Shádiʼááhdę́ę́ʼ tsékʼi naʼashjéʼii


chʼosh bijáád tseebíhígíí
Dahináanii Naaldeehii Bidoh Dahólónígíí Bikʼiiz Naakiígíí Bíígháán Ádaadinígíí Chʼosh Bikágí yiiʼ Hańdaaʼnahii Chʼosh bijáád dahólónígíí Chʼosh bideeʼ ádaadinígíí Chʼosh bijáád tseebíhígíí Naʼashjéʼii dóó Naałʼaashii Naʼashjéʼii Tsékʼi naʼashjéʼii Shádiʼááhdę́ę́ʼ tsékʼi naʼashjéʼii

Ndaʼałkaahí bikʼehgo Kukulcania hibernalis wolyé
Shádiʼááhjí Kéyah Dah Siʼánígíí dóó Kéyah Dah Siʼánígíí beʼałníiʼdi
chʼosh deildeełígíí
(kéyah beʼelyaaígíí ádin)

Shádiʼááhdę́ę́ʼ tsékʼi naʼashjéʼii éí chʼosh bijáád tseebíhígíí dah yikahjí atah yisdzoh. Ndaʼałkaahí dóó ééʼdeetįįhii éí "Kukulcania hibernalis" deiłníigo dayózhí. Díí naʼashjéʼii éí Shádiʼááhjí kéyah dah siʼánígíí bikááʼgóó hólǫ́.

Ánoolinígíí dóó bichʼiyąʼ

[łahgo áshłééh | łahgo áshłééh]

Díí naʼashjéʼii éí 0.5–1di asdzoh^[?] áníłtso łeh. Bitsʼíís éí dinilzhin dóó diłhiłgo naashchʼąąʼ. Chʼosh yázhí éí bichʼiyąʼ.

