Métro Léger de Charleroi
| Métro Léger de Charleroi | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
| Basisgegevens | ||||
| Locatie | Charleroi | |||
| Vervoerssysteem | Premetro | |||
| Startdatum | 1976 | |||
| Lengte trajecten | 35,3 km | |||
| Aantal lijnen | 5 (waarvan 4 op het moment in gebruik) | |||
| Aantal stations | 48 (4 spookstations) | |||
| Aantal voertuigen | 49 LRV (37 in dienst, 7 reserve en 5 voor onderdelen) | |||
| Aantal passagiers | 8 miljoen per jaar | |||
| Spoorwijdte | 1000 mm | |||
| Uitvoerder(s) | TEC | |||
| Operationele gegevens | ||||
| Gem. snelheid | 25 km/h | |||
| Maximumsnelheid | 65 km/h | |||
| Klik op de kaart voor een grotere versie | ||||
| ||||
| ||||
| Lijnen van de Métro Léger de Charleroi | |
|
Charleroi - Anderlues |
|
Charleroi - Anderlues |
|
Charleroi - Gosselies |
|
Charleroi - Soleilmont |
| Toekomstige lijnen | |
|
Charleroi - Les Viviers |
De Métro Léger de Charleroi (letterlijk: Lichte Metro van Charleroi) of MLC is een premetro-systeem in de Belgische agglomeratie Charleroi. Het systeem stond lange tijd bekend als een grand travail inutile omdat een groot deel van het systeem er lange tijd ongebruikt bij lag. In 2012 werd het net grondig gereorganiseerd en kwamen vele uitbreidingen alsnog in dienst waardoor het netwerk nu vrij goed werkt. Op 21 juni 2013 werd de reorganisatie afgerond door de opening van de nieuwe tramlijn naar het noorden (Gosselies).
Geschiedenis
De tramgeschiedenis in Charleroi begon met de aanleg van een paardentram in 1882 op normaalspoor door de CFB (SA des CF Vicinaux Belges). De CFB breidde snel uit met verlengingen en voorstadslijnen met stoomtractie. Op 3 juni 1887 opende de buurtspoorwegen de hun eerste metersporige lijn tussen Lodelinsart en Marcinelle.[1] Toen de buurtspoorwegen vier van hun stadsroutes elektrificeerden, besloot de lokale overheid het lokale CFB tramnet te herstructureren. Dit werd omgespoord naar meterspoor, geëlektrificeerd en uitgebreid. Dit lokaal tramnet werd geëxploiteerd door de TEPCE (Tramways Electriques du Pays de Charleroi et Extensions). In de jaren 30 waren er negen tramlijnen en 27 lijnkilometers. Vanaf 1932 begon de TEPCE een busnet op te bouwen.[2]
Beide tramnetten waren metersporig, maar toch waren ze bijna volledig gescheiden. Alleen tramlijn 4 van de STIC en tramlijn 56 van de SNCV hadden een gemeenschappelijk traject naar Châtelet. Het tramnet van de buurtspoorwegen reed meer aan de westkant van Charleroi, terwijl de TEPCE meer naar het oosten gericht was. De TEPCE had wel met tramlijn 7 naar Fleurus een tramlijn die ver buiten de stad reed. Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog, in 1944 en 1945, werden 25 moderne tweeassige trams met metalen koetswerk voor het TEPCE-stadstramnet aangeschaft. Daarmee had Charleroi na de Tweede Wereldoorlog een vrij modern wagenpark, zeker in vergelijking met Gent of Antwerpen, waar nog 40 à 50 jaar oude trams met houten opbouw dienst deden.
Toch werd het TEPCE tramnet tussen 1958 en 1974 geleidelijk afgebouwd. De streeklijnen en stadslijnen van de buurtspoorwegen bleven echter veel langer in dienst. De ringlijnen 65, 66, 85 en 86, die binnen Charleroi reden, werden in 1982 opgeheven. Daarna volgden de streeklijnen. Uiteindelijk bleef alleen de lijn naar Anderlues over.
De TEPCE kreeg in 1962 een nieuwe organisatievorm en naam: de STIC (Société des Transports Intercommunaux de Charleroi). Samen met de buurtspoorwegen werd het premetroproject ontwikkeld en gebouwd. Het was oorspronkelijk de bedoeling dat de STIC opnieuw met trams ging rijden naast de regionale buurtspoorweglijnen. Met de reorganisatie van het OV in 1991 werden beide organisaties echter samengevoegd in de Société Régionale Wallonne du Transport (TEC).
