Naar inhoud springen

Joeri Dolgoroeki: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Idioma-bot (overleg | bijdragen)
k robot Erbij: lt:Jurijus Dolgorukis
MauritsBot (overleg | bijdragen)
k Botgeholpen oplossing voor doorverwijzing: Sint Joris - Verwijzing(en) gewijzigd naar Joris (heilige); cosmetische veranderingen
Regel 1: Regel 1:
[[Image:MemorialToJuriDolgoruky.jpeg|thumb|250px|Monument voor Joeri Dolgoroeki op het Tverskaja-plein in Moskou]]
[[Bestand:MemorialToJuriDolgoruky.jpeg|thumb|250px|Monument voor Joeri Dolgoroeki op het Tverskaja-plein in Moskou]]


'''Joeri Dolgoroeki''' ([[Russisch]]: Юрий Долгорукий), ° ± [[1099]] - † [[15 mei]] [[1157]]) ook gekend onder de naam '''Joris I van Rusland''', regeerde als [[Lijst van grootvorsten uit de dynastie der Ruriken|Grootvorst (''Veliki Kniaz'')]] van [[Kiev]] van september [[1149]] tot april [[1151]] en daarna opnieuw van [[1155]] tot aan zijn dood. <br> Hij was een sleutelfiguur in de politieke machtswissel van het [[Kievse Rijk]] naar het vorstendom [[Vladimir-Soezdal]], die volgde op de dood van zijn oudere broer [[Mstislav I van Kiev|Mstislav de Grote]].
'''Joeri Dolgoroeki''' ([[Russisch]]: Юрий Долгорукий), ° ± [[1099]] - † [[15 mei]] [[1157]]) ook gekend onder de naam '''Joris I van Rusland''', regeerde als [[Lijst van grootvorsten uit de dynastie der Ruriken|Grootvorst (''Veliki Kniaz'')]] van [[Kiev]] van september [[1149]] tot april [[1151]] en daarna opnieuw van [[1155]] tot aan zijn dood. <br /> Hij was een sleutelfiguur in de politieke machtswissel van het [[Kievse Rijk]] naar het vorstendom [[Vladimir-Soezdal]], die volgde op de dood van zijn oudere broer [[Mstislav I van Kiev|Mstislav de Grote]].


==Machtsuitbreiding in de Noordelijke gebieden==
== Machtsuitbreiding in de Noordelijke gebieden ==
Joeri was de zesde zoon van [[Vladimir Monomach]]. In [[1108]] werd hij door zijn vader uitgestuurd naar [[Vladimir-Soezdal]] om in diens naam deze uitgestrekte provincie in het noordoosten van het rijk te besturen. In [[1121]] leidde grote onenigheid met de bojaren van [[Rostov (oblast Jaroslavl)|Rostov]] ertoe dat Joeri de hoofdstad van zijn gebieden verplaatste van Rostov naar [[Soezdal]]. Omdat de regio dunbevolkt was, bouwde hij er overal vestingsteden. Zo stichtte hij de steden [[Ksniatin]] ([[1134]]), [[Pereslavl-Zalesski]] en [[Joeriev-Polski]] ([[1152]]), en [[Dmitrov]] ([[1154]]). Ook de nederzettingen [[Tver]], [[Kostroma (stad)|Kostroma]] en [[Vologda (stad)|Vologda]] worden algemeen beschouwd als stichtingen waar hij het initiatief toe nam.
Joeri was de zesde zoon van [[Vladimir Monomach]]. In [[1108]] werd hij door zijn vader uitgestuurd naar [[Vladimir-Soezdal]] om in diens naam deze uitgestrekte provincie in het noordoosten van het rijk te besturen. In [[1121]] leidde grote onenigheid met de bojaren van [[Rostov (oblast Jaroslavl)|Rostov]] ertoe dat Joeri de hoofdstad van zijn gebieden verplaatste van Rostov naar [[Soezdal]]. Omdat de regio dunbevolkt was, bouwde hij er overal vestingsteden. Zo stichtte hij de steden [[Ksniatin]] ([[1134]]), [[Pereslavl-Zalesski]] en [[Joeriev-Polski]] ([[1152]]), en [[Dmitrov]] ([[1154]]). Ook de nederzettingen [[Tver]], [[Kostroma (stad)|Kostroma]] en [[Vologda (stad)|Vologda]] worden algemeen beschouwd als stichtingen waar hij het initiatief toe nam.


