zar: Cudahiya di navbera guhartoyan de
Xuyakirin
Content deleted Content added
B Sereraskirin {{werger-ser}} / {{werger-bin}} + {{ziman}} AWB |
Dengê bilêvkirinê ji Lingua Libre lê hat zêdekirin |
||
(43 revîzyonên navberî yên ji 15 bikarhênerên din nayên nîşandan) | |||
Rêz 1: | Rêz 1: | ||
== {{ziman|ku}} == |
== {{ziman|ku}} == |
||
=== |
=== Bilêvkirin === |
||
* Bi maneya "zarok" {{IPA|ku|/zɑ:r/}} زاڕ, wek din {{ku-IPA}} زار |
|||
{{nav-n|ku}} |
|||
* {{kîte|zar}} |
|||
=== Navdêr 1 === |
|||
{{navdêr|ku|z=n}} |
|||
# [[ziman]], [[lîsan]], [[luxet]]: <br>''Zarê kurdî şirîn e.'' |
|||
# [[ziman]], [[lîsan]], [[luxet]] |
|||
#: ''Zarê kurdî şirîn e.'' |
|||
# [[zarava]], [[lehce]], [[diyalekt]], [[devok]] |
# [[zarava]], [[lehce]], [[diyalekt]], [[devok]] |
||
#* {{bêmînak|ku}} |
|||
# [[peyv]], [[gotin]], [[bêje]], [[kelîme]]<br> |
|||
# [[peyv]], [[gotin]], [[bêje]], [[kelîme]] |
|||
{{nav-m|ku}} |
|||
#* {{bêmînak|ku}} |
|||
# [[zarîkirin]], [[zarvekirin]], [[texlîd]], [[çavlêkirin]], <br>mîna kesekî [[axiftin]] yan [[kirin]] <br>(bi taybetî bi qerfî / ji henek ve / ji yarî ve / ji tirrane ve) |
|||
==== Etîmolojî ==== |
|||
==== Ji wêjeya klasîk ==== |
|||
* {{jêder|ku|{{Jêgirtin/Melayê Cizîrî/Dîwana Melayê Cizirî}}|jêgirtin=Şona gulan restîne xar</br>Lew tên ji bilbil ah û '''zar'''</br>Nêva cihê gul'''zar'''ê çerx}} |
|||
==== Herwiha ==== |
==== Herwiha ==== |
||
Rêz 17: | Rêz 25: | ||
==== Jê ==== |
==== Jê ==== |
||
{{(|vn=no}} |
|||
* [[zarîker]] |
* [[zarîker]] |
||
* [[zarok]] |
|||
* [[zarîkerî]] |
* [[zarîkerî]] |
||
* [[zarekî]] |
|||
* [[zarî kirin]] |
* [[zarî kirin]] |
||
* [[zarîkirin]] |
* [[zarîkirin]] |
||
Rêz 29: | Rêz 40: | ||
* [[zarvekirin]] |
* [[zarvekirin]] |
||
* [[zarvekirî]] |
* [[zarvekirî]] |
||
{{)}} |
|||
==== |
==== Werger ==== |
||
{{werger-ser}} |
|||
''Şona gulan restîne xar</br>Lew tên ji bilbil ah û '''zar'''</br>Nêva cihê gul'''zar'''ê çerx''{{dîwanacizirî}} |
|||
* {{Z|de}}: {{W+|de|Dialekt}} (zarava), {{W+|de|Sprache}} {{m}} |
|||
* {{Z|ar}}: {{W-|ar|لسان}}, {{W+|ar|لغة}} |
|||
* {{Z|en}}: {{W+|en|language}}, {{W+|en|lamenting|guman=erê}}, {{W+|en|wailing|guman=erê}}, {{W+|en|cube|guman=erê}}, {{W+|en|talking|guman=erê}}, {{W+|en|tongue|guman=erê}}, {{W+|en|peroral|guman=erê}}, {{W+|en|phonic|guman=erê}}, {{W+|en|pronunciational|guman=erê}}, {{W+|en|bewailing|guman=erê}}, {{W+|en|språk|guman=erê}}, {{W-|en|devil's bones|guman=erê}} |
