ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ

ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ: ਸੋਧਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੋਂ
Browse history interactively
← ਪੁਰਾਣੀ ਤਬਦੀਲੀਨਵੀਂ ਤਬਦੀਲੀ →
ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
ਵਿਜ਼ੂਅਲਵਿਕੀਲਿਖਤ
ਛੋ This should be discussed on the results page of election not here →ਚੌਣ ਨਤੀਜੇ
ਕੋਈ ਸੋਧ ਸਾਰ ਨਹੀਂ
ਲਕੀਰ 1: ਲਕੀਰ 1:
{{Infobox Indian political party
{{Infobox Indian political party
|party_name = ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ
|party_name = ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ
|party_logo = Aam Aadmi Party logo (English).svg
|party_logo = Aam Aadmi Party logo (English).svg
|abbreviation = ਆਪ
|colorcode = {{party color|Aam Aadmi Party}}
|colorcode = {{party color|Aam Aadmi Party}}
|leader = [[ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ]]
|leader = [[ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ]]<br/>{{small|([[ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ|ਦਿੱਲੀ ਦਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ]])}}
|ppchairman =
|secretary =
|rajyasabha_leader = ਸੰਜੈ ਸਿੰਘ
|rajyasabha_leader = ਸੰਜੈ ਸਿੰਘ
|loksabha_leader = [[ਸੁਸ਼ੀਲ ਕੁਮਾਰ ਰਿੰਕੂ]]
|loksabha_leader =
|spokesperson = ਸੌਰਭ ਭਾਰਦਵਾਜ ਅਤੇ ਹੋਰ<ref>{{Cite web|url=https://aamaadmiparty.org/official-spokespersons/|title=Official Spokespersons – Aam Aadmi Party|date=7 July 2017}}</ref>
|spokesperson = ਸੌਰਭ ਭਾਰਦਵਾਜ ਅਤੇ ਹੋਰ<ref>{{Cite web|url=https://aamaadmiparty.org/official-spokespersons/|title=Official Spokespersons – Aam Aadmi Party|date=7 July 2017|access-date=17 August 2020|archive-date=15 August 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200815071446/https://aamaadmiparty.org/official-spokespersons/|url-status=live}}</ref>
|founder = [[ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ]] ਅਤੇ ਹੋਰ
|founder = [[ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ]] ਅਤੇ ਹੋਰ
|foundation = {{Start date and years ago|df=yes|p=y|2012|11|26}}
|foundation = {{Start date and age|df=y|2012|11|26}}
⚫
|headquarters = 206, ਦੀਨ ਦਿਆਲ ਉਪਾਧਿਆਏ ਮਾਰਗ, ਆਈ.ਟੀ.ਓ., [[ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ]], [[ਦਿੱਲੀ]], ਭਾਰਤ-110002<ref>{{cite web|title=Party's Address on Website|url=https://aamaadmiparty.org/|access-date=5 May 2018|archive-date=6 April 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180406044404/http://aamaadmiparty.org|url-status=live}}</ref>
|national_convener = ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ
|national_convener = ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ
⚫
|eci = ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਾਰਟੀ<ref>{{cite web|title=Election Commission grants national party status to AAP Dated 10.04.2023|url=https://www.thehindu.com/news/national/election-commission-grants-national-party-status-to-aap-withdraws-status-of-trinamool-congress-cpi/article66721271.ece|work=The Hindu|access-date=10 April 2023|location=India|year=2013|archive-date=10 April 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230410144849/https://www.thehindu.com/news/national/election-commission-grants-national-party-status-to-aap-withdraws-status-of-trinamool-congress-cpi/article66721271.ece|url-status=live}}</ref>
⚫
|headquarters = 206, ਰੌਜ਼ ਐਵੇਨਿਊ, ਦੀਨ ਦਿਆਲ ਉਪਾਧਿਆਏ ਮਾਰਗ, ਆਈ.ਟੀ.ਓ., [[ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ]], ਭਾਰਤ-110002<ref>{{cite web|title=Party's Address on Website|url=http://aamaadmiparty.org/}}</ref>
|ideology = {{nowrap|[[ਲੋਕਵਾਦ]]<ref>{{Cite web|title=Kejriwal & AAP's Tryst With Hindutva – When Populism Trumps Ideology|date = 6 November 2021|url=https://www.thequint.com/voices/opinion/aap-kejriwals-tryst-with-hindutva-from-hanuman-chalisa-to-ram-mandir#read-more|access-date=1 January 2023|archive-date=1 January 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230101020808/https://www.thequint.com/voices/opinion/aap-kejriwals-tryst-with-hindutva-from-hanuman-chalisa-to-ram-mandir#read-more|url-status=live}}</ref><ref name="London School of Economics"/><ref>{{cite web|url=https://www.moneycontrol.com/news/opinion/out-of-ideas-is-aap-struggling-to-stay-politically-relevant-9416181.html|title=Out of ideas, is AAP struggling to stay politically relevant?|date=31 October 2022|access-date=28 November 2022|archive-date=13 November 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20221113053653/https://www.moneycontrol.com/news/opinion/out-of-ideas-is-aap-struggling-to-stay-politically-relevant-9416181.html|url-status=live}}</ref><br>[[ਧਰਮ ਨਿਰਪੱਖਤਾ]]<ref>{{cite web|url=https://www.firstpost.com/politics/aaps-vision-of-secularism-big-on-intention-weak-on-substance-1444157.html/amp|title=AAP's vision of secularism: Big on intention, weak on substance|date=21 March 2014|access-date=28 April 2022|archive-date=28 April 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220428112335/https://www.firstpost.com/politics/aaps-vision-of-secularism-big-on-intention-weak-on-substance-1444157.html/amp|url-status=live}}</ref><br>[[ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦ]]<ref>{{Cite web|url=https://theprint.in/politics/india-ko-no-1-banana-hai-how-kejriwal-aap-are-playing-the-nationalism-game-this-year/1082793/|title=India ko no 1 banana hai'-how Kejriwal & AAP are playing the nationalism game this year|date = 14 August 2022|access-date = 17 May 2021|archive-date=14 August 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220814194151/https://theprint.in/politics/india-ko-no-1-banana-hai-how-kejriwal-aap-are-playing-the-nationalism-game-this-year/1082793/|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/explained/delhi-budget-explained-arvind-kejriwal-deshbhakti-7221315/|title=Delhi Budget explained: Deshbhakti with 500 national flags, benefits for women and vision 2047|date=10 March 2021|access-date=17 May 2021|archive-date=17 May 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210517102255/https://indianexpress.com/article/explained/delhi-budget-explained-arvind-kejriwal-deshbhakti-7221315/|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://hindi.news18.com/news/delhi-ncr/arvind-kejriwal-says-hardcore-patriotism-honesty-and-humanity-are-three-pillars-of-aap-ideology-4161665.html|title=अरविंद केजरीवाल ने इन 3 को बताया AAP की विचारधारा|date=30 March 2022|access-date=30 March 2022|archive-date=1 April 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220401033005/https://hindi.news18.com/news/delhi-ncr/arvind-kejriwal-says-hardcore-patriotism-honesty-and-humanity-are-three-pillars-of-aap-ideology-4161665.html|url-status=live}}</ref>}}<br>[[ਲੋਕਤੰਤਰਿਕ ਸਮਾਜਵਾਦ]]<ref name="social">{{cite web|url=https://thewire.in/politics/aam-aadmi-party-social-content|title=Understanding the Social Content of the Aam Aadmi Party|access-date=27 November 2022|archive-date=27 November 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20221127152032/https://thewire.in/politics/aam-aadmi-party-social-content|url-status=live}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.newslaundry.com/2015/12/01/is-aap-socialist-or-capitalist-or-just-pragmatic|title=Is AAP socialist or capitalist, or just pragmatic?