Przejdź do zawartości

Pasmo Lubania: Różnice pomiędzy wersjami

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycja
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
linki
Selso (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
194 213 edycji
ilustracja
 
(Nie pokazano 39 wersji utworzonych przez 12 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
[[Plik:Lubań a1.jpg|thumb|250px|Pasmo Lubania od strony północnej]]
[[Plik:Pasmo Lubania a2.jpg|thumb|240px|Pasmo Lubania, widok z [[Pieniny Czorsztyńskie|Pienin Czorsztyńskich]]]]
[[Plik:Pasmo Lubania a2.jpg|thumb|250px|Pasmo Lubania, widok z [[Pieniny Czorsztyńskie|Pienin Czorsztyńskich]]]]
[[Plik:Kluszkowce a1.jpg|thumb|240px|Pasmo Lubania, widok z [[Pieniny Spiskie|Pienin Spiskich]]]]
[[Plik:Kluszkowce a1.jpg|thumb|250px|Pasmo Lubania, widok z [[Pieniny Spiskie|Pienin Spiskich]]]]
[[Plik:Pasmo Lubania G46.jpg|mały|400px|Widok z [[Zielenica (polana)|Zielenicy]]]]
{{commonscat|Pasmo Lubania}}
{{commonscat|Pasmo Lubania}}
'''Pasmo Lubania''' – dobrze wyodrębniony [[grzbiet górski]] w południowo-wschodniej części [[Gorce|Gorców]], między dolinami [[Ochotnica (rzeka)|Ochotnicy]], [[Dunajec|Dunajca]] i [[Krośnica (dopływ Dunajca)|Krośnicy]], oddzielony od głównego [[rozróg|rozrogu]] [[Przełęcz Knurowska|Przełęczą Knurowską]]. Długość ok. 20 km, szerokość do 10 km. W Paśmie Lubania w kierunku od Przełęczy Knurowskiej na zachód wyróżnia się w jego grani głównej kolejno następujące, słabo wyodrębnione wzniesienia<ref name=A>{{Cytuj książkę |tytuł=Gorce. Mapa turystyczna 1:50&nbsp;000 |rok=2007 |wydawca=Compass |miejsce=Kraków |isbn= 978-83-89165-39-8}} </ref>:
'''Pasmo Lubania''' – dobrze wyodrębniony [[masyw górski]] w południowo-wschodniej części [[Gorce|Gorców]], między dolinami [[Ochotnica (rzeka)|Ochotnicy]], [[Dunajec|Dunajca]] i [[Krośnica (potok)|Krośnicy]], oddzielony od głównego [[rozróg|rozrogu]] [[Knurowska Przełęcz|Przełęczą Knurowską]] oraz dolinami potoków [[Furcówka (potok)|Furcówka]] i [[Potok Knurowski|Knurowskiego]]. Od [[Pieniny|Pienin]] oddziela go przełącz [[Snozka (przełęcz)|Snozka]] i dolina Krośnicy. Długość ok. 20&nbsp;km, szerokość do 10&nbsp;km<ref name=geo /><ref name=gorce />.
* [[Turkówka (Pasmo Lubania)|Turkówka]] 835 m
⚫
* [[Bukowinka (Gorce)|Bukowinka]] 937 m
⚫
* [[Kotelnica (Pasmo Lubania)|Kotelnica]] 946 m
⚫
* [[Runek Hubieński (Pasmo Lubania)|Runek Hubieński]] 997 m
⚫
* [[Runek (Gorce)|Runek]] 1005 m
⚫
* [[Lubań (Gorce)|Lubań]] 1211 m
⚫
* [[Jaworzyna (Pasmo Lubania|Jaworzyna]] 1050 m
⚫
* [[Marszałek (Gorce)|Marszałek]] 828 m
⚫
Od grani głównej odchodzi wiele krótkich, bocznych odnóg, na niektórych z nich również istnieją nazwane wierzchołki. Partie grzbietowe zbudowane są z [[piaskowiec magurski|piaskowców magurskich]], zbocza porośnięte lasami iglastymi i mieszanymi. Spływają z nich liczne potoki. Na zboczach dwie niewielkie [[jaskinia|jaskinie]] osuwiskowe – [[Zbójnickie Dziury]]. Od dołu dość wysoko na zbocza podchodzą osiedla miejscowości położonych po obu stronach Pasma Lubania: od północnej strony jest to [[Ochotnica Dolna]] i [[Ochotnica Górna]], od południowej [[Knurów (województwo małopolskie)|Knurów]], [[Szlembark]], [[Huba (województwo małopolskie)|Huba]], [[Maniowy]], [[Kluszkowce]], [[Mizerna]], [[Krośnica (województwo małopolskie)|Krośnica]], [[Grywałd]], od wschodniej [[Krościenko nad Dunajcem|Krościenko]] i [[Tylmanowa]]. Najwyżej, bo na samym grzbiecie głównej grani położone jest otoczone z wszystkich stron lasem niewielkie osiedle [[Studzionki (Gorce)|Studzionki]]. Na stokach i partiach grzbietowych liczne polany, pozostałość dawnego [[Pasterstwo w Karpatach|pasterstwa]]. Większość z nich od dawna nieużytkowana samoistnie zarasta lasem, niektóre zarosły już całkowicie<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko= Cieszkowski | imię=Marek | nazwisko2= Luboński | imię2=Paweł| tytuł= Gorce – przewodnik dla prawdziwego turysty | data=2004 | wydawca=Oficyna Wydawnicza "Rewasz" | miejsce=Pruszków | isbn=83-89188-19-8 }}</ref>.


