Преглед на кодот на Географски координатен систем

[[Податотека:Geographic coordinates sphere.svg|мини|десно|Географски координати на [[сфера]]]]
[[Податотека:Latitude and Longitude of the Earth-mk.svg|мини|десно|300п|Илустрација за географска ширина и должина на Земјата.]]

'''Географскиот координатен систем''' ја прикажува секоја локација на [[Земја]]та со две или три координати на [[сферен координатен систем]] којшто е подреден со оската на вртење на Земјата. Позајмувајќи теории од античките [[Вавилон]]ци, а подоцна проширени од познатиот грчки мислител и географ [[Птоломеј]], на полн круг му се припишуваат 360°.

Географскиот координатен систем овозможува секоја локација на [[Земја]]та да биде определена преку три координати на сферичниот координатен систем, кој е подреден на оската на вртење на земјата.

== Прва и втора димензија, географска широчина и географска должина ==

* [[географска ширина]] (латитуда) е аголот во центарот на координатниот систем помеѓу која било точка на Земјината површина и рамнината на [[екватор]]от. Линиите кои се спојуваат во точките на иста географска ширина се нарекуваат напоредници. Тие исцртуваат [[концентрични]] кругови на површината на земјата. Секој до Земјините полови се наоѓа на 90 [[степен (агол)|степени]]. [[Северен Пол|Северниот Пол]] е 90° СГШ; [[Јужен Пол|Јужниот Пол]] е 90° ЈГШ. 
Нултиот степен од напоредникот на географската должина е означен со [[екватор]]от. Тоа е замислена линија која ја дели Земјината топка на северна и јужна [[полутопка]].

* [[географска должина]] (лонгитуда) е аголот кон [[исток]] или [[запад]], во центарот на координатниот систем, помеѓу која било точка на Земјината површина и рамнината помеѓу северниот и Јужниот Пол. Линиите чии точки се спојуваат на иста географска должина се нарекуваат меридијани. Сите меридијани се половина од замислени кругови и не се паралелни. По дефиниција тие се спојуваат на половите. Линијата која поминува преку [[Гринич]] (Во близината на [[Лондон]]) е меѓународната нулта точка за географска должина. Таа точка е местото каде што истовремено меридијанот е 180° ЗГШ ([[запад]]) и 180° ИГД ([[исток]]).

Со комбинација на овие два агли хоризонталната позиција на која било локација на земјата може да биде определена.

На пример [[Скопје]] има географска ширина од 42°0′ СГШ и должина од 21°26′ ИГД . Ако повлечеме линија од центарот на земјата со агол од северно од [[екватор]]от и од [[нулти меридијан|Гринич]], оваа линија ќе помине низ Скопје.

За попрецизна определба, степените се делат на минути (1 минута е 1/60 дел од степенот и е означена со „м“ или '. Дополнително минутите се делат на секунди означени со „с“ или ''.

== Трета димензија - длабочина односно [[надморска височина]] ==
За целосно да се определи некоја локација на земјата, мора исто така и да се определи нејзината висина во однос на нивото на морето. За локации кои се наоѓаат под морското ниво се користи центарот на земјата како референтна точка.

== Поврзано ==
* [[Геокодирање]]
* [[Геоозначување]]
* [[GPS-уред]]

==Надворешни врски==
{{Wikidata property |1=P625 |2=coordinate location }}
* {{Commons category-inline}}

{{Geographical coordinates|state=autocollapse}}

{{Нормативна контрола}}

[[Категорија:Географски координатни системи| ]]
[[Категорија:Географија|Координатен систем]]
[[Категорија:Картографија|Координатен систем]]
[[Категорија:Координатни системи]]