بۆ ناوەڕۆک بازبدە

گوهێ دەرڤە

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.

گوهێ دەرڤە (بئی نگلیزی: ۆوتەرئە ار) یەک ژ سێ بەشێن سەرەکی یێ گوهێ مرۆڤئە .

گوهێ مرۆڤ ژ سێ بەشێن سەرەکی پێک تێ.

بهیستن، هەستێ ناسینا دەنگانئە . بئە سلێ خوە بهیستن، ژ ڤەگوهەراندنا پێلێن دەنگێ ژ بۆیئە نەرژیائە لەکتریکێئوو شاندنا وێ یا بەر ب دەمارەکۆەنداما ناڤەندی پێک تێ. دەنگ جۆرەکئە نەرژی یە. دەنگ پێلا پەستۆ (بئی نگلیزی: پرەسسورە واڤە) یە کۆ ژ لەرزینا مۆلەکولان پەیدا دبە. پێلێن دەنگێ گاڤا د ناڤ هاویرێن وەکی هەوائا ن ژیئا ڤێ دە دەرباس دبن، رێ ل بەر زێدەبوونئوو کێمبوونا پەستۆیا ل هاوردۆرێ ڤە دکن[1]. یەکەیا پەستۆیا دەنگێ، دەسیبەل (دب)ئە (بئی نگلیزی: دەجبەل). ژ بۆی پەیڤینائا سایی، هێزا دەنگێ مرۆڤ ب قاسی 60 دەسیبەلئە [2]. دەنگێن ژ 100 دب زێدەتر دبە کۆ زیان بدە بهیستنا مرۆڤ. دەنگێن ژ 120 دەسیبەل زێدەتر پەردەیا گوهێ مرۆڤ دێشینە[1]. د چرکەیەک (سانیە) دە هەژامرا لەرزینا بەر ب پێشئوو پاش ڤە یا پرتکێن هاویرێ وەکی فرەکانس تێ ناڤکرن.ئا نگۆ فرەکانس هەژمارا پەلێن دەنگێ یێ د درێژیا چرکەیەکێ دە یە[2]. فرەکانسا دەنگێ ب یەکەیا هەرتز (حز) تێ پیڤاندن. گوهێ مرۆڤ دەنگێن 20 هەتا 20000 هەرتزێ دبهیسنە[3]. ب گەلەمپەری فرەکانسا دەنگێ مرۆڤ ( پەیڤین) د ناڤبەرا 300ئوو 3500 هەرتزئە .

پێکهاتەیا گوهێ مرۆڤ

[دەستکاری | دەستکاریی سەرچاوە]

گوه ەنداما بهیستنئوو پاراستنا هەڤسەنگیێ یە. گوهێ مرۆڤ ژ سێ پشکێن سەرکی پێک تێ; گوهێ دەرڤە، گوهێ ناڤەراستئوو گوهێ ناڤی. گوهێ دەرڤە پێلێن دەنگان بەرهەڤ دکەئوو بەر ب گوهێ ناڤەراست دشینە. ژ ڤیر ژی بەر ب گوهێ ناڤی تێ شاندن. ل گوهێ ناڤیئە نەرژیا پێلێ دەنگان تێن ڤەگوهەراندن بۆی دەمارەراگهاندنئوو ب ناڤبەینکاریا دەمارێن بهیستنێ بەر ب بەشا بهیستنێ یا تووکلا مەژی ڤە تێ گوهێزتن.

گوهێ دەرڤە ژ پەررێ گوهئوو جۆگا بهیستنێ (جۆگا گوه) پێک تێ. کارێ سەرەکی یێ گوهە دەرڤە، وەرگرتنا دەنگانئە .

پەررێن گوه (بئی نگلیزی: اورجلەس، پنناس) پێکهاتەیێن کرکراگی نە، روویێ وان بچالئوو مرتکئە . کەڤانەیێن ل سەر پەررێن گوه دشبە تیپا ج یێ، پێلێن دەنگێ یێن ژ هاوردۆرێ، بەر ب جۆگا بهیستنێ بئا لیکاریا ڤان کەڤانان تێئا راستەکرن[4]. ل پررانیائا ژالێن شیردەر دە پەررێن گوه ژئا لیێ ماسوولکەیان ڤە بئا وایێک خوەڤیستی (بهەمدێ خوە) بەر بئا لیێ دەنگ ڤە تێ لڤاندن، ب ڤیئا وایێ چاڤکانیا دەنگ هەسانتر تێ ناسین. لێ ماسوولکێیێن گوهێ مرۆڤ بەر ب کۆربوونێ نە، لۆما مرۆڤ نکارە مینا پسیکەکئا ن ژی سەیەک (کووچک) پەررێن گوهێ خوە بلڤینە[5].

