Прејди на содржината

Кутлибег: Разлика помеѓу преработките

Координати: 42°3′15″N 21°54′21″E / 42.05417° СГШ; 21.90583° ИГД / 42.05417; 21.90583
Од Википедија — слободната енциклопедија
Интерактивен преглед на историјата
[проверена преработка][проверена преработка]
← Постаро уредувањеПоново уредување →
Избришана содржина Додадена содржина
НагледноВикитекст
Нема опис на уредувањето
Нема опис на уредувањето
Ред 1: Ред 1:
{{Инфокутија за село во Република Македонија
{{Инфокутија за село во Република Македонија
| име = Кутлибег
| слика=
| име=Кутлибег
| слика = Поглед на Кутлибег 4.jpg
| големина на слика = 300п
| регион=
| опис = Воздушен поглед на селото Кутлибег
⚫
| општина=[[Општина Куманово|Куманово]]
| општина = {{општинскигрб|Општина Куманово}}
⚫
| население=2
| регион = {{грб|Североисточен Регион}}
⚫
| поштенски број=
| област = [[Овче Поле]]
⚫
| надморска височина=
⚫
| население = 2
| географска широчина=42° 3' 15" сев. ш.
| година = 2021
| географска должина=21° 54' 21" ист. д.
⚫
| поштенски број = 1309
| повикувачки број = 031
⚫
| надморска височина = 520-690
| lat_dir=N | lat_deg=42 | lat_min=3 | lat_sec=15
| lat_dir=N | lat_deg=42 | lat_min=3 | lat_sec=15
| lon_dir=E | lon_deg=21 | lon_min=54 | lon_sec=21
| lon_dir=E | lon_deg=21 | lon_min=54 | lon_sec=21
| слава = [[Ѓурѓовден]]
| мрежно место=
| мрежно место =
| карта = Кутлибег во Општина Куманово.svg
| карта = Кутлибег во Општина Куманово.svg
}}
}}


'''Кутлибег''' — село во [[Општина Куманово]], во околината на градот [[Куманово]].
'''Кутлибег''' — село во [[Општина Куманово]], во областа [[Овче Поле]], во околината на градот [[Куманово]].


== Географија и местоположба ==
== Географија и местоположба ==

Кутлибег — село во Општина Куманово. Од градот [[Куманово]] селото е оддалечено 23км југоисточно на патот за [[Свети Николе]].
[[Податотека:Поглед на Кутлибег 2.jpg|мини|300п|лево|Воздушен поглед на селото]]

Селото се наоѓа во источниот дел на територијата на [[Општина Куманово]], недалеку од патот [[Куманово]]-[[Свети Николе]].<ref name="енциклопедија">{{наведена книга|last=Панов|first=Митко|title=Енциклопедија на селата во Република Македонија: географски, демографски, и аграрни обележја|year=1998|publisher=Патрија|location=Скопје|pages=170}}</ref> Селото е ридско, чии куќи се издигаат на надморска височина од 520 до 690 метри. Од градот Куманово, селото е оддалечено 25 километри.<ref name="енциклопедија" />

До селото води земјен пат, кој се исклучува од [[Регионален пат 1204|регионалниот пат 1204]] во близина на селото [[Градиште (Кумановско)|Градиште]].

Куќите на ова мало село се наоѓаат на висорамнина висока околу 500 метри. Споменатата висорамнина се простира западно од Кутлибег, додека на исток се издигнува карпест гребен висок околу 750 метри. Околни села се [[Пезово]] на југоисток и [[Мургаш]] на север. Водата за пиење во минатото мештаните ја добивале од бунари.<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Кумановска област|last= Трифуноски|first=Јован|publisher=САНУ|year=1974|isbn=|location=[[Скопје]]|pages=168-170}}</ref>

Месностите во атарот на селото ги носат следниве имиња: Врањак, Плоштак, Гладно Поле, Мирчевац, Грамада, Крушки, Црквиште и Ставиште.<ref name=":0" />

Селото има разбиен тип и е поделено на толку маала колку што има родови. Најголемо е Врањанско Маало со 10 куќи, додека најмало е Анчевско Маало со две куќи.<ref name=":0" />


== Историја ==
== Историја ==

На месноста Црквиште во Врањанско Маало се наоѓале кршени керамиди и големи земјени ќупови.<ref name=":0" />