Naʼashjéʼii
Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ naʼashjéʼii nineezí · Naʼashjéʼii bigaantsohí · Naʼashjéʼii nímazí yázhí · Naʼashjéʼii yázhí · Naʼashjéʼii yisałí dinilzhinígíí · Tábąąh naʼashjéʼii yázhí · Táłtłʼááh naʼashjéʼii · Tséʼą́ąyiʼ naʼashjéʼii jáádnézí (Naakaii Łibáhí Bikéyahdę́ę́ʼígíí)
Chahałheeł naʼashjéʼii	Ahééháshį́į́hdę́ę́ʼ chahałheeł naʼashjéʼii · Chahałheeł naʼashjéʼii yishtłizhígíí · Dilzéehii Bikéyahdę́ę́ʼ chahałheeł naʼashjéʼii · Hakʼaz Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ chahałheeł naʼashjéʼii · Hooghandi chahałheeł naʼashjéʼii · Naakaii Łibáhí Bikéyahdę́ę́ʼ chahałheeł naʼashjéʼii · Tó wónaanídę́ę́ʼ tsintah chahałheeł naʼashjéʼii · Tsehégodkááʼ chahałheeł naʼashjéʼii · Tsintah chahałheeł naʼashjéʼii
Dziłtah naʼashjéʼii	Ahééháshį́į́hdę́ę́ʼ dziłtah naʼashjéʼii dinilbáhígíí · Ahééháshį́į́hdę́ę́ʼ dziłtah naʼashjéʼii łibáhígíí · Dziłtah naʼashjéʼii łibáhígíí · Dziłtah naʼashjéʼii niłhinígíí · Dziłtah naʼashjéʼii yistłʼinígíí · Eʼeʼaahjí Tsiiʼyishbizhí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ dziłtah naʼashjéʼii · Tsiiʼyishbizhí Dineʼé Bikéyah beʼałnííʼdę́ę́ʼ dziłtah naʼashjéʼii
Hadaʼniłchaadii	Chʼilátah haʼniłchaadii · Haʼniłchaadii bitsʼíís dah łichíʼígíí · Haʼniłchaadii diłhiłígíí · Haʼniłchaadii diniltsxooígíí · Haʼniłchaadii dootłʼizhígíí · Haltsooítah haʼniłchaadii · Hodíłchʼiltah haʼniłchaadii · Náátsʼózídę́ę́ʼ haʼniłchaadii · Tó wónaanídę́ę́ʼ haʼniłchaadii yistłʼinígíí · Tsintah haʼniłchaadii
Halgaiitah naʼashjéʼii	Halgaiitah naʼashjéʼii dibéłchíʼígíí · Halgaiitah naʼashjéʼii yishtłizhígíí · Tsékááʼ naʼashjéʼii naashchʼąąʼígíí
Naʼashjéʼii binááʼ naakiígíí dóó bikʼéí	Ahééháshį́į́hdę́ę́ʼ naʼashjéʼii łitsxooígíí · Naakaii Nátʼohí Bikéyahdę́ę́ʼ naʼashjéʼii łichííʼí binááʼ naakiígíí · Naakaii Nátʼohí Bikéyahdę́ę́ʼ naʼashjéʼii łitsxooí binááʼ naakiígíí
Naʼashjéʼii bitłʼóól akʼínátihí	Tséʼą́ąyiʼ naʼashjéʼii bitłʼóól akʼínátihí · Tséyaa naʼashjéʼii bitłʼóól akʼínátihí · Tsįyaa naʼashjéʼii bitłʼóól akʼínátihí
Naʼashjéʼii bitłʼóól názbąsígíí	Ayóóʼátʼé Tónteeldę́ę́ʼ naʼashjéʼii bitłʼóól názbąsígíí · Ghą́ą́ʼaskʼidii Biłikahii Bikéyahdę́ę́ʼ naʼashjéʼii bitłʼóól názbąsígíí · Naʼashjéʼii bitłʼóól názbąsí łibáhígíí · Naʼashjéʼii bitłʼóól názbąsí łigaaígíí · Tsiiʼyishbizhí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ naʼashjéʼii bitłʼóól názbąsígíí
Naʼashjéʼii bitłʼóól níyizí	Béésh Bichʼahii Bikéyahdę́ę́ʼ naʼashjéʼii bitłʼóól níyizí · Naʼashjéʼii bitłʼóól níyizí dibéłchíʼígíí · Naʼashjéʼii bitłʼóól níyizí łikizhígíí · Tó wónaanídę́ę́ʼ naʼashjéʼii bitłʼóól níyizí łizhinígíí
Naʼashjéʼii adaʼałdeełígíí	Biʼééʼ Łigaii Bikéyahdę́ę́ʼ naʼashjéʼii eʼełdeełígíí · Magí Bitseeʼ Noodǫ́zí Bikéyahdę́ę́ʼ naʼashjéʼii eʼełdeełígíí · Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ naʼashjéʼii eʼełdeełígíí · Naʼashjéʼii eʼełdeełí bitłʼaaʼ dootłʼizhígíí · Naakaii Tábąąhí Bikéyahdę́ę́ʼ naʼashjéʼii eʼełdeełígíí · Shádiʼááhjí Tsiiʼyishbizhí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ naʼashjéʼii eʼełdeełígíí · Táłkááʼ Bighan Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ naʼashjéʼii eʼełdeełígíí · Tółáníinii Bikéyahdę́ę́ʼ naʼashjéʼii eʼełdeełígíí · Tsiiʼyishbizhí Dineʼé Bikéyah beʼałnííʼdę́ę́ʼ naʼashjéʼii eʼełdeełígíí · Tsiiʼyishbizhí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ naʼashjéʼii eʼełdeełígíí
