Преглед на кодот на Вилемстад

{{Инфокутија Населено место
<!-- Basic info  ---------------->
|name                   = Вилемстад
|official_name          = 
|other_name             =
|native_name            =  Willemstad
|native_name_lang       = nl
|nickname               = 
|settlement_type        = <!-- e.g. Town, Village, City, etc.-->
|total_type             = <!-- to set a non-standard label for total area and population rows -->
|motto                  =
<!-- images and maps  ----------->
|image_skyline          = The colorful buildings of the Handelskade in Willemstad, Curaçao.jpg
|imagesize              = 
|image_caption          = Поглед на Вилемстад
|image_flag             = 
|flag_size              =
|image_seal             = 
|seal_size              =
|image_shield           = 
|shield_size            =
|image_blank_emblem     =
|blank_emblem_type      =
|blank_emblem_size      =
|image_map              = <mapframe latitude="12.215207" longitude="-68.950195" zoom="9" width="250" height="180" align="right">
{
  "type": "FeatureCollection",
  "features": [
    {
      "type": "Feature",
      "properties": {},
      "geometry": {
        "type": "Point",
        "coordinates": [
          -68.92873764038087,
          12.106634245520459
        ]
      }
    }
  ]
}
</mapframe>
|mapsize                = 
|map_caption            = Вилемстад во рамките на Курасао
|image_map1             = 
|mapsize1               = 
|map_caption1           = 
|image_dot_map          =
|dot_mapsize            =
|dot_map_caption        =
|dot_x =  |dot_y =
|pushpin_map            = 
|pushpin_label_position = 
|pushpin_map_caption    =
|pushpin_mapsize        =
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type       = [[Список на држави|Држава]]
|subdivision_name       = {{знаме|Холандија}}
|subdivision_type1      = Составна земја
|subdivision_name1      = {{знаме|Курасао}}
<!-- Smaller parts (e.g. boroughs of a city) and seat of government -->
|seat_type              =
|seat                   =
|parts_type             =Четврто
|parts_style            =para 
|parts                  = 
|p1                     = Пунда
|p2                     = Отробанда
|p3                     = Схарло
|p4                     =Питермај Смал
<!-- Politics ----------------->
|government_footnotes   =
|government_type        =
|leader_title           =
|leader_name            =
|leader_title1          =  <!-- for places with, say, both a dictator and a city manager -->
|leader_name1           =
|established_title      = Основан
|established_date       = 1634
<!-- Area    --------------------->
|area_magnitude         = 
|unit_pref                = <!--Enter: Imperial, to display imperial  before metric-->
|area_footnotes           =
|area_total_km2           = <!-- ALL fields with measurements are subject to automatic unit conversion-->
|area_land_km2            = <!--See table @ Template:Infobox Settlement for details on unit conversion-->
|area_water_km2           =
|area_total_sq_mi         =
|area_land_sq_mi          =
|area_water_sq_mi         =
|area_water_percent       =
<!-- Elevation -------------------------->
|elevation_footnotes    =  <!--for references: use <ref> tags-->
|elevation_m            = 
|elevation_ft           =
|elevation_max_m            = 
|elevation_max_ft           =
|elevation_min_m            = 
|elevation_min_ft           =
<!-- Population   ----------------------->
|population_as_of               = 2013
|population_footnotes           =
|population_note                =
|population_total               =150000
|population_density_km2         = <!--For automatic calculation, any density field may contain: auto -->
|population_density_sq_mi       =
<!-- General information  --------------->
|timezone               = 
|utc_offset             = 
|timezone_DST           = 
|utc_offset_DST         = 
|coor_type              = <!-- can be used to specify what the coordinates refer to -->
|coordinates            =
|postal_code_type       =  <!-- enter ZIP code, Postcode, Post code, Postal code... -->
|postal_code            =
|area_code              =
|website                = 
|footnotes              = 
  {{Infobox UNESCO World Heritage Site
  |child = yes
  |Official_name = Историско подрачје на Вилемстад, Внатрешниот Град и пристаништето, Курасао
  |ID = 819
  |Year = 1997
  |Criteria = Културно: ii, iv, v
  |Area = 86 ха
  |Buffer_zone = 87 ха
  }}
}}

'''Вилемстад''' ({{lang-nl|Willemstad}}) — [[главен град]] на островот [[Курасао]] во состав на [[Кралство Холандија|Кралството Холандија]]. Бил главен град на [[Холандски Антили|Холандските Антили]] пред нивното распуштање во 2010 г. и денес брои 150.000 жители.

