Naar inhoud springen

Verskil tüsken versys van "Lente"

Verwysingen bewarken
Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
Geskydenisse interaktiv döärsöken
← vöärige wysiging
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
FoxBot (Oaverleg | bydragen)
bots
2.091 bewerkingen
K r2.7.2) (bot derbie: sn:Chirimo
NGolds20 (Oaverleg | bydragen)
4.001 bewerkingen
 
(25 tüskenliggende versys döär 16 gebrukers neet weadergeaven)
Regel 1: Regel 1:
[[Ofbeelding:XN Fruehjahrswiese 00.jpg|thumb|260px|right|'s Leintese wei]]
[[Bestaand:XN Fruehjahrswiese 00.jpg|thumb|260px|right|Des leyntese wey]]
[[Ofbeelding:Montmelon, Jura in spring.JPG|thumb|260px|right|Leinte in de Franse Jura]]
[[Bestaand:Montmelon, Jura in spring.JPG|thumb|260px|right|Leynte in de Vranse Jura]]
[[Ofbeelding:Giuseppe Arcimboldo - Spring, 1573.jpg|thumb|right|260px|''Leinte'' eschilderd deur Giuseppe Arcimboldo]]
[[Bestaand:Giuseppe Arcimboldo - Spring, 1573.jpg|thumb|right|260px|''Leinte'' eskilderd döör Giuseppe Arcimboldo]]
[[Ofbeelding:Mountfujijapan.jpg|260px|thumb|right|Leinte in Japan, let op de [[Japanse Kirs|Sakura]] ]]
'''Leinte''' of '''veurjaor''' is één van de vier [[seizoen]]en. 't [[steernskunde|Sterrekundig]] bepaolde begin van de leinte is de [[equinox|leinte-equinox]] (roend [[20 meert]] op 't [[noordelijk halfroend]] en roend [[23 september]] op 't [[zujelijk halfroend]]). De [[zunne|zon]] gaot dan deur 't leintepunt en de dag en de nacht bin temet liek alleens in lengte. De leinte eindigt mit de [[zunnewende|zoemerzonnewende]] (roend [[21 juni]] op 't noordelijk halfroend en [[21 december]] op 't zujelijk halfroend).


'''Lente''' of '''vöärjår''' is eyne van de veer [[seizoen|seisunen]]. Et [[steernskunde|sterrekündig]] bepålde begün van de lente is de [[equinox|lente-ekwinoks]] (rund [[20 meert|20 maert]] up et [[noordelik halvrund]] en rund [[23 september]] op et [[südelik halvrund]]). De [[zunne|sünne]] geyt dan döär et lentepünte en den dag en den nacht binnen termed lyk allene in längte. De lente endigt mid de [[zunnewende|sumersünnewende]] (rund [[21 juni]] yp et noordelik halvrund en [[21 december]] up et südelik halvrund).
Um praktische rejens, mar oek um rejens die mit 't klimaot van doen hen, begint de [[meteorologie|meteorologische]] leinte eerder, op 1 meert op 't noordelijk halfroend en op 1 september op 't zujelijk halfroend. 't Duurt dan tot [[1 juni]] en op 't zujelijk halfroend tot [[1 december]].


Üm praktiske readens, mar ouk üm readens dee mid et klimåt van doon hebbet, begünt de [[meteorologie|meteorologiske]] lente eyrder, up 1 maert up et noordelik halvrund en up 1 september op et südelik halvrund. Et duurt dan töt [[1 juni]] en up et südelik halvrund töt [[1 december]].
's Leintes gaon de planten (weer) greuien en bleuien. Naor [[Iesheiligen]] is de kans op vorst vrie klein.


Des Lentes gåt de planten (wear) gröien en blöien. Nå [[Iesheiligen|Ysheiligen]] is de kanse up vorst vry klein.
== Rillegieuze feesten en gedenkdagen in de leinte ==
De [[Rooms-Katholieke Karke|rooms-kattelieke]] tredisie het de [[vasten]]periode, die begint op [[aswoensdag]] en eindigt mit [[Poaske|Paosen]]. Vasten wort veurof-egaon deur de [[vastenoavend|vastenavend]]. Naost Paosen hen ze in de [[christendom|christelijke]] tredisie oek de ''[[Hillege Week|Goeie Week]]''; drie dagen veur 't paosweekeinde, [[Witte Donderdag]], [[Goeie Vriedag]] en [[Stille Zaoterdag]].