Naʼashjéʼii daalzhólígíí	Ásáí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ naʼashjéʼii yilzhólígíí · Ayóóʼátʼé Tónteeldę́ę́ʼ naʼashjéʼii yilzhólígíí · Azeedíchʼííʼ Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ naʼashjéʼii yilzhólígíí · Béésh Bichʼahii Bikéyahdę́ę́ʼ naʼashjéʼii yilzhólígíí · Ghą́ą́ʼaskʼidii Biłikahii Bikéyahdę́ę́ʼ naʼashjéʼii yilzhólígíí · Naakaii Łibáhí Bikéyahdę́ę́ʼ naʼashjéʼii yilzhólígíí · Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ naʼashjéʼii yilzhólí łigaaígíí · Tó wónaanídę́ę́ʼ naʼashjéʼii yilzhólí łigaaígíí · Tsétah naʼashjéʼii yilzhólígíí · Tsin Bikeeʼ Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ naʼashjéʼii yilzhólígíí
Naʼashjéʼii diʼį́dígíí	Béésh Łigaii Bikéyahdę́ę́ʼ naʼashjéʼii diʼį́dí yishtłizhígíí · Chʼilátah naʼashjéʼii diʼį́dígíí · Haʼaʼaahdę́ę́ʼ naʼashjéʼii diʼį́dígíí · Naʼashjéʼii diʼį́dí łitsooígíí · Naakaii Bikéyahdę́ę́ʼ naʼashjéʼii diʼį́dígíí · Naakaii Łibáhí Bikéyahdę́ę́ʼ naʼashjéʼii diʼį́dígíí · Shádiʼááhjí Jeeshóóʼ Bikéyahdę́ę́ʼ naʼashjéʼii diʼį́dí naashchʼąąʼígíí · Shádiʼááhjí Jeeshóóʼ Bikéyahdę́ę́ʼ naʼashjéʼii diʼį́dí yishtłizhígíí · Tó wónaanídę́ę́ʼ naʼashjéʼii diʼį́dígíí
Naʼashjéʼii naalʼeełí	Eʼeʼaahjí Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ naʼashjéʼii naalʼeełí diłhiłígíí · Eʼeʼaahjí Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ naʼashjéʼii naalʼeełí dinilzhinígíí · Eʼeʼaahjí Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ naʼashjéʼii naalʼeełí naalzheehígíí · Eʼeʼaahjí Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ naʼashjéʼii naalʼeełí yishtłizhígíí · Haʼaʼaahjí Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ naʼashjéʼii naalʼeełí yishtłizhígíí · Shádiʼááhjí Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ naʼashjéʼii naalʼeełí
Naʼashjéʼiitsoh yił ahidaałtʼéhé	Ayóóʼátʼé Tónteeldę́ę́ʼ naʼashjéʼiitsoh yił aheełtʼéhé · Naʼashjéʼiitsoh yił aheełtʼéhé dah daalgaaígíí · Naʼashjéʼiitsoh yił aheełtʼéhé diłhiłígíí · Naʼashjéʼiitsoh yił aheełtʼéhé naashchʼąąʼígíí · Naʼashjéʼiitsoh yił aheełtʼéhé yishtłizhígíí
Tónteel bibąąh naʼashjéʼii dóó bikʼéí	Łeesdísí Bikéyahdę́ę́ʼ tséyaa naʼashjéʼii bijáád nineezígíí · Łeesdísí Bikéyahdę́ę́ʼ tsinlátah naʼashjéʼii
	Atáshtʼóózhbąąh naʼashjéʼii	Atáshtʼóózhbąąh naʼashjéʼii łibáhígíí · Atáshtʼóózhbąąh naʼashjéʼii łizhinígíí
	Tónteel bibąąh naʼashjéʼii	Binááʼádaałtsʼózí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ tónteel bibąąh naʼashjéʼii · Łeesdísí Bikéyahdę́ę́ʼ tónteel bibąąh naʼashjéʼii · Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ tónteel bibąąh naʼashjéʼii
