Tekst źródłowy strony Rzut oszczepem

[[Plik:Javelin Throw Spala2000.jpg|thumb|250px|Oszczepnik trenujący na stadionie w [[Spała|Spale]]]]
[[Plik:Anna Wessman.JPG|thumb|250px|[[Szwecja|Szwedzka]] oszczepniczka [[Anna Wessman]] podczas mistrzostw świata juniorów w Bydgoszczy]]
[[Plik:Nikola Ogrodnikova.JPG|thumb|250px|[[Czechy|Czeszka]] [[Nikola Ogrodníková]]]]

'''Rzut oszczepem''' – konkurencja [[sport]]owa, wchodząca w skład [[lekkoatletyka|lekkoatletyki]] i wywodząca się ze starożytności.

Należy do konkurencji technicznych. Zawodnicy i zawodniczki rywalizują w rzucie oszczepem podczas [[letnie igrzyska olimpijskie|igrzysk olimpijskich]] (mężczyźni od 1908, a kobiety od 1932 roku), [[Mistrzostwa Europy w lekkoatletyce|mistrzostw Europy]], [[Mistrzostwa świata w lekkoatletyce|mistrzostw świata]] oraz licznych [[Mityng lekkoatletyczny|mityngów lekkoatletycznych]]. Rzut oszczepem jest także rozgrywany w ramach rywalizacji w [[Siedmiobój lekkoatletyczny|siedmioboju]] i [[Dziesięciobój lekkoatletyczny|dziesięcioboju]].

== Przepisy ==
[[Plik:Bydgoski Stadion Miejski Rzutnia.JPG|thumb|250px|Rzutnia z widocznym rozbiegiem do rzutu oszczepem na Stadionie Zdzisława Krzyszkowiaka]]
[[Plik:JavelinElliott7435.jpg|thumb|250px|Końcowa faza rzutu oszczepem]]
Zawody w rzucie oszczepem rozgrywane są na [[Rzutnia lekkoatletyczna|rzutni lekkoatletycznej]] umiejscowionej na [[stadion]]ie. Rozbieg przed rzutem wykonuje się z oznaczonego białymi liniami rozbiegu. Rozbieg może mieć maksymalnie 36,5 metra długości, a jego szerokość wynosi 4 metry. Jest on zakończony łukiem o promieniu 8 metrów. Łuk – czyli namalowana biała linia – ma 7 cm szerokości. Pole rzutu (tzw. promień) stanowi wycinek koła o kącie rozwarcia ok. 29° (wyznaczony na środku murawy). Zwycięzcą konkursu rzutu oszczepem zostaje zawodnik, który wykonał najdalszy rzut. Przekroczenie linii wyznaczającej koniec rozbiegu (nawet po wykonaniu rzutu) lub rzut poza wyznaczone pole (promień rzutu) powoduje jego nieważność (tzw. spalony). Podczas wykonywania rzutu oszczep należy trzymać za osznurowania. Próba zostaje uznana za ważną jeśli oszczep wyląduje w polu rzutów i zostawi ślad od wbicia w miejscu wylądowania<ref name="mes">{{Cytuj książkę | nazwisko= | imię=| autor link= | tytuł= Mała Encyklopedia Sportu, tom I. | data=1984 | wydawca=Wydawnictwo Sport i Turystyka | miejsce=Warszawa | isbn=83-217-2565-1 | strony=}}</ref>.

W konkursie finałowym rzutu oszczepem podczas imprez mistrzowskich np. igrzysk olimpijskich startuje przynajmniej 12 zawodników wyłonionych we wcześniejszej rundzie eliminacyjnej (rozgrywanej z reguły dzień wcześniej), którzy uzyskali w niej tzw. minimum kwalifikacyjne (wyznaczona przez sędziów odległość gwarantująca udział w finale). Jeżeli minimum kwalifikacyjne uzyska mniej niż 12 zawodników (minimum jest przeważnie ustalane na takim poziomie, aby tak właśnie się stało), awans uzyskuje 12 oszczepników z najlepszymi wynikami z eliminacji. Każdy z nich oddaje w finale trzy rzuty. Ósemka najlepszych ma później prawo do wykonania kolejnych trzech prób w ramach rozgrywki tzw. wąskiego finału.

== Sprzęt ==
{{Osobny artykuł|Oszczep (przyrząd sportowy)}}
Młodzicy (do 15 lat) rzucają oszczepem o wadze 600 g, juniorzy młodsi (do lat 18) korzystają z oszczepów ważących 700 g, juniorzy i seniorzy używają sprzętu o wadze 800 g. Kobiety używają sprzętu o wadze 600 g od wieku juniorskiego – wcześniejsze kategorie wiekowe od listopada 2011 używają oszczepu o wadze 500 g<ref>{{Cytuj | url = http://pzla.pl/index.php?_a=1&kat_id=4&_id=5299 | tytuł = Nowe przepisy IAAF | autor = Janusz Rozum | opublikowany = [[Polski Związek Lekkiej Atletyki]] | data dostępu = 2011-10-29}}</ref>. Konsekwencją rozwoju tej dyscypliny sportu były coraz dalsze rzuty zawodników i możliwość rzucenia oszczepu poza wyznaczone pole, co mogło stanowić zagrożenie dla osób przebywających na stadionie. Aby temu zapobiec, zmieniono konstrukcję oszczepu poprzez przesunięcie środka ciężkości, dzięki czemu zmniejszyła się długość rzutów.

== Technika ==
=== Styl klasyczny ===
Początkową fazą rzutu oszczepem jest bieg po rozbiegu. Zawodnik trzyma oszczep nad [[Obręcz kończyny górnej|barkiem]], a jego grot pochylony jest ku dołowi. Sprzęt trzymany jest za osznurowanie. Po krótkim nabiegu miotacz przesuwa oszczep do tyłu i wykonuje trzy kroki tzw. przeplatanki. Jest to końcowa faza nabiegu polegającego na biegu skrzyżnym. W tym czasie ręka z oszczepem znajduje się w pozycji równoległej do rozbiegu. Grot oszczepu powinien znajdować się na wysokości [[oko|oka]]. W momencie wyrzutu zawodnik wykonuje skręt tułowia w kierunku rzutu i odchyla tułów w tył. Ręka z oszczepem powinna wówczas tworzyć kąt ostry między podłożem a oszczepem (co widać na zdjęciu obok). W tym momencie następuje wyrzut. Po rzucie wykonywany jest tzw. przeskok, czyli przeniesienie ciężaru ciała w celu wyhamowania przed linią kończącą rozbieg (jej przekroczenie oznacza nieważność próby). Niektórzy zawodnicy stosują do tego celu upadek na tartan (np. [[Finlandia|Fin]] [[Tero Pitkämäki]]). W momencie wyrzutu oszczep może osiągnąć prędkość nawet ok. 100 km/h.

=== Styl hiszpański ===
W latach 50. XX wieku pojawiła się obrotowa technika rzutu oszczepem, podobna do [[rzut dyskiem|rzutu dyskiem]], zwana ''stylem hiszpańskim''. Jej wynalazcą był hiszpański dyskobol [[Félix Erausquin]]<ref>[http://news.google.com/newspapers?nid=1499&dat=19561119&id=pNcjAAAAIBAJ&sjid=oCUEAAAAIBAJ&pg=5095,6306222The Milwaukee Journal, 19th Nov 1956] {{lang|en}}.</ref>. Techniką tą osiągano rezultaty w okolicach 90–100 m. Jednak krótko przed [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 1956|Igrzyskami]] w Melbourne [[World Athletics|IAAF]] zakazała tej techniki jako niebezpiecznej dla obserwujących; zdarzały się bowiem rzuty pod kątem 90 stopni do prawidłowego kierunku rzutu<ref>{{Cytuj stronę | url = http://throwerspage.110mb.com/events/jav.php | tytuł = The Thrower’s Page na web.archive.org | opublikowany = throwerspage.110mb.com | archiwum = https://web.archive.org/web/20110912090726/http://throwerspage.110mb.com/events/jav.php | zarchiwizowano = 2011-09-12 | język = en}} [zarchiwizowano: 2011-09-12].</ref><ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.javelinthrowmagazine.com/poster/content/Javelin+Throw+History+-+Basque/javelinthrowmagazine.do?lang=hu | tytuł = Javelin Throw Magazine: Technique of launching javelin in rotation. | opublikowany = javelinthrowmagazine.com | archiwum = https://web.archive.org/web/20140310022412/http://www.javelinthrowmagazine.com/poster/content/Javelin+Throw+History+-+Basque/javelinthrowmagazine.do?lang=hu | zarchiwizowano = 2014-03-10}} {{lang|en|fr}}.</ref>.

== Historia ==
=== Początki ===
Rzut oszczepem – jako konkurencja sportowa – znany jest od czasów [[starożytność|antycznych]]. Wcześniej – już w [[paleolit|paleolicie]] – oszczep znany był jako broń myśliwska oraz bojowa<ref name="jz">{{Cytuj książkę | nazwisko=Jałoszyński | imię=Zygmunt| autor link=Zygmunt Jałoszyński | tytuł= Anatomiczna analiza postawy wyrzutnije w rzucie oszczepem – praca magisterska| data=1970 | wydawca=Akademia Wychowania Fizycznego | miejsce=Warszawa | strony=3}}</ref>. Konkurs rzutu oszczepem był jedną z konkurencji podczas [[Starożytne igrzyska olimpijskie|starożytnych igrzysk olimpijskich]] od roku [[708 p.n.e.]] W [[Grecja|Grecji]], a także w [[Irlandia|Irlandii]] podczas [[Igrzyska tailtańskie|igrzysk tailtańskich]], oszczep był jedną z konkurencji [[Pięciobój antyczny|pięcioboju]]. W greckim pentatlonie rzucano oszczepem o nazwie ''apotomeus'', wykonanym z drewna i zaostrzonym na jednym końcu. Pośrodku drzewca znajdowała się rzemienna pętla ''ankyle'', za którą zawodnik zaczepiał palcem wskazującym i wielkim. Pętla służyła do nadawania oszczepowi ruchu rotacyjnego podczas lotu. W starożytnej Grecji rywalizowano również w rzutach cięższym oszczepem bojowym o nazwie ''akontion'', wyposażonym w grot [[spiż]]owy, w późniejszym okresie żelazny. W okresie [[średniowiecze|średniowiecza]] oszczepem rzucano podczas występów [[Rycerstwo|rycerskich]]. Wówczas wykonywano głównie rzuty z miejsca do celu<ref name="mes" />.

=== XIX wiek ===
W XIX wieku rzut oszczepem znany był jako ćwiczenie gimnastyczne. Zalecał go m.in. niemiecki pedagog [[Friedrich Ludwig Jahn]] (1778-1852). W roku 1859 w [[Ateny|Atenach]] podjęto pierwszą próbę reaktywacji [[Igrzyska olimpijskie|igrzysk olimpijskich]]. W ramach specjalnie z tej okazji zorganizowanych zawodów rozegrano konkurs rzutu oszczepem do celu oraz na odległość (ówczesny oszczep miał 1,75 m długości i ważył 1,4 kg). Pod koniec wieku rzut oszczepem był uprawiany w kilkunastu krajach m.in. w [[Szwecja|Szwecji]] i na [[Węgry|Węgrzech]]. W roku 1885 zaczęto stosować rozbieg (do tej pory rzuty oddawano z miejsca). Technika nie przypominała obecnie nam znanej<ref name="mes" />.