== Religiöse feesten en gedenkdagen in de lente ==
In 't [[hindoeïsme]] wort zo roend Paosen de [[Holi-Phagwa]] evierd.
De [[Rooms-Katholieke Karke|roomsk-katolike]] traditys hebbet de [[vasten]]periode, dee begünt up [[aswoensdag|aswoonsdag]] en endigt mid [[Poaske|Påsken]]. Vasten wörd vöärof-egåne döär de [[vastenoavend|vastenåvend]]. Nöäst Påsken hebbet se in de [[christendom|kristelike]] tradity ouk de ''[[Hillege Week|Gode Weake]]''; dree dagen vöär et påskweakende, [[Witte Dunderdag]], [[Goeie Vriedag|Gode Vrydag]] en [[Stille Zaoterdag|Stille Såterdag]].


In et [[hindoeïsme|hinduisme]] wörd so rund Påsken de [[Holi-Phagwa]] evyred.
De sekeliere versie van Paosen wort ekenmaarkt deur symbolen van niej leven, zoas (ekleurde/evaarfde) eiers. Oek de [[paoshaos]] heurt bie dit feest.


De sekulire varsy van Påsken wörd ekenmarkt döär symbolen van ny leaven, so as (eklöörde/evarvde) eier. Ouk de [[paoshaos|Påskhase]] höyrt by dit feest.
== Begin van de sterrekundige leinte ==

Begin van de [[steernskunde|sterrekundige]] leinte (op 't noordelijk halfroend) in de kommende jaoren:
== Begün van de sterrekündige lente ==
Begün van de [[steernskunde|sterrekündige]] lente (up et noordelik halvrund) in de of eloupen- en de et kummend jår:


{| border="1" style="border:1px silver solid; border-collapse: collapse; width: 20em;"
{| border="1" style="border:1px silver solid; border-collapse: collapse; width: 20em;"
! Jaor !! Daotum !! Tied
! Jår !! Dåtum !! Tyd
|-
|-
| 2003 || 21 meert || 02:00
| 2003 || 21 maert || 02:00
|-
|-
| 2004 || 20 meert || 07:49
| 2004 || 20 maert || 07:49
|-
|-
| 2005 || 20 meert || 13:33
| 2005 || 20 maert || 13:33
|-
|-
| 2006 || 20 meert || 19:26
| 2006 || 20 maert || 19:26
|-
|-
| 2007 || 21 meert || 01:07
| 2007 || 21 maert || 01:07
|-
|-
| 2008 || 20 meert || 06:48
| 2008 || 20 maert || 06:48
|-
|-
| 2009 || 20 meert || 12:44
| 2009 || 20 maert || 12:44
|-
|-
| 2010 || 20 meert || 18:32
| 2010 || 20 maert || 18:32
|-
|-
| 2011 || 21 meert || 00:21
| 2011 || 21 maert || 00:21
|-
|-
| 2012 || 20 meert || 06:14
| 2012 || 20 maert || 06:14
|-
|-
| 2013 || 20 meert || 11:02
| 2013 || 20 maert || 11:02
|-
|-
| 2014 || 20 meert || 17:57
| 2014 || 20 maert || 17:57
|-
|-
| 2015 || 20 meert || 23:45
| 2015 || 20 maert || 23:45
|-
|-
| 2016 || 20 meert || 05:30
| 2016 || 20 maert || 05:30
|-
|-
| 2017 || 20 meert || 11:28
| 2017 || 20 maert || 11:28
|-
|-
| 2018 || 20 meert || 17:15
| 2018 || 20 maert || 17:15
|-
|-
| 2019 || 20 meert || 22:58
| 2019 || 20 maert || 22:58
|-
|-
| 2020 || 20 meert || 04:49
| 2020 || 20 maert || 04:49
|}
|}


De an-egeuven tied is de plaotselijke Nederlanse tied.
De an egeyven tyd is de plaatselike neaderlandske tyd.


