Мадазимов Рахмонберди: нускалардын айырмасы
No edit summary |
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 |
||
(58 intermediate revisions by 8 users not shown) | |||
1-сап: | 1-сап: | ||
{{Кинематографчы |
{{Кинематографчы |
||
|ысымы = Рахмонберди Мадазимов |
|ысымы = Рахмонберди Мадазимов |
||
|нукура ысымы = |
|нукура ысымы = {{lang-uz|Раҳмонбери Мадазимов}} |
||
|сүрөт =|thumb|200px|<small>Рахмонберди Мадазимов-[[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалуу драма театры|театрдын]] биринчи негиздөөчүсү, директору, көркөм жетекчиси жана башкы режиссёру</small> |
|||
|сүрөт = |
|||
|туурасы = |
|туурасы = 200px |
||
|сүрөттүн баяндамасы = |
|сүрөттүн баяндамасы = Рахмонберди Мадазимов |
||
|төрөлгөндөгү ысымы = Мирза Рахмонберди Мухаммадазим аълам уулу |
|төрөлгөндөгү ысымы = Мирза Рахмонберди Мухаммадазим аълам уулу |
||
|туулган датасы = 1875 |
|туулган датасы = 1875 |
||
|өлгөн датасы = 1933 |
|өлгөн датасы = 1933 |
||
|туулган жери = [[ |
|туулган жери = [[Ош шаары]], [[Ош уезди]], [[Түркстан]] |
||
|өлгөн жери = [[Өзгөн шаары]], [[Ош облусу]], [[Кыргыз ССР]] |
|өлгөн жери = [[Өзгөн шаары]], [[Ош облусу]], [[Кыргыз ССР]] |
||
|кесиби = [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек |
|кесиби = [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалуу драма театры]]н биринчи негиздөөчүсү, директору, көркөм жетекчиси, башкы режиссёру жана [[артист]]и, [[жазуучу]], музыкант |
||
|жарандыгы = [[Түркстан]]<br />{{Өлкө желеги|Кыргыз ССР}} |
|жарандыгы = [[Түркстан]]<br />{{Өлкө желеги|Кыргыз ССР}} |
||
|активдүү жылдары = [[1914]] - [[1932]] жылдары |
|активдүү жылдары = [[1914]] - [[1932]] жылдары |
||
|багыты = театр артисти |
|багыты = театр артисти, көркөм жетекчиси жана башкы режиссёру |
||
|киностудия = |
|киностудия = |
||
|сыйлыктары = |
|сыйлыктары = |
||
20-сап: | 20-сап: | ||
}} |
}} |
||
'''Рахмонберди Мухаммадазимович Мадазимов''' ({{lang-uz|Раҳмонбери Мадазимов}}; ([[1875]]-[[1933]]), [[Өзгөн шаары]], [[Ош |
'''Рахмонберди Мухаммадазимович Мадазимов''' ({{lang-uz|Раҳмонбери Мадазимов}}; ([[1875]], [[Ош шаары]], [[Ош уезди]], [[Түркстан]] - [[1933]]), [[Өзгөн шаары]], [[Ош облусу]], [[Кыргыз ССР]] - [[Кыргызстан]]да театралдык кыймылдын негиздөөчүсү жана уюштуруучусу, [[Борбордук Азия]]да экинчи байыркы профессионал театры болуп эсептелген [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалуу драма театры]]н негиздөөчүсү, биринчи директору, көркөм жетекчиси жана башкы режиссёру, [[Кыргызстан|кыргызстандык]] [[артист]], [[жазуучу]] жана музыкант. Кыргызстандын түштүгүндөгү [[жадидизм|жадидизмдин]] лидери жана [[Идеология|идеологу]]. Ал [[Кыргызстан]]дын маданиятын, көркөм өнөрүн жана элге билим берүү системасын өнүктүрүүгө зор салым кошкон. [[Ош облусу|Ош областтык]], [[Ош|Ош шаардык]] жана [[Кара-Суу району|Кара-Суу райондук]] Кеңештеринин [[Депутат|депутаты]] болуп шайланган. Кыргызстанда жаңы мамлекеттүүлүктүн түптөлүшүнүн башында Рахмонберди Мадазимов [[Кара кыргыз автономиялуу областы|Кара-Кыргыз автономиялуу областын]] түзүүдө активдүү роль ойногон. |
||
== Өмүр баяны == |
== Өмүр баяны == |
||
Мирзо Рахмонберди [[ажы]] Мухаммадазим аълам уулу (Мадазимов) [[1875]] жылы [[ |
Мирзо '''Рахмонберди [[ажы]] Мухаммадазим аълам уулу''' (Мадазимов) [[1875]] жылы [[Ош шаары]]нда туулган. Ал эми, ал жана анын атасы Мухаммадазим [[Мекке]]ге [[ажылык]]ка барган кадырлуу окумуштуу молдолор болчу, ал дуба окуп үмүтсүз оор ооругандарды дарылаган. Мирзо Рахмонберди [[ажы]] чоң кадыр-баркка ээ болгон. |
||
[[1914]] |
[[1914]] жылы '''Рахмонберди Мадазимов''' жетекчилигинде [[Ош шаары]]нын [[Орус-тузем мектептери|орус-тузем мектеби]] мугалими [[Султанов, Балтакожо|Балтыходжа Султанов]] менен бирге [[театр]]алдык кружок негиздеген.<ref>{{Cite web |title=Ош старейший театр республики отметил своё 95-летие |url=http://www.knews.kg/culture/39275_osh_stareyshiy_teatr_respubliki_otmetil_svoe_95-letie/ |accessdate=2015-10-01 |archivedate=2015-10-01 |archiveurl=https://archive.today/20151001122051/http://www.knews.kg/culture/39275_osh_stareyshiy_teatr_respubliki_otmetil_svoe_95-letie/ }}</ref> |
||
[[1918]] |
[[1918]] жылы Рахмонберди Мадазимов жетекчилигинде [[Ош уезди]]нын башка агартуу ишмерлери жана мугалимдери Бекназар Назаров, Иброхим Мусабоев, [[:ru:Зайнобиддинов, Журахон|Журахон Зайнобиддинов]], [[:ru:Камолов, Назирхон|Назирхон Камолов]], Абдурашид Эшонхонов, А. Саидовдор менен бирге [[Түркстан]] фронти Реввоенсоветине караштуу концерт бригадасын базасында [[Кыргызстан]]да биринчи жолу жергиликтүү мусулман элдерден түзүлгөн өз демилгеси менен иштөөчү театралдык кружок негизделген. Кийин ал труппага Абдукодир Исхоков, Исроилжон Исмоилов, Жалил Собитовдор кошулган. |
||
Театр труппасынын көркөм жетекчиси Рахмонберди Мадазимов [[Кыргызстан]]дын түштүгүндөгү театралдык кыймылдын биринчи негиздөөчүсү жана уюштуруучусу болгон<ref>[https://archive.is/ZiH72 <small>Они стояли у истоков</small>]</ref>. [[1919]]-жылы кружок драма труппасы болуп калыптанды. Бул труппа [[Кыргызстан]] түштүгүндө театралдык көркөм өнөрун өнүктүрүүго гана эмес жана кесиптик музыкалык көркөм өнөрун өнүктүрүүго дагы кызмат кылды. Анткени труппанын репертуаринда спектакль коюдан тышкары, көптөгөн концерттик программалар коюлду, ошондой эле спектаклдерди коштоогон элдик обондор үчүн музыкалык иштеп чыгуу жүргүзүлгөндүктан музыкант-профессионалдардын калыптанышы жолундо өзгөчө этабы болду. |
|||
Андан ары бул труппа [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалык драма театры]]н түзүү үчүн негиз болуп калды.<ref>[http://www.centrasia.ru/person2.php?st=1386103932 <small>Центразия Персоны</small>]</ref> [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалык драма театры|Ош шаарындагы өзбек драма театры]] [[Борбордук Азия]]да [[Ташкент]] шаарындагы Хамза атындагы өзбек улуттук академиялык драма театрынан ([[1913]]-27-февралы [[1914]]-жылдары негизделген) кийинки экинчи байыркы профессионал театры болуп эсептелет. |
|||
Театр труппасынын биринчи директору, көркөм жетекчиси жана башкы режиссёру Рахмонберди Мадазимов [[Кыргызстан]]дын театралдык кыймылдын биринчи негиздөөчүсү жана уюштуруучусу болгон<ref>{{Cite web |title=<small>Они стояли у истоков</small> |url=http://www.echoosha.narod.ru/December08/teatr.htm |accessdate=2015-02-03 |archivedate=2015-02-03 |archiveurl=https://archive.is/20150203020116/http://www.echoosha.narod.ru/December08/teatr.htm }}</ref>. [[1919]] жылы кружок драма труппасы болуп калыптанды. Бул труппа [[Кыргызстан]] түштүгүндө театралдык көркөм өнөрун өнүктүрүүго гана эмес жана кесиптик музыкалык көркөм өнөрун өнүктүрүүго дагы кызмат кылды. Анткени труппанын репертуарында спектакль коюудан тышкары, көптөгөн [[концерт]]тик программалар коюлду, ошондой эле спектаклдерди коштоогон элдик обондор үчүн музыкалык иштеп чыгуу жүргүзүлгөндүктан музыкант-профессионалдардын калыптанышы жолундо өзгөчө этабы болду. |
|||
Рахмонберди Мадазимов [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалык драма театры|театр]] курамында [[Ош уезди]]нын бардык райондорунда болуп, ал жерде спектаклдер коюп [[басмачылык]] менен көркөм өнөр жана [[маданият]] куралы менен күрөшту. Райондорда спектаклдер коюп, [[басмачы]]лар жайгашкан жана аларды куралдарын сактоочу жайларын билген. Ал өзүнүн тууганы [[Ош шаары]]нын [[милиция]]сын негиздөөчүсү жана биринчи башчысы Балтыходжа Султанов менен бирге [[басмачылык]]ты жок кылууда активдүү катышкан. Ал өзүнүн арабасында театр реквизити менен бирге куралдарды бекитип кызылдарга ташып, [[басмачы]]лар бандалары жайгашкан жерлерден өткөргон, ошентип Кызыл армияны курал-жарак жана ок-дарылар менен жабдуу кылган. |