=== Przed II wojną światową ===
[[Plik:Erik Lemming.jpg|thumb|250px|Eric Lemming – pierwszy mistrz olimpijski w rzucie oszczepem]]
W roku 1908 rzut oszczepem po raz pierwszy pojawił się w programie nowożytnych igrzysk olimpijskich. Pierwszy złoty medal w tej konkurencji wywalczył [[Eric Lemming]]. Kobiety na igrzyskach zaczęły rywalizować dopiero w [[Los Angeles]] w 1932 roku. Na [[Mistrzostwa Europy w lekkoatletyce|mistrzostwach Europy]] rzut oszczepem zagościł pierwszy raz w 1934 roku (mężczyźni) i w 1938 (kobiety). W ramach [[Mistrzostwa Polski w lekkoatletyce|lekkoatletycznych mistrzostw Polski]] rzut oszczepem mężczyzn pojawił się w 1920, a kobiet w 1923 roku.

Na początku XX wieku zaczęto stosować osznurowanie. Zmieniła się jednocześnie technika rzutu. Dotychczas rzucano tzw. metodą z palca. Polegała ona na trzymaniu prawą ręką końca oszczepu i jednoczesnym podtrzymywaniu go drugą ręką do czasu wyrzutu.

W tym samym czasie w [[Finlandia|Finlandii]] zaczęto korzystać z obecnie znanej techniki rzutu. Po krótkim nabiegu zawodnik wykonuje zharmonizowane ruchy skrzyżne tzw. przeplatankę, polegającą na biegu w kroku skrzyżnym, po której wykonuje się rzut i tzw. przeskok. Technika ta otrzymała nazwę techniki fińskiej.

Przed [[II wojna światowa|II wojną światową]] właśnie reprezentanci Skandynawii dominowali w światowym oszczepie. [[Matti Järvinen]] aż dziesięciokrotnie poprawiał [[Rekordy świata w lekkoatletyce|rekord świata]], doprowadzając go do wyniku 77,23 w roku 1936. Ostatecznie najlepszy rezultat przed wybuchem wojny ustanowił inny Fin – [[Yrjö Nikkanen]]. 16 października 1938 w [[Kotka (Finlandia)|Kotce]] uzyskał wynik 78,70.

Kobiecy rzut oszczepem zaczął rozwijać się w latach 20. Początkowo panie rzucały metodą z palca. Dopiero w roku 1925 rozpowszechnił się wśród zawodniczek obecny styl. Pierwszy kobiecy rekord świata datowany jest na rok 1922. Wówczas [[Czechosłowacja|Czechosłowaczka]] [[Božena Šrámková]] uzyskała wynik 25,32.

W latach 30 najlepsze wyniki osiągały reprezentantki [[Niemcy|Niemiec]]. 12 lipca 1930 Niemka [[Ellen Braumüller]] jako pierwsza przekroczyła 40 metrów, uzyskując wynik 40,27. Ostatecznie rekord świata w rzucie oszczepem kobiet przed wybuchem II wojny światowej wynosił 46,74 – rezultat ten osiągnęła [[Stany Zjednoczone|Amerykanka]] [[Nan Gindele]] w roku 1932<ref name="mes" />.

=== Po II wojnie światowej ===
[[Plik:Tero Pitkämäki.jpg|thumb|250px|Tero Pitkämäki]]
[[Plik:Barbora Špotáková.jpg|thumb|250px|Czeszka Barbora Špotáková to aktualna rekordzistka świata]]
Po wojnie do użytku stopniowo wchodziły oszczepy metalowe (dotychczas były drewniane). Dzięki rozwojowi sprzętu możliwe było uzyskiwanie coraz lepszych wyników. Amerykańscy bracia Heldowie skonstruowali własny – aerodynamiczny – oszczep, którym [[Franklin Held]] 8 sierpnia 1953 roku w [[Pasadena (Kalifornia)|Pasadenie]] uzyskał wynik 80,41 i jako pierwszy człowiek w historii przekroczył barierę 80 metrów. Oszczep braci Heldów miał krótszy koniec, stał się cięższy i dzięki czemu przedłużał swój lot<ref name="jz" />. Kolejna granica została przekroczona 11 lat później, kiedy norweski oszczepnik [[Terje Pedersen]] rzucił oszczepem ponad 90 metrów (91,72 2 września w [[Oslo]]).

20 lipca 1984 [[Niemiecka Republika Demokratyczna|wschodnioniemiecki]] zawodnik – [[Uwe Hohn]] – jako pierwszy i dotychczas jedyny oszczepnik na świecie pokonał barierę 100 metrów uzyskując wynik 104,80.

Wynik ten wywołał dyskusję na temat bezpieczeństwa rzutów. Ostatecznie – na mocy decyzji [[World Athletics|IAAF]] 1 kwietnia 1986 roku zmieniono środek ciężkości oszczepu (przesunięto osznurowanie) i zaczęto od nowa mierzyć rekordy świata.

W latach 90. XX wieku największe tryumfy odnosił [[Czechy|czeski]] zawodnik [[Jan Železný (sportowiec)|Jan Železný]], który jest aktualnym rekordzistą świata – 98,48 ([[Jena]], 1996). Železný jest także jedynym w historii oszczepnikiem, który zdobył trzy olimpijskie złote medale z rzędu.

Rzut oszczepem kobiet także dynamicznie rozwijał się po II wojnie światowej. W roku 1949 [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|radziecka]] lekkoatletka [[Natalia Smirnicka]] jako pierwsza kobieta przekroczyła barierę 50 metrów uzyskując w [[Moskwa|Moskwie]] wynik 53,41. Piętnaście lat później inna reprezentantka ZSRR [[Jelena Gorczakowa]] posłała oszczep na odległość ponad 60 metrów – 16 października 1964 w [[Tokio]] uzyskała wynik 62,40. W latach 70. prym na rzutniach wiodła oszczepniczka [[Niemiecka Republika Demokratyczna|NRD]] [[Ruth Fuchs]] – dwukrotna mistrzyni olimpijska i sześciokrotna rekordzistka świata (do 69,96 w 1980). W 1980 roku [[Tatiana Biriulina]] ze Związku Radzieckiego jako pierwsza rzuciła oszczepem na odległość 70 metrów – 70,80. W 1988 roku barierę 80 metrów – jako pierwsza i jedyna – osiągnęła Niemka [[Petra Felke|Petra Felke-Meier]].

W 1999 został przesunięty środek ciężkości damskiego oszczepu. Rozpoczęto mierzenie nowych rekordów świata. Obecnie najlepszy wynik w historii tej dyscypliny wśród kobiet należy do [[Czechy|Czeszki]] [[Barbora Špotáková|Barbory Špotákovej]] i wynosi 72,28 (13.08.2008, [[Stuttgart]]). Czołowymi oszczepniczkami są także [[Kuba]]nka [[Osleidys Menéndez]] i [[Niemcy|Niemka]] [[Christina Obergföll]].

== Rozwój rekordu świata ==
[[Plik:Matti Järvinen.jpg|thumb|250px|Matti Järvinen]]
Rekordy świata w rzucie oszczepem są notowane od roku 1883. Oficjalne rekordy notuje się natomiast od roku 1912. Najwięcej razy (23 wśród mężczyzn) rekord świata poprawiali reprezentanci krajów ze [[Skandynawia|Skandynawii]] (16 rekordów należy do Finów, 4 do Szwedów i 3 do Norwegów). Najwięcej rekordów świata (10) należy do Fina [[Matti Järvinen]]a. W historii rzutu oszczepem tylko dwoje Polaków pobiło rekord świata: w 1956 w [[Mediolan]]ie Janusz Sidło uzyskał wynik 83,66, a w 1972 [[Ewa Gryziecka]] rzuciła na odległość 62,70 (rekord ten przetrwał zaledwie kilka godzin).