Кутлибег влегува во поновите села во Кумановско и бил основан како [[чифлиг]] на некој турски бег. По тој бег останало и името на селото. Основањето на селото се случило околу 1810-1830 година, а за основачи се сметаат предците на денешниот најголем род ''Врањанци''. Како што кажува и нивното име, тие се доселени од околината на [[Врање]]. По нив дошол и родот ''Коњарци'', поради што овие два рода во селото имаат куќи и земјиште на најдоброто место.<ref name=":0" />

Пред крајот на отоманскиот период, сопственик на селото бил Аџи Јусеин-бег од [[Кратово]], кој имал чифлици и во некои други села. Во него немало беговска кула, туку само амбар.<ref name=":0" />


== Стопанство ==
== Стопанство ==

Атарот на селото е мал и зафаќа простор од 3,2&nbsp;км<sup>2</sup>, при што преовладуваат обработливите површини со површина од 260 [[хектар]]и, на пасиштата отпаѓаат 39 хектари, а на шумите само 7 хектари.<ref name="енциклопедија" />

Во основа, селото има полјоделска функција.<ref name="енциклопедија" />

Кутлибег било мало, но стопански доста поволно село. Мештаните најмногу се занимавале со земјоделство и сточарство. Земјата ја купиле по ослободувањето од турската власт во периодот од 1923 до 1927 година. По [[Втора светска војна|Втората светска војна]], земјоделската задруга од [[Новосељане]] зело дел од атарот на селото.<ref name=":0" />


== Население ==
== Население ==
Ред 40: Ред 67:
}}
}}


Според статистиката на [[Васил К’нчов]] („[[Македонија. Етнографија и статистика|Македонија, Етнографија и статистика]]“) од 1900 година, во Кутлибег живееле 362 жители, сите [[Македонци]].<ref name=":2">[http://www.promacedonia.org/vk/vk_2_27.htm Кънчов, В. Македония. Етнография и статистика, София, 1900, с. 215]</ref> Според егзархискиот секретар [[Димитар Мишев]], („[[La Macédoine et sa Population Chrétienne]]“) во 1905 година во Кутлибег имало 80 [[Македонци]], под врховенството на [[Бугарска егзархија|Бугарската егзархија]].<ref name=":1">D.M.Brancoff. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, р. 126-127.</ref>
Во 2002 во селото имало 13 жители.

Кутлибег е мало село, коешто во 1961 година имало 149 жители, а во 1994 година 27 жители, македонско население.<ref name="енциклопедија" />

Според пописот од 2002 година, во селото Кутлибег живееле 13 жители, сите [[Македонци]].<ref name="попис">{{нмс|url=http://www.stat.gov.mk/Publikacii/knigaX.pdf|title=Попис на Македонија |date=2002|publisher=Завод за статистика на Македонија|accessdate=24 декември 2022}}</ref>


Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 2 жители, сите [[Македонци]].
Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 2 жители, сите [[Македонци]].
Ред 47: Ред 78:
=== Родови ===
=== Родови ===


Кутлибег е македонско село.
Кутлибег е македонско село.<ref name=":0" />


Според истражувањата од 1972 година, родови во селото се:
Според истражувањата од 1972 година, родови во селото се:
* '''Доселеници:'''
⚫
**'''Постари доселеници:''' ''Врањанци'' (10 к.), доселени се од некое село кај [[Врање]]. Доселени се во XIX век. Го знаат следното родословие: Димитрија (жив на 80&nbsp;г. во 1972 година) Миле-Атанаско. Понатамошните предци не ги знаат; ''Коњарци'' (4 к.), доселени се кога и претходниот род. Доселени се од некое село Коњари. Возможно е да се однесува за некое од селата кај [[Скопско]] и ''Дрдаци'' (4 к.), доселени се во XIX век од селото [[Пезово]]. Го знаат следното родословие: Владо (жив на 75&nbsp;г. во 1972 година) Божин-Коле, основачот на родот кој се доселил.
**'''Понови доселеници:''' ''Барабунци'' (5 к.) и ''Анчевци'' (2 к.), доселени се после [[Прва светска војна|Првата светска војна]] од селото [[Пезово]].