== Przebieg pasma ==
Z rzadkich w Polsce gatunków roślin w Paśmie Lubania stwierdzono występowanie [[kukułka bzowa|kukułki bzowej]] i [[irga czarna|irgi czarnej]]<ref>{{Cytuj książkę |imię=Zbigniew |nazwisko=Mirek |imię2=Halina |nazwisko2=Piękoś-Mirkowa |tytuł=Czerwona księga Karpat Polskich |wydawca=Instytut Botaniki PAN |miejsce=Kraków |data=2008 |isbn =978-83-89648-71-6}}</ref>.
W Paśmie Lubania w kierunku od Przełęczy Knurowskiej na wschód wyróżnia się w jego [[Grań|grani]] głównej kolejno następujące, słabo wyodrębnione wierzchołki<ref name=geo />:
* [[Turkówka]] 890 m
⚫
* [[Bukowinka (Gorce)|Bukowinka]] 935 m
* [[Chałupisko (szczyt)|Chałupisko]] (936 m)
* [[Cyrla (szczyt w Gorcach)|Cyrla]] 913 m
⚫
* [[Kotelnica (946 m)|Kotelnica]] 946 m
⚫
* [[Runek (Hubieński)]] 997 m
⚫
* [[Runek (1004 m)|Runek]] 1004 m
* [[Kudowski Wierch]] 1024 m
⚫
* [[Jaworzyny (Gorce)|Jaworzyny]] 1096 m
* [[Lubań (szczyt)|Lubań]] 1211 m – na zachodnim wierzchołku wieża widokowa
* [[Średni Groń (Lubań)|Średni Groń]]
⚫
* [[Jaworzyna Ligasowska]] 1050 m
* [[Bukowina (Gorce)|Bukowina]] (1009 m)
* [[Czerteż Grywałdzki]] (861 m)
* [[Brożek (szczyt)|Brożek]] (841 m)
* [[Kotelnica (825 m)|Kotelnica]]
⚫
* [[Marszałek (szczyt)|Marszałek]] 828 m
* [[Kopia Góra]] (476 m)
Pasmo ma równoleżnikowy przebieg. Od grani głównej odchodzi wiele krótkich, bocznych odnóg, na niektórych z nich również są nazwane wierzchołki<ref name=geo />. Łącznie w zbocza Pasma Lubania wcina się trzydzieści dolin. Doliny na północnych zboczach (Ochotnica Górna i Dolna) są wąskie i strome, te na południowych zboczach są dłuższe, mniej strome i bardziej zagospodarowane<ref name=gorce />.