|date=December 2015|access-date=12 March 2021|archive-date=14 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210614145034/https://www.newslaundry.com/2015/12/01/is-aap-socialist-or-capitalist-or-just-pragmatic|url-status=live}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.hindustantimes.com/columns/how-aap-beat-bjp-at-its-own-game-writes-shekhar-gupta/story-l47C3fAUeh5KEQG82PcihP.html|title=How AAP beat BJP at its own game, writes Shekhar Gupta|date=11 February 2020|access-date=27 November 2022|archive-date=27 November 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20221127152024/https://www.hindustantimes.com/columns/how-aap-beat-bjp-at-its-own-game-writes-shekhar-gupta/story-l47C3fAUeh5KEQG82PcihP.html|url-status=live}}</ref>
|publication =
|position = ਕੇਂਦਰ-ਖੱਬੇ ਪੱਖੀ<ref>{{Cite journal|date=2015-02-21|title=On the Verge of Extinction|url=https://www.epw.in/journal/2015/8/editorials/verge-extinction.html|journal=Economic & Political Weekly|volume=50|issue=8|access-date=1 January 2023|archive-date=18 August 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220818113501/https://www.epw.in/journal/2015/8/editorials/verge-extinction.html|url-status=live}}</ref>
|students =
⚫
|membership = 10.05 ਮਿਲੀਅਨ (2014)<ref>{{cite news|title=Aam Aadmi Party has a crore members and counting|url=https://www.indiatoday.in/india/story/aam-aadmi-party-has-a-crore-members-and-counting-178600-2014-01-27|work=[[India Today]]|date=27 January 2014|access-date=26 August 2019|archive-date=26 August 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190826120321/https://www.indiatoday.in/india/story/aam-aadmi-party-has-a-crore-members-and-counting-178600-2014-01-27|url-status=live}}</ref>{{Update inline|date=April 2021}}
|youth =
⚫
|youth = ਆਪ ਯੂਥ ਵਿੰਗ<ref>{{cite web|url=http://www.thehindubusinessline.com/news/politics/aap-to-launch-youth-wing-on-sept-27/article6409885.ece|title=AAP to launch youth wing on Sept 27|author=Our Bureau|work=Business Line|access-date=21 September 2014|archive-date=6 July 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230706090915/https://www.thehindubusinessline.com/news/national/|url-status=live}}</ref>
|women =
|labour =
|peasants =
|sports =
|ideology = [[ਸਵਰਾਜ]]
|international =
|colours = {{color box|{{party color|Aam Aadmi Party}}}} [[ਨੀਲਾ]]
⚫
|membership = 10.05 ਮਿਲੀਅਨ (2014)<ref>{{cite news|title = Aam Aadmi Party has a crore members and counting|url = https://www.indiatoday.in/india/story/aam-aadmi-party-has-a-crore-members-and-counting-178600-2014-01-27|work=[[India Today]]|date = 27 January 2014|access-date = 26 August 2019}}</ref>{{Update inline|date=April 2021}}
⚫
|eci = [[ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਰਾਜਨੀਤਕ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ|ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਾਰਟੀ]]<ref>{{cite web|title=Election Commission grants national party status to AAP Dated 10.04.2023|url=https://www.thehindu.com/news/national/election-commission-grants-national-party-status-to-aap-withdraws-status-of-trinamool-congress-cpi/article66721271.ece|publisher=The Hindu|access-date=10 April 2023|location=India|year=2013}}</ref>
⚫
|youth = ਆਪ ਯੂਥ ਵਿੰਗ<ref>{{cite web|url=http://www.thehindubusinessline.com/news/politics/aap-to-launch-youth-wing-on-sept-27/article6409885.ece|title=AAP to launch youth wing on Sept 27|author=Our Bureau|work=Business Line}}</ref>
|students = ਛਾਤਰ ਯੁਵਾ ਸੰਘਰਸ਼ ਸਮਿਤੀ<ref>{{cite news|title=CYSS|url=http://www.firstpost.com/politics/aaps-outing-in-du-north-campus-gets-tepid-response-1202799.html|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20140626192841/http://www.firstpost.com/politics/aaps-outing-in-du-north-campus-gets-tepid-response-1202799.html|archive-date=26 June 2014}}</ref>
|students = ਛਾਤਰ ਯੁਵਾ ਸੰਘਰਸ਼ ਸਮਿਤੀ<ref>{{cite news|title=CYSS|url=http://www.firstpost.com/politics/aaps-outing-in-du-north-campus-gets-tepid-response-1202799.html|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20140626192841/http://www.firstpost.com/politics/aaps-outing-in-du-north-campus-gets-tepid-response-1202799.html|archive-date=26 June 2014}}</ref>
|women = ਆਪ ਮਹਿਲਾ ਸ਼ਕਤੀ<ref>{{Cite web|url=http://aamaadmiparty.org/teams/richa-pandey-mishra/|title=Richa Pandey Mishra, President, AAP Mahila Shakti|access-date=5 August 2018|archive-date=5 August 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180805052455/http://aamaadmiparty.org/teams/richa-pandey-mishra/|url-status=dead}}</ref>
|women = ਆਪ ਮਹਿਲਾ ਸ਼ਕਤੀ<ref>{{Cite web|url=http://aamaadmiparty.org/teams/richa-pandey-mishra/|title=Richa Pandey Mishra, President, AAP Mahila Shakti|access-date=5 August 2018|archive-date=5 August 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180805052455/http://aamaadmiparty.org/teams/richa-pandey-mishra/|url-status=dead}}</ref>
|labour = ਸ਼ਮ੍ਰਿਕ ਵਿਕਾਸ ਸੰਗਠਨ<ref>{{cite web|url=https://www.bhaskar.com/news/CHH-RAI-HMU-MAT-latest-raipur-news-021503-135335-NOR.html|title=आप ने बनाई नई टीम मिला नया टास्क|date=26 September 2017|access-date=22 December 2017}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.jagran.com/odisha/rourkela-sramik-vikas-sangathan-14921138.html|title=श्रमिक विकास संगठन का हस्ताक्षर अभियान शुरू|access-date=22 December 2017|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20171107022134/http://www.jagran.com/odisha/rourkela-sramik-vikas-sangathan-14921138.html|archive-date=7 November 2017}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.bhaskar.com/news/MP-OTH-MAT-latest-ganjbasoda-news-042503-1190635-NOR.html|title=श्रम विकास संगठन ने मांगों को लेकर हस्ताक्षर अभियान शुरू किया|date=16 October 2016|access-date=22 December 2017|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20161016154237/http://www.bhaskar.com/news/MP-OTH-MAT-latest-ganjbasoda-news-042503-1190635-NOR.html|archive-date=16 October 2016}}</ref><ref>{{cite web |title=श्रमिकों के 14052 रुपए वेतन को दिल्ली सरकार ने दी मंजूरी |url=https://www.bhaskar.com/news/UT-DEL-HMU-NEW-MAT-latest-new-delhi-news-040503-1076887-NOR.html |website=bhaskar.com |access-date=4 October 2022}}</ref>