|||
Андан ары бул труппа [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалуу драма театры]]н түзүү үчүн негиз болуп калды.<ref>[https://www.centrasia.org/person2.php?st=1386103932 <small>Центразия Персоны</small>]</ref> [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалуу драма театры|Ош шаарындагы өзбек драма театры]] [[Борбордук Азия]]да [[Ташкент]] шаарындагы Хамза атындагы өзбек улуттук академиялык драма театрынан ([[1913]]-[[27 февраль]] [[1914]] жылдары негизделген) кийинки экинчи байыркы профессионал театры болуп эсептелет. |
|||
Рахмонберди Мадазимов [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалуу драма театры|театр]] курамында [[Ош уезди]]нын бардык райондорунда болуп, ал жерде спектаклдер коюп, Кыргызстандын маданиятын жана көркөм өнөрүн өнүктүрүүгө зор салым кошкон. |
|||
Драма труппасы койгон Маннон Уйгурдын "[[Түркстан]]дык табып" пьесасы өз убагында реакцион диний ишмерлердин кескин нааразылыгын келтирди. Ошол кезде труппа курамында аял актрисалар жок эле, анда аялдардын ролун Журахон Зайнобиддинов мыкты аткарды. [[Жарандык согуш]]тун убагында Ошко чектеш болгон райондор согуш майданына айланды. [[Ош шаары]]нын [[милиция]]сын башчысы Балтыходжа Султановдун сунушу боюнча [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалык драма театры|труппа]] бул фронттун катышуучусу жана [[РКП(б)|большевиктер партиясынын]] үгүтчүүсү болуп калды. [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалык драма театры|Театралдык труппа]] [[Ош уезди]]нин айылдарында, [[базар]]ларда, аянттарда жана көп эл чогулган башка жерлерде спектаклдер жана концерттерди коюп, [[басмачы]]лардын кара ниеттерин көрсөттү. |
|||
Көрүнүктүү [[революция]] ишмерлери Балтыходжа Султанов жана Фазылбек Касымбековтор [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалык драма театры|театралдык труппанын]] жаш жамаатына бутга турууга жардам беришти. |
|||
Драма труппасында Рахмонберди Мадазимов тарабынан коюлган Маннон Уйгурдын "[[Түркстан]]дык табып" пьесасы өз убагында реакционерлердин кескин нааразылыгын келтирди. Ошол кезде труппа курамында аял актрисалар жок эле, анда аялдардын ролун Журахон Зайнобиддинов мыкты аткарган. [[Жарандык согуш]]тун убагында Ошко чектеш болгон райондор согуш майданына айланды. [[Ош шаары]]нын [[милиция]]сын башчысы [[Султанов, Балтакожо|Балтыходжа Султановдун]] сунушу боюнча [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалуу драма театры|труппа]] бул фронттун катышуучусу жана [[РКП(б)|большевиктер партиясынын]] үгүтчүүсү болуп калды. [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалуу драма театры|Театралдык труппа]] [[Ош уезди]]нин айылдарында, [[базар]]ларда, аянттарда жана эл көп чогулган башка жерлерде спектаклдер жана [[концерт]]терди коюп, Кыргызстанда Совет бийлигин орнотууга зор салым кошкон. |
|||
Б. Султановдун кайынысы [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалык драма театры|Ош өзбек театрын]] биринчи негиздөөчүсү жана көркөм жетекчиси Рахмонберди Мадазимов мындай айтып жүргөн: [[Корбашы]] [[Мадаминбек]] [[Андижан облусу|Андижан]]га жакын жерлерде талоончулук кылып, тургундарга куралдуу кол салып журду. [[Ош шаары]]нын [[милиция]]сын башчысы Балтыходжа Султанов жана Ош [[гарнизон]]у [[Андижан облусу|Андижан]] аскердик [[гарнизон]]ун [[курал-жарак]] менен камсыз кылуу учун жардам берууну каалады. Бирок ал жакка куралды кандай жеткирүүгө болот? Бул көйгөйдү [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалык драма театры|театр]] артисттери чечти. Арабаны жасалгалашты, анга [[курал-жарак]]ты жайып коюшту, үстүнөн төшөктөр коюшту. Артист Рахмонберди Мадазимов грим сыйпоолоп жана чоң "ишан"-диний үгүттөөчү болду. Дагы эки актёр анын "муридтери"-шакирттери болуп калды. Өзүнө жакын мусулмандардын ыйык [[Куран]] китебин коюшту, аны окуп жолго тушту. Араба Ходжаабадга жакындап барганда ок атылганы угулду. Арабаны ондогон [[басмачы]]лар курчооду. Ошондо арабакеч [[басмачы]]ларга бармагы менен "жымжырт" деп белгисин көрсөттү жана парданы тартып койду. [[Басмачы]]лар "ишан" жана анын "шакиртерин" көрүүшту жана жүгүнүүшту. Андан кийин аларды [[Андижан облусу|Андижан]]га чейин урмат менен жеткиришти. [[Курал-жарак]] менен камсыз кылуу үчүн [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалык драма театры|труппанын]] мындай "постановкалары" бир нече жолу кайталанды. |
|||
Көрүнүктүү [[революция]] ишмерлери [[Султанов, Балтакожо|Балтыходжа Султанов]] жана [[Касымбеков Мырза Фазылбек|Фазылбек Касымбековтор]] [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалуу драма театры|театралдык труппанын]] жаш жамаатына бутга турууга жардам берди. |
|||
[[Султанов, Балтакожо|Б. Султановдун]] кудасы [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалуу драма театры|Ош өзбек театрын]] биринчи негиздөөчүсү, директору жана көркөм жетекчиси Рахмонберди Мадазимов мындай айтып жүргөн: [[Корбашы]] [[Мадаминбек]] [[Андижан облусу|Андижан]]га жакын жерлерде талоончулук кылып, тургундарга куралдуу кол салып журду. [[Ош шаары]]нын [[милиция]]сын башчысы [[Султанов, Балтакожо|Балтыходжа Султанов]] жана Ош [[гарнизон]]у [[Андижан облусу|Андижан]] аскердик [[гарнизон]]ун [[курал-жарак]] менен камсыз кылуу учун жардам берууну каалады. Бирок ал жакка куралды кандай жеткирүүгө болот? Бул көйгөйдү [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалуу драма театры|театр]] артисттери чечти. Арабаны жасалгалашты, анга [[курал-жарак]]ты жайып коюшту, үстүнөн төшөктөр коюшту. Артист Рахмонберди Мадазимов грим сыйпоолоп жана чоң "ишан"-диний үгүттөөчү болду. Дагы эки актёр анын "муридтери"-шакирттери болуп калды. Өзүнө жакын мусулмандардын ыйык [[Куран]] китебин коюшту, аны окуп жолго тушту. Араба Ходжаабадга жакындап барганда ок атылганы угулду. Арабаны ондогон атчандар курчооду. Ошондо арабакеч атчандарга бармагы менен "жымжырт" деп белгисин көрсөттү жана парданы тартып койду. Атчандар "ишан" жана анын "шакиртерин" көрүүшту жана жүгүнүүшту. Андан кийин аларды [[Андижан облусу|Андижан]]га чейин урмат менен жеткиришти. [[Курал-жарак]] менен камсыз кылуу үчүн [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалуу драма театры|труппанын]] мындай "постановкалары" бир нече жолу кайталанды. |
|||
[[Кыргыз АССР Эл Комиссарлар Совети (ЭКС)|Кыргыз АССР эл комиссарлары Кеңешинын]] [[1929]] жылдагы [[Акты (документ)|токтомуна]] ылайык [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалык драма театры|театр]] өз ишин кесипкөй негизде баштаган. Ошол убакыттан баштап [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалык драма театры|театр]] сахнасында көйгөйлүү маселелерди чагылдырган чоң пьесалар жана чыгармалар коюлгон. Сахнада коюлган Камил Яшин жана Музаффар Мухамедовтын "Гулсара" музыкалык драмасы чоң окуялардын бири болуп калды. [[1929]]-[[1931]]-жылдары театрда К. Яшиндын "Лолахон", "Ажи-ажи" пьесалары коюлду. Бул чыгармалар идеялык душмандардын кара ойлорун ачып берди. "Лолахон" спектакли [[Араван]], [[Өзгөн району|Өзгөн]], [[Кара-Суу району|Кара-Суу]], Ходжаабад эмгекчилерин арасында көп жолу коюлуп жатты. [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалык драма театры|Театр]] кызматкерлерине карата реакциялык элементтер бир катар кол салууларды уюштуруштуу. [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалык драма театры|Театр]] артисттери Рахмонберди Мадазимовту, [[Моминова, Разияхан|Розияхон Муминованы]], Тожихон Хасанованы, [[Рахмонов Уринбой|Уринбой Рахмоновту]] кармап алуу жана көздорүн чукуу учун жалдангычтар даярдалган эле. Артисттердин коопсуздугун камсыз кылуу үчүн аларга куралдуу сакчылар коюлган эле. |
