Naar inhoud springen

Breda: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Boudewijn Idema (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 231: Regel 231:
* [[Prisma College]]
* [[Prisma College]]
* [[Newmancollege]]
* [[Newmancollege]]
* [[Stedelijk Gymnasium Breda]]
* [[Onze Lieve Vrouwe Lyceum]]
* [[Onze Lieve Vrouwe Lyceum]]
* [[NHTV]]
* [[NHTV]]

Versie van 14 nov 2006 12:00

Zie Breda (doorverwijspagina) voor andere betekenissen van Breda.

Sjabloon:Gemeente in Nederland plus

Breda (Brabants: Brédao) (uitspraak) is een stad, oude garnizoensstad en gemeente in de provincie Noord-Brabant in Nederland.

Bevolking

In 1927, 1942 en 1997 vonden annexaties plaats en breidde Breda zich verder uit. In 1940 telde Breda ruim 50.000 inwoners. Halverwege de jaren vijftig was het aantal verdubbeld. Per 1 juli 2006 had de gemeente een bevolking van 169.981 mensen (bron: CBS) en alleen de stad Breda telde 136.838 inwoners (2005).

Geschiedenis

Zie Geschiedenis van Breda voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
17e eeuws wapen van Breda
Bestand:Bredastad.gif
Breda 1869 (bron: [1] )
Satellietfoto Breda en omgeving

Trivia

Het wapen van Breda bestaat uit drie witte Andreaskruizen, twee boven en één in het midden eronder in een rood schild. Het schild wordt van achter vastgehouden door een engel en aan de zijkanten twee gouden leeuwen. Het geheel rust op een burcht. (zie website links).

De vlag van Breda heeft een rode achtergrond met de drie witte Andreaskruizen.

Het volkslied van de stad Breda is sinds 1991 De Paarse Heide.

Breda staat op de negende plaats van grootste gemeenten in Nederland. Zie ook: Lijst van grootste gemeenten in Nederland.

De gemeente Breda telt 169.981 inwoners (Sjabloon:Inwonertal NL datum, bron: CBS) en maakt deel uit van stedelijk netwerk BrabantStad.

De rivieren Mark en Aa of Weerijs komen samen in Breda. De naam Breda is afgeleid van 'Brede Aa': doordat de rivieren hier samenstromen, wordt deze rivier immers breder.

Kerk

Zie Bisdom Breda voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Geografie

De gemeente Breda bevat ook de volgende dorpen en voormalige dorpen: Bavel, Teteringen, Prinsenbeek, Princenhage, Ginneken, Effen en Ulvenhout. Het wordt verder omgeven door de landschappelijke gebieden De Rith, het Liesbos, het Mastbos, het Teteringse Bos en de Lage Vuchtpolder.


Ligging

Door Breda stromen de rivieren de Mark en de Aa of Weerijs. Momenteel is de Mark in het nieuws, omdat de oude loop van deze rivier door de binnenstad van Breda in ere wordt hersteld.

De buurgemeenten van Breda zijn: Alphen-Chaam, Drimmelen, Etten-Leur, Gilze en Rijen, Moerdijk, Oosterhout en Zundert in Nederland en Hoogstraten in België.

Breda heeft een regio-functie in de Baronie van Breda.

Dichtstbijzijnde grote steden zijn Tilburg, Bergen op Zoom en Roosendaal.

De Randstad is vanuit Breda te bereiken via de snelwegen A16 (richting Rotterdam) en A27 (richting Utrecht). De gemiddelde reistijd varieert tussen de 1 uur en 2 uur vanwege de toenemende file's.

Indeling

Breda bestaat uit vijf grote stadsdelen:

Deze stadsdelen zijn weer onderverdeeld in diverse wijken.

