Naar inhoud springen

Stationsplein (Utrecht): verschil tussen versies

Koppelingen toevoegen
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerking
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
 
(19 tussenliggende versies door 12 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
{{Infobox straat
{{Infobox straat
| straatnaam = Stationsplein
| straatnaam = Stationsplein
| afbeelding = Bollendak Stationsplein Utrecht.jpg
| afbeelding = Stationsplein Oost, Utrecht (51326090124).jpg
| onderschrift= Bollendak op het Stationsplein nabij Utrecht Centraal
| onderschrift= Stationsplein Oost vanuit het zuiden tussen het station en Hoog Catharijne.
| locatie = [[Utrecht (stad)|Utrecht]]
| locatie = [[Utrecht (stad)|Utrecht]]
| stadsdeel = [[Binnenstad (Utrecht)|Binnenstad]]
| stadsdeel = [[Binnenstad (Utrecht)|Binnenstad]]
Regel 24: Regel 24:
| portaal =
| portaal =
}}
}}
[[Bestand:Bollendak Utrecht Centraal.jpg|miniatuur|]]
[[Bestand:2019-08-27 Stationspleinstalling fietsenrekken (2).jpg|miniatuur|De ondergrondse Stationspleinstalling]]
Het '''Stationsplein''' is een semi-overdekt [[stationsplein|plein]] in de [[Nederland (hoofdbetekenis)|Nederland]]se stad [[Utrecht (stad)|Utrecht]]. Het plein dat geopend werd op 14 februari 2018 vormt de verbindende schakel tussen [[station Utrecht Centraal]] en winkelcentrum [[Hoog Catharijne]].<ref>[https://www.ad.nl/utrecht/onder-de-utrechtse-bollen-door-eerste-deel-van-het-stationsplein-woensdag-open~a75ad52e/ Onder de Utrechtse bollen door: Eerste deel van het Stationsplein woensdag open] ad.nl</ref> Het plein ligt op zo'n 5 meter boven het maaiveld, op gelijke hoogte met de stationshal en het basisniveau van het winkelcentrum.
Het '''Stationsplein''' is een semi-overdekt [[stationsplein|plein]] met ondergrondse [[fietsenstalling]] in de [[Nederland (hoofdbetekenis)|Nederland]]se stad [[Utrecht (stad)|Utrecht]].


Het is niet het eerste plein in Utrecht met die naam. Tot 1971 bestond er ook het Stationsplein.<ref>https://www.ad.nl/utrecht/het-stationsplein-is-terug-net-zo-mooi-als-het-plein-in-1971~ae6a7c7b/</ref>
Het dak / de [[luifel]] is ontworpen door [[Joost Ector]]<ref>[http://www.ectorhoogstad.com/ Ector Hoogstad Architecten] ectorhoogstad.com</ref> van Ector Hoogstad Architecten. Hij ontwierp ook de onder het plein gelegen fietsenstalling.<ref>[https://www.duic.nl/algemeen/het-jaar-van-joost-ector-architect-van-de-grootste-fietsenstalling-ter-wereld/ Het jaar van Joost Ector: architect van de grootste fietsenstalling ter wereld] duic.nl</ref> Deze fietsenstalling, die gedeeltelijk al een jaar voor het Stationsplein geopend werd, is de grootste fietsenstalling ter wereld en biedt plaats aan 12.500 fietsen.<ref>[https://www.volkskrant.nl/binnenland/grootste-fietsenstalling-van-nederland-volgend-jaar-van-de-wereld-geopend-bij-utrecht-centraal~a4510010/ Grootste fietsenstalling van Nederland, volgend jaar van de wereld, geopend bij Utrecht Centraal] volkskrant.nl</ref>

Het plein dat geopend werd op 14 februari 2018 vormt de verbindende schakel tussen [[station Utrecht Centraal]] en winkelcentrum [[Hoog Catharijne]].<ref>[https://www.ad.nl/utrecht/onder-de-utrechtse-bollen-door-eerste-deel-van-het-stationsplein-woensdag-open~a75ad52e/ Onder de Utrechtse bollen door: Eerste deel van het Stationsplein woensdag open] ad.nl</ref> Het plein ligt op zo'n 5 meter boven het maaiveld, op gelijke hoogte met de stationshal en het basisniveau van het winkelcentrum. Omdat de stationshal en het winkelcentrum niet precies op dezelfde hoogte liggen is het plein licht glooiend (het station ligt hoger, onder meer vanwege de bovenleiding voor de treinen). De werknaam/projectnaam voor het gebied was Stationplein Oost ter onderscheid van het Stadsplateau aan de westelijke Jaarbeurszijde dat in de bouwtijd Stationsplein West als projectnaam had.

Het plein is ingericht als verblijfsgebied met horeca, met terrassen en andere zitgelegenheden.