Op 21 juni 1976 werd het eerste deel van het premetroproject opgeleverd: viaduct Charleroi Sud - Villette. In 1983 werd de oude eindlus in Eden vervangen door een ondergrondse keerlus in het premetrostation Beaux Arts. Vanaf dat moment reden er geen trams meer in de straten van de binnenstad. Sommige delen van het oude buurtspoorwegnet werden in het nieuwe net geïntegreerd.
Bestaande Infrastructuur
Centrale Ring
Lengte: 4,3 km – Stations: 8/9
Alle acht lijnen zouden in de oorspronkelijke plannen van de centrale ring aftakken, maar slechts een deel van de oorspronkelijke plannen is verwezenlijkt. De centrale ring is pas tussen 2009 en 2012 helemaal afgebouwd. Het deel tussen station Sud en Parc is toen als trambaan gebouwd, terwijl dit oorspronkelijk deels onder de grond en deels over een viaduct gepland was. Tot 2012 was maar 3/4 van de centrale ring in exploitatie en eindigden de lijnen in Parc of Sud. Tegenwoordig rijden alle lijnen de volledige centrale ring. Daarbij rijden lijn 1 en lijn 4 tegen de klok in en lijn 2 en lijn 3 met de klok mee.
Stations:
| Naam | Type | Staat | Locatie | Oorspronkelijk gepland |
Bouwdatum | Openingsdatum | Opmerkingen |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Sud | metro | in exploitatie | vrije baan |  Ja |
? | 21 juni 1976 | |
| Villette | metro | in exploitatie | viaduct | Ja |
? | 21 juni 1976 | |
| Ouest | metro | in exploitatie | ondergronds | Ja |
? | 30 juni 1980 | |
| Beaux-Arts | metro | in exploitatie | ondergronds | Ja |
? | 29 mei 1983 | (24 mei volgens Skelsey & Hansart) Direct na het station richting Ouest / Piges: viaduct. |
| Waterloo | metro | in exploitatie | ondergronds | Ja |
? | 28 augustus 1992 | In de oorspronkelijke plannen Nord genoemd |
| Janson | metro | in exploitatie | ondergronds | Ja |
? | 30 augustus 1996 | |
| Parc | metro | in exploitatie | ondergronds | Ja |
? | 30 augustus 1996 | |
| Tirou | metro | verlaten | ondergronds | Ja |
- | - | Na Parc gaat de tunnel nog 200m verder. Tunneleinde opengelegd voor de verbinding naar Sud. Viaduct over de Samber en aansluiting op station Sud gepland. Uiteindelijk is halte Tirou gerealiseerd op straatniveau. |
| Tirou | tram | in exploitatie | rijweg/vrije baan |  Nee |
- | 27 februari 2012 | Tussen Parc en Tirou komt de baan door middel van een open helling bovengronds en gaat op straatniveau verder naar Sud. |
| Oorspronkelijk gepland: Na metrostation Tirou aansluiting op metrostation Sud via een viaduct over de Samber. Er is uiteindelijk gekozen voor een andere verbinding naar station Sud via een brug over de Samber en een traject op straatniveau in plaats van een viaduct. | |||||||
Fontaine-l'Evêque
Lengte: 9,2 km – Stations: 11
Vanaf station Beaux-arts, waar de lijn van de Centrale Ring aftakt, tot aan Pétria wordt de lijn als metro geëxploiteerd. Vanaf Station Pétria in Fontaine-l'Evêque tot in Anderlues wordt de lijn als tramlijn geëxploiteerd. Petria was echter gepland als eindstation. In Anderlues bevindt zich een tramremise, vandaar dat men dit laatste stuk tramlijn zal blijven handhaven. Lijn 1 en 2 maken gebruik van dit traject.