Tsékʼi naʼashjéʼii	Ahééháshį́į́hdę́ę́ʼ tsékʼi naʼashjéʼii · Naakaii Bikéyahdę́ę́ʼ tsékʼi naʼashjéʼii · Shádiʼááhdę́ę́ʼ tsékʼi naʼashjéʼii · Tsékʼi naʼashjéʼii íiyisígíí · Tsékʼi naʼashjéʼii ntsaaígíí · Tsiikʼi Déíbaalí Bikéyahdę́ę́ʼ tsékʼi naʼashjéʼii dinilzhinígíí · Tsiikʼi Déíbaalí Bikéyahdę́ę́ʼ tsékʼi naʼashjéʼii niłhinígíí
Tséłgaiitah naʼashjéʼii	Náátsʼózídę́ę́ʼ tséłgaiitah naʼashjéʼii dinilzhinígíí · Tséłgaiitah naʼashjéʼii bitsʼíís dah daalgaaígíí
Tsinbąąh naʼashjéʼii	Ásáí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ tsinbąąh naʼashjéʼii bitseeʼ naakiígíí · Binááʼádaałtsʼózí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ tsinbąąh naʼashjéʼii bitseeʼ naakiígíí · Binááʼádaałtsʼózí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ tsinbąąh naʼashjéʼii diłhiłígíí · Haʼaʼaahjí Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ tsinbąąh naʼashjéʼii · Naakaii Bikéyahdę́ę́ʼ tsinbąąh naʼashjéʼii bitseeʼ naakiígíí · Naakaii Dootłʼizhii Bikéyahdę́ę́ʼ tsinbąąh naʼashjéʼii bitseeʼ naakiígíí · Naakʼaʼatʼą́ąhnii Bikéyahdę́ę́ʼ tsinbąąh naʼashjéʼii niłhinígíí · Náátsʼózídę́ę́ʼ tsinbąąh naʼashjéʼii bitseeʼ naakiígíí
Tsįyaa naʼashjéʼii	Kintaaʼanéhé Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ tsįyaa naʼashjéʼii dinilgaaígíí · Kintaaʼanéhé Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ tsįyaa naʼashjéʼii łibáhígíí · Kintaaʼanéhé Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ tsįyaa naʼashjéʼii łigaaígíí · Kintaaʼanéhé Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ tsįyaa naʼashjéʼii niłhinígíí
Wóláchííʼ hadaalzheehii	Ayóóʼátʼé Tónteeldę́ę́ʼ wóláchííʼ haalzheehii · Binááʼádaałtsʼózí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ wóláchííʼ haalzheehii diłhiłígíí · Binááʼádaałtsʼózí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ wóláchííʼ haalzheehii łizhinígíí · Biʼééʼ Łigaii Bikéyahdę́ę́ʼ wóláchííʼ haalzheehii · Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ wóláchííʼ haalzheehii · Naakaii Bikéyahdę́ę́ʼ wóláchííʼ haalzheehii · Naakaii Łibáhí Bikéyahdę́ę́ʼ wóláchííʼ haalzheehii · Wóláchííʼ haalzheehii bitsʼíís dah daaltsooígíí · Wóláchííʼ haalzheehii łizhin dóó łichíʼígíí
Wóntłʼizí hadaalzheehii	Bichʼah Łichíiʼii Bikéyahdę́ę́ʼ wóntłʼizí haalzheehii · Dził Daantsaaítah Bilagáana Bikéyahdę́ę́ʼ wóntłʼizí haalzheehii · Tótaʼ Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ wóntłʼizí haalzheehii · Tséyaa wóntłʼizí haalzheehii · Tséʼą́ąyiʼ wóntłʼizí haalzheehii · Wóntłʼizí haalzheehii diłhiłígíí · Wóntłʼizí haalzheehii ntsaaígíí
[Chʼilátah naʼashjéʼii] · [Naʼashjéʼii daʼdizhahí] · [Naʼashjéʼii azisí] · [Naʼashjéʼii azisí bikágí ntłʼizígíí] · [Naʼashjéʼii bitłʼóól heetsʼózí] · [Naʼashjéʼii dijoolí dóó bikʼéí] · [Naʼashjéʼii dilwoʼí] · [Naʼashjéʼii heetsʼózígíí] · [Naʼashjéʼii jáádnézí] · [Naʼashjéʼii ndahachaʼígíí] · [Naʼashjéʼii ndaalzheehígíí] · [Naʼashjéʼii ndzitʼiʼígíí] · [Naʼashjéʼii tádíkáhígíí] · [Naʼashjéʼiitʼą́hí] · [Naʼashjéʼiitsoh] · [Niʼgóó naʼashjéʼii] · [Táłkááʼ naʼashjéʼii] · [Tsintah naʼashjéʼii]