Planzeräich: Ënnerscheed tëscht de Versiounen
k r2.7.2) (Bot: Derbäi setzen: ki:Mĩmera |
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 |
||
(33 Tëscheversioune vun 13 Benotzer ginn net gewisen) | |||
Linn 1: | Linn 1: | ||
{{Infobox Planzen |
{{Infobox Planzen |
||
| Numm |
| Numm = Planzeräich |
||
| An anere Sproochen = |
|||
| Bild = Adiantumpedatum.jpg |
|||
| Bild = Adiantumpedatum.jpg |
|||
| Bildtext = [[Fënneffangerfar]] |
|||
| Bildtext = [[Fënneffangerfar]] |
|||
| Domän = [[Eukaryoten]] |
|||
| |
| Domän = [[Eukaryoten]] |
||
| Wëssenschaftlechen Numm |
| Wëssenschaftlechen Numm = Plantae |
||
| Wëssenschaftlechen Numm Auteur = [[Ernst Haeckel| |
| Wëssenschaftlechen Numm Auteur = {{Kapitälchen|[[Ernst Haeckel|Haeckel]]}} |
||
| Ënnerandeelung_ranking |
| Ënnerandeelung_ranking = [[Ënnerräicher]] |
||
| Ënnerandeelung |
| Ënnerandeelung = [[Moosplanzen]] <br> [[Gefäässplanzen]] <br> [[Gréngalgen]] |
||
}} |
}} |
||
D''''Planzeräich''' oder ''Plantae'', ass eent vun de véier Räicher vun den Eukaryoten. |
D''''Planzeräich''' oder ''Plantae'', ass eent vun de véier Räicher vun den Eukaryoten. |
||
D'Naturwëssenschaft vun de Planzen ass d'[[Botanik]]. |
D'Naturwëssenschaft vun de Planzen ass d'[[Botanik]]. |
||
Viru méi wéi 400 Millioune Joer huet sech d'Flora entwéckelt. Si erniert d |
Viru méi wéi 400 Millioune Joer huet sech d'Flora entwéckelt. Si erniert d'Welt. D'Planze sinn d'Primärproduzente vun der [[Biosphär]]. Si wandelen d'Liicht vun der [[Sonn]] an eege Kierpersubstanz ëm a bilden domat d'Ernierungsgrondlag fir [[Déieren]], [[Pilzer]] a vill [[Mikroorganismen]]. |
||
== Opbau a Funktiounen == |
== Opbau a Funktiounen == |
||
Et existéiert eng grouss Terminologie fir d'Planzen an alle Variatiounen ze beschreiwen. Dofir hei nëmmen dat Wichtegst. Eng typesch Bléieplanz besteet aus enger [[Wuerzel]], engem [[Stamm]] oder [[Still]], [[Blat|Blieder]] a |
Et existéiert eng grouss Terminologie fir d'Planzen an alle Variatiounen ze beschreiwen. Dofir hei nëmmen dat Wichtegst. Eng typesch [[Bléieplanzen|Bléieplanz]] besteet aus enger [[Wuerzel]], engem [[Stamm]] oder [[Still]], [[Blat (Planz)|Blieder]] a [[Bléi]]en, aus deenen och deelweis [[Fruucht|Friichte]] kënnen entstoen. Donieft gëtt et nach d'[[Hoer (Biologie)|Hoer]], d'[[Stachel (Biologie)|Stachelen]] an d'[[Dar (Biologie)|Dären]]. |
||