|||
* {{Z|tr}}: {{W+|tr|çocuk}}, {{W+|tr|çocukluk}}, {{W+|tr|taklit}}, {{W+|tr|lisan}}, {{W+|tr|şive}}, {{W+|tr|zeban}}, {{W+|tr|evlât|guman=erê}}, {{W-|tr|zar gibi|guman=erê}} |
|||
{{werger-bin}} |
|||
=== |
=== Navdêr 2 === |
||
{{navdêr|ku|z=m}} |
|||
# [[zarîkirin]], [[zarvekirin]], [[texlîd]], [[çavlêkirin]], <br>mîna kesekî [[axiftin]] yan [[kirin]] <br>(bi taybetî bi qerfî / ji henek ve / ji yarî ve / ji tirrane ve) |
|||
#* {{bêmînak|ku}} |
|||
==== Werger ==== |
|||
{{werger-ser}} |
{{werger-ser}} |
||
* {{Z|de}}: {{W|de|Dialekt}} (zarava), {{W|de|Sprache}} {{m}} |
|||
* {{Z|en}}: {{W|en|language}}, {{W|en|lamenting|guman=erê}}, {{W|en|wailing|guman=erê}}, {{W|en|cube|guman=erê}}, {{W|en|talking|guman=erê}}, {{W|en|tongue|guman=erê}} |
|||
* {{Z|tr}}: {{W|tr|çocuk}}, {{W|tr|çocukluk}}, {{W|tr|taklit}}, {{W|tr|lisan}}, {{W|tr|şive}}, {{W|tr|zeban}} |
|||
{{werger-bin}} |
{{werger-bin}} |
||
=== |
=== Navdêr 3 === |
||
[[Wêne:Wuerfel5.jpg|thumb|çend zar]] |
[[Wêne:Wuerfel5.jpg|thumb|çend zar]] |
||
{{ |
{{navdêr|ku|z=m}} |
||
==== Wate ==== |
|||
# tiştek [[çendrexî]] ([[polîhedron]]î ye) û [[jimar|jimarkirî]] ye û di lîstikên [[nesîbî]] de têt [[bi kar anîn|bikaranîn]] |
# tiştek [[çendrexî]] ([[polîhedron]]î ye) û [[jimar|jimarkirî]] ye û di lîstikên [[nesîbî]] de têt [[bi kar anîn|bikaranîn]] |
||
#* {{bêmînak|ku}} |
|||
==== Jê ==== |
==== Jê ==== |
||
Rêz 52: | Rêz 70: | ||
==== Werger ==== |
==== Werger ==== |
||
{{werger-ser}} |
{{werger-ser}} |
||
* {{Z| |
* {{Z|sq}}: {{W+|sq|zar}} |
||
* {{Z|de}}: {{W+|de|Würfel}} {{n}} |
|||
* {{Z|br}}: {{W+|br|diñs}} {{n}}, diñsoù {{p}} |
|||
* {{Z|bg}}: [[куб]] (kub) |
* {{Z|bg}}: [[куб]] (kub) |
||
* {{Z|cs}}: {{W|cs|kostka}} {{m}} |
* {{Z|cs}}: {{W+|cs|kostka}} {{m}} |
||
* {{Z|zh}}: [[骰子]] (shaizi) |
* {{Z|zh}}: [[骰子]] (shaizi) |
||
* {{Z|da}}: {{W|da|terning}} |
* {{Z|da}}: {{W+|da|terning}} |
||
* {{Z| |
* {{Z|ar}}: {{W+|ar|نرد}} |
||
* {{Z| |
* {{Z|et}}: {{W+|et|täring}} |
||
* {{Z| |
* {{Z|fi}}: {{W+|fi|noppa}}, {{W+|fi|arpakuutio}} |
||
* {{Z| |
* {{Z|fr}}: {{W+|fr|dé}} {{n}} |
||
* {{Z| |