== Opis pasma ==
⚫
==== Szlaki piesze w Paśmie Lubania ====
⚫
Partie grzbietowe zbudowane są z [[piaskowiec magurski|piaskowców magurskich]], zbocza porośnięte lasami iglastymi i mieszanymi. Spływają z nich liczne potoki Na zboczach dwie niewielkie [[jaskinia|jaskinie]] osuwiskowe – [[Zbójnickie Dziury]]<ref name=gorce />. Dość wysoko na zbocza podchodzą osiedla miejscowości położonych po obu stronach Pasma Lubania: od północnej strony jest to [[Ochotnica Dolna]] i [[Ochotnica Górna]], od południowej [[Knurów (województwo małopolskie)|Knurów]], [[Szlembark]], [[Huba (wieś)|Huba]], [[Maniowy]], [[Kluszkowce]], [[Mizerna]], [[Krośnica (województwo małopolskie)|Krośnica]], [[Grywałd]], od wschodniej [[Krościenko nad Dunajcem|Krościenko]] i [[Tylmanowa]]. Najwyżej, bo na głównej grani, położone jest otoczone z wszystkich stron lasem niewielkie osiedle [[Studzionki (Ochotnica Górna)|Studzionki]]<ref name=geo />. Na stokach i partiach grzbietowych liczne polany, pozostałość dawnego [[Pasterstwo w Karpatach|pasterstwa]]. Większość z nich od dawna nieużytkowana samoistnie zarasta lasem, niektóre zarosły już całkowicie. Na znajdującej się między dwoma wierzchołkami Lubania polanie [[Wierch Lubania]] skrzyżowanie szlaków turystycznych, a w sezonie letnim działa [[Studencka Baza Namiotowa Lubań]]<ref name=gorce />.
Całe pasmo przemierza znakowany czerwono [[Główny Szlak Beskidzki]]. Poznanie okolic Lubania umożliwiają także trzy inne szlaki: [[niebieski szlak turystyczny Tarnów - Wielki Rogacz|niebieski]] i dwa koloru zielonego<ref name=A/>.


Lasy porastające pasmo to głównie dolnoreglowa buczyna karpacka, lasy bukowo-jodłowe z domieszką jawora i jesionu. Resztki górnoreglowego [[las pierwotny|lasu pierwotnego]] ostały się tylko na wierzchołku Lubania. Zachowały się niewielkie [[enklawa|enklawy]] lasów modrzewiowych. Na jednej z nich utworzono [[rezerwat przyrody Modrzewie (województwo małopolskie)|rezerwat przyrody Modrzewie]]<ref name=gorce />. Flora Pasma Lubania różni się nieco od flory pozostałej części Gorców. Jest to skutek cieplejszego i bardziej suchego mikroklimatu<ref name=gorce />. Z rzadkich w Polsce gatunków roślin w Paśmie Lubania stwierdzono występowanie [[kukułka bzowa|kukułki bzowej]] i [[irga czarna|irgi czarnej]]<ref name=cz />.
: {{szlak|czerwony}} z [[Przełęcz Knurowska|Przełęczy Knurowskiej]], przez [[Bukowinka (Gorce)|Bukowinkę]], [[Studzionki (Gorce)|Studzionki]], [[Kotelnica (Pasmo Lubania)|Kotelnicę]], [[Polana Morgi|Polanę Morgi]], [[Lubań (Gorce)|Lubań]], [[Marszałek (Gorce)|Marszałek]], do [[Krościenko nad Dunajcem|Krościenka nad Dunajcem]] – średni czas wędrówki szlakiem w obie strony: około 6 godzin,
: {{szlak|zielony}} z Lubania, przez [[Makowica (Gorce)|Makowicę]], do [[Tylmanowa|Tylmanowej]] – średni czas wędrówki szlakiem: około 3 godzin (w przeciwnym kierunku: około 4 godzin),
: {{szlak|niebieski}} z [[Ochotnica Dolna|Ochotnicy Dolnej]], przez [[Folwarki (Gorce)|Folwarki]], Lubań, [[Wdżar]], [[przełęcz Snozka]], do [[Czorsztyn]]a – średni czas wędrówki szlakiem: około 4,5 godziny (w przeciwnym kierunku: około 3 godzin 45 minut),
: {{szlak|zielony}} z [[Ochotnica Dolna|Ochotnicy Dolnej]], przez dolinę [[Kudowski Potok|Kudowskiego Potoku]], [[Polana Morgi|Polanę Morgi]], Lubań, do [[Grywałd]]u – średni czas wędrówki szlakiem: około 4,5 godziny (w przeciwnym kierunku: około 5 godzin).


