Dnister
| Dnister | |||
| elv | |||
 Dnister ved Tiraspol
| |||
| Land |  Ukraina,  Moldova
| ||
|---|---|---|---|
| Nedslagsfelt | 68 627 km² | ||
| Lengd | 1 362 km | ||
| Middelvassføring | 310 m³/s | ||
| Kjelde | Dei ukrainske Karpatane | ||
| • høgd | 1 000 moh. | ||
| Munning | Svartehavet | ||
 Dnister 46°21′00″N 30°14′00″E / 46.35°N 30.233333333333°E | |||
| Wikimedia Commons: Dniester | |||
Dnister (ukrainsk Дністер, Dnister; rumensk Nistru; russisk Днестр, Dnestr) er ei elv i Ukraina og Moldova med ei lengd på 1 362 km.
Namn
[endre | endre wikiteksten]Namnet kjem frå det sarmatianske (iranske) *Dānu nazdya ‘den nærliggjande elva’.[1] Til samanlikning tyder Dnepr «den fjerntliggjande elva». Det eldre namnet Tyras er frå det skytianske *tûra, som tyder ‘rask’.
På russisk heiter elva Днестр (Dnestr), på rumensk Nistru, på jiddisk Nester, נעסטער, på tyrkisk Turla, og under antikken vart ho kalla Tyras på latin og Danastris på gresk. Forfattarar i antikken har òg kalla ho Danaster.
Geografi
[endre | endre wikiteksten]Ho har utspringet sitt i Ukraina, nær Drohobytsj og ikkje langt frå grensa til Polen. Frå her renn ho i retning mot Svartehavet. Eit kort stykke dannar ho grensa mellom Ukraina og Moldova, før ho renn vidare gjennom Moldova i 398 km der store delar av lengda hennar dannar grensa mot området Transnistria. Seinare dannar ho igjen grensa mellom Moldova og Ukraina før ho renn inn i Ukraina igjen og ut i Svartehavet, der estuaret hennar dannar Dnestr Liman.
I dei nedre delane av elva er vestsida av ho høg og åslendt, medan austsida er låg og flat. Elva dannar den eigentlege austlege grensa til Den asiatiske steppa. Dei viktigaste sideelvane hennar er Răut og Bîc.
Før den andre verdskrigen danna Dnestr grensa mellom Romania og Sovjetunionen. I løpet av krigen vart det utkjempa slag på venstre sida av elva med Tyskland og Romania mot Sovjetunionen.
Sideelvar
[endre | endre wikiteksten]
Av sideelvar på høgre sida finn ein Răut, Ikel, Bîc og Botna, medan sideelvar på venstre er Zolota Lypa (140 km), Koropets, Dzjuryn, Seret (250 km), Zbrutsj (245 km), Smotrytsj (169 km), Usjytsia (112 km), Kalius, Liadova, Murafa (162 km), Rusava, Jahorlyk (173 km) og Kutsjurhan (123 km).[2]
Byar
[endre | endre wikiteksten]Den største byen ved Dnister er Tiraspol i Transnistria i Moldova.
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- ↑ Mallory, J.P. and Victor H. Mair. The Tarim Mummies: Ancient China and the Mystery of the Earliest Peoples from the West. London: Thames & Hudson, 2000. s. 106
- ↑ Encyclopedia of Ukraine - Dnestr
- Denne artikkelen bygger på «Dniester» frå Wikipedia på engelsk, den 4. februar 2008.
Bakgrunnsstoff
[endre | endre wikiteksten]- Kart over nedslagsfeltet til Dnestr Arkivert 2006-06-25 ved Wayback Machine. (PDF)
- Dniester.org: eit internasjonalt elveprosjekt Arkivert 2020-08-18 ved Wayback Machine.
- eco-tiras.org
- Biletgalleri Arkivert 2007-04-02 ved Wayback Machine.