In [[1147]] had Joeri Dolgoroeki een ontmoeting met [[Sviatoslav Olgovich]] in een plaats gelegen aan de [[Moskva (rivier)|Moskva-rivier]], het toekomstige [[Moskou]]. Deze eerste vermelding van Moskou wordt traditioneel beschouwd als de stichtingsdatum van de stad. In [[1156]] liet Joeri de stad Moskou versterken met houten omwallingen en een ringgracht.
In [[1147]] had Joeri Dolgoroeki een ontmoeting met [[Sviatoslav Olgovich]] in een plaats gelegen aan de [[Moskva (rivier)|Moskva-rivier]], het toekomstige [[Moskou]]. Deze eerste vermelding van Moskou wordt traditioneel beschouwd als de stichtingsdatum van de stad. In [[1156]] liet Joeri de stad Moskou versterken met houten omwallingen en een ringgracht.


==Strijd om Kiev==
== Strijd om Kiev ==
Ondanks al zijn inspanningen voor de versterking van de noordelijke gebieden, bleef Joeri azen op de troon van [[Kiev]]. Het zijn zelfs zijn bemoeienissen met de staatszaken in het zuiden die hem zijn bijnaam bezorgden (''Dolgoroeki'' betekent ''Lang-armig'', van de Russische woorden долго = ''lang'' en рука = ''hand'' of ''arm'').<br> Bij de dood van zijn oudere broer [[Mstislav I van Kiev|Mstislav de Grote]] in [[1132]], viel het Rijk van Kiev uiteen, zoals een bepaalde kroniek vermeldt. Joeri maakte misbruik van deze verdeeldheid om geleidelijk zijn invloedssfeer uit te breiden, tot hij in [[1147]] kon beginnen aan de eindstrijd tegen de stad Kiev, die hij twee jaar later zou veroveren. In [[1151]] werd hij tijdelijk uit de hoofdstad verdreven door zijn neef [[Isjaslav II van Kiev|Isjaslav]], de zoon van Mstislav, maar in [[1155]] veroverde hij Kiev opnieuw.
Ondanks al zijn inspanningen voor de versterking van de noordelijke gebieden, bleef Joeri azen op de troon van [[Kiev]]. Het zijn zelfs zijn bemoeienissen met de staatszaken in het zuiden die hem zijn bijnaam bezorgden (''Dolgoroeki'' betekent ''Lang-armig'', van de Russische woorden долго = ''lang'' en рука = ''hand'' of ''arm'').<br /> Bij de dood van zijn oudere broer [[Mstislav I van Kiev|Mstislav de Grote]] in [[1132]], viel het Rijk van Kiev uiteen, zoals een bepaalde kroniek vermeldt. Joeri maakte misbruik van deze verdeeldheid om geleidelijk zijn invloedssfeer uit te breiden, tot hij in [[1147]] kon beginnen aan de eindstrijd tegen de stad Kiev, die hij twee jaar later zou veroveren. In [[1151]] werd hij tijdelijk uit de hoofdstad verdreven door zijn neef [[Isjaslav II van Kiev|Isjaslav]], de zoon van Mstislav, maar in [[1155]] veroverde hij Kiev opnieuw.
<br>Zijn schielijk overlijden in [[1157]] veroorzaakte in de hoofdstad een opleving van vijandelijke gevoelens tegenover Soezdal. Joeri Dolgoroeki werd begraven in de kerk van de Verlosser te Kiev, maar het graf is nu [[cenotaaf|leeg]].
<br />Zijn schielijk overlijden in [[1157]] veroorzaakte in de hoofdstad een opleving van vijandelijke gevoelens tegenover Soezdal. Joeri Dolgoroeki werd begraven in de kerk van de Verlosser te Kiev, maar het graf is nu [[cenotaaf|leeg]].
==In memoriam==
== In memoriam ==
De stad Moskou houdt de herinnering aan haar stichter Joeri Dolgoroeki in ere. Zijn [[patroonheilige]], [[Sint Joris]] die de draak verslaat, prijkt op het wapenschild van de stad, en in [[1954]] werd voor hem een monument opgericht op het Tverskaja-plein, gelegen aan de [[Tverskaja Oelitsa (Moskou)|Tverskaja]], een der belangrijkste hoofdstraten van de stad. In [[1947]], naar aanleiding van het 800-jarig bestaan van Moskou, werd een herdenkings[[penning]] met zijn beeltenis gedrukt, en een Russische [[atoomonderzeeboot]] werd naar hem genoemd.
De stad Moskou houdt de herinnering aan haar stichter Joeri Dolgoroeki in ere. Zijn [[patroonheilige]], [[Joris (heilige)|Sint Joris]] die de draak verslaat, prijkt op het wapenschild van de stad, en in [[1954]] werd voor hem een monument opgericht op het Tverskaja-plein, gelegen aan de [[Tverskaja Oelitsa (Moskou)|Tverskaja]], een der belangrijkste hoofdstraten van de stad. In [[1947]], naar aanleiding van het 800-jarig bestaan van Moskou, werd een herdenkings[[penning]] met zijn beeltenis gedrukt, en een Russische [[atoomonderzeeboot]] werd naar hem genoemd.