|labour = ਸ਼ਮ੍ਰਿਕ ਵਿਕਾਸ ਸੰਗਠਨ<ref>{{cite web|url=https://www.bhaskar.com/news/CHH-RAI-HMU-MAT-latest-raipur-news-021503-135335-NOR.html|title=आप ने बनाई नई टीम मिला नया टास्क|date=26 September 2017|access-date=22 December 2017|archive-date=8 May 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190508103757/https://www.bhaskar.com/news/CHH-RAI-HMU-MAT-latest-raipur-news-021503-135335-NOR.html|url-status=live}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.jagran.com/odisha/rourkela-sramik-vikas-sangathan-14921138.html|title=श्रमिक विकास संगठन का हस्ताक्षर अभियान शुरू|access-date=22 December 2017|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20171107022134/http://www.jagran.com/odisha/rourkela-sramik-vikas-sangathan-14921138.html|archive-date=7 November 2017}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.bhaskar.com/news/MP-OTH-MAT-latest-ganjbasoda-news-042503-1190635-NOR.html|title=श्रम विकास संगठन ने मांगों को लेकर हस्ताक्षर अभियान शुरू किया|date=16 October 2016|access-date=22 December 2017|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20161016154237/http://www.bhaskar.com/news/MP-OTH-MAT-latest-ganjbasoda-news-042503-1190635-NOR.html|archive-date=16 October 2016}}</ref><ref>{{cite web|title=श्रमिकों के 14052 रुपए वेतन को दिल्ली सरकार ने दी मंजूरी|url=https://www.bhaskar.com/news/UT-DEL-HMU-NEW-MAT-latest-new-delhi-news-040503-1076887-NOR.html|website=bhaskar.com|access-date=4 October 2022|archive-date=15 October 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20221015121840/https://www.bhaskar.com/news/UT-DEL-HMU-NEW-MAT-latest-new-delhi-news-040503-1076887-NOR.html|url-status=live}}</ref>
|website = {{URL|https://aamaadmiparty.org/}}
|website = {{official URL}}
|symbol =
|symbol =
[[File:AAP Symbol.png|100px]]<br />
[[File:AAP Symbol.png|100px]]<br/>
|flag =
|flag = File:Aam Aadmi Party flag (2).svg
|loksabha_seats = {{Composition bar|1|543|hex={{party color|Aam Aadmi Party}}}}
|loksabha_seats = {{Composition bar|0|543|hex={{party color|Aam Aadmi Party}}}}
|rajyasabha_seats = {{Composition bar|10|245|hex={{party color|Aam Aadmi Party}}}}
|rajyasabha_seats = {{Composition bar|10|245|hex={{party color|Aam Aadmi Party}}}}
|state_seats_name = [[ਰਾਜ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ (ਭਾਰਤ)|ਰਾਜ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾਵਾਂ]]
|state_seats_name = [[ਰਾਜ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ (ਭਾਰਤ)|ਰਾਜ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾਵਾਂ]]
|state_seats = {{Composition bar|161|4036|hex={{party color|Aam Aadmi Party}}}} {{hidden
|state_seats = {{Composition bar|159|4036|hex={{party color|Aam Aadmi Party}}}}{{hidden
|List
|ਸੂਚੀ
|headerstyle=background:#ccccff
|headerstyle=background:#ccccff
|style=text-align:center; |
|style=text-align:center;|
{{Composition bar|62|70|hex={{party color|Aam Aadmi Party}}}}([[ਦਿੱਲੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ]])
{{Composition bar|62|70|hex={{party color|Aam Aadmi Party}}}}([[ਦਿੱਲੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ|ਦਿੱਲੀ]])
{{Composition bar|92|117|hex={{party color|Aam Aadmi Party}}}}([[ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ]])
{{Composition bar|92|117|hex={{party color|Aam Aadmi Party}}}}([[ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ|ਪੰਜਾਬ]])
{{Composition bar|2|40|hex={{party color|Aam Aadmi Party}}}}([[ਗੋਆ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ]])
{{Composition bar|2|40|hex={{party color|Aam Aadmi Party}}}}([[ਗੋਆ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ|ਗੋਆ]])
{{Composition bar|5|182|hex={{party color|Aam Aadmi Party}}}}([[ਗੁਜਰਾਤ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ]])
{{Composition bar|4|182|hex={{party color|Aam Aadmi Party}}}}([[ਗੁਜਰਾਤ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ|ਗੁਜਰਾਤ]])}}
}}
|no_states = {{Composition bar|2|31|hex={{party color|Aam Aadmi Party}}}}
|no_states = {{Composition bar|2|31|hex={{party color|Aam Aadmi Party}}}}
|colours = {{color box|{{party color|Aam Aadmi Party}}}} [[ਨੀਲਾ]]
|colours = {{color box|{{party color|Aam Aadmi Party}}}} [[ਨੀਲਾ]]
|alliance=*[[ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟਲ ਇਨਕਲੂਸਿਵ ਅਲਾਇੰਸ]] (ਰਾਸ਼ਟਰੀ) (2023–ਵਰਤਮਾਨ)<ref name="INDIA alliance"/><br>
*ਪੀਪਲਜ਼ ਵੈਲਫੇਅਰ ਅਲਾਇੰਸ ([[ਕੇਰਲ]]) (2022–2023)<ref>{{Cite web |date=2023-12-07 |title=AAP, Twenty20 part ways in Kerala |url=https://www.thehindu.com/news/national/kerala/aap-twenty20-part-ways-in-kerala/article67614086.ece |access-date=2023-12-27 |website=The Hindu |language=en}}</ref><br>
*ਸੰਯੁਕਤ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਫੋਰਮ ([[ਅਸਾਮ]])<br>
*ਮਹਾ ਵਿਕਾਸ ਅਘਾੜੀ ([[ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ]])
}}
}}
'''ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ'''<ref>http://www.aamaadmiparty.org/</ref> ਭਾਰਤ ਦਿ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ [[ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ]] ਨੇ [[ਅੰਨਾ ਹਜ਼ਾਰੇ]] ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋ ਕੇ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ 26 ਨਵੰਬਰ 2012 ਨੂੰ [[ਜੰਤਰ-ਮੰਤਰ]] ਵਿਖੇ ਅਧਿਕਾਰਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਹੋਈ ਬੈਠਕ ਵਿੱਚ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਨਾਂ ਅਤੇ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਲਗਭਗ 300 ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਬੈਠਕ ਕਾਂਸਟਿਊਸ਼ਨ ਕਲੱਬ ਵਿੱਚ ਹੋਈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ [[ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ]] ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਆਮ ਆਦਮੀ, ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚੇ ਹੋਣਗੇ। ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਪ੍ਰਧਾਨ ਜਾਂ ਸਕੱਤਰ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਸਾਰੇ ਫੈਸਲੇ ਆਮ ਸਹਿਮਤੀ ਨਾਲ ਲਏ ਜਾਣਗੇ।
'''ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ'''<ref>http://www.aamaadmiparty.org/</ref> ਭਾਰਤ ਦਿ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ [[ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ]] ਨੇ [[ਅੰਨਾ ਹਜ਼ਾਰੇ]] ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋ ਕੇ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ 26 ਨਵੰਬਰ 2012 ਨੂੰ [[ਜੰਤਰ-ਮੰਤਰ]] ਵਿਖੇ ਅਧਿਕਾਰਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਹੋਈ ਬੈਠਕ ਵਿੱਚ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਨਾਂ ਅਤੇ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਲਗਭਗ 300 ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਬੈਠਕ ਕਾਂਸਟਿਊਸ਼ਨ ਕਲੱਬ ਵਿੱਚ ਹੋਈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ [[ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ]] ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਆਮ ਆਦਮੀ, ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚੇ ਹੋਣਗੇ। ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਪ੍ਰਧਾਨ ਜਾਂ ਸਕੱਤਰ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਸਾਰੇ ਫੈਸਲੇ ਆਮ ਸਹਿਮਤੀ ਨਾਲ ਲਏ ਜਾਣਗੇ।
ਲਕੀਰ 83: ਲਕੀਰ 77:


