Deepsee
De Deepsee is defineert as de Deel vun'e Ozeans ünner tominnst 200 Meter Seedeep - oder wetenschoplich: ünner dat Epipelagial-Rebeet. Üm und bi 70 Perzent vun de See hören to de Deepsee. In 1000 Meter ünner Normalnull sünd dat mit ca. bi 318 Millionen km² 62 Perzent vun de heele Eerbovenflach. De Temperatur liggt bi 5° bit 6° C in 1000 Meter ünner'n Seespegel un twüschen -1° C un +4° C in de Deep vun 3000 bit 4000 Meter.
Överblick
[ännern | Bornkood ännern]
De Deepsee is en Ozeanrebeet, dat opstunns blots vun ganz wenig Deepsee-U-Bööd utforscht worrn is un woröver de Wetenschap veel weniger weet as över annere Rebeden. Sünnlicht gifft dat dor gor nich mehr un somit ok keen Planten. De Deepseefisch sünd t. B. op Biolumineszenz anwiest. De Deepsee ümfaat den Waterkörper un den Seebodden. Dor gifft dat even Deepsee-Flachen, Ünnerwaterbargen (Seamounts un Guyots), ünnerseeisch Bargen, de mitünner bit na de Bavenflach recken künnt, Deepseerinnen, Seedeepen un grote Deepseebeckens.
Mitünner gifft an an de middelozeaansch Rüchen hitte Borns, de Ierzschlämm aflagert. Se billt de Grunnlaag för en egen Ökosystem, dat vullstännig unafhangig is vun’t Sünnlicht, un warrt as Black Smokers („Swarte Smökers“) betekent. In de Nöög vun Deepseerinnen gifft dat kole Borns, de ok Cold seeps oder Methanborns nöömt warrt. Se kaamt dordör tostannen, dat ut den Seebodden Water utströömt, dat to’n Bispeel mit Methan un Swevelwaterstoff anriekert is. Ok disse Borns künnt de Grundlaag för en vun’t Sünnlicht unafhangig Ökosystem wesen.
Indeelen
[ännern | Bornkood ännern]Mesopelagial
[ännern | Bornkood ännern]
De Zoon twüschen 200 Meter un 1000 Meter Deep nöömt man Mesopelagial. De Begreep baseert op dat greeksch Woort μέσον méson un bedütt so veel as „in de Mitt“ un korrespondeert dormit, dat Mesopelagial een Twüschenzoon twüschen dat Epipelagial un de eegentlichen Deepsee is. Hier gifft noch af un an Plankton. Deepsee-Bielfische leven ünner anner Deren in disse Zone.
Bathypelagial
[ännern | Bornkood ännern]De Zoon twüschen 1000 Meter un 4000 Meter Deep heet Bathypelagial; disse Begrep ut greeksch βαθύς bathýs bedüdet „deep“. De Druck liggt hier bi rund 400 bar. Hier gifft keen Sünn'nlücht, blots welke Fische un Bakterien maken Lücht dörch Biolumineszenz. In disse Zoon leven ünner anner Kalmar-, Kraken-, Fieffööt- (Seestierns-) un grote Waalfischaarten.
Abyssopelagial
[ännern | Bornkood ännern]
Dat Abyssopelagial ut greeksch ἄβυσσος ábyssos bedüdet so veel as „grunnlos“. Dat is de Zoon twüschen 4000 Meter un 6000 Meter Deep. De Druck liggt hier bi 600 bar. Ünner anner leven hier Deepsee-Anglerfische. Veele Deeraarten in disse Zoon hebbt grote Müüler.
Hadopelagial
[ännern | Bornkood ännern]
Dat Hadopelagial (ü.a. ok pelagsches Hadal) ut greeksch Ἁΐδης bedütt Hades (oder Ünnerwelt). Dat is de Zoon vun 6000 Meter bit üm un bi 11000 Metern Deep. Hier is de Druck bit 1100-mal hööger as an de Waterbovenflach oder an't Land. In't Hadopelagial leven ünner anner Kwastmaddiks (de: Borstenwürmer).
Alternativen Indeelen: Hemipelagial un Eupelagial
[ännern | Bornkood ännern]Na een anner Indeelen is Hemipelagial de Zoon twüschen 800 Meter un 2400 Meter ünner Waterspegel un Eupelagial dat Rebeet mit tominnst 2400 Meter Deep. Disse Begrepen gifft vör allen in de Geologie bi Biseihn vun Sedimenten.
Veele Seebiologen maakt keen Ünnerscheed twüschen Bathypelagial, Abyssopelagial un Hadopelagial un nöömt dat alltosammen blots Deepsee.