Чау чау
Чау чау бол (Англи: chow-chow; Хятад: 鬆獅犬, бас Хятад: 唐犬)-гэр хамгаалах, хүний найз нохойны эртний нэг төрөл.
Чау чаугийн гарал үүсэл шпицийн бүлэгт багтдаг. Түүний цусанд Төвдийн нохойны цус байгаа гэж тогтоосон. Бас нэг сонин нь түүнийг баавгайнаас гаралтай гэж үздэг байна. Түүний толгойн яс, хэлний өнгө (хөх хар хэлтэй) бас хөдөлгөнөөрөө баавгайтай төсөөтэй нь түүнийг баавгайнаас гаралтай гэдгийг баталдаг.
Хятадад анх чау чауг ан агнах бас эд хөрөнгөө хамгаалуулах зорилгоор тэжээдэг байв. Одоогийн Өмнөд солонгост чау чауг хоолонд хэрэглэдэг байна. Пхеньян зоогийн газарт гадны жуулчид чау чаугийн махаар хийсэн хоолонд захиалга өгдөг юм байна.
Чау чау гэж нэрлэх болсон нь
[засварлах | кодоор засварлах]Чаугийн яагаад ийм нэрээр нэрлэгдэх болсоныг янз бүрээр тайлбарласан байдаг. Төвөдийн мастиф,Татар нохой, барбарчуудын (зэрлэгүүд) нохой гэж нэрлэгдэж ирсэн.
Өдгөө хүртэл 100 гаруй жил "чау чау" нэрээр нэрлэгдэж байна. Түүний одоогийн нэрийг тайлбарлах 2 өөр үзэл байдаг.
Нэгдүгээрт: Чау чау нэр нь эртний <чу> гэсэн нохойны нэрээс гаралтай гэж үздэг.
Хоёрдугаарт: Энэ нэрийг Барууны англи наймаачид өгсөн учир нь тэд Англид амьдардаг хятад түүмнийг "chows" ба "chinks" гэж нэрлэдэг байсан.
Түүх
[засварлах | кодоор засварлах]Судалгаагаар Хятад ба Монголын хуурай уур амьсгалтай газруудад бий болсон. Чононоос гаралтай эрлийз нохой гэж үздэг.
- Чау чау хятадуудад хоёр мянган жил гаруй танил болсон нохой юм. Заримдаа чау чаугийн махыг нь хоолонд хэрэглэдэг. Арьсаар нь хувцас эдлэл хийдэг.
- Европ тивд анхны чаугийн тухай Италийн аялагч Марко Поло хүргэсэн байдаг. Эрт үед Хятад хаалттай улс байсан болохоор чаугийн тухай мэдээллүүдийг Гилберьт Уайтын газар зүйн номын ачаар Европт 1785 онд хүрсэн юм.
- Англид чау 1830 онд бий болсон.
Стандарт
[засварлах | кодоор засварлах]Чау чаугийн тухай зарим мэдээлэл
[засварлах | кодоор засварлах]Гарал үүсэл: Хятад
Хамгаалагч: Их Британи
Хэрэглээ: Хамгаалуулах, нөхөр (найз).
Хамаарагдах бүлэг FCI: 5 бүлэг. Шпицнуудын гарал.
Зарим төрөл: Идэвхтэй, хүчтэй, арслантай төсөөтэй, сүүл нь байнга нуруунд байж байдаг.
Зан араншин нь: Сайн хамгаалагч, хар хөх хэлтэй; онцгой явдалтай. Үнэнч .
Толгойн бүтэц
[засварлах | кодоор засварлах]Толгойн яс: Өргөн. Дух нь нэг их гадагшаа гараагүй
Нүүрэн хэсэг: Хамар нь том өргөн, хар өнгөтэй
Уруул: Уруул нь хар, Хэл нь хар хөх.
Шүд: Тэгш.
Нүд: Бөөрөнхий, жижигхэн ба цэвэрхэн харагддаг.
Чих: Жижигхэн ба том гэсэн 2 төрөл байдаг.
Хүзүү: Хүчтэй, хэт богино биш,
Их бие
[засварлах | кодоор засварлах]Нуруу: богино, шулуун ба хүчтэй.
Цээж: Өргөн.
Хөл: Шулуун, дал нь махлаг.
Үс
[засварлах | кодоор засварлах]- Урт болон богино үстэй
Урт үстэй нь: Зузаан, гоё харагддаг. Хүзүү хэсэг нь маш их үслэг байдаг
Богино үстэй нь: Шулуун, богинохон.
Өндөр
[засварлах | кодоор засварлах]Эрэгтэй: 48-56 см (19-22 дюйм.)
Эмэгтэй: 46-51 см (18-20 дюйм.)
Сонирхолтой мэдээлэл
[засварлах | кодоор засварлах]- Эртний хятадад «чау» гэдэг нэртэй мөнгөн дэвсгэрт байсан. Хятадаар нохойг «чау» гэж нэрлэхгүй (сунши-цюань эсвэл тан-цюань гэж нэрлэдэг).
Ашигласан эх сурвалж
[засварлах | кодоор засварлах]- Клуб любителей чау-чау (орос.)