* {{Z|fy}}: {{W-|fy|dobbelstien}} |
||
* {{Z| |
* {{Z|nl}}: {{W+|nl|dobbelsteen}}, [[teerling]] ''(old)'' |
||
* {{Z|nl}}: {{W|nl|dobbelsteen}}, [[teerling]] ''(old)'' |
|||
* {{Z|hu}}: {{W|hu|kocka}} |
|||
* {{Z|io}}: {{W|io|lud-kubo}} |
|||
* {{Z|he}}: [[קוביה]] (kubiya) |
* {{Z|he}}: [[קוביה]] (kubiya) |
||
* {{Z|io}}: {{W-|io|lud-kubo}} |
|||
* {{Z|en}}: [[die]] ([[dice]]) |
* {{Z|en}}: [[die]] ([[dice]]) |
||
* {{Z|ie}}: {{W|ie|dato}} |
* {{Z|ie}}: {{W|ie|dato}} |
||
* {{Z|it}}: {{W|it|dado}} {{n}} |
* {{Z|it}}: {{W+|it|dado}} {{n}} |
||
* {{Z|ja}}: {{W|ja|賽子}}, {{W|ja|骰子|tr=[[さいころ]], saikoró}} |
* {{Z|ja}}: {{W-|ja|賽子}}, {{W+|ja|骰子|tr=[[さいころ]], saikoró}} |
||
* {{Z|ca}}: {{W|ca|dau}} {{n}} |
* {{Z|ca}}: {{W+|ca|dau}} {{n}} |
||
* {{Z|ko}}: [[주사위]] (jusawi) |
* {{Z|ko}}: [[주사위]] (jusawi) |
||
* {{Z| |
* {{Z|la}}: {{W-|la|talus}} {{n}}, {{W-|la|tessera}} {{m}} |
||
* {{Z| |
* {{Z|hu}}: {{W+|hu|kocka}} |
||
* {{Z|no}}: {{W|no|terning}} |
* {{Z|no}}: {{W+|no|terning}} |
||
* {{Z|pl}}: {{W|pl|kość}} {{m}}, {{W|pl|kostka}} {{m}} |
* {{Z|pl}}: {{W+|pl|kość}} {{m}}, {{W+|pl|kostka}} {{m}} |
||
* {{Z|pt}}: {{W|pt|dado}} {{n}} |
* {{Z|pt}}: {{W+|pt|dado}} {{n}} |
||
* {{Z|ro}}: {{W|ro|zar}} {{n}} |
* {{Z|ro}}: {{W+|ro|zar}} {{n}} |
||
* {{Z|ru}}: [[кость]] (kost’), [[кости]] (kósti) {{p}} |
* {{Z|ru}}: [[кость]] (kost’), [[кости]] (kósti) {{p}} |
||
* {{Z| |
* {{Z|sh}}: {{W+|sh|kocka}} {{m}} |
||
* {{Z| |
* {{Z|sh}}: [[коцка]] (kocka) |
||
* {{Z| |
* {{Z|sk}}: {{W-|sk|kocka}} {{m}} |
||
* {{Z| |
* {{Z|sl}}: {{W+|sl|kocka}} {{m}} |
||
* {{Z| |
* {{Z|es}}: {{W+|es|dado}} {{n}} |
||
* {{Z|sv}}: {{W+|sv|tärning}} |
|||
* {{Z|te}}: [[పాచిక]] (paachika) |
* {{Z|te}}: [[పాచిక]] (paachika) |
||
* {{Z|tr}}: {{W|tr|zar}}, {{W|tr|taklit}} |
* {{Z|tr}}: {{W+|tr|zar}}, {{W+|tr|taklit}} |
||
* {{Z|uk}}: [[кістка]] (kistka) |
* {{Z|uk}}: [[кістка]] (kistka) |
||
* {{Z|el}}: [[ζάρι]] (zári), [[ζάρια]] (zária) {{p}}; [[κύβος]] (kývos), [[κύβοι]] (kývoi) {{p}} |
* {{Z|el}}: [[ζάρι]] (zári), [[ζάρια]] (zária) {{p}}; [[κύβος]] (kývos), [[κύβοι]] (kývoi) {{p}} |
||
{{werger-bin}} |
{{werger-bin}} |
||
=== |
=== Navdêr 4 === |
||
{{ |
{{navdêr|ku|z=m}} |
||
==== Wate ==== |
|||
