Sjå kjelda til Quechuaspråk

:''Sjå òg artikkelen om [[quechuaer|quechuaene]]''
{{Infoboks språk|namn=Quechua|heimnamn=Runa Simi
|språkfamilie=amerikansk
|land=[[Argentina]], [[Bolivia]], [[Chile]], [[Colombia]], [[Ecuador]], [[Peru]] 
|distrikt=[[Andes]]
|talarar=9,6 millionar
|utbreiing=''Ikkje blant dei 100 mest utbreidde språka''
|slekt='''Quechua'''
|abc=[[det latinske alfabetet|Latinske bokstavar]]
|nasjon=[[Bolivia]] og [[Peru]]
|byrå=[[Academia Mayor de la Lengua Quechua]]
|iso1=qu
|iso2=que
| wiki = qu}}

'''Quechua''' (''runasimi'', 'folkespråket') er ein språkfamilie i [[Sør-Amerika]] med 46 ulike variantar, som blir snakka av [[quechuafolk]] i [[Andes]], frå [[Colombia]] og [[Ecuador]] og sørover til [[Argentina]]. Quechua er tradisjonelt blitt sett på som eitt språk, men det er betre å sjå det som eit [[makrospråk]] med fleire beslekta variantar.<ref>[http://www-01.sil.org/iso639-3/documentation.asp?id=que Documentation for ISO 639 identifier: que], sil.org</ref> Ser ein det som eitt språk, er quechua det største av alle dei [[amerikanske urfolkspråk|søramerikanske urfolkspråka]]. 

Quechuaspråka har ein [[grammatikk]] som minnar ein god del om [[Tyrkiske språk|tyrkiske]] og [[uralske språk]], med regelmessig suffiksering. [[Morfologi]]en er komplisert, quechua har til dømes [[objektskonjugasjon]]. 

== Klassifisering ==
Dei mange ulike variantane av quechua utgjer saman ein eigen [[språkfamilie]]. Nokre språkforskarar har foreslått eit språkleg slektskap mellom quechua og [[aymara]] som medlemmer av ei større språkgruppe, men dette er omstridd. Ei alternativ forklaring er at likskapen kan vere skapt av kontakt meir enn av eit felles opphav. Bortsett frå dette har ikkje quechuaspråka kjende slektningar.

== Utbreiing ==
[[Fil:Quechua subgroups.gif|mini|Dei ulike hovudgruppene av quechua.]]
=== Offisiell status ===
Quechua er i dag [[offisielt språk]] i [[Peru]] og [[Bolivia]], saman med [[spansk]] og [[aymara]].

=== Dei ulike quechuaspråka ===
Det finst to hovudgrupper av [[dialekt]]ar, ''waywash'' og ''wanp'un''. ''[[Waywash]]'' eller ''quechua I'' vert snakka i det sentrale [[høgland]]et i Peru. Det er den eldste og mest utbreidde greina av quechua og har ofte vore halde fram som eit sjølvstendig språk.

''[[Wanp'una]]'' eller quechua II  er vidare delt inn i tre grupper. ''Yunkay'' er sporadisk brukt i vestlege høgland i Peru. ''[[Quichua]]'' (runashimi, nordleg quechua) er den avgreininga som blir nytta i Colombia og Ecuador. Sørleg quechua blir snakka i sørlege høgland av Peru, Bolivia, Argentina og Chile.

Sørleg quechua blir rekna for å vere den viktigaste greina fordi den har flest brukarar og grunna  kulturell og litterær arv i språket.

[[Alfredo Torero]] klassifiserer dei slik:

* [[Quechua I]] eller ''sentralquechua'' eller ''waywash,'' blir snakka i langs kusten og i dei sentrale høglanda i [[Peru]]
** Dei mest snakka variantane er Huaylas, Huaylla Wanca, og Conchucos.
* [[Quechua II]] eller ''wanp'una'', delt inn i
** Yungayquechua eller ''quechua II A,'' snakka i dei nordlege fjellområda i [[Peru]], den mest utbreidde dialekten er Cajamarca.
** [[Nordleg quechua]] eller ''quechua II B,'' snakka i [[Ecuador]] ([[kichwa]]), i nordlege Peru, og [[Colombia]] ([[inga kichwa]])
*** Dei stærste dialektane er Chimborazo-quichua og Imbabura-quichua.
** [[Sørleg quechua]] eller ''quechua II C,'' snakka i [[Bolivia]], det sørlege Peru, [[Chile]], og [[Argentina]].
*** Dei største variantane er [[cusco]], [[ayacucho]], og [[puno]].

