Tekst źródłowy strony Johan Cruijff

{{Piłkarz infobox
 |imię i nazwisko            = Johan Cruĳff
 |imię i nazwisko org        = 
 |grafika                    = Johan Cruyff 1974c.jpg
 |opis grafiki               = Johan Cruijff (1974)
 |pełne imię i nazwisko      = Hendrik Johannes Cruĳff
 |imię i nazwisko urodzenia  = 
 |data urodzenia             = [[25 kwietnia]] [[1947]]
 |miejsce urodzenia          = [[Amsterdam]]
 |data śmierci               = [[24 marca]] [[2016]]
 |miejsce śmierci            = [[Barcelona]]
 |obywatelstwo               = 
 |wzrost                     = 178 cm<ref>{{Cytuj stronę | url = https://www.goal.com/en-gb/people/netherlands/37044/johan-cruyff | tytuł = Johan Cruyff - Goal.com | opublikowany = goal.com | archiwum = https://web.archive.org/web/20190425060334/https://www.goal.com/en-gb/people/netherlands/37044/johan-cruyff | zarchiwizowano = 2019-04-25 | język = en}}</ref>
 |pozycja                    = [[napastnik]], ofensywny [[Pomocnik (piłka nożna)|pomocnik]]
 |klub                       = 
 |numer w klubie             = 
 |kariera juniorska          = ! 1957–1963 ! [[AFC Ajax]]
 |kariera seniorska          = ! 1964–1973 ! [[AFC Ajax]]         ! 240 ! 190
! 1973–1978 ! [[FC Barcelona]]           ! 143 !  48
! 1979–1980 ! [[Los Angeles Aztecs]]     !  23 !  13
! 1980–1981 ! [[Washington Diplomats]]   !  30 !  12
! 1981      ! [[Levante UD]]  !  10 !   2
! 1981–1983 ! [[AFC Ajax]]         !  36 !  14
! 1983–1984 ! [[Feyenoord]]    !  33 !  11
 |data seniorzy              = 
 |kariera reprezentacyjna    = ! 1966–1977 ! {{Reprezentacja|NED|pn}}   !  48 !  33
! 1976      ! {{Reprezentacja|ES-CT|pn}} !   1 !   0
 |data reprezentacja         = 
 |kariera trenerska          = ! 1985–1988 ! [[AFC Ajax|Ajax Amsterdam]]
! 1988–1996 ! [[FC Barcelona]]
! 2009–2013 ! [[Reprezentacja Katalonii w piłce nożnej mężczyzn|Katalonia]]
 |faksymile                  = 
 |opis faksymile             = 
 |medale                     = {{Medalista infobox/nagłówek|[[Mistrzostwa świata w piłce nożnej mężczyzn|MŚ]]}}
{{Medalista infobox/MŚ|PN|Niemcy|1974|srebro|piłka nożna}}
{{Medalista infobox/nagłówek|[[Mistrzostwa Europy w piłce nożnej|ME]]}}
{{Medalista infobox/ME|PN|Jugosławia|1976|brąz|piłka nożna}}
 |odznaczenia                = [[Plik:Cross of Saint George (Catalan Government Award).svg|40px|Nagroda – Krzyż św. Jerzego]]
 |commons                    = Category:Johan Cruijff
 |wikicytaty                 = Johan Cruijff
 |www                        = 
}}
'''Johan Cruĳff''', właśc. '''Hendrik Johannes Cruĳff''' {{wymowa|JohanCruiff.ogg|wymowa}} (ur. [[25 kwietnia]] [[1947]] w [[Amsterdam]]ie, zm. [[24 marca]] [[2016]] w [[Barcelona|Barcelonie]]) – [[Holandia|holenderski]] [[piłkarz]] grający na pozycji [[napastnik|napastnika]] lub ofensywnego [[Pomocnik (piłka nożna)|pomocnika]], [[Reprezentacja Holandii w piłce nożnej mężczyzn|reprezentant kraju]], [[trener]].

Jeden z najlepszych zawodników w historii [[Piłka nożna|piłki nożnej]]. Wychowanek [[AFC Ajax|Ajaxu]], zawodnik [[Hiszpania|hiszpańskiej]] [[FC Barcelona|FC Barcelony]], [[Stany Zjednoczone|amerykańskiego]] [[Los Angeles Aztecs]], [[Washington Diplomats]], [[Hiszpania|hiszpańskiego]] [[Levante UD|Levante]] oraz [[Feyenoord]]u, trzykrotny zdobywca [[Złota Piłka|Złotej Piłki]] (1971, 1973, 1974). Z [[Reprezentacja Holandii w piłce nożnej mężczyzn|reprezentacją Holandii]] zdobył [[Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1974|wicemistrzostwo świata 1974]] oraz brązowy medal [[Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 1976|mistrzostw Europy 1976]]. Jako trener prowadził [[AFC Ajax|Ajax]] oraz [[FC Barcelona|FC Barcelonę]], która pod wodzą Cruijffa nazywana była ''Dream Teamem''<ref>{{cytuj stronę |url= http://www.ifhof.com/hof/cruyff.asp |tytuł= Johan Cryuff-International Hall of Fame |opublikowany= www.ifhof.com |język= en |data dostępu= 2007-04-09}}</ref> oraz [[Reprezentacja Katalonii w piłce nożnej mężczyzn|reprezentację Katalonii]]. Poza [[Holandia|Holandią]] jego nazwisko zapisywane jest często jako '''Cruyff''' (zobacz sekcję [[#Pisownia nazwiska|pisownia nazwiska]]).

== Wczesne życie ==
Hendrik Johannes Cruĳff urodził się 25 kwietnia 1947 roku o godzinie 13 na przedmieściach [[Amsterdam]]u, przy ulicy Weidestraat, pół kilometra od stadionu [[De Meer Stadion|De Meer]], na którym grał stołeczny [[AFC Ajax|Ajax Amsterdam]]. Dorastał w mieszczańskiej rodzinie, ojciec Hermanus Cornelis Cruĳff był właścicielem sklepu spożywczego, zaś matka – Petronella Bernarda Draaĳer pomagała w prowadzeniu rodzinnego interesu. Od najmłodszych lat Jopie, jak zwykła wołać na niego matka, spędzał całe dnie na grze w uliczną piłkę nożną i robił to na tyle intensywnie, że tygodniowo zużywał jedną parę butów. W wieku 10 lat został wyłowiony przez skautów Ajaksu spośród dużej grupy młodych piłkarzy. Gdy miał 12 lat, 8 lipca 1959 jego ojciec zmarł na [[Zawał mięśnia sercowego|atak serca]]. Chłopiec mocno przeżył śmierć ojca i twierdził, że wciąż czuje jego obecność. Rodzina była zmuszona sprzedać sklep i poszukać nowych źródeł dochodu – matka Johana podjęła pracę w charakterze sprzątaczki w Ajaksie. Dwa lata później człowiek odpowiadający za utrzymanie w murawy amsterdamskiego stadionu przyjął młodego Cruĳffa do pomocy. Jego zadaniem było sypanie piasku na boisku po ulewnym deszczu oraz zatykanie chorągiewek w jego rogach. W wolnych chwilach cały czas grał w piłkę, głównie ze starszymi od siebie zawodnikami. W wieku 14–15 lat za partnerów miał 18-letnich i starszych piłkarzy, co powodowało, że przewadze fizycznej rywali przeciwstawiał coraz lepszą technikę.

== Kariera piłkarska ==
=== Ajax Amsterdam ===
W 1962 roku czytelnicy klubowego pisma Ajaksu dowiedzieli się, że w klubie rośnie talent, który warto obserwować podczas meczów. 24 października 1964 roku trener [[Vic Buckingham]] pozwolił siedemnastolatkowi zagrać w towarzyskim spotkaniu z [[Helmondia '55]]. Jednak prawdziwy debiut nastąpił 14 listopada tego roku podczas występu przeciwko drużynie [[FC Groningen]]. Ajax przegrał 1:3, ale Cruĳff strzelił swoją pierwszą bramkę na trzy minuty przed końcem spotkania. Sezon 1964/65 ''Joden'' skończyli na najniższym miejscu w historii, tj. trzynastym w Eredivisie, która liczyła wówczas 16 zespołów<ref>{{cytuj stronę |url= http://www.eredivisie.nl/history/1964-1965.html |tytuł= Historie eredivisie competitie 1964–1965 |opublikowany= eredidivie.nl |język= nl |data dostępu= 2008-05-13 |archiwum= https://web.archive.org/web/20081120101041/http://www.eredivisie.nl/history/1964-1965.html |zarchiwizowano= 20 listopada 2008}}</ref>.
O młodym zawodniku zaczęło być głośno w kolejnym sezonie. Miejsce w podstawowym składzie wywalczył po strzeleniu dwóch bramek w meczu przeciwko [[AFC DWS|Door Wilskracht Sterk]] rozegranym 24 listopada 1965. W siedmiu meczach strzelił 8 bramek, a w marcu 1966 zdobył 3 gole w wygranym 6-2 spotkaniu z Telstar. Cztery dni później, w pucharowym pojedynku z BV Veendam, napastnik czterokrotnie trafił do siatki rywali, co w całym sezonie udało mu się 25 razy (w 23 meczach). Ajax zdobył mistrzostwo, a Cruĳff został zauważony przez selekcjonera [[Reprezentacja Holandii w piłce nożnej mężczyzn|reprezentacji Holandii]], [[George Kessler]]a. Zawodnik wyróżniał się [[Drybling (piłka nożna)|dryblingiem]], szybkością oraz nieszablonową wizją gry. Debiut w meczu międzypaństwowym miał miejsce 7 września w [[Rotterdam]]ie w meczu z [[Reprezentacja Węgier w piłce nożnej mężczyzn|Węgrami]], a Cruĳff w końcówce spotkania strzelił wyrównującą bramkę. 6 listopada, w swoim drugim meczu w kadrze, przeciwko [[Reprezentacja Czechosłowacji w piłce nożnej mężczyzn|Czechosłowacji]] na [[Olympisch Stadion (Amsterdam)|Stadionie Olimpĳskim w Amsterdamie]], Cruĳff jako pierwszy w historii reprezentant Holandii musiał zejść z boiska po otrzymaniu czerwonej kartki. Poirytowany skutecznymi interwencjami Hrovatha i Popluhara, Cruĳff rzucił się na tego drugiego z pięściami, za co został ukarany przez sędziego Glöcknera z [[Niemiecka Republika Demokratyczna|NRD]]. W związku z dyskwalifikacją przez krajową federację następny raz zagrał w reprezentacji dopiero 13 września 1967, strzelając jedynego gola w meczu z [[Reprezentacja Niemieckiej Republiki Demokratycznej w piłce nożnej mężczyzn|NRD]]. Wcześniej, 7 grudnia 1966 w ćwierćfinale [[Liga Mistrzów UEFA|Pucharu Europy]] Ajax wygrał u siebie z [[Liverpool F.C.|Liverpoolem]] aż 5:1. Choć drużyna z Amsterdamu poległa w następnej rundzie, to drużyna z Holandii została dostrzeżona na europejskiej arenie. W sezonie 1966/67 Ajax ponownie okazał się najlepszy w kraju zdobywając dublet, a młody napastnik został królem strzelców strzelając 33 gole. Kolejny rok to wygrana stołecznego zespołu w lidze i wyróżnienie Cruĳffa jako najlepszego holenderskiego piłkarza. 28 maja 1969 Ajax zagrał w finale Pucharu Europy, w którym przegrał z [[Włochy|włoskim]] [[A.C. Milan]] 1-4.

W wieku 20 lat strzelił 6 goli w jednym meczu. Pechowy bramkarz, [[Gerrit Vooys]] wspominając ten mecz z listopada 1967 powiedział ''Gdyby to był ktoś inny byłoby to straszne, ale jeśli chodzi o Cruĳffa poczytuje to sobie za szczególny, choć negatywny zaszczyt''.

Pierwszy raz z numerem „14” zagrał 30 listopada 1970. Po kontuzji pachwiny przez którą stracił początek sezonu, powrócił na mecz z [[PSV Eindhoven]]. Jego dotychczasowy numer – dziewiątkę przejął wtedy [[Gerrie Mühren]], a po dobrym występie Cruĳffa gazety pisały, że jedyną rzeczą której mu brakowało była poprzednia koszulka. Jednak Cruĳff został przy nowym numerze i dla wielu kibiców stał się jego synonimem. W Ajaksie i reprezentacji Holandii grał z nim do końca kariery. Podczas [[Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1974|mundialu w Niemczech]] tylko ''El Salvador'' mógł wybrać numer, a w wyniku decyzji selekcjonera Michelsa, reszta zawodników otrzymała trykoty zgodnie z kolejnością alfabetyczną.

Z Cruĳffem w składzie Ajax osiągnął bezprecedensową serię sukcesów zdobywając najważniejsze trofea w klubowej piłce nożnej. Holendrzy trzykrotnie zdobywali [[Liga Mistrzów UEFA|Puchar Europy]] (1971–1973), raz [[Puchar Interkontynentalny w piłce nożnej|Pucharu Interkontynentalny]] (1972), a ich widowiskowy styl stał się wizytówką futbolu totalnego.

W 1971 roku Ajax dotarł do finału Pucharu Europy i 2 czerwca zwyciężył w finale na [[Stadion Wembley (1923)|Wembley]] z [[Grecja|greckim]] [[Panathinaikos AO|Panathinaikosem Ateny]] 2:0, a Cruĳff zdobył swoją pierwszą Złotą Piłkę.

W kolejnym sezonie Holender z 25 bramkami zdobył tytuł króla strzelców Eredivisie. Do drużyny dołączyli nowi zawodnicy – [[Ruud Krol]] oraz [[Johan Neeskens]]. Ajax wygrał wszystkie rozgrywki – zdobył mistrzostwo i puchar kraju, Puchar Europy oraz [[Puchar Interkontynentalny w piłce nożnej|Pucharu Interkontynentalny]] (4-1 w dwumeczu z [[CA Independiente]]) oraz [[Superpuchar Europy UEFA]] (6-3 z [[Rangers F.C.|Rangers]]).

=== FC Barcelona ===
13 sierpnia 1973 roku zawodnik podpisał kontrakt z [[FC Barcelona]]. Transfer był skomplikowany, a Barça po raz pierwszy wykazała zainteresowanie zawodnikiem w 1970 roku. Ajax zażądał za piłkarza 24 mln peset, co było w tamtych czasach ceną bardzo wysoką, ale możliwą do zaakceptowania przez [[Katalonia|Katalończyków]]. Na przeszkodzie stanął obowiązujący w [[Hiszpania|Hiszpanii]] od 1969 roku zakaz zatrudniania zagranicznych piłkarzy. Ówczesny prezydent ''Dumy Katalonii'', [[Agustí Montal Costa]], ze względu na transfer Holendra bez skutku próbował zmienić decyzję władz hiszpańskiej federacji. W głosowaniu, które odbyło się 9 marca 1970 roku przedstawiciele klubów zadecydowali, że zakaz sprowadzania zawodników z zagranicy będzie utrzymany. Zniesiono go dopiero trzy lata później i ''Blaugrana'' od razu wznowiła starania o pozyskanie Cruĳffa. Tym razem na przeszkodzie próbował stanąć prezydent Ajaksu, van Praag, który nie chciał stracić najlepszego zawodnika. Cruĳff jednak odmówił dalszej gry w barwach dotychczasowej drużyny zapowiadając, że jeśli nie dostanie zgody na transfer, to zakończy karierę. Negocjacje przeciągały się, a włodarze katalońskiego klubu zaczęli się zastanawiać nad transferem niemieckiego napastnika – [[Gerd Müller|Gerda Müllera]]. Ostatecznie prezydent van Praag, który zgodził się przybyć do [[A Coruña|La Coruñy]], gdzie przy okazji pobytu Ajaksu na turnieju Trofeo Teresa Herrera spotkał się z działaczami z Katalonii. Za najlepszego gracza zespołu zażądał 3 mln dolarów (po milionie za każdy rok kontraktu), co było kwotą bardzo wysoką. Po długich negocjacjach w których uczestniczył również nowy trener Barçy, Rinus Michels, w końcu sfinalizowano umowę<ref>{{cytuj stronę |url= http://www.blaugrana.pl/index.php?goto=news&news=5431 |tytuł= 30 lat temu Cruyff związał się z Barceloną |opublikowany= Barcelona On-Line |język= pl |data dostępu= 2008-05-14}}</ref>.

