Brontekst bekijken van Ethanol

{{Infobox chemische stof
| Naam = Ethanol
| afbeelding1 = Ethanol-2D-skeletal.svg
| afbeeldingbreedte1 = 150
| onderschrift1 = [[Skeletnotatie]] van ethanol
| afbeelding2 = Ethanol-3D-balls.png
| afbeeldingbreedte2 = 150
| onderschrift2 = [[Molecuulmodel]] van ethanol
| Formule = C<sub>2</sub>H<sub>5</sub>OH
| SMILES = CCO
| IUPAC = ethanol
| AndereNamen = ethylalcohol, alcohol, wijngeest
| CAS = 64-17-5
| EINECS = 200-578-6
| EG = 603-002-00-5
| VN = 
| Beschrijving = Kleurloze, ontvlambare vloeistof met een kenmerkende geur
| Vergelijkbaar = [[methanol]], [[1-propanol]]
| AfbWaarsch = {{Pictogram GHS|F}}
| TekstWaarsch = Gevaar<ref name="Sigma">{{ChemrefSigma | Productgroep = sial | Productcode = 24102 | Datum = 22 mei 2015}}</ref>
| Carcinogeen = ja<ref name="SZW-lijst 2016">{{Citeer web | url = https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stcrt-2016-43.html | title = SZW-lijst van kankerverwekkende stoffen en processen | bezochtdatum = 2016-08-23 | author = Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid | date = 2016-01-04 | werk = Staatscourant | publisher = Overheid.nl | taal = nl}}</ref>
| Hygroscopisch = ja
| Rzinnen = {{H225}}<ref name="Sigma" />
| Szinnen = {{P210}}<ref name="Sigma" />
| Omgang = 
| Opslag = In een afgesloten fles of vat in een brandveilige opslagruimte
| ADR = 
| MAC = 960 mg/m³
| LethaalRat = 7060<ref name="GESTIS">{{Link GESTIS|ZVG=10420|CAS=64-17-5|label=ethanol}}</ref>
| LethaalKonijn = 
| MSDS = 
| Aggregatie= vloeibaar
| Kleur = kleurloos
| Dichtheid = (bij 20°C) 0,79<ref name="GESTIS" />
| Molgewicht = 46,0688
| Smeltpunt = −114,4
| Kookpunt = 78,37
| Vlampunt = 12
| Zelfontbranding = 400<ref name="GESTIS" />
| Dampdruk = (bij 20°C) 5800<ref name="GESTIS" />
| Oplosbaarheid = 
| GoedOplIn = water<ref name="GESTIS" />
| SlechtOplIn = 
| OnoplIn = 
| Dipoolmoment = 
| Viscositeit = 1,2 × 10<sup>−3</sup>
| Kristalstructuur = 
| fG0g = 
| fG0l = 
| fG0s = 
| fH0g = 
| fH0l = 
| fH0s = 
| S0g = 
| S0l = 
| S0s = 
| Cpm0 = 2,43
| KlassiekeAnalyse = 
| Spectra = 
| Brekingsindex = 1,362
| Evenwicht = [[Zuurconstante|p''K''<sub>a</sub>]] = 15,9
| PubChem = 702
}}

'''Ethanol''', ook wel '''ethylalcohol''' genoemd, is de bekendste en meest voorkomende [[Alcohol (stofklasse)|alcohol]], aangezien het een veelgebruikt [[oplosmiddel]] is en het de alcohol is die in [[alcoholische drank]]en zit. De [[molecuulformule]] van ethanol is C<sub>2</sub>H<sub>5</sub>OH, met als [[brutoformule]] C<sub>2</sub>H<sub>6</sub>O, waardoor het vaak wordt afgekort als '''EtOH'''. In het dagelijkse spraakgebruik is ethanol beter bekend als '''alcohol'''.

Ethanol is een vluchtige, ontvlambare vloeistof met een karakteristieke geur. Planten en micro-organismen maken ethanol aan tijdens de anaerobe omzetting ([[gisting (alcohol)|fermentatie]]) van bepaalde koolhydraten. Ook kan het via [[petrochemie|petrochemische]] processen worden geproduceerd. Door zijn desinfecterende eigenschappen wordt ethanol verwerkt in sommige [[ontsmettingsmiddel]]en. De chemische industrie gebruikt het bij de [[organische synthese|synthese]] van organische verbindingen.