=== Slektstre for dei ulike språka ===

[[Willem Adelaar]] følgjer oppdelinga i quechua I / quechua II. Men han flyttar delar av quechua II-A til quechua I:<ref>Adelaar 2004.</ref>

{{Clade
| label1=Urquechua
| 1={{Clade
 | label1=&nbsp;&nbsp;Q&nbsp;I&nbsp;&nbsp;
 | 1={{Clade
       | label1=Sentral
       | 1={{Clade
         | 1='''[[Ancashquechua|Ancash]]''' (Huaylas–Conchucos)
         | 2='''[[Alto Pativilca–Alto Marañón–Alto Huallaga Quechua|Alto Pativilca–Alto Marañón–Alto Huallaga]]'''
         | 3='''[[Yaruquechua|Yaru]]'''
         | 4='''[[Wankaquechua|Wanka]]''' (Jauja–Huanca)
         | 5='''[[Yauyos–Chincha-quechua|Yauyos–Chincha]]''' (Huangáscar–Topará)
             }}
       | 2=[[Pacaraosquechua|Pacaraos]]
     }}  
 | label2=Q&nbsp;II&nbsp;
 | 2={{Clade
 | label2=QIIA
     | 1={{Clade
           | 1=[[Lambayequequechua|Lambayeque]] (Cañaris)
           | 2=[[Cajamarcaquechua|Cajamarca]]
         }}
     | 2=[[Linchaquechua|Lincha]]
     | 3=Laraos
     | 4={{Clade
       | 1={{Clade
       | label2=QIIB
             | 1='''[[Kichwa]]''' ("Ecuadoriansk")
             | 2=[[Chachapoyasquechua|Chachapoyas]] (Amazonas)
             | 3=[[Lamasquechua|Lamas]] (San Martín)
           }}
       | label2=QIIC
       | 2={{Clade
               | 1=[[Ayacucho qechua|Ayacucho]]
               | 2=[[Cuscoquechua|Cusco]]
               | 3=[[Punoquechua|Puno]] (Collao)
               | 4=[[Nordboliviansk quechua|Nordboliviansk]] (Apolo)
               | 5=[[Søroliviansk quechua|Sørboliviansk]]
               | 6=[[Santiagueñoquechua|Santiago del Estero]]}}
         }} }}
 }}
}}

<!--
Landerman (1991) does not believe a truly genetic classification is possible and divides Quechua II so that the family has four geographical–typological branches: Northern, North Peruvian, Central, and Southern. He includes Chachapoyas and Lamas in North Peruvian Quechua so Ecuadorian is synonymous with Northern Quechua.<ref>Peter Landerman, 1991. ''Quechua dialects and their classification.'' PhD dissertation, UCLA</ref> 


     | label3=(Q&nbsp;II-A split)
     
     -->

== Skriftsystem ==
Quechua hadde ikkje noko eige skriftsystem, men brukte [[quipu]], farga trådar med knutar, til å kommunisera over avstand med. Tydinga av desse trådane er i ein stor grad ukjend, men me veit at dei blei brukt til å føra rekneskap med og kanskje òg til ein slags brev.

Etter at [[Spania]] hadde erobra Inkariket tok ein til å skriva språket med [[det latinske alfabetet]].

== Grammatikk ==

Quecua er eit [[agglutinerande språk]], som [[tyrkisk]] og [[finsk]], og eit [[SOV-språk]].

=== Substantiv ===

[[Substantiv]] i quechua blir bøygd i to [[numerus]], singular og plural. Plural blir markert med suffikset ''-kuna''. Substantiva får også kasussuffiks: [[genitiv]] ''-p(a)'', [[akkusativ]] ''-ta'', "gjennom" ''-nta'', "til" ''-man'', "frå" ''-manta'', "for" ''-paq'', "i" ''-pi'', "med" ''-wan''.