== Fietsenstalling ==
De fietsenstalling onder het Stationsplein van Utrecht is de grootste fietsenstalling ter wereld<ref>[https://nos.nl/artikel/2298180-utrecht-heeft-nu-de-grootste-fietsenstalling-ter-wereld.html NOS, 19 augustus 2019: Utrecht heeft nu de grootste fietsenstalling ter wereld]</ref> en biedt plaats aan 12.500 fietsen. Hij werd gedeeltelijk al een jaar voor het Stationsplein geopend,<ref>{{Citeer web |url=https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/grootste-fietsenstalling-van-nederland-volgend-jaar-van-de-wereld-geopend-bij-utrecht-centraal~b9fa4e5c/ |titel=Grootste fietsenstalling van Nederland, volgend jaar van de wereld, geopend bij Utrecht Centraal |achternaam=Huisman |voornaam=Charlotte |datum=2017-08-07 |bezochtdatum=2023-01-31 |werk=de Volkskrant |taal=nl-NL}}</ref> De fietsenstalling, het dak en de [[luifel]] zijn ontworpen door [[Joost Ector]] van Ector Hoogstad Architecten.<ref>{{Citeer web |url=https://www.duic.nl/algemeen/het-jaar-van-joost-ector-architect-van-de-grootste-fietsenstalling-ter-wereld/ |titel=Het jaar van Joost Ector: architect van de grootste fietsenstalling ter wereld |datum=2017-12-26 |bezochtdatum=2023-01-31 |werk=De Utrechtse Internet Courant |taal=nl}}</ref>


== Overkapping ==
== Overkapping ==
Een blikvanger van het plein is de overkapping, die bestaat uit een "bollendak". Het 24 meter hoge dak steunt op zeven pilaren. In het dak zitten 49 transparante luchtkussens verwerkt waar continu lucht in wordt geblazen door luchtcompressoren om een lichte overdruk te handhaven. Ze hebben een diameter van ongeveer zeven meter en zijn gemaakt van [[ETFE]]-folie, waardoor ze zelfreinigend zouden moeten zijn.<ref>[https://www.rtvutrecht.nl/nieuws/1677754/reuzendak-stationsplein-utrecht-krijgt-vorm.html Reuzendak stationsplein Utrecht krijgt vorm] rtvutrecht.nl</ref><ref>[https://utrecht.nieuws.nl/stadsnieuws/67066/regen-spoelt-vogelpoep-probleemloos-weg-teflon-bollendak Regen spoelt vogelpoep probleemloos weg van ‘Teflon’ bollendak] utrecht.nieuws.nl</ref> De luchtkussens wegen weinig, maar het totale dak weegt toch zo’n 500.000 kg.
Een blikvanger van het plein is de overkapping, die bestaat uit een dak van luchtkussens. Het 24 meter hoge dak steunt op zeven pilaren. In het dak zitten 49 transparante luchtkussens verwerkt waar continu lucht in wordt geblazen door luchtcompressoren om een lichte overdruk te handhaven. Ze hebben een diameter van ongeveer zeven meter en zijn gemaakt van [[ETFE]]-folie, waardoor ze zelfreinigend zouden moeten zijn.<ref>[https://www.rtvutrecht.nl/nieuws/1677754/reuzendak-stationsplein-utrecht-krijgt-vorm.html Reuzendak stationsplein Utrecht krijgt vorm] rtvutrecht.nl</ref><ref>[https://utrecht.nieuws.nl/stadsnieuws/67066/regen-spoelt-vogelpoep-probleemloos-weg-teflon-bollendak Regen spoelt vogelpoep probleemloos weg van 'teflon' bollendak] utrecht.nieuws.nl</ref> De luchtkussens wegen weinig, maar het totale dak weegt toch zo'n 500.000 kg.

⚫
Vanwege de karakteristieke vorm nodigt de overkapping uit tot het bedenken van bijnamen. Genoemd zijn 'Hardebollendak' en 'Koffiebekerhouder'. Een krant hield het na een kortlopende poll op 'Honingraat'.<ref>[https://web.archive.org/web/20180222043818/https://plazilla.com/page/4295190307/het-nieuwe-stationsplein-in-utrecht Het nieuwe stationsplein in Utrecht] plazilla.com</ref>


== Foto's ==
⚫
Door de karakteristieke vorm heeft de overkapping al vele bijnamen gekregen. Enkele bijnamen zijn het “Hardebollendak” (een verwijzing naar de in het centrum gelegen [[Hardebollenstraat]], de voormalige raamprostitutiestraat) en de "Koffiebekerhouder". Het [[Algemeen Dagblad|AD]] hield van 13 tot 14 februari een poll wat de naam van het dak zou moeten worden. De winnaar in deze poll was de naam "Honingraat".<ref>[https://plazilla.com/page/4295190307/het-nieuwe-stationsplein-in-utrecht Het nieuwe stationsplein in Utrecht] plazilla.com</ref>
<gallery widths="180" heights="180">
Bestand:Bollendak Stationsplein Utrecht.jpg|Bollendak op het Stationsplein nabij Utrecht Centraal tijdens de bouw.
</gallery>