[[Categorie:Heerser van het Kievse Rijk]]
[[Categorie:Heerser van het Kievse Rijk]]

Versie van 25 mei 2009 03:38

Bestand:MemorialToJuriDolgoruky.jpeg
Monument voor Joeri Dolgoroeki op het Tverskaja-plein in Moskou

Joeri Dolgoroeki (Russisch: Юрий Долгорукий), ° ± 1099 - † 15 mei 1157) ook gekend onder de naam Joris I van Rusland, regeerde als Grootvorst (Veliki Kniaz) van Kiev van september 1149 tot april 1151 en daarna opnieuw van 1155 tot aan zijn dood.
Hij was een sleutelfiguur in de politieke machtswissel van het Kievse Rijk naar het vorstendom Vladimir-Soezdal, die volgde op de dood van zijn oudere broer Mstislav de Grote.

Machtsuitbreiding in de Noordelijke gebieden

Joeri was de zesde zoon van Vladimir Monomach. In 1108 werd hij door zijn vader uitgestuurd naar Vladimir-Soezdal om in diens naam deze uitgestrekte provincie in het noordoosten van het rijk te besturen. In 1121 leidde grote onenigheid met de bojaren van Rostov ertoe dat Joeri de hoofdstad van zijn gebieden verplaatste van Rostov naar Soezdal. Omdat de regio dunbevolkt was, bouwde hij er overal vestingsteden. Zo stichtte hij de steden Ksniatin (1134), Pereslavl-Zalesski en Joeriev-Polski (1152), en Dmitrov (1154). Ook de nederzettingen Tver, Kostroma en Vologda worden algemeen beschouwd als stichtingen waar hij het initiatief toe nam.

In 1147 had Joeri Dolgoroeki een ontmoeting met Sviatoslav Olgovich in een plaats gelegen aan de Moskva-rivier, het toekomstige Moskou. Deze eerste vermelding van Moskou wordt traditioneel beschouwd als de stichtingsdatum van de stad. In 1156 liet Joeri de stad Moskou versterken met houten omwallingen en een ringgracht.

Strijd om Kiev

Ondanks al zijn inspanningen voor de versterking van de noordelijke gebieden, bleef Joeri azen op de troon van Kiev. Het zijn zelfs zijn bemoeienissen met de staatszaken in het zuiden die hem zijn bijnaam bezorgden (Dolgoroeki betekent Lang-armig, van de Russische woorden долго = lang en рука = hand of arm).
Bij de dood van zijn oudere broer Mstislav de Grote in 1132, viel het Rijk van Kiev uiteen, zoals een bepaalde kroniek vermeldt. Joeri maakte misbruik van deze verdeeldheid om geleidelijk zijn invloedssfeer uit te breiden, tot hij in 1147 kon beginnen aan de eindstrijd tegen de stad Kiev, die hij twee jaar later zou veroveren. In 1151 werd hij tijdelijk uit de hoofdstad verdreven door zijn neef Isjaslav, de zoon van Mstislav, maar in 1155 veroverde hij Kiev opnieuw.
Zijn schielijk overlijden in 1157 veroorzaakte in de hoofdstad een opleving van vijandelijke gevoelens tegenover Soezdal. Joeri Dolgoroeki werd begraven in de kerk van de Verlosser te Kiev, maar het graf is nu leeg.

In memoriam

De stad Moskou houdt de herinnering aan haar stichter Joeri Dolgoroeki in ere. Zijn patroonheilige, Sint Joris die de draak verslaat, prijkt op het wapenschild van de stad, en in 1954 werd voor hem een monument opgericht op het Tverskaja-plein, gelegen aan de Tverskaja, een der belangrijkste hoofdstraten van de stad. In 1947, naar aanleiding van het 800-jarig bestaan van Moskou, werd een herdenkingspenning met zijn beeltenis gedrukt, en een Russische atoomonderzeeboot werd naar hem genoemd.