|||
[[Кыргыз АССР Эл Комиссарлар Совети (ЭКС)|Кыргыз АССР эл комиссарлары Кеңешинин]] [[1929]] жылдагы [[Акты (документ)|токтомуна]] ылайык [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалуу драма театры|театр]] өз ишин кесипкөй негизде баштаган. Ошол убакыттан баштап [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалуу драма театры|театр]] сахнасында көйгөйлүү маселелерди чагылдырган чоң пьесалар жана чыгармалар коюлгон. Сахнада Рахмонберди Мадазимов тарабынан коюлган Камил Яшин жана Музаффар Мухамедовдун "Гулсара" музыкалуу драмасы чоң окуялардын бири болуп калды. [[1929]]-[[1931]] жылдары театрда Рахмонберди Мадазимов тарабынан К. Яшиндин "Лолахон", "Ажи-ажи" пьесалары коюлду. Бул чыгармалар идеялык душмандардын кара ойлорун ачып берди. "Лолахон" спектакли [[Араван]], [[Өзгөн району|Өзгөн]], [[Кара-Суу району|Кара-Суу]], Ходжаабад эмгекчилерин арасында көп жолу коюлуп жатты. [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалуу драма театры|Театр]] кызматкерлерине карата реакциялык элементтер бир катар кол салууларды уюштуруштуу. [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалуу драма театры|Театр]] артисттери Рахмонберди Мадазимовду, [[Моминова, Разияхан|Розияхон Муминованы]], Тожихон Хасанованы, [[Рахмонов Уринбой|Уринбой Рахмоновду]] кармап алуу жана көздорүн чукуу учун жалдангычтар даярдалган эле. [[Артист]]тердин коопсуздугун камсыз кылуу үчүн аларга куралдуу сакчылар коюлган эле. |
|||
Уюштуруу кыйынчылыктарга карабастан, [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалык драма театры|театр]] өзүнүн репертуарын жаңы идеялык жана чоң көркөм чыгармалардын эсебинен кеңейтти. [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалык драма театры|Театрга]] бул учун [[СССР]]дин эл артисти Рахим Пирмухамедов, [[Өзбекстан]]дын эл артисттери Хикмат Латипов жана Кудрат Ходжаевтер чоң практикалык жардам көрсөттүшту. [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалык драма театры|Ош театрын]] сахнасында "Эки коммунист", "Достор", "[[Алишер Навои]]" жана башка чыгармалар коюлду. |
|||
[[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек |
Уюштуруу кыйынчылыктарга карабастан, [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалуу драма театры|театр]] өзүнүн репертуарын жаңы идеялык жана чоң көркөм чыгармалардын эсебинен кеңейтти. [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалуу драма театры|Театрга]] бул учун [[СССР]]дин эл артисти Рахим Пирмухамедов, [[Өзбекстан]]дын эл артисттери Хикмат Латипов жана Кудрат Ходжаевтер чоң практикалык жардам көрсөттүшту. [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалуу драма театры|Ош театрынын]] сахнасында Рахмонберди Мадазимов тарабынан "Эки коммунист", "Достор", "[[Алишер Навои]]" жана башка чыгармалар коюлду. |
||
[[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалуу драма театры|Ош өзбек драма театрын]] биринчи негиздөөчүсү, директору, көркөм жетекчиси жана режиссёру Рахмонберди [[ажы]] Мадазимов [[Өзгөн шаары]]на көчүп кеткенине байланыштуу [[1932]] жылы [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалуу драма театры|театрдан]] жумуштан кетти жана [[1933]] жылы май айынын аягында [[Өзгөн шаары]]нда каза болду. |
|||
Рахмонберди Мадазимов [[жазуучу]] эле, анын "Оштун мүнөздөмөсу" жана "Аттардын сөздүгу" китептери [[1914]]-[[1915]] жылдары [[Ташкент]] шаарындагы [[Түркстан генерал-губернаторлугу|Түркстан өлкөсу генерал-губернаторунун]] [[кеңсе]]сине караштуу [[басмакана]]сында басылып чыккан.<ref>[http://portalus.ru/modules/biographies/rus_readme.php/rss.php?subaction=showfull&id=1422803501&archive=&start_from=&ucat=1&category=1 <small>Порталус Биографии знаменитостей</small>]</ref> |
|||
Рахмонберди Мадазимов [[жазуучу]] эле, анын "Оштун мүнөздөмөсү" жана "Аттардын сөздүгү" китептери [[1914]]-[[1915]] жылдары [[Ташкент]] шаарындагы [[Түркстан генерал-губернаторлугу|Түркстан өлкөсү генерал-губернаторунун]] [[кеңсе]]сине караштуу [[басмакана]]сында басылып чыккан.<ref>[http://portalus.ru/modules/biographies/rus_readme.php/rss.php?subaction=showfull&id=1422803501&archive=&start_from=&ucat=1&category=1 <small>Порталус Биографии знаменитостей</small>]</ref> |
|||
Рахмонберди Мадазимовтун эки уулу өзүнүн атасынын ишин татыктуу улантышты [[искусство]] жана [[маданият]]ке кызмат кылышты, [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалык драма театры|Ош драма театрын]] сахнасында көп жыл иштешти. [[Рахмонов Уринбой|Уринбой]] жана [[Рахмонов Журахон|Журахон Рахмонов]]тор [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалык драма театры]]н негиздөөчүлөрунөн бири болушкон жана [[Кыргызстан]]дын [[искусство]] жана [[маданият]]ын өнүгүшүнө чоң салым кошушкон, көп жаш актёрлорго тарбия беришти. Алардын чоң салымы жана эмгеги [[Кыргыз ССР]]инин жетекчилиги тарабынан жогору бааланган жана алар [[орден]]дер, көп сандаган медалдар, ардак грамоталар менен сыйланышты.<ref>[http://archive.is/nTnwH <small>Актёрская династия</small>]</ref> |
|||
Рахмонберди Мадазимовтун эки уулу өзүнүн атасынын ишин татыктуу улантышты [[искусство]] жана [[маданият]]ке кызмат кылышты, [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалуу драма театры|Ош драма театрын]] сахнасында көп жыл иштешти. [[Рахмонов Уринбой|Уринбой]] жана [[Рахмонов Журахон|Журахон Рахмонов]]дор [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалуу драма театры]]нын негиздөөчүлөрүнөн бири болушкон жана [[Кыргызстан]]дын [[искусство]] жана [[маданият]]ын өнүгүшүнө чоң салым кошушкон, көп жаш актёрлорго тарбия беришти. Алардын чоң салымы жана эмгеги [[Кыргыз ССР]]инин жетекчилиги тарабынан жогору бааланган жана алар [[орден]]дер, көп сандаган медалдар, [[Грамота (сыйбарак)|ардак грамоталар]] менен сыйланышты.<ref>{{Cite web |title=<small>Актёрская династия</small> |url=http://www.echoosha.narod.ru/March07/deti.htm |accessdate=2015-02-03 |archivedate=2015-02-03 |archiveurl=https://archive.today/20150203020052/http://www.echoosha.narod.ru/March07/deti.htm }}</ref> |
|||
== [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалык драма театры|Театрдагы]] чыгармачылыгы == |
|||
* [[1919]] жыл - [[Бехбудий Махмудкожо|М.Бехбудий]] «Падаркуш», Маннон Уйгур "[[Түркстан]]дык табып". |
|||
== [[Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалуу драма театры|Театрдагы]] чыгармачылыгы == |
|||
* [[1920]] жыл - Хамза «Уулануулган өмүр». |
|||
{| class="wikitable sortable" |
|||
* [[1921]] жыл - Гулом Зафари «Жетим». |
|||
|- |
|||
* [[1922]] жыл - Хамза «Ушакчылардын жазасы». |
|||
! Год |
|||
* [[1923]] жыл - Комил Яшин «Лолахон». |
|||
! Название |
|||
! Оригинальное название {{lang-uz}} |
|||
! Автор |
|||
|- |
|||
| 1919 || Отцеубийца || Падаркуш || [[Бехбудий Махмудкожо|М. Бехбудий]] |
|||
|- |
|||
| 1919 || Лекарь из Туркестана || Туркистонлик табиб || [[:ru:Уйгур-Маджидов, Маннон|Маннон Уйгур]] |
|||
|- |
|||
| 1920 || Отравленная жизнь || Заҳарли ҳаёт || [[Хамза Хакимзаде Ниязи|Хамза]] |
|||
|- |
|||
| 1921 || Сирота || Етим || [https://archive.today/20180306135655/http://ziyouz.uz/ozbek-ziyolilari/gulom-zafariy/ Гулом Зафарий] |
|||
|- |
|||
| 1922 || Наказание клеветников || Туҳматчилар жазоси || [[Хамза Хакимзаде Ниязи|Хамза]] |
|||
|- |
|||
| 1923 || Лолахон || Лолахон || [[:ru:Яшен, Камиль|Комил Яшин]] |
|||
|- |
|||
| 1924 || Рапорт с юга || Жанубдан рапорт || Махмуд Рахмон |
|||
|- |
|||