=== Pronomen ===

{| border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" align="right" style="margin: 0 0 1em 1em; background: #F9F9F9; border: 1px gray solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%; vertical-align: center;"
| colspan=2 rowspan=2 style="background:white;border-top:2px white solid;border-right:1px solid gray;border-bottom:1px solid gray;border-left:2px white solid;"|
| colspan=2 align="center" style="background:#9FB6CD;"|<big>'''Numerus'''</big>
|-
| align="center" style="background:#B9D3EE"|'''''Singular'''''
| align="center" style="background:#B9D3EE"|'''''Plural'''''
|-
| rowspan=3 style="background:#9FB6CD"|<big>'''Person'''</big>
| align="center" style="background:#B9D3EE"|'''''Første'''''
|Ñuqa
|Ñuqanchik ''(inklusiv)''
Ñuqayku ''(exklusiv)''
|-
| align="center" style="background:#B9D3EE"|'''''Andre'''''
|Qam
|Qamkuna
|-
| align="center" style="background:#B9D3EE"|'''''Tredje'''''
|Pay
|Paykuna
|}

I quechua er det sju [[personleg pronomen|personlege pronomen]]. For første person plural ("vi") har quechua to ulike pronomen, eitt for inklusiv "vi" (eg og du og evt. andre), og eitt for eksklusiv "vi" (eg og andre, men ikkje du).

Eigedomstilhøve uttrykker quechua gjennom [[possessivsuffiks]]:

''wasi'' = hus; ''wasiy'' = huset mitt; ''wasiyki'' = huset ditt; ''wasin'' = huset hans/hennes; ''wasinchik'' = vårt (også ditt) hus; ''wasiyku'' = vårt (ikkje ditt) hus; ''wasiykichik'' = dykkar hus; ''wasinku'' = deira hus.

Viss eigaren er eit substantiv, står det i genitiv (''-p(a)''), og substantivet som uttrykker det eigde har eit possessivsuffiks: inti''p'' <u>churi''n''</u> = solas <u>son</u>.

Dei viktigaste [[demonstrativpronomen]]a i quechua er ''kay'' (denne), ''chay'' (det) og ''wak'' (det der).

=== Verb ===

Endingane til [[verb]]et i [[indikativ]] er:
{| class="wikitable"
!
! Notid
! Enkel fortid
! Framtid
! Narrative fortid
|-
! Ñuqa
| -ni
| -rqa-ni
| -saq
| -sqa-ni
|-
! Qam
| -nki
| -rqa-nki
| -nki
| -sqa-nki
|-
! Pay
| -n
| -rqa-n
| -nqa
| -sqa
|-
! Ñuqanchik
| -nchik
| -rqa-nchik
| -sun
| -sqa-nchik
|-
! Ñuqayku
| -yku
| -rqa-yku
| -saq-ku
| -sqa-yku
|-
! Qamkuna
| -nki-chik
| -rqa-nki-chik
| -nki-chik
| -sqa-nki-chik
|-
! Paykuna
| -n-ku
| -rqa-nku
| -nqa-ku
| -sqa-ku
|}

Verbet kan stå i eintal når subjektet står i fleirtal: ''Runakunaqa llaqtakunapim kawsan.'' = Menneska bur i (lands)byar.

<!--
Verschiedene Interfixe und Suffixe dienen der Veränderung der Bedeutung, so zum Beispiel das kausative ''-chi-'' (Beispiel: ''wañuy'' = „sterben“; ''wañuchiy'' = „töten“); das reflexive ''-ku-'' (Beispiel: ''sipiy'' = „morden, schlachten“; ''sipikuy'' = „Selbstmord begehen“); das reziproke ''-naku-'' (Beispiel: ''marq'ay''= „umarmen“; ''marq'anakuy''= „einander umarmen“), das progressive ''-chka-'' (e.g., ''mikhuy'' = „essen“; ''mikhuchkay'' = „beim Essen sein“). -->

Quechua har [[objektskonjugasjon]], dvs. at verbet  kongruerer ikkje berre med [[subjekt]]et, men også [[objekt]]et. Døme:

{| class="wikitable"
|-
| ''Rikuni.'' || Eg ser.
|-
| ''Rikuyki.'' || Eg ser deg.
|-
| ''Rikunki.'' || Du ser.
|-
| ''Rikuwanki.'' || Du ser meg.
|-
| ''Rikun.'' || Han/ho ser.
|-
| ''Rikuwan.'' || Han/ho ser meg.
|-
| ''Rikusunki.'' || Han/ho ser deg.
|}

== Historie ==

=== Opphav og vekst ===
[[Fil:Peru Oca y mashua.jpg|mini|''Oca y Mashua'' er kokte rotknollar og ein tradisjonell matrett i [[Peru]]. Nemninga ''oca'' (''Oxalis tuberosa'') og ''mashua'' (''Tropaeolum tuberosum'') kjem frå quechua.]]
Nokon teoriar om opphavet peikar i retning av ei første territorial utbreiing i dei sentrale kystområda i det moderne Peru, kan hende der oldtidsbyen [[Caral]] låg tilbake til ca. 2600 år før Kristus. Inkaherskaren [[Pachacútec]] i [[Cuzco]] gjorde quechua til det offisielle språket i [[Inkariket]], dermed blei språket dominerande frå Ecuador og langt ned i dagens Chile. 