Stations:
| Naam | Type | Staat | Locatie | Oorspronkelijk gepland | Bouwdatum | Openingsdatum | Opmerkingen |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Aansluiting op de Centrale Ring bij het viaduct na Beaux-Arts. | |||||||
| Piges | metro | in exploitatie | viaduct | Ja |
? | 30 juni 1980 | Vrijwel direct na het station: tunnel onder "Les Piges", een kunstmatige steengruisheuvel van een vroegere kolenmijn |
| Dampremy | metro | in exploitatie | ondergronds | Ja |
? | 29 mei 1983 | (24 mei volgens Skelsey & Hansart) Het station vormt de monding van de tunnel uit Piges |
| Trefilerie | metro | niet gebouwd | viaduct | Ja |
- | - | Het station is niet gebouwd, de baan door het station wel. |
| Providence | metro | in exploitatie | viaduct | Ja |
? | 23 augustus 1992 | (22 augustus volgens Skelsey & Hansart) |
| naamloos | metro | in ruwbouw aanwezig | vrije baan | Nee |
? | - | Dit station is gebouwd onder de spoorlijn Charleroi-La Louvière. Oorspronkelijk was hier een transferium gepland, dit is nooit afgebouwd. |
| De Cartier | metro | in exploitatie | ondergronds | Ja |
? | 23 augustus 1992 | (22 augustus volgens Skelsey & Hansart) In de oorspronkelijke plannen heette dit station Marchienne, naar de plaats Marchienne-au-Pont |
| Moulin | metro | in exploitatie | viaduct | Ja |
? | 23 augustus 1992 | (22 augustus volgens Skelsey & Hansart) |
| Morgnies | metro | in exploitatie | vrije baan | Ja |
? | 21 juni 1982 | |
| Leernes | metro | in exploitatie | vrije baan | Ja |
? | 21 juni 1982 | |
| Paradis | metro | in exploitatie | viaduct | Ja |
? | 21 juni 1982 | |
| Fontaine | metro | in exploitatie | ondergronds | Ja |
? | 30 augustus 1986 | Tussen Fontaine en Pétria ligt een tunnel van 840m. |
| Pétria | metro | in exploitatie | vrije baan | Ja |
? | 25 mei 1986 | |
| Coron du Berger | tram | in exploitatie | rijweg/vrije baan | Nee |
? | ? | |
| Surchiste | tram | in exploitatie | rijweg/vrije baan | Nee |
? | ? | |
| Route de Thuin | tram | in exploitatie | rijweg/vrije baan | Nee |
? | ? | |
| Jonction | tram | in exploitatie | rijweg/vrije baan | Nee |
? | ? | |
| Rue de la Station | tram | in exploitatie | rijweg/vrije baan | Nee |
? | ? | |
| Monument | tram | in exploitatie | rijweg/vrije baan | Nee |
? | ? | Het stuk Petria tot en met Monument vormt een van de weinige overgebleven stukken Buurtspoorweg van België en stamt uit de NMVB-tijd. |
Gosselies (tram)
Deze lijn volgt het tracé van een dubbelsporige tramlijn, die vanaf Gosselies over het midden van de Brusselsesteenweg tot aan station Piges loopt. Deze lijn werd tot 2013 gebruikt voor het transport van de trams vanaf het depot te Jumet naar het geëxploiteerde metronet. Over deze lijn vond lange tijd geen reizigersvervoer meer plaats.
Tussen 16 maart 2009 en 22 juni 2013 heeft men de hele lijn uitgebroken en opnieuw aangelegd in eigen bedding. Vanaf 21 juni 2013 rijdt lijn M3 tot Faubourg de Bruxelles in Gosselies, langsheen het oorspronkelijk geplande tracé. In Gosselies wordt enkelsporig de oude tramroute gebruikt in de noordelijke richting, maar in de zuidelijke richting wordt enkelsporig de route van de vroegere spoorlijn 119 gebruikt.[3]
Haltes:
_-_02.jpg)
_-_20.jpg)
_-_08.jpg)
| Naam | Type | Staat | Locatie | Oorspronkelijk gepland |
Bouwdatum | Openingsdatum | Opmerkingen |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Aansluiting op Centrale Ring voorbij station Piges | |||||||
| Sacré Madame | tram | in exploitatie | rijweg/vrije baan | Ja |
? | 21 juni 2013 | |
| La Planche | tram | in exploitatie | rijweg/vrije baan | Ja |
? | 21 juni 2013 | |
| Deschassis | tram | in exploitatie | rijweg/vrije baan | Ja |
? | 21 juni 2013 | |
| Marie Curie | tram | in exploitatie | rijweg/vrije baan | Ja |
? | 21 juni 2013 | |
| Saint Antoine | tram | in exploitatie | rijweg/vrije baan | Ja |
? | 21 juni 2013 | |
| Puissant | tram | in exploitatie | rijweg/vrije baan | Ja |
? | 21 juni 2013 | |
| Chaussée de Gilly | tram | in exploitatie | rijweg/vrije baan | Ja |
? | 21 juni 2013 | |
| Rue Bertaux | tram | in exploitatie | rijweg/vrije baan | Ja |
