Andrés de Urdaneta
Andrés de Urdaneta (1508 - 3 juni 1568, Mexico-stad) was een Spaanse broeder van de kloosterorde van de Augustijnen en een ontdekkingsreiziger die een belangrijke rol speelde bij de kolonisatie van de Filipijnen door het ontdekken van de oostwaartse zeilroute over de Grote Oceaan naar Nieuw-Spanje.
Urdaneta werd geboren in Villafranca in de Baskische provincie Gipuzkoa in Spanje. In 1525 monsterde hij aan voor de expeditie van García Jofre de Loaísa naar de Molukken. Van de zeven schepen in de vloot die op 24 juli 1525 vertrok bereikte slechts het vlaggeschip Santa Maria de la Victoria. Loaísa was onderweg overleden, net als diens opvolger Juan Sebastián Elcano. De 25 opvarenden, waaronder Urdaneta werden bij aankomst gevangen genomen door de Portugezen, die vanuit hun in het westen gelegen posten naar de eilanden waren getrokken. Urdaneta en enkele anderen wisten na verloop van tijd echter te ontsnappen en keer pas 11 jaar later terug in Europa. Tijdens de acht jaar op de specerij-eilanden deed Urdaneta belangrijke ervaring op, die hem later pas pas zou komen bij nieuwe Spaanse expeditie naar deze regio in 1564-65. Zo leerde hij er diverse van de lokale talen en deed hij veel ervaring op als navigator.
Bij zijn terugkeer werd Urdaneta ontvangen door de koning van Spanje Karel V. Erg rijkelijk beloond voor zijn inzet tijdens de expeditie werd hij echter niet en de erkenning van zijn prestaties ter plekke kwam pas veel later. Op 16 oktober vertrok hij vanuit Sevilla richting Nieuw-Spanje waar hij na zijn aankomst werd benoemd als corregidor (district officier) van 150 soldaten van de infanterie. Weer later werd hij bevorderd tot visitador.(supervisor).
In 1544 werd Andrés de Urdaneta aangesteld als admiraal van een vloot met bestemming Peru. Deze expeditie faalde echter en bij terugkeer besloot Urdaneta in 1552 toe te treden tot de kloosterorde van de Augustijnen.
Het was koning Karel V zelf die Urdaneta vroeg om mee te gaan op de expeditie van Miguel López de Legazpi, die als doel had de kolonisatie van de Filipijnen. Op 21 november 1564 zeilde de vijf schepen en 500 soldaten, uit de haven van Barra de Navidad in het Mexicaanse Jalisco. Op 13 februari van het jaar daarop arriveerden ze op Cebu.
Een paar maanden later reeds, op 1 juni 1565 vertrok Andrés de Urdaneta al weer richting Mexico met als doel het vinden van een goede tornaviaje (terugkeer route). Zo'n zeil route om terug te keren naar Nieuw-Spanje was belangrijk om de kolonisatie van de Filipijnen te doen slagen. Met zijn enorme kennis van de navigatie over de Grote Oceaan slaagde Urdaneta er in om deze terugkeer route te vinden en op 8 oktober 1565 arriveerde hij in de haven van Acapulco.
Een paar jaar later stierf Andrés de Urdaneta in het Augustijner klooster in Mexico-stad.
Referenties
Roces, A.R., (1977) Filipino heritage, The making of a nation, Volume 4:The Spanish colonial period (16th century), The day of the Conquistador, Lahing Pilipino Publishing Inc., Philippines.