=== Mężczyźni ===
{| class="wikitable"
|- bgcolor="#dfdfdf"
! style="width:80px"| Odległość
! style="width:200px"| Imię i nazwisko
! style="width:60px"| Kraj
! style="width:70px"| Data
! style="width:120px"| Miasto
|-
|colspan="5" align="center" bgcolor="#dfdfdf"| '''Stary model oszczepu'''
|-
|62,32 || [[Eric Lemming]] || {{flaga|SWE}} [[Szwecja|SWE]] || 29.09.1912 || [[Sztokholm]]
|-
|66,10 || [[Jonni Myyrä]] || {{flaga|FIN}} [[Finlandia|FIN]] || 24.08.1919 || [[Sztokholm]]
|-
|66,62 || [[Gunnar Lindström]] || {{flaga|SWE}} [[Szwecja|SWE]] || 12.12.1924 || [[Eksjö]]
|-
|69,88 || [[Eino Penttilä]] || {{flaga|FIN}} [[Finlandia|FIN]] || 01.10.1927 || [[Wyborg|Viipuri]]
|-
|71,01 || [[Erik Lundqvist]] || {{flaga|SWE}} [[Szwecja|SWE]] || 15.08.1928 || [[Sztokholm]]
|-
|71,57 || [[Matti Järvinen]] || {{flaga|FIN}} [[Finlandia|FIN]] || 08.08.1930 || [[Wyborg|Viipuri]]
|-
|71,70 || [[Matti Järvinen]] || {{flaga|FIN}} [[Finlandia|FIN]] || 17.08.1930 || [[Tampere]]
|-
|71,88 || [[Matti Järvinen]] || {{flaga|FIN}} [[Finlandia|FIN]] || 31.08.1930 || [[Vaasa]]
|-
|72,93 || [[Matti Järvinen]] || {{flaga|FIN}} [[Finlandia|FIN]] || 14.09.1930 || [[Wyborg|Viipuri]]
|-
|74,02 || [[Matti Järvinen]] || {{flaga|FIN}} [[Finlandia|FIN]] || 27.06.1932 || [[Turku]]
|-
|74,28 || [[Matti Järvinen]] || {{flaga|FIN}} [[Finlandia|FIN]] || 25.05.1933 || [[Mikkeli]]
|-
|74,61 || [[Matti Järvinen]] || {{flaga|FIN}} [[Finlandia|FIN]] || 07.06.1933 || [[Vaasa]]
|-
|76,10 || [[Matti Järvinen]] || {{flaga|FIN}} [[Finlandia|FIN]] || 15.07.1933 || [[Helsinki]]
|-
|76,66 || [[Matti Järvinen]] || {{flaga|FIN}} [[Finlandia|FIN]] || 07.09.1933 || [[Turyn]]
|-
|77,23 || [[Matti Järvinen]] || {{flaga|FIN}} [[Finlandia|FIN]] || 18.06.1934 || [[Helsinki]]
|-
|77,87 || [[Yrjö Nikkanen]] || {{flaga|FIN}} [[Finlandia|FIN]] || 25.08.1938 || [[Karhula]]
|-
|78,70 || [[Yrjö Nikkanen]] || {{flaga|FIN}} [[Finlandia|FIN]] || 16.10.1938 || [[Kotka (Finlandia)|Kotka]]
|-
|80,41 || [[Franklin Held]] || {{flaga|USA|wariant=48}} [[Stany Zjednoczone|USA]] || 08.08.1953 || [[Pasadena (Kalifornia)|Pasadena]]
|-
|81,75 || [[Franklin Held]] || {{flaga|USA|wariant=48}} [[Stany Zjednoczone|USA]] || 21.05.1955 || [[Modesto (Kalifornia)|Modesto]]
|-
|83,56 || [[Soini Nikkinen]] || {{flaga|FIN}} [[Finlandia|FIN]] || 24.06.1956 || [[Kuhmoinen]]
|-
|83,66 || [[Janusz Sidło]] || {{flaga|POL}} [[Polska|POL]] || 30.06.1956 || [[Mediolan]]
|-
|85,71 || [[Egil Danielsen]] || {{flaga|NOR}} [[Norwegia|NOR]] || 26.11.1956 || [[Melbourne]]
|-
|86,04 || [[Al Cantello]] || {{flaga|USA|wariant=48}} [[Stany Zjednoczone|USA]] || 05.06.1959 || [[Compton (Kalifornia)|Compton]]
|-
|86,74 || [[Carlo Lievore]] || {{flaga|ITA}} [[Włochy|ITA]] || 01.06.1961 || [[Mediolan]]
|-
|87,12 || [[Terje Pedersen]] || {{flaga|NOR}} [[Norwegia|NOR]] || 01.07.1964 || [[Oslo]]
|-
|91,72 || [[Terje Pedersen]] || {{flaga|NOR}} [[Norwegia|NOR]] || 02.09.1964 || [[Oslo]]
|-
|91,98 || [[Jānis Lūsis]] || {{flaga|SUN}} [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|URS]] || 23.07.1968 || [[Saarijärvi]]
|-
|92,70 || [[Jorma Kinnunen]] || {{flaga|FIN}} [[Finlandia|FIN]] || 18.06.1969 || [[Tampere]]
|-
|93,80 || [[Jānis Lūsis]] || {{flaga|SUN}} [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|URS]] || 06.07.1972 || [[Sztokholm]]
|-
|94,08 || [[Klaus Wolfermann|Klaus&nbsp;Wolfermann]] || {{flaga|DEU}} [[Niemcy|FRG]] || 05.05.1973 || [[Leverkusen]]
|-
|94,58 || [[Miklós Németh (lekkoatleta)|Miklós Németh]] || {{flaga|HUN|wariant=1957}} [[Węgry|HUN]] || 26.07.1976 || [[Montreal]]
|-
|96,72 || [[Ferenc Paragi]] || {{flaga|HUN|wariant=1957}} [[Węgry|HUN]] || 23.04.1980 || [[Tata (Węgry)|Tata]]
|-
|99,72 || [[Tom Petranoff]] || {{flaga|USA}} [[Stany Zjednoczone|USA]] || 15.05.1983 || [[Los Angeles]]
|-
|104,80 || [[Uwe Hohn]] || {{flaga|DDR}} [[Niemiecka Republika Demokratyczna|GDR]] || 20.07.1984 || [[Berlin]]
|- bgcolor="#efefef"
|colspan="5" align="center" bgcolor="#dfdfdf"| '''Nowy model oszczepu'''
|-
|85,74 || [[Klaus Tafelmeier]] || {{flaga|DEU}} [[Niemcy|FRG]] || 20.09.1986 || [[Como]]
|-
|87,66 || [[Jan Železný (sportowiec)|Jan Železný]] || {{flaga|CSK}} [[Czechosłowacja|TCH]] || 31.05.1987 || [[Nitra (miasto)|Nitra]]
|-
|89,10 || [[Patrik Bodén]] || {{flaga|SWE}} [[Szwecja|SWE]] || 24.03.1990 || [[Austin]]
|-
|89,58 || [[Steve Backley]] || {{flaga|GBR}} [[Wielka Brytania|GBR]] || 02.07.1990 || [[Sztokholm]]
|-
|91,46 || [[Steve Backley]] || {{flaga|GBR}} [[Wielka Brytania|GBR]] || 25.01.1992 || [[Auckland]]
|-
|95,54 || [[Jan Železný (sportowiec)|Jan Železný]] || {{flaga|CZE}} [[Czechy|CZE]] || 06.04.1993 || [[Petersburg|Sankt&nbsp;Petersburg]]
|-
|95,66 || [[Jan Železný (sportowiec)|Jan Železný]] || {{flaga|CZE}} [[Czechy|CZE]] || 29.08.1993 || [[Sheffield]]
|-
|98,48 || [[Jan Železný (sportowiec)|Jan Železný]] || {{flaga|CZE}} [[Czechy|CZE]] || 25.05.1996 || [[Jena]]
|}

=== Kobiety ===
{| class="wikitable"
|- bgcolor="#dfdfdf"
! style="width:80px"| Odległość
! style="width:200px"| Imię i nazwisko
! style="width:65px"| Kraj
! style="width:70px"| Data
! style="width:120px"| Miasto
|-
|colspan="5" align="center" bgcolor="#dfdfdf"| '''Stary model oszczepu'''
|-
|25,01 || [[Božena Šrámková]] || rowspan="2" | {{flaga|CSK}} [[Czechosłowacja|CZE]] || 06.08.1922 || [[Praga]]
|-
|25,32 || [[Božena Šrámková]] || 13.08.1922 || [[Praga]]
|-
|27,24 || [[Marie Janderová]] || {{flaga|CSK}} [[Czechosłowacja|CZE]] || 25.05.1924 || [[Ostrawa]]
|-
|37,57 || [[Auguste Hargus|Guschi Hargus]] || {{flaga|DEU}} [[Republika Weimarska|GER]] || 12.06.1927 || [[Berlin]]
|-
|38,39 || [[Auguste Hargus|Guschi Hargus]] || {{flaga|DEU}} [[Republika Weimarska|GER]] || 18.08.1928 || [[Berlin]]
|-
|40,27 || [[Ellen Braumüller]] || {{flaga|DEU}} [[Republika Weimarska|GER]] || 12.07.1930 || [[Berlin]]
|-
|42,28 || [[Liesel Schumann|Elisabeth Schumann]] || {{flaga|DEU}} [[Republika Weimarska|GER]] || 02.08.1931 || [[Magdeburg]]
|-
|44,64 || [[Liesel Schumann|Elisabeth Schumann]] || {{flaga|DEU}} [[Republika Weimarska|GER]] || 12.06.1932 || [[Berlin]]
|-
|46,74 || [[Nan Gindele]] || {{flaga|USA|wariant=48}} [[Stany Zjednoczone|USA]] || 18.06.1932 || [[Chicago]]
|-
|47,24 || [[Annelie Steinheuer]] || {{flaga|DEU|wariant=III Rzesza}} [[III Rzesza|GER]] || 21.06.1942 || [[Frankfurt nad Menem]]
|-
|48,21 || [[Herma Bauma]] || {{flaga|AUT}} [[Austria|AUT]] || 29.06.1947 || [[Wiedeń]]
|-
|48,63 || [[Herma Bauma]] || {{flaga|AUT}} [[Austria|AUT]] || 12.09.1948 || [[Wiedeń]]
|-
|49,59 || [[Natalia Smirnicka]] || {{flaga|SUN}} [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|URS]] || 25.07.1949 || [[Moskwa]]
|-
|53,41 || [[Natalia Smirnicka]] || {{flaga|SUN}} [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|URS]] || 05.08.1949 || [[Moskwa]]
|-
|53,56 || [[Nadieżda Koniajewa]] || {{flaga|SUN}} [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|URS]] || 05.02.1954 || [[Petersburg|Leningrad]]
|-
|55,11 || [[Nadieżda Koniajewa]] || {{flaga|SUN}} [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|URS]] || 22.05.1954 || [[Kijów]]
|-
|55,48 || [[Nadieżda Koniajewa]] || {{flaga|SUN}} [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|URS]] || 06.08.1954 || [[Kijów]]
|-
|55,73 || [[Dana Zátopková]] || {{flaga|CSK}} [[Czechosłowacja|TCH]] || 01.06.1958 || [[Praga]]
|-
|57,40 || [[Anna Wojtaszek-Pazera-Bocson|Anna Pazera]] || {{flaga|AUS}} [[Australia|AUS]] || 24.07.1958 || [[Cardiff]]
|-
|57,49 || [[Birutė Kalėdienė]] || {{flaga|SUN}} [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|URS]] || 30.10.1958 || [[Tbilisi|Tiflis]]
|-
|57,92 || [[Elvīra Ozoliņa]] || {{flaga|SUN}} [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|URS]] || 03.05.1960 || [[Leselidse]]
|-
|59,55 || [[Elvīra Ozoliņa]] || {{flaga|SUN}} [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|URS]] || 04.06.1960 || [[Bukareszt]]
|-
|59,78 || [[Elvīra Ozoliņa]] || {{flaga|SUN}} [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|URS]] || 03.07.1963 || [[Moskwa]]
|-
|62,40 || [[Jelena Gorczakowa]] || {{flaga|SUN}} [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|URS]] || 16.10.1964 || [[Tokio]]
|-
|62,70 || [[Ewa Gryziecka]] || {{flaga|POL}} [[Polska|POL]] || 11.06.1972 || [[Bukareszt]]
|-
|65,06 || [[Ruth Fuchs]] || {{flaga|DDR}} [[Niemiecka Republika Demokratyczna|GDR]] || 11.06.1972 || [[Poczdam]]
|-
|66,11 || [[Ruth Fuchs]] || {{flaga|DDR}} [[Niemiecka Republika Demokratyczna|GDR]] || 07.09.1973 || [[Edynburg]]
|-
|67,22 || [[Ruth Fuchs]] || {{flaga|DDR}} [[Niemiecka Republika Demokratyczna|GDR]] || 03.10.1974 || [[Rzym]]
|-
|69,12 || [[Ruth Fuchs]] || {{flaga|DDR}} [[Niemiecka Republika Demokratyczna|GDR]] || 10.07.1976 || [[Berlin]]
|-
|69,32 || [[Kate Schmidt]] || {{flaga|USA}} [[Stany Zjednoczone|USA]] || 11.09.1977 || [[Fürth]]
|-
|69,52 || [[Ruth Fuchs]] || {{flaga|DDR}} [[Niemiecka Republika Demokratyczna|GDR]] || 13.06.1979 || [[Drezno]]
|-
|69,96 || [[Ruth Fuchs]] || {{flaga|DDR}} [[Niemiecka Republika Demokratyczna|GDR]] || 29.04.1980 || [[Split]]
|-
|70,80 || [[Tatjana Biriulina]] || {{flaga|SUN}} [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|URS]] || 12.07.1980 || [[Podolsk]]
|-
|71,88 || [[Antoaneta Todorowa]] || {{flaga|BGR|wariant=1971}} [[Bułgaria|BUL]] || 15.08.1981 || [[Zagrzeb]]
|-
|72,40 || [[Tiina Lillak]] || {{flaga|FIN}} [[Finlandia|FIN]] || 29.07.1982 || [[Helsinki]]
|-
|74,20 || [[Sofia Sakorafa]] || {{flaga|GRC}} [[Grecja|GRE]] || 26.09.1982 || [[Chania]]
|-
|74,76 || [[Tiina Lillak]] || {{flaga|FIN}} [[Finlandia|FIN]] || 13.06.1983 || [[Tampere]]
|-
|75,26 || [[Petra Felke]] || {{flaga|DDR}} [[Niemiecka Republika Demokratyczna|GDR]] || 04.06.1985 || [[Schwerin]]
|-
|75,40 || [[Petra Felke]] || {{flaga|DDR}} [[Niemiecka Republika Demokratyczna|GDR]] || 04.06.1985 || [[Schwerin]]
|-
|77,44 || [[Fatima Whitbread]] || {{flaga|GBR}} [[Wielka Brytania|GBR]] || 28.08.1986 || [[Stuttgart]]
|-
|78,90 || [[Petra Felke]] || {{flaga|DDR}} [[Niemiecka Republika Demokratyczna|GDR]] || 29.07.1987 || [[Lipsk]]
|-
|80,00 || [[Petra Felke|Petra Felke-Meier]] || {{flaga|DDR}} [[Niemiecka Republika Demokratyczna|GDR]] || 09.09.1988 || [[Poczdam]]
|- bgcolor="#efefef"
|colspan="5" align="center" bgcolor="#dfdfdf"| '''Nowy model oszczepu'''
|-
|68,19 || [[Trine Hattestad]] || {{flaga|NOR}} [[Norwegia|NOR]] || 28.07.1999 || [[Fana]]
|-
|68,22 || [[Trine Hattestad]] || {{flaga|NOR}} [[Norwegia|NOR]] || 30.06.2000 || [[Rzym]]
|-
|69,48 || [[Trine Hattestad]] || {{flaga|NOR}} [[Norwegia|NOR]] || 28.07.2000 || [[Oslo]]
|-
|71,54 || [[Osleidys Menéndez]] || {{flaga|CUB}} [[Kuba|CUB]] || 01.07.2001 || [[Retimno]]
|-
|71,70 || [[Osleidys Menéndez]] || {{flaga|CUB}} [[Kuba|CUB]] || 14.08.2005 || [[Helsinki]]
|-
|72,28 || [[Barbora Špotáková]] || {{flaga|CZE}} [[Kuba|CZE]] || 13.09.2008 || [[Stuttgart]]
|}