Kwota transferu wyniosła 65 mln 283 tys. peset, czyli 1,3 mln dolarów, co było ówczesnym rekordem świata. Menadżerem piłkarza był teść zawodnika, amsterdamski jubiler Cor Coster. Indywidualny kontrakt to 1 mln dolarów (500 tys. w ciągu piętnastu dni od podpisania umowy, a kolejne 500 tys. w miesięcznych ratach przez okres obowiązywania kontraktu). Ostatnim spotkaniem Cruĳffa w Ajaksie był drugi mecz sezonu 1973/74 19 sierpnia z [[FC Amsterdam]] (6-1).

W swoim pierwszym sezonie Holender zmienił oblicze drużyny. Z powodu kłopotów transferowych, zadebiutował dopiero w ósmej kolejce ligowej, kiedy Katalończycy okupowali dolną strefę tabeli z jedynie 4 punktami na koncie. Debiut przypadł na 28 października, kiedy Barça wygrała 4-0 z Granadą, a zawodnik strzelił 2 bramki. Od chwili pierwszego występu Holendra zespół nie zanotował ani jednej porażki przez 26 spotkań. FC Barcelona zdobyła pierwsze od 14 lat mistrzostwo Hiszpanii. Zawodnik szybko zdobył serca ''[[culés]]'' mówiąc publicznie, że nie mógłby zagrać w [[Real Madryt|Realu Madryt]], klubie związanym z [[Francisco Franco|Franco]].

Do historii przeszedł strzelony w powietrzu w ekwilibrystyczny sposób gol w meczu z [[Atlético Madryt]], który nazywano ''Le but d’Imposible de Cruyff'' (''Niemożliwy gol Cruyffa'') i ''Phantom Gol''<ref>[http://www.youtube.com/watch?v=vfvf91EHToo El golàs de Cruyff al Atlético de Madrid (1973/1974)], youtube.com.</ref>.

W meczu ze stołecznym [[Real Madryt|Realem]] na [[Estadio Santiago Bernabéu]] 17 lutego 1974 roku ''Duma Katalonii'' wygrała 5-0, co jest najwyższa porażką ''Królewskich'' w [[El Clásico]].

Kolejny sezon w Barcelonie był mniej udany, piłkarz notował słabsze występy. W pamięci kibiców został incydent z meczu z [[Málaga CF|Malagą]], kiedy pochodzący z Nawarry arbiter Orrantia ukarał go pierwszą podczas kariery w Hiszpanii czerwoną kartką. Niemogący pogodzić się karą zawodnik odmówił opuszczenia murawy i musiano siłą usunąć go z boiska.

Wkrótce Michels rozstał się z klubem, zaś wybrany na jego następcę [[Hennes Weisweiler]] wprowadził w drużynie żelazną dyscyplinę. W ligowym meczu z [[Sevilla FC|Sevillą]], Niemiec postanowił zdjąć największą gwiazdę klubu i wpuścić zamiast niego Fortesa. Cruĳff poczuł się urażony, co stało się powodem konfliktu z trenerem. Holender oznajmił, że klub musi wybrać między nim a szkoleniowcem. Ostatecznie Niemiec zrezygnował i zastąpił go [[Laureano Ruiz]], a wkrótce potem trenerem został ponownie Michels. Piłkarz wywołał jednak kolejny skandal, ponownie w meczu z [[Málaga CF|Malagą]]. Znowu ukarany czerwoną kartką Holender, dopuścił się obrazy sędziego Melero, czego konsekwencją było odsunięcie piłkarza od 3 spotkań ligowych. Próby tłumaczenia, jakoby arbiter błędnie zinterpretował słowa skierowane do kolegi z drużyny – [[Manilo Clares]]a niewiele pomogły. Osłabiona Barca zakończyła sezon na drugim miejscu w lidze.[[Plik:Cruijff afscheidswedstrijd bij Ajax.jpg|thumb|Johan Cruĳff, 1978]]
Sezon 1977/1978 przyniósł [[FC Barcelona|FC Barcelonie]] [[Puchar Króla Hiszpanii w piłce nożnej mężczyzn|Puchar Króla]], trzecie [[Primera División|wicemistrzostwo Hiszpanii]] z rzędu i zmianę prezydenta klubu. [[Josep Lluís Núñez]] pokonał w wyborach dotychczasowego sternika – Montala. Borykający się z poważnymi problemami finansowymi Cruĳff (za radą nieuczciwego wspólnika zainwestował w chybiony interes w [[Lleida|Lleidzie]], przez co stanął na skraju bankructwa) zdecydował się przenieść do [[Stany Zjednoczone|USA]] i przyjąć lukratywną propozycję jednego z klubów tamtejszej ligi. ''El Flaco'' odszedł po pięciu latach i rozegraniu 227 spotkań w barwach klubowych (139 w La Liga, 7 w Pucharze Europy, 8 w Pucharze Hiszpanii, 26 w rozgrywkach UEFA, 47 w towarzyskich) i zdobyciu w nich 88 goli (47 w lidze, 1 w Pucharze Hiszpanii, 12 w UEFA i 28 w towarzyskich).

=== Dalsza kariera ===
Kuszony przez [[New York Cosmos]] (gdzie grali m.in. [[Pelé]] i [[Franz Beckenbauer]]), w barwach którego zagrał kilka spotkań towarzyskich, Cruĳff trafił do [[Los Angeles Aztecs]]. W debiucie 23 maja 1979 zdobył 2 bramki w wygranym 3-0 spotkaniu. W swoim pierwszym sezonie za oceanem Holender strzelił 16 bramek w 27 meczach i został uhonorowany wyróżnieniem dla najbardziej wartościowego zawodnika North American Soccer League (NASL).

Po sezonie gry w Washington Diplomats i kolejnej nagrodzie dla najlepszego piłkarza ligi, piłkarz zdecydował się na powrót do Europy. W marcu 1981 na krótko trafił do [[Levante UD]], gdzie zagrał 10 spotkań i strzelił 2 gole, ale szybko odszedł z powodu nieosiągnięcia finansowego porozumienia z klubem<ref>{{cytuj stronę |url= http://www.cruijff.com/eng/player/levante_eng/ |tytuł= Short period with Levante |opublikowany= cruijff.com |język= en |data dostępu= 2008-05-13}}</ref>. Następnie na krótko powrócił do Washington Diplomats (5 meczów, 2 bramki), a wieku 34 lat podpisał dwuletni kontrakt z Ajaksem.

Sezon 1981/82 rozpoczął od zdobycia kilku wyjątkowych bramek (m.in. przelobowanie [[Edward Metgod|Edwarda Metgoda]] 6 grudnia<ref>{{cytuj stronę |url= http://www.cruijff.com/eng/player/ajax_eng/ |tytuł= Playing for Ajax |opublikowany= cruijff.com |język= en |data dostępu= 2008-05-13}}</ref>), a zakończył go z dorobkiem 14 trafień. Dużym wydarzeniem było niekonwencjonalne wykonanie rzutu karnego w meczu z Helmond Sport w 1982 roku. Zamiast strzelić z 11 metrów do bramki Holender podał w bok, do kolegi z drużyny Jespera Olsena, który oddał ją z powrotem, a Cruĳff strzelił do bramki obok [[Otto Versfeld|Otto Verfelda]]<ref>[http://www.youtube.com/watch?v=_Gi98iEziKQ The best penalty in the world!], youtube.com.</ref>.

W kwietniu 1983 roku, w meczu z [[NEC Nijmegen|NEC Nĳmegen]] Cruĳff został zmieniony przez debiutanta, niespełna 18-letniego [[Marco van Basten]]a.

Choć w ciągu dwóch lat w Ajaksie, Cruĳff zdobył dwa mistrzostwa kraju, klub nie zdecydował się na przedłużenie kontraktu. Włodarze klubu stwierdzili, że czas holenderskiego internacjonała minął bezpowrotnie, a prezydent [[Ton Harmsen]] publicznie stwierdził, że gracz jest już za stary. Urażony piłkarz podpisał kontrakt z odwiecznym rywalem Ajaksu – [[Feyenoord]]em. 36-latek, wygrywając z Ajaksem wszystkie możliwe rozgrywki (8 mistrzostw kraju, tyleż samo pucharów, 3 Pucharu Europy, Puchar Interkontynentalny i Superpuchar Europy) postanowił powiększyć swój dorobek z zespołem odwiecznego rywala. Po jego przyjściu niemogący przełamać supremacji Ajaksu klub z portowego miasta zdobył pierwsze od 9 lat mistrzostwo, do którego dołożył puchar kraju. Cruĳff do końca odgrywał w drużynie pierwszoplanową rolę, a po sezonie zakończył karierę. W wieku 37 lat na pożegnanie powiedział ''Jestem profesjonalistą. Nie mogę mówić, że jestem stary, zmęczony i prosić o wystawienie mnie na pół meczu. Wszystko, albo nic...''

== Kariera reprezentacyjna ==
Johan Cruijff debiut w [[Reprezentacja Holandii w piłce nożnej mężczyzn|reprezentacji Holandii]] zaliczył 7 września 1966 roku w zremisowanym 2:2 meczu z [[Reprezentacja Węgier w piłce nożnej mężczyzn|reprezentacją Węgier]] rozegranym na [[Stadion Feijenoord|Stadionie Feijenoord]] w [[Rotterdam]]ie w ramach [[Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 1968 (eliminacje)|eliminacji do mistrzostw Europy 1968]], w którym Cruijff strzelił swojego pierwszego gola dla ''Pomarańczowych''.

=== Mundial 1974 ===
[[Plik:Oefeninterland Nederland tegen Argentinië 4-1; nr. 6, 7 Cruyff, kop.jpg|thumb|220px|Cruĳff w meczu z Argentyną, 1974]]
[[Plik:Bundesarchiv Bild 183-N0716-0314, Fußball-WM, BRD - Niederlande 2-1.jpg|thumb|left|Johan Cruĳff, MŚ 1974]]
Punktem przełomowym w karierze Cruijffa [[Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1974|mistrzostwa świata 1974]] rozegrane w [[Niemcy|RFN]]-ie, na które Pomarańczowi zakwalifikowali się do po raz pierwszy od [[Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1938|mistrzostw świata 1938]] we [[Francja|Francji]]. Drużyna ''Pomarańczowych'', w której Cruijff był [[Kapitan (piłka nożna)|kapitanem]], w drodze do finału rozegrała 6 meczów (z [[Reprezentacja Urugwaju w piłce nożnej mężczyzn|reprezentacją Urugwaju]], [[Reprezentacja Szwecji w piłce nożnej mężczyzn|reprezentacją Szwecji]], [[Reprezentacja Bułgarii w piłce nożnej mężczyzn|reprezentacją Bułgarii]], [[Reprezentacja Argentyny w piłce nożnej mężczyzn|reprezentacją Argentyny]], [[Reprezentacja Niemieckiej Republiki Demokratycznej w piłce nożnej mężczyzn|reprezentacją NRD]] i [[Reprezentacja Brazylii w piłce nożnej mężczyzn|reprezentacją Brazylii]]), w których strzeliła 14 goli, tracąc przy tym jednego. Piłkarskie środowidko było zachwycone [[Futbol totalny|futbolem totalnym]] selekcjonera [[Reprezentacja Holandii w piłce nożnej mężczyzn|reprezentacji Holandii]] – [[Rinus Michels|Rinusa Michelsa]] oraz Cruijffem, który był dyrygentem zespołu oraz nazywany ''Boskim Johanem'' i drużyna była stawiana w roli faworyta do triumfu w turnieju, jednak [[Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1974#Finał|mecz finałowy]] rozegrany 7 lipca 1974 roku na [[Olympiastadion München|Stadionie Olimpijskim]] w [[Monachium]] wygrała [[Reprezentacja Niemiec w piłce nożnej mężczyzn|reprezentacja RFN]] 1:2, mimo że ''Pomarańczowi'' w 2. minucie prowadzili 1:0 po golu z [[Rzut karny (piłka nożna)|rzutu karnego]] [[Johan Neeskens|Johana Neeskensa]] i ostatecznie ''Pomarańczowi'', mimo że powszechnie uznani zostali za najlepszą drużynę turnieju, musieli zadowolić się wicemistrzostwem świata, a Cruijff w tym samym roku po raz drugi zdobył [[Złota Piłka|Złotą Piłkę]].

=== Mistrzostwa Europy 1976 ===
Cruijff był czołowym zawodnikiem [[Reprezentacja Holandii w piłce nożnej mężczyzn|reprezentacji Holandii]] podczas [[Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 1976|mistrzostw Europy 1976]] w [[Jugosławia|Jugosławii]], na które ''Pomarańczowi'' awansowali pokonując w eliminacjach m.in.: [[Reprezentacja Polski w piłce nożnej mężczyzn|reprezentację Polski]], wygrywając decydujący mecz 3:0 rozegrany 15 października 1975 roku na [[Olympisch Stadion (Amsterdam)|Stadionie Olimpijskim]] w [[Amsterdam]]ie. Na tym turnieju drużyna selekcjonera [[George Knobel|George'a Knobela]] przegrała w półfinale 3:1 po dogrywce z [[Reprezentacja Czechosłowacji w piłce nożnej mężczyzn|reprezentacją Czechosłowacji]], natomiast w meczu o 3. miejsce wygrała 3:2 po dogrywce z [[Reprezentacja Jugosławii w piłce nożnej mężczyzn|reprezentacją Jugosławii]] i ostatecznie zdobyła brązowy medal, co wobec wysokich oczekiwań przyjęto dość chłodno. Niektórzy zawodnicy, jak np. [[Ruud Geels]], publicznie protestowali przeciwko ustalaniu składu przez gwiazdę [[FC Barcelona|FC Barcelony]]. Po półfinałowym meczu z [[Reprezentacja Czechosłowacji w piłce nożnej mężczyzn|reprezentacją Czechosłowacji]] Cruĳff obraził się i opuścił zgrupowanie. Kibice i dziennikarze zbojkotowali mecz o 3. miejsce w proteście przeciw konfliktowości zawodników oraz przedkładaniu indywidualnych interesów ponad dobro drużyny (chodziło głównie o Cruĳffa).

=== Koniec kariery reprezentacyjnej ===
Po udanych [[Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1978 (eliminacje strefy UEFA)|eliminacjach do mistrzostw świata 1978]] w Cruijff odmówił wyjazdu na [[Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1978|turniej]] w [[Argentyna|Argentynie]], tłumacząc decyzję rządami [[Dyktatura wojskowa|junty wojskowej]] w kraju gospodarza turnieju. W 2008 roku, w wypowiedzi dla radia Catalunya powiedział, że w 1977 roku miała miejsce próba porwania, podczas której grożono mu bronią i był związany, podobnie jak jego żona. Przez 4 miesiące po tym zdarzeniu jego dom oraz rodzina byli pod ochroną<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.guardian.co.uk/football/2008/apr/16/newsstory.sport15|tytuł=Kidnappers made Cruyff miss World Cup|autor=Paul Doyle|opublikowany=eredidivie.nl|język=en|data dostępu=2008-05-14}}</ref>. Holender powiedział, że ''żeby zagrać na mundialu trzeba być gotowym na 200%'' i ''są momenty w życiu kiedy ważne są inne wartości''. Ostatecznie w latach 1966–1977 Johan Cruijff w reprezentacji Holandii rozegrał 48 meczów (w tym 34 w roli [[Kapitan (piłka nożna)|kapitana]]), w których strzelił 33 gole.

