Naar inhoud springen

Geboortekerk: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerking
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
 
(10 tussenliggende versies door 10 gebruikers niet weergegeven)
Regel 10: Regel 10:
| inschrijving=2012
| inschrijving=2012
}}
}}
[[Bestand:NativityChurch10.jpg|{{Largethumb}}|De ster onder het altaar die als geboorteplaats van Jezus wordt aangemerkt]]
[[Bestand:NativityChurch10.jpg|thumb|De ster onder het altaar die als geboorteplaats van Jezus wordt aangemerkt]]
[[Bestand:BethlehemInsideCN.jpg|{{Largethumb}}|Het interieur van de kerk]]
[[Bestand:BethlehemInsideCN.jpg|thumb|Het interieur van de kerk]]
De '''Geboortekerk''' ([[Arabisch]]: كنيسة المهد, [[Hebreeuws]]: ‏כנסיית המולד, [[Grieks]]: Βασιλικὴ τῆς Γεννήσεως, [[Armeens]]: Սուրբ Ծննդյան տաճար) is een [[kerkgebouw]] in Bethlehem op de [[Westelijke Jordaanoever]]. De kerk is gebouwd op de plaats waar [[Jezus (historisch-kritisch)|Jezus]] geboren zou zijn. De kerk heeft een oppervlakte van ongeveer 12.000 m<sup>2</sup>.
De '''Geboortekerk''' ([[Arabisch]]: {{lang|ar|كنيسة المهد}}, [[Hebreeuws]]: {{lang|he|כנסיית המולד}}, [[Grieks]]: {{lang|el|Βασιλικὴ τῆς Γεννήσεως}}, [[Armeens]]: {{lang|hy|Սուրբ Ծննդյան տաճար}}) is een [[kerkgebouw]] in [[Bethlehem]] op de [[Westelijke Jordaanoever]]. De kerk is gebouwd op de plaats waar de Joodse [[Jezus (historisch-kritisch)|Jezus]] geboren zou zijn. De kerk heeft een oppervlakte van ongeveer 12.000 m<sup>2</sup>.


In een ondergrondse [[grot]] bevindt zich de plaats waar Jezus geboren zou zijn. De exacte plek wordt aangegeven door een zilveren veertienpuntige ster. Hierboven staat een [[Altaar (religie)|altaar]] naar [[Armeens-apostolische Kerk|Armeens apostolisch]] ontwerp.
In een ondergrondse [[grot]] bevindt zich de plaats waar Jezus geboren zou zijn. De exacte plek wordt aangegeven door een zilveren veertienpuntige ster. Hierboven staat een [[Altaar (religie)|altaar]] naar [[Armeens-Apostolische Kerk|Armeens Apostolisch]] ontwerp.


Omdat de Katholieke Kerk gebruikmaakt van de [[gregoriaanse kalender]] en de Grieks-Orthodoxe en de Armeens-apostolische Kerk de [[juliaanse kalender]] gebruiken, wordt er tweemaal een [[kerstavond]] gevierd waarbij een groot aantal gelovigen bij elkaar komt op het [[Kribbeplein]] voor de kerk.
Omdat de Katholieke Kerk gebruikmaakt van de [[gregoriaanse kalender]] en de Grieks-Orthodoxe en de Armeens-Apostolische Kerk de [[juliaanse kalender]] gebruiken, wordt er tweemaal een [[kerstavond]] gevierd waarbij een groot aantal gelovigen bij elkaar komt op het [[Kribbeplein]] voor de kerk.


In [[juni 2012]] werd de Geboortekerk, samen met de Pelgrimsroute van Bethlehem, door [[UNESCO]] tot [[werelderfgoed]] verklaard.
In [[juni 2012]] werd de Geboortekerk, samen met de Pelgrimsroute van Bethlehem, door [[UNESCO]] tot [[werelderfgoed]] verklaard.
Regel 32: Regel 32:
Het gebouw bestaat uit twee aan elkaar gebouwde kerken:
Het gebouw bestaat uit twee aan elkaar gebouwde kerken:
* De 6e-eeuwse [[Basilica (bouwwerk)|basilica]] wordt beheerd door het [[Grieks-orthodox patriarchaat van Jeruzalem]].
* De 6e-eeuwse [[Basilica (bouwwerk)|basilica]] wordt beheerd door het [[Grieks-orthodox patriarchaat van Jeruzalem]].
* De 19e-eeuwse, aangebouwde kerk wordt beheerd door de [[Rooms-katholieke Kerk]] en wordt ook wel de Catherinakerk genoemd.
* De 19e-eeuwse, aangebouwde kerk wordt beheerd door de [[Rooms-Katholieke Kerk]] en wordt ook wel de Catherinakerk genoemd.