== Najlepsi zawodnicy wszech czasów ==
Poniższe tabele przedstawiają listy 10 najlepszych oszczepników i oszczepniczek w historii tej konkurencji.

=== Mężczyźni ===
'''Stary model'''
{| class="toccolours" style="margin: 0;background:#f8f8f8;" width="60%" align="center"
! lp. !! wynik !! zawodnik !! państwo !! data !! miejsce
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 1.
| 104,80 m || [[Uwe Hohn]] || {{Państwo|DDR}} || 20 lipca 1984 || [[Berlin]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 2.
| 99,72 m || [[Tom Petranoff|Thomas Petranoff]] || {{Państwo|USA}} || 15 maja 1983 || [[Westwood (Kalifornia)|Westwood]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 3.
| 96,72 m || [[Ferenc Paragi]] || {{państwo|HUN|wariant=1957}} || 23 kwietnia 1980 || [[Tata (Węgry)|Tata]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 4.
| 96,72 m || [[Detlef Michel]] || {{Państwo|DDR}} || 8 czerwca 1983 || [[Berlin]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 5.
| 95,80 m || [[Bob Roggy|Robert Roggy]] || {{Państwo|USA}} || 29 sierpnia 1982 || [[Stuttgart]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 6.
| 95,10 m || [[Brian Crouser]] || {{Państwo|USA}} || 5 sierpnia 1985 || [[Eugene]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 7.
| 94,58 m || [[Miklós Németh (lekkoatleta)|Miklós Németh]] || {{państwo|HUN|wariant=1957}} || 26 lipca 1976 || [[Montreal]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 8.
| 94,22 m || [[Michael Wessing]] || {{Państwo|BRD}} || 3 lipca 1978 || [[Oslo]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 9.
| 94,20 m || [[Heino Puuste]] || {{Państwo|SUN}} || 5 czerwca 1983 || [[Birmingham]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 10.
| 94,08 m || [[Klaus Wolfermann]] || {{Państwo|BRD}} || 5 maja 1973 || [[Leverkusen]]
|}

'''Nowy model'''
{| class="toccolours" style="margin: 0;background:#f8f8f8;" width="60%" align="center"
! lp. !! wynik !! zawodnik !! państwo !! data !! miejsce
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 1.
| 98,48 m || [[Jan Železný (sportowiec)|Jan Železný]] || {{Państwo|CZE}} || 25 maja 1996 || [[Jena]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 2.
| 97,76 m || [[Johannes Vetter]] || {{Państwo|DEU}} || 06 września 2020 || [[Chorzów]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 3.
| 93,90 m || [[Thomas Röhler]] || {{Państwo|DEU}} || 5 maja 2017 || [[Doha]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 4.
| 93,09 m || [[Aki Parviainen]] || {{Państwo|FIN}} || 26 czerwca 1999 || [[Kuortane]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 5.
| 93,07 m || [[Anderson Peters]] || {{Państwo|GRD}} || 13 czerwca 2022 || [[Doha]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 6.
| 92,97 m || [[Arshad Nadeem]] || {{Państwo|PAK}} || 8 sierpnia 2024 || [[Paryż]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 7.
| 92,72 m || [[Julius Yego]] || {{Państwo|KEN}} || 26 sierpnia 2015 || [[Pekin]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 8.
| 92,61 m || [[Siergiej Makarow (oszczepnik)|Siergiej Makarow]] || {{Państwo|RUS}} || 30 czerwca 2002 || [[Sheffield]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 9.
| 92,60 m || [[Raymond Hecht]] || {{Państwo|DEU}} || 21 lipca 1995 || [[Oslo]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 10.
| 92,06 m || [[Andreas Hofmann]] || {{Państwo|DEU}} || 2 czerwca 2018 || [[Offenburg]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
|}

=== Kobiety ===
'''Stary model'''
{| class="toccolours" style="margin: 0;background:#f8f8f8;" width="60%" align="center"
! lp. !! wynik !! zawodniczka !! państwo !! data !! miejsce
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 1.
| 80,00 m || [[Petra Felke]] || {{Państwo|DDR}} || 9 września 1988 || [[Poczdam]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 2.
| 77,44 m || [[Fatima Whitbread]] || {{Państwo|GBR}} || 28 sierpnia 1986 || [[Stuttgart]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 3.
| 74,76 m || [[Tiina Lillak]] || {{Państwo|FIN}} || 13 czerwca 1983 || [[Tampere]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 4.
| 74,20 m || [[Sofia Sakorafa]] || {{Państwo|GRC}} || 26 września 1982 || [[Chania]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 5.
| 73,58 m || [[Tessa Sanderson]] || {{Państwo|GBR}} || 16 czerwca 1983 || [[Edynburg]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 6.
| 72,20 m || [[Ana Weruli]] || {{Państwo|GRC}} || 20 maja 1984 || [[Chania]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 7.
| 72,16 m || [[Antje Zöllkau|Antje Kempe]] || {{Państwo|DDR}} || 5 maja 1984 || [[Celje]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 8.
| 72,12 m || [[Trine Hattestad]] || {{Państwo|NOR}} || 10 lipca 1983 || [[Oslo]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 9.
| 71,88 m || [[Antoaneta Todorowa|Antoaneta Selenska]] || {{państwo|BGR|wariant=1971}} || 15 sierpnia 1981 || [[Zagrzeb]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 10.
| 71,82 m || [[Ivonne Leal]] || {{Państwo|CUB}} || 30 sierpnia 1985 || [[Kobe]]
|}

'''Nowy model'''
{| class="toccolours" style="margin: 0;background:#f8f8f8;" width="60%" align="center"
! lp. !! wynik !! zawodniczka !! państwo !! data !! miejsce
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 1.
| 72,28 m || [[Barbora Špotáková]] || {{Państwo|CZE}} || 13 września 2008 || [[Stuttgart]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 2.
| 71,70 m || [[Osleidys Menéndez]] || {{Państwo|CUB}} || 14 sierpnia 2005 || [[Helsinki]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 3.
| 71,40 m || [[Maria Andrejczyk]] || {{Państwo|POL}} || 9 maja 2021 || [[Split]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 4.
| 70,53 m || [[Marija Abakumowa]] || {{Państwo|RUS}} || 1 sierpnia 2013 || [[Berlin]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 5.
| 70,20 m || [[Christina Obergföll]] || {{Państwo|DEU}} || 23 czerwca 2007 || [[Monachium]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 6.
| 69,48 m || [[Trine Hattestad]] || {{Państwo|NOR}} || 28 lipca 2000 || [[Oslo]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 7.
| 69,35 m || [[Sunette Viljoen]] || {{Państwo|ZAF}} || 9 czerwca 2012 || [[Nowy Jork]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 8.
| 69,19 m || [[Christin Hussong]] || {{Państwo|DEU}} || 30 maja 2021 || [[Chorzów]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 9.
| 68,92 m || [[Kathryn Mitchell]] || {{Państwo|AUS}} || 11 kwietnia 2018 || [[Gold Coast]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 10.
| 68,43 m || [[Sara Kolak]] || {{Państwo|HRV}} || 6 lipca 2017 || [[Lozanna]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
|}
źródło: [https://www.worldathletics.org/records/all-time-toplists/throws/javelin-throw/outdoor/women/senior World Athletics]

== Rzut oszczepem w Polsce ==
[[Plik:Franciszek Skopal.jpg|thumb|Franciszek Skopal w barwach lwowskiej Pogoni]]
[[Plik:Warsaw Uprising by Lokajski - Eugeniusz Lokajski with cat - crop.jpg|thumb|Eugeniusz Lokajski podczas [[powstanie warszawskie|powstania warszawskiego]]]]
[[Plik:Janusz Sidlo 2.jpg|thumb|Rzuca Janusz Sidło]]
[[Plik:Robert Szpak in Bydgoszcz.JPG|thumb|Robert Szpak – mistrz świata juniorów]]
Początek historii rzutu oszczepem na terenach polskich datuje się na rok 1905. Wówczas na zorganizowanych przez [[Towarzystwo Zabaw Ruchowych]] zawodach konkurs rzutu oszczepem wygrał T. Rzadki uzyskując wynik 31,80<ref name="jz" />

Pierwszym polskim oszczepnikiem, który zaistniał na arenie międzynarodowej był [[Eugeniusz Lokajski]] – uczestnik [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 1936|Igrzysk Olimpijskich w 1936]] w [[Berlin]]ie. Zajął tam wysokie, 7 miejsce. [[Walter Turczyk]] był pierwszym Polakiem, który rzucił oszczepem ponad 70 metrów. Jego wynik to 70,53. Wśród kobiet sukcesy odnosiła [[Maria Kwaśniewska]] – brązowa medalistka olimpijska z Berlina i rekordzistka kraju. Czołowymi zawodnikami byli także bracia [[Władysław Mikrut|Władysław]] i [[Franciszek Mikrut]]owie<ref name="mes" />.