=== Reprezentacja Katalonii ===
Johan Cruijff 9 czerwca 1976 roku na [[Camp Nou]] w [[Barcelona|Barcelonie]] wystąpił w towarzyskim meczu [[Reprezentacja Katalonii w piłce nożnej mężczyzn|reprezentacji Katalonii]] przeciwko [[Reprezentacja Związku Radzieckiego w piłce nożnej mężczyzn|reprezentacji ZSRR]], który zakończył się remisem 1:1.

== Styl gry ==
Nawiązując do koncepcji „trenera stulecia” według [[FIFA]] – [[Rinus Michels|Rinusa Michelsa]], ''Boskiego Johana'' można nazwać piłkarzem totalnym<ref>{{cytuj stronę |url= http://news.bbc.co.uk/sportacademy/hi/sa/football/features/newsid_3301000/3301407.stm |tytuł= The total footballer |opublikowany= news.bbc.co.uk |język= en |data dostępu= 2008-05-14}}</ref><ref>{{cytuj stronę |url= http://www.laureus.com/winners?q=node/1084 |tytuł= Winner 2006 – Laureus Lifetime Achievement Award |opublikowany= laureus.com |język= en |data dostępu= 2008-05-14 |archiwum= https://web.archive.org/web/20071213104155/http://www.laureus.com/winners?q=node%2F1084 |zarchiwizowano= 13 grudnia 2007}}</ref>.
Podczas kariery powszechnie nazywano go piłkarzem 2000. roku, bo tak zdaniem wielu wyprzedzał swoje czasy. Głównymi walorami piłkarza był wizja gry, przewidywanie zdarzeń na boisku, a także szybkość, drybling i elegancja na boisku. {{Cytat
 |treść = ''Gdy śledziłeś ruchy jego ciała, a nie piłki, to już byłeś przegrany''
}} wspominał były kolega z Ajaksu, [[Wim Suurbier]]. Cruijff był urodzonym przywódcą, a koledzy słuchali jego uwag – przez większość kariery był kapitanem drużyn w których występował.

Koncepcja Rinusa Michelsa oparta była na wymienności pozycji, gdzie każdy zawodnik mógł być w odpowiednim momencie zarówno napastnikiem, jak i obrońcą, zmieniła piłkę nożną. Najwybitniejszym zawodnikiem futbolu totalnego był właśnie Cruijff, który odgrywał kluczową rolę zarówno w klubie, jak i w reprezentacji<ref name="ifhof">{{cytuj stronę |url= http://www.ifhof.com/hof/cruyff.asp |tytuł= Johan Cruyff |opublikowany= ifhof.com |język= en |data dostępu= 2008-05-13}}</ref>. Michels określił go tak: {{Cytat
 |treść = ''To geniusz, który z sobie tylko wiadomych powodów nie wykorzystał do końca swojego wielkiego potencjału. Bał się odpowiedzialności. Popisy indywidualne zbyt często przedkładał ponad dobro drużyny''<ref>{{cytuj stronę |url= http://www.oranjefan.pl/index.php/isess/1263125188485e4dff2b967/pCmd/1/pDocId/451/pMenuId/13/langVer/1 |tytuł= Perfekcjonista |opublikowany= oranjefan.pl |język= pl |data dostępu= 2008-06-22 |archiwum= https://web.archive.org/web/20160304214706/http://www.oranjefan.pl/index.php/isess/1263125188485e4dff2b967/pCmd/1/pDocId/451/pMenuId/13/langVer/1 |zarchiwizowano= 4 marca 2016}}</ref>
}}.

Po śmierci trenera stulecia w 2005, Cruijff powiedział: {{Cytat
 |treść = ''Futbol stracił jedną z najważniejszych postaci'' a on osobiście stracił człowieka, który nauczył go wszystkiego ''zarówno będąc piłkarzem, jak i trenerem. Zawsze podziwiałem jego metody szkoleniowe. Michels zawsze jasno określał to, czego chciał. I by to osiągnąć potrafił zmotywować. (...) Jako piłkarza i trenera nikt nie nauczył mnie więcej niż on podczas całej mojej kariery w futbolu''<ref>{{cytuj stronę |url= http://www.blaugrana.pl/index.php?goto=news&news=12481 |tytuł= Cruyff: Nikt mnie nie nauczył więcej niż Michels |opublikowany= Barcelona On-Line |język= pl |data dostępu= 2008-05-14}}</ref>.
}}

Dziennikarz sportowy David Miller określił zawodnika mianem ''[[Pitagoras]]a w futbolowych butach'', chwaląc tym samym precyzję podań, strzałów i matematyczny wręcz przegląd pola gry. Wadą piłkarza był natomiast wybuchowy temperament i liczne polemiki z sędziami<ref name="ifhof" />.

Johan Cruĳff umiał zrobić rzeczy nieosiągalne z piłką dla większości graczy, dlatego obwołano go 1 z 4 najlepszych piłkarzy wszech czasów symbolizując jego numer 14 z którym najczęściej grał. Poza numerem 14 nosił również pseudonim: ''Boski Johan'' ze względu na uwielbianie go wśród kibiców. Starając się udowodnić, że na zaszczyty, które na niego spadły w pełni zasłużył w jednym z wywiadów stwierdził nieskromnie ''Myślę, ze byłem najbardziej kompletnym na świecie piłkarzem''<ref>Przegląd sportowy: dodatek do Euro 2008.</ref>

== Kariera trenerska ==
=== Ajax Amsterdam ===
Po zakończeniu kariery zawodniczej Holender szybko powrócił do futbolu. Na początku rozpoczął pracę w Ajaksie na stanowisku dyrektora technicznego (trenerem był [[Leo Beenhakker]]), a rok później, w 1985 objął funkcję szkoleniowca pierwszej drużyny. Ajax pod jego wodzą zdobył dwa razy Puchar Holandii, i odniósł sukcesy na arenie europejskiej: w 1987 roku drużyna w której grali m.in. [[Marco van Basten|van Basten]] i [[Dennis Bergkamp|Bergkamp]] zdobyła Puchar Zdobywców Pucharów (w finale 1:0 z [[Lokomotive Lipsk|Lokomotivem Lipsk]]), a rok później dotarła do finału tych rozgrywek (1:2 z [[KV Mechelen]]). Van Basten o swoich relacjach z Cruĳffem zarówno jako piłkarzem, jak i trenerem, powiedział ''Szczególnie cenne były jego wskazówki odnośnie taktyki. Uzmysłowił mi jak powinienem postępować na boisku, jak się ustawiać. Podzielam jego zdanie, że futbol to nie tylko instynkt i przeczucie. Nietuzinkowi piłkarze to tacy, którzy myślą na boisku''.
Niektórzy twierdzą, że cieniem na ich relacje kładzie się rzekome ignorowanie przez trenera kłopotów z kostką prawej nogi napastnika<ref>{{cytuj stronę |url= http://www.oranjefan.pl/index.php/isess/1263125188485e4dff2b967/pCmd/1/pDocId/459/pMenuId/23/langVer/1 |tytuł= Marco van Basten |opublikowany= oranjefan.pl |język= pl |data dostępu= 2008-06-22 |archiwum= https://web.archive.org/web/20160305193647/http://oranjefan.pl/index.php/isess/1263125188485e4dff2b967/pcmd/1/pdocid/459/pmenuid/23/langver/1 |zarchiwizowano= 5 marca 2016}}</ref>.
Dennis Bergkamp pytany o wpływ najlepszego holenderskiego piłkarza na swoją karierę, stwierdził ''Gdy miałem 12 lat, zacząłem trenować 3 razy w tygodniu. Wtedy grał jeszcze Johan Cruyff. Kiedy trafiłem do pierwszego zespołu, Cruyff był już jego trenerem. Miał na mnie wielki wpływ, zawsze pomagał młodym zawodnikom piąć się do góry''<ref>{{cytuj stronę |url= http://www.oranjefan.pl/index.php/isess/1263125188485e4dff2b967/pCmd/1/pDocId/29/pMenuId/23/langVer/1 |tytuł= Dennis Bergkamp |opublikowany= oranjefan.pl |język= pl |data dostępu= 2008-06-22 |archiwum= https://web.archive.org/web/20160304172859/http://oranjefan.pl/index.php/isess/1263125188485e4dff2b967/pcmd/1/pdocid/29/pmenuid/23/langver/1 |zarchiwizowano= 4 marca 2016}}</ref>.

W 1987 szkoleniowiec pokłócił się z jednym z najlepszych piłkarzy drużyny, [[Frank Rijkaard|Frankiem Rĳkaardem]], który po awanturze na treningu powiedział dziennikarzom, że nigdy nie zagra w Ajaksie prowadzonym przez Cruĳffa<ref>{{cytuj stronę |url= http://www.oranjefan.pl/index.php/isess/1263125188485e4dff2b967/pCmd/1/pDocId/461/pMenuId/23/langVer/1 |tytuł= Frank Rijkaard |opublikowany= oranjefan.pl |język= pl |data dostępu= 2008-06-22 |archiwum= https://web.archive.org/web/20160305020425/http://oranjefan.pl/index.php/isess/1263125188485e4dff2b967/pcmd/1/pdocid/461/pmenuid/23/langver/1 |zarchiwizowano= 5 marca 2016}}</ref>. Holenderski pomocnik został w lutym 1988 wypożyczony do [[Real Saragossa|Realu Saragossa]], a po udanych dla niego mistrzostwach Europy, trafił do A.C. Milan. Pomimo tego wydarzenia, Cruĳff rekomendował Rĳkaarda na stanowisko selekcjonera reprezentacji Holandii, a potem trenera FC Barcelona i należał do grona jego obrońców na tym stanowisku.

=== FC Barcelona ===
Największe sukcesy jako trener Cruĳff odniósł w Barcelonie. Prowadził drużynę ''Blaugrany'' w 306 spotkaniach [[Primera División|La Liga]], z czego 183 okazało się zwycięskich, 69 zakończyło się remisem a 54 porażką.

Z Barceloną, ''El Flaco'' zaczął pracować w roku 1988, po osłabieniu klubu skandalem Hesperia Mutiny, kiedy to zawodnicy zażądali dymisji zarządu. Drugim trenerem został partner Cruĳffa z boiska – [[Carles Rexach]], który wcześniej przez rok był asystentem [[Luis Aragonés|Luisa Aragonésa]]. Holender od początku wprowadził ofensywny styl, a wzorem Ajaxu nową taktykę wprowadzono również do drużyn rezerwowych, aby ułatwić adaptacje młodym graczom w pierwszej drużynie.

W pierwszym roku pracy Holender poprowadził drużynę do zwycięstwa w [[Puchar Zdobywców Pucharów w piłce nożnej|Pucharze Zdobywców Pucharów]], w którego finale w [[Berno|Bernie]] Katalończycy pokonali Sampdorię 2-0 po golach [[Julio Salinas]]a i [[Lopez Rekarte|Lopeza Rekarte]]. Duży wkład w sukcesy mieli sprowadzeni przez Holendra piłkarze, m.in. [[José Mari Bakero]], [[Aitor Beguiristáin|Aitor Begiristain]], [[Eusebio Sacristán]] i Salinas.
W dwumeczu o [[Superpuchar Europy UEFA|Superpuchar Europy]] ''Blaugrana'' przegrała z Milanem (1-1 i 0-1).

Holender przeprowadził kilka ryzykownych transferów – m.in. w 1989 kupił Michaela Laudrupa, który nie poradził sobie we Włoszech, a rok później młodego Bułgara z [[CSKA Sofia (piłka nożna)|CSKA Sofia]] – [[Christo Stoiczkow]]a, który kosztował 4,5 mln dolarów. Obaj piłkarze stali się w Katalonii gwiazdami pierwszej wielkości.

W 1990 po zwycięstwie z Realem Madryt 2-0 drużyna z Katalonii sięgnęła po Puchar Króla.

27 stycznia 1991 roku, odkryto zmiany w organizmie Cruĳffa, spowodowane paleniem 20 papierosów dziennie. ''Piłka dała mi wszystko, ale niewiele brakowało, żeby to wszystko zabrały mi papierosy'' – powiedział potem w namawiającej do rzucenia palenia reklamie. W telewizyjnym spocie Holender żonglował paczką i kopnął ją w dal. Od momentu operacji, dla rozładowania stresu w czasie meczów trener używał lizaków [[Chupa Chups]] lub nasion słonecznika. ''El Salvador'' jak jest nazywany na [[Camp Nou]] Cruĳff wrócił na ławkę trenerską i poprowadził klub do największych sukcesów w historii.

Barca zdobyło mistrzostwo w 1991, a w [[rotterdam]]skim finale [[Puchar Zdobywców Pucharów w piłce nożnej|Pucharu Zdobywców Pucharów]] przegrała z [[Manchester United F.C.|Manchesterem United]] 1-2.

W 1992 Barcelona obroniła tytuł w ostatniej kolejce, kiedy [[CD Tenerife]] wygrało u siebie z Realem Madryt.

W 1992 Barcelona sięgnęła po raz pierwszy po Puchar Europy. Finał miał miejsce na [[Stadion Wembley (1923)|stadionie Wembley]] i zakończył się wygraną z [[UC Sampdoria|Sampdorią]] 1:0, a jedyną bramkę strzelił w dogrywce [[Ronald Koeman]]. Czołowe role w zespole odgrywali wtedy m.in. [[Christo Stoiczkow]], [[Michael Laudrup]], Ronald Koeman, [[José Mari Bakero]], [[Aitor Beguiristáin]], [[Pep Guardiola|Josep Guardiola]], [[Albert Ferrer]], [[Sergi Barjuán|Sergi]], [[Guillermo Amor]], [[Miguel Ángel Nadal]] i [[Eusebio Sacristán]]. Podczas fiesty w Barcelonie trener publicznie ogłosił: ''Macie pierwszy tytuł, następne są w drodze'', ale jak się potem okazało, nie był w stanie spełnić tej obietnicy<ref name="GW2">{{cytuj stronę |url= http://szukaj.gazetawyborcza.pl/archiwum/1,0,279610.html?kdl=19940514GW |tytuł= Więcej niż klub |autor= Dariusz Wołowski |opublikowany= Gazeta Wyborcza, 14.05.1994 |język= pl |data dostępu= 2008-05-13}}</ref>. Szczęście kibiców po zdobyciu po raz pierwszy europejskiego prymatu było ogromne. Przewodniczący Generalitatu, [[Jordi Pujol i Soley|Jordi Pujol]] powiedział ''To historyczny dzień dla każdego Katalończyka''<ref name="GW2" />.

Dzięki tryumfowi na Wembley, Cruĳff stał się trzecim piłkarzem, który zdobył Puchar Europy jako zawodnik i jako trener (po Miguelu Munozie i Giovannim Trapattonim), a Barca trzecim klubem po Juventusie Turyn i Ajaksie Amsterdam, który zdobył wszystkie trzy europejskie puchary.

13 grudnia 1992 w [[Tokio]] ''Duma Katalonii'' przegrała z [[São Paulo FC]] w meczu o [[Puchar Interkontynentalny w piłce nożnej|Puchar Interkontynentalny]]. W dwumeczu o Superpuchar Europy Katalończycy pokonali [[Werder Brema]] (1:1 na wyjeździe i 2:1 u siebie), a decydującego gola strzelił Stoiczkow.