=== 6e-eeuwse basilica ===
=== 6e-eeuwse basilica ===
Regel 49: Regel 49:


== Beheer van de kerk ==
== Beheer van de kerk ==
Het beheer van het kerkgebouw wordt gezamenlijk uitgevoerd door de [[Rooms-katholieke Kerk]], de [[Grieks-orthodoxe Kerk]] en de [[Armeens-apostolische Kerk]]. Alle drie hebben zij er een gemeenschap van [[monnik]]en.
Het beheer van het kerkgebouw wordt gezamenlijk uitgevoerd door de [[Rooms-Katholieke Kerk]], de [[Grieks-Orthodoxe Kerk]] en de [[Armeens-Apostolische Kerk]]. Alle drie hebben zij er een gemeenschap van [[monnik (hoofdbetekenis)|monnik]]en.
Als gevolg hiervan, echter, zijn er wel met enige regelmaat incidenten tussen de verschillende monniken. Op 28 december 2011 raakten [[Grieks-orthodox patriarchaat van Jeruzalem|Grieks-orthodoxe]] monniken slaags met [[Armeens-apostolische Kerk|Armeniërs]] in de basiliek<ref>[http://www.youtube.com/watch?v=VWIhEkhOtrU Vechtpartij] Youtube, bezocht 28-12-2011</ref> De Palestijnse politie wordt dan ingeschakeld om de orde te herstellen.
Als gevolg hiervan, echter, zijn er wel met enige regelmaat incidenten tussen de verschillende monniken. Op 28 december 2011 raakten [[Grieks-orthodox patriarchaat van Jeruzalem|Grieks-orthodoxe]] monniken slaags met [[Armeens-Apostolische Kerk|Armeniërs]] in de basiliek.<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=VWIhEkhOtrU Vechtpartij] Youtube, bezocht 28-12-2011</ref> De Palestijnse politie wordt dan ingeschakeld om de orde te herstellen.

Na de plaatsing op de Werelderfgoedlijst kwam de kerk wegens de vervallen staat ook terecht op de lijst van bedreigd erfgoed. Na een flinke opknapbeurt werd ze hiervan op 2 juli 2019 geschrapt.<ref>Ref. Dagblad 3 juli 2019</ref>


== Zie ook ==
== Zie ook ==
Regel 57: Regel 59:
== Bronnen, noten & referenties ==
== Bronnen, noten & referenties ==
{{References}}
{{References}}

{{Bibliografische informatie}}
{{Commonscat|Church of the Nativity (Bethlehem)|Geboortekerk}}
{{Commonscat|Church of the Nativity (Bethlehem)|Geboortekerk}}
{{Coor title dms|31|42|16.92|N|35|12|43.46|E|type:landmark_region:IL}}
{{Coor title dms|31|42|16.92|N|35|12|43.46|E|type:landmark_region:IL}}
Regel 64: Regel 68:
[[Categorie:Werelderfgoed in Palestina]]
[[Categorie:Werelderfgoed in Palestina]]
[[Categorie:Religie in Palestina]]
[[Categorie:Religie in Palestina]]
[[Categorie:Kerkgebouw in Palestina]]

Huidige versie van 29 apr 2024 om 19:51

Geboortekerk
Onderdeel van de werelderfgoedinschrijving:
Geboorteplaats van Jezus: Geboortekerk en de Pelgrimsroute, Bethlehem
Geboortekerk
Land Vlag van Palestina Palestina
UNESCO-regio Arabische Staten
Criteria iv, vi
Inschrijvingsverloop
UNESCO-volgnr. 1433
Inschrijving 2012 (36e sessie)
UNESCO-werelderfgoedlijst
De ster onder het altaar die als geboorteplaats van Jezus wordt aangemerkt
Het interieur van de kerk

De Geboortekerk (Arabisch: كنيسة المهد, Hebreeuws: כנסיית המולד, Grieks: Βασιλικὴ τῆς Γεννήσεως, Armeens: Սուրբ Ծննդյան տաճար) is een kerkgebouw in Bethlehem op de Westelijke Jordaanoever. De kerk is gebouwd op de plaats waar de Joodse Jezus geboren zou zijn. De kerk heeft een oppervlakte van ongeveer 12.000 m2.

