Veire la font de Zèus

{{Mites grècs}}
'''Zèus'''<ref>{{DGLO|pagina=65, 72, 77, 79, 85}}</ref><ref>{{Dicodòc|Zeus}}</ref> (en [[grèc ancian]]: Ζεύς, transcrich: ''Zeús'', de la racina [[Indoeuropèu|indoeuropèa]] ''*dyēus'', dieu del cèl) es lo rei dels dieus dins la [[mitologia]] grèga. Regna sul [[Cèl]] e a per atribut l'[[agla]] e lo tron. Filh de [[Crònos]] e de [[Rèa]], es maridat a sa sòrre [[Èra]]. Malgrat son maridatge, Zèus aguèt una granda quantitat de relacions amb d'autras femnas (divencas o mortalas) e un bon nombre d'enfants coma per exemple [[Apollon]] e sa bessona [[Artèmis]] qu'aguèt amb una titanida [[Lèto]]. Zèus es famós per sas aventuras nombrosas e es tanben lo paire d'autres dieus importants coma [[Arès]], [[Atena]], [[Dionís]], [[Ermès]], [[Apollon]], [[Artèmis]] e [[Afrodita]] e de fòrça eròis coma [[Eracles]].

Son equivalent dins la mitologia romana es [[Jupitèr (dieu)|Jupitèr]]. Òm retròba tanben de divinitats equivalentas dins d'autres panteons: [[Taranis]] en çò dels galleses, [[Tòr]] e [[Odin]] dins la mitologia escandinava o encara Dyaus Pitar e Varuna per los indós.

== Istòria ==
[[imatge:Bust of Zeus.jpg|thumb|left|Bust de Zèus al [[British Museum]]]]
Zèus foguèt lo darrièr dels enfants nombroses dels dieus [[Crònos]] e [[Rèa]]. Coma sos fraire e sòrres ([[Demetèr]], [[Èra]], [[Poseidon]], [[Adés]] e [[Èstia]]) èra destinat a èsser devorat per son paire que los parents de Crònos, Gèa e Uran, avián anonciat que Crònos seriá destronat per son filh. Quand lo mainatge èra a mand de nàisser, Rèa demandèt conselh a sa sògra Gèa per elaborar un plan que salvèsse son filh. Rèa s'anèt amagar sus l'isla de [[Creta]], ont enfantèt Zèus, al mont [[Ida]] segon cèrtas versions e segon d'autras sul mont Dicte. Puèi decidiguèt d'engulhar son marit Crònos, en li far engolir una pèira envirada de borrassas qu'aquel devorèt sens se mesfisar ges.

==Vejatz tanben==
* [[Divinitats grègas primordialas]]

{{Clr}}
{{Divinitats olimpianas}}

[[Categoria:Divinitat olimpiana]]