? | 21 juni 2013 | |
| (Dépôt TEC) | tram | in exploitatie | rijweg/vrije baan | Ja |
? | - | Stelplaats. Er is geen halte, wel aansluitsporen in beide richtingen. |
| Madeleine | tram | in exploitatie | rijweg/vrije baan | Ja |
? | 21 juni 2013 | Groot overdekt station. |
| Carrosse | tram | in exploitatie | rijweg/vrije baan | Ja |
? | 21 juni 2013 | |
| Léopold | tram | in exploitatie | rijweg/vrije baan | Ja |
? | 21 juni 2013 | Alleen in noordelijke (uitwaartse) richting. |
| Calvaire | tram | in exploitatie | rijweg/vrije baan | Ja |
? | 21 juni 2013 | Alleen in noordelijke (uitwaartse) richting. |
| Bruyerre | tram | in exploitatie | rijweg/vrije baan | Ja |
? | 21 juni 2013 | Alleen in noordelijke (uitwaartse) richting. |
| Rue du Chemin de Fer | tram | in exploitatie | rijweg/vrije baan | Ja |
? | 21 juni 2013 | Alleen in zuidelijke (inwaartse) richting. |
| Emailleries | tram | in exploitatie | rijweg/vrije baan | Ja |
? | 21 juni 2013 | Alleen in zuidelijke (inwaartse) richting. |
| City Nord | tram | in exploitatie | rijweg/vrije baan | Ja |
? | 21 juni 2013 | Alleen in zuidelijke (inwaartse) richting. |
| Chaussée de Fleurus | tram | in exploitatie | rijweg/vrije baan | Ja |
? | 21 juni 2013 | Alleen in zuidelijke (inwaartse) richting. |
| Faubourg de Bruxelles | tram | in exploitatie | rijweg/vrije baan | Ja |
? | 21 juni 2013 | Oude buurtspoorweg stelplaats. Stationsgebouw gerestaureerd. Een keerboog tussen het spoor in noordelijke en zuidelijke richting waardoor trams niet hoeven te keren. |
Gilly
Lengte: 4 km – Stations: 5
Deze lijn is geheel gebouwd, maar liep tot 2012 alleen maar vanaf Waterloo (waar de lijn aftakt van de Centrale Ring) tot Gilly. Sinds 2012 is ook het stuk tussen Gilly en Soleilmont in gebruik genomen, dat tot die tijd alleen in ruwbouw aanwezig was. Het eindpunt Soleilmont was oorspronkelijk niet gepland. Hier bevindt zich nu een transferium. Lijn 4 maakt gebruik van dit traject.
Trams die vanuit station Waterloo richting Gilly en Soleilmont rijden, gaan vlak vóór het binnenrijden van station Samaritaine over op linkerspoorbedrijf. De beide sporen kruisen elkaar op dat punt. Vanaf station Samaritaine tot aan het einde van de lijn, de keerlus van Soleilmont, wordt links gereden. Op de rest van het netwerk wordt rechts gereden (behalve op de Châtelet-tak, maar die is niet in gebruik).
Stations:
.JPG)
| Naam | Type | Staat | Locatie | Oorspronkelijk gepland | Bouwdatum | Openingsdatum | Opmerkingen |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Aansluiting op de Centrale Ring in station Waterloo. | |||||||
| Samaritaine | metro | in exploitatie | ondergronds | Ja |
? | 28 augustus 1992 | |
| Gazomètre | metro | in exploitatie | ondergronds | Ja |
? | 28 augustus 1992 | |
| Gilly | metro | in exploitatie | ondergronds | Ja |
? | 28 augustus 1992 | Na station Gilly overgaand in viaduct. |
| Marabout | metro | in exploitatie | ondergronds | Ja |
? | 27 februari 2012 | |
| Sart-Culpart | metro | in exploitatie | vrije baan | Ja1 |
? | 27 februari 2012 | |
| Soleilmont | metro | in exploitatie | vrije baan | Nee1 |
? | 27 februari 2012 | Is als een keerlus uitgevoerd. |
1Op de oorspronkelijke plannen stonden twee stations na Gilly: Marabout en Soleilmont. De STIC en de NMVB hadden echter ruzie over de naam van Station Soleilmont, de NMVB noemde dit station Sart-Culpart. Het oorspronkelijk geplande station Soleilmont heet nu inderdaad Sart-Culpart. Een nieuw station Soleilmont is als eindpunt gebouwd. Beide namen (Soleilmont en Sart-Culpart) zijn dus uiteindelijk gebruikt voor twee verschillende stations.[4]
Châtelet
Lengte: 6,8 km – Stations: 8
Deze lijn, ook wel Chatelineau of Centenaire genoemd, is grotendeels in ruwbouw aanwezig, maar nooit in exploitatie genomen. Vanaf de aftakking (tussen Waterloo en Samaritaine van de lijn naar Gilly) zijn sporen aanwezig tot voorbij station Centenaire (sinds ca 1985 afgewerkt), en is de lijn klaar voor onmiddellijke exploitatie (na eerst hersteld en ontgroend te zijn). Verder is de lijn tot voorbij station Corbeau in ruwbouw aanwezig.