Då spanske misjonærar kom til landet, var språket blitt til eit [[lingua franca]] der. Den katolske kyrkja som etter kvart blei etablert i landet brukte quechua mykje som kyrkjespråk, og spreidde det endå vidare enn det gamle inkariket hadde vore.

[[Fil:Hanacpachap cussicuinin (1631).png|mini|«Hanacpachap cussicuinin», katolsk prosesjonssong på quechua frå 1631.]]
I eit viss mon kan ein seie at [[den katolske kyrkja]] styrkte utbreiinga av quechua og styrkte kulturen fordi ho valde å forkynne på språket i Andesregionen. På den andre sida må ein tru at quechuaspråka vart sett under press av [[spansk]] då spansk vart administrasjonsspråk etter erobringa av Inkariket og dominant i høve til urfolket sitt språk.

=== Påverknad på Europa ===
Quechua-kulturen har påverka Europa, både språkleg og materielt. Desse orda kom frå quechua til europeiske språk, i lag med kunnskap om tinga dei viser til: ''[[alpakka]], [[quipu]], [[pampas]], [[poncho]], [[potet]], [[lama]], [[inka]], [[kondor]], [[koka]]'' og ''[[guano]]''.

=== Utbreiing i dag ===
Quechua er det eine av dei to store blant urfolk i Andesregionen, saman med ''[[aymara]]''. Geografisk er quechua i dag nytta over store delar av Peru og Bolivia, i sørlege [[Ecuador]] og [[Colombia]], nordlege [[Chile]] og nordvestlege delar av [[Argentina]]. Når det gjeld talet på brukarar finst det ingen pålitelege kjelder. Boka ''Lingüística quechua'' frå 1987 reknar at 8,35 millionar menneske snakka språket den gongen, i dag kan talet ha auka grunna vekst i folkesetnaden, men på den andre sida er språket sterkt truga av det dominante spanske språket, særleg når folk flyttar inn i urbane område.

==Kjelder==
{{refstart}}
----
----
*''Denne artikkelen bygger på «[[:en:Quechuan languages|Quechuan languages]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}},  den 19. april 2019.'' 
**''{{Wikipedia-utgåve|en}} oppgav desse kjeldene: &nbsp;''

* Rolph, Karen Sue. ''Ecologically Meaningful Toponyms: Linking a lexical domain to production ecology in the Peruvian Andes''. Doctoral Dissertation, Stanford University, 2007.
* {{cite book|url=https://books.google.com/books?id=UiwaUY6KsY8C&pg=PA179|title=The Languages of the Andes|isbn=9781139451123|author1=Adelaar|first1=Willem F. H|authorlink=Willem Adelaar|date=2004-06-10}}
* [[Willem Adelaar|Adelaar, Willem]]. ''The Languages of the Andes''. With the collaboration of P.C. Muysken. Cambridge language survey. Cambridge University Press, 2007, {{ISBN|978-0-521-36831-5}}
* Cerrón-Palomino, Rodolfo. ''Lingüística Quechua'', Centro de Estudios Rurales Andinos 'Bartolomé de las Casas', 2nd ed. 2003
*Cole, Peter.  "Imbabura Quechua", North-Holland (Lingua Descriptive Studies 5), Amsterdam 1982.
* Cusihuamán, Antonio, ''Diccionario Quechua Cuzco-Collao'', Centro de Estudios Regionales Andinos "Bartolomé de Las Casas", 2001, {{ISBN|9972-691-36-5}}
* Cusihuamán, Antonio, ''Gramática Quechua Cuzco-Collao'', Centro de Estudios Regionales Andinos "Bartolomé de Las Casas", 2001, {{ISBN|9972-691-37-3}}
* Mannheim, Bruce, ''The Language of the Inka since the European Invasion'', University of Texas Press, 1991, {{ISBN|0-292-74663-6}}
* Rodríguez Champi, Albino. (2006). Quechua de Cusco. ''Ilustraciones fonéticas de lenguas amerindias'', ed. Stephen A. Marlett. Lima: SIL International y Universidad Ricardo Palma. [http://lengamer.org/publicaciones/trabajos/quechua_cusco_afi.pdf Lengamer.org]
*Aikhenvald, Alexandra. Evidentiality. Oxford: Oxford UP, 2004. Print.
*Floyd, Rick. The Structure of Evidential Categories in Wanka Quechua. Dallas, TX:  Summer Institute of Linguistics, 1999. Print.
*Hintz, Diane. “The evidential system in Sihuas Quechua: personal vs. shared knowledge”  The Nature of Evidentiality Conference, The Netherlands, 14–16 June 2012. SIL International. Internet. 13 April 2014.
*Lefebvre, Claire, and Pieter Muysken. Mixed Categories: Nominalizations in Quechua.  Dordrecht, Holland: Kluwer Academic, 1988. Print.
*Weber, David. "Information Perspective, Profile, and Patterns in Quechua." Evidentiality:  The Linguistic Coding of Epistemology. Ed. Wallace L. Chafe and Johanna Nichols. Norwood, NJ: Ablex Pub, 1986. 137-55. Print.
{{refslutt}}