== Географија ==
Градот се наоѓа во југоисточниот дел на островот и е распореден околу засолнетиот залив Схотегат поврзан со морето преку тесниот проток Света Ана. Во ова подрачје е стариот градски центар со своите четири маала: Пунда и Отробанда сместени од двете страни на протокот, додека пак Схарло и Питермај Смал се од обете страни на помалиот залив Вајгат.

=== Клима ===
Вилемстад има [[степска клима|врела полусува клима]] ([[Кепенова класификација|Кепенова класа]] '''BSh'''), со преодни одлики кон суволетна [[тропска саванска клима]] (класа '''As''').

== Историја ==
Првата населба подрачјето на градот е Пунда, основана од Холанѓаните во 1634 г. со успешното заземање на островот кој доготаш бил под [[Шпанско колонијално царство|шпанска]] власт. Изворното име било ''{{јаз|nl|de punt}}'' што на холандски значи „точка“. Сепак, за културен центар на градот се смета Отробанда, основана во 1707 г.; ова име води потекло од [[папијаменто|папијаментскиот]] поим ''otro banda'', што значи „другата страна“. Денешниот град е наречен по холандскиот владетел, принцот [[Вилем II Орански]] (вл. 1647-50).

[[Синагога]]та е изградена од [[сефарди|сефардските Евреи]] доселени од [[Амстердам]] и [[Ресифе]] во Бразил.

== Стопанство ==

=== Туризам ===
[[File:PenhaBuildingResize.jpg|thumb|Зградата „Пења“, изградена во 1708 г.]]
[[File:Fort Amsterdam.jpg|thumb|Тврдината Амстердам од морето.]]
[[Туризам|Туризмот]] е меѓу најважните стопански гранки на Вилемстад, во кој има повеќе казина. Архитектурата е колонијална, со влијание од холандските стилови. Градската синагога е најстариот постоечки еврејски храм во цела Америка. Стариот дел на градот е прогласен за [[светско наследство]] на [[УНЕСКО]] поради неговите посебни градби и пристаништето. Во градот има и археолошки ископини.<ref>{{нмс|url=http://www.manioc.org/fichiers/V12050 |title=Willemstad : a road to a methodical way of conducting archaeological research for Curaçao by Amy Victorina |publisher=Manioc.org |date=2011-07-25 |accessdate=2012-06-16}}</ref>

=== Нафтена индустрија ===
Вилемстад е најважно [[пристаниште]] за нафтената индустрија на Карибите, што се должи на неговата положба близу [[Венецуела|венецуелските]] нафтени полиња, политичката стабилност и длабоките крајбрежни води. Неговата [[рафинерија]] е изградена од „Шел“ во 1915 г. и некогаш важела за најголема во светот.<ref>{{нмс |title=Curaçao Investment Corp page describing the refinery |access-date=1 April 2008 |url=http://www.investcuracao.com/01c08.html |archive-date=2016-03-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304081641/http://www.investcuracao.com/01c08.html |url-status=dead }}</ref>

Четирите ограноци на „Шел“<ref>[http://www.shell.nl/sustainability/het-milieu.html Shell] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20190927213605/https://www.shell.nl/sustainability/het-milieu.html |date=2019-09-27 }}, Willemstad page.</ref> (рафинеријата, складот, реморкерите и дистрибуцијата) се продадени на владата на Курасао во 1985 г.<ref>{{нмс |url=https://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9C07E4DC1539F935A1575AC0A963948260 |title=Refinery deal in Curaçao |publisher=New York Times |date=1985-09-26}}</ref> по симболична цена од еден [[гилдер]] по претпријатие.<ref>Op 23 september van dat jaar deed Shell, na maandenlange onderhandelingen met de Antilliaanse en Nederlandse regeringen, de raffinaderij aan de Buscabaai alsmede de tankopslag, het sleepbootbedrijf en de lokale verkoopmaatschappij voor een gulden per bedrijf, dus in totaal vier gulden, 'met alle lusten en lasten' over aan de Nederlandse Antillen en Curaçao. [https://www.nrc.nl/nieuws/1996/03/19/asfaltmeer-treurig-overblijfsel-op-curacao-7303325-a82098 nrc.ln/nieuws]</ref> Денес владата ги издава под наем на венецуелското државно претпријатие „Венецуелска нафта“ (PDVSA). Во Вилемстад има седиште и претпријатието „Шлумбергер“, кое е најголем изведувач на работите на нафтените полиња во светот.<ref>{{нмс|url=http://www.hoovers.com/company-information/cs/company-profile.Schlumberger_NV.5f3499e2666948c7.html|title=Schlumberger N.V. - Company Information}}</ref>