W sezonie 1992/1993 piłkarze ''Blaugrany'' ponownie wygrali rozgrywki ligowe w ostatniej kolejce. Bezpośredni rywal – Deportivo – nie wygrało ostatniego meczu, a przy stanie remisowym, w końcówce meczu rzutu karnego nie wykorzystał [[Miroslav Đukić]].

W letnim okienku transferowym w 1993 Holender sprowadził [[Romário]] z [[PSV Eindhoven]]. Cruĳff uzasadniał ten transfer mówiąc, że dopiero gdy Stoiczkow będzie miał godnego siebie konkurenta do gry w ataku, to zacznie grać na 100%. Stoiczkow odpowiedział ''To głupota kupować czwartego obcokrajowca. A jeśli już kierownictwo klubu tak chce, powinno sprowadzić do Barcelony mojego rodaka [[Ljubosław Penew|Lubo Penewa]]. Ile kosztował Brazylĳczyk? 600 mln peset? Dodam 200 mln z własnych oszczędności i kupmy Lubo''<ref>{{cytuj stronę |url= http://szukaj.gazetawyborcza.pl/archiwum/1,0,283086.html?kdl=19950102GW |tytuł= Ten, który Brazylijczykom umył duszę |autor= Dariusz Wołowski |opublikowany= Gazeta Wyborcza, 2.01.1995 |język= pl |data dostępu= 2008-05-14}}</ref>. Ostatecznie Romario został najlepszym przyjacielem Stoiczkowa w Barcelonie, a w debiutanckim sezonie strzelił 30 bramek, które wcześniej obiecał kibicom.

Zgodnie z obowiązującymi wtedy w [[Hiszpania|Hiszpanii]] przepisami, na boisku mogło występować tylko trzech obcokrajowców. [[Brazylia|Brazylĳczyk]] oraz Ronald Koeman grali regularnie, a wobec Stoiczkowa i [[Michael Laudrup|Michaela Laudrupa]] Johan Cruĳff stosował rotację. Z biegiem czasu coraz częściej na boisku pojawiał się Bułgar, a po sezonie Duńczyk odszedł do Realu Madryt.

Mistrzostwo w 1994 było czwartym z rzędu, ale cieniem na postawę drużyny położył się finał [[Liga Mistrzów UEFA|Ligi Mistrzów]] w [[Ateny|Atenach]], gdzie Barca przegrała z Milanem 0:4.

Po znakomitych występach na [[Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1994|mundialu w USA]] Romario, Stoiczkowa i [[Gheorghe Hagi|Hagiego]] oraz czwartym mistrzostwie z rzędu, grająca efektowny futbol Barcelona była faworytem we wszystkich rozgrywkach. Ostatnie dwa sezony na ławce trenerskiej nie były jednak tak udane jak poprzednie, choć wielu kibiców wciąż mówiło o nim ''Intocable'' (''Nietykalny'')<ref name="GW5">{{cytuj stronę |url= http://szukaj.gazetawyborcza.pl/archiwum/1,0,285457.html?kdl=19950714GW |tytuł= Cierpienia młodego Cruyffa |autor= Michał Pol |opublikowany= Gazeta Wyborcza, 14.07.1995 |język= pl |data dostępu= 2008-05-13}}</ref>.

W marcu 1995 po przegranej z PSG w ćwierćfinale Pucharu Europy trenera publicznie skrytykował Stoiczkow mówiąc, że Holender pozbył się najlepszych zawodników – Romario, Laudrupa i Zubizarrety, a zastąpili ich fatalnie grający Lopetegui i Busquets. Bułgar stwierdził także, że trener foruje syna Jordiego, który nie jest gotowy do gry w pierwszym składzie. Holender wymógł na zarządzie Barcelony 15-dniową dyskwalifikację napastnika, który po sezonie odszedł do [[Parma Calcio 1913|Parmy]]<ref name="GW4">{{cytuj stronę |url= http://szukaj.gazetawyborcza.pl/archiwum/1,0,286187.html?kdl=19950914GW |tytuł= Łyk wody z fontanny |autor= Michał Pol |opublikowany= Gazeta Wyborcza, 14.09.1995 |język= pl |data dostępu= 2008-05-13}}</ref>.

Barca nie zdobyła żadnego trofeum, a w ostatnim sezonie drużynie groziło, że po raz pierwszy w historii nie zakwalifikuje się do europejskich pucharów. Decydującą bramkę strzelił na [[San Mamés (1913)|San Mamés]] [[Jordi Cruijff|Jordi Cruĳff]] i drużynie udało się awansować do [[Liga Europy UEFA|Pucharu UEFA]]. Konflikt trenera z zarządem klubu sięgnął apogeum i ten pierwszy opuścił klub.

Cruĳff odchodząc w 1996 z drużyny ''Dumy Katalonii'' był skonfliktowany z prezydentem [[Josep Lluís Núñez|Josepem Lluísem Núñezem]], czego wynikiem był podział kibiców na grupy: ''cruyffistas'' i ''nuñistas''.

Także jako trener Cruyff był karany za obraźliwe wypowiedzi wobec sędziów. Za obrazę sędziego w październiku 1995 w meczu z Valencią został ukarany grzywną i przez kolejnych 5 spotkań swoich zawodników musiał obserwować z trybun<ref>{{cytuj stronę |url= http://szukaj.gazetawyborcza.pl/archiwum/1,0,286718.html?kdl=19951026GW |tytuł= Kara dla Cruyffa |opublikowany= Gazeta Wyborcza, 26.10.1995 |język= pl |data dostępu= 2008-05-13}}</ref>.

=== Propozycje pracy ===
Cruĳff konsekwentnie odrzucał kolejne oferty pracy jako trener. W 1996 media spekulowały o podjęciu przez Holendra pracy w Arsenalu, ale ostatecznie szkoleniowcem tej drużyny został [[Arsène Wenger]]<ref>{{cytuj stronę |url= http://szukaj.gazetawyborcza.pl/archiwum/1,0,290341.html?kdl=19960814GW |tytuł= Cruyff w Arsenalu? |opublikowany= Gazeta Wyborcza, 14.08.1996 |język= pl |data dostępu= 2008-05-13}}</ref>. Wyjaśniając odrzucenie oferty [[Athletic Bilbao|Athleticu Bilbao]] w 2001 roku powiedział ''Odmawiam, bo mam inną wizję prowadzenia klubu niż te, które mi przedstawiano. Wiem, czego chcę, i nie zgodzę się na żaden kompromis. Poza tym bardzo mi się podoba życie, które teraz prowadzę''<ref name="GW1">{{cytuj stronę |url= http://szukaj.gazetawyborcza.pl/archiwum/1,0,1356432.html?kdl=20010223GW |tytuł= Trenerzy do nauki |autor= Michał Pol |opublikowany= Gazeta Wyborcza, 23.02.2001 |język= pl |data dostępu= 2008-05-10}}</ref>.

Cruĳff nigdy nie został selekcjonerem reprezentacji Holandii, choć kilkakrotnie był bliski objęcia tej funkcji. Na 10 tygodni przed [[Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1990|MŚ we Włoszech]] z powodu konfliktu z zawodnikami odwołany został trener [[Thijs Libregts|Thĳs Libregts]]. Pomimo że ''Boski Johan'' był wymieniany wśród faworytów do zajęcia jego stanowiska, to Rinus Michels zdecydował, że bardziej odpowiednią osobą był [[Leo Beenhakker]]. Po nieudanych dla Holendrów mistrzostwach, Cruĳff ponownie chciał zostać selekcjonerem, zastrzegając jednak, że z powodu kontraktu z Barçą, funkcję będzie mógł objąć dopiero krótko przed [[Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 1992|Mistrzostwami Europy w 1992 roku]]. Rinus Michels ponownie odrzucił jego ofertę i ostatecznie sam został trenerem Oranjes.

Przed kolejnym wielkim turniejem, KNVB ustalił, że [[Dick Advocaat]] doprowadzi reprezentację do [[Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1994|MŚ w USA]], a przed imprezą jego miejsce zajmie Cruĳff. Jednak negocjacje w sprawie objęcia przez niego posady selekcjonera zakończyły się niepowodzeniem. Prasa informowała o braku zgody na takie rozwiązanie dyrektora technicznego Michelsa oraz względy finansowe. Sam trener twierdzi, że kluczowa była sprawa sponsora reprezentacji z którym ''nie chciał mieć do czynienia''<ref name="GW3">{{cytuj stronę |url= http://szukaj.gazetawyborcza.pl/archiwum/1,0,281479.html?kdl=19940830GW |tytuł= Czekam na supergwiazdę |autor= Michał Pol |opublikowany= Gazeta Wyborcza, 30.08.1994 |język= pl |data dostępu= 2008-05-13}}</ref>.

Natomiast 2004 roku, przed [[Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2004|mistrzostwami Europy w Portugalii]], Cruĳff odrzucił propozycję zostania selekcjonerem, rekomendując do tej funkcji parę młodych trenerów [[Frank Rijkaard|Franka Rĳkaarda]] i [[Marco van Basten]]a.

W 2005 roku Cruijff był blisko objęcia funkcji selekcjonera [[Reprezentacja Katalonii w piłce nożnej mężczyzn|reprezentacji Katalonii]], która rozgrywa tylko mecze towarzyskie, zazwyczaj jeden rocznie. Ostatecznie na powrót na ławkę trenerską nie zgodziła się jego żona Danny Coster, mówiąc, że ze względu na swój stan zdrowia nie powinien narażać się na stres<ref>{{cytuj stronę |url= http://www.blaugrana.pl/index.php?goto=news&news=14796 |tytuł= Johan Cruyff miał prowadzić reprezentacje Katalonii |opublikowany= Barcelona On-Line |język= pl |data dostępu= 2008-05-14 |archiwum= https://web.archive.org/web/20110927215143/http://www.blaugrana.pl/index.php?goto=news&news=14796 |zarchiwizowano= 27 września 2011}}</ref>.

W lutym 2008 roku media podały, że były trener zostanie dyrektorem technicznym Ajaksu i będzie budował zespół razem z nowym szkoleniowcem [[Marco van Basten]]em. 2 tygodnie później Cruĳff ogłosił w oświadczeniu, że do współpracy nie dojdzie: ''Są profesjonalne różnice opinii. Nie ma konfliktu personalnego, ponieważ ja chciałem tylko przywrócić poprzedni poziom pracy wydziału szkolenia młodzieży.(...) Potrzebne są drastyczne metody działania. Stworzyłem klarowny plan, ale moja wizja zreformowania klubu nie jest podzielana przez tych, którzy powinni ją wykonywać''<ref>{{cytuj stronę |url= http://www.blaugrana.pl/index.php?goto=news&news=22389 |tytuł= Cruyff nie będzie modernizował Ajaksu |opublikowany= Barcelona On-Line |język= pl |data dostępu= 2008-05-14 |archiwum= https://web.archive.org/web/20080309151722/http://www.blaugrana.pl/index.php?goto=news&news=22389 |zarchiwizowano= 9 marca 2008}}</ref>.

=== Reprezentacja Katalonii ===
2 listopada 2009 roku Johan Cruijff został selekcjonerem [[Reprezentacja Katalonii w piłce nożnej mężczyzn|reprezentacji Katalonii]], po 13 latach przerwy w pracy trenerskiej. Pierwszy mecz poprowadził 22 grudnia 2009 na [[Camp Nou]] w [[Barcelona|Barcelonie]], w którym jego drużyna wygrała 4:2 z [[Reprezentacja Argentyny w piłce nożnej mężczyzn|reprezentacją Argentyny]]. Następnie 28 grudnia 2010 roku na [[Estadi Olímpic Lluís Companys]] w [[Barcelona|Barcelonie]] wygrała 4:0 z [[Reprezentacja Hondurasu w piłce nożnej mężczyzn|reprezentacją Hondurasu]], a 30 grudnia 2011 roku na [[Camp Nou]] w [[Barcelona|Barcelonie]] bezbramkowo zremisowała z [[Reprezentacja Tunezji w piłce nożnej mężczyzn|reprezentacją Tunezji]], natomiast 2 stycznia 2013 roku na [[RCDE Stadium]] w [[Barcelona|Barcelonie]] drużyna zremisowała 1:1 z [[Reprezentacja Nigerii w piłce nożnej mężczyzn|reprezentacją NIgerii]] i to był ostatni mecz Cruijffa w karierze trenerskiej.

=== Styl pracy ===
Swoje metody trenerskie przedstawił w następujący sposób: ''„W piłce nożnej sprawa jest prosta. Albo jesteś na czas, albo spóźniasz się o ułamek sekundy. Jeśli się spóźniasz, musisz zrobić wszystko, by następnym razem być na czas. Piłkarze zawsze mają wiele wytłumaczeń: 'Ach, ja myślałem to.’, ‘Nie wiedziałem, że...’ albo 'było po prostu odrobinę za późno, żeby biec do piłki’. Sam byłem długo piłkarzem, więc nie muszą mi niczego tłumaczyć. Bardzo często sam wymyślałem takie usprawiedliwienia. Znam je wszystkie. Tłumaczenia się nie liczą. Po co powtarzać:, 'Dlaczego się spóźniłeś? Czy nie widziałeś...?' Albo 'Może byłeś za daleko, żeby dostrzec...?'. Piłka nożna to sport pomyłek. Jeśli piłka odskoczy od nogi, to nie błąd. Błąd popełnia ten, kto podbiega za późno. Ja potrafię wyłapać szczegóły, a ostatecznie właśnie szczegóły decydują o tym, czy ktoś się spóźni do piłki, czy nie''<ref>{{cytuj stronę |url= http://www.oranjefan.pl/index.php/isess/1263125188485e4dff2b967/pCmd/1/pDocId/68/pMenuId/23/langVer/1 |tytuł= Johan Cruyff |opublikowany= oranjefan.pl |język= pl |data dostępu= 2008-06-22 |archiwum= https://web.archive.org/web/20160305022003/http://oranjefan.pl/index.php/isess/1263125188485e4dff2b967/pcmd/1/pdocid/68/pmenuid/23/langver/1 |zarchiwizowano= 5 marca 2016}}</ref>.
''Gdziekolwiek pójdę, zawsze będę propagował futbol ofensywny, bez względu na sprzeciwy'' powiedział Holender.

''Cruĳff rozkazywał, a piłkarz musiał słuchać bez słowa. Na treningach często potrafił obrażać piłkarzy. Jednak jego wizja gry była wspaniała'' powiedział o pracy Holendra w Ajaksie Amsterdam Ronald Koeman, który był także jednym z filarów Barcelony<ref>{{cytuj stronę |url= http://szukaj.gazetawyborcza.pl/archiwum/1,0,285918.html?kdl=19950822GW |tytuł= Król rzutów wolnych |autor= Dariusz Wołowski |opublikowany= Gazeta Wyborcza, 22.08.1995 |język= pl |data dostępu= 2008-05-13}}</ref>.

Christo Stoiczkow dla którego Holender jest szczególnie bliską osobą, pytany czy kłócili się podczas pracy w Barcelonie powiedział ''To nie były kłótnie, bo z nim nie można tego robić. Z nim można tylko dyskutować. A ja czasami właśnie bardzo ostro dyskutowałem. Zrozumieliśmy to po latach, że każdy z nas miał... rację. On jako trener, a ja jako piłkarz''<ref>{{cytuj stronę |url= http://www.blaugrana.pl/index.php?goto=news&news=21948 |tytuł= Christo Stoiczkow – niesforna gwiazda |autor= Magazyn futbol, luty 2008 |opublikowany= Barcelona On-Line |język= pl |data dostępu= 2008-05-14 |archiwum= https://web.archive.org/web/20080202070750/http://www.blaugrana.pl/index.php?goto=news&news=21948 |zarchiwizowano= 2 lutego 2008}}</ref>.