6 ਸਤੰਬਰ 2022 ਨੂੰ, ਇਨਫੋਰਸਮੈਂਟ ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ (ਈਡੀ) ਨੇ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ 40 ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਛਾਪੇ ਮਾਰੇ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਛਾਪੇ ਸੀਬੀਆਈ ਵੱਲੋਂ ਦਰਜ ਐਫਆਈਆਰ ਦੇ ਆਧਾਰ ’ਤੇ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਨੀਸ਼ ਸਿਸੋਦੀਆ ਨੂੰ ਮੁਲਜ਼ਮ ਵਜੋਂ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਨਿੱਜੀ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਰਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਅਹਾਤੇ ਦੀ ਜਾਂਚ ਅਤੇ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਗਈ।<ref>{{Cite web |date=2022-09-06 |title=Delhi excise policy case: ED raids 35 locations across the country |url=https://indianexpress.com/article/cities/delhi/delhi-liquor-policy-case-enforcement-directorate-raids-8133707/ |access-date=2024-02-18 |website=The Indian Express |language=en}}</ref>
6 ਸਤੰਬਰ 2022 ਨੂੰ, ਇਨਫੋਰਸਮੈਂਟ ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ (ਈਡੀ) ਨੇ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ 40 ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਛਾਪੇ ਮਾਰੇ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਛਾਪੇ ਸੀਬੀਆਈ ਵੱਲੋਂ ਦਰਜ ਐਫਆਈਆਰ ਦੇ ਆਧਾਰ ’ਤੇ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਨੀਸ਼ ਸਿਸੋਦੀਆ ਨੂੰ ਮੁਲਜ਼ਮ ਵਜੋਂ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਨਿੱਜੀ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਰਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਅਹਾਤੇ ਦੀ ਜਾਂਚ ਅਤੇ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਗਈ।<ref>{{Cite web |date=2022-09-06 |title=Delhi excise policy case: ED raids 35 locations across the country |url=https://indianexpress.com/article/cities/delhi/delhi-liquor-policy-case-enforcement-directorate-raids-8133707/ |access-date=2024-02-18 |website=The Indian Express |language=en}}</ref>

== ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ ==
* [[ਆਪ ਦਿੱਲੀ]]
* [[ਆਪ ਪੰਜਾਬ]]
* [[ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ]]

==ਨੋਟ==
{{notelist}} {{Reflist|group=N}}


==ਹਵਾਲੇ==
==ਹਵਾਲੇ==
{{ਹਵਾਲੇ}}
{{ਹਵਾਲੇ}}

== ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ==
{{Commons category|Aam Aadmi Party|ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ}}
* {{Official website|https://aamaadmiparty.org/}}
* [https://www.elections.in/political-parties-in-india/aam-aadmi-party.html Aam Aadmi Party (AAP)] at [[Elections in India|Elections.in]]

{{ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪਾਰਟੀਆਂ}}
{{ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪਾਰਟੀਆਂ}}


09:32, 19 ਅਪਰੈਲ 2024 ਦਾ ਦੁਹਰਾਅ


ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ
ਛੋਟਾ ਨਾਮਆਪ
ਆਗੂਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ
(ਦਿੱਲੀ ਦਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ)
ਪਾਰਟੀ ਬੁਲਾਰਾਸੌਰਭ ਭਾਰਦਵਾਜ ਅਤੇ ਹੋਰ[1]
ਰਾਜ ਸਭਾ ਲੀਡਰਸੰਜੈ ਸਿੰਘ
ਸੰਸਥਾਪਕਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਅਤੇ ਹੋਰ
ਸਥਾਪਨਾ26 ਨਵੰਬਰ 2012; 12 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ (2012-11-26)
ਮੁੱਖ ਦਫ਼ਤਰ206, ਦੀਨ ਦਿਆਲ ਉਪਾਧਿਆਏ ਮਾਰਗ, ਆਈ.ਟੀ.ਓ., ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, ਦਿੱਲੀ, ਭਾਰਤ-110002[2]
ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਵਿੰਗਛਾਤਰ ਯੁਵਾ ਸੰਘਰਸ਼ ਸਮਿਤੀ[3]
ਨੌਜਵਾਨ ਵਿੰਗਆਪ ਯੂਥ ਵਿੰਗ[4]
ਔਰਤ ਵਿੰਗਆਪ ਮਹਿਲਾ ਸ਼ਕਤੀ[5]
ਮਜ਼ਦੂਰ ਵਿੰਗਸ਼ਮ੍ਰਿਕ ਵਿਕਾਸ ਸੰਗਠਨ[6][7][8][9]
ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ10.05 ਮਿਲੀਅਨ (2014)[10][ਅੱਪਡੇਟ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ]
ਵਿਚਾਰਧਾਰਾਲੋਕਵਾਦ[11][12][13]
ਧਰਮ ਨਿਰਪੱਖਤਾ[14]
ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦ[15][16][17]
ਲੋਕਤੰਤਰਿਕ ਸਮਾਜਵਾਦ[18][19][20]
ਸਿਆਸੀ ਥਾਂਕੇਂਦਰ-ਖੱਬੇ ਪੱਖੀ[21]
ਰੰਗ  ਨੀਲਾ
ਈਸੀਆਈ ਦਰਜੀਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਾਰਟੀ[22]
ਗਠਜੋੜ
ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਸੀਟਾਂ
0 / 543
ਰਾਜ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਸੀਟਾਂ
10 / 245
ਰਾਜ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸੀਟਾਂ
159 / 4,036
List
62 / 70
(ਦਿੱਲੀ)
92 / 117
(ਪੰਜਾਬ)
2 / 40
(ਗੋਆ)
4 / 182
(ਗੁਜਰਾਤ)
ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸਾਸ਼ਿਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼
2 / 31
ਚੋਣ ਨਿਸ਼ਾਨ

ਪਾਰਟੀ ਝੰਡਾ
ਵੈੱਬਸਾਈਟ
aamaadmiparty.org Edit this at Wikidata

ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ[25] ਭਾਰਤ ਦਿ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਨੇ ਅੰਨਾ ਹਜ਼ਾਰੇ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋ ਕੇ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ 26 ਨਵੰਬਰ 2012 ਨੂੰ ਜੰਤਰ-ਮੰਤਰ ਵਿਖੇ ਅਧਿਕਾਰਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਹੋਈ ਬੈਠਕ ਵਿੱਚ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਨਾਂ ਅਤੇ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਲਗਭਗ 300 ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਬੈਠਕ ਕਾਂਸਟਿਊਸ਼ਨ ਕਲੱਬ ਵਿੱਚ ਹੋਈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਆਮ ਆਦਮੀ, ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚੇ ਹੋਣਗੇ। ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਪ੍ਰਧਾਨ ਜਾਂ ਸਕੱਤਰ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਸਾਰੇ ਫੈਸਲੇ ਆਮ ਸਹਿਮਤੀ ਨਾਲ ਲਏ ਜਾਣਗੇ।