⚫
== Szlaki piesze w Paśmie Lubania ==
Zlikwidowany został znakowany żółto szlak z [[Ochotnica Górna|Ochotnicy Górnej]] na Runek.
Całe pasmo przemierza znakowany czerwono [[Główny Szlak Beskidzki]]. Z dolin po obydwu stronach pasma dołączają do niego inne szlaki:
: {{szlak|czerwony}} odcinek: Knurowska Przełęcz – Lubań – Wierch Lubania. Odległość 13,7 km, suma podejść 750 m, suma zejść 430 m, czas przejścia: 4 godz., z powrotem 3:05 godz.<ref name=comp />
: {{szlak|czerwony}} odcinek: Krościenko nad Dunajcem – Wierch Lubania. Odległość 9,5 km, suma podejść 820 m, suma zejść 50 m, czas przejścia: 3 godz. 45 min, z powrotem 2 godz. 30 min<ref name=comp />
: {{szlak|zielony}} Tylmanowa ([[Baszta (Gorce)|Baszta]]) – [[Makowica (Gorce)|Makowica]] – [[Czerteż (Gorce)|Czerteż]] – [[Pasterski Wierch]] – Średni Groń. Odległość 5,5 km, suma podejść 850 m, suma zejść 40 m, czas przejścia 2 godz. 30 min, z powrotem 1 godz. 20 min<ref name=comp />.
: {{szlak|zielony}} Grywałd – Wierch Lubania. Odległość 5,8 km, suma podejść 660 m, czas przejścia 2 godz. 30 min, z powrotem 1 godz. 30 min<ref name=comp />.
: {{szlak|niebieski}} Ochotnica Dolna – [[Folwarki (Gorce)|Folwarki]] – Lubań – Wierch Lubania. Odległość 5,8 km, suma podejść 700 m, suma zejść 20 m, czas przejścia 2 godz. 40 min, z powrotem 1 godz. 30 min<ref name=comp />
: {{szlak|niebieski}} [[Snozka (przełęcz)|Snozka]] – [[Drzyślawa (przełęcz)|Drzyślawa]] – [[Wyrobki (polana)|Wyrobki]] – Wierch Lubania. Odległość 6,1 km, suma podejść 580 m, suma zejść 20 m, czas przejścia 2 godz. 30 min, z powrotem 1 godz. 40 min<ref name=comp />
: {{szlak|żółty}} [[Osada Czorsztyn]] – [[Kluszkowce]] – [[Rezerwat przyrody Modrzewie (województwo małopolskie)|Rezerwat przyrody Modrzewie]] – [[Gierowa Góra]] – [[Lubań (szczyt)|Lubań]] – wyznakowany w 2015 roku.
: {{szlak|zielony}} Ochotnica Dolna – dolina [[Kudowski Potok (dopływ Ochotnicy)|Kudowskiego Potoku]] – polana [[Morgi (Gorce)|Morgi]] – Lubań – Wierch Lubania. Odległość 6,9 km, suma podejść 660 m, suma zejść 200 m, czas przejścia 2 godz. 40 min, z powrotem 1 godz. 35 min<ref name=comp />
: {{szlak|zielony}} [[Maniowy]] – [[Mizerna]] – połączenie z [[Główny Szlak Beskidzki|GSB]] w rejonie polany [[Kudów]] – wyznakowany w 2015 roku.
Od 2015 roku istnieje [[wieża widokowa na Lubaniu]]<ref name=gm />.
{{Duża grafika|Pasmo Lubania P38 (2).jpg|1280px|Widok na Pasmo Lubania z Pienin Czorsztyńskich (znad [[Hałuszowa|Hałuszowej]])}}


