Нова Маала (Серско)
| Нова Маала Πεπονιά | |
|---|---|
  Нова Маала | |
|
Местоположба во областа   Нова Маала | |
| Координати: 40°59.16′N 23°31.0′E / 40.98600° СГШ; 23.5167° ИГД | |
| Земја | Грција |
| Област | Централна Македонија |
| Округ | Серски |
| Општина | Сер |
| Општ. единица | Киспикеси |
| Надм. вис. | 12 м |
| Население (2021)[1] | |
| • Вкупно | 330 |
| Час. појас | EET (UTC+2) |
| • Лето (ЛСВ) | EEST (UTC+3) |
Нова Маала или Ени Маала (грчки: Πεπονιά, Пепонија; до 1927 г. Γενή Μαχαλάς, Јени Махалас[2]) — село во Серско, Егејска Македонија, денес во општината Сер на Серскиот округ, Грција. Сè до 1920-тите било населено исклучиво со Македонци, а денес е мешано.[3]
Географија
[уреди | уреди извор]Селото се наоѓа во Серското Поле на 12 км јужно од градот Сер и на 3 км јужно од Киспикеси.
Историја
[уреди | уреди извор]Во Отоманското Царство
[уреди | уреди извор]Нова Маала настанала како чифлигарска населба во средината на XIX век во Серската каза.[4] Подоцна населението си ја откупило земјата од грчката сопственичка на чифликот.[5] Во „Етнографија на вилаетите Адријанопол, Монастир и Салоника“ се вели дека во 1873 г. Новата Махала (Novata-mahala) била село во Серската каза со 8 домаќинства сочинети од 30 жители Македонци.[6][7] Во 1886 г. во селото имало 120 христијани.[8]
Во 1891 г. Георги Стрезов напишал за селото:
| „ | Ени Махала, чифлик на ЈИ од горното село, на растојание околу 4 часа од градот. Ова селот е до самата Струма, па за време на поплава плива над водата како остров. Нивите му се прилично плодни. Куќи 45 со 180 души Македонци.[9] Во црквата се служи на грчки.[10] | “ |
Според Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) на почетокот на XX век Ени Махала имала 70 жители, сите Македонци христијани.[6][11]
На почетокот на XX век населението на Нова Маала било под врховенството на Цариградската патријаршија. По податоци на егзархискиот секретар Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 г. селото (Yeni-Mahala) е претставено еднаш со 480 Македонци патријаршисти, а другпат со 200 Македонци, исто така патријаршисти.[6][12] Подоцна селото прешло под врховенството на Бугарската егзархија и во него работело бугарско училиште. Во 1910 г. според егзархискиот училиштен инспектор Константин Георгиев, во Нова Маала имало 45 куќи и чифлик на еден Грк. Во селото се градела нова црква бидејќи старата била во лоша состојба, а учител бил Н. Стоянов, кој предавал на 35 деца (23 машки и 13 женски).[13] Во 1908 г. по грчки податоци во селото имало 270 православни жители.[14]
Селяаните од Нова Маала се жалеле на европските конзули и властите го осудиле кметот на селото.[15]
Во Грција
[уреди | уреди извор]За време на Првата балканска војна селото е окупирано од бугарска војска, а по Втората балканска војна во 1913 г. е припоено кон Грција согласно Букурешкиот договор. Таа година населението броело 376 жители.[3]
Во 1918 г. 30 куќи од селото се иселиле во Бугарија. Во 1920 г. во Нова Маала е попишано 361 лице.[3] Во 1923 г. во селото се доведени грчки колонисти, а селскиот атар е проширен со откупување на чифликот од бегот иселен во Турција, со отуѓени имоти на манастирот „Св. Јован Претеча“ и со земја од пресушеното езеро Тахинско Езеро.[4]
На 4 ноември 1927 г. селото е преименувано во Пепонија, во превод диња.[16] Според пописот од 1928 г. Нова Маала е етнички мешано село со вкупно 441 жител,[3] од кои 151 лица (34 семејства) биле грчки дојденци, а останатите македонски мештани.[17]
Во 1939 г. на сретселото е подигната црквата „Св. Димитриј“. Во северниот дел на селото е црквата „Успение на пресв. Богородица“.[18]
Население
[уреди | уреди извор]Еве преглед на населението во сите пописни години, од 1940 г. до денес:
| Година | 1940 | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 | 2021 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Население | 768 | 759 | 835 | 717 | 661 | 602 | 551 | 432 |
- Извор за 1940-1991 г.: Т. Симовски, Населените места во Егејска Македонија
Културни и природни знаменитости
[уреди | уреди извор]- Црква „Св. Димитриј“ 1939 г.