| 1925 || Гулсара || Гулсара || [[:ru:Яшен, Камиль|К.Яшин]] жана [http://people.ziyonet.uz/ru/person/view/muhamedov_muzaffar_ М. Мухамедов] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180826214822/http://people.ziyonet.uz/ru/person/view/muhamedov_muzaffar_ |date=2018-08-26 }} |
|||
|- |
|||
| 1926 || Два коммуниста || Икки коммунист || [[:ru:Яшен, Камиль|К.Яшин]] |
|||
|- |
|||
| 1927 || Друзья || Ўртоқлар || [[:ru:Яшен, Камиль|К.Яшин]] |
|||
|- |
|||
| 1928 || Внутри || Ичкарида || [[:ru:Яшен, Камиль|К.Яшин]] |
|||
|- |
|||
| 1929 || Халима || Ҳалима || [https://archive.today/20180306135655/http://ziyouz.uz/ozbek-ziyolilari/gulom-zafariy/ Гулом Зафарий] |
|||
|- |
|||
| 1929 || Ажи-ажи || Ажи-ажи || [[:ru:Яшен, Камиль|К.Яшин]] |
|||
|- |
|||
| 1930 || Истории на хлопковом поле || Пахта шумғиялари || Умаржон Исмоилов |
|||
|- |
|||
| 1931 || [[:ru:Женитьба (пьеса)|Женитьба]] || Уйланиш || [[Гоголь, Николай Васильевич|Н.В. Гоголь]] |
|||
|- |
|||
| 1932 || Переводчик || Тилмоч || [[:ru:Уйгур-Маджидов, Маннон|Маннон Уйгур]] |
|||
|- |
|||
|} |
|||
* [[1919]] жыл - [[Бехбудий Махмудкожо|М.Бехбудий]] «Падаркуш», [[:ru:Уйгур-Маджидов, Маннон|Маннон Уйгур]] "[[Түркстан]]дык [[табып]]". |
|||
* [[1920]] жыл - [[Хамза Хакимзаде Ниязи|Хамза]] «Уулануулган өмүр». |
|||
* [[1921]] жыл - [https://archive.today/20180306135655/http://ziyouz.uz/ozbek-ziyolilari/gulom-zafariy/ Гулом Зафарий] «Жетим». |
|||
* [[1922]] жыл - [[Хамза Хакимзаде Ниязи|Хамза]] «Ушакчылардын жазасы». |
|||
* [[1923]] жыл - [[:ru:Яшен, Камиль|Комил Яшин]] «Лолахон». |
|||
* [[1924]] жыл - Махмуд Рахмон «Түштүктөн рапорт». |
* [[1924]] жыл - Махмуд Рахмон «Түштүктөн рапорт». |
||
* [[1925]] жыл - К.Яшин жана М. |
* [[1925]] жыл - [[:ru:Яшен, Камиль|К.Яшин]] жана [http://people.ziyonet.uz/ru/person/view/muhamedov_muzaffar_ М. Мухамедов] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180826214822/http://people.ziyonet.uz/ru/person/view/muhamedov_muzaffar_ |date=2018-08-26 }} «Гулсара». |
||
* [[1926]] жыл - К.Яшин «Эки коммунист». |
* [[1926]] жыл - [[:ru:Яшен, Камиль|К.Яшин]] «Эки коммунист». |
||
* [[1927]] жыл - К.Яшин «Достор». |
* [[1927]] жыл - [[:ru:Яшен, Камиль|К.Яшин]] «Достор». |
||
* [[1928]] жыл - К.Яшин «Ичиндеги». |
* [[1928]] жыл - [[:ru:Яшен, Камиль|К.Яшин]] «Ичиндеги». |
||
* [[1929]] жыл - Гулом |
* [[1929]] жыл - [https://archive.today/20180306135655/http://ziyouz.uz/ozbek-ziyolilari/gulom-zafariy/ Гулом Зафарий] «Халима», К.Яшин «Ажи-ажи». |
||
* [[1930]] жыл - Умаржон Исмоилов «Пахта талаасындеги тарыхтар». |
* [[1930]] жыл - Умаржон Исмоилов «[[Пахтачылык|Пахта]] талаасындеги тарыхтар». |
||
* [[1931]] жыл - [[Гоголь, Николай Васильевич|Н.В. Гоголь]] «Үйлөнүү». |
* [[1931]] жыл - [[Гоголь, Николай Васильевич|Н.В. Гоголь]] «Үйлөнүү». |
||
* [[1932]] жыл - Маннон Уйгур «Котормочу». |
* [[1932]] жыл - [[:ru:Уйгур-Маджидов, Маннон|Маннон Уйгур]] «Котормочу». |
||
Мындан тышкары, ал көп сандагы [[концерт]]тик программаларда катышкан. |
Мындан тышкары, ал көп сандагы [[концерт]]тик программаларда катышкан. |
||
== Кыргызстандын түштүгүндөгү элге билим берүү системасына кошкон салымы == |
|||
20-кылымдын башында [[Ош шаары|Ош шаарында]] [[Жадид мектептери|жадид мектеби]] ачылып, анда Рахмонберди Мадазимов жана анын кудасы [[Султанов Балтакожо|Балтыхожа Султанов]] жана саякатчы, революционер [[Фазылбек Касымбеков]] иштешкен. Кыргызстандын түштүгүндөгү [[жадидизм|жадидизмдин]] лидерлери жана [[Идеология|идеологдору]] молдо Рахмонберди Мадазимов, [[Султанов Балтакожо|Балтыхожа Султанов]] жана саякатчы, революционер [[Фазылбек Касымбеков]] болушкон. Ал кезде катты билгендер аз болчу, катты негизинен ак сөөктөрдүн, колунда бар үй-бүлөлөрдүн балдары алышчу. Ошондуктан эл агартууга, Кыргызстандын түштүгүндө мектептердин тармагын өнүктүрүүгө молдо Рахмонберди Мадазимов зор көңүл бурган. Ал [[Ош облусу|Ош облусунун]] [[Эл агартуу|эл агартуу тармагын]] өнүктүрүүгө зор салым кошкон. [[Ош шаары|Ош шаарында]] Рахмонберди Мадазимов, [[Султанов, Балтакожо|Балтыходжа Султанов]] жана [[Фазылбек Касымбеков]] тарабынан мектеп ачылып, 60 тан ашуун бала, [[Кара-Суу (шаар)|Кара-Суудагы]] мектепте 20 дай бала окуган. |
|||
1918-жылдын 20-майында Ошто эл агартуу кеңешин түзүүгө активдүү катышкан. Рахмонберди Мадазимов, Балтыходжи Султанов жана Журахон Зайнобиддиновдун түздөн-түз катышуусу менен 1918-жылы август айында 95 орундуу биринчи бала бакча, 1918-жылы [[Ош уезди|Ош уездинде]] 13 мектеп ачылып, анда 939 бала жана өспүрүмдөр билим алышкан. Р. Мадазимовдун сунушу менен ачка калган жана жетим балдарга ысык тамак бекер таркатылган. |
|||
Кыргызстанда жаңы мамлекеттүүлүктүн түптөлүшүнүн башында Рахмонберди Мадазимов, [[Султанов Балтакожо|Балтыхожа Султанов]], Насрулло Султанов, Журахон Зайнобиддинов, [[Санжар Касымбеков]], Иномжон Саидий, Журахон Шамсуддиновдор [[Кара кыргыз автономиялуу областы|Кара-Кыргыз автономиялуу областын]] түзүүдө активдүү роль ойношкон. |
|||
Рахмонберди Мадазимов [[Ош облусу|Ош областтык]], [[Ош|Ош шаардык]] жана [[Кара-Суу району|Кара-Суу райондук]] Кеңештеринин [[Депутат|депутаты]] болуп шайланган. |
|||
== Жеке жашоосу == |
== Жеке жашоосу == |
||
Атасы - Ибни Мухаммадаъзим аълам ([[1876]] |
* Атасы - Ибни Мухаммадаъзим аълам ([[1876]] жылы каза болгон), диний ишмер, уламо, [[Имам|мечит имамы]], [[Ош шаары|Ош шаарынын]] [[Казы|казысы]]. |
||
* Энеси - Биби Солиха ([[1850]]-[[1922]]) Уратепа шаарында төрөлгөн. |
|||
* Жубайы - Бибихон ([[1884]]-[[1922]]) Уратепа шаарында төрөлгөн. |
|||
* Балдары - Назокатхон ([[1902]]-[[1934]]), Хожинисо ([[1907]]-[[1932]]), [[Рахмонов Уринбой|Уринбой]] ([[1910]]-[[1980]]), Назирхон ([[1912]]-[[1917]]), [[Рахмонов Журахон|Журахон]] ([[1917]]-[[1977]]). |
|||
* Экинчи аялы Шарофатхон ([[Өзгөн]] шаарынын тургуну) [[Султанов Мухтар Насруллаевич|Мухтар Султанов]]дун энеси болгон. |
|||
* Небереси: [[:uz:Azizullo Izzatullayev|Азизулло Иззатуллаев]] |
|||
* Туугандары: [[:ru:Ходжаназар Хувайдо|Хужаназар Хувайдо]], [[Абдуллаев, Хабиб Мухамедович|Хабиб Абдуллаев]] |
|||
* Жээндери: [[:ru:Касымов, Анвар Махмудович|Анвар Косимов]], ырчы Мухаммадкарим Соипов. |
|||
* Кудалары тарабынан туугандары: [https://24.kg/obschestvo/73205_segodnya_vbishkeke_informatsionnaya_karta/ Султан жана Кудрат Таирбаевдер]<ref>{{Cite web |title=Памирские письма капитана Зайцова |url=http://www.boris-belogolovy.ru/zaycev/zaycev27.html |access-date=2019-12-25 |archive-date=2020-10-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201026061427/http://www.boris-belogolovy.ru/zaycev/zaycev27.html |dead-url=yes |accessdate=2019-12-25 |archivedate=2020-10-26 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20201026061427/http://www.boris-belogolovy.ru/zaycev/zaycev27.html }}</ref><ref>[https://www.facebook.com/odiljon.dadajonov/posts/2351438128427184 Тоирбоев Султон мингбоши]</ref>, [[Балтакожо Султанов]], [[Иззат Султанов|Иззат Султан]], [[Султанов Мухтар Насруллаевич|Мухтар Султанов]], [[Мамадали Курбанов]], [[:ru:Косимов, Махмуд Тожикулович|Махмуд Косимов]], [[:ru:Отабоев, Алишер Абдужалилович|Алишер Отабоев]], [https://archive.today/20191219155729/https://upl.uz/policy/6897-news.html Кодир Рахматович Парпиев], [http://www.sayasat.kg/society-mobile/57115-known-and-unknown-wife-of-the-president-of-uzbekistan-ziroathon-hoshimova.html Зироатхон (Ойхон) Хошимова], [[:uz:Erkin Komilov|Эркин Комилов]], Мурод Зайнобиддинович Салохиддинов - "Узвторцветмет" ААК мурдагы төрагасы, Ахмаджон Давидов - [[Ош шаары]]нын аткаруу комитетинин төрагасы. |
|||
== Жазган китептери == |
== Жазган китептери == |
||
* "Оштун |