ਪਿਛੋਕੜ

ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਜਨਮ 2011 ਵਿੱਚ ਇੰਡੀਆ ਅਗੇਂਸਟ ਕਰਪਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ ਅੰਨਾ ਹਜ਼ਾਰੇ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਚਲਾਏ ਗਏ ਜਨ ਲੋਕਪਾਲ ਕਾਨੂੰਨ ਲਈ ਅੰਦੋਲਨ ਦੀ ਸਮਾਪਤੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਹੋਈ। ਜਨ ਲੋਕਪਾਲ ਕਾਨੂੰਨ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜਨੀਤਕ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਦਿਖਾਏ ਗਏ ਲਿੱਸੜ ਵਤੀਰੇ ਦੇ ਕਾਰਨ ਰਾਜਨੀਤਕ ਬਦਲ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਣ ਲੱਗੀ ਸੀ। ਅੰਨਾ ਹਜ਼ਾਰੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਵਿਰੋਧੀ ਜਨਲੋਕਪਾਲ ਅੰਦੋਲਨ ਨੂੰ ਰਾਜਨੀਤੀ ਤੋਂ ਵੱਖ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਜਦੋਂ ਕਿ ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਅੰਦੋਲਨ ਦਾ ਲਕਸ਼ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਖ ਪਾਡੀਆ ਅਗੇਂਸਟ ਕਰਪਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ ਸਮਾਜਕ ਜੁੜਾਵ ਸੇਵਾਵਾਂ ਉੱਤੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਰਵੇ ਵਿੱਚ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਨੂੰ ਵਿਆਪਕ ਸਮਰਥਨ ਮਿਲਿਆ। ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਵਿਰੋਧੀ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲੀ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਖ਼ਾਸ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਦਿੱਲੀ ਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਅੰਦਰ ਤਬਦੀਲੀ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਤਾਂ ਸੰਜੋਇਆ, ਪਰ ਬਹੁਤ ਜਲਦੀ ਹੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਕ ਅਸਪਸ਼ਟਤਾ, ਜਮਹੂਰੀਅਤ ਬਾਰੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਸਮਝ ਅਤੇ ਆਪਸੀ ਕਾਟੋਕਲੇਸ਼ ਕਾਰਨ ਇਹ ਸੁਪਨਾ ਮੱਧਮ ਪੈਂਦਾ ਗਿਆ।[26] ‘ਆਪ’ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨੇਤਾ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿਰੋਧੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਦੀ ਪੈਦਾਇਸ਼ ਹਨ।[27]

ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ (ਪੰਜਾਬ)

ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਬਣਨ ਨਾਲ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਸ ਦੀਆਂ ਹਰ ਪੱਧਰ ਤੇ ਇਕਾਈਆਂ ਬਣੀਆਂ। ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਤੋਂ ਇੱਕ ਅਲੱਗ ਸਿਆਸੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਸਿਰਜਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਪਾਲ ਰੱਖੀ ਸੀ। ਜਿਸ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸੰਘੀ ਢਾਂਚਾ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਲਈ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਵੱਧ ਅਧਿਕਾਰ ਦੇਣ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਨੀ ਸੀ। ਪਿੰਡਾਂ ਦੀਆਂ ਗ੍ਰਾਮ ਸਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਰਗਰਮ ਕਰਨਾ ਸੀ। ਪੰਚਾਇਤਾਂ ਦੇ 29 ਵਿਭਾਗਾਂ ਦਾ ਹੱਕ ਦਵਾਉਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਨੀ ਸੀ। ਕਿਸਾਨਾਂ-ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀਆਂ ਖ਼ੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ, ਨਸ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚ ਫਸਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ, ਕਾਨੂੰਨ ਵਿਵਸਥਾ ਦੀ ਮਾੜੀ ਹਾਲਤ ਖਿਲਾਫ਼ ਜਨਤਕ ਲਾਮਬੰਦੀ ਕਰਕੇ ਵੱਡਾ ਅੰਦੋਲਨ ਖੜ੍ਹਾ ਕਰਨਾ ਸੀ।[26] ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਨਾਰਾਜ਼ ਤੇ ਉਦਾਸ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਸਮੂਹ ਸੀ ਜੋ ਰਾਜਨੀਤਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਇਨਕਲਾਬੀ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਤਾਂ ਲਿਆਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਪਰ ਇਹ ਤਬਦੀਲੀ ਕਿਵੇਂ ਆਏਗੀ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਹਰ ਕਿਸੇ ਦੇ ਰਾਹ ਵੱਖਰੇ ਵੀ ਸਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਟਕਰਾਉਂਦੇ ਵੀ ਸਨ। ਇਸ ਲਈ ਇਕੋ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਿਲਦੇ ਜੁਲਦੇ ਵਿਚਾਰ ਅਤੇ ਇੱਕੋ ਨਿਸ਼ਾਨਾ, ਜੋ ਕਿਸੇ ਰਾਜਨੀਤਕ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਉਹ ਗੰਭੀਰ ਤੱਤ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੇ ਜਨਮ ਤੋਂ ਹੀ ਧੁੰਦਲੇ ਅਤੇ ਅਸਪਸ਼ਟ ਸਨ।[28]

ਕਾਰਜ ਸੁਚੀ

|ਨਵੰਬਰ 2013 ਵਿੱਚ ਆਪ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਾਮਰੀ ਨੀਤੀ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ[29]

ਸਮਕਾਲੀ ਰੁਝਾਨ

ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ (ਆਪ) ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਗੱਲ ਬੜੀ ਉੱਭਰ ਕੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਘਮਸਾਣ ਮਚਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਉਂ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਵੇਂ ਬੇਤਰਤੀਬੀ ਹੀ ਇਸ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਤਰਤੀਬ ਤੇ ਤਕਦੀਰ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਪਾਰਟੀ ਨੇ 2014 ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੋਸਤਾਨ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਆਤਮਾ ਨੂੰ ਟੁੰਬਿਆ ਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਆਦਰਸ਼ਵਾਦੀ ਬਦਲ ਵਜੋਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਸ਼ੁਰੂ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਮੁੱਖ ਮਕਸਦ ਤਾਕਤ ਹਾਸਲ ਕਰਨਾ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਹਿੰਦੋਸਤਾਨ ਦੀ ਸਿਆਸੀ ਧਰਾਤਲ ਤੇ ਸਿਆਸੀ ਏਜੰਡੇ ਨੂੰ ਬਦਲਣਾ ਹੈ। ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਟੁੰਬੇ ਹੋਏ ਪੁਰਾਣੇ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਨੇਤਾ, ਲੋਕ ਲਹਿਰਾਂ ਦੇ ਆਗੂ ਤੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੇ ਇਸ ਪਾਰਟੀ ਵੱਲ ਵਹੀਰਾਂ ਘੱਤੀਆਂ। ਪੰਜਾਬ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਕਰਮਭੂਮੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਸੀ ਪਰ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਹਾਰ ‘ਆਪ’ ਦੀ ਕੇਂਦਰੀ ਤੇ ਸਥਾਨਕ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਨੇ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਉਸ ਨਾਲ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਸਿਆਸਤ ਤੋਂ ਹੀ ਟੁੱਟਿਆ ਹੈ ਸਗੋਂ ਉਹ ਹਾਂ-ਮੁਖੀ ਸਿਆਸਤ ਵੱਲੋਂ ਵੀ ਨਿਰਾਸ਼ ਹੋਏ ਹਨ।[30]