== Projectgegevens ==
{| class="wikitable"
|''Afmeting:''
|49 ETFE kussens, met een diameter van 7 meter
|-
|''Materiaal:''
|ETFE folie, transparant
|-
|''Opdrachtgever:''
|[[Utrecht (stad)|Utrecht]]
|-
|''Architect''
|Ector Hoogstad Architecten
|-
|''Hoofdaannemer''
|[[Koninklijke BAM Groep|BAM]]
|-
|''Constructeur:''
|[[Royal HaskoningDHV|Royal Haskoning DHV]]
|-
|''Staalconstructie:''
|[[Buiting Staalbouw]]
|-
|''ETFE koepels:''
|[https://www.buitink-technology.com/nl/architectuur/etfe-luchtkussendaken/bollendak-stationsplein-utrecht/ Buitink Technology]
|-
|''Uitvoeringsjaar:''
|2018
|}
{{Appendix}}
{{Appendix}}
{{Commonscat|Stationsplein (Utrecht)}}
{{Commonscat|Stationsplein (Utrecht)}}
Regel 39: Regel 80:


[[Categorie:Plein in Utrecht (stad)]]
[[Categorie:Plein in Utrecht (stad)]]
[[Categorie:Binnenstad (Utrecht)]]
[[Categorie:Straat in Utrecht (Binnenstad)]]

Huidige versie van 2 okt 2024 om 15:56

Stationsplein
Stationsplein Oost vanuit het zuiden tussen het station en Hoog Catharijne.
Stationsplein Oost vanuit het zuiden tussen het station en Hoog Catharijne.
Geografische informatie
Locatie       Utrecht
Stadsdeel Binnenstad
Begin Station Utrecht Centraal
Eind Hoog Catharijne
Algemene informatie
Aangelegd in 2017 - 2018
Openbaar vervoer Station Utrecht Centraal
De ondergrondse Stationspleinstalling

Het Stationsplein is een semi-overdekt plein met ondergrondse fietsenstalling in de Nederlandse stad Utrecht.

Het is niet het eerste plein in Utrecht met die naam. Tot 1971 bestond er ook het Stationsplein.[1]

Het plein dat geopend werd op 14 februari 2018 vormt de verbindende schakel tussen station Utrecht Centraal en winkelcentrum Hoog Catharijne.[2] Het plein ligt op zo'n 5 meter boven het maaiveld, op gelijke hoogte met de stationshal en het basisniveau van het winkelcentrum. Omdat de stationshal en het winkelcentrum niet precies op dezelfde hoogte liggen is het plein licht glooiend (het station ligt hoger, onder meer vanwege de bovenleiding voor de treinen). De werknaam/projectnaam voor het gebied was Stationplein Oost ter onderscheid van het Stadsplateau aan de westelijke Jaarbeurszijde dat in de bouwtijd Stationsplein West als projectnaam had.

Het plein is ingericht als verblijfsgebied met horeca, met terrassen en andere zitgelegenheden.

Fietsenstalling

[bewerken | brontekst bewerken]

De fietsenstalling onder het Stationsplein van Utrecht is de grootste fietsenstalling ter wereld[3] en biedt plaats aan 12.500 fietsen. Hij werd gedeeltelijk al een jaar voor het Stationsplein geopend,[4] De fietsenstalling, het dak en de luifel zijn ontworpen door Joost Ector van Ector Hoogstad Architecten.[5]

Overkapping

[bewerken | brontekst bewerken]

Een blikvanger van het plein is de overkapping, die bestaat uit een dak van luchtkussens. Het 24 meter hoge dak steunt op zeven pilaren. In het dak zitten 49 transparante luchtkussens verwerkt waar continu lucht in wordt geblazen door luchtcompressoren om een lichte overdruk te handhaven. Ze hebben een diameter van ongeveer zeven meter en zijn gemaakt van ETFE-folie, waardoor ze zelfreinigend zouden moeten zijn.[6][7] De luchtkussens wegen weinig, maar het totale dak weegt toch zo'n 500.000 kg.

Vanwege de karakteristieke vorm nodigt de overkapping uit tot het bedenken van bijnamen. Genoemd zijn 'Hardebollendak' en 'Koffiebekerhouder'. Een krant hield het na een kortlopende poll op 'Honingraat'.[8]

Foto's

[bewerken | brontekst bewerken]
  • Bollendak op het Stationsplein nabij Utrecht Centraal tijdens de bouw.
    Bollendak op het Stationsplein nabij Utrecht Centraal tijdens de bouw.

Projectgegevens

[bewerken | brontekst bewerken]
Afmeting: 49 ETFE kussens, met een diameter van 7 meter
Materiaal: ETFE folie, transparant
Opdrachtgever: Utrecht
Architect Ector Hoogstad Architecten
Hoofdaannemer BAM
Constructeur: Royal Haskoning DHV
Staalconstructie: Buiting Staalbouw
ETFE koepels: Buitink Technology
Uitvoeringsjaar: 2018
Zie de categorie Stationsplein (Utrecht) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Stationsplein_(Utrecht)&oldid=68196673"