რიჩარდ რაიტი (მწერალი)
| რიჩარდ რაიტი | |
|---|---|
 | |
| დაბადების თარიღი | 4 სექტემბერი, 1908[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] |
| დაბადების ადგილი | ნატჩეზი[12] [13] ან Roxie[14] |
| გარდაცვალების თარიღი | 28 ნოემბერი, 1960[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] (52 წლის) |
| გარდაცვალების ადგილი | პარიზი |
| დასაფლავებულია | პერ-ლაშეზის კრემატორიუმ-კოლუმბარიუმი[15] [16] და Grave of Wright |
| საქმიანობა | პოეტი, რომანისტი, ავტობიოგრაფი, ნოველისტი, მწერალი[10] და დრამატურგი[17] |
| ენა | ინგლისური ენა |
| ეროვნება | აფრო-ამერიკელები[17] [18] |
| მოქალაქეობა | აშშ[19] |
| ალმა-მატერი | ლენიერის საშუალო სკოლა |
| ჟანრი | ავტობიოგრაფია |
| Magnum opus | Uncle Tom's Children, Native Son, Black Boy და The Outsider |
| ჯილდოები | სპინგარნის მედალი[20] და გუგენჰაიმის სტიპენდია[12] |
|
გავლენა მოახდინეს | |
რიჩარდ ნათანაელ რაიტი (ინგლ. Richard Nathaniel Wright; დ. 4 სექტემბერი, 1908, მისისიპი — გ. 28 ნოემბერი, 1960, პარიზი) — ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი აფროამერიკელი მწერალი. მას ასევე უწოდებდნენ „Black Boy“-ს — „შავი ბიჭუნა“, ამ სახელწოდების ავტობიოგრაფიული რომანის გამოსვლის შემდეგ.
ბიოგრაფია
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]რაიტი დაიბადა 1908 წლის 4 სექტემბერს ნატჩეზთან ახლოს, პლანტაციაში, მდინარე მისისიპის სანაპიროზე, სადაც მან ცხოვრების პირველი წლები გაატარა. ოჯახი ადრე დაინგრა, დედა და შვილები ჯექსონში გადავიდნენ დედის მშობლებთან. ცხრა კლასის დამთავრების შემდეგ, რაიტმა მიატოვა სკოლა დედისა და უმცროსი ძმის დასახმარებლად. მან 16 წლის ასაკში ადგილობრივ გაზეთში პირველი მოთხრობა გამოქვეყნება, რამაც მომავალ ავტორს თავდაჯერება შემატა. 1927 წელს რაიტი საცხოვრებლად ჩიკაგოში გადავიდა, მუშაობდა ჭურჭლის მრეცხავად, კლერკად, ფოსტალიონად; დაკავებული იყო თვითგანათლებით. 1932 წელს შეუერთდა ჯონ რიდის კლუბს, დაუახლოვდა კომუნისტებს . მისმა პირველმა სერიოზულმა ნაშრომმა, Uncle Tom's Children (1938), მოიგო Story Magazine Prize. 1939 წელს რაიტმა მიიღო გუგენჰეიმის სტიპენდია, რამაც მას საშუალება მისცა დაეწერა რომანი Native Son (1940) და ავტობიოგრაფიული რომანი „შავი ბიჭუნა“'(Black Boy, 1945). მისი გაგრძელება, American Hunger, გამოქვეყნდა ავტორის სიკვდილის შემდეგ, 1977 წელს .
1948–1950 წლებში იგი ჰოლივუდის შავ სიაში იმყოფებოდა.
1958 წელს მან გამოაქვეყნა რომანი The Long Dream, რომელიც 1940-1950 წლებში აშშ-ს სამხრეთში ახალგაზრდა შავკანიანების პიროვნების ჩამოყალიბებას ეძღვნება.
რაიტი ასევე იყო ერთ-ერთი პირველი ამერიკელი მწერალი, რომელიც ჰაიკუს ჟანრში მუშაობდა.