Bułgar powiedział także ''To człowiek, który we mnie uwierzył bardziej, niż ktokolwiek inny. Cruyff był najlepszym trenerem na świecie, ale miał najtrudniejszy charakter z wszystkich ludzi, z którymi współpracowałem. Ja też jestem ekspresywny, przez co wiele razy dochodziło do spięć między nami. Zawsze powtarzałem: nigdy nie będzie dobrego trenera bez dobrych zawodników, ani też dobrych zawodników bez dobrego trenera. (...) Cruyff jest człowiekiem, który nauczył mnie grać w piłkę''.

Kilku zawodników ''drużyny marzeń'', po skończeniu kariery zawodniczej, dalej związanych jest z piłką. [[José Mari Bakero]] był dyrektorem sportowym [[Real Sociedad|Realu Sociedad]] i drugim trenerem Valencii, [[Ronald Koeman]] trenował m.in. [[AFC Ajax]], [[Michael Laudrup]] [[Brøndby IF]], [[Christo Stoiczkow]] [[Celta Vigo|Celtę Vigo]], [[Pep Guardiola|Josep Guardiola]] trenował FC Barcelonę w latach 2008–2012, [[Aitor Beguiristáin|Txiki Begiristain]] jest w tym klubie dyrektorem sportowym, [[Carles Busquets]] jednym z trenerów bramkarzy, a [[Eusebio Sacristán]] był asystentem Rĳkaarda.

== Życie od 1996 roku ==
Po zakończeniu kariery był „szarą eminencją” Barçy, sytuację w klubie komentował na łamach dziennika ''La Vanguardia''. Choć sam nie zajmował żadnych stanowisk, to jego opinia była zawsze ważna dla cules, a wypowiedzi na temat bieżącej polityki klubu były szeroko komentowane w mediach<ref>{{cytuj stronę |url= http://www.blaugrana.pl/index.php?goto=news&news=22232 |tytuł= Wątpliwości Cruyffa |autor= Toni Frieros |opublikowany= Barcelona On-Line |język= pl |data dostępu= 2008-05-14 |archiwum= https://web.archive.org/web/20080226205032/http://www.blaugrana.pl/index.php?goto=news&news=22232 |zarchiwizowano= 26 lutego 2008}}</ref>. Poparcie Cruĳffa pozwoliło zdobyć głosy [[Socios (FC Barcelona)|socios]] [[Joan Laporta|Joanowi Laporcie]], gdy ten w 2003 roku wygrał wybory na prezydenta klubu. Jego głos był decydujący przy zatrudnianiu Franka Rĳkaarda na stanowisku szkoleniowca zespołu.

W świecie barcelonismo nie wszyscy byli zadowoleni z wpływów Cruĳffa. [[Miguel Bernardo Bianquetti|Migueli]], który 16-letnią karierę w Barcelonie zakończył w 1989, powiedział w 2007 roku, że Holender powinien ''zostawić Blaugranę w spokoju. Jeśli chce wyrażać swoje zdanie, niech lepiej nie robi tego publicznie. To destabilizuje klub i nie pomaga Barcelonie''<ref>{{cytuj stronę |url= http://www.blaugrana.pl/index.php?goto=news&news=20180 |tytuł= Migueli atakuje Cruyffa |opublikowany= Barcelona On-Line |język= pl |data dostępu= 2008-05-14 |archiwum= https://web.archive.org/web/20110927232407/http://www.blaugrana.pl/index.php?goto=news&news=20180 |zarchiwizowano= 27 września 2011}}</ref>.

Były trener komentował także wyniki i przede wszystkim styl gry reprezentacji Holandii. Cruĳff często zarzucał selekcjonerom drużyny Oranje zbyt defensywny styl i odejście od tradycji taktyki Rinusa Michelsa.

Po nieudanych eliminacjach do [[Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 2002|mistrzostw świata 2002]] drużyny Louisa van Gaala powiedział ''Kiedyś w erze futbolu totalnego graliśmy bardzo ofensywnie i przeprowadzaliśmy wiele ataków skrzydłami. Nasza drużyna była jedną z lepszych na świecie właśnie dzięki takiemu stylowi gry. Teraz kwestia gry skrzydłami powraca znowu. Dzisiejsi piłkarze zapomnieli o tradycjach naszego futbolu. Drużyna van Gaala przegrała eliminacje do MŚ przez złą taktykę trenera''<ref>{{cytuj stronę |url= http://www.oranjefan.pl/index.php/isess/1263125188485e4dff2b967/pCmd/1/pDocId/374/pMenuId/2/langVer/1 |tytuł= Cruyff krytykuje van Gaala |opublikowany= oranjefan.pl |język= pl |data dostępu= 2008-06-22 |archiwum= https://web.archive.org/web/20160304142808/http://www.oranjefan.pl/index.php/isess/1263125188485e4dff2b967/pCmd/1/pDocId/374/pMenuId/2/langVer/1 |zarchiwizowano= 4 marca 2016}}</ref>.

Pod koniec 2003 roku krytykując zespół [[Dick Advocaat|Dicka Advocaata]] stwierdził ''Wszystko, co powiedziałem, mówiłem z perspektywy napastnika. Zawsze grałem w drużynach, które grały futbol na najwyższym poziomie i stale atakowały. Nie oczekuję, że Advocaat podziela moją wizję piłki nożnej, bo nigdy nie grał na tym poziomie, co ja. Inny problem tej drużyny polega na tym, że pomocnicy nie biorą na siebie odpowiedzialności za grę. 9 na 10 piłek, które dostają napastnicy to długie podania. Zawodnicy w środku pola nie grają zespołowo, przez co liczba strat i kontrataków jest za duża''<ref>{{cytuj stronę |url= http://www.oranjefan.pl/index.php/isess/1263125188485e4dff2b967/pCmd/1/pDocId/110/pMenuId/2/langVer/1 |tytuł= Cruyff atakuje Advocaata |opublikowany= oranjefan.pl |język= pl |data dostępu= 2008-06-22 |archiwum= https://web.archive.org/web/20160305205812/http://oranjefan.pl/index.php/isess/1263125188485e4dff2b967/pcmd/1/pdocid/110/pmenuid/2/langver/1 |zarchiwizowano= 5 marca 2016}}</ref>.

Przed [[Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2008|Euro 2008]] negatywnie oceniał taktykę van Bastena jako zbyt defensywną i nieprzystającą do holenderskiej tradycji. Twierdził, że Oranjes muszą grać taktyką 4-3-3 z szeroko ustawionymi skrzydłowymi, a taktyka 4-5-1 nie jest odpowiednia dla kraju z którego pochodzi idea futbolu totalnego<ref>{{cytuj stronę |url= http://www.rp.pl/artykul/147877.html |tytuł= Johan Cruyff już nie dzwoni |opublikowany= Rzeczpospolita |język= pl |data dostępu= 2008-06-22}}</ref>. Pomimo dobrych wyników w meczach grupowych, turniej zakończył się dla Holendrów niepowodzeniem, tj. porażką z [[Reprezentacja Rosji w piłce nożnej mężczyzn|Rosją]].

29 maja 2005 odbył się charytatywny mecz będący hołdem dla Christo Stoiczkowa. Cruĳff wraz z Carlesem Rexachiem byli opiekunami drużyny ''Dream Teamu'', w której zagrali m.in. [[Rivaldo]], [[Miguel Ángel Nadal]], [[Jon Andoni Goikoetxea]], [[Guillermo Amor]], [[Gheorghe Popescu]], [[Eusebio Sacristán]], [[Juan Antonio Pizzi]], [[Julio Salinas]], [[Aitor Beguiristáin]], [[Gheorghe Hagi]] i [[Sergi Barjuán]], a w przeciwnym zespole przyjaciół bułgarskiego internacjonała prowadzonym przez Bobby’ego Robsona i Dimityra Penewa wystąpili tacy zawodnicy jak [[Dan Petrescu]], [[Iwajło Jordanow]], [[Emił Kostadinow]], [[Djalminha]], [[Jordan Leczkow]], [[Krasimir Bałykow]], [[Roberto Mancini]], [[Frank Rijkaard|Frank Rĳkaard]] i [[Iván Zamorano]]. Spotkanie zakończyło się wynikiem 2-1, a dwie bramki strzelił Stoiczkow<ref>{{cytuj stronę |url= https://archive.ph/20130503170125/http://blaugrana.pl/index.php?goto=news&news=9109&kom=pokaz |tytuł= Gracias Christo! |opublikowany= Barcelona On-Line |język= pl |data dostępu= 2008-05-14}}</ref>.

== Życie prywatne ==
Johan Cruĳff był żonaty z Danny Coster, którą poślubił 2 grudnia 1968 r. Jak sam twierdził małżeństwo z nią było najlepszym, co spotkało go w życiu. Johan i Danny mieli trójkę dzieci: Chantal (ur. 16 listopada 1970), Susila (27 stycznia 1972) i [[Jordi Cruijff|Jordi]] (9 lutego 1974). Mieszkali w [[Barcelona|Barcelonie]].

9 lutego 1974 roku urodził się syn Cruijffa, któremu nadano imię [[Jordi Cruijff|Jordi]]. Nadanie [[Katalonia|katalońskiego]] imienia w [[Hiszpania|Hiszpanii]] zarządzanej pod dyktaturą [[Francisco Franco|gen. Francisca Franco]] było nielegalne, jednak formalności dokonano w [[Holandia|Holandii]]. Manifestacja piłkarza po raz kolejny przyniosła mu uznanie ''culés'', dla których „niderlandzkie niemowlę” było symbolem nacjonalizmu<ref name="GW4" />. Jednak jak przyznał sam piłkarz, gdy wybierał imię dla syna, nie wiedział, że jest ono zakazane – razem z żoną kierował się tylko miłym brzmieniem. Wprowadzał swojego syna do pierwszej drużyny [[FC Barcelona]]. [[El País|El Pais]] napisał o trenerze: ''Traktuje źle i arogancko wszystkich, z którymi ma do czynienia. Pomiata zawodnikami i dziennikarzami. Rozpieszcza tylko publiczność i syna''. W drużynie Dumy Katalonii strzelił kilka ważnych bramek i wiązano z nim nadzieje, ale odszedł z drużyny w 1996 do [[Manchester United F.C.|Manchesteru United]]<ref name="GW5" /> Na piłkarskiej koszulce syna, zamiast nazwiska umieszczone było jego imię.

W wywiadzie przeprowadzonym przez [[Holandia|holenderski]] magazyn piłkarski „Voetbal International”, z okazji 50. urodzin piłkarza, mówił o swoim stylu życia: ''Jako piłkarz czy trener zespołów liczących się na arenie międzynarodowej nie miałem życia prywatnego. Teraz mam czas dla mojej żony, Danny, moich dzieci, Chantal, Susila i Jordi, i kilkorga wnucząt. Mam też czas na granie w golfa. Futbol nie ma już dla mnie tajemnic. Mam nadzieje, że ten piękny sport nie zostanie zniszczony przez agresywnych kibiców, działaczy, którzy potrafią myśleć wyłącznie o sobie, i piłkarzy, którzy w kłótniach z kolegami stosują argument pięści. Piłka nożna jest mi zbyt droga, bym mógł spokojnie na to patrzeć''.

Jednym z wydarzeń związanych z 60. urodzinami zawodnika były przeprosiny, które złożyli [[Karl-Heinz Rummenigge]] i [[Gerd Müller]] za swoją postawę podczas towarzyskiego meczu Ajaksu i [[Bayern Monachium|Bayernu Monachium]] w 1978 roku. Spotkanie mające na celu uhonorowanie Cruĳffa potraktowali bardzo poważnie i wzięli rewanż za porażkę w 1972 roku. wygrywając aż 8-0<ref>{{cytuj stronę |url= http://www.oranjefan.pl/index.php/isess/1263125188485e4dff2b967/pCmd/1/pDocId/980/pMenuId/2/langVer/1 |tytuł= 60 urodziny Johana Cruyffa |opublikowany= oranjefan.pl |język= pl |data dostępu= 2008-06-22 |archiwum= https://web.archive.org/web/20160304212313/http://www.oranjefan.pl/index.php/isess/1263125188485e4dff2b967/pCmd/1/pDocId/980/pMenuId/2/langVer/1 |zarchiwizowano= 4 marca 2016}}</ref>.

W wolnych chwilach Cruĳff najchętniej słuchał [[Nat King Cole|Nat King Cole’a]] i [[The Beatles]]. Z malarzy najbardziej cenił [[Vincent van Gogh|Van Gogha]], z architektów [[Antoni Gaudí|Gaudíego]], a spośród filmów ''[[Ojciec chrzestny (film)|Ojca chrzestnego]]''. Jego ulubieni autorzy to [[Robert Ludlum]] i [[Frederick Forsyth]]. Lubił hiszpańskie czerwone [[wino]] oraz ubrania takich firm jak [[Hugo Boss (przedsiębiorstwo)|Hugo Boss]] i [[Zegna]]<ref>{{cytuj stronę |url= http://www.cruijff.com/eng/phenomenon/personal/ |tytuł= Personal |opublikowany= cruijff.com |język= en |data dostępu= 2008-05-13}}</ref>.

=== Choroba, śmierć i pogrzeb ===
W 1991 roku po wykryciu u niego choroby wieńcowej i po operacji serca Johan Cruijff rzucił palenie<ref name="tvn24.pl">{{cytuj stronę|url=http://sport.tvn24.pl/pilka-nozna,105/johan-cruyff-nie-zyje-legenda-futbolu-miala-68-lat,629968.html|tytuł=Nie żyje Johan Cruyff|data dostępu=2016-03-31}}</ref>, w październiku 2015 roku wykryto u niego [[Rak płuca|raka płuc]]<ref name="tvn24.pl" /> Zmarł 24 marca 2016 roku w [[Barcelona|Barcelonie]]<ref>{{Cytuj stronę|url=http://nos.nl/artikel/2094875-johan-cruijff-68-overleden.html|tytuł=Johan Cruijff (68) overleden|data=2016-03-24|opublikowany=nos.nl|język=nl|data dostępu=2016-03-24}}</ref><ref>{{Cytuj stronę|url=https://sport.tvp.pl/24570178/johan-cruyff-nie-zyje-futbol-stracil-legende|tytuł=Johan Cruyff nie żyje. Futbol stracił legendę|data=2016-03-24|opublikowany=sport.tvp.pl|język=pl|data dostępu=2016-03-24}}</ref>, następnego dnia jego ciało poddano [[Kremacja|kremacji]] w [[Barcelona|Barcelonie]]<ref name="Dutch News.nl">{{cytuj stronę|url=http://www.dutchnews.nl/news/archives/2016/03/johan-cruijff-cremated-in-barcelona/|tytuł=Johan Cruijff cremated in Barcelona|data dostępu=2016-03-28}}</ref>, a po czym odbył się pogrzeb<ref name="US. NEWS">{{cytuj stronę|url=https://archive.ph/20160331232441/http://www.usnews.com/news/sports/articles/2016-03-29/barcelona-holds-last-day-of-memorial-tribute-to-johan-cruyff|tytuł=Barcelona held a final day of respect for Johan Cruyff on Tuesday, remembering the Dutch soccer great who is largely credited with reinvigorating the club and helping launch its modern winning era|data dostępu=2016-03-30}}</ref>. 26 marca 2016 roku dla tysięcy fanów otwarto stadion [[Camp Nou]]<ref name="US. NEWS" />.