Pierwszym powojennym mistrzem kraju został [[Medard Gburczyk]]. Od 1948 roku starty w reprezentacji [[Polska|Polski]] rozpoczął Janusz Sidło – najlepszy polski oszczepnik wszech czasów. W 1953 roku na stadionie w Jenie jako pierwszy Europejczyk rzucił on oszczepem ponad 80 metrów (80,15 – Jena, 2 października 1953). Trzy lata później Sidło został rekordzistą świata (83,66 – Mediolan, 30 czerwca 1956) i zdobył srebrny medal na [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 1956|igrzyskach olimpijskich]] w [[Melbourne]]. Lata 50. w Polsce to dominacja Janusza Sidły – mistrza Europy z [[Mistrzostwa Europy w Lekkoatletyce 1954|1954]] i [[Mistrzostwa Europy w Lekkoatletyce 1958|1958]] r. Oprócz niego prym w kraju wiedli m.in. [[Jan Kopyto]] i [[Zbigniew Radziwonowicz]]. Sukcesy zawodników były zasługą [[Zygmunt Szelest|Zygmunta Szelesta]] – wybitnego trenera i pracownika dydaktycznego [[Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie|warszawskiej AWF]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko=Suszko | imię=Jerzy | tytuł= Cudowna drużyna królowej sportu| data=1974 | wydawca=Wyd. Sport i Turystyka| miejsce=Warszawa}}</ref>.

W latach 60. do grona najlepszych w Polsce dołączył dwukrotny medalista mistrzostw Europy [[Władysław Nikiciuk]], który na [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 1968|olimpiadzie w Meksyku]] w 1968 roku zajął 4 miejsce.

W 1970 roku na uniwersjadzie w [[Turyn]]ie brąz wywalczył [[Zygmunt Jałoszyński]], [[Daniela Jaworska]] w 1971 została [[Mistrzostwa Europy w Lekkoatletyce 1971|mistrzynią Europy]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko= | imię=| autor link= | tytuł= Lekkoatletyka w Polsce| data=1970 | wydawca=Polski Związek Lekkiej Atletyki | miejsce=Warszawa | strony=6}}</ref>, [[Ewa Gryziecka]] rok później pobiła rekord świata (62,70), a [[Piotr Bielczyk]] w 1976 roku na stadionie [[Bydgoszcz|bydgoskiego]] [[Zawisza Bydgoszcz|Zawiszy]] jako pierwszy Polak rzucił oszczepem ponad 90 metrów (90,78 – 22 czerwca 1976). W tym samym roku na [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 1976|olimpiadzie w Montrealu]] zajął 4 miejsce ze znakomitym wynikiem 86,50<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko=Szymonek | imię=Jerzy | nazwisko2=Rozum | imię2=Janusz | autor link=Jerzy Szymonek | tytuł= Osiągnięcia Polskiej Lekkiej Atletyki w 40-leciu PRL. Rzut oszczepem mężczyzn. | data=1984 | wydawca=Komisja Statystyczna PZLA | miejsce=Warszawa}}</ref>.

W roku 1980 na [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 1980|moskiewskiej olimpiadzie]] startował [[Dariusz Adamus]] (bez sukcesów, odpadł w eliminacjach). Lata 80. to okres sukcesów takich zawodników jak [[Dariusz Adamus]], [[Stanisław Górak]], [[Mirosław Szybowski]]. Po zmianie sprzętu w 1986 roku konkurencja ta w Polsce zaczęła przeżywać kryzys.

W latach 90. najlepiej spisywał się [[Dariusz Trafas]] z [[Kołobrzeg]]u. Wychowanek trenera [[Michał Barta|Michała Barty]] był uczestnikiem mistrzostw świata i Europy oraz [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 2000|Igrzysk Olimpijskich]] w 2000 roku. Czołowymi reprezentantami kraju byli także [[Tomasz Damszel]], [[Rajmund Kółko]] czy [[Grzegorz Krasiński]].

Początek XXI wieku w polskim oszczepie to sukcesy na [[uniwersjada]]ch [[Igor Janik|Igora Janika]], [[Barbara Madejczyk|Barbary Madejczyk]] i [[Urszula Piwnicka|Urszuli Jasińskiej]]. 11 lipca 2008 w Bydgoszczy podczas [[Mistrzostwa Świata Juniorów w Lekkoatletyce 2008|Mistrzostw Świata Juniorów]] złoty medal wywalczył [[Robert Szpak]]<ref>{{Cytuj stronę| url = http://www.sport.pl/lekkoatletyka/1,64989,5451712,Zloty_oszczep_Roberta_Szpaka.html| tytuł = Złoty oszczep Roberta Szpaka| data dostępu = 2008-10-01}}</ref>.

Najdalsze rzuty na terytorium Polski oddali [[Johannes Vetter]] – 97,76 (6 września 2020, [[Chorzów]]) oraz wśród kobiet [[Marcelina Witek]] – 66,53 (5 maja 2018, [[Białogard]]).

== Rozwój rekordu Polski ==
Oficjalne rekordy Polski notowane są od roku 1912.

=== Mężczyźni ===
{| class="wikitable"
|- bgcolor="#dfdfdf"
! style="width:80px"| Odległość
! style="width:200px"| Imię i nazwisko
! style="width:150px"| Klub
! style="width:70px"| Data
! style="width:120px"| Miasto
|-
|colspan="5" align="center" bgcolor="#dfdfdf"| '''Stary model oszczepu'''
|-
| 47,37 || [[Franciszek Skopal]] || [[Pogoń Lwów (lekkoatletyka)|Pogoń Lwów]] || 12.11.1912 || [[Lwów]]
|-
| 48,40 || [[Sławosz Szydłowski]] || Pogoń Lwów || 18.07.1920 || Lwów
|-
| 52,76 || Sławosz Szydłowski || Pogoń Lwów || 15.07.1922 || Lwów
|-
| 55,05 || Sławosz Szydłowski || [[AZS Warszawa]] || 15.08.1924 || [[Łódź]]
|-
| 57,56 || [[Julian Gruner]] || AZS Warszawa || 12.07.1925 || [[Paryż]]
|-
| 57,72 || [[Józef Smakulski]] || Pogoń Lwów || 12.06.1927 || Lwów
|-
| 57,76 || [[Władysław Mikrut]] || [[Sokół Koronowo]] || 06.07.1930 || [[Bydgoszcz]]
|-
| 58,05 || [[Edward Luckhaus]] || [[Jagiellonia Białystok]] || 02.09.1930 || [[Warszawa]]
|-
| 59,16 || [[Franciszek Mikrut]] || Sokół Koronowo || 30.08.1931 || [[Chorzów|Królewska Huta]]
|-
| 60,22 || Franciszek Mikrut || Sokół Koronowo || 12.09.1931 || [[Poznań]]
|-
| 62,50 || Franciszek Mikrut || Sokół Koronowo || 11.10.1931 || [[Bruksela]]
|-
| 63,20 || Władysław Mikrut || Sokół Koronowo || 19.06.1932 || Bydgoszcz
|-
| 65,14 || Władysław Mikrut || Sokół Koronowo || 24.07.1932 || Poznań
|-
| 65,73 || [[Walter Turczyk]] || [[Warta Poznań (lekkoatletyka)|Warta Poznań]] || 28.04.1935 || Poznań
|-
| 67,35 || [[Eugeniusz Lokajski]] || [[Warszawianka (klub sportowy)|Warszawianka]] || 29.08.1935 || Warszawa
|-
| 70,53 || Walter Turczyk || Warta Poznań || 31.05.1936 || Warszawa
|-
| 73,27 || Eugeniusz Lokajski || Warszawianka || 31.05.1936 || Warszawa
|-
| 80,15 || [[Janusz Sidło]] || [[Spójnia Gdańsk]] || 02.10.1953 || [[Jena]]
|-
| 83,66 || Janusz Sidło || [[Spójnia Warszawa]] || 30.06.1956 || [[Mediolan]]
|-
| 84,00 || Janusz Sidło || Spójnia Warszawa || 11.07.1959 || [[Budapeszt]]
|-
| 85,56 || Janusz Sidło || Spójnia Warszawa || 05.09.1959 || [[Berlin]]
|-
| 86,10 || [[Władysław Nikiciuk]] || [[Gwardia Warszawa]] || 23.06.1968 || [[Saarijärvi]]
|-
| 86,22 || Janusz Sidło || Spójnia Warszawa || 07.05.1970 || [[Mantes-la-Jolie|Mantes]]
|-
| 88,04 || [[Piotr Bielczyk]] || [[AZS-AWF Warszawa|AZS AWF Warszawa]] || 15.05.1976 || [[Ateny]]
|-
| 90,78 || Piotr Bielczyk || AZS AWF Warszawa || 22.06.1976 || Bydgoszcz
|- bgcolor="#efefef"
|colspan="5" align="center" bgcolor="#dfdfdf"| '''Nowy model oszczepu'''
|-
| 78,32 || [[Stanisław Górak]] || [[Lechia Gdańsk (klub sportowy)|Lechia Gdańsk]] || 28.06.1986 || [[Stuttgart]]
|-
| 80,82 || [[Zbigniew Bednarski]] || [[Olimpia Poznań]] || 18.05.1988 || [[Słupsk]]
|-
| 80,84 || [[Mirosław Witek]] || [[Gryf Słupsk]] || 15.06.1996 || Słupsk
|-
| 82,50 || [[Rajmund Kółko]] || [[Górnik Polkowice]] || 28.05.1997 || [[Ostrawa]]
|-
| 83,23 || [[Dariusz Trafas]] || [[Browar Schöller Namysłów|Schöller Namysłów]] || 08.08.1999 || [[Sopot]]
|-
| 83,40 || Dariusz Trafas || [[AZS AWF Gorzów Wielkopolski|AZS-AWF Gorzów Wlkp.]] || 30.08.2000 || [[Sopot]]
|-
| 83,98 || Dariusz Trafas || AZS-AWF Gorzów Wlkp. || 22.09.2000 || [[Sydney]]
|-
| 85,78 || Dariusz Trafas || AZS-AWF Gorzów Wlkp. || 13.07.2001 || [[Oslo]]
|-
| 86,77 || Dariusz Trafas || Flora Namysłów || 16.06.2002 || Warszawa
|-
| 87,17 || Dariusz Trafas || AZS-AWF Gorzów Wlkp. || 17.09.2000 || [[Gold Coast]]<ref>{{cytuj stronę | url = http://ifnt.fizyka.amu.edu.pl/tw/la/rekpol/rp06m.htm | tytuł = Komisja statystyczna PZLA | data dostępu = 2008-11-26 | archiwum = https://web.archive.org/web/20070216042149/http://ifnt.fizyka.amu.edu.pl/tw/la/rekpol/rp06m.htm | zarchiwizowano = 16 lutego 2007}}</ref>
|-
| 88,09 || [[Marcin Krukowski]] || Warszawianka Warszawa || 21.07.2017 || Białystok
|-
| 89,55 || [[Marcin Krukowski]] || Warszawianka Warszawa || 08.06.2021 || [[Turku]]
|}