Net als op de lijn naar Gilly en Soleilmont, ligt ook op deze lijn een punt waar beide sporen elkaar kruisen. Dit punt ligt in de toerit van de tunnel tussen de stations Waterloo en Neuville. Wanneer ooit deze lijn in gebruik zal worden genomen, zullen de trams op deze lijn links rijden, net als op de lijn naar Soleilmont en in tegenstelling tot de rest van het netwerk.
Stations:
| Naam | Type | Staat | Locatie | Oorspronkelijk gepland |
Bouwdatum | Openingsdatum | Opmerkingen |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Aansluiting op de Centrale Ring in de tunnel tussen Waterloo en Samaritaine, direct na de aftakking overgang op viaduct. | |||||||
| Neuville | metro | volledig afgebouwd | viaduct | Ja |
? | - | |
| Chet | metro | volledig afgebouwd | viaduct | Ja |
? | - | Het station is een viaduct. Maar het spoor ligt aan beide zijden op een dijk. |
| Pensée | metro | volledig afgebouwd | ondergronds | Ja |
? | - | Het station ligt aan de monding van een korte tunnel. |
| Centenaire | metro | volledig afgebouwd | ondergronds | Ja |
? | - | |
| Champeau | metro | ruwbouw | vrije baan | Ja |
? | - | Tussen Champeau en Corbeau ligt een lange tunnel. |
| Corbeau | metro | ruwbouw | vrije baan | Ja |
? | - | Na Corbeau begint een lange tunnel die abrupt eindigt in een heuvel. |
| Trieux | metro | niet gebouwd | vrije baan/viaduct | Ja |
- | - | |
| Châtelet | metro | niet gebouwd | viaduct | Ja |
- | - | |
Geplande Infrastructuur
Couillet
Lengte: 4,3 km – Stations: 5
Met de aanleg van deze lijn is nooit begonnen.
Stations:
| Naam | Type | Staat | Locatie | Oorspronkelijk gepland | Bouwdatum | Openingsdatum | Opmerkingen |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Aansluiting op de Centrale Ring in het viaduct tussen Sud en Tirou. | |||||||
| Detombay | metro | niet gebouwd | ondergronds | Ja |
- | - | - |
| Hauchies | metro | niet gebouwd | ondergronds | Ja |
- | - | - |
| Coucou | metro | niet gebouwd | ondergronds | Ja |
- | - | - |
| Couillet | metro | niet gebouwd | ondergronds | Ja |
- | - | - |
| Loverval | metro | niet gebouwd | ondergronds | Ja |
- | - | - |
Mont sur Marchienne
Lengte: 3,2 km – Stations: 5
Met de aanleg van deze lijn is nooit begonnen.
Stations:
| Naam | Type | Staat | Locatie | Oorspronkelijk gepland | Bouwdatum | Openingsdatum | Opmerkingen |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Aansluiting op de Centrale Ring in het viaduct tussen Sud en Vilette. | |||||||
| Beaussart | metro | niet gebouwd | ondergronds | Ja |
- | - | - |
| Beau Site | metro | niet gebouwd | ondergronds | Ja |
- | - | - |
| Tombe | metro | niet gebouwd | ondergronds | Ja |
- | - | - |
| Goutteaux | metro | niet gebouwd | ondergronds | Ja |
- | - | - |
| Essarts | metro | niet gebouwd | ondergronds | Ja |
- | - | - |
Roux en Courcelles
Lengte: 7,5 km – Stations: 9
Met de aanleg van deze lijn is nooit begonnen.
