1913: Versjèl tösje versies
Uiterlijk
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Labels: Bewirking via mobiel Bewirking via mobiel site |
Inleiing en Nobelprieze. |
||
Tekslien 1: | Tekslien 1: | ||
<center>[[1910]] - [[1911]] - [[1912]] - [[1913]] - [[1914]] - [[1915]] - [[1916]]</center> |
<center>[[1910]] - [[1911]] - [[1912]] - [[1913]] - [[1914]] - [[1915]] - [[1916]]</center> |
||
'''1913''' (MCMXIII) waor e [[gewoen jaor wat op goonsdig begintj|gewoen jaor wat begós op 'ne goonsdag]] op de [[Gregoriaanse kalender]]. |
|||
== Gebäörtenisse == |
== Gebäörtenisse == |
||
Tekslien 12: | Tekslien 13: | ||
* [[29 september]] - [[Rolf Diesel]] de oetvènjer van de dieselmotor euverliejt. |
* [[29 september]] - [[Rolf Diesel]] de oetvènjer van de dieselmotor euverliejt. |
||
* [[7 oktober]] - [[Henri Ford]] introduceert de loupende bandj. |
* [[7 oktober]] - [[Henri Ford]] introduceert de loupende bandj. |
||
* [[10 oktober]] - 't Lètste rotsobsjtakel veur de aanlègk van 't [[Panamakanaal]] wirt opgeblaoze. |
* [[10 oktober]] - 't Lètste rotsobsjtakel veur de aanlègk van 't [[Panamakanaal]] wirt opgeblaoze. |
||
* [[10 december]] - De Nederlander [[Heike Kamerlingh Onnes]] kriet de [[Nobelpries veur natuurkunde]]. |
* [[10 december]] - De Nederlander [[Heike Kamerlingh Onnes]] kriet de [[Nobelpries veur natuurkunde]]. |
||
===Nobelprieze=== |
|||
* '''[[Lies vaan Nobelprieswinners (natuurkunde)|Natuurkunde]]''': [[Heike Kamerlingh-Onnes]] "um zien oonderzeuk nao de eigensjappe vaan materie bij lieg temperature die oonder aandere tot de productie vaan vleujbaar [[helium]] leide." |
|||
* '''[[Lies vaan Nobelprieswinners (sjemie)|Sjemie]]''': [[Alfred Werner]] "um zie werk euver de verbinding vaan atome in melocule (...), in 't bezunder in de anorganische sjemie." |
|||
* '''[[Lies vaan Nobelprieswinners (geneeskunde)|Geneeskunde]]''': [[Charles Richet]] "[veur] zie werk umtrint [[anafylaxie]]." |
|||
* '''[[Lies vaan Nobelprieswinners (literatuur)|Literatuur]]''': [[Rabindranath Tagore]] "um zie deep geveuleg, fris en sjoen diechwerk, boedoor heer, mèt perfekte beheersing, zie poëtisch gedachtegood, oetgedrök in zien eige Ingelse wäörd, deil heet gemaak vaan de westerse literatuur." |
|||
* '''[[Lies vaan Nobelprieswinners (vrei)|Vrei]]''': [[Henri La Fontaine]], "hoof vaan 't Internationaol Vreidesbureau". |
|||
== Gebore == |
== Gebore == |
Hujige versie per 14 dec 2019 16:23
1913 (MCMXIII) waor e gewoen jaor wat begós op 'ne goonsdag op de Gregoriaanse kalender.
Gebäörtenisse
[bewirk | brón bewèrke]- 2 fibberwarie - In New York wirt 't groatste sjtation geäöpend, 't Grand Central Station.
- 23 fibberwarie - De Mexicaanse president Madero wirt aafgezat en doad gesjaote.
- 4 miert - Woodrow Wilson wirt beëdig es 28e President van de Verenigde Sjtate.
- 18 miert - Keuning George I van Griekelandj wirt vermaord in, de net op de Turke veroverde sjtad, Thessaloniki.
- 30 mei - 't Eindj van de Balkanaorlog.
- 31 juli - De tweëde Balkanaorlog bruk oet es Bulgarije Servië aanvilt.
- 10 augustus - Mèt 't verdraag van Boekarest wirt de tweëde Balkanaorlog beëindig.
- 24 augustus - In Kopenhage wirt 't beeldje van de Klein Zeëmeermin ónthuld.
- 29 september - Rolf Diesel de oetvènjer van de dieselmotor euverliejt.
- 7 oktober - Henri Ford introduceert de loupende bandj.
- 10 oktober - 't Lètste rotsobsjtakel veur de aanlègk van 't Panamakanaal wirt opgeblaoze.
- 10 december - De Nederlander Heike Kamerlingh Onnes kriet de Nobelpries veur natuurkunde.
Nobelprieze
[bewirk | brón bewèrke]- Natuurkunde: Heike Kamerlingh-Onnes "um zien oonderzeuk nao de eigensjappe vaan materie bij lieg temperature die oonder aandere tot de productie vaan vleujbaar helium leide."
- Sjemie: Alfred Werner "um zie werk euver de verbinding vaan atome in melocule (...), in 't bezunder in de anorganische sjemie."
- Geneeskunde: Charles Richet "[veur] zie werk umtrint anafylaxie."
- Literatuur: Rabindranath Tagore "um zie deep geveuleg, fris en sjoen diechwerk, boedoor heer, mèt perfekte beheersing, zie poëtisch gedachtegood, oetgedrök in zien eige Ingelse wäörd, deil heet gemaak vaan de westerse literatuur."
- Vrei: Henri La Fontaine, "hoof vaan 't Internationaol Vreidesbureau".
Gebore
[bewirk | brón bewèrke]- 27 jannewarie - Lodewijk Prins, Nederlandjse sjaker.
- 2 fibberwarie - Rosa Parks, Amerikaanse activiste.
- 15 fibberwarie - Willy Vandersteen, Belzje sjtripteikenaer.
- 2 miert - Godfried Bomans, Nederlandjse sjriever.
- 14 juli - Gerald Ford, 38e president van de Verenigde Sjtate.
- 8 augustus - Daan Wildschut, Nederlandjse sjilder.
Gesjtórve
[bewirk | brón bewèrke]- 29 september - Rolf Diesel (55), oetvènjer van de dieselmotor.