=== Kobiety ===
{| class="wikitable"
|- bgcolor="#dfdfdf"
! style="width:80px"| Odległość
! style="width:200px"| Imię i nazwisko
! style="width:150px"| Klub
! style="width:70px"| Data
! style="width:120px"| Miasto
|-
|colspan="5" align="center" bgcolor="#dfdfdf"| '''Stary model oszczepu'''
|-
| 23,40 || [[Zofia Chenclewska]] || Grażyna [[Warszawa]] || 18.07.1925 || Warszawa
|-
| 23,60 || [[Maria Rittner]] || Makabi [[Kraków]] || 27.09.1925 || Warszawa
|-
| 24,415 || [[Irena Jaśnikowska]] || [[Klub Sportowy Cracovia|Cracovia]] || 15.06.1925 || Kraków
|-
| 27,21 || [[Maria Malinowska]] || Cracovia || 29.09.1926 || Kraków
|-
| 27,83 || Maria Malinowska || Cracovia || 17.10.1926 || Kraków
|-
| 33,30 || Maria Malinowska || Cracovia || 22.05.1927 || Kraków
|-
| 33,77 || Maria Malinowska || Cracovia || 01.09.1928 || Kraków
|-
| 36,90 || Maria Malinowska || Cracovia || 21.10.1928 || Kraków
|-
| 36,92<ref>Wyniki Zofii Smętek zostały anulowane po zmianie płci.</ref> || [[Witold Smętek|Zofia Smętek]] || [[ŁKS Łódź]] || 14.05.1933 || Łódź
|-
| 37,03 || Zofia Smętek || ŁKS Łódź || 10.09.1933 || Łódź
|-
| 38,23 || Zofia Smętek || ŁKS Łódź || 22.10.1933 || Łódź
|-
| 39,61 || [[Maria Kwaśniewska]] || ŁKS Łódź || 08.07.1934 || Warszawa
|-
| 40,50 || Maria Kwaśniewska || ŁKS Łódź || 19.08.1934 || [[Poznań]]
|-
| 40,68 || Maria Kwaśniewska || ŁKS Łódź || 03.05.1935 || Poznań
|-
| 41,38 || Maria Kwaśniewska || ŁKS Łódź || 25.08.1935 || [[Drezno]]
|-
| 44,03 || Maria Kwaśniewska || ŁKS Łódź || 26.07.1936 || [[Czeladź (miasto)|Czeladź]]
|-
| 44,05 || [[Maria Ciach]] || Włókniarz [[Tomaszów Mazowiecki|Tomaszów]] || 17.05.1952 || [[Kraków]]
|-
| 44,31 || Maria Ciach || Włókniarz Tomaszów || 24.07.1952 || [[Helsinki]]
|-
| 44,92 || Maria Ciach || Włókniarz Tomaszów || 04.07.1953 || [[Kraków]]
|-
| 45,06 || Maria Ciach || Włókniarz Tomaszów || 07.06.1953 || Warszawa
|-
| 45,59 || [[Ksawera Grochal|Ksawera Kowalewska]] || Budowlani [[Wrocław]] || 19.07.1953 || Warszawa
|-
| 45,59 || Maria Ciach || Włókniarz Tomaszów || 06.08.1953 || [[Bukareszt]]
|-
| 46,02 || Maria Ciach || Włókniarz Tomaszów || 06.09.1953 || Warszawa
|-
| 46,77 || Maria Ciach || Włókniarz Tomaszów || 02.10.1953 || [[Jena]]
|-
| 47,03 || [[Jadwiga Majka]] || [[CWKS Legia Warszawa|CWKS Warszawa]] || 15.08.1954 || Warszawa
|-
| 47,28 || Jadwiga Majka || CWKS Warszawa || 13.05.1955 || [[Spała]]
|-
| 47,31 || Jadwiga Majka || CWKS Warszawa || 09.06.1955 || [[Praga]]
|-
| 47,46 || [[Anna Wojtaszek-Pazera-Bocson|Anna Wojtaszek]] || Budowlani [[Opole]] || 09.06.1955 || Wrocław
|-
| 47,57 || Jadwiga Majka || CWKS Warszawa || 18.06.1955 || Warszawa
|-
| 48,99 || Maria Ciach || Włókniarz Tomaszów || 05.08.1955 || [[Warszawa]]
|-
| 49,87 || Jadwiga Majka || CWKS Warszawa || 11.09.1955 || [[Budapeszt]]
|-
| 51,18 || [[Urszula Figwer]] || AZS Kraków || 24.10.1955 || Łódź
|-
| 51,95 || Urszula Figwer || AZS Kraków || 09.06.1956 || Warszawa
|-
| 52,53 || Urszula Figwer || AZS Kraków || 28.04.1957 || Kraków
|-
| 52,64 || Urszula Figwer || AZS Kraków || 16.06.1957 || Praga
|-
| 53,28 || Urszula Figwer || AZS Kraków || 30.06.1957 || Kraków
|-
| 53,65 || Urszula Figwer || AZS Kraków || 13.09.1958 || Bukareszt
|-
| 54,14 || Urszula Figwer || AZS Kraków || 28.06.1959 || Warszawa
|-
| 54,52 || Urszula Figwer || AZS Kraków || 10.07.1960 || Kraków
|-
| 54,90 || Urszula Figwer || AZS Kraków || 07.08.1960 || [[Olsztyn]]
|-
| 57,77 || Urszula Figwer || AZS Kraków || 21.08.1960 || [[Koblencja]]
|-
| 58,68 || [[Daniela Jaworska|Daniela Tarkowska-Jaworska]] || AZS Poznań || 02.07.1967 || [[Chorzów]]
|-
| 59,64 || Daniela Jaworska || AZS Poznań || 02.08.1968 || [[Sofia]]
|-
| 59,64 || Daniela Jaworska || [[Skra Warszawa]] || 16.08.1969 || Kraków
|-
| 60,56 || Daniela Jaworska || Skra Warszawa || 27.09.1969 || Kraków
|-
| 61,44 || Daniela Jaworska || Skra Warszawa || 03.10.1970 || [[Pitești]]
|-
| 62,10 || [[Ewa Gryziecka]] || [[Piast Gliwice]] || 01.05.1971 || Warszawa
|-
| 62,70 || Ewa Gryziecka || Piast Gliwice || 11.06.1972 || Bukareszt
|-
| 63,08 || [[Felicja Kinder]] || KKS [[Kluczbork]] || 20.08.1974 || Warszawa
|-
| 63,22 || [[Genowefa Patla|Genowefa Olejarz]] || AZS AWF Warszawa || 20.08.1983 || [[Londyn]]
|-
| 65,52 || Genowefa Olejarz || AZS AWF Warszawa || 20.05.1984 || [[Zabrze]]
|-
| 65,56 || [[Mariola Dankiewicz]] || [[Start Lublin]] || 09.07.1989 || [[Kouvola]]
|-
| 65,96 || Genowefa Olejarz-Patla || AZS AWF Warszawa || 10.08.1991 || [[Nitra (miasto)|Nitra]]
|- bgcolor="#efefef"
|colspan="5" align="center" bgcolor="#dfdfdf"| '''Nowy model oszczepu'''
|-
| 53,22 || [[Barbara Madejczyk]] || [[AZS-AWFiS Gdańsk|AZS-AWF Gdańsk]] || 15.05.1999 || [[Kraków]]
|-
| 53,37 || [[Izabella Wojczakowska|Izabela Wojczakowska]] || [[Skra Warszawa]] || 14.06.1999 || Warszawa
|-
| 61,05 || Genowefa Patla || AZS AWF Warszawa || 19.06.1999 || [[Paryż]]
|-
| 61,36 || Barbara Madejczyk || [[Jantar Ustka]] || 10.07.2004 || [[Gdańsk]]
|-
| 61,72 || Barbara Madejczyk || Jantar Ustka || 18.06.2005 || [[Florencja]]
|-
| 63,03 || Barbara Madejczyk || Jantar Ustka || 03.09.2005 || Paryż
|-
| 64,08 || Barbara Madejczyk || Jantar Ustka || 28.06.2006 || [[Malaga]]
|-
| 64,08 || [[Maria Andrejczyk]] || LUKS Hańcza Suwałki || 21.05.2016 || Warszawa
|-
| 67,11 || Maria Andrejczyk || LUKS Hańcza Suwałki || 16.08.2016 || [[Rio de Janeiro]]
|-
| 71,40 || Maria Andrejczyk || LUKS Hańcza Suwałki || 09.05.2021 || [[Split]]
|}

== Najlepsze polskie wyniki ==
Poniższe tabele przedstawiają listy 10 najlepszych polskich zawodników w historii tej konkurencji<ref>{{Cytuj | url = http://zbjonik.domtel-sport.pl/at_15m.htm | tytuł = All-Time Lists / Tabele najlepszych w historii | autor = Zbigniew Jonik | opublikowany = zbjonik.republika.pl | data dostępu = 2015-08-26}}</ref><ref>{{Cytuj | url = http://zbjonik.domtel-sport.pl/at_15w.htm | tytuł = All-Time Lists / Tabele najlepszych w historii | autor = Zbigniew Jonik | opublikowany = zbjonik.republika.pl | data dostępu = 2015-08-26}}</ref><ref>{{Cytuj stronę| url = http://www.pzla.pl/histor/| tytuł = Statystyki polskiej lekkiej atletyki| data dostępu = 2011-09-21| archiwum = https://web.archive.org/web/20110630145332/http://www.pzla.pl/histor| zarchiwizowano = 2011-06-30}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | tytuł= Biuletyn Polskiego Związku Lekkiej Atletyki | data=1999 | wydawca=Wydawnictwo Sport i Turystyka | miejsce=Warszawa}}</ref>.

=== Mężczyźni ===
'''Stary model'''
{| class="toccolours" style="margin: 0;background:#f8f8f8;" width="60%" align="center"
! lp. !! wynik !! zawodnik !! klub !! data !! miejsce
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 1.
| 90,78 m || [[Piotr Bielczyk]] || [[SZS AZS Warszawa]] || 22 czerwca 1976 || [[Bydgoszcz]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 2.
| 89,40 m || [[Dariusz Adamus]] || [[Śląsk Wrocław (piłka nożna)|Śląsk Wrocław]] || 22 września 1985 || [[Wrocław]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 3.
| 88,10 m || [[Stanisław Górak]] || [[Lechia Gdańsk (klub sportowy)|Lechia Gdańsk]] || 28 sierpnia 1984 || [[Praga]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 4.
| 87,56 m || [[Mirosław Szybowski]] || [[Gryf Słupsk]] || 29 sierpnia 1985 || [[Łódź]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 5.
| 86,70 m || [[Zbigniew Bednarski]] || [[Olimpia Poznań]] || 9 czerwca 1985 || [[Poznań]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 6.
| 86,26 m || [[Michał Wacławik]] || [[Limanovia Limanowa|Limanovia]] || 15 sierpnia 1981 || [[Zagrzeb]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 7.
| 86,22 m || [[Janusz Sidło]] || [[Spójnia Warszawa]] || 7 maja 1970 || [[Mantes-la-Jolie|Mantes]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 8.
| 86,10 m || [[Władysław Nikiciuk]] || [[Gwardia Warszawa]] || 23 czerwca 1968 || [[Saarijärvi]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 9.
| 85,10 m || [[Stanisław Witek (lekkoatleta)|Stanisław Witek]] || [[Gryf Słupsk]] || 5 czerwca 1983 || [[Białogard]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 10.
| 85,00 m || [[Zygmunt Jałoszyński]] || [[MKS AZS Warszawa]] || 25 lipca 1970 || [[Łódź]]
|}