Zie Wijken in Breda voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Bezienswaardigheden

Plattegrond der stad en vesting Breda

Enkele belangrijke en meest bezochte bezienswaardigheden van Breda zijn:

Herkenningspunten

Kasteel van Breda

Breda is onder meer bekend van:

Grote Markt
Bestand:Bredaolv77.jpg
Grote Kerk

Evenementen

In Breda worden elk jaar verschillende evenementen verspreid over de stad gehouden. Een aantal vindt plaats in het centrum op de Grote Markt en op andere locaties en wijken van Breda.

Enkele belangrijke en jaarlijks terugkerende evenementen van Breda in Breda zijn:

Muziekevenementen

Andere evenementen

Sport

NAC Breda, Rat Verlegh Stadion

Misschien wel de bekendste sportclub van Breda is de hoogst acterende voetbalclub, NAC Breda. NAC komt uit in de Eredivisie en speelt haar wedstrijden nu nog in het Rat Verlegh Stadion. NAC heeft een zeer trouwe aanhang die wekelijks op vrijdag of zaterdag het 'avondje NAC' komen bezoeken, alleen uitwedstrijden en risicowedstrijden worden op zondag gespeeld.

De tweede voetbalclub van Breda is vv Baronie. Deze komt uit in de Zondag Hoofdklasse B.

A.V. Sprint, de grootste atletiekvereniging van Nederland, komt ook uit Breda. Bredase Hockey Vereniging Push is een bekende hockeyvereniging. De Bredase Rugby Club (BRC) is gevestigd in Breda Noord.

In Breda worden verschillende belangrijke sportevenementen gehouden zoals:

Parken

In Breda is het Valkenberg bij het kasteel het bekendste park. Aan de ingang van dit park bevindt zich het Baroniemonument uit 1905, dat werd ontworpen door architect P.J.H. Cuypers. Op koninginnedag wordt in dit park een grote kindervrijmarkt gehouden. Een ander groot park bij het centrum is het Wilhelminapark. In dit park staat, ter herinnering aan de Poolse bevrijders, een Duitse Panthertank die door de Polen in 1945 aan de stad werd geschonken.

Vertier

Kloosterkazerne
Chassé Theater

Breda is een bekende uitgaansstad. Er zijn vele soorten eetgelegenheden, zoals eetcafés, restaurants, snackbars. In het centrum rondom de Grote Markt zijn veel restaurants en bars te vinden, vaak ook met een terras. Zodra het mooi weer is en bij evenementen is het hier aardig druk.

Er is ook een casino, het Holland Casino Breda, gevestigd in de voormalige Kloosterkazerne.

Breda beschikt ook over een theater, het Chassé Theater, ontworpen door Herman Hertzberger.

Economie

Industriegebieden

In Breda zijn diverse industriegebieden: De Krogten, Achter Emer, Emerlaken, Steenakker, Doornbos-Oost, Moleneind, Hoogeind, Heilaar-Zuid, Posthoorn en Moskes.

Het hoogste kantoorgebouw is de Eurotoren langs de A16 in Breda-Noord.

Winkelen

In de binnenstad van Breda Centrum liggen de bekende winkelstraten Ginnekenstraat, Torenstraat, Lange Brugstraat met winkelcentrum "'t Sas", Korte Brugstraat, Veemarktstraat en Halstraat. Net buiten het (grotendeels autovrije) centrum vindt men verder de Ginnekenweg, de Haagdijk en de Boschstraat. Zij vormen het stadshart van de stad Breda met o.a. veel winkels. In de Ginnekenstraat is tevens het vrij nieuwe overdekte winkelcentrum "De Barones" met enkele (grote) bekende zaken gevestigd.

Op donderdagavond is er in het centrum van Breda koopavond. In andere delen van de stad zoals de Haagse Beemden is dat op vrijdagavond. De eerste zondag van de maand is meestal koopzondag.

De woonboulevard Breda [2] bevindt zich aan de rand van Breda langs de snelweg A16 en heeft een regio-functie.

Markten

Markt is er op de diverse weekmarkten in Breda. De grootste is op de Grote Markt Breda in het centrum en wel op dinsdag en op vrijdagmorgen. Op zaterdagmiddag is er markt op de Nieuwe Haagdijk. Op woensdag is er een boeken- en antiekmarkt op de Grote Markt. Op dinsdagmorgen is er een speciale biologische markt op het Veemarktplein.