ਆਲੋਚਨਾ

ਨਿਵਾਸ ਦੇ ਨਵੀਨੀਕਰਨ

ਅਪ੍ਰੈਲ 2023 ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ, ਦੋਸ਼ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਕਿ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਦੇ ਨਵੀਨੀਕਰਨ ਲਈ ਜਨਤਕ ਫੰਡਾਂ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਹੈ। 29 ਅਪ੍ਰੈਲ 2023 ਨੂੰ ਜਾਂਚ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਸੀਬੀਆਈ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਦੇ ਹਾਊਸ ਕੰਪਲੈਕਸ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ 'ਤੇ ਖਰਚੇ ਗਏ 52.71 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਪਰਦੇ ਦੀ ਲਾਗਤ 7.94 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੱਸੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਵਿਭਾਗ ਇਸ ਸਮੇਂ ਫੰਡਾਂ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਬੇਨਿਯਮੀਆਂ ਦੀ ਪੈਰਵੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।[31]

ਮੀਡੀਆ ਫਿਕਸਿੰਗ

ਮਾਰਚ 2014 ਵਿੱਚ, ਪੱਤਰਕਾਰ ਪੁੰਨਿਆ ਪ੍ਰਸੂਨ ਬਾਜਪਾਈ ਨਾਲ ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਦੇ ਇੱਕ ਲੀਕ ਹੋਏ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ, ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਨੇ ਆਪਣੇ ਅਸਤੀਫੇ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਬਲੀਦਾਨ ਨਾਲ ਕਰਕੇ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਾਂ ਦੇ ਨਿੱਜੀਕਰਨ 'ਤੇ ਇੰਟਰਵਿਊ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਆਪਣੇ ਇੰਟਰਵਿਊ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਬਾਜਪਾਈ ਨੂੰ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਦੇਖਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਮੱਧ-ਵਰਗ ਵਿਰੋਧੀ ਚਿਤਰਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਜਦੋਂ ਇੰਟਰਵਿਊ ਦਾ ਪ੍ਰਸਾਰਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਤਾਂ ਇਹ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਪੁਣਯ ਪ੍ਰਸੂਨ ਬਾਜਪਾਈ ਨੇ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕੀਤੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਅਤੇ ਨੈਤਿਕਤਾ 'ਤੇ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਇਸ ਵਿਵਾਦ ਨੂੰ ਉਸ ਸਮੇਂ ''ਮੀਡੀਆ ਫਿਕਸਿੰਗ'' ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।[32]

ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ ਕਿਰਾਏ 'ਤੇ ਲੈਣਾ

ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2022-23 ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਸਿਰ ਕਰਜ਼ੇ ਦਾ ਬੋਝ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ 3 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਅੰਕੜਾ ਪਾਰ ਕਰ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2023-24 ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਇਸ ਦੇ ਵਧ ਕੇ 3,47,542.39 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਅਜੇ ਵੀ 13 ਸੀਟਾਂ ਵਾਲਾ ਫਾਲਕਨ 2000 ਜਹਾਜ਼ ਕਿਰਾਏ 'ਤੇ ਲਿਆ ਹੈ। ਉਸੇ ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ ਕਿਰਾਇਆ ਛੇ ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਖਰਚਾ 36 ਤੋਂ 40 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਨਹੀਂ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾਵੇਗਾ ਸਗੋਂ ਇਹ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿਖੇ ਹੀ ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਅਤੇ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਠਹਿਰਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ ਨਾ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਲਈ ਭਵੰਤ ਮਾਨ ਵੱਲੋਂ।[33]

ਸ਼ਰਾਬ ਘੁਟਾਲਾ

20 ਅਗਸਤ 2022 ਨੂੰ, ਕੇਂਦਰੀ ਜਾਂਚ ਬਿਊਰੋ (ਸੀਬੀਆਈ) ਨੇ ਸ਼ਰਾਬ ਘੁਟਾਲੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਰਕਾਰ 'ਤੇ ਲਗਾਏ ਗਏ ਦੋਸ਼ਾਂ ਦੀ ਲੜੀ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਉਪ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸਿਸੋਦੀਆ ਦੇ ਨਿਵਾਸਾਂ 'ਤੇ ਛਾਪੇਮਾਰੀ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਮੁੱਦੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਿਵਲ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ’ਤੇ ਵੀ ਛਾਪੇਮਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਸੂਬਾ ਵਿਰੋਧੀ ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਸੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਲਿਆਉਣ ਅਤੇ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਸਜ਼ਾ ਦਿਵਾਉਣ ਲਈ ਏਜੰਸੀ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ।

6 ਸਤੰਬਰ 2022 ਨੂੰ, ਇਨਫੋਰਸਮੈਂਟ ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ (ਈਡੀ) ਨੇ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ 40 ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਛਾਪੇ ਮਾਰੇ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਛਾਪੇ ਸੀਬੀਆਈ ਵੱਲੋਂ ਦਰਜ ਐਫਆਈਆਰ ਦੇ ਆਧਾਰ ’ਤੇ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਨੀਸ਼ ਸਿਸੋਦੀਆ ਨੂੰ ਮੁਲਜ਼ਮ ਵਜੋਂ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਨਿੱਜੀ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਰਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਅਹਾਤੇ ਦੀ ਜਾਂਚ ਅਤੇ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਗਈ।[34]

ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ

ਨੋਟ

ਹਵਾਲੇ

  1. ↑ "Official Spokespersons – Aam Aadmi Party". 7 July 2017. Archived from the original on 15 August 2020. Retrieved 17 August 2020.
  2. ↑ "Party's Address on Website". Archived from the original on 6 April 2018. Retrieved 5 May 2018.
  3. ↑ "CYSS". Archived from the original on 26 June 2014.
  4. ↑ Our Bureau. "AAP to launch youth wing on Sept 27". Business Line. Archived from the original on 6 July 2023. Retrieved 21 September 2014.
  5. ↑ "Richa Pandey Mishra, President, AAP Mahila Shakti". Archived from the original on 5 August 2018. Retrieved 5 August 2018.
  6. ↑ "आप ने बनाई नई टीम मिला नया टास्क". 26 September 2017. Archived from the original on 8 May 2019. Retrieved 22 December 2017.
  7. ↑ "श्रमिक विकास संगठन का हस्ताक्षर अभियान शुरू". Archived from the original on 7 November 2017. Retrieved 22 December 2017.
  8. ↑ "श्रम विकास संगठन ने मांगों को लेकर हस्ताक्षर अभियान शुरू किया". 16 October 2016. Archived from the original on 16 October 2016. Retrieved 22 December 2017.
  9. ↑ "श्रमिकों के 14052 रुपए वेतन को दिल्ली सरकार ने दी मंजूरी". bhaskar.com. Archived from the original on 15 October 2022. Retrieved 4 October 2022.
  10. ↑ "Aam Aadmi Party has a crore members and counting". India Today. 27 January 2014. Archived from the original on 26 August 2019. Retrieved 26 August 2019.
  11. ↑ "Kejriwal & AAP's Tryst With Hindutva – When Populism Trumps Ideology". 6 November 2021. Archived from the original on 1 January 2023. Retrieved 1 January 2023.
  12. ↑ ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named London School of Economics
  13. ↑ "Out of ideas, is AAP struggling to stay politically relevant?". 31 October 2022. Archived from the original on 13 November 2022. Retrieved 28 November 2022.
  14. ↑ "AAP's vision of secularism: Big on intention, weak on substance". 21 March 2014. Archived from the original on 28 April 2022. Retrieved 28 April 2022.
  15. ↑ "India ko no 1 banana hai'-how Kejriwal & AAP are playing the nationalism game this year". 14 August 2022. Archived from the original on 14 August 2022. Retrieved 17 May 2021.
  16. ↑ "Delhi Budget explained: Deshbhakti with 500 national flags, benefits for women and vision 2047". 10 March 2021. Archived from the original on 17 May 2021. Retrieved 17 May 2021.
  17. ↑ "अरविंद केजरीवाल ने इन 3 को बताया AAP की विचारधारा". 30 March 2022. Archived from the original on 1 April 2022. Retrieved 30 March 2022.
  18. ↑ "Understanding the Social Content of the Aam Aadmi Party". Archived from the original on 27 November 2022. Retrieved 27 November 2022.
  19. ↑ "Is AAP socialist or capitalist, or just pragmatic?". December 2015. Archived from the original on 14 June 2021. Retrieved 12 March 2021.
  20. ↑ "How AAP beat BJP at its own game, writes Shekhar Gupta". 11 February 2020. Archived from the original on 27 November 2022. Retrieved 27 November 2022.
  21. ↑ "On the Verge of Extinction". Economic & Political Weekly. 50 (8). 2015-02-21. Archived from the original on 18 August 2022. Retrieved 1 January 2023.
  22. ↑ "Election Commission grants national party status to AAP Dated 10.04.2023". The Hindu. India. 2013. Archived from the original on 10 April 2023. Retrieved 10 April 2023.
  23. ↑ ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named INDIA alliance
  24. ↑ "AAP, Twenty20 part ways in Kerala". The Hindu (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2023-12-07. Retrieved 2023-12-27.
  25. ↑ http://www.aamaadmiparty.org/
  26. ↑ 26.0 26.1 ਹਮੀਰ ਸਿੰਘ (2018-08-06). "ਬਦਲਵੇਂ ਸਿਆਸੀ ਮਾਡਲ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਵਿਸਰਿਆ". ਪੰਜਾਬੀ ਟ੍ਰਿਬਿਊਨ (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Retrieved 2018-08-07. {{cite news}}: Cite has empty unknown parameter: |dead-url= (help)[permanent dead link]
  27. ↑ "'ਆਪ' ਦੀ 'ਖ਼ਾਸ' ਸਿਆਸਤ". Tribune Punjabi (in ਹਿੰਦੀ). 2019-01-22. Retrieved 2019-01-22.[permanent dead link]
  28. ↑ ਕਰਮਜੀਤ ਸਿੰਘ (2018-07-23). "ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਵਜੂਦ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ?". ਪੰਜਾਬੀ ਟ੍ਰਿਬਿਊਨ. Retrieved 2018-08-08. {{cite news}}: Cite has empty unknown parameter: |dead-url= (help)[permanent dead link]
  29. ↑ "Aam Aadmi Party— Agenda". Aam Aadmi Party. Retrieved 13 June 2013.
  30. ↑ "'ਆਪ' ਦੇ ਆਪਣੇ ਵਿਰੋਧਾਭਾਸ - Tribune Punjabi". Tribune Punjabi (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). 2018-11-02. Retrieved 2018-11-03.[permanent dead link]
  31. ↑ Livemint (2023-09-27). "Kejriwal bungalow controversy: CBI registers Preliminary Enquiry". mint (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2024-02-18.
  32. ↑ "Media fixing: Why 'leaked' video of Kejriwal, journalist is a big deal". Firstpost (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). 2014-03-10. Retrieved 2024-02-18.
  33. ↑ "Arvind Kejriwal keeps Punjab Chief Minister Bhagwant Mann by his side because...: Nirmala Sitharaman hits out". India Today (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2024-02-18.
  34. ↑ "Delhi excise policy case: ED raids 35 locations across the country". The Indian Express (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2022-09-06. Retrieved 2024-02-18.

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ

ਵਿਕੀਮੀਡੀਆ ਕਾਮਨਜ਼ ਉੱਤੇ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਮੀਡੀਆ ਹੈ।
"https://pa.wikipedia.org/w/index.php?title=ਆਮ_ਆਦਮੀ_ਪਾਰਟੀ&oldid=751608" ਤੋਂ ਲਿਆ