Ethanol is een belangrijke [[biobrandstof|alternatieve brandstof]]. Wanneer het uit biologische bronnen wordt gewonnen, zoals uit plantaardig materiaal, spreekt men van [[bio-ethanol]]. Bio-ethanol wordt onder meer ingezet als motorbrandstof, voornamelijk als een additief bij benzine.

== Geschiedenis ==
[[Fermentatie|Vergisting]], het proces dat tot het ontstaan van alcohol uit [[Koolhydraat|suikers]] leidt, is een van de oudste biochemische processen bekend aan de mensheid. Het bedwelmende effect van alcohol was al in de prehistorie bekend. Resten ervan zijn aangetroffen op potscherven in China die zo'n 9000 jaar oud zijn,<ref name="Roach">{{Citeer journal| auteur = j. Roach | title = 9,000-Year-Old Beer Re-Created From Chinese Recipe| journal = National Geographic News| page = 58| date = 2012| url = http://news.nationalgeographic.com/news/2005/07/0718_050718_ancientbeer.html}}</ref> zodat het gebruik van vergisting zeker tot in het [[Neolithicum]] teruggaat. Alcoholische dranken waren ook bekend bij de inwoners van [[Sumerië]], zo'n 5000 jaar voor Christus. Het gebruik van alcohol is dan ook wijdverspreid onder de mensheid.

De isolering van het werkzame bestanddeel liet veel langer op zich wachten. Dit werd het eerst verricht door de Perzische alchemist [[Muhammad ibn Zakarīya Rāzi]] (865–925). Twee andere onderzoekers die bijdroegen tot de kritische stap in de zuivering, de [[destillatie]] van bijvoorbeeld wijn, waren [[Geber]] (Jabir ibn Hayyan) en [[Al-Kindi]] (Alkindus). Geschriften die aan Geber (721–815) toegeschreven worden vermelden brandbare dampen van kokende wijn. Al-Kindi (801–873) beschrijft de destillatie van wijn in zoveel woorden.<ref name="al-Hassan">{{Citeer journal| auteur = Ahmad Y. Hassan| title = Alcohol and the Distillation of Wine in Arabic Sources| journal = History of Science and Technology in Islam| url = http://www.history-science-technology.com/Notes/Notes%207.htm|archiefurl=https://web.archive.org/web/20230607074342/http://www.history-science-technology.com/Notes/Notes%207.htm|archiefdatum=2023-06-07}}</ref>

Zuivere alcohol werd pas in 1796 door [[Johann Tobias Lowitz]] verkregen door gedestilleerde alcohol te filtreren door een laag van [[Actieve kool|geactiveerde kool]]. [[Antoine Lavoisier]] beschreef de verbinding als een verbinding van [[koolstof]], [[Waterstof (element)|waterstof]] en [[Zuurstof (element)|zuurstof]] en in 1808 bepaalde [[Nicolas-Théodore de Saussure]] de chemische samenstelling.<ref>''[https://www.theodora.com/encyclopedia/a/alcohol.html Alcohol]'' in the [[Encyclopædia Britannica Eleventh Edition]]. [https://web.archive.org/web/20230421215910/https://www.theodora.com/encyclopedia/a/alcohol.html Gearchiveerd] op 21 april 2023.</ref> Vijftig jaar later publiceerde [[Archibald Scott Couper]] de structuurformule van ethanol. Dit maakte ethanol tot een van de eerste verbindingen waarvan de structuur opgehelderd werd.<ref name="Couper">{{Citeer journal|author=Couper AS |year=1858 |title=On a new chemical theory |journal=Philosophical magazine |format=online reprint |volume=16 |issue=104–16 |url=http://web.lemoyne.edu/~giunta/couper/couper.html|accessdate = 2007-09-03|archiefurl=https://web.archive.org/web/20071111113508/http://web.lemoyne.edu/~giunta/couper/couper.html|archiefdatum=2007-11-11}}</ref> Daarnaast heeft ethanol een prominente plaats ingenomen in de geschiedenis van de [[structuuranalyse]]: het is namelijk de eerste verbinding waarvan de structuur via [[Kernspinresonantie|NMR-spectroscopie]] werd bevestigd (in 1954).

