Псей

Псей
къэкӀыгъэшъэныгъэмкӀэ сурэтым зэхэхауэ

Лъэпкъышхуэ:	КъэкӀыгъэхэр
Къудамэ:	Джылэфэншэхэ
ХэкӀ:	Тхьэмпэбанэхэ
ХэкӀыгъуэ:	Псейхэ
Лъэпкъ:	Псейхэ
Лъэпкъыгъуэ:	Псей

Латин цӀэр

Picea A.Dietr.

ЛӀэужьыгъэхэр

тхылъым еплъ

Систематикэ
УикилӀэужьыгъуэм

Сурэтхэр
Уикисурэтылъэм

ITIS 18033

NCBI 3328

Псей (лат-бз.: Picea, ур-бз.: Ель) — къэкӀыгъэ, жыгхэм ящыщу. ЛъэпӀкъ 35 зэшъхьащокӀхэ, гъэпсом удзыфу щыту, лъагэху (м. 30 нэсу).

Сурэтыр

Я лъабжъэр япэрей илъэс 10-15 занду шӀым хохьа, яужкӀэ шӀышъхьам идекӀэ зэкӀэкӀыу кӀедзэри илъабжъэ япэре-зандэр мэгъужь. Абы хуэду ялъыбжъэр зэрыкӀым шъхькӀэ жьыбгъэшхуэм пэщытыфхэкъым, куэдыр мэукӀурийхэ.

Къудамэхэр кӀагъымкӀэ бгъуэуэ зэкӀокӀхэр, ишъхьамкӀэ зэв хъужьху. ЖыгыпӀкъым занкӀыу къыхэкӀху. Япэрей илэс 3-4 лъэныкъуэ къудамэ къыпыкӀэкъым.

Ифэр псыфу, шашу щыт.

Итхьампэхэр бану мэкӀхэр; кӀэкӀыу, удзыфу, памцӀу щыту. Къудамэм илъэс 6 иэ нэхъыбу тетхэ

Илъэс 250-300 хуэдиз мэкӀыр (мэпсо).

ЛӀэужъыгъэхэр

Нэхъыбу дуней-мэзхэм къэкӀхэм ящыщыр Еуропэ Псей (Picea abies), ишъхъэрэ Еуропэмрэ, курыт Еуропэмрэ къыщыкӀыу, Финлэндиэм, Урысейм и еуропей лъэныкъуэм (ипшъэ тундрэм къыщыкӀэдзауэ Индыл нэгъунэ), яужкӀэ Урал псомрэ Сыбырымрэ хеубыдэри Алтаимрэ Амурымрэ носыр.

Сыбыр Псей (Picea obovata) Урысейм и еуропей лъэныкъуэм Еуропэ Псейм дэкӀыгъу мэкӀыр, ишъхъэрэ-къуэкӀыпӀэ, къуэкӀыпӀэ лъэныкъуэхэр иубыду. Уралым, КъуэхьапӀэмрэ КъуэкӀыпӀэ Сыбырымрэ.

Къаукъазым къыщыкӀыр Къаукъаз Псей (Picea orientalis), ибанэхэр нэхъ цӀыкӀу щыту адрейхэм елъытамэ.