D'Wuerzele vun de Planzen hu sech entwéckelt, well si op d'Waasser an d'Mineralstoffer aus dem Buedem ugewise waren. Déi Stoffer déi si doduerch |
D'Wuerzele vun de Planzen hu sech entwéckelt, well si op d'[[Waasser]] an d'Mineralstoffer aus dem [[Buedem]] ugewise waren. Déi Stoffer, déi si doduerch ophuelen, ginn iwwer speziell Réiercher an den ieweschten Deel vun de Planze weidergeleet. De Still ass do fir d'Blieder ze halen, déi d'Energie vun der Luucht afänken, aus der Loft [[Kuelendioxid]] ophuelen a Waasser a [[Sauerstoff]] ofginn. |
||
Eng zweet Aufgab vun de Wuerzelen ass et d'Planz am Buedem festzehalen. |
Eng zweet Aufgab vun de Wuerzelen ass et d'Planz am Buedem festzehalen. |
||
Linn 24: | Linn 24: | ||
== Systematik == |
== Systematik == |
||
Bis 2004 ware ronn 287.650 Planzen identifizéiert. D'Wëssenschaftler ginn |
Bis 2004 ware ronn 287.650 Planzen identifizéiert. D'Wëssenschaftler ginn dovun aus datt et der bis 350.000 kéinte ginn.Et kann en se an 12 [[Ofdeelung (Biologie)|Ofdeelungen]] trennen. Néng dovu gehéieren zu den [[Algen]]. Déi aner dräi bilden zesummen déi gréng Landplanzen, déi, vum [[Moos]] ofgesinn, Odere fir de Waassertransport hunn, an dofir vum Buedem ewech no uewe wuesse kënnen. |
||
'''Planzeräich''' |
'''Planzeräich''' |
||
* Ënnerräich [[ |
* Ënnerräich [[Gefäässplanzen]] (Tracheobionta) |
||
** Iwwerofdeelung [[Somplanzen]] (Spermatophyta) |
** Iwwerofdeelung [[Somplanzen]] (Spermatophyta) |
||
**** Ofdeelung [[Bléieplanzen]] (Magnoliophyta) |
**** Ofdeelung [[Bléieplanzen]] (Magnoliophyta) |
||
Linn 35: | Linn 35: | ||
**** Ofdeelung [[Ginkoplanzen]] (Ginkgophyta) (1 lieweg Aart) |
**** Ofdeelung [[Ginkoplanzen]] (Ginkgophyta) (1 lieweg Aart) |
||
**** Ofdeelung [[Gnetumplanzen]] (Gnetophyta) (3 Gattungen) |
**** Ofdeelung [[Gnetumplanzen]] (Gnetophyta) (3 Gattungen) |
||
** Iwwerofdeelung [[ |
** Iwwerofdeelung [[Gefäässsporeplanzen]] (Tracheobionta) |
||
**** Ofdeelung [[Bärlapp]] (Lycophyta) |
**** Ofdeelung [[Bärlapp]] (Lycophyta) |
||
**** Ofdeelung [[Schachtelhalm]] (Sphenophyta) |
**** Ofdeelung [[Schachtelhalm]] (Sphenophyta) |
||
Linn 41: | Linn 41: | ||
**** Ofdeelung [[Urfar]] (Psilophyta) |
**** Ofdeelung [[Urfar]] (Psilophyta) |
||
* Ënnerräich [[Gréngalgen]] (Chlorophyta) |
* Ënnerräich [[Gréngalgen]] (Chlorophyta) |
||
* Stamm [[Moosplanzen]] (Bryophyta) |
* Stamm [[Moosplanzen]] (Bryophyta) |
||
** Klass [[Hornmoos]] (Anthocerotae) |
** Klass [[Hornmoos]] (Anthocerotae) |
||