Op 't zujelijk halfroend beginnen op disse daotums de [[haarst]].
Up et südelik halvrund begünnet up disse dåtums de [[haarst|harvst]].


== Nedersaksisch ==
== Neadersassisk ==
* [[Drèents]]: ''veurjaor'', ''meitied'', ''maitied''
* [[Drèents]]: ''veurjoar'', ''meitied'', ''maitied''
* [[Grunnegs]]: ''lìnte'', ''maaitied''
* [[Grunnegs]]: ''lìnte'', ''maaitied''
* [[Veluws]]: ''le{{small()|i}}nte'' of ''veurjaor''
* [[Veluws]]: ''le{{small()|i}}nte'' of ''veurjoar''
* [[Stellingwarfs]]: ''meitied''
* [[Stellingwarfs]]: ''meitied''
* [[Sallaans]]: ''veurjoar'', ''lente''
** [[Vechtdals]]: ''veurjoar'', ''le(a)nte''


{{Commonscat|Spring}}
{{Commonscat|Spring}}
{{Dialekt|sdz}}
{{Dia|Dit artikel is eschreven in 't [[Putters]]}}
[[Kategorie:Seizoen]]

[[Kategorie:Weerkunde]]
[[Kattegerie:West-Veluws artikel]]
[[Kattegerie:Seizoen]]
[[Kattegerie:Weerkunde]]

[[als:Frühling]]
[[an:Primavera]]
[[ar:ربيع]]
[[arc:ܬܕܐܐ]]
[[ast:Primavera]]
[[ay:Phanchiri]]
[[az:Yaz]]
[[bat-smg:Pavasaris]]
[[be:Вясна]]
[[be-x-old:Вясна]]
[[bg:Пролет]]
[[bn:বসন্ত (ঋতু)]]
[[bo:དཔྱིད།]]
[[bpy:প্রিমাভেরা]]
[[br:Nevezamzer]]
[[bs:Proljeće]]
[[ca:Primavera]]
[[ckb:بەھار]]
[[cs:Jaro]]
[[csb:Zymk]]
[[cv:Çуркунне]]
[[cy:Gwanwyn]]
[[da:Forår]]
[[de:Frühling]]
[[diq:Wesar]]
[[el:Άνοιξη]]
[[eml:Premavèira]]
[[en:Spring (season)]]
[[eo:Printempo]]
[[es:Primavera]]
[[et:Kevad]]
[[eu:Udaberri]]
[[fa:بهار]]
[[fi:Kevät]]
[[fiu-vro:Kevväi]]
[[fr:Printemps]]
[[fur:Vierte]]
[[fy:Maitiid]]
[[ga:Earrach]]
[[gl:Primavera]]
[[he:אביב]]
[[hi:वसन्त ऋतु]]
[[hr:Proljeće]]
[[hsb:Nalěćo]]
[[ht:Prentan]]
[[hu:Tavasz]]
[[id:Musim semi]]
[[is:Vor]]
[[it:Primavera]]
[[ja:春]]
[[jv:Mangsa semi]]
[[ka:გაზაფხული]]
[[ko:봄]]
[[koi:Тулыс]]
[[ksh:Vröschjoohr]]
[[ku:Bihar]]
[[kv:Тулыс]]
[[la:Ver]]
[[lb:Fréijoer]]
[[lbe:Инт]]
[[lmo:Primaéra]]
[[lt:Pavasaris]]
[[lv:Pavasaris]]
[[mg:Lohataona]]
[[mhr:Шошо]]
[[mk:Пролет]]
[[ml:വസന്തം]]
[[mr:वसंत]]
[[mrj:Шошым]]
[[ms:Musim bunga]]
[[myv:Тундо]]
[[nah:Xōxōpan]]
[[ne:वसन्त ऋतु]]
[[new:वसन्त]]
[[nl:Lente]]
[[nn:Vår]]
[[no:Vår]]
[[nrm:Renouvé]]
[[pam:Kasibul]]
[[pih:Spring]]
[[pl:Wiosna]]
[[pt:Primavera]]
[[qu:Ch'iraw mit'a]]
[[ro:Primăvară]]
[[ru:Весна]]
[[sah:Саас]]
[[sco:Ware (saison)]]
[[sh:Proljeće]]
[[simple:Spring]]
[[sk:Jar]]
[[sl:Pomlad]]
[[sn:Chirimo]]
[[so:Gu]]
[[sq:Pranvera]]
[[sr:Пролеће]]
[[sv:Vår]]
[[ta:இளவேனிற்காலம்]]
[[tg:Баҳор]]
[[th:ฤดูใบไม้ผลิ]]
[[tl:Tagsibol]]
[[tr:İlkbahar]]
[[tt:Яз]]
[[uk:Весна]]
[[ur:بہار]]
[[uz:Bahor]]
[[ve:Luṱavula]]
[[vec:Primavera]]
[[vi:Mùa xuân]]
[[vls:Uutkom]]
[[wa:Bontins]]
[[war:Kathuráw]]
[[xal:Хавр]]
[[yi:פרילינג]]
[[zh:春季]]
[[zh-classical:春]]
[[zh-yue:春天]]