'''Nowy model'''
{| class="toccolours" style="margin: 0;background:#f8f8f8;" width="60%" align="center"
! lp. !! wynik !! zawodnik !! klub !! data !! miejsce
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 1.
| 89,55 m || [[Marcin Krukowski]] || [[Warszawianka (klub sportowy)|Warszawianka]] || 8 czerwca 2021 || [[Turku]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 2.
| 87,17 m || [[Dariusz Trafas]] || [[Schöller Namysłów]] || 17 września 2000 || [[Runaway Bay]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 3.
| 84,99 m || [[Paweł Rakoczy]] || [[AZS-AWFiS Gdańsk]] || 13 maja 2012 || [[Łódź]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 4.
| 84,97 m ||[[Cyprian Mrzygłód]]||[[AZS-AWFiS Gdańsk]] || 13 lipca 2019 ||[[Gävle]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 5.
| 84,95 m || [[Rajmund Kółko]] || [[Skra Warszawa]] || 17 czerwca 2001 || [[Warszawa]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 6.
| 84,85 m || [[Adrian Markowski]] || [[Osa Zgorzelec]] || 1 sierpnia 2009 || [[Bydgoszcz]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 7.
| 84,77 m || [[Łukasz Grzeszczuk]] || [[Skra Warszawa]] || 29 maja 2014 || [[Ryga]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 8.
| 84,76 m || [[Igor Janik]] || [[AZS-AWFiS Gdańsk]] || 19 września 2008 || [[Ustka]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 9.
| 83,89 m || [[Bartosz Osewski]] || [[AZS-AWFiS Gdańsk]] || 13 maja 2012 || [[Łódź]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 10.
| 82,58 m
|[[Hubert Chmielak]]||[[AZS-AWFiS Gdańsk]]|| 19 września 2014 ||[[Kołobrzeg]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
|}

=== Kobiety ===
'''Stary model'''
{| class="toccolours" style="margin: 0;background:#f8f8f8;" width="60%" align="center"
! lp. !! wynik !! zawodniczka !! klub !! data !! miejsce
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 1.
| 65,96 m || [[Genowefa Patla]] || [[SZS AZS Warszawa]] || 10 sierpnia 1991 || [[Nitra (miasto)|Nitra]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 2.
| 65,56 m || [[Mariola Dankiewicz]] || [[Start Lublin]] || 9 lipca 1989 || [[Kouvola]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 3.
| 63,93 m || [[Ewa Rybak]] || [[Skra Warszawa]] || 6 czerwca 1998 || [[Malmö]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 4.
| 63,08 m || [[Felicja Kinder]] || [[MKS Kluczbork|KKS Kluczbork]] || 20 sierpnia 1974 || [[Warszawa]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 5.
| 62,76 m || [[Bernadetta Blechacz]] || [[Lechia Gdańsk (klub sportowy)|Lechia Gdańsk]] || 11 sierpnia 1979 || [[Poznań]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 6.
| 62,70 m || [[Ewa Gryziecka]] || [[Piast Gliwice]] || 11 czerwca 1972 || [[Bukareszt]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 7.
| 62,30 m || [[Daniela Jaworska]] || [[Skra Warszawa]] || 20 czerwca 1973 || [[Warszawa]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 8.
| 58,64 m || [[Florentyna Flak]] || [[AZS Śląsk Katowice]] || 29 lipca 1973 || [[Zabrze]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 9.
| 58,64 m || [[Małgorzata Kiełczewska]] || [[Start Lublin]] || 16 sierpnia 1987 || [[Poznań]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 10.
| 58,42 m || [[Helena Hańczyn]] || [[Górnik Zabrze]] || 3 sierpnia 1975 || [[Bydgoszcz]]
|}

'''Nowy model'''
{| class="toccolours" style="margin: 0;background:#f8f8f8;" width="60%" align="center"
! lp. !! wynik !! zawodniczka !! klub !! data !! miejsce
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 1.
| 71,40 m || [[Maria Andrejczyk]] || [[Hańcza Suwałki]] || 9 maja 2021 || [[Split]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 2.
| 66,53 m || [[Marcelina Witek]] || [[KS Polanik Piotrków Trybunalski]] || 5 maja 2018 || [[Białogard]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 3.
| 64,08 m || [[Barbara Madejczyk]] || [[Jantar Ustka]] || 26 czerwca 2006 || [[Malaga]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 4.
| 63,53 m || [[Urszula Piwnicka|Urszula Jasińska]] || [[Pasłęk#Sport|Polonia Pasłęk]] || 30 maja 2009 || [[Kalamata]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 5.
| 61,50 m || [[Genowefa Patla]] || [[AZS-AWF Warszawa]] || 20 maja 2000 || [[Siedlce]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 6.
| 60,76 m || [[Ewa Rybak]] || [[Skra Warszawa]] || 11 lipca 1999 || [[Palma (Hiszpania)|Palma de Mallorca]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 7.
| 60,75 m || [[Monika Kołodziejska]] || [[Start Skierniewice]] || 2 czerwca 2001 || [[Biała Podlaska]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 8.
| 58,43 m || [[Marta Kąkol]] || [[AZS-AWFiS Gdańsk]] || 26 lipca 2015 || [[Warszawa]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 9.
| 57,59 m || [[Klaudia Regin|Klaudia Maruszewska]] || [[Jantar Ustka]] || 20 lipca 2016 || [[Bydgoszcz]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
! 10.
| 57,22 m || [[Magdalena Czenska]] || [[AZS-AWF Warszawa]] || 15 czerwca 2012 || [[Bielsko-Biała]]
|- valign="top" align="left" style="font-size: 100%;background:#ffffff;"
|}

== Polscy medaliści wielkich imprez ==
[[Plik:Barbara Madejczyk.jpg|thumb|250px|Barbara Madejczyk – mistrzyni uniwersjady z 2003 roku]]
Reprezentanci Polski trwale wpisali się w historię rzutu oszczepem, zdobywając wiele medali i zajmując czołowe lokaty na najważniejszych imprezach sportowych. Największymi osiągnięciami polskich oszczepników są trzy medale olimpijskie: [[Maria Kwaśniewska]] wywalczyła brąz w [[Berlin]]ie (1936), [[Janusz Sidło]] w [[Melbourne]] (1956) i [[Maria Andrejczyk]] w [[Tokio]] (2021) zdobyli srebro.
{| width=45%
! align=left style="color:#000000; background:#ffcc00;"| złote medale
|}
* [[Janusz Sidło]] – [[Mistrzostwa Europy w Lekkoatletyce 1954|Mistrzostwa Europy 1954]]
* Janusz Sidło – [[Mistrzostwa Europy w Lekkoatletyce 1958|Mistrzostwa Europy 1958]]
* [[Witold Krupiński]] – [[Mistrzostwa Europy juniorów w lekkoatletyce|Europejskie Igrzyska Juniorów 1964]]
* [[Andrzej Szajda]] – [[Mistrzostwa Europy juniorów w lekkoatletyce|Europejskie Igrzyska Juniorów 1968]]
* [[Daniela Jaworska]] – [[Letnia Uniwersjada 1970|Uniwersjada 1970]]
* Daniela Jaworska – [[Mistrzostwa Europy w Lekkoatletyce 1971|Mistrzostwa Europy 1971]]
* [[Adrian Markowski]] – [[Mistrzostwa Europy juniorów w lekkoatletyce|Mistrzostwa Europy Juniorów 1997]]
* [[Igor Janik]] – [[Mistrzostwa Świata Juniorów w Lekkoatletyce 2002|Mistrzostwa Świata Juniorów 2002]]
* [[Barbara Madejczyk]] – [[Letnia Uniwersjada 2003|Uniwersjada 2003]]
* Igor Janik – [[Letnia Uniwersjada 2003|Uniwersjada 2003]]
* [[Robert Szpak]] – [[Mistrzostwa Świata Juniorów w Lekkoatletyce 2008|Mistrzostwa Świata Juniorów 2008]]
* [[Klaudia Regin|Klaudia Maruszewska]] – [[Mistrzostwa Świata Juniorów w Lekkoatletyce 2016|Mistrzostwa Świata Juniorów 2016]]

{| width=45%
! align=left style="color:#000000; background:#c0c0c0;"| srebrne medale
|}
* [[Maria Andrejczyk]] - [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 2020|Igrzyska Olimpijskie 2021]]
* [[Janusz Sidło]] – [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 1956|Igrzyska Olimpijskie 1956]]
* [[Janusz Sidło]] – [[Letnia Uniwersjada 1961|Uniwersjada 1961]]
* [[Władysław Nikiciuk]] – [[Mistrzostwa Europy w Lekkoatletyce 1966|Mistrzostwa Europy 1966]]
* [[Cecylia Bajer-Paprotny|Cecylia Bajer]] – [[Mistrzostwa Europy juniorów w lekkoatletyce|Europejskie Igrzyska Juniorów 1968]]
* [[Małgorzata Kiełczewska]] – [[Mistrzostwa Europy juniorów w lekkoatletyce|Mistrzostwa Europy Juniorów 1987]]
* [[Dariusz Trafas]] – [[Mistrzostwa Świata Juniorów w Lekkoatletyce 1990|Mistrzostwa Świata Juniorów 1990]]
* Igor Janik – [[Letnia Uniwersjada 2007|Uniwersjada 2007]]
* [[Karolina Mor]] – [[Mistrzostwa Europy Juniorów w Lekkoatletyce 2009|Mistrzostwa Europy Juniorów 2009]]
* [[Marcin Krukowski]] – [[Mistrzostwa Europy Juniorów w Lekkoatletyce 2011|Mistrzostwa Europy Juniorów 2011]]
{| width=45%
! align=left style="color:#ffffff; background:#996600;"| brązowe medale
|}
* [[Maria Kwaśniewska]] – [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 1936|Igrzyska Olimpijskie 1936]]
* Władysław Nikiciuk – [[Mistrzostwa Europy w Lekkoatletyce 1962|Mistrzostwa Europy 1962]]
* [[Ewa Gryziecka]] – [[Mistrzostwa Europy juniorów w lekkoatletyce|Europejskie Igrzyska Juniorów 1966]]
* [[Edmund Berdziński]] – [[Mistrzostwa Europy juniorów w lekkoatletyce|Europejskie Igrzyska Juniorów 1968]]
* Janusz Sidło – [[Mistrzostwa Europy w Lekkoatletyce 1969|Mistrzostwa Europy 1969]]
* [[Zygmunt Jałoszyński]] – [[Letnia Uniwersjada 1970|Uniwersjada 1970]]
* [[Maria Jabłońska]] – [[Mistrzostwa Europy juniorów w lekkoatletyce|Mistrzostw Europy Juniorów 1973]]
* [[Roman Zwierzchowski]] – [[Mistrzostwa Europy juniorów w lekkoatletyce|Mistrzostwa Europy Juniorów 1977]]
* [[Stanisław Górak]] – [[Letnia Uniwersjada 1983|Uniwersjada 1983]]
* [[Bogdan Patelka]] – [[Mistrzostwa Europy juniorów w lekkoatletyce|Mistrzostwa Europy Juniorów 1985]]
* [[Małgorzata Kiełczewska]] – [[Mistrzostwa Świata Juniorów w Lekkoatletyce 1988|Mistrzostwa Świata Juniorów 1988]]
* [[Ewa Rybak]] – [[Mistrzostwa Europy juniorów w lekkoatletyce|Mistrzostwa Europy Juniorów 1993]]
* [[Urszula Piwnicka|Urszula Jasińska]] – [[Mistrzostwa Świata Juniorów w Lekkoatletyce 2002|Mistrzostwa Świata Juniorów 2002]]
* [[Urszula Jakimowicz|Urszula Kuncewicz]] – [[Mistrzostwa Europy Juniorów w Lekkoatletyce 2007|Mistrzostwa Europy Juniorów 2007]]
* Urszula Jasińska – [[Letnia Uniwersjada 2007|Uniwersjada 2007]]
* [[Łukasz Grzeszczuk]] – [[Mistrzostwa Europy Juniorów w Lekkoatletyce 2009|Mistrzostwa Europy Juniorów 2009]]

