაბშას ხშირად დრაკონის წვერის ლაფშასაც უწოდებენ).

2004 წლიდან, ჩანგჭოუმ წარმატებულად უმასპინძლა (თანაც სამჯერ) ჩინეთის მულტფილმისა და ციფრული ხელოვნების საერთაშორისო ფესტივალს. 2006 წლის 12 დეკემბერს ჩანგჭოუს ეროვნული მულტფილმების ინდუსტრიული ბაზა „2006 წლის ყველაზე დიდი საინვესტიციო ღირებულების მქონე ათ საუკეთესო ბაზას“ შორის დასახელდა.[6]

დაძმობილებული ქალაქები

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

რესურსები ინტერნეტში

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
  1. ↑ Changzhou (Jiangsu) City Information zh-hans. Changzhou Municipal Statistic Bureau (2010-03-01). ციტირების თარიღი: 2010-06-30
  2. ↑ (18 April 2015) OECD Urban Policy Reviews: China 2015, OECD READ edition, OECD Urban Policy Reviews (en). OECD, გვ. 37. DOI:10.1787/9789264230040-en. ISBN 9789264230033. Linked from the OECD here დაარქივებული 2017-12-09 საიტზე Wayback Machine.
  3. ↑ 3.0 3.1 China: Jiāngsū (Prefectures, Cities, Districts and Counties) - Population Statistics, Charts and Map. ციტირების თარიღი: 2014-12-31
  4. ↑ Archived copy. ციტირების თარიღი: 2018-12-25
  5. ↑ :常州 - 气象数据 - 中国天气网. ციტირების თარიღი: 2011-06-27
  6. ↑ Archived copy. ციტირების თარიღი: 2018-12-25
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=ჩანგჭოუ&oldid=4668758“-დან