Lätste versy van 12:51, 30 mei 2019

Des leyntese wey
Leynte in de Vranse Jura
Leinte eskilderd döör Giuseppe Arcimboldo

Lente of vöärjår is eyne van de veer seisunen. Et sterrekündig bepålde begün van de lente is de lente-ekwinoks (rund 20 maert up et noordelik halvrund en rund 23 september op et südelik halvrund). De sünne geyt dan döär et lentepünte en den dag en den nacht binnen termed lyk allene in längte. De lente endigt mid de sumersünnewende (rund 21 juni yp et noordelik halvrund en 21 december up et südelik halvrund).

Üm praktiske readens, mar ouk üm readens dee mid et klimåt van doon hebbet, begünt de meteorologiske lente eyrder, up 1 maert up et noordelik halvrund en up 1 september op et südelik halvrund. Et duurt dan töt 1 juni en up et südelik halvrund töt 1 december.

Des Lentes gåt de planten (wear) gröien en blöien. Nå Ysheiligen is de kanse up vorst vry klein.

Religiöse feesten en gedenkdagen in de lente

[bewark | bronkode bewarken]

De roomsk-katolike traditys hebbet de vastenperiode, dee begünt up aswoonsdag en endigt mid Påsken. Vasten wörd vöärof-egåne döär de vastenåvend. Nöäst Påsken hebbet se in de kristelike tradity ouk de Gode Weake; dree dagen vöär et påskweakende, Witte Dunderdag, Gode Vrydag en Stille Såterdag.

In et hinduisme wörd so rund Påsken de Holi-Phagwa evyred.

De sekulire varsy van Påsken wörd ekenmarkt döär symbolen van ny leaven, so as (eklöörde/evarvde) eier. Ouk de Påskhase höyrt by dit feest.

Begün van de sterrekündige lente

[bewark | bronkode bewarken]

Begün van de sterrekündige lente (up et noordelik halvrund) in de of eloupen- en de et kummend jår:

Jår Dåtum Tyd
2003 21 maert 02:00
2004 20 maert 07:49
2005 20 maert 13:33
2006 20 maert 19:26
2007 21 maert 01:07
2008 20 maert 06:48
2009 20 maert 12:44
2010 20 maert 18:32
2011 21 maert 00:21
2012 20 maert 06:14
2013 20 maert 11:02
2014 20 maert 17:57
2015 20 maert 23:45
2016 20 maert 05:30
2017 20 maert 11:28
2018 20 maert 17:15
2019 20 maert 22:58
2020 20 maert 04:49

De an egeyven tyd is de plaatselike neaderlandske tyd.

Up et südelik halvrund begünnet up disse dåtums de harvst.

Neadersassisk

[bewark | bronkode bewarken]


Wikimedia Commons Commons: Lente - plaatjes, filmkes en/of gelüüdsbestanden.
Dit artikel is eskreaven in et sallandsk.
Van "https://nds-nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Lente&oldid=302366"