Linn 48: | Linn 46: | ||
** Klass [[Lafmoos]] (Musci) |
** Klass [[Lafmoos]] (Musci) |
||
== |
== Kuckt och == |
||
=== Kuckt och === |
|||
* [[Systematik vun de Bléieplanzen]] |
* [[Systematik vun de Bléieplanzen]] |
||
* [[Lëscht vu lëtzebuergesche Planzennimm]] |
* [[Lëscht vu lëtzebuergesche Planzennimm]] |
||
== Um Spaweck == |
|||
{{Commonscat|Plantae}} |
|||
* [http://dmoz.org/World/Deutsch/Wissenschaft/Naturwissenschaften/Biologie/Flora_und_Fauna/Plantae/ Planzen am DMOZ] |
|||
* [https://web.archive.org/web/20041118225940/http://dmoz.org/World/Deutsch/Wissenschaft/Naturwissenschaften/Biologie/Flora_und_Fauna/Plantae/ Planzen am DMOZ] |
|||
{{Navigatioun Véier Räicher}} |
{{Navigatioun Véier Räicher}} |
||
{{Commonscat|Plantae}} |
|||
[[Kategorie:Planzeräich]] |
|||
{{DEFAULTSORT:Planzeraich}} |
|||
[[kbd:КъэкӀыгъэхэр]] |
|||
[[Kategorie:Planzeräich| ]] |
|||
[[af:Plant]] |
|||
[[als:Pflanzen]] |
|||
[[ang:Plante]] |
|||
[[ar:نبات]] |
|||
[[an:Plantae]] |
|||
[[roa-rup:Amirãriljea-a Iarbilor]] |
|||
[[frp:Planta]] |
|||
[[ast:Plantae]] |
|||
[[gn:Ka'avo]] |
|||
[[ay:Ali]] |
|||
[[az:Bitkilər]] |
|||
[[bn:উদ্ভিদ]] |
|||
[[bjn:Tumbuhan]] |
|||
[[zh-min-nan:Si̍t-bu̍t]] |
|||
[[map-bms:Tanduran]] |
|||
[[be:Расліны]] |
|||
[[be-x-old:Расьліны]] |
|||
[[bg:Растения]] |
|||
[[bs:Biljke]] |
|||
[[br:Plant]] |
|||
[[bxr:Ургамал]] |
|||
[[ca:Planta]] |
|||
[[cv:Ӳсентăран]] |
|||
[[cs:Rostliny]] |
|||
[[ny:Zomera]] |
|||
[[sn:Madzinde]] |
|||
[[tum:Vyakumela]] |
|||
[[cy:Planhigyn]] |
|||
[[da:Plante]] |
|||
[[de:Pflanzen]] |
|||
[[dv:ގަސް]] |
|||
[[dsb:Rostliny]] |
|||
[[et:Taimed]] |
|||
[[el:Φυτό]] |
|||
[[en:Plant]] |
|||
[[myv:Касыкс]] |
|||
[[es:Plantae]] |
|||
[[eo:Planto]] |
|||
[[ext:Plantae]] |
|||
[[eu:Landare]] |
|||
[[fa:گیاه]] |
|||
[[fo:Plantur]] |
|||
[[fr:Plante]] |
|||
[[fur:Plantis]] |
|||
[[ga:Planda]] |
|||
[[gv:Lus]] |
|||
[[gl:Planta]] |
|||
[[gan:植物]] |
|||
[[ki:Mĩmera]] |
|||
[[ko:식물]] |
|||
[[ha:Shuka]] |
|||
[[hy:Բույս]] |
|||
[[hi:पादप]] |
|||
[[hsb:Rostliny]] |
|||
[[hr:Biljke]] |
|||
[[io:Planto]] |
|||
[[ig:Osisi]] |
|||
[[id:Tumbuhan]] |
|||
[[ia:Planta]] |
|||
[[iu:ᐱᕈᖅᑐᖅ]] |
|||
[[os:Зайæгойтæ]] |
|||
[[is:Jurt]] |
|||
[[it:Plantæ]] |
|||
[[he:צומח]] |
|||
[[jv:Tetanduran]] |
|||
[[kl:Naasut]] |
|||
[[kn:ಸಸ್ಯ]] |
|||
[[pam:Tanaman]] |
|||
[[ka:მცენარეები]] |
|||
[[csb:Roscënë]] |
|||
[[kk:Өсімдіктер]] |
|||
[[kw:Plans]] |