Stations:
| Naam | Type | Staat | Locatie | Oorspronkelijk gepland | Bouwdatum | Openingsdatum | Opmerkingen |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Aansluiting op de Centrale Ring via station Piges, aftakkend tussen Piges en Dampremy | |||||||
| La-Haut | metro | niet gebouwd | ondergronds/vrije baan | Ja |
- | - | |
| Gohissart | metro | niet gebouwd | vrije baan | Ja |
- | - | |
| Monni | metro | niet gebouwd | vrije baan | Ja |
- | - | |
| Bassee | metro | niet gebouwd | vrije baan/viaduct | Ja |
- | - | |
| Marais | metro | niet gebouwd | viaduct/vrije baan | Ja |
- | - | |
| Hubes | metro | niet gebouwd | vrije baan | Ja |
- | - | |
| Nolichamps | metro | niet gebouwd | vrije baan | Ja |
- | - | |
| Rainwelz | metro | niet gebouwd | vrije baan | Ja |
- | - | |
| Lido | metro | niet gebouwd | vrije baan | Ja |
- | - | |
Lodelinsart en Gosselies
Lengte: 8,7 km – Stations: 12
Met de aanleg van deze lijn is nooit begonnen, hoewel vanaf station Waterloo wel zo'n 50 meter spoor aanwezig is, in gebruik om eventueel gestrande metrostellen te stallen. Het tracé was grotendeels langs de route van de vroegere spoorlijn 119. Een deel van de route is wel gerealiseerd in Gosselies als deel van de tramlus in de zuidelijke richting.
Stations:
| Naam | Type | Staat | Locatie | Oorspronkelijk gepland | Bouwdatum | Openingsdatum | Opmerkingen |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Aansluiting op de Centrale Ring via station Waterloo. | |||||||
| Bayemont | metro | niet gebouwd | vrije baan/viaduct | Ja |
- | - | |
| Marteau | metro | niet gebouwd | ondergronds | Ja |
- | - | |
| Bon-Air | metro | niet gebouwd | ondergronds | Ja |
- | - | |
| Marine | metro | niet gebouwd | ondergronds/vrije baan | Ja |
- | - | |
| Puissant | metro | niet gebouwd | vrije baan/ondergronds | Ja |
- | - | |
| Brulotte | metro | niet gebouwd | ondergronds/vrije baan | Ja |
- | - | |
| Spinoy | metro | niet gebouwd | vrije baan | Ja |
- | - | |
| Chef-lieu | metro | niet gebouwd | vrije baan | Ja |
- | - | |
| Carosse | metro | niet gebouwd | vrije baan | Ja |
- | - | Tramlijn M3 |
| Bois-Lombu | metro | niet gebouwd | vrije baan | Ja |
- | - | Tramlijn M3 |
| Gosselies | metro | niet gebouwd | vrije baan | Ja |
- | - | Tramlijn M3 |
| Faubourg | metro | niet gebouwd | vrije baan | Ja |
- | - | |
Ransart
Lengte: 4,6 km – Stations: 6
Met de aanleg van deze lijn is nooit begonnen.
Stations:
| Naam | Type | Staat | Locatie | Oorspronkelijk gepland | Bouwdatum | Openingsdatum | Opmerkingen |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Aansluiting op de geplande premetrolijn naar Gosselies bij station Puissant. | |||||||
| Rogier | metro | niet gebouwd | ondergronds/vrije baan | Ja |
- | - | |
| Houbouis | metro | niet gebouwd | vrije baan | Ja |
- | - | |
| Trianoy | metro | niet gebouwd | vrije baan | Ja |
- | - | |
| Philosophe | metro | niet gebouwd | vrije baan | Ja |
- | - | |
| Aeroport | metro | niet gebouwd | vrije baan | Ja |
- | - | |
| Heppignies | metro | niet gebouwd | vrije baan | Ja |
- | - | |
Exploitatie
Op het net zijn de volgende lijnen in exploitatie:
- Lijn 1: Van Monument in Anderlues naar Charleroi: de centrale ring wordt tegen de klok in bediend. (Er wordt rechtstreeks van Piges naar Ouest gereden zonder gebruik te maken van de keerlus in Beaux-Arts station)
- Lijn 2: Van Pétria naar Charleroi: de centrale ring wordt met de klok mee bediend (rijdt op dit moment nog door tot Anderlues).
- Lijn 3: Van Gosselies naar Charleroi: de centrale ring wordt met de klok mee bediend.
- Lijn 4: Van Soleilmont naar Charleroi: de centrale ring wordt tegen de klok in bediend.
