Microplastics: verschil tussen versies
| Regel 12: | Regel 12: | ||
* nanoplastics: microplastics en microkorrels kunnen verder afgebroken worden tot nanoplastics, met afmetingen van 1 tot 1000 nm ([[nanometer]]), of 0,001 tot 1 µm ([[Micrometer (eenheid)|micrometer]]). Aangenomen wordt dat de kleinste van deze partikels zelfs de [[celwand]]en kunnen doordringen.<ref>{{Citeer web |url=https://doi.org/10.1016/j.envpol.2018.01.024 |titel= Current opinion: What is a nanoplastic?|auteur= |uitgever= |datum= april 2018|bezochtdatum=23 november 2019 }}</ref> |
* nanoplastics: microplastics en microkorrels kunnen verder afgebroken worden tot nanoplastics, met afmetingen van 1 tot 1000 nm ([[nanometer]]), of 0,001 tot 1 µm ([[Micrometer (eenheid)|micrometer]]). Aangenomen wordt dat de kleinste van deze partikels zelfs de [[celwand]]en kunnen doordringen.<ref>{{Citeer web |url=https://doi.org/10.1016/j.envpol.2018.01.024 |titel= Current opinion: What is a nanoplastic?|auteur= |uitgever= |datum= april 2018|bezochtdatum=23 november 2019 }}</ref> |
||
Het feit dat een deeltje door de celwand heen kan dringen betekent niet noodzakelijk dat het ook schade aanricht in de cel. Een deeltje met een diameter van 1 nanometer (10<sup>-9</sup> meter) heeft een volume van 10<sup>-27</sup> kubieke meter en dus, uitgaande van een soortelijk gewicht van 1 |
Het feit dat een deeltje door de celwand heen kan dringen betekent niet noodzakelijk dat het ook schade aanricht in de cel. Een deeltje met een diameter van 1 nanometer (10<sup>-9</sup> meter) heeft een volume van 10<sup>-27</sup> kubieke meter en dus, uitgaande van een soortelijk gewicht van 1 g/cm<sup>3</sup>, een gewicht van 10<sup>-21</sup> gram. Aangezien de [[constante van Avogadro]] een waarde heeft van 6,022 × 10<sup>-23</sup> bestaat zo'n deeltje uit minder dan 100 koolstofatomen. Zo'n deeltje heeft dus eigenschappen die gelijkenis vertonen met die van bijvoorbeeld een [[vetzuur]]molecuul en kan zonder al te veel problemen door de cel zelf opgeruimd worden. |
||
==Herkomst== |
==Herkomst== |
||
Versie van 2 aug 2020 16:23
Microplastics zijn kleine deeltjes plastic die in het milieu terechtkomen. De deeltjes kunnen microscopisch klein zijn, of enkele millimeters groot. Met name in zeeën en oceanen kunnen microplastics tot problemen leiden.
Macro-meso-micro-nanoplastics
Amerikaanse oceanografen van NOAA benoemen sedert 2009 plastics tot 5 millimeter als “microplastics”,[1] maar andere onderzoeken beperken zich tot deeltjes van hooguit 2 millimeter,[2] of noemen alles tussen 1 en 5 millimeter microplastics.[3]
Voor de verdere indeling van kleine plasticdeeltjes worden uiteenlopende definities gehanteerd:[3]
- macroplastics: alle duidelijk zichtbaar en “grijpbaar” plasticafval, dat doorgaans niet meteen in de voedselketen terechtkomt;
- mesoplastics: kleine, nauwelijks “grijpbare” maar wel nog zichtbare plasticdeeltjes, groter dan 5 mm;
- microplastics: partikels tussen 1 en 5 mm, naargelang de definitie;
- microkorrels (“microbeads”) in schoonheidsmiddelen, bandenslijtsel, of partikels, afkomstig uit het wassen van (synthetische) kleren, kleiner dan 1 mm;
- nanoplastics: microplastics en microkorrels kunnen verder afgebroken worden tot nanoplastics, met afmetingen van 1 tot 1000 nm (nanometer), of 0,001 tot 1 µm (micrometer). Aangenomen wordt dat de kleinste van deze partikels zelfs de celwanden kunnen doordringen.[4]
Het feit dat een deeltje door de celwand heen kan dringen betekent niet noodzakelijk dat het ook schade aanricht in de cel. Een deeltje met een diameter van 1 nanometer (10-9 meter) heeft een volume van 10-27 kubieke meter en dus, uitgaande van een soortelijk gewicht van 1 g/cm3, een gewicht van 10-21 gram. Aangezien de constante van Avogadro een waarde heeft van 6,022 × 10-23 bestaat zo'n deeltje uit minder dan 100 koolstofatomen. Zo'n deeltje heeft dus eigenschappen die gelijkenis vertonen met die van bijvoorbeeld een vetzuurmolecuul en kan zonder al te veel problemen door de cel zelf opgeruimd worden.
Herkomst
De deeltjes zijn afkomstig van slijtage van synthetische kleding tijdens wasbeurten maar worden ook toegevoegd aan peelings, tandpasta en cosmetica. Een deel van de in het milieu aanwezige microplastics zijn afkomstig van slijtage, met name van autobanden[5][6][7] en het uiteenvallen van grotere stukken plasticafval door middel van golfslag en fotochemische processen.