In een ondergrondse grot bevindt zich de plaats waar Jezus geboren zou zijn. De exacte plek wordt aangegeven door een zilveren veertienpuntige ster. Hierboven staat een altaar naar Armeens Apostolisch ontwerp.

Omdat de Katholieke Kerk gebruikmaakt van de gregoriaanse kalender en de Grieks-Orthodoxe en de Armeens-Apostolische Kerk de juliaanse kalender gebruiken, wordt er tweemaal een kerstavond gevierd waarbij een groot aantal gelovigen bij elkaar komt op het Kribbeplein voor de kerk.

In juni 2012 werd de Geboortekerk, samen met de Pelgrimsroute van Bethlehem, door UNESCO tot werelderfgoed verklaard.

Geschiedenis

[bewerken | brontekst bewerken]

Reeds in de tweede eeuw was in Bethlehem een plek bekend waar Jezus geboren zou zijn. Keizer Hadrianus liet op die plek in 135 een heiligdom ter ere van Adonis bouwen, om daarmee de Jezusverering tegen te gaan.

Na het Eerste Concilie van Nicea (325) gaf Constantijn de Grote, samen met zijn moeder Helena, opdracht om een kerk te bouwen op de plek waar Jezus geboren was. Deze kerk was klaar in 334. De kerk ging echter in vlammen op tijdens een Samaritaanse opstand in 529.

In 565 gaf keizer Justinianus I opdracht tot het bouwen van het huidige kerkgebouw.

De kruisvaarders breidden de kerk uit in de 12e eeuw. Zij werden hierin gesteund door de Byzantijnse keizer. De Vlaming Boudewijn I van Jeruzalem, de eerste koning van Jeruzalem, liet zich in 1100 in deze kerk kronen.

Architectuur

[bewerken | brontekst bewerken]

Het gebouw bestaat uit twee aan elkaar gebouwde kerken:

6e-eeuwse basilica

[bewerken | brontekst bewerken]

De 6e-eeuwse basilica heeft vijf beuken (een middenschip met aan elke zijde twee zijbeuken). De zuilen die gebruikt zijn in de basilica zijn van de Korinthische orde. De kerk is georiënteerd op het oosten, waar zich de apsis bevindt.

Aan de westkant is de narthex (portaal) vanwaar men via een lage deur ('de Deur der Nederigheid') de kerk kan betreden. Zoals gebruikelijk in orthodoxe kerken, heeft de Geboortekerk een iconostase, een wand samengesteld uit iconen.

Onder de vloer van de huidige kerk, bevindt zich de oude vloer van de kerk die door Constantijn gebouwd is. Deze vloer bevat vele mozaïeken.

De wanden van het middenschip zijn gedecoreerd met 12e-eeuwse mozaïeken, die verschillende concilies afbeelden.

Er zijn twee trappen die naar de crypte onder de kerk leiden, naar de plek waar Jezus geboren zou zijn.

19e-eeuwse Catherinakerk

[bewerken | brontekst bewerken]

De 19e-eeuwse Catherinakerk is gebouwd in een neo-gotische stijl. De kerk is verder gemoderniseerd naar aanleiding van de besluiten van het Tweede Vaticaans Concilie over de inrichting van kerken.

Beheer van de kerk

[bewerken | brontekst bewerken]

Het beheer van het kerkgebouw wordt gezamenlijk uitgevoerd door de Rooms-Katholieke Kerk, de Grieks-Orthodoxe Kerk en de Armeens-Apostolische Kerk. Alle drie hebben zij er een gemeenschap van monniken. Als gevolg hiervan, echter, zijn er wel met enige regelmaat incidenten tussen de verschillende monniken. Op 28 december 2011 raakten Grieks-orthodoxe monniken slaags met Armeniërs in de basiliek.[1] De Palestijnse politie wordt dan ingeschakeld om de orde te herstellen.

Na de plaatsing op de Werelderfgoedlijst kwam de kerk wegens de vervallen staat ook terecht op de lijst van bedreigd erfgoed. Na een flinke opknapbeurt werd ze hiervan op 2 juli 2019 geschrapt.[2]

Zie ook

[bewerken | brontekst bewerken]

Bronnen, noten & referenties

[bewerken | brontekst bewerken]
  1. ↑ Vechtpartij Youtube, bezocht 28-12-2011
  2. ↑ Ref. Dagblad 3 juli 2019
Zie de categorie Geboortekerk van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Geboortekerk&oldid=67459276"