== Bakgrunnsstoff ==
{{interwiki|kode=qu}}
* [http://www.ethnologue.org/show_language.asp?code=que Ethnologue-rapport for quechua]

===Litteratur ===

* Serafin M. Coronel-Molina: ''Quechua Phrasebook.'' 2nd Edition. Lonely Planet, Footscray u.&nbsp;a. 2002, ISBN 1-86450-381-5.
* Eva Gugenberger: ''Identitäts- und Sprachkonflikt in einer pluriethnischen Gesellschaft. Eine soziolinguistische Studie über Quechua-Sprecher und -Sprecherinnen in Peru.'' WUV-Universitäts-Verlag, Wien 1995, ISBN 3-85114-225-X (''Dissertationen der Universität Wien'' 17), (Zugleich: Wien, Univ., Diss., 1994).
* Roswith Hartmann (Hrsg.): ''„Rimaykullayki“. Unterrichtsmaterialien zum Quechua Ayacuchano – Peru.'' Zusammengestellt nach Clodoaldo Soto Ruiz „Quechua – manual de enseñanza“ Lima 1979 und ergänzt von Sabine Dedenbach-Salazar Sáenz. Aktualisierte, erweiterte und überarbeitete Neuauflage. 3. Auflage. Reimer, Berlin 1994, ISBN 3-496-02520-4.
* Kendall A. King (Hrsg.): ''Quechua sociolinguistics.'' Mouton de Gruyter, Berlin u.&nbsp;a. 2004, (''International journal of the sociology of language'' 167, {{ISSN|0165-2516}}).
* Rosaleen Howard: ''Kawsay Vida: A Multimedia Quechua Course for Beginners and Beyond'' University of Texas Press, 2014, ISBN 978-0-292-75444-7

* {{kjelde bok|forfattar=Willem Adelaar, Pieter C. Muysken|tittel=3.2 The Quechuan language family. The languages of the Andes|år=2004|stad=Cambridge|forlag=[[Cambridge University Press]]|ISBN=052136275X|ref=Adelaar 200}}
* {{kjelde bok|forfattar=Rodolfo Cerrón-Palomino|tittel=Lingüística quechua|år=2003|utgåve=2|stad=Cuzco|forlag=Centro de Estudios Regionales Andinos 'Bartolomé de las Casas'|ref=Cerrón-Palomino 2003}}
* {{kjelde bok|forfattar=Cusihuamán, Antonio|tittel=Gramática Quechua Cuzco-Collao|år=2001|stad=Cuzco|forlag=Centro de Estudios Regionales Andinos 'Bartolomé de las Casas'|ISBN=9972-691-36-5|ref=Cusihuamán 2001a}}
* {{kjelde bok|forfattar=Cusihuamán, Antonio|tittel=Diccionario Quechua Cuzco-Collao|år=2001|stad=Cuzco|forlag=Centro de Estudios Regionales Andinos 'Bartolomé de las Casas'|ISBN=9972-691-37-3|ref=Cusihuamán 2001b}}
* {{kjelde bok|forfattar=Itier César, Alfredo Torero|tittel=Del siglo de oro al siglo de las luces: lenguaje y sociedad en los Andes del siglo XVIII|år=1995|stad=Cuzco|forlag=Centro de Estudios Regionales Andinos 'CBC'|ISBN=84-8387-020-7|ref=Itier 1995}}
* {{kjelde bok|forfattar=Bruce Mannheim|tittel=The Language of the Inka since the European Invasion|år=1991|stad=Austin|forlag=University of Texas Press|ISBN=0-292-74663-6|ref=Mannheim 1991}}
* {{kjelde bok|forfattar=Alfredo Torero Fernández de Córdova|tittel=El quechua y la historia social andina|år=1974|forlag=Lima: Universidad Ricardo palma, Dirección Universitaria de Investigación|ISBN=9786034502109|ref=Torero 1974}}
* {{kjelde bok|forfattar=Alfredo Torero Fernández de Córdova|tittel=La familia lingüística quechua. América Latina en sus lenguas indígenas|år=1983|forlag=Caracas: Monte Ávila|ISBN=9233019268|ref=Torero 1983}}