შემოქმედება
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]დრამა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- Native Son: The Biography of a Young American პაულ გრინთან ერთად (New York: Harper, 1941)
მხატვრული ლიტერატურა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- Uncle Tom's Children (New York: Harper, 1938)
- The Man Who Was Almost a Man (New York: Harper, 1940)
- Native Son (New York: Harper, 1940)
- The Man Who Lived Underground (1942)
- The Outsider (New York: Harper, 1953)
- Savage Holiday (New York: Avon, 1954)
- The Long Dream (Garden City, New York: Doubleday, 1958)
- Eight Men (Cleveland and New York: World, 1961)
- Lawd Today (New York: Walker, 1963)
- Rite of Passage (New York: Harper Collins, 1994)
- A Father's Law (London: Harper Perennial, 2008) (დაუსრულებელი)
რესურსები ინტერნეტში
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- რიჩარდ რაიტი (მწერალი) — სტატია დიდი რუსული ენციკლოპედიიდან (რუსული)
- რიჩარდ რაიტი (მწერალი) — სტატია ენციკლოპედია ბრიტანიკიდან (ინგლისური)
სქოლიო
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- ↑ 1.0 1.1 Person Profile // კინოფილმების ინტერნეტ-მონაცემთა ბაზა — 1990.
- ↑ 2.0 2.1 Encyclopædia Britannica
- ↑ 3.0 3.1 SNAC — 2010.
- ↑ 4.0 4.1 ბროდვეის ინტერნეტ მონაცემთა ბაზა — 2000.
- ↑ 5.0 5.1 Babelio — 2007.
- ↑ 6.0 6.1 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
- ↑ 7.0 7.1 გუგენჰაიმის მუზეუმი — 1937.
- ↑ 8.0 8.1 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
- ↑ 9.0 9.1 Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia, 1968.
- ↑ 10.0 10.1 10.2 The Fine Art Archive — 2003.
- ↑ 11.0 11.1 Munzinger Personen
- ↑ 12.0 12.1 https://www.gf.org/fellows/all-fellows/richard-wright/
- ↑ https://www.gallimard.fr/Contributeurs/Richard-Wright
- ↑ https://afroasian.mediaplaygrounds.co.uk/
- ↑ Beauvis C., Langlade V. d. Le columbarium du Père-Lachaise — 1992. — გვ. 45. — ISBN 978-2-86514-022-0
- ↑ Bauer P. Deux siècles d'histoire au Père Lachaise — Versailles: 2006. — P. 848. — ISBN 978-2-914611-48-0
- ↑ 17.0 17.1 Emmanuel Nelson and Emmanuel S. Nelson African American Dramatists : An A-to-Z Guide — ABC-CLIO, 2004. — ISBN 978-0-313-32233-4, 978-0-313-05289-7
- ↑ BlackPast.org — 2004.
- ↑ LIBRIS — National Library of Sweden, 2004.
- ↑ http://www.naacp.org/awards/spingarn-medal/winners/
- დაბადებული 4 სექტემბერი
- დაბადებული 1908
- გარდაცვლილი 28 ნოემბერი
- გარდაცვლილი 1960
- XX საუკუნის ამერიკელი რომანისტები
- აფრო-ამერიკელი რომანისტები
- ამერიკელი ავტობიოგრაფები
- ამერიკელი მამაკაცი რომანისტები
- პერ-ლაშეზის სასაფლაოზე დაკრძალულები
- ეგზისტენციალისტები
- ჩიკაგოელი მწერლები
- პოსტმოდერნისტი მწერლები
- ამერიკელი სოციალისტები
- XX საუკუნის ამერიკელი პოეტები
- ამერიკელი მამაკაცი პოეტები
- ილინოისელი რომანისტები
- ამერიკელი მამაკაცი არამხატვრული მწერლები