== Polscy finaliści olimpijscy (1-8) ==
=== mężczyźni ===
* 2. [[Janusz Sidło]] 79,98 [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 1956|1956]]
* 4. [[Janusz Sidło]] 80,17 [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 1964|1964]]
* 4. [[Władysław Nikiciuk]] 85,70 [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 1968|1968]]
* 4. [[Piotr Bielczyk]] 86,50 [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 1976|1976]]
* 5. [[Jan Kopyto]] 74,28 [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 1956|1956]]
* 7. [[Eugeniusz Lokajski]] 66,39 [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 1936|1936]]
* 7. [[Zbigniew Radziwonowicz]] 77,31 [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 1960|1960]]
* 7. [[Janusz Sidło]] 80,58 [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 1968|1968]]
* 8. [[Janusz Sidło]] 76,46 [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 1960|1960]]

=== kobiety ===
* 2. [[Maria Andrejczyk]] 64,61 [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 2020|2021]]
* 3. [[Maria Kwaśniewska]] 41,80 [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 1936|1936]]
* 4. [[Maria Andrejczyk]] 64,78 [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 2016|2016]]
* 5. [[Urszula Figwer]] 52,33 [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 1960|1960]]
* 5. [[Daniela Jaworska]] 56,06 [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 1968|1968]]
* 6. [[Urszula Figwer]] 48,16 [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 1956|1956]]
* 7. [[Maria Ciach]] 44,31 [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 1952|1952]]
* 7. [[Ewa Gryziecka]] 57,00 [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 1972|1972]]
* 7. [[Barbara Madejczyk]] 62,02 [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 2008|2008]]

== Polscy finaliści mistrzostw świata (1-8) ==
=== mężczyźni ===
* 7. [[Igor Janik]] 83,38 2007

=== kobiety ===
== Polacy w dziesiątkach światowych tabel rocznych ==

=== mężczyźni ===
* 1936 – 4. [[Eugeniusz Lokajski]], 73,27
* 1936 – 9. [[Walter Turczyk]], 70,53
* 1953 – 2. [[Janusz Sidło]], 80,15
* 1954 – 3. [[Janusz Sidło]], 79,03
* 1954 – 10. [[Andrzej Walczak]], 75,54
* 1955 – 2. [[Janusz Sidło]], 80,07
* 1956 – 2. [[Janusz Sidło]], 83,66
* 1956 – 5. [[Jan Kopyto]], 81,12
* 1957 – 3. [[Jan Kopyto]], 83,37
* 1957 – 5. [[Janusz Sidło]], 82,98
* 1958 – 3. [[Janusz Sidło]], 81,97
* 1958 – 9. [[Jan Kopyto]], 78,37
* 1959 – 2. [[Janusz Sidło]], 85,56
* 1960 – 1. [[Janusz Sidło]], 85,14
* 1961 – 8. [[Janusz Sidło]], 82,12
* 1962 – 4. [[Marian Machowina]], 81,27
* 1962 – 6. [[Janusz Sidło]], 80,98
* 1963 – 5. [[Janusz Sidło]], 82,27
* 1964 – 2. [[Janusz Sidło]], 85,09
* 1964 – 3. [[Władysław Nikiciuk]], 84,89
* 1965 – 3. [[Janusz Sidło]], 85,50
* 1966 – 4. [[Janusz Sidło]], 84,86
* 1966 – 7. [[Władysław Nikiciuk]], 83,16
* 1968 – 7. [[Władysław Nikiciuk]], 86,10
* 1968 – 10. [[Janusz Sidło]], 84,40
* 1969 – 5. [[Władysław Nikiciuk]], 85,08
* 1969 – 7. [[Janusz Sidło]], 83,80
* 1970 – 8. [[Janusz Sidło]], 86,22
* 1976 – 4. [[Piotr Bielczyk]], 90,78
* 1986 – 6. [[Stanisław Górak]], 84,40 (stary typ)
* 1986 – 9. [[Zbigniew Bednarski]], 82,28 (stary typ)
* 2000 – 7. [[Dariusz Trafas]], 87,17
* 2002 – 7. [[Dariusz Trafas]], 86,77
* 2009 – 9. [[Adrian Markowski]], 84,85
* 2012 – 9. [[Paweł Rakoczy]], 84,99
* 2017 – 8. [[Marcin Krukowski]], 88,09
* 2020 – 3. [[Marcin Krukowski]], 87,07
* 2021 – 2. [[Marcin Krukowski]], 89,55

=== kobiety ===
* 1927 – 8. [[Maria Malinowska]], 33,30
* 1928 – 7. [[Maria Malinowska]], 36,90
* 1930 – 10. [[Genowefa Kobielska-Cejzikowa|Genowefa Kobielska]], 36,24
* 1931 – 10. [[Maria Kwaśniewska]], 36,60
* 1935 – 10. [[Maria Kwaśniewska]], 41,38
* 1936 – 6. [[Maria Kwaśniewska]], 44,03
* 1945 – 10. [[Maria Kwaśniewska]], 39,10
* 1954 – 10. [[Jadwiga Majka]], 47,03
* 1955 – 5. [[Urszula Figwer]], 51,18
* 1955 – 8. [[Jadwiga Majka]], 49,87
* 1956 – 7. [[Urszula Figwer]], 51,95
* 1957 – 5. [[Urszula Figwer]], 53,28
* 1958 – 6. [[Urszula Figwer]], 53,68
* 1959 – 6. [[Urszula Figwer]], 54,13
* 1960 – 2. [[Urszula Figwer]], 57,77
* 1967 – 4. [[Daniela Jaworska]], 58,68
* 1968 – 3. [[Daniela Jaworska]], 59,64
* 1969 – 2. [[Daniela Jaworska]], 60,56
* 1970 – 2. [[Daniela Jaworska]], 61,44
* 1970 – 4. [[Ewa Gryziecka]], 59,48
* 1971 – 1. [[Ewa Gryziecka]], 62,10
* 1971 – 2. [[Daniela Jaworska]], 62,06
* 1972 – 2. [[Ewa Gryziecka]], 62,70
* 1973 – 5. [[Daniela Jaworska]], 62,30
* 1974 – 3. [[Felicja Kinder]], 63,08
* 1975 – 9-10. [[Ewa Gryziecka]], 61,14
* 1989 – 9. [[Mariola Dankiewicz]], 65,56
* 1991 – 9. [[Genowefa Patla]], 65,96
* 2005 – 7. [[Barbara Madejczyk]], 63,03
* 2006 – 8. [[Barbara Madejczyk]], 64,08
* 2009 – 9. [[Urszula Piwnicka|Urszula Jasińska-Piwnicka]], 63,53
* 2016 – 2. [[Maria Andrejczyk]], 67,11
* 2018 – 6. [[Marcelina Witek-Konofał|Marcelina Witek]], 66,53
* 2020 – 4. [[Maria Andrejczyk]], 65,70
* 2021 – 1. [[Maria Andrejczyk]], 71,40
* 2024 – 6. [[Maria Andrejczyk]], 65,52

== Zobacz też ==
{{wikisłownik|rzut oszczepem}}
* [[Letnie igrzyska olimpijskie|Medaliści igrzysk olimpijskich]]
** [[Medaliści igrzysk olimpijskich w lekkoatletyce#rzut oszczepem|mężczyźni]]
** [[Medalistki igrzysk olimpijskich w lekkoatletyce#rzut oszczepem|kobiety]]

== Przypisy ==
{{Przypisy}}

== Bibliografia ==
* {{Cytuj książkę | nazwisko=Szymonek | imię=Jerzy | nazwisko2=Rozum | imię2=Janusz | autor link=Jerzy Szymonek | tytuł= Osiągnięcia Polskiej Lekkiej Atletyki w 40-leciu PRL. Rzut oszczepem mężczyzn. | data=1984 | wydawca=Komisja Statystyczna PZLA | miejsce=Warszawa | strony=}}
* {{Cytuj książkę | nazwisko= | imię=| autor link= | tytuł= Mała Encyklopedia Sportu, tom I. | data=1984 | wydawca=Wydawnictwo Sport i Turystyka | miejsce=Warszawa | isbn=83-217-2565-1 | strony=}}
* {{Cytuj książkę | nazwisko= | imię=| autor link= | tytuł= Biuletyn Polskiego Związku Lekkiej Atletyki| data=1999 | wydawca= | miejsce=Warszawa | strony=}}
* {{Cytuj książkę | nazwisko= | imię=| autor link= | tytuł= Encyklopedia (statystyczna) polskiej lekkiej atletyki | data=1994 | wydawca= | miejsce=Warszawa | strony=}}
* {{Cytuj książkę | nazwisko=Waśko | imię=Jerzy| autor link= | tytuł= Polscy lekkoatleci na listach światowych 1921-2002 | data=2003 | wydawca= | miejsce=Warszawa – Zamość| strony=}}
* {{Cytuj książkę | nazwisko=Kurzyński | imię=Henryk | nazwisko2=Pietkiewicz | imię2=Stefan |nazwisko3=Rozum |imię3=Janusz | nazwisko4=Wołejko |imię4=Tadeusz | autor link= | tytuł= Historia Finałów Lekkoatletycznych Mistrzostw Polski 1920-2007. Konkurencje męskie | data=2008 | wydawca=Komisja Statystyczna PZLA | miejsce=Szczecin – Warszawa | isbn=978-83-61233-20-6 | strony=}}
* {{Cytuj stronę| url = http://ifnt.fizyka.amu.edu.pl/tw/la/| tytuł = Serwis Komisji Statystycznej Polskiego Związku Lekkiej Atletyki| data dostępu = 2008-10-01| archiwum = https://web.archive.org/web/20070313205335/http://ifnt.fizyka.amu.edu.pl/tw/la/| zarchiwizowano = 13 marca 2007}}
* {{Cytuj stronę| url = http://www.barbaramadejczyk.pl| tytuł = Serwis Barbary Madejczyk| data dostępu = 2008-10-01}}
* {{Cytuj stronę| url = http://domtel.home.pl/histor/index.php| tytuł = Statystyki polskiej lekkiej atletyki| data dostępu = 2008-10-01}}
* {{Cytuj stronę| url = https://web.archive.org/web/20011217174053/http://www.kolumbus.fi/asko.koski/athletics/| tytuł = Asko Koski’s – Javelin World| data dostępu = 2008-10-01| język = en}}
* {{Cytuj stronę| url = http://www.iaaf.org| tytuł = Serwis IAAF| data dostępu = 2008-10-01| język = en}}

{{Medaliści olimpijscy w rzucie oszczepem mężczyzn}}
{{Medalistki olimpijskie w rzucie oszczepem kobiet}}
{{Mistrzowie świata w rzucie oszczepem}}
{{Mistrzynie świata w rzucie oszczepem}}
{{Mistrzowie Europy w rzucie oszczepem}}
{{Mistrzynie Europy w rzucie oszczepem}}
{{10 najlepszych oszczepników Polski}}
{{lekkoatletyka}}

{{Kontrola autorytatywna}}

[[Kategoria:Konkurencje lekkoatletyczne]]