== Pisownia nazwiska ==
Kiedy Cruĳff zadebiutował, gazeta „De Sportkroniek” napisała jego nazwisko ''Kruyff'', a „Het Parool” i „De Volkskrant” ''Kruĳff''.

Nico Scheepmaker w książce ''Hendrik Johannes, Fenomeen'' rozwiał problemy związane pisownią nazwiska. Wątpliwości dotyczą [[Ligatura (pismo)|ligatury]] „[[Ĳ (dwuznak)|ĳ]]” zamienianej na „y”. Sam zawodnik w jednym z wywiadów powiedział nawet, że w prawidłowej wersji występuje „ÿ”. Jego ojciec w paszporcie wpisaną miał wersję z „y”, a matka pisała swoje nazwisko ''Cruĳff-Draaĳer''. W amsterdamskich aktach urodzin i śmierci, pisownia jest jednoznaczna. 25 kwietnia 1947 urodził się ''Cruĳff, Hendrik Johannes''. W latach 70. zawodnik pisał swoje nazwisko Cruyff, tłumacząc to tym, że na angielskich i hiszpańskich maszynach do pisania nie ma ligatury '[[Ĳ (dwuznak)|ĳ]]'. Podobnie jest z nazwiskiem innego holenderskiego piłkarza [[Dirk Kuijt|Dirka Kuyta]] (właśc. Dirk Kuĳt).

== Statystyki ==
=== Klubowe ===
{| class="wikitable" style="text-align: center"
! rowspan="2" | Klub
! rowspan="2" | Sezon
! rowspan="2" | Liga
! colspan="2" | Liga
! colspan="2" | Puchar krajowy
! colspan="2" | Puchar międzynarodowy
! colspan="2" | Inne
! colspan="2" | Łącznie
|-
! Mecze !! Bramki !! Mecze !! Bramki !! Mecze !! Bramki !! Mecze !! Bramki !! Mecze !! Bramki
|-
| rowspan="10" align="left" | {{Flaga|NED}} [[AFC Ajax|Ajax Amsterdam]] || [[Eredivisie (1964/1965)|1964/1965]] || [[Eredivisie]] || 10 || 4 || 0 || 0 || colspan="4" | — || 10 || 4
|-
| [[Eredivisie (1965/1966)|1965/1966]] || [[Eredivisie]] || 19 || 16 || 4 || 9 || colspan="4" | — || 23 || 25
|-
| [[Eredivisie (1966/1967)|1966/1967]] || [[Eredivisie]] || 30 || 33 || 5 || 5 || 6 || 3 || colspan="2" | — || 41 || 41
|-
| [[Eredivisie (1967/1968)|1967/1968]] || [[Eredivisie]] || 33 || 27 || 5 || 6 || 2 || 1 || colspan="2" | — || 40 || 34
|-
| [[Eredivisie (1968/1969)|1968/1969]] || [[Eredivisie]] || 29 || 24 || 3 || 3 || 10 || 6 || 1 || 1 || 43 || 34
|-
| [[Eredivisie (1969/1970)|1969/1970]] || [[Eredivisie]] || 33 || 23 || 5 || 6 || 8 || 4 || colspan="2" | — || 46 || 33
|-
| [[Eredivisie (1970/1971)|1970/1971]] || [[Eredivisie]] || 25 || 21 || 6 || 5 || 6 || 1 || colspan="2" | — || 37 || 27
|-
| [[Eredivisie (1971/1972)|1971/1972]] || [[Eredivisie]] || 32 || 25 || 4 || 3 || 9 || 5 || colspan="2" | — || 45 || 33
|-
| [[Eredivisie (1972/1973)|1972/1973]] || [[Eredivisie]] || 32 || 17 || 0 || 0 || 6 || 3 || 4 || 3 || 42 || 23
|-
| [[Eredivisie (1973/1974)|1973/1974]] || [[Eredivisie]] || 2 || 3 || 0 || 0 || 0 || 0 || 0 || 0 || 2 || 3
|-
! colspan="3" | Łącznie !! 247 !! 193 !! 32 !! 37 !! 47 !! 23 !! 5 !! 4 !! 331 !! 257
|-
| rowspan="5" align="left" | {{Flaga|ESP|wariant=1945}} [[FC Barcelona]] || [[Primera División (1973/1974)|1973/1974]] || [[Primera División]] || 26 || 16 || 12 || 8 || 0 || 0 || colspan="2" | — || 38 || 24
|-
| [[Primera División (1974/1975)|1974/1975]] || [[Primera División]] || 30 || 7 || 12 || 7 || 8 || 0 || colspan="2" | — || 50 || 14
|-
| [[Primera División (1975/1976)|1975/1976]] || [[Primera División]] || 29 || 6 || 10 || 3 || 9 || 2 || colspan="2" | — || 48 || 11
|-
| [[Primera División (1976/1977)|1976/1977]] || [[Primera División]] || 30 || 14 || 9 || 6 || 7 || 5 || colspan="2" | — || 46 || 25
|-
| [[Primera División (1977/1978)|1977/1978]] || [[Primera División]] || 28 || 5 || 7 || 1 || 10 || 5 || colspan="2" | — || 45 || 11
|-
! colspan="3" | Łącznie !! 143 !! 48 !! 50 !! 25 !! 34 !! 12 !! colspan="2" | — !! 230 !! 85
|-
| align="left" | {{Flaga|USA}} [[Los Angeles Aztecs]] || [[North American Soccer League (1979)|1979]] || [[North American Soccer League|NASL]] || 22 || 14 || colspan="4" | — || 4 || 1 || 26 || 15
|-
! colspan="3" | Łącznie !! 22 !! 14 !! colspan="4" | — !! 4 !! 1 !! 26 !! 15
|-
| align="left" | {{Flaga|USA}} [[Washington Diplomats]] || [[North American Soccer League (1980)|1980]] || [[North American Soccer League|NASL]] || 24 || 10 || colspan="4" | — || 2 || 0 || 26 || 10
|-
! colspan="3" | Łącznie !! 24 !! 10 !! colspan="4" | — !! 2 !! 0 !! 26 !! 10
|-
| align="left" | {{Flaga|ESP}} [[Levante UD|UD Levante]] || [[Segunda División (1980/1981)|1980/1981]] || [[Segunda División]] || 10 || 2 || 0 || 0 || colspan="4" | — || 10 || 2
|-
! colspan="3" | Łącznie !! 10 !! 2 !! 0 !! 0 !! colspan="4" | — !! 10 !! 2
|-
| align="left" | {{Flaga|USA}} [[Washington Diplomats]] || [[North American Soccer League (1981)|1981]] || [[North American Soccer League|NASL]] || 5 || 2 || colspan="6" | — || 5 || 2
|-
! colspan="3" | Łącznie !! 5 !! 2 !! colspan="6" | — !! 5 !! 2
|-
| rowspan="2" align="left" | {{Flaga|NED}} [[AFC Ajax|Ajax Amsterdam]] || [[Eredivisie (1981/1982)|1981/1982]] || [[Eredivisie]] || 15 || 7 || 1 || 0 || 0 || 0 || colspan="2" | — || 16 || 7
|-
| [[Eredivisie (1982/1983)|1982/1983]] || [[Eredivisie]] || 21 || 7 || 7 || 2 || 2 || 0 || colspan="2" | — || 30 || 9
|-
! colspan="3" | Łącznie !! 36 !! 14 !! 8 !! 2 !! 2 !! 0 !! colspan="2" | — !! 46 !! 16
|-
| align="left" | {{Flaga|NED}} [[Feyenoord|Feyenoord Rotterdam]] || [[Eredivisie (1983/1984)|1983/1984]] || [[Eredivisie]] || 33 || 11 || 7 || 1 || 4 || 1 || colspan="2" | — || 44 || 13
|-
! colspan="3" | Łącznie !! 33 !! 11 !! 7 !! 1 !! 4 !! 1 !! colspan="2" | — !! 44 !! 13
|-
! colspan="3" | Łącznie w karierze !! 511 !! 297 !! 97 !! 65 !! 84 !! 36 !! 10 !! 4 !! 702 !! 402
|}

=== Reprezentacyjne ===
{| class="wikitable" style="text-align: center"
! Reprezentacja !! Rok !! Mecze !! Bramki
|-
| rowspan="13" align="left" | {{Reprezentacja|NED|pn}}
|-
| 1966 || 2 || 1
|-
| 1967 || 3 || 1
|-
| 1968 || 1 || 0
|-
| 1969 || 3 || 1
|-
| 1970 || 2 || 2
|-
| 1971 || 4 || 6
|-
| 1972 || 5 || 5
|-
| 1973 || 6 || 6
|-
| 1974 || 12 || 8
|-
| 1975 || 2 || 0
|-
| 1976 || 4 || 2
|-
| 1977 || 4 || 1
|-
! colspan="2" | Łącznie !! 48 !! 33
|-
| {{Reprezentacja|ES-CT|pn}}
| 1976 || 1 || 0
|-
! colspan="2" | Łącznie !! 1 !! 0
|}