In later tijden slaagde men er ook in ethanol op andere wijze te verkrijgen dan door vergisting. Het is bijvoorbeeld een bijproduct van de [[Olieraffinage|raffinage]] van [[aardolie]].<ref name="myers">{{Citeer boek | author=Myers, Richard L.; Myers, Rusty L. | title=The 100 most important chemical compounds: a reference guide | year=2007 | publisher=Greenwood Press | location=Westport, Conn. | isbn=0313337586 | pages=122}}</ref>

== Synthese ==
Ethylalcohol ontstaat onder meer bij vergisting van suikers, bijvoorbeeld:
:<chem>C6H12O6 -> 2 C2H5OH + 2 CO2</chem>

Synthese uit [[etheen]]:
:<chem>C2H4 + H2O -> C2H5OH</chem>

== Fysische eigenschappen ==
Ethanol is een kleurloze, [[Vluchtigheid (stof)|vluchtige]] vloeistof met een sterke, karakteristieke geur. Het brandt in een normale atmosfeer met een rookloze blauwe vlam, die in gewoon licht niet altijd goed waarneembaar is.

De fysische eigenschappen van ethanol vinden voor een groot deel hun oorsprong in de [[hydroxylgroep]] en de kleine lengte van de [[koolstofketen]]. De hydroxylgroep van ethanol neemt deel aan [[waterstofbrug|waterstofbindingen]], waardoor ethanol minder vluchtig en [[Viscositeit|viskeuzer]] is dan andere [[organische chemie|organische verbindingen]] met een vergelijkbare [[molaire massa]].

===Als oplosmiddel===
[[Bestand:Liquid-Liquid Equilibrium (Miscibility Gap) Mixture of Ethanol and Dodecane.png|thumb|Ontmengingsgebied bij het vloeistof-vloeistofevenwicht in een [[mengsel]] van ethanol en [[dodecaan]].]]
Ethanol is een bijna universeel oplosmiddel, mengbaar met water in alle verhoudingen, maar daarnaast ook met een grote verscheidenheid aan organische oplosmiddelen zoals [[azijnzuur]], [[aceton]], [[benzeen]], [[tetrachloormethaan]], [[chloroform]], [[di-ethylether]], [[etheenglycol]], [[glycerol]], [[nitromethaan]], [[pyridine]] en [[tolueen]].<ref name="crc" /><ref name="merck" /> Het is ook mengbaar met kleinere [[Alkaan|alkanen]], zoals [[n-pentaan|''n''-pentaan]] en [[n-hexaan|''n''-hexaan]], en met [[alifatische verbinding|alifatische]] [[halogeen]]verbindingen, zoals [[1,1,1-trichloorethaan|trichloorethaan]] en [[tetrachlooretheen]].<ref name="merck">{{Citeer boek|author=Windholz, Martha|title=The Merck index: an encyclopedia of chemicals and drugs|url=https://archive.org/details/merckindexencycl0009unse|publisher=Merck|location=Rahway, N.J., U.S.A|year=1976|isbn=0-911910-26-3|edition=9th}}</ref>

De mengbaarheid van ethanol met water staat in scherp contrast met de mengbaarheid van hogere [[alkanol]]en (vijf of meer koolstofatomen), waarvan de mengbaarheid met water sterk daalt met het aantal koolstofatomen.<ref name="m_and_b">Morrison, Robert Thornton; Boyd, Robert Neilson (1972). Organic Chemistry (2nd ed.). Allyn and Bacon, inc.. {{ISBN|0-205-08452-4}}.</ref> De mengbaarheid van ethanol met [[Alkaan|alkanen]] beperkt zich tot [[undecaan]]. [[Mengsel]]s met [[dodecaan]] en hogere alkanen vertonen een [[ontmengingsgebied]] (Engels: ''(im)miscibility gap'') beneden een bepaalde temperatuur. Voor dodecaan is dit ongeveer 13&nbsp;°C.<ref>{{Citeer journal|author=Dahlmann U, Schneider GM|title=(Liquid + liquid) phase equilibria and critical curves of (ethanol + dodecane or tetradecane or hexadecane or 2,2,4,4,6,8,8-heptamethylnonane) from 0.1 MPa to 120.0 MPa|journal=J Chem Thermodyn.|volume=21|page=997|year=1989|doi=10.1016/0021-9614(89)90160-2 |issn=0021-9614}}</ref> Boven deze temperatuur zijn beide stoffen onbeperkt mengbaar met elkaar. Bij hogere alkanen (meer koolstofatomen) wordt het gebied waarin twee [[Fase (stof)|fasen]] naast elkaar bestaan breder en de temperatuur waaronder fase-scheiding optreedt stijgt.

