Naar inhoud springen

Kernramp van Tsjernobyl: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Rob Hooft: robot Modifying:en
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1: Regel 1:
[[de:Tschernobyl]] [[en:Chornobyl]] [[fi:Tshernobyl]] [[fr:Tchernobyl]]
'''Tsjernobyl''' is een stad aan de rivier [[Pripjat]], gelegen in het noorden van [[Oekraïne]], niet ver van de grens met [[Wit-Rusland]]. De stad heeft ca. 15.000 inwoners, en is vooral bekend vanwege het ongeluk in een nabijgelegen kernreactor in 1986.

==De ramp==
Op [[26 april]] [[1986]] werd in [[kernreactor]] nr. 4 van het complex een test uitgevoerd. Hiervoor was een deel van het veiligheidssysteem van de reactor uitgeschakeld. Door fouten in het ontwerp van de reactor en van het personeel raakte het koelwater echter aan de kook. Hierop trad een mechanisme in werking dat de reactor 'op hol deed slaan': de energieproductie liep op tot tien keer het normale niveau, de brandstofstaven smolten doordat de temperatuur opliep tot meer dan 2000°C en het koelwater raakte nog verder verhit. Onder de extreme druk scheurden de leidingen van het koelsysteem en sloeg de ontsnappende stoom het dak weg. De zuurstof die nu van buiten bij de verhitte grafietdelen van de reactor kon komen, veroorzaakte brand.

Bij de brand en de explosie kwamen ca. 35 mensen om. Evacuatie van de directe omgeving komt pas op 27 april op gang; na tien dagen zijn ca. 130.000 mensen geëvacueerd uit een gebied met een straal van 30 km rond de reactor.

===Straling===
Er kwam een grote wolk met radio-actief besmet materiaal in de atmosfeer, die door de wind naar het noorden en het noordwesten werd gedreven. De eerste melding van het ongeluk kwam niet van de sovjetautoriteiten, maar van onderzoekers die radio-actieve neerslag opmerkten in Zweden. De meeste straling kwam vrij gedurende de eerste tien dagen na het ongeluk.

De schattingen over het aantal mensen dat onder de straling te lijden heeft gehad, lopen sterk uiteen. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie zijn in het eerste jaar na het ongeluk ruim 800.000 mensen ingezet bij het blussen van de brand, het bouwen van de sarcofaag en het opruimen van vervuild materiaal. Om de gezondheidsschade van te veel straling te beperken, werden de meesten slechts korte tijd ingezet.

Betrouwbare gegevens over het uiteindelijke aantal dodelijke slachtoffers van de straling (tengevolge van door de verhoogde straling opgelopen kwaadaardige aandoeningen) ontbreken eveneens. Schattingen lopen uiteen van enige duizenden tot 125.000. Slechts een klein aantal mensen is overleden aan [[stralingsziekte]]; verreweg de meesten overleden aan een vorm van [[kanker]], waarvan voor individuele patiënten niet vast te stellen is of het een direct gevolg is van de ramp. De schattingen zijn zodoende gebaseerd op een vergelijking van het aantal sterften aan kanker in de getroffen gebieden met een vergelijkbare populatie die niet aan straling is blootgesteld.

===Nasleep===
Reactor nr. 4 werd ingepakt in een betonnen sarcofaag, die in november 1986 klaar was. De overige drie reactoren kwamen na verloop van tijd weer in bedrijf. De bouw van nrs. 5 en 6 werd in 1989 gestaakt. In 2000 werd het complex definitief buiten gebruik gesteld.

Al snel bleek de sarcofaag slecht gebouwd te zijn. Met financiële steun uit het buitenland werden verbeteringen aangebracht. De regering van Oekraïne leek de potentiële dreiging soms uit te buiten om hulp af te dwingen.

==Zie ook==
*[[kernenergie]]
*[[Harrisburg]]

==Externe link==
* Een website verzorgd door Zwitserland en de Verenigde Naties over de gevolgen van de nucleaire ramp: http://www.chernobyl.info

Versie van 30 okt 2003 10:22