=== Иселеништво ===
⚫
* '''Доселеници:''' ''Врањанци (10 к.)'' доселени се од некое село кај [[Врање]]. Доселени се во XIX век. Го знаат следното родословие: Димитрија (жив на 80&nbsp;г. во 1972 година) Миле-Атанаско. Понатамошните предци не ги знаат; ''Коњарци (4 к.)'' доселени се кога и претходните родови. Доселени се од некое село Коњари. Возможно е да се однесува за некое од селата кај [[Скопско]]; ''Дрдаци (4 к.)'' доселени се во XIX век од селото [[Пезово]]. Го знаат следното родословие: Владо (жив на 75&nbsp;г. во 1972 година) Божин-Коле, основачот на родот кој се доселил; Барабунци (5 к.) и Анчевци (2 к.) доселени се после [[Прва светска војна|Првата светска војна]] од селото [[Пезово]].<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Кумановска Област|last=Трифуноски|first=Јован|publisher=Универзитетска Печатница „Св Кирил и Методиј“|year=1974|isbn=|location=Скопје|pages=}}</ref>

⚫
== Општествени установи ==


⚫
Постари иселеници има во [[Живиње]] (''Кутлеви''). Иселување со поголем интензитет имало после [[Втора светска војна|Втората светска војна]]. Населението почнало да се иселува во градовите [[Куманово]], [[Скопје]] и [[Велес]].<ref name=":0" />
⚫
<!--== Општествени установи ==-->
== Самоуправа и политика ==
== Самоуправа и политика ==


Кон крајот на {{римски|19}} век, Кутлибег било село во [[Кумановска каза|Кумановската каза]] на [[Отоманско Царство|Отоманското Царство]].
⚫
== Културни и природни знаменитости ==


Селото влегува во рамките на [[Општина Куманово]], која била променета со новата територијална поделба на Македонија во 2004 година. Во периодот од 1996-2004 година, селото било дел од некогашната [[Општина Орашац]].

Во периодот од 1962 до 1996 година, селото се наоѓало во рамките на големата општина Куманово. Селото припаѓало на некогашната општина Орашац во периодот од 1955 до 1962 година.

Во периодот 1952-1955, селото било дел од тогашната Општина Павлешенци, во која покрај селото Кутлибег, се наоѓале и селата Габреш, Горно Ѓуѓанци, Градиште, Долно Ѓуѓанци, Кокошиње, Кучкарево, К’шање, Павлешенци, Пезово, Стањевци и Строиманци. Селото било дел од некогашната Општина Градиште во периодот 1950-1952, во која влегувале селата Габреш, Градиште, К’шање, Кутлибег, Кучкарево и Пезово.

=== Избирачко место ===

Селото е опфатено во избирачкото место бр. 1140 според [[Државна изборна комисија на Македонија|Државната изборна комисија]], сместено во просториите на основното училиште во селото [[Пезово]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://mojotizbor.mk/arhiva/parlamentarni-izbori-2011/9-uncategorised/194-opisi-na-izbiracki-mesto.html|title=Описи на ИМ|last=|first=|date=|work=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=3 ноември 2019}}</ref>

На [[Локални избори во Македонија (2021)|локалните избори во 2021 година]], на ова избирачко место биле запишани вкупно 25 гласачи.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://rezultati2021lokalni1krug.sec.mk/mk/mayr/r/45-1395|last=|first= |date=|work=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=1 јануари 2024}}</ref>
⚫
<!--== Културни и природни знаменитости ==-->
== Редовни настани ==
== Редовни настани ==

;Слави<ref name=":0" />
* [[Ѓурѓовден]]


== Личности ==
== Личности ==


;Починале
;Починале во Кутлибег
* [[Константин Нунков]], македонски револуционер.
* [[Константин Нунков]] — македонски револуционер
⚫
<!--== Култура и спорт ==-->
== Галерија ==


<gallery mode=packed heights=150px>
⚫
== Култура и спорт ==
Податотека:Поглед на Кутлибег 3.jpg|Воздушен поглед на селото
Податотека:Поглед на Кутлибег.jpg|Воздушен поглед на селото
</gallery>


== Иселеништво ==
== Поврзано ==
⚫
* [[Општина Куманово]]
⚫
Постари иселеници има во [[Живиње]] (''Кутлеви''). Иселување со поголем интензитет имало после [[Втора светска војна|Втората светска војна]]. Населението почнало да се иселува во [[Куманово]], [[Скопје]] и [[Велес]].<ref name=":0" />
* [[Куманово]]
* [[Овче Поле]]


== Наводи ==
== Наводи ==
{{наводи}}
{{наводи|2}}


== Надворешни врски ==
== Надворешни врски ==
{{Ризница-ред|Kutlibeg}}
{{рвр-авто}}