# (''wek pirtek ji hin peyvan'') [[rewş]], [[hal]]: <br>''[[bêzar]], [[tengezar]]'' |
# (''wek pirtek ji hin peyvan'') [[rewş]], [[hal]]: <br>''[[bêzar]], [[tengezar]]'' |
||
#* {{bêmînak|ku}} |
|||
==== Werger ==== |
|||
=== 4. bihemle, ducan, girane, avis === |
|||
{{ |
{{werger-ser}} |
||
{{werger-bin}} |
|||
=== Navdêr 5 === |
|||
[[Wêne:Du şirin.jpg|thumb|Du zar]] |
|||
# [[girane]], [[avis]], [[ducan]], [[bihemle]], [[hamîle]] |
|||
{{navdêr|ku|z=mn}} |
|||
# {{rastnivîs|zarok}} |
|||
#* {{bêmînak|ku}} |
|||
# Mirovên hê mezin nebûne: |
|||
#: ''Hingê ew '''zar''' bû.'' |
|||
#* {{jêder|ku|jêgirtin=Şev îdî dereng bû, '''zara''' wê razabû.|{{Jêgirtin/Egîdê Xudo/Dê û Dêmarî}}}} |
|||
# Keç yan kurên kesekî: |
|||
#: ''Wê çarr '''zar''' hene.'' |
|||
# [[Sava]], kesên pir biçûk |
|||
#* {{bêmînak|ku}} |
|||
# Kesa/ê negihiştî, kesa/ê ji hiş û aqilê xwe ve mîna zarokan |
|||
#* {{bêmînak|ku}} |
|||
# Zaroka/ê hê nehatiye dinyayê: |
|||
#: '''''Zarê''' wê ji ber çû.'' |
|||
==== |
==== Herwiha ==== |
||
* [[zarro]] |
|||
Têkildarî [[zan]], {{jiari}}. |
|||
* [[zarok]] |
|||
=== |
==== Hevmane ==== |
||
* [[biçûk]] |
|||
{{(|vn=no}} |
|||
* [[minal]] |
|||
''Lêker'': |
|||
* [[ |
* [[sebî]] |
||
{{-}} |
|||
==== Bide ber ==== |
|||
''Navdêr'': |
|||
* [[ |
* [[baliq]] |
||
* [[ciwan]] |
|||
{{)}} |
|||
* [[genc]] |
|||
* [[mezin]] |
|||
* [[pîr]] |
|||
* [[xort]] |
|||
==== Werger ==== |
|||
{{werger-ser}} |
|||
{{werger-bin}} |
|||
=== Rengdêr === |
|||
{{rengdêr|ku}} |
|||
# [[girane]], [[avis]], [[ducan]], [[bihemle]], [[hamîle]] |
|||
#* {{bêmînak|ku}} |
|||
==== Jê ==== |
==== Jê ==== |
||
{{(|vn=no}} |
|||
* [[zarî]] |
* [[zarî]] |
||
* [[zarîtî]] |
* [[zarîtî]] |
||
* [[zartî]] |
* [[zartî]] |
||
* {{mj|Lêker}} [[zar girtin]] |
|||
{{-}} |
|||
* {{mj|Navdêr}} [[zargirtin]] |
|||
{{)}} |
|||
=== |
==== Etîmolojî ==== |
||
Têkildarî [[zan]], ji {{ji|ira}}. |
|||
''Baştir'': '''[[zarr]]''' |
|||
==== Werger ==== |
|||
{{werger-ser}} |
|||
{{werger-bin}} |
|||
== {{ziman|rom}} == |
|||
=== Navdêr === |
|||
{{navdêr|rom|z=m}} |
|||
# {{f|rom|anatomî}} [[pûrt#ku|pûrt]], [[mû#ku|mû]] |
|||
#* {{bêmînak|rom}} |
|||
== {{ziman|tr}} == |
== {{ziman|tr}} == |
||
{{nav|tr}} |
|||
=== |
=== Bilêvkirin === |
||
* {{deng|tr|LL-Q256 (tur)-ToprakM-zar.wav|Deng|dever=Tirkiye (Îzmîr)}} |
|||
=== Navdêr === |
|||