* "Оштун мүнөздөмөсү" ({{lang-uz|«Ўшнинг тавсифи»}}, ({{lang-ru|"Характеристика Оша"}}), [[Түркстан генерал-губернаторлугу|Түркстан өлкөсү генерал-губернаторунун]] [[кеңсе]]сине караштуу [[басмакана]]сы, [[Ташкент]] шаары, [[1914]] жыл. |
||
* "Аттардын |
* "Аттардын сөздүгү" ({{lang-uz|«Исмлар имлоси»}}, ({{lang-ru|"Словарь имён"}}), [[Түркстан генерал-губернаторлугу|Түркстан өлкөсү генерал-губернаторунун]] [[кеңсе]]сине караштуу [[басмакана]]сы, [[Ташкент]] шаары, [[1915]] жыл<ref>[https://uz.wikipedia.org/wiki/Ismlar_imlosi <small>"Аттардын сөздүгү" китебинен бир бөлүгү өзбек тилинде</small>]</ref>. |
||
==Колдонулган адабияттар== |
== Колдонулган адабияттар == |
||
# [[“Кыргызстан” улуттук энциклопедиясы]]: 5-том, 763 бет. Башкы редактору Асанов Ү.А. К 97. Б.: [[Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору]], [[2014]]. илл. ISBN 978 9967-14-111 -7 (кирг.) |
|||
# Энциклопедия Ошской области, Раздел "Театральная жизнь" / гл. ред. Орузбаева Б.О. Академия Наук Киргизской ССР. — Фрунзе (Бишкек): Глав. ред. Киргизской сов. энциклопедии, 1987. — С. 110. — 445 с. ББК 92я2 (рус.) |
|||
# Национальная энциклопедия Узбекистана / Государственное научное издательство "Ўзбекистон миллий энциклопедияси" Академии наук Республики Узбекистан. — Ташкент: Государственное научное издательство "Ўзбекистон миллий энциклопедияси", 2000-2006. — С. 219, буква (буква Ў, стр.219). (узб.)<ref>[http://n.ziyouz.com/books/uzbekiston_milliy_ensiklopediyasi/O'zbekiston%20Milliy%20Ensiklopediyasi%20-%20O'%20harfi.pdf]</ref>. |
|||
# [[Абдугани Абдугафуров|А. Абдугафуров]] "Ошский узбекский музыкальный театр", Фрунзе шаары: Кыргызстан, [[1980]] жыл. - 59 с. 21 см, ББК 85.4. (узб.), (рус.) и (кирг.)<ref>[http://search.rsl.ru/ru/record/01001001622 Ошский узбекский музыкальный театр]</ref>. |
|||
# [[Абдугани Абдугафуров|А. Абдугафуров]] «Видные сыновья Оша», [[Ош шаары]]: Ошская областная типография, [[2000]] жыл — 176 с. (узб.) и (рус.) |
|||
# [[Абдугани Абдугафуров|А. Абдугафуров]] «Ошский академический театр», [[Ош шаары]], "Азия Принт", [[2010]] жыл, — 52 с. (узб.) |
|||
# [["Кыргызстандын гүлдөп-өсүшү үчүн" энциклопедиясы]] ("Во имя процветания Кыргызстана" Энциклопедическое издание о выдающихся узбеках Кыргызстана) Под рук. Жураева Б.Ж. ([[:ky:Абдугани Абдугафуров|Абдугафуров А.]], Рахманов Д.Д. и др.), Ош, "Ризван", 2017, страницы 27-32, 287-309, страниц 336| ISBN= 978-9967-18-344-5 УДК 351/354. ББК 66,3(2Ки). |
|||
# Одилжон Дадажонов "Тарыхка кайрылып" (узб. "Мозийға қайтиб"), [[Ош шаары]], "Ризван" [[2021]] жыл, - 398 с. ISBN=978-9967-9258-6-1 УДК 821,51. ББК 84.УЗ7-4. Д14. (узб.)<ref>[https://www.facebook.com/odiljon.dadajonov/posts/pfbid025nNihddoY4Pzje6RaHwiNdD5pTXkUBPt78ScpgzJNaoxbuvS8SW6kfBkqMhJD6Fql]</ref> |
|||
== Тиркемелер == |
== Тиркемелер == |
||
82-сап: | 146-сап: | ||
== Шилтемелер == |
== Шилтемелер == |
||
* [https://archive. |
* [https://archive.li/20150203020116/http://www.echoosha.narod.ru/December08/teatr.htm Они стояли у истоков] |
||
* [ |
* [https://archive.li/20150203020052/http://www.echoosha.narod.ru/March07/deti.htm Актёрская династия] |
||
* [ |
* [https://centrasia.org/person2.php?st=1386103932 Центразия Персоны] |
||
* [http://www. |
* [http://www.nlkg.kg/ru/society/grimasy-i-kaprizy-obezyany <small>Гримасы и капризы Обезьяны</small>] |
||
* [https://24.kg/obschestvo/60162_segodnya_vbishkeke_informatsionnaya_karta/ Люди, которые меняли мир] |
|||
* [http://portalus.ru/modules/biographies/rus_readme.php/rss.php?subaction=showfull&id=1422803501&archive=&start_from=&ucat=1&category=1 <small>Биографии знаменитостей</small>] |
|||
* [https://24.kg/obschestvo/77551_segodnya_vbishkeke_informatsionnaya_karta/ <small>Люди, которые меняли мир</small>] |
|||
* [https://uz.wikipedia.org/wiki/Ismlar_imlosi <small>Отрывок из книги «Исмлар имлоси» (на узбекском языке)</small>] |
|||
* [https://24.kg/obschestvo/110546_segodnya_vbishkeke_informatsionnaya_karta/ <small>Люди, которые меняли мир</small>] |
|||
* [http://n.ziyouz.com/books/uzbekiston_milliy_ensiklopediyasi/O'zbekiston%20Milliy%20Ensiklopediyasi%20-%20O'%20harfi.pdf] |
|||
* [http://tyup.net/page/madazimov-rahmonberdi Рахмонберди Мадазимов] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180821160818/http://tyup.net/page/madazimov-rahmonberdi |date=2018-08-21 }} |
|||
* [http://teatrbabur.kg/index.php/ru/istoriya-2 <small>История театра</small>] |
|||
* [http://www.alliance-press.kg/ru/news/view/717 <small>27 марта — Всемирный день театра</small>] |
|||
* [https://archive.today/20180327132044/http://rus.kg/news_rus/interesno_rus/50898-k-100-letiyu-stareyshego-teatra-kyrgyzstana.html <small>К 100 летию старейшего театра Кыргызстана</small>] |
|||
* [http://slovo.kg/?p=96889 <small>Старейшему театру Кыргызстана — 100 лет</small>] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180426064100/http://slovo.kg/?p=96889 |date=2018-04-26 }} |
|||
* [https://daryo.uz/k/2018/03/30/markaziy-osiyodagi-eng-keksa-professional-teatr-100-yoshga-toldi/ <small>Марказий Осиёдаги энг кекса профессионал театр 100 ёшга тўлди</small>] |
|||
* [http://www.bbc.com/uzbek/uzbekistan-40191001 «Жайдари келин» чегара оша томоша кўрсатди] |
|||
* [https://centrasia.org/person2.php?st=1386247524 Центразия История] |
|||
* [https://centre1.com/kyrgyzstan/v-oshe-postavili-dushevnye-smyateniya-babura-s-pomoshhyu-uzbekistana/ <small>В Оше поставили «Душевные смятения Бабура» с помощью Узбекистана</small>] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180828203242/https://centre1.com/kyrgyzstan/v-oshe-postavili-dushevnye-smyateniya-babura-s-pomoshhyu-uzbekistana/ |date=2018-08-28 }} |
|||
* [https://archive.li/20160319115327/http://ru.sputnik.kg/culture/20160117/1021630041.html Спектакль «Барсбек» будет представлять Кыргызстан на международном фестивале в Турции] |
|||
* [http://slovo.kg/?p=52879 «Барсбек» покажут на международном фестивале] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190402181655/http://slovo.kg/?p=52879 |date=2019-04-02 }} |
|||
* [http://www.ehoosha.com/?module=articles&action=view&id=1131 Из истории старейшего театра страны] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180810205404/http://www.ehoosha.com/?module=articles&action=view&id=1131 |date=2018-08-10 }} |
|||
* [http://portalus.ru/modules/biographies/rus_readme.php/rss.php?subaction=showfull&id=1422803501&archive=&start_from=&ucat=1&category=1 Биографии знаменитостей] |
|||
* [[:uz:Ismlar imlosi|Отрывок из книги «Исмлар имлоси» (на узбекском языке)]] |
|||
* [http://www.biblus.ru/Default.aspx?book=28q285k0a5 Книга Р. Мадазимов а «Ўшнинг тавсифи» (Характеристика Оша)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180715151946/http://www.biblus.ru/Default.aspx?book=28q285k0a5 |date=2018-07-15 }} |
|||
* [http://n.ziyouz.com/books/uzbekiston_milliy_ensiklopediyasi/O'zbekiston%20Milliy%20Ensiklopediyasi%20-%20O'%20harfi.pdf Ўзбекистон Миллий Энциклопедияси] |
|||
* [https://archive.li/20160329091556/http://referaty.in.ua/index.php?newsid=1547368 Реферат] |
|||
* [https://www.moypolk.ru/osh/soldiers/madazimov-rahmonberdi-muhammadazimovich Бессмертный полк] |
|||
* [http://www.gpedia.com/uz/w/index.php?title=O%CA%BBzbek_adabiyoti&variant=uz-cyrl Ўзбек адабиёти Раҳмонберди Мадазимов] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170804141118/http://www.gpedia.com/uz/w/index.php?title=O%CA%BBzbek_adabiyoti&variant=uz-cyrl |date=2017-08-04 }} |
|||
* [https://www.peoplelife.ru/174413_2 Биографии известных людей] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180810205654/https://www.peoplelife.ru/174413_2 |date=2018-08-10 }} |
|||