{{Македонија-гео-никулец}}
{{Општина Куманово}}
{{Општина Куманово}}


⚫
[[Категорија:Кутлибег| ]]
[[Категорија:Села во Македонија]]
[[Категорија:Села во Македонија]]
[[Категорија:Кумановски села]]
[[Категорија:Кумановски села]]
[[Категорија:Села во Општина Куманово]]
[[Категорија:Села во Општина Куманово]]
⚫
[[Категорија:Кутлибег| ]]

Преработка од 19:12, 1 јануари 2024

Кутлибег

Воздушен поглед на селото Кутлибег

Кутлибег во рамките на Македонија
Кутлибег
Местоположба на Кутлибег во Македонија
Кутлибег на карта

Карта

Координати 42°3′15″N 21°54′21″E / 42.05417° СГШ; 21.90583° ИГД / 42.05417; 21.90583
Регион  Североисточен
Општина  Куманово
Област Овче Поле
Население 2 жит.
(поп. 2021)[1]

Пошт. бр. 1309
Повик. бр. 031
Шифра на КО 17053
Надм. вис. 520-690 м
Слава Ѓурѓовден
Кутлибег на општинската карта

Атарот на Кутлибег во рамките на општината
Кутлибег на Ризницата

Кутлибег — село во Општина Куманово, во областа Овче Поле, во околината на градот Куманово. 

== Географија и местоположба ==
Воздушен поглед на селото

Селото се наоѓа во источниот дел на територијата на Општина Куманово, недалеку од патот Куманово-Свети Николе.[2] Селото е ридско, чии куќи се издигаат на надморска височина од 520 до 690 метри. Од градот Куманово, селото е оддалечено 25 километри.[2]

До селото води земјен пат, кој се исклучува од регионалниот пат 1204 во близина на селото Градиште.

Куќите на ова мало село се наоѓаат на висорамнина висока околу 500 метри. Споменатата висорамнина се простира западно од Кутлибег, додека на исток се издигнува карпест гребен висок околу 750 метри. Околни села се Пезово на југоисток и Мургаш на север. Водата за пиење во минатото мештаните ја добивале од бунари.[3]

Месностите во атарот на селото ги носат следниве имиња: Врањак, Плоштак, Гладно Поле, Мирчевац, Грамада, Крушки, Црквиште и Ставиште.[3]

Селото има разбиен тип и е поделено на толку маала колку што има родови. Најголемо е Врањанско Маало со 10 куќи, додека најмало е Анчевско Маало со две куќи.[3]

Историја

На месноста Црквиште во Врањанско Маало се наоѓале кршени керамиди и големи земјени ќупови.[3]

Кутлибег влегува во поновите села во Кумановско и бил основан како чифлиг на некој турски бег. По тој бег останало и името на селото. Основањето на селото се случило околу 1810-1830 година, а за основачи се сметаат предците на денешниот најголем род Врањанци. Како што кажува и нивното име, тие се доселени од околината на Врање. По нив дошол и родот Коњарци, поради што овие два рода во селото имаат куќи и земјиште на најдоброто место.[3]

Пред крајот на отоманскиот период, сопственик на селото бил Аџи Јусеин-бег од Кратово, кој имал чифлици и во некои други села. Во него немало беговска кула, туку само амбар.[3]

Стопанство

Атарот на селото е мал и зафаќа простор од 3,2 км2, при што преовладуваат обработливите површини со површина од 260 хектари, на пасиштата отпаѓаат 39 хектари, а на шумите само 7 хектари.[2]

Во основа, селото има полјоделска функција.[2]

Кутлибег било мало, но стопански доста поволно село. Мештаните најмногу се занимавале со земјоделство и сточарство. Земјата ја купиле по ослободувањето од турската власт во периодот од 1923 до 1927 година. По Втората светска војна, земјоделската задруга од Новосељане зело дел од атарот на селото.[3]

Население

Население во минатото
ГодинаНас.±%
1948131—    
1953143+9.2%
1961149+4.2%
1971132−11.4%
198154−59.1%
ГодинаНас.±%
199116−70.4%
199427+68.8%
200213−51.9%
20212−84.6%

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Кутлибег живееле 362 жители, сите Македонци.[4] Според егзархискиот секретар Димитар Мишев, („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 година во Кутлибег имало 80 Македонци, под врховенството на Бугарската егзархија.[5]

Кутлибег е мало село, коешто во 1961 година имало 149 жители, а во 1994 година 27 жители, македонско население.[2]

Според пописот од 2002 година, во селото Кутлибег живееле 13 жители, сите Македонци.[6]

Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 2 жители, сите Македонци.