{{navdêr|tr}} |
|||
# [[xavik]] |
# [[xavik]] |
||
#* {{bêmînak|tr}} |
|||
# [[çar]], [[şar]] |
# [[çar]], [[şar]] |
||
#* {{bêmînak|tr}} |
|||
# [[tovil]], [[xaşe]], [[tîvil]], [[tûzik]], [[pergî]], [[perik]], [[perde]], pîstik |
|||
# [[tovil]], [[xaşe]], [[tîvil]], [[tûzik]], [[pergî]], [[perik]], [[perde]], [[pîstik]] |
|||
#* ''arının zarı perikê mozê |
|||
# |
#: ''arının zarı'' |
||
#:: perikê mozê |
|||
#* ''işkembenin üstündeki zar xaşeya ser hûr |
|||
# |
#: ''yumurta zarı'' |
||
#:: tovila hêkê |
|||
#: ''işkembenin üstündeki zar'' |
|||
#:: xaşeya ser hûr |
|||
#: ''kulak zarı'' |
|||
#:: perdeya guh'' |
|||
# [[tovil]] |
# [[tovil]] |
||
# |
#: ''soğan zarı'' |
||
#:: tovila pîvazê |
|||
[[Kategorî:Ji kurdî/îranî]] |
|||
[[Kategorî:Navdêr (Tirkî)]] |
|||
[[Kategorî:Tirkî]] |
Guhartoya herî nû ya 06:22, 8 sibat 2024
Bilêvkirin
[biguhêre]Navdêr 1
[biguhêre]zar nêr
- ziman, lîsan, luxet
- Zarê kurdî şirîn e.
- zarava, lehce, diyalekt, devok
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
- peyv, gotin, bêje, kelîme
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
Etîmolojî
[biguhêre]Ji wêjeya klasîk
[biguhêre]- Şona gulan restîne xar
Lew tên ji bilbil ah û zar
Nêva cihê gulzarê çerx — (Melayê Cizîrî, Dîwana Melayê Cizirî, ~1640)
Herwiha
[biguhêre]Jê
[biguhêre]Werger
[biguhêre]- Almanî: Dialekt → de (zarava), Sprache → de mê
- Erebî: لسان, لغة → ar
- Îngilîzî: language → en, ?lamenting → en, ?wailing → en, ?cube → en, ?talking → en, ?tongue → en, ?peroral → en, ?phonic → en, ?pronunciational → en, ?bewailing → en, ?språk → en, ?devil's bones
- Tirkî: çocuk → tr, çocukluk → tr, taklit → tr, lisan → tr, şive → tr, zeban → tr, ?evlât → tr, ?zar gibi
Navdêr 2
[biguhêre]zar mê
- zarîkirin, zarvekirin, texlîd, çavlêkirin,
mîna kesekî axiftin yan kirin
(bi taybetî bi qerfî / ji henek ve / ji yarî ve / ji tirrane ve)- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
Werger
[biguhêre]Navdêr 3
[biguhêre]zar mê
- tiştek çendrexî (polîhedronî ye) û jimarkirî ye û di lîstikên nesîbî de têt bikaranîn
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
Jê
[biguhêre]Werger
[biguhêre]- Albanî: zar → sq
- Almanî: Würfel → de nêr
- Bretonî: diñs → br nêr, diñsoù pirjimar
- Bulgarî: куб (kub)
- Çekî: kostka → cs mê
