تهۆماس حۆببەس

تهۆماس حۆببەس

ژدایکبوون	5ێ نیسانا 1588ان وەستپۆرت (ەن) (کەیانیائی نگلستانێ)
مرن	4ێ کانوونا پێشینئا 1679ان (91 سالی) حاردوجک حالل (ەن)
جهێ گۆرستانێ	جهورجهئۆ ف ست ژۆهن تهە باپتست،ئا ولت حوجکنالل (ەن)
سەردەم	17ته-جەنتوری پهلۆسۆپهی (ەن)
حەڤوەلاتی	کەیانیائی نگلستانێ
پەروەردە	زانینگەهائۆ خفۆردێ (ەن) (1603-1608) ماگدالەن جۆللەگە (ەن) (باجهەلۆرئۆ فئا رتس (ەن)) (هەتا 1608ان)
پیشە	سیاسەتماس، ماتەماتیکناس، فیلۆزۆف، ابۆریناس، سیاسەتمەدار، دیرۆکناس، وەرگێر، نڤیسکار، ن-هۆمە توتۆر، پهلۆسۆپهەرئۆ ف لاو
کاردەر	وللام جاڤەندسه، 3ردئە ارلئۆ ف دەڤۆنسهرە (ەن) (1653-1679)، وللام جاڤەندسه، 3ردئە ارلئۆ ف دەڤۆنسهرە (ەن) (1631-1642)، سر گەرڤاسە جلفتۆن، 1ست بارۆنەت (ەن) (1628-1631)، وللام جاڤەندسه، 1ست دوکەئۆ ف نەوجاستلە (ەن) (1608-1628)
قادێن خەباتێ	فەلسەفە، لەگال تهەۆری (ەن)، دیرۆک، ەخلاق، گەۆمەتری
تەڤگەر	ئەمپیریزم، دەتەرمنسم (ەن)، لەگال پۆستڤسم (ەن)
سپۆنسۆر	جهارلەس جاڤەندسه (ەن)
باندۆربار	پلاتۆن، ئاریستۆتەلێس، حوگۆ گرۆتوس (ەن)، فرانجس باجۆن

خەباتێن ناڤدار

لەڤاتهان (د)، دە جڤە (د)، دە جۆرپۆرە (د)، دە حۆمنە (د)

شانەناڤ

وێنەیێ گۆرستانێ

تهۆماس حۆببەس (زایین 5'ێئا دارێ 1588ان ل ولتسهرە; مرن 4'ێ بەرفانبارێ 1679ان ل حاردوجک دەربیسهرە) فیلۆزۆفەکی ەمپریستئوو ماتەماتیکناسەکیئی نگلیزی کۆ ب بەرهەما خوەیا ناڤدار لەڤاتهان تێ ناس کرنە.

ژیان

حۆببەس د سالا 1588ان دە ل باژارێ ن مالمەسبوری یێ کۆ ل ولتسهرە هاتیە دنێ.ئە و هین کۆ چار سالی بوو دکارییە هم بنڤسە هم ژی هەسابان بکەئوو بۆ ڤێ وەک زارۆکێ نووازە دهاتیە دتین. دەما کۆئە و هین 14 سالی بوو ل زانینگەها ئۆخفۆردێ دەست ب خوەندنە خوەیائوو نڤەرسیتەیێ کر. ل ور د ناڤبەرا سالێن 1603-1607ئا ن دە وی ل سەر مەنتقئوو فیزیکێ خوەند. دەما کۆ د زانینگەهێ دە بوو ب یەونانیئوو لاتنی ژی هین بوو. لێئە و بهشکی ل هەمبەرا شرۆڤەیێن تەۆریێ ئارستۆتەلەسێن چاخێ خوە رە دەر دکەت.

وی هەڤۆتنا خوەیا لسانسێ د سالا 1608ان دە تەمام کر. دەمەکێ کورتئە و وەک سەکرەتەر ل با فیلۆزۆفێ فرانجس باجۆن مائوو ب وی رە وەرگەرێن لاتینی کرن. باجۆنێ کۆ سازمانێ ەمپریزمائی نگلیزی بوو باندۆرەکا مەزن ل سەر حۆببەس بەر دا. دەمەکێ کۆ بۆ گەرەکێ کورت چوو بوو ئیتالیایێ ل باژارێ پسایێ ب گاللەۆ گاللە ڤە هەڤدو ناس کرن. وی هەڤدەمێن خوە رەنé دەسجارتەس، مارن مەرسەننەئوو پەررە گاسسەند ڤە ژی هەڤدو ناس کر.

وەختا کۆ وی بەرهەما خوەیا بنگەه لەڤاتهان وەشاند، ژ هێلا دێرێئوو ادەلێنئۆ لدار وەک دژمن هات دتین. سەدەمئە و بوو کۆ وی د پرتووکا خوە دە بەهسا کاراکتەرێن اتەیستئوو رێشاش دکربوو. یا راست ل ئاتەیستەکی پرتر ئاگنۆستیک بوو. ئەو د 1679ان دە مر.

بەرهەمێن وی

• ئەگهت بۆۆکسئۆ ف تهە پەلۆپۆننەسان واررە ورتتەن بی تهوجیددەس … Iنتەرپرەتەد (1629)
• ئا برەفەئۆ ف تهەئا رتئۆ ف رهەتۆرقوە، (1637)
• ئەلەمەنتسئۆ ف لاو (1640)
• ئۆبژەجتۆنەس تەرتاەئا د جارتەس مەدتاتۆنەس (1641)
• ئۆف لبەرتەئا ند نەجەسستە، (1654)
• ئەلەمەنتا پهلۆسۆپهاە (ترلۆگە)
  • دە جۆرپۆرە (1655)
  • دە هۆمنە (1658)
  • دە جڤە (1642)
• لەڤاتهان (1651)
• قوادراتورا جرجول، جوباتۆ سپهەراە، دوپلجاتۆ جوب، (1669)
• ئا دالۆگوە بەتوەەنئا پهلۆسۆپهەرئا ندئا ستودەنتئۆ ف تهە جۆممۆن لاوسئۆ فئە نگلاند (1681)
• بەهەمۆته ، تهە حستۆریئۆ ف تهە جاوسەسئۆ ف تهە جڤل-وارسئۆ فئە نگلاند، (1682)