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Година 1900 1905 1948 1953 1961 1971 1981 1991 1994 2002 2021
Население 362 80 131 143 149 132 54 16 27 13 2
Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.[7]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.[8]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.[9]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.[10]

Родови

Кутлибег е македонско село.[3]

Според истражувањата од 1972 година, родови во селото се:

  • Доселеници:
    • Постари доселеници: Врањанци (10 к.), доселени се од некое село кај Врање. Доселени се во XIX век. Го знаат следното родословие: Димитрија (жив на 80 г. во 1972 година) Миле-Атанаско. Понатамошните предци не ги знаат; Коњарци (4 к.), доселени се кога и претходниот род. Доселени се од некое село Коњари. Возможно е да се однесува за некое од селата кај Скопско и Дрдаци (4 к.), доселени се во XIX век од селото Пезово. Го знаат следното родословие: Владо (жив на 75 г. во 1972 година) Божин-Коле, основачот на родот кој се доселил.
    • Понови доселеници: Барабунци (5 к.) и Анчевци (2 к.), доселени се после Првата светска војна од селото Пезово.

Иселеништво

Постари иселеници има во Живиње (Кутлеви). Иселување со поголем интензитет имало после Втората светска војна. Населението почнало да се иселува во градовите Куманово, Скопје и Велес.[3]

Самоуправа и политика

Кон крајот на XIX век, Кутлибег било село во Кумановската каза на Отоманското Царство.

Селото влегува во рамките на Општина Куманово, која била променета со новата територијална поделба на Македонија во 2004 година. Во периодот од 1996-2004 година, селото било дел од некогашната Општина Орашац.

Во периодот од 1962 до 1996 година, селото се наоѓало во рамките на големата општина Куманово. Селото припаѓало на некогашната општина Орашац во периодот од 1955 до 1962 година.

Во периодот 1952-1955, селото било дел од тогашната Општина Павлешенци, во која покрај селото Кутлибег, се наоѓале и селата Габреш, Горно Ѓуѓанци, Градиште, Долно Ѓуѓанци, Кокошиње, Кучкарево, К’шање, Павлешенци, Пезово, Стањевци и Строиманци. Селото било дел од некогашната Општина Градиште во периодот 1950-1952, во која влегувале селата Габреш, Градиште, К’шање, Кутлибег, Кучкарево и Пезово.

Избирачко место

Селото е опфатено во избирачкото место бр. 1140 според Државната изборна комисија, сместено во просториите на основното училиште во селото Пезово.[11]

На локалните избори во 2021 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 25 гласачи.[12]

Редовни настани

Слави[3]

Личности

Починале во Кутлибег

Галерија

  • Воздушен поглед на селото
    Воздушен поглед на селото
  • Воздушен поглед на селото
    Воздушен поглед на селото

Поврзано

Наводи

  1. ↑ „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Панов, Митко (1998). Енциклопедија на селата во Република Македонија: географски, демографски, и аграрни обележја. Скопје: Патрија. стр. 170.
  3. ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 Трифуноски, Јован (1974). Кумановска област. Скопје: САНУ. стр. 168–170.
  4. ↑ Кънчов, В. Македония. Етнография и статистика, София, 1900, с. 215
  5. ↑ D.M.Brancoff. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, р. 126-127.
  6. ↑ „Попис на Македонија“ (PDF). Завод за статистика на Македонија. 2002. Посетено на 24 декември 2022.
  7. ↑ К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
  8. ↑ Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
  9. ↑ „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
  10. ↑ „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
  11. ↑ „Описи на ИМ“. Посетено на 3 ноември 2019.
  12. ↑ https://rezultati2021lokalni1krug.sec.mk/mk/mayr/r/45-1395. Посетено на 1 јануари 2024. Отсутно или празно |title= (help)

Надворешни врски

Населени места во Општина Куманово
Грбот на Општина Куманово
Грбот на Општина Куманово
Раселени
Историски
Нови
Селата Воиновиќ и Костурник биле прогласени за самостојни села во 2014 година согласно Закон, но не биле вклучени во Пописот од 2021 година
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Кутлибег&oldid=5134136“