{| class="wikitable collapsible collapsed"
! colspan="8" | '''Mecze i gole w reprezentacji'''
|-
! Lp. !! Data !! Miasto !! Przeciwnik !! Gol !! Wynik !! Rozgrywki !! Uwagi
|-
! colspan="8" | {{Reprezentacja|NED|pn}}
|-
| 1. || 07.09.1966 || [[Amsterdam]] || {{Reprezentacja|HUN|pn|wariant=państwowa-1957}} || align=center| {{gol}} || align=center|2:2 || [[Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 1968|El. Euro 1968]] || 
|-
| 2. || 06.11.1966 || [[Amsterdam]] || {{Reprezentacja|CSK|pn}} ||  || align=center|2:2 || [[Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 1968|El. Euro 1968]] || [[Plik:Red card.svg|20x20px]]
|-
| 3. || 13.09.1967 || [[Amsterdam]] || {{Reprezentacja|GDR|pn}} || align=center|{{gol}} || align=center|1:0 || [[Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 1968|El. Euro 1968]] || 
|-
| 4. || 04.10.1967 || [[Kopenhaga]] || {{Reprezentacja|DEN|pn}} || align=center| || align=center|2:3 || [[Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 1968|El. Euro 1968]] || 
|-
| 5. || 01.11.1967 || [[Rotterdam]] || {{Reprezentacja|YUG|pn|wariant=SFR}} || align=center| || align=center|1:2 || [[Mecz towarzyski|Towarzyski]] || 
|-
| 6. || 01.05.1968 || [[Warszawa]] || {{Reprezentacja|POL|pn}} || align=center| || align=center|0:0 || [[Mecz towarzyski|Towarzyski]] || 
|-
| 7. || 26.03.1969 || [[Rotterdam]] || {{Reprezentacja|LUX|pn}} || align=center|{{gol}} || align=center|4:0 || [[Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1970 (eliminacje strefy UEFA)|El. Mundialu 1970]] || 
|-
| 8. || 07.09.1969 || [[Chorzów]] || {{Reprezentacja|POL|pn}} || align=center| || align=center|1:2 || [[Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1970 (eliminacje strefy UEFA)|El. Mundialu 1970]] || 
|-
| 9. || 05.11.1969 || [[Amsterdam]] || {{Reprezentacja|ENG|pn}} || align=center| || align=center|0:1 || [[Mecz towarzyski|Towarzyski]] || 
|-
| 10. || 14.01.1970 || [[Londyn]] || {{Reprezentacja|ENG|pn}} || align=center| || align=center|0:0 || [[Mecz towarzyski|Towarzyski]] || 
|-
| 11. || 02.12.1970 || [[Amsterdam]] || {{Reprezentacja|ROU|pn}} || align=center|{{gol}}{{gol}} || align=center|2:0 || [[Mecz towarzyski|Towarzyski]] || 
|-
| 12. || 24.02.1971 || [[Rotterdam]] || {{Reprezentacja|LUX|pn}} || align=center|{{gol}}{{gol}} || align=center|6:0 || [[Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 1972 (eliminacje)|El. Euro 1972]] || 
|-
| 13. || 10.10.1971 || [[Rotterdam]] || {{Reprezentacja|GDR|pn}} || align=center| || align=center|3:2 || [[Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 1972 (eliminacje)|El. Euro 1972]] || 
|-
| 14. || 17.11.1971 || [[Eindhoven]] || {{Reprezentacja|LUX|pn}} || align=center|{{gol}}{{gol}}{{gol}} || align=center|8:0 || [[Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 1972 (eliminacje)|El. Euro 1972]] || 
|-
| 15. || 01.12.1971 || [[Amsterdam]] || {{Reprezentacja|SCO|pn}} || align=center|{{gol}} || align=center|2:1 || [[Mecz towarzyski|Towarzyski]] || '''[[Plik:1 capitan.png|20px]]'''
|-
| 16. || 16.02.1972 || [[Pireus]] || {{Reprezentacja|SCO|pn}} || align=center|{{gol}}{{gol}} || align=center|5:0 || [[Mecz towarzyski|Towarzyski]] || '''[[Plik:1 capitan.png|20px]]'''
|-
| 17. || 03.05.1972 || [[Rotterdam]] || {{Reprezentacja|PER|pn}} || align=center| || align=center|3:0 || [[Mecz towarzyski|Towarzyski]] || '''[[Plik:1 capitan.png|20px]]'''
|-
| 18. || 30.08.1972 || [[Praga]] || {{Reprezentacja|CSK|pn}} || align=center|{{gol}} || align=center|2:1 || [[Mecz towarzyski|Towarzyski]] || '''[[Plik:1 capitan.png|20px]]'''
|-
| 19. || 01.11.1972 || [[Rotterdam]] || {{Reprezentacja|NOR|pn}} || align=center|{{gol}}{{gol}} || align=center|9:0 || [[Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1974 (eliminacje strefy UEFA)|El. Mundialu 1974]] || '''[[Plik:1 capitan.png|20px]]'''
|-
| 20. || 19.11.1972 || [[Antwerpia]] || {{Reprezentacja|BEL|pn}} || align=center| || align=center|0:0 || [[Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1974 (eliminacje strefy UEFA)|El. Mundialu 1974]] || '''[[Plik:1 capitan.png|20px]]'''
|-
| 21. || 02.05.1973 || [[Amsterdam]] || {{Reprezentacja|ESP|pn|wariant=1945}} || align=center|{{gol}} || align=center|3:2 || [[Mecz towarzyski|Towarzyski]] || '''[[Plik:1 capitan.png|20px]]'''
|-
| 22. || 22.08.1973 || [[Amsterdam]] || {{Reprezentacja|ISL|pn}} || align=center|{{gol}}{{gol}} || align=center|5:0 || [[Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1974 (eliminacje strefy UEFA)|El. Mundialu 1974]] || '''[[Plik:1 capitan.png|20px]]'''
|-
| 23. || 29.08.1973 || [[Deventer]] || {{Reprezentacja|ISL|pn}} || align=center|{{gol}}{{gol}} || align=center|8:1 || [[Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1974 (eliminacje strefy UEFA)|El. Mundialu 1974]] || '''[[Plik:1 capitan.png|20px]]'''
|-
| 24. || 12.09.1973 || [[Oslo]] || {{Reprezentacja|NOR|pn}} || align=center|{{gol}} || align=center|2:1 || [[Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1974 (eliminacje strefy UEFA)|El. Mundialu 1974]] || '''[[Plik:1 capitan.png|20px]]''' [[Plik:Yellow card.svg|20x20px]]
|-
| 25. || 10.10.1973 || [[Rotterdam]] || {{Reprezentacja|POL|pn}} || align=center| || align=center|1:1 || [[Mecz towarzyski|Towarzyski]] || '''[[Plik:1 capitan.png|20px]]''', do 56'
|-
| 26. || 18.11.1973 || [[Amsterdam]] || {{Reprezentacja|BEL|pn}} || align=center| || align=center|0:0 || [[Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1974 (eliminacje strefy UEFA)|El. Mundialu 1974]] || '''[[Plik:1 capitan.png|20px]]'''
|-
| 27. || 27.03.1974 || [[Rotterdam]] || {{Reprezentacja|AUT|pn}} || align=center| || align=center|1:1 || [[Mecz towarzyski|Towarzyski]] || '''[[Plik:1 capitan.png|20px]]'''
|-
| 28. || 26.05.1974 || [[Amsterdam]] || {{Reprezentacja|ARG|pn}} || align=center| || align=center|4:1 || [[Mecz towarzyski|Towarzyski]] || '''[[Plik:1 capitan.png|20px]]'''
|-
| 29. || 15.06.1974 || [[Hanower]] || {{Reprezentacja|URU|pn}} || align=center| || align=center|2:0 || [[Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1974|Mundial 1974]] || '''[[Plik:1 capitan.png|20px]]'''
|-
| 30. || 19.06.1974 || [[Dortmund]] || {{Reprezentacja|SWE|pn}} || align=center| || align=center|0:0 || [[Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1974|Mundial 1974]] || '''[[Plik:1 capitan.png|20px]]'''
|-
| 31. || 23.06.1974 || [[Dortmund]] || {{Reprezentacja|BUL|pn|wariant=1971}} || align=center| || align=center|4:1 || [[Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1974|Mundial 1974]] || '''[[Plik:1 capitan.png|20px]]''' [[Plik:Yellow card.svg|20x20px]]
|-
| 32. || 26.06.1974 || [[Gelsenkirchen]] || {{Reprezentacja|ARG|pn}} || align=center|{{gol}}{{gol}} || align=center|4:0 || [[Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1974|Mundial 1974]] || '''[[Plik:1 capitan.png|20px]]'''
|-
| 33. || 30.06.1974 || [[Gelsenkirchen]] || {{Reprezentacja|GDR|pn}} || align=center| || align=center|2:0 || [[Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1974|Mundial 1974]] || '''[[Plik:1 capitan.png|20px]]'''
|-
| 34. || 03.07.1974 || [[Dortmund]] || {{Reprezentacja|BRA|pn}} || align=center|{{gol}} || align=center|2:0 || [[Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1974|Mundial 1974]] || '''[[Plik:1 capitan.png|20px]]'''
|-
| 35. || 07.07.1974 || [[Monachium]] || {{Reprezentacja|FRG|pn}} || align=center| || align=center|1:2 || [[Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1974|Mundial 1974]] || '''[[Plik:1 capitan.png|20px]]''' [[Plik:Yellow card.svg|20x20px]]
|-
| 36. || 04.09.1974 || [[Gmina Solna|Solna]] || {{Reprezentacja|SWE|pn}} || align=center|{{gol}} || align=center|5:1 || [[Mecz towarzyski|Towarzyski]] || '''[[Plik:1 capitan.png|20px]]'''
|-
| 37. || 25.09.1974 || [[Helsinki]] || {{Reprezentacja|FIN|pn}} || align=center|{{gol}}{{gol}} || align=center|3:1 || [[Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 1976 (eliminacje)|Euro 1976]] || '''[[Plik:1 capitan.png|20px]]''' [[Plik:Yellow card.svg|20x20px]]
|-
| 38. || 20.11.1974 || [[Rotterdam]] || {{Reprezentacja|ITA|pn}} || align=center|{{gol}}{{gol}} || align=center|3:1 || [[Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 1976 (eliminacje)|Euro 1976]] || '''[[Plik:1 capitan.png|20px]]'''
|-
| 39. || 10.09.1975 || [[Chorzów]] || {{Reprezentacja|POL|pn}} || align=center| || align=center|1:4 || [[Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 1976 (eliminacje)|Euro 1976]] || '''[[Plik:1 capitan.png|20px]]'''
|-
| 40. || 15.10.1975 || [[Amsterdam]] || {{Reprezentacja|POL|pn}} || align=center| || align=center|3:0 || [[Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 1976 (eliminacje)|Euro 1976]] || '''[[Plik:1 capitan.png|20px]]''' [[Plik:Yellow card.svg|20x20px]]
|-
| 41. || 25.04.1976 || [[Rotterdam]] || {{Reprezentacja|BEL|pn}} || align=center| || align=center|5:0 || [[Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 1976 (eliminacje)|Euro 1976]] || '''[[Plik:1 capitan.png|20px]]'''
|-
| 42. || 22.05.1976 || [[Bruksela]] || {{Reprezentacja|BEL|pn}} || align=center|{{gol}} || align=center|2:1 || [[Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 1976 (eliminacje)|Euro 1976]] || '''[[Plik:1 capitan.png|20px]]'''
|-
| 43. || 16.06.1976 || [[Zagrzeb]] || {{Reprezentacja|CSK|pn}} ||  || align=center|3:1 || [[Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 1976|Euro 1976]] || '''[[Plik:1 capitan.png|20px]]''' [[Plik:Yellow card.svg|20x20px]]
|-
| 44. || 13.10.1976 || [[Rotterdam]] || {{Reprezentacja|NIR|pn}} || {{gol}} || align=center|2:2 || [[Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1978 (eliminacje strefy UEFA)|El. Mundialu 1978]] || '''[[Plik:1 capitan.png|20px]]'''
|-
| 45. || 09.02.1977 || [[Londyn]] || {{Reprezentacja|ENG|pn}} ||  || align=center|2:0 || [[Mecz towarzyski|Towarzyski]] || '''[[Plik:1 capitan.png|20px]]'''
|-
| 46. || 26.03.1977 || [[Antwerpia]] || {{Reprezentacja|BEL|pn}} ||  || align=center|2:0 || [[Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1978 (eliminacje strefy UEFA)|El. Mundialu 1978]] || '''[[Plik:1 capitan.png|20px]]'''
|-
| 47. || 12.10.1977 || [[Belfast]] || {{Reprezentacja|BEL|pn}} || {{gol}} || align=center|1:0 || [[Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1978 (eliminacje strefy UEFA)|El. Mundialu 1978]] || '''[[Plik:1 capitan.png|20px]]''', do 71'
|-
| 48. || 26.10.1977 || [[Amsterdam]] || {{Reprezentacja|BEL|pn}} ||  || align=center|1:0 || [[Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1978 (eliminacje strefy UEFA)|El. Mundialu 1978]] || '''[[Plik:1 capitan.png|20px]]'''
|-
! colspan="8" |{{reprezentacja|ES-CT|pn|wariant=}}
|-
| 1. || 09.06.1976 || [[Barcelona]] || {{reprezentacja|SUN|pn}} || align=center|{{gol}} || align=center|1:1 || [[Mecz towarzyski|Towarzyski]] || 
|}

=== Trenerskie ===
{| class="wikitable"
! rowspan="2" |Klub
! rowspan="2" |Od
! rowspan="2" |Do
! colspan="5" |Wyniki
|-
!M
!Z
!R
!P
!% Zwyc.
|-
|{{Flaga|NED}} [[AFC Ajax|Ajax Amsterdam]]
|06.06.1985
|04.01.1988
|117
|86
|10
|21
|73.50
|-
|{{Flaga|ESP}} [[FC Barcelona]]
|04.05.1988
|18.05.1996
|430
|250
|97
|83
|58.14
|-
|{{Reprezentacja|ES-CT|pn}}
|02.11.2009
|02.01.2013
|4
|2
|2
|0
|50.00
|-
! colspan="3" |Ogólnie
!551
!338
!109
!104
!61.34
|}

== Sukcesy ==
=== Zawodnicze ===
* '''Ajax Amsterdam'''
** [[Eredivisie|Mistrzostwo Holandii]]: [[Eredivisie (1965/1966)|1966]], [[Eredivisie (1966/1967)|1967]], [[Eredivisie (1967/1968)|1968]], [[Eredivisie (1969/1970)|1970]], [[Eredivisie (1971/1972)|1972]], [[Eredivisie (1972/1973)|1973]], [[Eredivisie (1981/1982)|1982]], [[Eredivisie (1982/1983)|1983]]
** [[Eredivisie|Wicemistrzostwo Holandii]]: [[Eredivisie (1968/1969)|1969]], [[Eredivisie (1970/1971)|1971]]
** [[Puchar Holandii w piłce nożnej|Puchar Holandii]]: [[Puchar Holandii w piłce nożnej (1966/1967)|1967]], [[Puchar Holandii w piłce nożnej (1969/1970)|1970]], [[Puchar Holandii w piłce nożnej (1970/1971)|1971]], [[Puchar Holandii w piłce nożnej (1971/1972)|1972]], [[Puchar Holandii w piłce nożnej (1982/1983)|1983]]
** [[Liga Mistrzów UEFA|Puchar Europy]]: [[Puchar Europy Mistrzów Klubowych (1970/1971)|1971]], [[Puchar Europy Mistrzów Klubowych (1971/1972)|1972]], [[Puchar Europy Mistrzów Klubowych (1972/1973)|1973]]
** Finał [[Liga Mistrzów UEFA|Pucharu Europy]]: [[Puchar Europy Mistrzów Klubowych (1968/1969)|1969]]
** [[Puchar Interkontynentalny w piłce nożnej|Puchar Interkontynentalny]]: [[Puchar Interkontynentalny w piłce nożnej 1972|1972]]
** [[Superpuchar Europy UEFA|Superpuchar Europy]]: [[Superpuchar Europy 1972|1972]]
* '''FC Barcelona'''
** [[Primera División|Mistrzostwo Hiszpanii]]: [[Primera División (1973/1974)|1974]]
** [[Primera División|Wicemistrzostwo Hiszpanii]]: [[Primera División (1975/1976)|1976]], [[Primera División (1976/1977)|1977]], [[Primera División (1977/1978)|1978]]
** 3. miejsce w [[Primera División]]: [[Primera División (1974/1975)|1975]]
** [[Puchar Króla Hiszpanii w piłce nożnej mężczyzn|Puchar Króla Hiszpanii]]: [[Copa del Rey (1977/1978)|1978]]
** Finał [[Puchar Króla Hiszpanii w piłce nożnej mężczyzn|Pucharu Króla Hiszpanii]]: [[Copa del Generalísimo (1973/1974)|1974]]
* '''Feyenoord Rotterdam'''
** [[Eredivisie|Mistrzostwo Holandii]]: [[Eredivisie (1983/1984)|1984]]
** [[Puchar Holandii w piłce nożnej|Puchar Holandii]]: [[Puchar Holandii w piłce nożnej (1983/1984)|1984]]
* '''Reprezentacyjne'''
** [[Mistrzostwa świata w piłce nożnej mężczyzn|Wicemistrzostwo świata]]: [[Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1974|1974]]
** Brązowy medal [[Mistrzostwa Europy w piłce nożnej|mistrzostw Europy]]: [[Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 1976|1976]]

=== Trenerskie ===
* '''Ajax Amsterdam'''
** [[Eredivisie|Wicemistrzostwo Holandii]]: [[Eredivisie (1985/1986)|1986]], [[Eredivisie (1986/1987)|1987]], [[Eredivisie (1987/1988)|1988]]
** [[Puchar Holandii w piłce nożnej|Puchar Holandii]]: [[Puchar Holandii w piłce nożnej (1985/1986)|1986]], [[Puchar Holandii w piłce nożnej (1986/1987)|1987]]
** [[Puchar Zdobywców Pucharów w piłce nożnej|Puchar Zdobywców Pucharów]]: [[Puchar Zdobywców Pucharów (1986/1987)|1987]]
* '''FC Barcelona'''
** [[Primera División|Mistrzostwo Hiszpanii]]: [[Primera División (1990/1991)|1991]], [[Primera División (1991/1992)|1992]], [[Primera División (1992/1993)|1993]], [[Primera División (1993/1994)|1994]]
** [[Primera División|Wicemistrzostwo Hiszpanii]]: [[Primera División (1988/1989)|1989]]
** 3. miejsce w [[Primera División]]: [[Primera División (1989/1990)|1990]], [[Primera División (1995/1996)|1996]]
** [[Puchar Króla Hiszpanii w piłce nożnej mężczyzn|Puchar Króla Hiszpanii]]: [[Copa del Rey (1989/1990)|1990]]
** Finał [[Puchar Króla Hiszpanii w piłce nożnej mężczyzn|Pucharu Króla Hiszpanii]]: [[Copa del Generalísimo (1995/1996)|1996]]
** [[Superpuchar Hiszpanii w piłce nożnej|Superpuchar Hiszpanii]]: [[Superpuchar Hiszpanii w piłce nożnej 1991|1991]], [[Superpuchar Hiszpanii w piłce nożnej 1992|1992]], [[Superpuchar Hiszpanii w piłce nożnej 1994|1994]]
** [[Puchar Zdobywców Pucharów w piłce nożnej|Puchar Zdobywców Pucharów]]: [[Puchar Zdobywców Pucharów (1988/1989)|1989]]
** Finał [[Puchar Zdobywców Pucharów w piłce nożnej|Pucharu Zdobywców Pucharów]]: [[Puchar Zdobywców Pucharów (1990/1991)|1991]]
** [[Liga Mistrzów UEFA|Puchar Europy]]: [[Puchar Europy Mistrzów Klubowych (1991/1992)|1992]]
** Finał [[Liga Mistrzów UEFA|Ligi Mistrzów]]: [[Liga Mistrzów UEFA (1993/1994)|1994]]
** [[Superpuchar Europy UEFA|Superpuchar Europy]]: [[Superpuchar Europy UEFA 1992|1992]]
* '''Reprezentacja Katalonii'''
** [[Catalonia International Trophy]]: 2009, 2010, 2013

=== Indywidualne ===
* Król strzelców [[Eredivisie]]: [[Eredivisie (1966/1967)|1967]] (33 gole), [[Eredivisie (1971/1972)|1972]] (25 goli)
* Najlepszy strzelec [[UEFA|europejskich pucharów]]: 1972
* Najlepszy gracz [[Mistrzostwa świata w piłce nożnej mężczyzn|mistrzostw świata]]: [[Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1974|1974]]
* [[Piłkarz roku w Holandii|Piłkarz Roku w Holandii]]: 1967, 1968, 1969, 1971, 1984
* [[Złota Piłka]] miesięcznika [[France Football]]: 1971, 1973, 1974
* 3. miejsce w plebiscycie miesięcznika [[France Football]]: 1975
* Najlepszy zagraniczny zawodnik [[Primera División]]: [[Primera División (1976/1977)|1977]], [[Primera División (1977/1978)|1978]]
* MVP [[North American Soccer League|NASL]]: [[North American Soccer League (1979)|1979]], [[North American Soccer League (1980)|1980]]
* Sportowiec Roku w [[Holandia|Holandii]]: 1973, 1974
* Najlepszy trener świata w plebiscycie [[World Soccer]]: 1987
* Najlepszy trener [[Primera División]]: [[Primera División (1990/1991)|1991]], [[Primera División (1991/1992)|1992]]
* Onze de Oro (Czołowy trener roku): 1992, 1994
* 2. miejsce w plebiscycie Piłkarz wszech czasów [[Międzynarodowa Federacja Historyków i Statystyków Futbolu|IFFHS]] na piłkarza wszech czasów: 1999<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.rsssf.com/miscellaneous/iffhs-century.html|tytuł=IFFHS’ Century Elections|opublikowany=rsssf.com|język=en|data dostępu=2008-05-13}}</ref>
* Najlepszy piłkarz [[Liga Mistrzów UEFA|Ligi Mistrzów]] w historii miesięcznika Champions: 2004 (przed [[Zinédine Zidane|Zinedinem Zidanem]] i [[Franz Beckenbauer|Franzem Beckenbauerem]])<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.blaugrana.pl/index.php?goto=news&news=10090|tytuł=„Nieśmiertelny” Cruyff|opublikowany=Barcelona On-Line|język=pl|data dostępu=2008-03-03}}</ref>
* 3. miejsce w plebiscycie Piłkarz 50-lecia [[UEFA]]: 2004 (za [[Zinédine Zidane|Zinedinem Zidanem]] i [[Franz Beckenbauer|Franzem Beckenbauerem]])
* Najlepszy zawodnik w historii [[Holandia|Holandii]] w plebiscycie [[FIFA]]: 2004
* Najlepszy [[Europa|europejski]] zawodnik wszech czasów w plebiscycie [[FIFA]]: 2004
* 4. miejsce w plebiscycie Piłkarz wszech czasów [[FIFA]]: 2004
* 3. miejsce w głosowaniu laureatów [[Złota Piłka|Złotej Piłki]] [[France Football]] na najlepszego piłkarza w historii<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.rsssf.com/miscellaneous/best-x-players-of-y.html#ff-poc|tytuł=France Football’s Football Player of the Century|opublikowany=rsssf.com|język=en|data dostępu=2008-05-13}}</ref>
* Członek [[FIFA 100]]