== Przypisy ==
{{Przypisy|stopień= ====}}
<references responsive>
<ref name=comp>{{Cytuj |tytuł = Gorce. Mapa turystyczna 1: 50&nbsp;000 |miejsce = Kraków |wydawca = Compass |data = 2007 |isbn = 83-89472-59-7}}</ref>
<ref name=cz>{{Cytuj |autor = [[Zbigniew Mirek]]; [[Halina Piękoś-Mirek]] |tytuł = Czerwona księga Karpat Polskich |miejsce = Warszawa |wydawca = Instytut Botaniki PAN |data = 2008 |isbn = 978-83-89648-71-6}}</ref>
<ref name=geo>{{cytuj |url = http://mapy.geoportal.gov.pl/imap/ |tytuł = Geoportal. Mapa lotnicza |data dostępu = 2022-01-06}}</ref>
<ref name=gm>{{cytuj |url = http://www.ochotnica.pl/mfiles/544/28/0/z/Przewodnik_infromator_turystyczny_Do_druku.pdf |tytuł = Enklawa aktywnego wypoczynku w sercu Gorców. Informator turystyczny |opublikowany = Strona internetowa Ochotnicy Dolnej |data dostępu = 2018-12-17}}</ref>
<ref name=gorce>{{Cytuj |autor = M. Cieszkowski; P. Lubieński |redaktor = P. Lubieński |tytuł = Gorce – przewodnik dla prawdziwego turysty |miejsce = Pruszków |wydawca = Oficyna Wydawnicza „Rewasz” |data = 2004 |isbn = 83-89188-19-8}}</ref>
</references>


[[Kategoria:Szczyty Gorców]]
[[Kategoria:Szczyty Gorców]]

Aktualna wersja na dzień 09:21, 17 lip 2022

Pasmo Lubania, widok z Pienin Czorsztyńskich
Pasmo Lubania, widok z Pienin Spiskich
Widok z Zielenicy

Pasmo Lubania – dobrze wyodrębniony masyw górski w południowo-wschodniej części Gorców, między dolinami Ochotnicy, Dunajca i Krośnicy, oddzielony od głównego rozrogu Przełęczą Knurowską oraz dolinami potoków Furcówka i Knurowskiego. Od Pienin oddziela go przełącz Snozka i dolina Krośnicy. Długość ok. 20 km, szerokość do 10 km[1][2].

Przebieg pasma

[edytuj | edytuj kod]

W Paśmie Lubania w kierunku od Przełęczy Knurowskiej na wschód wyróżnia się w jego grani głównej kolejno następujące, słabo wyodrębnione wierzchołki[1]:

Pasmo ma równoleżnikowy przebieg. Od grani głównej odchodzi wiele krótkich, bocznych odnóg, na niektórych z nich również są nazwane wierzchołki[1]. Łącznie w zbocza Pasma Lubania wcina się trzydzieści dolin. Doliny na północnych zboczach (Ochotnica Górna i Dolna) są wąskie i strome, te na południowych zboczach są dłuższe, mniej strome i bardziej zagospodarowane[2].

Opis pasma

[edytuj | edytuj kod]

Partie grzbietowe zbudowane są z piaskowców magurskich, zbocza porośnięte lasami iglastymi i mieszanymi. Spływają z nich liczne potoki Na zboczach dwie niewielkie jaskinie osuwiskowe – Zbójnickie Dziury[2]. Dość wysoko na zbocza podchodzą osiedla miejscowości położonych po obu stronach Pasma Lubania: od północnej strony jest to Ochotnica Dolna i Ochotnica Górna, od południowej Knurów, Szlembark, Huba, Maniowy, Kluszkowce, Mizerna, Krośnica, Grywałd, od wschodniej Krościenko i Tylmanowa. Najwyżej, bo na głównej grani, położone jest otoczone z wszystkich stron lasem niewielkie osiedle Studzionki[1]. Na stokach i partiach grzbietowych liczne polany, pozostałość dawnego pasterstwa. Większość z nich od dawna nieużytkowana samoistnie zarasta lasem, niektóre zarosły już całkowicie. Na znajdującej się między dwoma wierzchołkami Lubania polanie Wierch Lubania skrzyżowanie szlaków turystycznych, a w sezonie letnim działa Studencka Baza Namiotowa Lubań[2].