=== Nettkurs ===
* [http://textos.pucp.edu.pe/pdf/1707.pdf R. Zariquiey, G. Córdova 2011: Qayna Kunan Paqarin: Una introducción al quechua chanca] Kursbok for innføring i quechua.
* [http://facultad.pucp.edu.pe/ciencias-sociales/curso/quechua/ RunasimiNet. Curso de Quechua: aprendiendo quechua en línea] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171014004709/http://facultad.pucp.edu.pe/ciencias-sociales/curso/quechua/ |date=2017-10-14 }}. Pontificia Universidad Católica del Perú.
* [http://www.runasimi.de/ RUNASIMI] Webside for å lære quechua, på tysk, quechua, spansk, engelsk, italiensk og fransk 
* [https://web.archive.org/web/20121113220458/http://www.sil.org/americas/peru/pubs/slp32.pdf Ortografía: Lecciones del quechua] Serie Lingüística Peruana No.32, tercera edición. David John Weber (1998).
* [http://www.quechua.org.uk Paul Heggarty: Quechua.org.uk].
* [http://quechuas.net/Q/ Lingvistisk kart over quechua, SIL (fedepi.org)]
* [http://www.proel.org/index.php?pagina=mundo/amerindia/andinoec/quechua Situación geográfica de familia quechua] på proel.org

=== Litteratur på quechua ===

* [https://web.archive.org/web/20140517121032/http://www.guamanpoma.org/blog/wp-content/uploads/2012/09/Antologia-Quechua-del-Cusco-2012.pdf Qosqo qhechwasimipi akllasqa rimaykuna] Antología Quechua del Cusco. Centro Guaman Poma de Ayala, Cusco (2012).

* [http://www.runasimi.de/waruchir.htm Waruchiri ñišqap ñawpa machunkunap kawsašqan] 16 capítulos del '''Manuscrito de Huarochirí''' en la ortografía Quechua Normalizado. (alrededor de 1608)
* [http://www.slideshare.net/marcoslukcha/el-principito-quechua Quyllur llaqtayuq wawamanta: '''El Principito''' en la lengua Quechua] Traducción de Lydia Cornejo y César Itier de la obra literaria “Le Petit Prince” de [[Antoine de Saint-Exupéry]].
* [https://web.archive.org/web/20121113220442/http://www.sil.org/americas/peru/pubs/slp54.pdf ACHKAY Mito vigente en el mundo quechua] Weber, David J. et al. SIL (2008).
* [http://repository.unm.edu/bitstream/handle/1928/12263/Poes%C3%ADa%20en%20Quechua%20Chaskaschay.pdf?sequence=1 Chaskaschay. Poesía en quechua] Ch´aska Eugenia Anka Ninawaman (2004)
* [https://web.archive.org/web/20121113220249/http://www.sil.org/americas/peru/pubs/slp26.pdf Juan del Oso] Cuento popular andino en 15 lenguas quechuas. Editor: David J. Weber (1987).

{{Autoritetsdata}}

[[Kategori:Quechuaspråk| ]]
[[Kategori:Innfødde amerikanske språk]]
[[Kategori:Språk i Argentina]]
[[Kategori:Språk i Bolivia]]
[[Kategori:Språk i Chile]]
[[Kategori:Språk i Colombia]]
[[Kategori:Språk i Ecuador]]
[[Kategori:Språk i Peru]]
[[Kategori:Einskildspråk]]
[[Kategori:Språkfamiliar]]