Cultureel

Open Monumentendag

Breda doet ook mee aan de Open Monumentendag. In 2006 is deze gehouden op 9 september. Het thema is Nassaufeest. Er was een feestelijk programma waaronder veel op de Grote Markt Breda, de Grote Kerk, Begijnhof Breda met de Waalse kerk, Stadhuis en het Kasteel van Breda. Er was een concert in de Grote Kerk en een openluchtconcert op het Kasteelplein.

Begijnhof Breda
Breda: Kasteel Bouvigne

Musea

In Breda zijn verschillende musea:

Bibliotheek

In het centrum bevindt zich de hoofdvestiging van de bibliotheek Breda. In de diverse wijken zijn nevenvestigingen.

Muziek

De Nieuwe Veste is het centrum voor beeldende kunsten, theater, dans en muziek. Het is begin jaren '90 ontstaan uit een fusie tussen de oude muziekschool en centrum 'De Beeldenaar'. De Nieuwe Veste huist boven de hoofdvestiging van de bibliotheek en heeft naast vele les- en praktijklokalen een eigen toneelzaal, concertzaal en opnamestudio.

Media

Dagbladen

Lokaal dagblad in Breda is BN/De Stem. Ook is er het Brabants Dagblad, met een lokaal katern. Dan zijn er nog gratis wekelijkese huis-aan-huis bladen als de Stadskrant en de Bredase Bode. Ook zijn er nog diverse andere kranten die in de diverse wijken worden verspreid zoals het Haagse Beemden Nieuws, Buurtblad de Driesprong, Ons Blad.

Radio en televisie

Voorts is er regionale radio en regionale televisie, verzorgd door Omroep Brabant. Daarnaast zijn er de lokale stations Stadsradio Breda en StadsTVBreda, verzorgd door de BRTS. Deze ondervindt sinds 2005 concurrentie van de commerciële lokale televisiezender TV&Co.

Onderwijs

In Breda zijn veel soorten scholen, zowel voor basisonderwijs, voortgezet onderwijs, speciaal onderwijs, Middelbaar beroepsonderwijs, Hoger beroepsonderwijs, wetenschappelijk onderwijs. Bijvoorbeeld;

Studentenverenigingen

Geboren in Breda

Spanjaardsgat met de rivier de Mark

Bekende Bredanaars

Recreatie

Buiten Breda liggen het Mastbos ten zuiden van Breda en het Liesbos. Ten zuid-oosten van Ulvenhout liggen de Chaamse Bossen. Ook is het in zomer fijn om te zwemmen in de Galderse Meren of de Asterdplas.

Mooi is het natuurgebied het Markdal.

Verkeer en Vervoer

Momenteel wordt hard gewerkt aan de HSL-Zuid en de verbreding van de A16 rond Breda. De bereikbaarheid van Breda zal hierdoor sterk verbeteren. Via de snelle shuttleverbinding die in 2006 wordt gerealiseerd is Breda verbonden met de Noord-Zuid-lijn van de HSL Zuid naar onder andere Amsterdam Schiphol en via Antwerpen en Brussel naar Parijs gaat.

Wegverkeer

Bestand:Afritprinsenbeek3.jpg
Invalsweg aan de A16 bij Prinsenbeek

Breda is makkelijk bereikbaar via de snelweg A16 vanuit Rotterdam en ligt niet ver van België dat via de grensovergang Hazeldonk snel bereikbaar is. Breda is eveneens goed te bereiken vanuit Utrecht over de snelweg A27 en vanuit Tilburg over de snelweg A58 richting Etten-Leur, Roosendaal en verder naar Zeeland. De A59 (Zierikzee-'s Hertogenbosch) maakt het vierkant van snelwegen om de stad compleet.

Openbaar Vervoer

In Breda bestaat het openbaar vervoer uit de trein en bus.