Lasy porastające pasmo to głównie dolnoreglowa buczyna karpacka, lasy bukowo-jodłowe z domieszką jawora i jesionu. Resztki górnoreglowego lasu pierwotnego ostały się tylko na wierzchołku Lubania. Zachowały się niewielkie enklawy lasów modrzewiowych. Na jednej z nich utworzono rezerwat przyrody Modrzewie[2]. Flora Pasma Lubania różni się nieco od flory pozostałej części Gorców. Jest to skutek cieplejszego i bardziej suchego mikroklimatu[2]. Z rzadkich w Polsce gatunków roślin w Paśmie Lubania stwierdzono występowanie kukułki bzowej i irgi czarnej[3].

Szlaki piesze w Paśmie Lubania

[edytuj | edytuj kod]

Całe pasmo przemierza znakowany czerwono Główny Szlak Beskidzki. Z dolin po obydwu stronach pasma dołączają do niego inne szlaki:

szlak turystyczny czerwony odcinek: Knurowska Przełęcz – Lubań – Wierch Lubania. Odległość 13,7 km, suma podejść 750 m, suma zejść 430 m, czas przejścia: 4 godz., z powrotem 3:05 godz.[4]
szlak turystyczny czerwony odcinek: Krościenko nad Dunajcem – Wierch Lubania. Odległość 9,5 km, suma podejść 820 m, suma zejść 50 m, czas przejścia: 3 godz. 45 min, z powrotem 2 godz. 30 min[4]
szlak turystyczny zielony Tylmanowa (Baszta) – Makowica – Czerteż – Pasterski Wierch – Średni Groń. Odległość 5,5 km, suma podejść 850 m, suma zejść 40 m, czas przejścia 2 godz. 30 min, z powrotem 1 godz. 20 min[4].
szlak turystyczny zielony Grywałd – Wierch Lubania. Odległość 5,8 km, suma podejść 660 m, czas przejścia 2 godz. 30 min, z powrotem 1 godz. 30 min[4].
szlak turystyczny niebieski Ochotnica Dolna – Folwarki – Lubań – Wierch Lubania. Odległość 5,8 km, suma podejść 700 m, suma zejść 20 m, czas przejścia 2 godz. 40 min, z powrotem 1 godz. 30 min[4]
szlak turystyczny niebieski Snozka – Drzyślawa – Wyrobki – Wierch Lubania. Odległość 6,1 km, suma podejść 580 m, suma zejść 20 m, czas przejścia 2 godz. 30 min, z powrotem 1 godz. 40 min[4]
szlak turystyczny żółty Osada Czorsztyn – Kluszkowce – Rezerwat przyrody Modrzewie – Gierowa Góra – Lubań – wyznakowany w 2015 roku.
szlak turystyczny zielony Ochotnica Dolna – dolina Kudowskiego Potoku – polana Morgi – Lubań – Wierch Lubania. Odległość 6,9 km, suma podejść 660 m, suma zejść 200 m, czas przejścia 2 godz. 40 min, z powrotem 1 godz. 35 min[4]
szlak turystyczny zielony Maniowy – Mizerna – połączenie z GSB w rejonie polany Kudów – wyznakowany w 2015 roku.

Od 2015 roku istnieje wieża widokowa na Lubaniu[5].

Widok na Pasmo Lubania z Pienin Czorsztyńskich (znad Hałuszowej)
Widok na Pasmo Lubania z Pienin Czorsztyńskich (znad Hałuszowej)

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c d Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2022-01-06].
  2. ↑ a b c d e f M. Cieszkowski, P. Lubieński, Gorce – przewodnik dla prawdziwego turysty, P. Lubieński (red.), Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2004, ISBN 83-89188-19-8.
  3. ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirek, Czerwona księga Karpat Polskich, Warszawa: Instytut Botaniki PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-71-6.
  4. ↑ a b c d e f g Gorce. Mapa turystyczna 1: 50 000, Kraków: Compass, 2007, ISBN 83-89472-59-7.
  5. ↑ Enklawa aktywnego wypoczynku w sercu Gorców. Informator turystyczny [online], Strona internetowa Ochotnicy Dolnej [dostęp 2018-12-17].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Pasmo_Lubania&oldid=67609602”