===Ethanol en water===
Als ethanol en water gemengd worden is het volume van het mengsel kleiner dan de som van de bij elkaar gevoegde volumes. Er treedt bijgevolg [[volumecontractie]] op. Als gelijke volumes van ethanol en water samengevoegd worden is het totaalvolume slechts 1,92 maal het volume van elk der vloeistoffen.<ref name="crc">{{Citeer boek|editor=Lide, D. R. |title=CRC Handbook of Chemistry and Physics 81st edition|url=https://archive.org/details/crchandbookofche0000unse_u9i8 |publisher=CRC press|year=2000|isbn = 0849304814}}</ref><ref name="ChemTech">"Encyclopedia of chemical technology". Encyclopedia of chemical technology. 9. 1991. p. 813.</ref> De oorzaak hiervoor is dat water een kleiner molecuul is dan ethanol, waardoor de bijeengevoegde volumes niet simpelweg optelbaar zijn. Het mengen van ethanol en water is [[Exotherme reactie|exotherm]]; bij 298 K kan de mengwarmte (afhankelijk van de gebruikte mengverhouding) oplopen tot 777 J/mol.<ref>{{Citeer journal|author=Costigan MJ, Hodges LJ, Marsh KN, Stokes RH, Tuxford CW|title=The Isothermal Displacement Calorimeter: Design Modifications for Measuring Exothermic Enthalpies of Mixing|journal=Aust. J. Chem.|volume=33|issue=10|page=2103| year = 1980| doi = 10.1071/CH9802103|doi_brokendate=2010-01-08}}</ref>

Ethanol vormt met water een [[azeotroop]] dat bij atmosferische druk voor 96 volumeprocent uit ethanol bestaat en voor 4 volumeprocent uit water. Thermodynamisch wordt het mengsel anders beschreven: het azeotroop treedt op bij ongeveer 89&nbsp;mol-% ethanol en 11&nbsp;mol-% water.<ref>{{Citeer journal|author=Lei Z, Wang H, Zhou R, Duan Z|title= Influence of salt added to solvent on extractive distillation|url=https://archive.org/details/sim_chemical-engineering-journal_2002-06-28_87_2/page/n18|journal=Chem Eng J|volume=87|page=149|year=2002| doi= 10.1016/S1385-8947(01)00211-X}}</ref> Het optreden van het azeotroop is sterk afhankelijk van de druk. Daalt de kooktemperatuur (door de lagere druk) onder de 303 K, dan treedt geen azeotroop meer op.<ref>{{Citeer journal|author=Pemberton RC, Mash CJ|title=Thermodynamic properties of aqueous non-electrolyte mixtures II. Vapour pressures and excess Gibbs energies for water + ethanol at 303.15 to 363.15 K determined by an accurate static method|journal=J Chem Thermodyn.|volume=10|page=867|year=1978|doi=10.1016/0021-9614(78)90160-X}}</ref>

Door het optreden van waterstofbruggen tussen de moleculen is zuivere ethanol zeer [[hygroscopisch]]: het absorbeert zeer snel waterdamp uit de omringende lucht. Door de aanwezigheid van de polaire hydroxylgroep is ethanol een goed oplosmiddel voor een groot aantal polaire stoffen, met name [[natriumhydroxide|natrium]]- en [[kaliumhydroxide]], [[magnesiumchloride]], [[calciumchloride]], [[ammoniumchloride]], [[ammoniumbromide]] en [[natriumbromide]].<ref name="merck" /> [[Natriumchloride|Natrium-]] en [[kaliumchloride]] zijn matig oplosbaar in ethanol.<ref name="merck" /> Omdat ethanol ook over een apolair gedeelte beschikt, kan ethanol ook goed optreden als oplosmiddel voor niet-polaire verbindingen, waaronder met name de commercieel en biologische belangrijke [[etherische olie|etherische oliën]]<ref name="merckoils">''Merck Index of Chemicals and Drugs'', 9th ed.; monographs 6575 through 6669</ref> en een grote hoeveelheid geur- en smaakstoffen. Ook veel [[geneesmiddel]]en worden met behulp van ethanol toegediend.