* [https://www.youtube.com/watch?v=264L-aepbFQ <small>Документальный фильм студия «Кыргызтелефильм» «Ошский государственный узбекский музыкально-драматический театр имени Бабура»</small>] |
|||
* [https://archive.today/20161010132544/http://chabarman.kg/index.php/biografiyalar-m-r-bayandar/4175-madazimov-rakhmonberdi Рахмонберди Мадазимов] |
|||
* [http://www.nlkg.kg/ru/projects/little-kirghizstan/synovya-mully-i-pisarya-stoyali-u-istokov-pervogo-teatra-v-oshe <small>Сыновья муллы и писаря стояли у истоков первого театра в Оше</small>] |
|||
* [http://rus.ruhaniat.kg/?p=1404 <small>Сыновья муллы и писаря создали первый театр в стране</small>] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190403135212/http://rus.ruhaniat.kg/?p=1404 |date=2019-04-03 }} |
|||
* [http://incredibleosh.kg/?p=940 <small>Сыновья муллы и писаря создали первый театр в Оше</small>] |
|||
* [https://archive.today/20171105173436/https://www.revolvy.com/main/index.php?s=Rahmonberdi%20Madazimov&uid=1575 Rahmonberdi Madazimov] |
|||
* [https://archive.today/20180305065448/https://www.peoplelife.ru/174413 Биографии известных людей] |
|||
* [https://archive.today/20151114153359/http://teatrbabur.kg/index.php/ru/istoriya-2 История театра] |
|||
* [https://yug.kg/item/teatr-imeni-babura-g-osh/ Театр имени Бабура] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190616115840/https://yug.kg/item/teatr-imeni-babura-g-osh/ |date=2019-06-16 }} |
|||
* [http://oshshamy.kg/index.php/kg/component/k2/item/2989-kylym-karytkan-babur-teatry Кылым карыткан Бабур театры] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200803182343/http://oshshamy.kg/index.php/kg/component/k2/item/2989-kylym-karytkan-babur-teatry |date=2020-08-03 }} |
|||
* [https://www.youtube.com/watch?v=FM0JXUMCmDM <small>Рахмонберди Мадазимов ҳақида /"Мозийга қараб иш кўрмоқлик хайрлидир!" 1- қисм</small>] |
|||
* [https://archive.today/20171105173049/http://procella.ru/index.php?do=person&view=9730 Мадазимов Рахмонберди Мадазимович] |
|||
* [https://archive.today/20191213144347/http://teatrjurnali.uz/yangiliklar/296-zbek-millij-akademik-drama-teatri-ir-iziston-respublikasiga-tashrif-buyuradi <small>Ўзбек Миллий академик драма театри Қирғизистон Республикасига ташриф буюради</small>] |
|||
* [https://www.youtube.com/watch?v=iDEHczRIbHo Известные узбеки из Кыргызстана] |
|||
* [https://www.facebook.com/odiljon.dadajonov/posts/2331239363780394 "Мозийға қараб иш кўрмоғлиқ хайрлидир"] |
|||
* [http://www.zamonaviy.uz/yangiliklar/markaziy_osiyodagi_eng_keksa_professional_teatr_100_yoshga_to_ldi/2018-03-30-1949 Markaziy Osiyodagi eng keksa professional teatr 100 yoshga to‘ldi] |
|||
[[Категория:Инсандар]] |
[[Категория:Инсандар]] |
||
[[Категория:Кыргызстан]] |
[[Категория:Кыргызстан]] |
||
[[Категория:Ош |
[[Категория:Ош облусу]] |
||
[[Категория:Ош шаары]] |
[[Категория:Ош шаары]] |
||
[[Категория:Актерлор]] |
[[Категория:Актерлор]] |
||
[[Категория:Коом]] |
|||
[[Категория: Кыргыз обончулары]] |
[[Категория: Кыргыз обончулары]] |
||
[[Категория:Борбордук Азия]] |
|||
[[Категория:Чөлкөм таануу]] |
[[Категория:Чөлкөм таануу]] |
||
[[Категория:Кыргыз тарыхы]] |
[[Категория:Кыргыз тарыхы]] |
||
[[Категория:Көркөм өнөр]] |
[[Категория:Көркөм өнөр]] |
||
[[ |
[[Категория: Музыка]] |
||
[[ |
[[Категория: Кыргыз таануу]] |
||
[[ |
[[Категория: Искусство]] |
||
[[ |
[[Категория: Маданият]] |
||
[[ |
[[Категория: Кыргыз маданияты]] |
||
[[Категория:Кыргыз жазуучулары]] |
[[Категория:Кыргыз жазуучулары]] |
||
[[Категория:Кыргыз Республикасынын жазуучулары]] |
|||
[[Категория:Кыргыз театры]] |
[[Категория:Кыргыз театры]] |
||
[[Категория:Ош шаарынын Бабур театры]] |
|||
[[Категория:Мамлекеттик ишмерлер]] |
|||
[[Категория:Маданият ишмерлер]] |
|||
[[Категория:Кыргызстанда театралдык кыймылдын негиздөөчүлөрү]] |
|||
[[Категория:Кыргызстанда театралдык кыймылдын уюштуруучулөру]] |
|||
[[Категория:Басмачылык менен күрөшкөндөр]] |
|||
[[Категория:Кыргызстанда Совет бийлигин орноткондор]] |
|||
[[Категория:Жарандык согуштун катышуучусу]] |
8 август 2024, саат 09:48 учурдагы соңку нуска
Төрөлгөндөгү ысымы: |
Мирза Рахмонберди Мухаммадазим аълам уулу |
---|---|
Туулган датасы: | |
Туулган жери: | |
Өлгөн датасы: | |
Өлгөн жери: | |
Жарандыгы: | |
Кесиби: |
Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалуу драма театрын биринчи негиздөөчүсү, директору, көркөм жетекчиси, башкы режиссёру жана артисти, жазуучу, музыкант |
Карьерасы: | |
Багыты: |
театр артисти, көркөм жетекчиси жана башкы режиссёру |
Рахмонберди Мухаммадазимович Мадазимов (өзб. Раҳмонбери Мадазимов; (1875, Ош шаары, Ош уезди, Түркстан - 1933), Өзгөн шаары, Ош облусу, Кыргыз ССР - Кыргызстанда театралдык кыймылдын негиздөөчүсү жана уюштуруучусу, Борбордук Азияда экинчи байыркы профессионал театры болуп эсептелген Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалуу драма театрын негиздөөчүсү, биринчи директору, көркөм жетекчиси жана башкы режиссёру, кыргызстандык артист, жазуучу жана музыкант. Кыргызстандын түштүгүндөгү жадидизмдин лидери жана идеологу. Ал Кыргызстандын маданиятын, көркөм өнөрүн жана элге билим берүү системасын өнүктүрүүгө зор салым кошкон. Ош областтык, Ош шаардык жана Кара-Суу райондук Кеңештеринин депутаты болуп шайланган. Кыргызстанда жаңы мамлекеттүүлүктүн түптөлүшүнүн башында Рахмонберди Мадазимов Кара-Кыргыз автономиялуу областын түзүүдө активдүү роль ойногон.
Өмүр баяны
[түзөтүү | булагын түзөтүү]Мирзо Рахмонберди ажы Мухаммадазим аълам уулу (Мадазимов) 1875 жылы Ош шаарында туулган. Ал эми, ал жана анын атасы Мухаммадазим Меккеге ажылыкка барган кадырлуу окумуштуу молдолор болчу, ал дуба окуп үмүтсүз оор ооругандарды дарылаган. Мирзо Рахмонберди ажы чоң кадыр-баркка ээ болгон.
1914 жылы Рахмонберди Мадазимов жетекчилигинде Ош шаарынын орус-тузем мектеби мугалими Балтыходжа Султанов менен бирге театралдык кружок негиздеген.[1]
1918 жылы Рахмонберди Мадазимов жетекчилигинде Ош уездинын башка агартуу ишмерлери жана мугалимдери Бекназар Назаров, Иброхим Мусабоев, Журахон Зайнобиддинов, Назирхон Камолов, Абдурашид Эшонхонов, А. Саидовдор менен бирге Түркстан фронти Реввоенсоветине караштуу концерт бригадасын базасында Кыргызстанда биринчи жолу жергиликтүү мусулман элдерден түзүлгөн өз демилгеси менен иштөөчү театралдык кружок негизделген. Кийин ал труппага Абдукодир Исхоков, Исроилжон Исмоилов, Жалил Собитовдор кошулган.
Театр труппасынын биринчи директору, көркөм жетекчиси жана башкы режиссёру Рахмонберди Мадазимов Кыргызстандын театралдык кыймылдын биринчи негиздөөчүсү жана уюштуруучусу болгон[2]. 1919 жылы кружок драма труппасы болуп калыптанды. Бул труппа Кыргызстан түштүгүндө театралдык көркөм өнөрун өнүктүрүүго гана эмес жана кесиптик музыкалык көркөм өнөрун өнүктүрүүго дагы кызмат кылды. Анткени труппанын репертуарында спектакль коюудан тышкары, көптөгөн концерттик программалар коюлду, ошондой эле спектаклдерди коштоогон элдик обондор үчүн музыкалык иштеп чыгуу жүргүзүлгөндүктан музыкант-профессионалдардын калыптанышы жолундо өзгөчө этабы болду. Андан ары бул труппа Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалуу драма театрын түзүү үчүн негиз болуп калды.[3] Ош шаарындагы өзбек драма театры Борбордук Азияда Ташкент шаарындагы Хамза атындагы өзбек улуттук академиялык драма театрынан (1913-27 февраль 1914 жылдары негизделген) кийинки экинчи байыркы профессионал театры болуп эсептелет.
Рахмонберди Мадазимов театр курамында Ош уездинын бардык райондорунда болуп, ал жерде спектаклдер коюп, Кыргызстандын маданиятын жана көркөм өнөрүн өнүктүрүүгө зор салым кошкон.