Etikettering
Producten die microplastics bevatten beschrijven die op het etiket als polyethyleen (PE), polypropyleen (PP) of polyethyleentereftalaat (PET).[8]
Verspreiding
Microplastics komen voor in de lucht, in water, en op het land. Via deze weg kunnen zij in verschillende soorten voedsel terechtkomen. Bij diverse tests van voedingsmiddelen is vast komen te staan dat de verspreiding van de microdeeltjes voorkomt in honing[9], vis[10] en bier[11]. Ook worden microplastics aangetroffen in thee doordat de kunststoffen theezakjes miljarden stukjes plastic uitscheiden.[12]
In de lucht
In mei 2020 gepubliceerd onderzoek toonde aan dat partikeltjes van microplastic zelfs gevonden werden in de zeebries die landinwaarts blaast. Op een strand in de Golf van Biskaje vonden de onderzoekers 19 fragmenten microplastics per m3 droge lucht.[13][14] Zelfs in de nationale parken in het Westen van de Verenigde Staten werd in 2020 een neerslag van plasticstof vastgesteld, geraamd op meer dan 1.000 ton per jaar. De partikels werden over grote afstanden meegevoerd door de lucht.[15]
Risico's
In de natuur
Als vissen de deeltjes inslikken komen de microplastics in de voedselketen terecht. De microplastics worden ook opgenomen door organismen die water filteren zoals oesters en mosselen. Onderzoek toonde aan dat de blootstelling van oesters aan microscopische bolletjes polystyreen de opname van voedsel wijzigt en de voortplanting verstoort. Hierdoor kregen de oesters minder en kleinere nakomelingen.[16]
Planten kunnen microplastics zelfs via de wortels opnemen, zo bleek uit een onderzoek van de zandraket, een eenjarige plant.[17]
Menselijk lichaam
Volgens sommige studies komen mensen in contact met meer dan 100.000 microplastics deeltjes per jaar via de darmen en longen.[18] Dit zegt echter zeer weinig over de hoeveelheid plastic die door de darmwand of de longbarrières heen wordt opgenomen in het lichaam. Deze darmwand houdt grote moleculen, bacteriën en andere micro-objecten tegen. Dit geldt ook voor bijna alle dieren in de voedselketen. Volgens een studie die de Wereldgezondheidsorganisatie in 2019 uitvoerde, vormen de microplastics die voorkomen in drinkwater vanwege de lage concentraties momenteel nog geen bedreiging voor de menselijke gezondheid.[19]
Uit recent onderzoek (september 2019) naar de effecten van microplastics op het menselijk lichaam zijn voorlopige resultaten gepubliceerd. Het blijkt uit laboratoriumtests van de Rijksuniversiteit Groningen dat o.a. menselijk longweefsel niet of nauwelijks groeit in de aanwezigheid van nylon microplastics. Ook kunnen menselijke immuuncellen niet tegen bepaalde microplastics, is naar voren gekomen uit laboratoriumonderzoek van het UMC Utrecht. [20]
Oplossingen
Tot de gesuggereerde oplossingen behoren preventie, biodegradatie, recycling, verbranding en (internationale) regulering.
Zie ook
Externe link
- ↑ (en) What are microplastics?. NOAA. Geraadpleegd op 17 november 2019.
- ↑ (en) An interlaboratory comparison exercise for the determination of microplastics in standard sample bottles (september 2019). Geraadpleegd op 17 november 2019.
- ↑ a b (en) Macro-, Meso-, Micro-, but What About Nanoplastic? (4 november 2015). Geraadpleegd op 22 november 2019.
- ↑ Current opinion: What is a nanoplastic? (april 2018). Geraadpleegd op 23 november 2019.
- ↑ Kole, Pieter Jan, Autobandenslijtstof: een verwaarloosde bron van microplastics?. VVM. Geraadpleegd op 02-10-2018.
- ↑ Dagblad Trouw, Bandengruis via de zee op ons bord, 4 november 2015
- ↑ [1], Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), 8 juli 2016. Geraadpleegd 23 mei 2018.
- ↑ Productenlijsten van producten met en zonder microplastics op de website van Stichting De Noordzee
- ↑ http://www.60millions-mag.com/2014/09/30/des-microplastiques-jusque-dans-le-miel-7956 Test onder 14 soorten honing van de Franse consumenten organisatie 60 Millions
- ↑ https://www.scientias.nl/microplastics-piepklein-maar-een-enorm-probleem/
- ↑ https://www.scientias.nl/piepkleine-stukjes-plastic-ontdekt-duits-bier/ Onderzoek is uitgevoerd door het Duitse bedrijf MarChemConsult
- ↑ Kunststof theezakje? Plastic in je thee. 'Het zit overal', RTL Nieuws, 26 september 2019
- ↑ (en) That Fresh Sea Breeze You Breathe May Be Laced With Microplastic. Wired (12 mei 2020). Geraadpleegd op 20 mei 2020.
- ↑ (en) Steve en Deonie Allen, e.a., Examination of the ocean as a source for atmospheric microplastics. PLOS ONE (12 mei 2020). Geraadpleegd op 20 mei 2020.
- ↑ (en) Plastic dust is blowing into U.S. national parks—more than 1000 tons each year. Science (11 juni 2020). Geraadpleegd op 13 juni 2020.
- ↑ R. et al. (2016). Oyster reproduction is affected by exposure to polystyrene microplastics. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America.
- ↑ (en) Sun, X., Yuan, X., Jia, Y. et al., Differentially charged nanoplastics demonstrate distinct accumulation in Arabidopsis thaliana. Nat. Nanotechnol. (2020).. Nature (22 juni 2020). Geraadpleegd op 25 juni 2020.
- ↑ We eat drink and breathe more than 100000 microplastics per year, www.plasticsoup
- ↑ Microplastics in drinkwater (nog) geen bedreiging, NRC 2019
- ↑ Microplastics lijken gevaarlijker dan tot nu toe gedacht