|||
[[rw:Ikimera]] |
|||
[[sw:Mmea]] |
|||
[[ht:Plant]] |
|||
[[ku:Riwek]] |
|||
[[ky:Өсүмдүктөр]] |
|||
[[mrj:Кушкыш]] |
|||
[[lbe:Ххяххия]] |
|||
[[lez:Хъчар]] |
|||
[[ltg:Auguoji]] |
|||
[[la:Plantae]] |
|||
[[lv:Augi]] |
|||
[[lt:Augalai]] |
|||
[[lij:Plantae]] |
|||
[[li:Plante]] |
|||
[[ln:Etɔɛlɛ]] |
|||
[[lg:Ebimera]] |
|||
[[lmo:Plantae]] |
|||
[[hu:Növények]] |
|||
[[mk:Растенија]] |
|||
[[mg:Zavamaniry]] |
|||
[[ml:സസ്യം]] |
|||
[[mr:वनस्पती]] |
|||
[[arz:نبات]] |
|||
[[ms:Tumbuhan]] |
|||
[[mwl:Planta]] |
|||
[[mn:Ургамал]] |
|||
[[my:အပင်]] |
|||
[[nah:Tlanelhuayōtl]] |
|||
[[nl:Planten]] |
|||
[[nds-nl:Plaanten]] |
|||
[[cr:ᐅᐲᑭᒋᑳᓇ]] |
|||
[[ne:वनस्पति]] |
|||
[[new:मा (बोट्यानी)]] |
|||
[[ja:植物]] |
|||
[[frr:Plaanten]] |
|||
[[no:Planter]] |
|||
[[nn:Plantar]] |
|||
[[nrm:Pliante]] |
|||
[[oc:Plantae]] |
|||
[[mhr:Кушкыл]] |
|||
[[uz:O'simliklar]] |
|||
[[pa:ਪੌਦਾ]] |
|||
[[pnb:پودا]] |
|||
[[ps:بوټی]] |
|||
[[koi:Быдмас]] |
|||
[[tpi:Sayor]] |
|||
[[nds:Planten]] |
|||
[[pl:Rośliny]] |
|||
[[pt:Plantae]] |
|||
[[kaa:O'simlikler]] |
|||
[[ro:Plantă]] |
|||
[[qu:Yura]] |
|||
[[rue:Рослины]] |
|||
[[ru:Растения]] |
|||
[[sah:Үүнээйилэр]] |
|||
[[sa:ओषधयः]] |
|||
[[sco:Plant]] |
|||
[[stq:Plonten]] |
|||
[[st:Dimela]] |
|||
[[sq:Bimët]] |
|||
[[scn:Plantae]] |
|||
[[si:ශාක]] |
|||
[[simple:Plant]] |
|||
[[sk:Rastliny]] |
|||
[[sl:Rastline]] |
|||
[[szl:Źeliny]] |
|||
[[so:Beer]] |
|||
[[sr:Биљке]] |
|||
[[sh:Biljka]] |
|||
[[su:Tutuwuhan]] |
|||
[[fi:Kasvi]] |
|||
[[sv:Växt]] |
|||
[[tl:Halaman]] |
|||
[[ta:தாவரம்]] |
|||
[[roa-tara:Regnum Plantae]] |
|||
[[tt:Үсемлекләр]] |
|||
[[te:మొక్క]] |
|||
[[th:พืช]] |
|||
[[to:ʻakau]] |
|||
[[ve:Tshimela]] |
|||
[[tr:Bitki]] |
|||
[[udm:Будос]] |
|||
[[uk:Рослини]] |
|||
[[ur:نباتات]] |
|||
[[za:Doenghgo]] |
|||
[[vec:Piante]] |
|||
[[vep:Kazmused]] |
|||
[[vi:Thực vật]] |
|||
[[fiu-vro:Kasv]] |
|||
[[wa:Plante]] |
|||
[[zh-classical:植物]] |
|||
[[vls:Plantn]] |
|||
[[war:Tanaman]] |
|||
[[wo:Gàncax]] |
|||
[[yi:פלאנץ]] |
|||
[[yo:Ọ̀gbìn]] |
|||
[[zh-yue:植物]] |
|||
[[diq:Nebat]] |
|||
[[zea:Plant'n]] |
|||
[[bat-smg:Augalā]] |
|||
[[zh:植物]] |
Aktuell Versioun vum 05:08, 18. Okt. 2023
Wëssenschaftlechen Numm | |
---|---|
Plantae | |
Haeckel | |
Moosplanzen Gefäässplanzen Gréngalgen | |
D'Planzeräich oder Plantae, ass eent vun de véier Räicher vun den Eukaryoten. D'Naturwëssenschaft vun de Planzen ass d'Botanik.