De toevoeging van slechts enkele procenten ethanol aan water heeft al een groot effect op de [[oppervlaktespanning]] van het mengsel. Deze eigenschap verklaart het optreden van het verschijnsel dat bekendstaat als de ''tears of wine'' (letterlijk: ''wijntranen''), ook het [[Marangoni-effect]] genoemd. Als wijn voorzichtig in een glas wordt gezwenkt, zal de ethanol uit de dunne vloeistoffilm op het glas snel verdampen. Terwijl het ethanolgehalte van de wijnfilm daalt, zal de oppervlaktespanning snel stijgen. De vloeistoffilm concentreert zich tot een druppelachtig geheel en loopt meer in samentrekkende stroompjes dan als een film over het glas terug naar beneden.

Mengsels van ethanol en water die meer dan ongeveer 50 % ethanol bevatten, zijn [[ontvlambaar]] en kunnen makkelijk worden aangestoken. Het [[Flamberen (culinair)|flamberen]] is hier een bekend voorbeeld van. Ethanol-watermengsels die minder dan 50% ethanol bevatten, kunnen eveneens ontstoken worden, maar moeten daarvoor dan eerst verwarmd worden. Sommige keukenrecepten schrijven voor dat wijn toegevoegd moet worden aan de al hete inhoud van een pan.

== Absolute alcohol ==
[[Bestand:Ethanol-xtal-1976-3D-balls.png|thumb|Waterstofbruggen in vast ethanol bij −186°C.]]
Nagenoeg 100 % zuivere, watervrije ethanol - ''absolute alcohol'' - wordt verkregen door destillatie onder toevoeging van benzeen. Water en benzeen vormen samen namelijk ook een azeotroop die kan worden afgedestilleerd, waardoor de alcohol overblijft. Het alcoholproduct bevat dan echter nog sporen benzeen en is daardoor gevaarlijk bij consumptie, omdat benzeen [[carcinogeen]] is. De laatste resten water kunnen indien nodig ook worden verwijderd door destillatie met geconcentreerde [[glycerol|glycerine]], of door [[ongebluste kalk]] of watervrij [[kopersulfaat]] toe te voegen en het resterende mengsel af te destilleren. [[Spiritus (alcohol)|Spiritus]] is een onzuivere vorm van 85 % ethanol waaraan het giftige [[methanol]], een geurstof en een kleurstof zijn toegevoegd, respectievelijk om hem ondrinkbaar te maken en daarvoor te waarschuwen.

== Consumptie ==
Veel soorten gist kunnen koolhydraten onder [[anaeroob|anaerobe omstandigheden]] omzetten in ethanol en [[koolstofdioxide]]. Deze gisting wordt door de mens aangewend bij het maken van alcoholische dranken als bier en wijn. Bij ongeveer 15 % ethanol, afhankelijk van het gebruikte type gist, gaan de gistcellen zelf dood: ze sterven dus eigenlijk in hun eigen afval. Sterkere alcoholische dranken kunnen alleen op kunstmatige wijze worden geproduceerd. Hiervoor kan men het product destilleren. Kleine hoeveelheden ethanol worden wel in het lichaam zelf aangemaakt tijdens de spijsvertering in de darmen.

== Reacties ==
Bij reactie met een (aard)[[alkalimetaal]] ontstaat er onder ontwijking van [[Diwaterstof|waterstofgas]] het zeer basische [[Alkoxide|ethoxide]]-anion. Dit reactieproduct wordt bij verscheidene chemische reacties vaak gebruikt, waaronder [[eliminatiereactie]] of andere reacties waar een erg sterke base voor nodig is.

== Toepassingen ==
=== Alcoholische dranken ===
{{Zie hoofdartikel|Alcoholische drank}}
Alcoholhoudende dranken worden veel gedronken als sociaal geaccepteerd genotmiddel: [[bier]], [[wijn]], [[likeur]] en [[sterkedrank]]. Alcohol is een [[drug]] die vanwege de fysiek verslavende eigenschappen door sommigen gerekend wordt tot de [[harddrug]]s. Toch wordt alcohol wettelijk niet als zodanig aangemerkt.

De stof heeft ook een [[Corrosief|corrosieve]] werking. Wanneer men sterk geconcentreerde alcohol, zoals in sterkedrank, drinkt voelt men bij de eerste slokken een zeer branderig gevoel in de [[slokdarm]]. Dit kan bij herhaling gevaarlijk zijn en ernstige inwendige schade opleveren.

