Преглед на кодот на Востание на Абаза Мехмед-паша

{{Инфокутија Вооружен судир
|conflict= Востание на Абаза Мехмед-паша
|partof=
|image= 
|caption 
|date= 1624-1628
|place=[[Ерзурум]], Османлиско Царство
|coordinates=
| map_type    = 
| latitude    = 
| longitude   = 
| map_size    = 
| map_caption = 
| map_label   = 
| territory   = [[Анадолија]]
| result      = османлиска победа
| status      = 
| combatant1  = востаници
| combatant2  = Османлиско Царство
| commander1  = Абаза Мехмед-паша
| commander2  = [[Хафиз Ахмед-паша]]<br>[[Гази Хусрев-паша]]
| strength1   = непознато
| strength2   = непознато
| casualties1 = непознато
| casualties2 = непознато
| notes       = 
}}
'''Востанието на Абаза Мехмед-паша''' се случило во текот на владеењето на османлискиот султан [[Мустафа I]] (1622-1623) и [[Мурат IV]] (1623-1640). Понекогаш оваа востание се смета како дел од т.н. востанија на [[Џелали]]. 
	
== Заднина ==

Отоманскиот султан [[Осман II]] (1618-1622), имал неуспешна опсада na градот Хотин во денешна [[Украина]], тогаш [[Полско-литванска Државна Заедница]]. Како одговорен за неуспешната опсада го посочил [[јаничари|јаничарскиот корпус]], кои во времето на [[Застој на Отоманското Царство|стагнацијата на империјата]] доживеале голем пад на својата моќ. Осман од друга страна планирал за создавање на нова армија заснована на туркменските племиња во [[Анадолија]]. Младиот и неискусен султан директно ги открил своите намери, а ова најмногу ги предизвикало на јаничарите да се дигнат против султаноѕ во главниот град [[Истанбул]]. Револтот резултирал со затворање на [[Осман II]] и негово убивање на [[20 мај]] [[1622]] година. Овој атентат предизвикал шок низ целата империја.

== Прво востание ==

Абаза Мехмед бил управител на [[Ерзурум]] во [[Источна Анадолија]] и според некои историчари тој бил еден од консултантите на Осман II за укинување на јаничарскиот корпус. Кога дознал за атентатот врз султанот тој започнал со протерување и убиства врз јаничарите кои биле на должност во неговата покраина. Иако на [[17 ноемави]] [[1622]] година бил разрешен од својата функција, тој продолжил со управување на Ерзурум тврдејќи дека бил лојален на османлиската династија одидувајќи се да ги казни оние кои биле одговорни за атентатот. Туркменските сили во [[Анадолија]] кои исто така ги обвиниле на јаничарите лесно ја прифатиле неговата кауза и наскоро започнале да контролираат поголем дел од Источна и Централна Анадолија<ref>Lord Kinross:''The Ottoman Centuries'' (trans: Meral Gaspıralı)Altın kitaplar, İstanbul, 2008,ISBN 978-975-21-0955-1 p295</ref>.

Во [[1624]] година Портата конечно одлучила да се бори против силите на Абаза. На чело на армијата бил назначен [[Хафиз Ахмед-паша]]. Судирот се случил во близина на [[Кајсери]] на [[16 август]] [[1624]] година. За време на битката дел од силите на Абаза преминале на страната на Хафиз-паша па Абаза доживеал пораз.<ref>Joseph von Hammer: ''Osmanlı Tarihi'' (condensation: Mehmet Ata) Milliyet Yayınları, İstanbul, cilt II pp 175, 183-184</ref>. Водачот успеал да побегне во Ерзурум.

== Второ востание ==

Во времето на [[Османлиско-персиска војна (1623-1639)|Османлиско-персиската војна (1623-1639)]], персиската армија се заканила со преземање на османлискиот град [[Ахишка]], денеска во [[Грузија]]. На Абаза, кој претходно успеал да ги наговори властите да го задржат како управител на Ерзурум, сега од османлискиот двор му било наредено да се придружи кон османлиската армија на чие барање тој се спротивставил. Така наместо да им помогне на јаничарските сили, тој во погоден момент успеал да изврши напад врз неподготвените за таква битка јаничари, па голем дел од османлиските паши биле убиени.

По овој срамен пораз, големиот везир Халил-паша бил разрешен од функцијата а на негово место бил ставен [[Гази Хусрев-паша]]. Во септември [[1628]] година новиот везир започнал со опсада на Ерзурум. Тој имал топови на располагање. На [[18 септември]] [[1628]] година Абаза одлучил да се предаде но под услов да не биде убиен. Така неговото барање било исполнето и востанието завршило неуспешно<ref>Joseph von Hammer: ''Osmanlı Tarihi'' (condensation: Mehmet Ata) Milliyet Yayınları, İstanbul, cilt II pp 189-191</ref><ref>Prof.Yaşar Yücel-Prof Ali Sevim: ''Türkiye Tarihi III'', AKDTYKTTK Yayınları, 1991, p 69</ref>.

== Наводи ==
{{наводи}}

{{Востанија во Османлиското Царство}}

[[Категорија:Востанија против Отоманското Царство]]
[[Категорија:Отоманското Царство во 17 век]]
[[Категорија:Судири во 1624 година]]
[[Категорија:Судири во 1628 година]]
[[Категорија:Историја на Ерзурум]]