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ „Попис на населението од 2021 г. Трајно население“. Државен завод за статистика на Грција.
- ↑ „Μετονομασίες των Οικισμών της Ελλάδας“. Πανδέκτης: Name Changes of Settlements in Greece. Посетено на 12 април 2021.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Симовски, Тодор Христов (1998). Населените места во Егеjска Македониjа (PDF). II дел. Скопjе: Здружение на децата-бегалци од Егејскиот дел на Македонија, Печатница „Гоце Делчев“. стр. 254. ISBN 9989-9819-6-5.
- ↑ 4,0 4,1 Иванов, Йордан Н (1982). Местните имена между долна Струма и долна Места : принос към проучването на българската топонимия в Беломорието. София: Издателство на Българската академия на науките. стр. 23.
- ↑ Иванов, Йордан Н (1982). Местните имена между долна Струма и долна Места : принос към проучването на българската топонимия в Беломорието. София: Издателство на Българската академия на науките. стр. 165.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Како што е општопознато, Македонците во бугарските извори се присвојуваат и водат како Бугари, и покрај признанието дека самите се изјаснувале како Македонци.
- ↑ Македония и Одринско : Статистика на населението от 1873 г. София: Македонски научен институт – София, Македонска библиотека № 33. 1995. стр. 118–119. ISBN 954-8187-21-3.
- ↑ Демографија на селата во општината Копеки, Архивирано од изворникот на 30 ноември 2007, Посетено на 5 август 2009
- ↑ Нарекувајќи ги „Бугари“ под влијание на бугарската пропаганда.
- ↑ Стрезов, Георги (1891). „Два санджака отъ Источна Македония“ (PDF). Периодическо списание на Българското книжовно дружество въ Средѣцъ. Средѣцъ: Държавна печатница. Година Седма (XXXVI): 840.
- ↑ Кѫнчовъ, Василъ (1900). Македония. Етнография и статистика. София: Българското книжовно дружество. стр. 176. ISBN 954430424X.
- ↑ Brancoff, D. M (1905). La Macédoine et sa Population Chrétienne : Avec deux cartes etnographiques (PDF). Paris: Librarie Plon, Plon-Nourrit et Cie, Imprimeurs-Éditeurs. стр. 198–199.
- ↑ Галчев, Илия. „Българската просвета в Солунския вилает“, УИ, 2005, София, стр. 144.
- ↑ Χαλκιόπουλος, Αθανάσιος. Εθνολογική στατιστική των βιλαετίων Θεσσαλονίκης και Μοναστηρίου, Αθήναι 1910. Цитирано по: Δημοτικό Σχολείο Σκουτάρεως Σερρών Архивирано на 30 ноември 2007.
- ↑ Одрински глас, брой 18, 11 май 1908, стр. 4.
- ↑ Λιθοξόου, Δημήτρης. Μετονομασίες των οικισμών της Μακεδονίας 1919 - 1971, Архивирано од изворникот на 30 јуни 2012, Посетено на 30 јуни 2012
- ↑ Κατάλογος των προσφυγικών συνοικισμών της Μακεδονίας σύμφωνα με τα στοιχεία της Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων (ΕΑΠ) έτος 1928, Архивирано од изворникот на 30 јуни 2012, Посетено на 30 јуни 2012
- ↑ „Ιερός Ναός Ἁγίου Δημητρίου“. Ιερά Μητρόπολη Σερρών και Νιγρίτης. Посетено на 1 ноември 2018.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||