Драма труппасында Рахмонберди Мадазимов тарабынан коюлган Маннон Уйгурдын "Түркстандык табып" пьесасы өз убагында реакционерлердин кескин нааразылыгын келтирди. Ошол кезде труппа курамында аял актрисалар жок эле, анда аялдардын ролун Журахон Зайнобиддинов мыкты аткарган. Жарандык согуштун убагында Ошко чектеш болгон райондор согуш майданына айланды. Ош шаарынын милициясын башчысы Балтыходжа Султановдун сунушу боюнча труппа бул фронттун катышуучусу жана большевиктер партиясынын үгүтчүүсү болуп калды. Театралдык труппа Ош уездинин айылдарында, базарларда, аянттарда жана эл көп чогулган башка жерлерде спектаклдер жана концерттерди коюп, Кыргызстанда Совет бийлигин орнотууга зор салым кошкон. Көрүнүктүү революция ишмерлери Балтыходжа Султанов жана Фазылбек Касымбековтор театралдык труппанын жаш жамаатына бутга турууга жардам берди.
Б. Султановдун кудасы Ош өзбек театрын биринчи негиздөөчүсү, директору жана көркөм жетекчиси Рахмонберди Мадазимов мындай айтып жүргөн: Корбашы Мадаминбек Андижанга жакын жерлерде талоончулук кылып, тургундарга куралдуу кол салып журду. Ош шаарынын милициясын башчысы Балтыходжа Султанов жана Ош гарнизону Андижан аскердик гарнизонун курал-жарак менен камсыз кылуу учун жардам берууну каалады. Бирок ал жакка куралды кандай жеткирүүгө болот? Бул көйгөйдү театр артисттери чечти. Арабаны жасалгалашты, анга курал-жаракты жайып коюшту, үстүнөн төшөктөр коюшту. Артист Рахмонберди Мадазимов грим сыйпоолоп жана чоң "ишан"-диний үгүттөөчү болду. Дагы эки актёр анын "муридтери"-шакирттери болуп калды. Өзүнө жакын мусулмандардын ыйык Куран китебин коюшту, аны окуп жолго тушту. Араба Ходжаабадга жакындап барганда ок атылганы угулду. Арабаны ондогон атчандар курчооду. Ошондо арабакеч атчандарга бармагы менен "жымжырт" деп белгисин көрсөттү жана парданы тартып койду. Атчандар "ишан" жана анын "шакиртерин" көрүүшту жана жүгүнүүшту. Андан кийин аларды Андижанга чейин урмат менен жеткиришти. Курал-жарак менен камсыз кылуу үчүн труппанын мындай "постановкалары" бир нече жолу кайталанды.
Кыргыз АССР эл комиссарлары Кеңешинин 1929 жылдагы токтомуна ылайык театр өз ишин кесипкөй негизде баштаган. Ошол убакыттан баштап театр сахнасында көйгөйлүү маселелерди чагылдырган чоң пьесалар жана чыгармалар коюлгон. Сахнада Рахмонберди Мадазимов тарабынан коюлган Камил Яшин жана Музаффар Мухамедовдун "Гулсара" музыкалуу драмасы чоң окуялардын бири болуп калды. 1929-1931 жылдары театрда Рахмонберди Мадазимов тарабынан К. Яшиндин "Лолахон", "Ажи-ажи" пьесалары коюлду. Бул чыгармалар идеялык душмандардын кара ойлорун ачып берди. "Лолахон" спектакли Араван, Өзгөн, Кара-Суу, Ходжаабад эмгекчилерин арасында көп жолу коюлуп жатты. Театр кызматкерлерине карата реакциялык элементтер бир катар кол салууларды уюштуруштуу. Театр артисттери Рахмонберди Мадазимовду, Розияхон Муминованы, Тожихон Хасанованы, Уринбой Рахмоновду кармап алуу жана көздорүн чукуу учун жалдангычтар даярдалган эле. Артисттердин коопсуздугун камсыз кылуу үчүн аларга куралдуу сакчылар коюлган эле.
Уюштуруу кыйынчылыктарга карабастан, театр өзүнүн репертуарын жаңы идеялык жана чоң көркөм чыгармалардын эсебинен кеңейтти. Театрга бул учун СССРдин эл артисти Рахим Пирмухамедов, Өзбекстандын эл артисттери Хикмат Латипов жана Кудрат Ходжаевтер чоң практикалык жардам көрсөттүшту. Ош театрынын сахнасында Рахмонберди Мадазимов тарабынан "Эки коммунист", "Достор", "Алишер Навои" жана башка чыгармалар коюлду.
Ош өзбек драма театрын биринчи негиздөөчүсү, директору, көркөм жетекчиси жана режиссёру Рахмонберди ажы Мадазимов Өзгөн шаарына көчүп кеткенине байланыштуу 1932 жылы театрдан жумуштан кетти жана 1933 жылы май айынын аягында Өзгөн шаарында каза болду.
Рахмонберди Мадазимов жазуучу эле, анын "Оштун мүнөздөмөсү" жана "Аттардын сөздүгү" китептери 1914-1915 жылдары Ташкент шаарындагы Түркстан өлкөсү генерал-губернаторунун кеңсесине караштуу басмаканасында басылып чыккан.[4]
Рахмонберди Мадазимовтун эки уулу өзүнүн атасынын ишин татыктуу улантышты искусство жана маданиятке кызмат кылышты, Ош драма театрын сахнасында көп жыл иштешти. Уринбой жана Журахон Рахмоновдор Бабур атындагы Ош Мамлекеттик академик өзбек музыкалуу драма театрынын негиздөөчүлөрүнөн бири болушкон жана Кыргызстандын искусство жана маданиятын өнүгүшүнө чоң салым кошушкон, көп жаш актёрлорго тарбия беришти. Алардын чоң салымы жана эмгеги Кыргыз ССРинин жетекчилиги тарабынан жогору бааланган жана алар ордендер, көп сандаган медалдар, ардак грамоталар менен сыйланышты.[5]
Театрдагы чыгармачылыгы
[түзөтүү | булагын түзөтүү]Год | Название | Оригинальное название өзб. {{{1}}} | Автор |
---|---|---|---|
1919 | Отцеубийца | Падаркуш | М. Бехбудий |
1919 | Лекарь из Туркестана | Туркистонлик табиб | Маннон Уйгур |
1920 | Отравленная жизнь | Заҳарли ҳаёт | Хамза |
1921 | Сирота | Етим | Гулом Зафарий |
1922 | Наказание клеветников | Туҳматчилар жазоси | Хамза |
1923 | Лолахон | Лолахон | Комил Яшин |
1924 | Рапорт с юга | Жанубдан рапорт | Махмуд Рахмон |
1925 | Гулсара | Гулсара | К.Яшин жана М. Мухамедов Archived 2018-08-26 at the Wayback Machine |
1926 | Два коммуниста | Икки коммунист | К.Яшин |
1927 | Друзья | Ўртоқлар | К.Яшин |
1928 | Внутри | Ичкарида | К.Яшин |
1929 | Халима | Ҳалима | Гулом Зафарий |
1929 | Ажи-ажи | Ажи-ажи | К.Яшин |
1930 | Истории на хлопковом поле | Пахта шумғиялари | Умаржон Исмоилов |
1931 | Женитьба | Уйланиш | Н.В. Гоголь |
1932 | Переводчик | Тилмоч | Маннон Уйгур |
- 1919 жыл - М.Бехбудий «Падаркуш», Маннон Уйгур "Түркстандык табып".
- 1920 жыл - Хамза «Уулануулган өмүр».
- 1921 жыл - Гулом Зафарий «Жетим».
- 1922 жыл - Хамза «Ушакчылардын жазасы».
- 1923 жыл - Комил Яшин «Лолахон».
- 1924 жыл - Махмуд Рахмон «Түштүктөн рапорт».
- 1925 жыл - К.Яшин жана М. Мухамедов Archived 2018-08-26 at the Wayback Machine «Гулсара».
- 1926 жыл - К.Яшин «Эки коммунист».
- 1927 жыл - К.Яшин «Достор».
- 1928 жыл - К.Яшин «Ичиндеги».
- 1929 жыл - Гулом Зафарий «Халима», К.Яшин «Ажи-ажи».
- 1930 жыл - Умаржон Исмоилов «Пахта талаасындеги тарыхтар».
- 1931 жыл - Н.В. Гоголь «Үйлөнүү».
- 1932 жыл - Маннон Уйгур «Котормочу».
Мындан тышкары, ал көп сандагы концерттик программаларда катышкан.
Кыргызстандын түштүгүндөгү элге билим берүү системасына кошкон салымы
[түзөтүү | булагын түзөтүү]20-кылымдын башында Ош шаарында жадид мектеби ачылып, анда Рахмонберди Мадазимов жана анын кудасы Балтыхожа Султанов жана саякатчы, революционер Фазылбек Касымбеков иштешкен. Кыргызстандын түштүгүндөгү жадидизмдин лидерлери жана идеологдору молдо Рахмонберди Мадазимов, Балтыхожа Султанов жана саякатчы, революционер Фазылбек Касымбеков болушкон. Ал кезде катты билгендер аз болчу, катты негизинен ак сөөктөрдүн, колунда бар үй-бүлөлөрдүн балдары алышчу. Ошондуктан эл агартууга, Кыргызстандын түштүгүндө мектептердин тармагын өнүктүрүүгө молдо Рахмонберди Мадазимов зор көңүл бурган. Ал Ош облусунун эл агартуу тармагын өнүктүрүүгө зор салым кошкон. Ош шаарында Рахмонберди Мадазимов, Балтыходжа Султанов жана Фазылбек Касымбеков тарабынан мектеп ачылып, 60 тан ашуун бала, Кара-Суудагы мектепте 20 дай бала окуган.
1918-жылдын 20-майында Ошто эл агартуу кеңешин түзүүгө активдүү катышкан. Рахмонберди Мадазимов, Балтыходжи Султанов жана Журахон Зайнобиддиновдун түздөн-түз катышуусу менен 1918-жылы август айында 95 орундуу биринчи бала бакча, 1918-жылы Ош уездинде 13 мектеп ачылып, анда 939 бала жана өспүрүмдөр билим алышкан. Р. Мадазимовдун сунушу менен ачка калган жана жетим балдарга ысык тамак бекер таркатылган.