Viru méi wéi 400 Millioune Joer huet sech d'Flora entwéckelt. Si erniert d'Welt. D'Planze sinn d'Primärproduzente vun der Biosphär. Si wandelen d'Liicht vun der Sonn an eege Kierpersubstanz ëm a bilden domat d'Ernierungsgrondlag fir Déieren, Pilzer a vill Mikroorganismen.
Opbau a Funktiounen
[änneren | Quelltext änneren]Et existéiert eng grouss Terminologie fir d'Planzen an alle Variatiounen ze beschreiwen. Dofir hei nëmmen dat Wichtegst. Eng typesch Bléieplanz besteet aus enger Wuerzel, engem Stamm oder Still, Blieder a Bléien, aus deenen och deelweis Friichte kënnen entstoen. Donieft gëtt et nach d'Hoer, d'Stachelen an d'Dären.
D'Wuerzele vun de Planzen hu sech entwéckelt, well si op d'Waasser an d'Mineralstoffer aus dem Buedem ugewise waren. Déi Stoffer, déi si doduerch ophuelen, ginn iwwer speziell Réiercher an den ieweschten Deel vun de Planze weidergeleet. De Still ass do fir d'Blieder ze halen, déi d'Energie vun der Luucht afänken, aus der Loft Kuelendioxid ophuelen a Waasser a Sauerstoff ofginn.
Eng zweet Aufgab vun de Wuerzelen ass et d'Planz am Buedem festzehalen.
Systematik
[änneren | Quelltext änneren]Bis 2004 ware ronn 287.650 Planzen identifizéiert. D'Wëssenschaftler ginn dovun aus datt et der bis 350.000 kéinte ginn.Et kann en se an 12 Ofdeelungen trennen. Néng dovu gehéieren zu den Algen. Déi aner dräi bilden zesummen déi gréng Landplanzen, déi, vum Moos ofgesinn, Odere fir de Waassertransport hunn, an dofir vum Buedem ewech no uewe wuesse kënnen.
Planzeräich
- Ënnerräich Gefäässplanzen (Tracheobionta)
- Iwwerofdeelung Somplanzen (Spermatophyta)
- Ofdeelung Bléieplanzen (Magnoliophyta)
- Gymnospermen
- Ofdeelung Palmfar (Cycadophyta)
- Ofdeelung Nolholzplanzen (Coniferophyta)
- Ofdeelung Ginkoplanzen (Ginkgophyta) (1 lieweg Aart)
- Ofdeelung Gnetumplanzen (Gnetophyta) (3 Gattungen)
- Iwwerofdeelung Gefäässsporeplanzen (Tracheobionta)
- Ofdeelung Bärlapp (Lycophyta)
- Ofdeelung Schachtelhalm (Sphenophyta)
- Ofdeelung Far (Pterophyta)
- Ofdeelung Urfar (Psilophyta)
- Iwwerofdeelung Somplanzen (Spermatophyta)
- Ënnerräich Gréngalgen (Chlorophyta)
- Stamm Moosplanzen (Bryophyta)
- Klass Hornmoos (Anthocerotae)
- Klass Liewermoos (Hepaticae)
- Klass Lafmoos (Musci)
Kuckt och
[änneren | Quelltext änneren]Um Spaweck
[änneren | Quelltext änneren]Commons: Plantae – Biller, Videoen oder Audiodateien |
| |