- Çînî: 骰子 (shaizi)
- Danmarkî: terning → da
- Erebî: نرد → ar
- Estonî: täring → et
- Fînî: noppa → fi, arpakuutio → fi
- Fransî: dé → fr nêr
- Frîsî: dobbelstien
- Holendî: dobbelsteen → nl, teerling (old)
- Îbranî: קוביה (kubiya)
- Îdoyî: lud-kubo
- Îngilîzî: die (dice)
- Înterlîngue: dato → ie
- Îtalî: dado → it nêr
- Japonî: 賽子, 骰子 → ja (さいころ, saikoró)
- Katalanî: dau → ca nêr
- Koreyî: 주사위 (jusawi)
- Latînî: talus nêr, tessera mê
- Mecarî: kocka → hu
- Norwecî: terning → no
- Polonî: kość → pl mê, kostka → pl mê
- Portugalî: dado → pt nêr
- Romanyayî: zar → ro nêr
- Rusî: кость (kost’), кости (kósti) pirjimar
- Sirboxirwatî: kocka → sh mê
- Sirboxirwatî: коцка (kocka)
- Slovakî: kocka mê
- Slovenî: kocka → sl mê
- Spanî: dado → es nêr
- Swêdî: tärning → sv
- Telûgûyî: పాచిక (paachika)
- Tirkî: zar → tr, taklit → tr
- Ûkraynî: кістка (kistka)
- Yûnanî: ζάρι (zári), ζάρια (zária) pirjimar; κύβος (kývos), κύβοι (kývoi) pirjimar
Navdêr 4
[biguhêre]zar mê
Werger
[biguhêre]Navdêr 5
[biguhêre]zar mê û nêr
- Ji bo guhertoya rastnivîsî binêre zarok.
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
- Mirovên hê mezin nebûne:
- Hingê ew zar bû.
- Şev îdî dereng bû, zara wê razabû. — (Egîdê Xudo, Dê û Dêmarî, Weşanên Nûdem)
- Keç yan kurên kesekî:
- Wê çarr zar hene.
- Sava, kesên pir biçûk
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
- Kesa/ê negihiştî, kesa/ê ji hiş û aqilê xwe ve mîna zarokan
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
- Zaroka/ê hê nehatiye dinyayê:
- Zarê wê ji ber çû.
Herwiha
[biguhêre]Hevmane
[biguhêre]Bide ber
[biguhêre]Werger
[biguhêre]Rengdêr
[biguhêre]zar
Jê
[biguhêre]- zarî
- zarîtî
- zartî
- (Lêker) zar girtin
- (Navdêr) zargirtin
Etîmolojî
[biguhêre]Têkildarî zan, ji zimanên îranî.
Werger
[biguhêre]Navdêr
[biguhêre]zar mê
Bilêvkirin
[biguhêre]Navdêr
[biguhêre]zar
Kategorî:
- Kurmancî
- Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî
- Navdêr bi kurmancî
- Navdêrên nêr bi kurmancî
- Ji wêjeya klasîk (kurmancî)
- Jêgirtin bi kurmancî
- Kontrola wergerê
- Navdêrên mê bi kurmancî
- Navdêrên mê û nêr bi kurmancî
- Rengdêr bi kurmancî
- Peyvên kurmancî ji zimanên îranî
- Romanî
- Navdêr bi romanî
- Navdêrên mê bi romanî
- Anatomî bi romanî
- Tirkî
- Deng bi tirkî
- Navdêr bi tirkî