Кыргызстанда жаңы мамлекеттүүлүктүн түптөлүшүнүн башында Рахмонберди Мадазимов, Балтыхожа Султанов, Насрулло Султанов, Журахон Зайнобиддинов, Санжар Касымбеков, Иномжон Саидий, Журахон Шамсуддиновдор Кара-Кыргыз автономиялуу областын түзүүдө активдүү роль ойношкон.
Рахмонберди Мадазимов Ош областтык, Ош шаардык жана Кара-Суу райондук Кеңештеринин депутаты болуп шайланган.
Жеке жашоосу
[түзөтүү | булагын түзөтүү]- Атасы - Ибни Мухаммадаъзим аълам (1876 жылы каза болгон), диний ишмер, уламо, мечит имамы, Ош шаарынын казысы.
- Энеси - Биби Солиха (1850-1922) Уратепа шаарында төрөлгөн.
- Жубайы - Бибихон (1884-1922) Уратепа шаарында төрөлгөн.
- Балдары - Назокатхон (1902-1934), Хожинисо (1907-1932), Уринбой (1910-1980), Назирхон (1912-1917), Журахон (1917-1977).
- Экинчи аялы Шарофатхон (Өзгөн шаарынын тургуну) Мухтар Султановдун энеси болгон.
- Небереси: Азизулло Иззатуллаев
- Туугандары: Хужаназар Хувайдо, Хабиб Абдуллаев
- Жээндери: Анвар Косимов, ырчы Мухаммадкарим Соипов.
- Кудалары тарабынан туугандары: Султан жана Кудрат Таирбаевдер[6][7], Балтакожо Султанов, Иззат Султан, Мухтар Султанов, Мамадали Курбанов, Махмуд Косимов, Алишер Отабоев, Кодир Рахматович Парпиев, Зироатхон (Ойхон) Хошимова, Эркин Комилов, Мурод Зайнобиддинович Салохиддинов - "Узвторцветмет" ААК мурдагы төрагасы, Ахмаджон Давидов - Ош шаарынын аткаруу комитетинин төрагасы.
Жазган китептери
[түзөтүү | булагын түзөтүү]- "Оштун мүнөздөмөсү" (өзб. «Ўшнинг тавсифи», (орус. "Характеристика Оша"), Түркстан өлкөсү генерал-губернаторунун кеңсесине караштуу басмаканасы, Ташкент шаары, 1914 жыл.
- "Аттардын сөздүгү" (өзб. «Исмлар имлоси», (орус. "Словарь имён"), Түркстан өлкөсү генерал-губернаторунун кеңсесине караштуу басмаканасы, Ташкент шаары, 1915 жыл[8].
Колдонулган адабияттар
[түзөтүү | булагын түзөтүү]- “Кыргызстан” улуттук энциклопедиясы: 5-том, 763 бет. Башкы редактору Асанов Ү.А. К 97. Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2014. илл. ISBN 978 9967-14-111 -7 (кирг.)
- Энциклопедия Ошской области, Раздел "Театральная жизнь" / гл. ред. Орузбаева Б.О. Академия Наук Киргизской ССР. — Фрунзе (Бишкек): Глав. ред. Киргизской сов. энциклопедии, 1987. — С. 110. — 445 с. ББК 92я2 (рус.)
- Национальная энциклопедия Узбекистана / Государственное научное издательство "Ўзбекистон миллий энциклопедияси" Академии наук Республики Узбекистан. — Ташкент: Государственное научное издательство "Ўзбекистон миллий энциклопедияси", 2000-2006. — С. 219, буква (буква Ў, стр.219). (узб.)[9].
- А. Абдугафуров "Ошский узбекский музыкальный театр", Фрунзе шаары: Кыргызстан, 1980 жыл. - 59 с. 21 см, ББК 85.4. (узб.), (рус.) и (кирг.)[10].
- А. Абдугафуров «Видные сыновья Оша», Ош шаары: Ошская областная типография, 2000 жыл — 176 с. (узб.) и (рус.)
- А. Абдугафуров «Ошский академический театр», Ош шаары, "Азия Принт", 2010 жыл, — 52 с. (узб.)
- "Кыргызстандын гүлдөп-өсүшү үчүн" энциклопедиясы ("Во имя процветания Кыргызстана" Энциклопедическое издание о выдающихся узбеках Кыргызстана) Под рук. Жураева Б.Ж. (Абдугафуров А., Рахманов Д.Д. и др.), Ош, "Ризван", 2017, страницы 27-32, 287-309, страниц 336| ISBN= 978-9967-18-344-5 УДК 351/354. ББК 66,3(2Ки).
- Одилжон Дадажонов "Тарыхка кайрылып" (узб. "Мозийға қайтиб"), Ош шаары, "Ризван" 2021 жыл, - 398 с. ISBN=978-9967-9258-6-1 УДК 821,51. ББК 84.УЗ7-4. Д14. (узб.)[11]
Тиркемелер
[түзөтүү | булагын түзөтүү]- ↑ Ош старейший театр республики отметил своё 95-летие. Текшерилген күнү 1 -октябрь (тогуздун айы) 2015. Түп булактан архивделген күнү 1 -октябрь (тогуздун айы) 2015.
- ↑ Они стояли у истоков. Текшерилген күнү 3 -февраль (бирдин айы) 2015. Түп булактан архивделген күнү 3 -февраль (бирдин айы) 2015.
- ↑ Центразия Персоны
- ↑ Порталус Биографии знаменитостей
- ↑ Актёрская династия. Текшерилген күнү 3 -февраль (бирдин айы) 2015. Түп булактан архивделген күнү 3 -февраль (бирдин айы) 2015.
- ↑ Памирские письма капитана Зайцова. Текшерилген күнү 25 -декабрь (бештин айы) 2019. Түп булактан архивделген күнү 26 -октябрь (тогуздун айы) 2020.
- ↑ Тоирбоев Султон мингбоши
- ↑ "Аттардын сөздүгү" китебинен бир бөлүгү өзбек тилинде
- ↑ [1]
- ↑ Ошский узбекский музыкальный театр
- ↑ [2]
Шилтемелер
[түзөтүү | булагын түзөтүү]- Они стояли у истоков
- Актёрская династия
- Центразия Персоны
- Гримасы и капризы Обезьяны
- Люди, которые меняли мир
- Люди, которые меняли мир
- Люди, которые меняли мир
- Рахмонберди Мадазимов Archived 2018-08-21 at the Wayback Machine
- 27 марта — Всемирный день театра
- К 100 летию старейшего театра Кыргызстана
- Старейшему театру Кыргызстана — 100 лет Archived 2018-04-26 at the Wayback Machine
- Марказий Осиёдаги энг кекса профессионал театр 100 ёшга тўлди
- «Жайдари келин» чегара оша томоша кўрсатди
- Центразия История
- В Оше поставили «Душевные смятения Бабура» с помощью Узбекистана Archived 2018-08-28 at the Wayback Machine
- Спектакль «Барсбек» будет представлять Кыргызстан на международном фестивале в Турции
- «Барсбек» покажут на международном фестивале Archived 2019-04-02 at the Wayback Machine
- Из истории старейшего театра страны Archived 2018-08-10 at the Wayback Machine
- Биографии знаменитостей
- Отрывок из книги «Исмлар имлоси» (на узбекском языке)
- Книга Р. Мадазимов а «Ўшнинг тавсифи» (Характеристика Оша) Archived 2018-07-15 at the Wayback Machine
- Ўзбекистон Миллий Энциклопедияси
- Реферат
- Бессмертный полк
- Ўзбек адабиёти Раҳмонберди Мадазимов Archived 2017-08-04 at the Wayback Machine
- Биографии известных людей Archived 2018-08-10 at the Wayback Machine
- Документальный фильм студия «Кыргызтелефильм» «Ошский государственный узбекский музыкально-драматический театр имени Бабура»
- Рахмонберди Мадазимов
- Сыновья муллы и писаря стояли у истоков первого театра в Оше
- Сыновья муллы и писаря создали первый театр в стране Archived 2019-04-03 at the Wayback Machine
- Сыновья муллы и писаря создали первый театр в Оше
- Rahmonberdi Madazimov
- Биографии известных людей
- История театра
- Театр имени Бабура Archived 2019-06-16 at the Wayback Machine
- Кылым карыткан Бабур театры Archived 2020-08-03 at the Wayback Machine
- Рахмонберди Мадазимов ҳақида /"Мозийга қараб иш кўрмоқлик хайрлидир!" 1- қисм
- Мадазимов Рахмонберди Мадазимович
- Ўзбек Миллий академик драма театри Қирғизистон Республикасига ташриф буюради
- Известные узбеки из Кыргызстана
- "Мозийға қараб иш кўрмоғлиқ хайрлидир"
- Markaziy Osiyodagi eng keksa professional teatr 100 yoshga to‘ldi
- Арип боюнча инсандар
- Туулгандар 1875-жылы
- Өлгөндөр 1933-жылы
- Уикипедия:Портрети жок кинематографдар макалалары
- Webarchive template wayback links
- Инсандар
- Кыргызстан
- Ош облусу
- Ош шаары
- Актерлор
- Кыргыз обончулары
- Чөлкөм таануу
- Кыргыз тарыхы
- Көркөм өнөр
- Музыка
- Кыргыз таануу
- Искусство
- Маданият
- Кыргыз маданияты
- Кыргыз жазуучулары
- Кыргыз Республикасынын жазуучулары
- Кыргыз театры
- Ош шаарынын Бабур театры
- Мамлекеттик ишмерлер
- Маданият ишмерлер
- Кыргызстанда театралдык кыймылдын негиздөөчүлөрү
- Кыргызстанда театралдык кыймылдын уюштуруучулөру
- Басмачылык менен күрөшкөндөр
- Кыргызстанда Совет бийлигин орноткондор
- Жарандык согуштун катышуучусу