Trein

Breda heeft twee treinstation's, namelijk station Breda in het centrum en station Breda-Prinsenbeek in de Haagse Beemden. De omgeving van het centraal station zal in de komende tijd geheel gaan veranderen en verbouwd worden. Voor de zogenaamde Spoorzone worden grote plannen gemaakt.

Bus

Er is een groot busstation bij het centraal station en in het centrum van de stad. Er is een netwerk van stadsbuslijnen, genummerd 1 tot en met 12, die allemaal via Breda Station naar de diverse wijken in Breda rijden. Dit wordt in ieder geval tot 1 januari 2006 verzorgd door de BBA. Over het vervolg van de BBA in Breda loopt momenteel nog een procedure. De laatste aanbesteding is formeel gewonnen door Connexxion maar BBA is hier tegen in beroep gegaan. Met de omliggende gemeenten zijn streekbusverbindingen.

Taxi

Taxi (vervoer)'s zijn verkrijgbaar op verschillende taxi-standplaatsen waaronder die bij het Centraal Station.

Voetveer

Er is in de zomermaanden een voet- en fietsveer over de rivier de Mark tussen Terheijden en een verbinding in het recreatie-gebied buiten de wijk de Asterd in de Haagse Beemden.

Bestuur en Politiek

In de gemeenteraad van Breda hebben sinds de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2006 acht politieke partijen zitting. De zetelverdeling is als volgt: PvdA Breda (11), CDA Breda (8), VVD Breda (7), SP Breda (4), Breda '97 (3), GroenLinks Breda (3), D'66 Breda (2) en Leefbaar Breda/Parel van het Zuiden (1). Het college wordt sinds 20 april gevormd door PvdA, CDA, Breda'97 en GroenLinks.

Zie verder:

Sinterklaas Breda

Rond half november is op een zaterdag de intocht van Sinterklaas [3] per boot over de Mark met als eindpunt het Spanjaardsgat. Daarna volgt een rondrit van Sinterklaas per paard met zijn Zwarte Pieten door Breda-Centrum.

Er is de Stichting Comité Breda die het hele feest organiseert en alles regelt om het geslaagd evenement te maken.

Sinds 2005 is in verband met de werkzaamheden van het terugbrengen van de Mark in de binnenstad het programma wat aangepast. In 2006 zal de intocht plaats vinden op 18 november.

Gezondheidszorg

Zie Amphia-ziekenhuis voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Informatie

Veel informatie over Breda is verkrijgbaar bij het stadsarchief. Het is de aangewezen plaats voor het zoeken van (achtergrond) informatie over o.a. het ontstaan, de geschiedenis van de stad en zijn gebouwen en bezienswaardigheden.

Zij beschikt over 8 km archief, 1000 meter boeken en tijdschriften, meer dan 400.000 foto's, negatieven, tekeningen en prenten. Ook film, video en geluid, bijvoorbeeld 78-toerenplaten. Ook is er digitaal opgeslagen en internetpresentaties aanwezig.

Toerisme

Sinds juli 1997 wordt de campagne Breda, stad met karakter gelanceerd. Belangrijkste doel van de campagne was ondersteuning van het gemeentelijk beleid en het versterken van het besef van dingen waar Breda en de Bredanaars trots op zijn. Van wat was, wat is en wat komt. Het VVV Breda bevindt zich vlakbij het Station Breda.

Kenmerken volgens de Stadsvisie 1999-2005 van de gemeente Breda zijn o.a.:

  • Breda fijne stad om te wonen
  • Breda prettige stad om te werken
  • Breda goede stad om oud te worden
  • Breda gezellige stad om uit te gaan

Stedenbanden

Breda heeft banden met Wrocław, Zakopane en Velines. Via het Koninklijk Huis zijn er banden met Diest, Dillenburg en Orange.

[bron?]

Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Breda op Wikimedia Commons.

Sjabloon:Breda Sjabloon:Wijk in Breda Sjabloon:GemeentenNoord-Brabant