=== Ontsmettingsmiddel ===
Ethanol bezit een ontsmettende werking. Het is minder gangbaar doordat er meer [[ontsmettingsmiddel]]en bekend zijn, maar het is mogelijk dat een arts de huid ontsmet met alcohol, bijvoorbeeld voordat hij iemand een [[Injectie (geneeskunde)|injectie]] geeft. Een mogelijk nadeel is dat dit sterk kan prikken in geval van wonden. Bij gebrek aan beter is het echter een prima ontsmettingsmiddel en in tijden van nood en schaarste zoals [[oorlog]]ssituaties wordt alcohol ingezet en dit zowel om te ontsmetten als om te verdoven, bijvoorbeeld bij operaties. In microbiologische laboratoria wordt een oplossing van 70% ethanol - en 30% water - als ontsmettingsmiddel voor laboratoriumtafels gebruikt. Een hogere concentratie dan 70% heeft minder bacteriedodende werking.<ref>[https://www.ntvg.nl/artikelen/brandspiritus-als-goedkoop-vervangmiddel-voor-spiritus-ketonatus-ter-desinfectie-van-de Ned Tijdschr Geneeskd. 1983;127:209]. [https://web.archive.org/web/20230606042335/https://www.ntvg.nl/artikelen/brandspiritus-als-goedkoop-vervangmiddel-voor-spiritus-ketonatus-ter-desinfectie-van-de Gearchiveerd] op 6 juni 2023.</ref>

=== Reinigingsmiddel ===
[[Bestand:Ethanol Flasche.jpg|thumb|100px|[[Brandspiritus]]]]
Veel [[Ontsmettingsmiddel|reinigingsproducten]] bevatten alcohol. Zowel omdat het snel vervliegt en dus het product waar het op is gebruikt snel droogt maar ook omdat het ontvet. (Brand-)spiritus wordt bijvoorbeeld gebruikt om ruiten schoon te maken.
De ethanol is dan vermengd met onder andere methanol en - in ieder geval in Nederland - ook een blauwe waarschuwingskleurstof.

=== Brandstof ===
{{Zie hoofdartikel|Biobrandstof}}
Ethanol wordt op zeer grote schaal bereid door vergisting van suikers. Het is in voldoende zuivere vorm ook zeer brandbaar en kan in [[verbrandingsmotor]]en als weinig vervuilende [[biobrandstof|brandstof]] worden gebruikt, omdat de verbrandingsproducten relatief schoon zijn (in theorie enkel koolstofdioxide en water). In [[Brazilië]] rijden veel auto's op bio-ethanol. Deze bio-ethanol wordt gewonnen uit vergist sap van [[suikerriet]] met behulp van destillatie. In landen als Brazilië, de [[Verenigde Staten]] en sinds 1 januari 2007 ook Nederland wordt ethanol ook vermengd met gewone benzine. Het geschikt maken van auto's voor het rijden op ethanol vergt maar een zeer kleine aanpassing. Vermengd met methanol en kleurstof wordt het verkocht als brandspiritus voor huishoudelijk gebruik. De methanol zorgt er tevens voor dat de brandspiritus ondrinkbaar is.

=== Vloeistofthermometer ===
Ethanol wordt gebruikt als vloeistof in [[Thermometer#Vloeistofthermometer|vloeistofthermometers]]. Vanwege het lage vriespunt kan een alcoholthermometer tot ver onder het vriespunt van water de temperatuur nog aangeven.

== Literatuur ==
* Kimberley Hockings en Robin Dunbar (eds.), ''Alcohol and Humans. A Long and Social Affair'', 2019. {{ISBN|0198842465}}

== Externe links ==
* {{Link International Chemical Safety Card|id=0044|label=Ethanol (watervrij)}}
* [https://web.archive.org/web/20140629221941/http://www.unitydrugs.nl/ Unity drugsvoorlichting] Meer informatie over alcohol en andere drugs.

{{Appendix||2=
==Referenties==
{{References||2}}
}}
{{Commonscat|Ethanol}}

[[Categorie:Alkanol]]
[[Categorie:Brandstof]]
[[Categorie:Biobrandstof]]
[[Categorie:Oplosmiddel]]
[[Categorie:Vasodilatator]]