Deze lijnen worden alle door de TEC Charleroi geëxploiteerd. De tramexploitatie stopt zeer vroeg omstreeks 20:00 en begint ook zeer vroeg, omstreeks vijf uur in de ochtend op werkdagen. Na 20 uur rijden een paar avondbussen die ongeveer dezelfde route hebben als de tramlijnen. Na ongeveer 22 uur 's avonds rijden ook deze bussen niet meer. Met de tramnetuitbreidingen is het busnet in Charleroi en de streek gereorganiseerd en rijden de meeste buslijnen niet meer naar het centrum maar eindigen bij tram/busknooppunten in:
- Madeleine (tramlijn 3)
- Soleilmont (eindpunt tramlijn 4)
- Moulin (tramlijn 1, 2)
Rollend materieel
Materieel voor reizigersvervoer
Métro Léger de Charleroi gebruikt de trams van het type Light Rail Véhicule, gebouwd door de toenmalige Belgische tramfabrikant La Brugeoise et Nivelles. De trams van Charleroi (reeks 6100) waren oorspronkelijk quasi identiek aan die van de Kustlijn (reeks 6000), behalve het feit dat de Kusttrams eenrichtingtrams zijn, in tegenstelling tot de trams van Charleroi die tweerichtingstrams zijn. Ook zijn ondertussen aan de Kust de trams verbouwd: ze hebben een tussenrijtuig met lage vloer, en bumpers gekregen.
.jpg)
De trams voor Métro Léger de Charleroi werden door La Brugeoise et Nivelles vanaf 1981 geleverd. Niet alle trams werden rechtstreeks geleverd, sommige hadden eerst aan de Kust gereden vooraleer ze naar Charleroi kwamen. Momenteel zijn er nog 2 trams van de reeks 6100 aan de Kust: de 6102 die dienst doet als depannage- en sleeptram, en de 6131, die als wisselbank dienst doet en dus volledig ontmanteld is.
In 2006 waren er 41 rijvaardige trams voor reizigersexploitatie. De trams die in de nieuwe TEC-kleuren werden geschilderd werden vernummerd in de 7400 reeks. De laatste trams in de oude oranje kleur (onder andere de 6103 en de 6126) zijn in 2012 uitgevoerd in het wit met grote nummers 1, 2, 3 en 4 om reclame te maken voor de nieuwe lijnnummers, die toen zijn ingevoerd. Deze hebben nu ook een nieuw nummer in de 7400-reeks en een digitale display.
In tegenstelling tot de Kustlijn kunnen de trams wel gekoppeld rijden en zijn de perrons lang genoeg. Deze mogelijkheid wordt nog niet gebruikt, maar er worden wel testen uitgevoerd.
De 6103 heeft op 8 april 1981 aan de Kust een zwaar ongeval gehad in dichte mist. Tijdens een demonstratierit voor potentiële kopers uit het Midden-Oosten, worden zowel voertuig 6102 als 6103 ingezet. Die dag hing er echter dichte mist, en de 6102 botste met hoge snelheid op de stilstaande 6103. Als herstelling werd de voorkast van de 6102 vervangen door de onbeschadigde voorkast van de 6103. Na dit ongeval is het voertuig ook niet naar Charleroi gebracht, maar definitief gestald in Oostende.
Dienstmaterieel
Kenmerkend voor het metro-/trambedrijf van Charleroi is een groot aantal werkwagens (in verhouding tot aantal gewone trams). In 2006 waren er een vijftal werkwagens, meestal omgebouwde trams type SJ (gemoderniseerde type S van de voormalige Buurtspoorwegen).
Uitbreiding van het net 2008 - 2013
Vanaf 2008 heeft men een groot deel van de Métro Léger afgebouwd of in gebruik genomen. Men heeft gebouwd aan de volgende lijnen:
Centrale Ring
De Centrale Ring tussen stations Parc en Sud is inmiddels voltooid als tramlijn. Het oorspronkelijke tracé met tunnel en viaduct werd verlaten. De metrotunnel komt door het natuurlijke verval van de weg ter hoogte van de Rue de Montigny bovengronds en kruist dan als tramlijn over de Pont Neuf de Samber en rijdt dan langs de rivier tot het station Sud. Ook is er een nieuw busstation en een nieuwe tramhalte, Tirou, gebouwd.
Kosten van bouw, inclusief busstation: 20,5 miljoen euro. Dit deel is geopend op 27 februari 2012.
Soleilmont
De lijn naar Soleilmont was tot 2012 alleen in gebruik tot station Gilly en inmiddels zijn de lange tijd in ruwbouw aanwezige stations Marabout en Sart-Culpart afgebouwd. Een nieuw eindstation Soleilmont werd gebouwd als eindpunt en transferium.
Kosten van bouw, inclusief transferium: 16 miljoen euro. Dit deel is geopend op 27 februari 2012.