=== Wyróżnienia ===
* Johan Cruĳff zajmuje 3. miejsce pod względem zdobyczy bramkowych w historii holenderskiej Eredivisie -w 408 spotkaniach strzelił 216 goli. Ustępuje jedynie [[Ruud Geels|Ruudowi Geelsowi]] – 266 bramek w 328 meczach i [[Willy van der Kuijlen|Willy’emu van der Kuĳlenowi]] – 311 goli w 528 spotkaniach.
* Cruĳff wielokrotnie trafiał do jedenastek najlepszych zawodników w historii FC Barcelona, m.in. w głosowaniu na stulecie klubu w 1999 roku oraz pod koniec 2006, kiedy plebiscyt odbywał się na internetowej stronie katalońskiego dziennika sportowego El Mundo Deportivo<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.elmundodeportivo.es/ico/tuonce/index.html|tytuł=El mejor once de la historia|opublikowany=elmundodeportivo.es|język=es|data dostępu=2008-05-14|archiwum=https://web.archive.org/web/20071127071605/http://www.elmundodeportivo.es/ico/tuonce/index.html|zarchiwizowano=27 listopada 2007}}</ref>.
* W 1996 [[Superpuchar Holandii w piłce nożnej|Superpuchar Holandii]] na cześć gracza nazwano Johan Cruĳff-schaal.
* W listopadzie 2003, w ramach obchodów 50-lecia Europejskiej Unii Piłkarskiej [[Koninklijke Nederlandse Voetbal Bond|Królewski Holenderski Związek Piłki Nożnej]] wybrał Cruĳffa najwybitniejszym holenderskim piłkarzem ostatnich 50 lat. Zawodnicy wybrani przez krajowe federacje noszą tytuł „Golden players”<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.uefa.com/uefa/news/Kind=256/newsId=130150.html|tytuł=Golden Players take centre stage|opublikowany=uefa.com|język=en|data dostępu=2008-05-14}}</ref>.
* Oddając hołd piłkarzowi, holenderski minister kultury, Aad Nuis opublikował odę na jego cześć w jednym z czasopism piłkarskich.
* Wymyślił trick nazywany ''Cruĳff Turn'' ([[Zwód Cruyffa|obrót Cruĳffa]]). Ruch polega na zamarkowaniu kopnięcia piłki do przodu i zagarnięciu piłki wewnętrzną stroną stopy w drugą stronę, na wolne pole i bieg za nią. Przez 32 lata i 112 dni był jedynym wykonawcą zwodu który został nazwany imieniem bądź nazwiskiem, następnym przypadkiem był [[Rodrigo Taddei]].
* W plebiscycie na największego Holendra w historii zajął szóste miejsce.
* Produkująca sprzęt sportowy firma Cruyff Classic, która należy do piłkarza, miała w Holandii znaczący udział w rynku. W butach tej marki grali m.in. [[Marco van Basten]], [[Jordi Cruijff|Jordi Cruĳff]], a poza boiskiem obuwie tej firmy nosił [[Dennis Bergkamp]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.cruyffclassics.com/ | tytuł = Cruyff Classics | opublikowany = cruyffclassics.com | archiwum = https://web.archive.org/web/20080420063111/http://www.cruyffclassics.com/ | zarchiwizowano = 2008-04-20}}.</ref>.
* Nagroda dla najlepszego młodego zawodnika Eredivisie nosi imię Johana Cruĳffa. W 2006 roku, kiedy odebrał ją [[Klaas-Jan Huntelaar]], ''Boski Johan'' odebrał nagrodę za osiągnięcia życia<ref>{{cytuj stronę|url=http://web.archive.org/web/20060901022153/http://www.uefa.com/footballeurope/news/Kind%3D2/newsId%3D449866.html|tytuł=Kuijt receives Dutch accolade|opublikowany=uefa.com|język=en|data dostępu=2008-05-14}}</ref>.
* Trzykrotne zdobycie [[Złota Piłka|Złotej Piłki]] to rekord, który wyrównali [[Michel Platini]], [[Marco van Basten]], [[Lionel Messi]] i [[Cristiano Ronaldo]]
* W 2004 powstał [[film dokumentalny]] o piłkarzu w reżyserii [[Ramón Gieling|Ramóna Gielinga]] pt. ''Johan Cruĳff – En un momento dado''<ref>{{cytuj stronę|url=https://www.imdb.com/title/tt0397483/|tytuł=Johan Cruijff – En un momento dado|opublikowany=imdb.com|język=en|data dostępu=2008-05-14}}</ref>. Film przedstawia głównie wywiady z kibicami FC Barcelona, którzy opowiadają jak Cruĳff zmienił ich życie oraz inscenizują najsłynniejsze momenty z jego pobytu w Katalonii. Obraz kończy wywiad z bohaterem produkcji.
* Z końcem sezonu 2007/2008 Ajax Amsterdam na stałe wycofał numer 14, którego symbolem był Cruĳff, tłumacząc to jego nieocenionym wkładem w rozwój klubu. Ostatnim piłkarzem noszącym koszulkę ''Joden'' z tym numerem był [[Roger García]]<ref>{{cytuj stronę|url=http://web.archive.org/web/20070503113109/http://www.uefa.com/footballeurope/news/kind=2/newsid=529604.html|tytuł=Ajax tribute to ‘priceless’ Cruyff|opublikowany=uefa.com|język=en|data dostępu=2008-05-14}}</ref>.
* W 2005 roku otrzymał nagrodę Laureusa za osiągnięcia jako piłkarz i trener. Nominowanymi w siódmej edycji tej nagrody byli również tamtej edycji nagrody byli m.in. [[Rafael Nadal]], [[Martina Hingis]], [[Roger Federer]], [[Janica Kostelić]], [[Valentino Rossi]] i [[Ronaldinho]]<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.blaugrana.pl/index.php?goto=news&news=16191|tytuł=Cruyff otrzymał nagrodę Laureusa|opublikowany=Barcelona On-Line|język=pl|data dostępu=2008-05-14|archiwum=https://web.archive.org/web/20110928022730/http://www.blaugrana.pl/index.php?goto=news&news=16191|zarchiwizowano=28 września 2011}}</ref>.

== Rekordy ==
Johan Cruĳff jest rekordzistą pod względem finałów europejskich pucharów w jakich brał udział. W ścisłych finałach pod egidą [[UEFA]] brał udział łącznie 13 razy.

{| class="wikitable"
! Rozgrywki !! Klub !! Funkcja !! Wynik
|-
| [[Puchar Europy Mistrzów Klubowych (1968/1969)|Puchar Europy 1968/1969]] || {{Flaga|NED}} [[AFC Ajax|Ajax Amsterdam]] || Zawodnik || bgcolor="#FF0000" align="center" | '''Porażka'''
|-
| [[Puchar Europy Mistrzów Klubowych (1970/1971)|Puchar Europy 1970/1971]] || {{Flaga|NED}} [[AFC Ajax|Ajax Amsterdam]] || Zawodnik || bgcolor="#00FF7F" align="center" | '''Zwycięstwo'''
|-
| [[Puchar Europy Mistrzów Klubowych (1971/1972)|Puchar Europy 1971/1972]] || {{Flaga|NED}} [[AFC Ajax|Ajax Amsterdam]] || Zawodnik || bgcolor="#00FF7F" align="center" | '''Zwycięstwo'''
|-
| [[Superpuchar Europy 1972]] || {{Flaga|NED}} [[AFC Ajax|Ajax Amsterdam]] || Zawodnik || bgcolor="#00FF7F" align="center" | '''Zwycięstwo'''
|-
| [[Puchar Europy Mistrzów Klubowych (1972/1973)|Puchar Europy 1972/1973]] || {{Flaga|NED}} [[AFC Ajax|Ajax Amsterdam]] || Zawodnik || bgcolor="#00FF7F" align="center" | '''Zwycięstwo'''
|-
| [[Puchar Zdobywców Pucharów (1986/1987)|Puchar Zdobywców Pucharów 1986/1987]] || {{Flaga|NED}} [[AFC Ajax|Ajax Amsterdam]] || Trener || bgcolor="#00FF7F" align="center" | '''Zwycięstwo'''
|-
| [[Superpuchar Europy UEFA 1987|Superpuchar Europy 1987]] || {{Flaga|NED}} [[AFC Ajax|Ajax Amsterdam]] || Trener || bgcolor="#FF0000" align="center" | '''Porażka'''
|-
| [[Puchar Zdobywców Pucharów (1988/1989)|Puchar Zdobywców Pucharów 1988/1989]] || {{Flaga|ESP}} [[FC Barcelona]] || Trener || bgcolor="#00FF7F" align="center" | '''Zwycięstwo'''
|-
| [[Superpuchar Europy UEFA 1989|Superpuchar Europy 1989]] || {{Flaga|ESP}} [[FC Barcelona]] || Trener || bgcolor="#FF0000" align="center" | '''Porażka'''
|-
| [[Puchar Zdobywców Pucharów (1990/1991)|Puchar Zdobywców Pucharów 1990/1991]] || {{Flaga|ESP}} [[FC Barcelona]] || Trener || bgcolor="#FF0000" align="center" | '''Porażka'''
|-
| [[Puchar Europy Mistrzów Klubowych (1991/1992)|Puchar Europy 1991/1992]] || {{Flaga|ESP}} [[FC Barcelona]] || Trener || bgcolor="#00FF7F" align="center" | '''Zwycięstwo'''
|-
| [[Superpuchar Europy UEFA 1992|Superpuchar Europy 1992]] || {{Flaga|ESP}} [[FC Barcelona]] || Trener || bgcolor="#00FF7F" align="center" | '''Zwycięstwo'''
|-
| [[Liga Mistrzów UEFA (1993/1994)|Liga Mistrzów 1993/1994]] || {{Flaga|ESP}} [[FC Barcelona]] || Trener || bgcolor="#FF0000" align="center" | '''Porażka'''
|}

== Przypisy ==
{{Przypisy}}

== Linki zewnętrzne ==
{{commonscat}}
* [http://www.cruijff.com/ Oficjalna strona Johana Cruĳffa] {{lang|nl|en|es}}
* [http://www.cruyff-foundation.org/ Fundacja Johana Cruĳffa] {{lang|nl|en|es}}
*{{IMDb|osoba|1095991|Johan Cruijff}}
* {{Cytuj stronę | url = https://www.goal.com/en-gb/people/netherlands/37044/johan-cruyff | tytuł = Johan Cruyff | opublikowany = goal.com | archiwum = https://web.archive.org/web/20190425060334/https://www.goal.com/en-gb/people/netherlands/37044/johan-cruyff | zarchiwizowano = 2019-04-25}} w bazie Goal.com {{Lang|en}}
*{{transfermarkt|p|id=8021|nazwa=Johan Cruyff|data dostępu=2020-11-22}}
*{{transfermarkt|t|id=553|nazwa=Johan Cruyff|data dostępu=2020-11-22}}
* [https://www.voetbalstats.nl/spelernedxi.php?persid=98 Johan Cruijff] w bazie Voetbalstats.nl {{Lang|nl}}
*{{Eu-Football|4002}}
* [https://www.worldfootball.net/player_summary/johan-cruyff/ Johan Cruijff] w bazie Worldfootball.net (<abbr>ang.</abbr>)
* [https://www.footballdatabase.eu/fr/joueur/details/14579-johan-cruyff Johan Cruijff] w bazie FootballDatabase.eu (<abbr>ang.</abbr>)
*{{NFT|17097}}

{{Grupa szablonów
| tytuł    = Składy reprezentacji Holandii
| zwijanie = zwinięte
| lista    = 
{{Holandia 1974}}
{{Holandia 1976}}
}}
{{Grupa szablonów
| tytuł    = Kariera trenerska
| zwijanie = zwinięte
| lista    = 
{{Trenerzy piłkarscy AFC Ajax}}
{{Trenerzy piłkarscy FC Barcelona}}
}}
{{Grupa szablonów
| tytuł    = Osiągnięcia i nagrody
| zwijanie = zwinięte
| lista    = 
{{Laureaci Złotej Piłki}}
{{MVP NASL}}
{{Piłkarze jubileuszu UEFA}}
{{Królowie strzelców Ligi Mistrzów UEFA}}
{{Królowie strzelców Eredivisie}}
{{Trenerzy zdobywców Pucharu Zdobywców Pucharów}}
{{Trenerzy zdobywców Pucharu Króla Hiszpanii w piłce nożnej}}
{{Trenerzy mistrzów Hiszpanii w piłce nożnej}}
{{Trenerzy zdobywców Pucharu Europy i Ligi Mistrzów}}
{{Trenerzy zdobywców Superpucharu Europy}}
{{Trener roku plebiscytu World Soccer}}
{{Drużyna gwiazd Mundialu 1974}}
{{FIFA 100}}
{{Laureus Lifetime Achievement Award}}
}}

{{Kontrola autorytatywna}}

{{SORTUJ:Cruyff, Johan}}
[[Kategoria:Urodzeni w 1947]]
[[Kategoria:Reprezentanci Holandii w piłce nożnej]]
[[Kategoria:Piłkarze AFC Ajax]]
[[Kategoria:Piłkarze FC Barcelona]]
[[Kategoria:Piłkarze Los Angeles Aztecs]]
[[Kategoria:Piłkarze Levante UD]]
[[Kategoria:Zdobywcy Pucharu Europy i Ligi Mistrzów UEFA]]
[[Kategoria:Królowie strzelców Eredivisie]]
[[Kategoria:Królowie strzelców Pucharu Europy i Ligi Mistrzów UEFA]]
[[Kategoria:Laureaci Złotej Piłki]]
[[Kategoria:Uczestnicy Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej 1974]]
[[Kategoria:Uczestnicy Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej 1976]]
[[Kategoria:Holenderscy trenerzy piłkarscy]]
[[Kategoria:Trenerzy piłkarzy AFC Ajax]]
[[Kategoria:Trenerzy piłkarzy FC Barcelona]]
[[Kategoria:Trenerzy Zdobywców Pucharu Europy i Ligi Mistrzów UEFA]]
[[Kategoria:Piłkarze jubileuszu UEFA]]
[[Kategoria:Piłkarze FIFA 100]]
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Amsterdamie]]
[[Kategoria:Reprezentanci Katalonii w piłce nożnej]]
[[Kategoria:Zmarli w 2016]]
[[Kategoria:Zdobywcy Pucharu Interkontynentalnego w piłce nożnej]]