گوهێ دەرڤە ژ پەررێ گوهئوو جۆگا بهیستنێ پێک تێ.

جۆگا بهیستنێ (بئی نگلیزی:اودتۆری جانال) ژ پەررێ گوه درێژی پەردەیا گوه دبە. درێژیا جۆگا گوهێ (جۆگا بهیستنێ) ب قاسی 2،5 جمئە [6]. روویێ جۆگێ ب پەستێ پەررێ گوه ڤە راخستی یە. پەستێ (چەرم) جۆگا بهیستنێ رژێنئوو موویێن گوهێ لخوە دگرە. رژێن ل گەل ەنزیما لیزۆزیمێ، مادەیەک وەک شما دەر ددن. لیزۆزیم ل دژ باکتەریئوو هۆکارێن نەخوەشیێ بەرگریئا ڤا دکە[6]. شمایا گوهئوو موویێن گوه ژی رێ ل بەر هۆکارێن نەخوەشیێ، تۆزئوو مێشئوو کێزکان دگرە کۆ نەکەڤن ناڤ گوهێ مرۆڤ.

پەردەیا گوه، گوهێ دەرڤە ژ گوهێ ناڤەراست جودا دکە. پەردەیا گوه ب شێوەیی هێلکەیی یەئوو بەر بئا لیێ گوهێ ناڤەراست ڤە پچەک قۆقزئە . دەنگئوو هەوایا ناڤ جۆگا بهیستنێ، ل سەر پەردیا گوه زەخت دکنئوو پەردەیا گوه دلەرزینن[7].پەلێن دەنگێ پەردەیا گوه پر هندک دلەرزینە وەکی میناک، گاڤا مرۆڤ ب دەنگەکئا سایی دپەیڤە، (ب هێزا دەنگئا کێمزێدە 60 دب) روویێ پەردەیا گوه ب قاسی تیرەیا مۆلەکولا هیدرۆژەنێ دلەرزە[8].

  1. ^ ا ب جۆستانزۆ، لندا س. پهیسۆلۆگی. سختهئە دتۆن،ئە لسەڤەر، 2018.
  2. ^ ا ب ریە، ج.، وسە، ر.، ژوروکۆڤسک، ڤ.، دەساخ، ژ.، جهۆ، ژ.، &ئا ڤسسار، ی. (2017).بۆلۆگی. حۆوستۆن، تەخاس :ئۆ پەنستاخ جۆللەگە، رجەئو نڤەرستی،
  3. ^ سۆلۆمۆن،ئە .، مارتن، ج.، مارتن، د.، & بەرگ، ل. (2015).بۆلۆگی. ستامفۆرد: جەنگاگە لەارننگ.
  4. ^ بەتتس، ژ.، دەساخ، پ.، ژۆهنسۆن،ئە .، ژۆهنسۆن، ژ.، کۆرۆل،ئۆ .، & کروسە، د.ئە تئا ل. (2017).ئا ناتۆمی & پهیسۆلۆگی. حۆوستۆن، تەخاس:ئۆ پەنستاخ جۆللەگە، رجەئو نڤەرستی،
  5. ^ سەمبولنگام، ک.،ئا ند پرەما سەمبولنگام.ئە سسەنتالسئۆ ف مەدجال پهیسۆلۆگی. 6تهئە د.، ژایپەە برۆتهەرس مەدجال پوبلسهەرس، 2012.
  6. ^ ا ب واوگه،ئا .، گرانت،ئا .، جهامبەرس، گ.، رۆسس، ژ.، & ولسۆن، ک. (2014).رۆسسئا ند ولسۆنئا ناتۆمیئا ند پهیسۆلۆگی ن هەالتهئا ند للنەسس (12تهئە د.).ئە دنبورگ:ئە لسەڤەر.
  7. ^ جامپبەلل، ن.ئا .، & رەەجە، ژ. ب. (2008). بۆلۆگی (8تهئە د.). سان فرانجسجۆ، جئا: بەنژامن-جوممنگس پوبلسهنگ جۆمپانی
  8. ^ فۆخ، ستوارت Iرا.حومان پهیسۆلۆگی. مجگراو-حللئە دوجاتۆن، 2016.