Gosselies
De bestaande tramlijn M3 naar Gosselies over de Brusselsesteenweg is weer in exploitatie genomen. De weg werd eerst heringericht om de trams grotendeels een vrije baan in het midden te geven en de trams krijgen op elke kruising voorrang. Ook werd er een transferium gebouwd. Het ziekenhuis Marie Curie in Lodelinsart werd op 16 november 2014 in gebruik genomen, wat een belangrijke vervoersstroom met zich meebracht. Na het station Piges werden 18 nieuwe tramhaltes gebouwd. In Gosselies heeft de tram per richting een eigen route met drie haltes in de noordelijke richting (oude tramroute) en vier haltes in de zuidelijke richting (oude spoorlijn). Het eindpunt is gelegen bij de oude stelplaats en het gerestaureerde stationsgebouw van de buurtspoorwegen in Gosselies. Het busnet werd gereorganiseerd en veel buslijnen bieden aansluiting op de nieuwe tramlijn.
Kosten van (re)activatie en ombouw: 40 miljoen euro. Dit deel is geopend op 21 juni 2013.
Overige plannen
Aftakking naar Brussels South Charleroi Airport
Er bestaat twijfel of deze verbinding door de metro kan ingevuld worden, of door een spoorlijn van Infrabel en treinen van NMBS. Deze laatsten kunnen evenwel geen uitbating voorzien voor 2027. De politieke verantwoordelijken hebben hier nog geen beslissing genomen.
Richting Châtelineau
De bestaande metrolijn richting Châtelineau (Châtelet) zal alvast tot nieuwe besluitvorming niet in exploitatie genomen worden omdat dit te duur bevonden wordt, al worden er wel steeds onderhoudswerken uitgevoerd. Zo zijn de kabelgoten leeggemaakt, nieuwe kabels ingelegd, en vastgelegd met beton. Dit tot voorbij het station Corbeau. Tevens wordt de lijn voor instructieritten gebruikt.
De Waalse regering heeft meermaals de ingebruikname van de lijn besproken, zonder evenwel de investeringen goed te keuren. Het activeren van de bestaande infrastructuur zou circa 15 miljoen euro kosten, het afbouwen van de lijn tot aan de halte Cora in Chatelineau ongeveer 24 miljoen euro. Eventueel zou er voor 12,5 miljoen euro geïnvesteerd moeten worden in nieuwe trams (al zou men waarschijnlijk ook met het huidige aantal trams de dienst kunnen opvatten).
Om de lijn naar Châtelineau in gebruik te nemen zou dus 51,5 miljoen euro nodig zijn - hierbij zijn de kosten voor de exploitatie niet meegenomen. In 2015 werd alvast besloten dit de eerste jaren niet door te zetten. Maar, de ingebruikname van het toekomstige Grand Hôpital de Charleroi, waarvan de afwerking tegen 2022 wordt voorzien, kan mogelijk alsnog in de toekomst deze vraag mee onderbouwen en het dossier terug op de politieke agenda plaatsen.
Externe links
- (fr) (de) (en) (nl) Officiële site van de TEC
- (en) Urbanrail.net
- (fr) Les Tramways du Pays du Charleroi (via Internet Archive)
- Verkenning van de verlaten arm Soleilmont van de MLC
- [1] Vaktijdschrift Verkeer en Vervoer: Charleroi, nachtmerrie voor verkeersplanners
- (fr) Film over de toekomstplannen
Referenties
- ↑ Rail Atlas Vicinal, rail memories
- ↑ The vicinal story, light railways in Belgium 1885 - 1991, By W.J.K.Davies
- ↑ Vragen aan TEC
- ↑ CHARLEROI : Métro Léger, Skyscrapercity, 29 september 2011
- tramways.freeservers.com/main.html (Les Tramways du Pays du Charleroi)
- Blijvende Blunders – Douglas de Coninck (1992-1994) Uitgeverij Kritak, Leuven
- Technische Mislukkingen – Lex Veldhoen & Jan van den Ende (1995) Ad Donker, Rotterdam
- Verscheidene bezoeken aan de Metro van Charleroi
- Trammaterieel in Nederland en België – Herman van 't Hoogerhuijs (1996). Uitgeverij De Alk, ISBN 90 6013 948 8
- Trams 2006 – B.A. Schenk / M.R. Van Den Toorn. Uitgeverij De Alk, ISBN 90 6013 456 7
- Trams 2007 – B.A. Schenk / M.R. Van Den Toorn. Uitgeverij De Alk, ISBN 90 6013 466 4
Sjabloon:Navigatie metro Charleroi
.svg){kind=small}
· 
· 