=== Финансиски услуги ===
Во градот се седиштата на поголем број даватели на финансиски услуги поради поволната даночна политика на Курасао.

== Образование ==
Покрај училиштата, во Вилемстад се наоѓа медицинската академија „Авалон“, како и Медицинскиот универзитет на Карибите<ref>[http://www.cmumed.org Caribbean Medical University], official website.</ref> недалеку од градскиот центар.

== Инфраструктура ==
[[Податотека:QueenEmmaBridgeResize.jpg|мини|исправено=1.2|Мостот „Кралица Ема“]]

===Воздухопловство===
Градот го опслужува [[Меѓународен аеродром Курасао|Меѓународниот аеродром Курасао]], сместен на 12&nbsp;км северно од градот, а со годишна прометност од 2 милиони патници. Ова е матично леталиште на „Инсел ер“, националниот авиопревозник на Курасао.<ref>"[https://www.fly-inselair.com/en/general-conditions General conditions] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20140321093952/https://www.fly-inselair.com/en/general-conditions |date=2014-03-21 }}" () Инсел ер. {{пос|21 март 2014}}. "Our Registered Address is Dokweg 19, Maduro Plaza, Willemstad, Curaçao, Netherlands Antilles."</ref>

=== Мостови ===
Пунда и Отробанда се поврзани со долгиот пловечки мост „Кралица Ема“. Иако сè уште е во употреба, денес најпрометен е мостот „Кралица Јулијана“ (изг. во 1967 г. и обновен десет години подоцна) кој се издига во лак  the bay further inland. Nearby is also the now non-functioning подвижен мост „Кралица Вилхелмина“.

== Галерија ==
<gallery mode="packed">
Queen Emma Bridge in Curaçao.jpg|Шаренолики стари градби
Historic Area of Willemstad, Inner City and Harbour, Curaçao-139159.jpg|Згради во центарот
Historic Area of Willemstad, Inner City and Harbour, Curaçao-139160.jpg|Здание на Банката на Карибите
Historic Area of Willemstad, Inner City and Harbour, Curaçao-139163.jpg|Плоча на УНЕСКО
File:Willemstad Curacao Queen Emma Bridge by night (36304702930).jpg|Мостот „Кралица Ема“ ноќе
</gallery>

== Наводи ==
{{наводи}}

== Надворешни врски ==
{{рв|Willemstad, Curaçao}}
* [[:en:voy:Willemstad|Вилемстад]] — Википатување {{en}}
* [https://www.werelderfgoed.nl/en/world-heritage/willemstad-curacao Вилемстад, Курасао] — страница на УНЕСКО {{en}}
* [https://www.curacao.com/en/ Туристички портал на Курасао] {{en}}
* [https://bigenc.ru/text/1914014 Вилемстад]{{Мртва_врска|date=May 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} — Голема руска енциклопедија {{ru}}

{{Светско наследство во Холандија}}
{{Главни градови на Северна и Средна Америка}}
{{Нормативна контрола}}

{{coord|12.1166|-68.9333|type:city_region:CW|display=title}}

[[Категорија:Вилемстад| ]]
[[Категорија:Населени места на Курасао]]
[[Категорија:Главни градови во Карибите]]
[[Категорија:Светско наследство во Холандија]]
[[Категорија:Појавено во 1634 година]]
[[Категорија:Населени места основани во 1634 година]]