Przejdź do zawartości

Stefan Jacek Dembiński: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Usunięto kategorię "Oficerowie 8 Pułku Ułanów Księcia Józefa Poniatowskiego"; Dodano kategorię "Dowódcy 8 Pułku Ułanów Księcia Józefa Poniatowskiego" za pomocą HotCat
→‎Życiorys: poprawa linków
 
(Nie pokazano 39 wersji utworzonych przez 11 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Żołnierz infobox
{{Żołnierz infobox
|imię i nazwisko = Stefan Jacek Dembiński-Dembina
|imię i nazwisko = Stefan Dembiński
|imię i nazwisko org =
|imię i nazwisko org =
|pseudonim =
|pseudonim =
Linia 6: Linia 6:
|zwycięstwa =
|zwycięstwa =
|grafika = Stefan Jacek Dembiński (generał brygady).jpg
|grafika = Stefan Jacek Dembiński (generał brygady).jpg
|opis grafiki = [[generał brygady]] Stefan J. Dembiński
|opis grafiki =
|stopień grafika = PL Epolet gen bryg.svg
|stopień grafika = PL Epolet gen bryg.svg
|stopień = [[generał brygady]]
|stopień = [[generał brygady]]
|pełne imię i nazwisko = Stefan Jacek Dembiński
|data urodzenia = 30 września 1887
|data urodzenia = 30 września 1887
|miejsce urodzenia = [[Nowe Sioło]]
|miejsce urodzenia = [[Nowe Sioło]]
|data śmierci = 27 marca 1972
|data śmierci = 27 marca 1972
|miejsce śmierci = [[Londyn]]
|miejsce śmierci = [[Londyn]]
|lata służby = [[1900]]–[[1972]]
|lata służby = 1900–1972
|siły zbrojne = [[Plik:Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png|20px]] [[Armia Austro-Węgier]]<br />[[Plik:Orzełek II RP.svg|20px]] [[Wojsko Polskie (II RP)|Wojsko Polskie]]<br />[[Plik:Poland badge.jpg|30px]] [[Polskie Siły Zbrojne]]
|siły zbrojne = [[Armia Austro-Węgier]]<br />[[Wojsko Polskie (II RP)|Wojsko Polskie]]<br />[[Polskie Siły Zbrojne]]
|formacja =
|formacja =
|jednostki = Gabinet Wojskowy Prezydenta RP
|jednostki = [[9 Pułk Ułanów Małopolskich|9 Pułk Ułanów]]<br />[[18 Pułk Ułanów Pomorskich|18 Pułk Ułanów]]<br />[[8 Pułk Ułanów Księcia Józefa Poniatowskiego|8 Pułk Ułanów]]<br />[[XII Brygada Kawalerii]]<br />Dowództwo Taborów i Szefostwo Remontu<br /> [[Grupa „Stryj”]]<br /> Gabinet Wojskowy Prezydenta RP<br />[[Ministerstwo Obrony Narodowej]]
|stanowiska = szef gabinetu
|stanowiska = dowódca pułku kawalerii<br />dowódca brygady kawalerii<br />dowódca Taborów i szef Remontu<br />dowódca grupy<br />szef gabinetu<br />minister obrony narodowej
|wojny i bitwy = [[I wojna światowa]]<br /> [[wojna polsko-bolszewicka]]<br /> [[II wojna światowa]]
|wojny i bitwy = [[I wojna światowa]]<br />[[wojna polsko-bolszewicka]]<br />[[II wojna światowa]]
|późniejsza praca =
|późniejsza praca =
|odznaczenia = {{order|VM|KS}} {{order|OOP|WW}} {{order|OOP|KO}} {{order|KW|4}} {{order|KZ|Z}} {{order|MW1918-21}} {{order|MDON}} {{order|BOZW}} {{order|LH|O}}
|odznaczenia = {{order|VM|KS}} {{order|OOP|WW}} {{order|OOP|KO}} {{order|KW|4}} {{order|KZ|IIRPZ}} {{order|MW1918-21}} {{order|MDON}} {{order|BOZW}} {{order|LH|O}} {{order|KZW|M}} {{order|SL|M}} {{order|SL|M}} {{order|KWK}} {{order|KJW}} {{order|KPM}}
|commons =
|commons = Category:Stefan Jacek Dembiński
|wikiźródła =
|wikiźródła =
|wikicytaty =
|wikicytaty =
}}
}}
'''Stefan Jacek Dembiński'''{{refn|grupa=uwaga|W ewidencji [[Armia Austro-Węgier|cesarskiej i królewskiej Armii]] figurował jako '''Stephan Ritter Dembiński von Rawicz'''{{odn|Ranglisten|1918|s=1005}}. W Dzienniku Personalnym MSWojsk. Nr 10 z 12 marca 1921 jako ppłk Stefan '''Dembiński de Wrocień'''{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 10 z 12 marca 1921, s. 410}}.}} (ur. [[30 września]] [[1887]] w [[Nowe Sioło|Nowym Siole]], zm. [[27 marca]] [[1972]] w [[Londyn]]ie) – [[generał brygady]] [[Polskie Siły Zbrojne|Wojska Polskiego]], [[Kawalerowie Virtuti Militari 1914–1921|kawaler Orderu Virtuti Militari]], w 1964 mianowany przez prezydenta RP na uchodźstwie generałem dywizji.
[[plik:Dembinski 1.png|right|250px]]
'''Stefan Jacek Dembiński-Dembina''' (ur. [[30 września]] [[1887]] w [[Nowe Sioło|Nowym Siole]], zm. [[27 marca]] [[1972]] w [[Londyn]]ie) – [[generał brygady]] [[Wojsko Polskie (II RP)|Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej]] i [[Polskie Siły Zbrojne|Polskich Sił Zbrojnych]], w 1964 mianowany przez prezydenta RP na uchodźstwie generałem dywizji.


== Życiorys ==
== Życiorys ==
Stefan Jacek Dembiński urodził się 30 września 1887 roku w Nowym Siole, w [[Powiat cieszanowski (Galicja)|powiecie cieszanowskim]]. Absolwent Akademii Wojskowej w [[Wiener Neustadt]]<ref name="kawaleria">''O kawalerii polskiej XX wieku '' s. 66</ref> i Wyższej Szkoły Jazdy w [[Wiedeń|Wiedniu]]. Oficer zawodowy [[Armia Austro-Węgier|cesarskiej i królewskiej armii]] od 1908. W 1913 jako [[porucznik]] w szeregach [[1 Galicyjski Pułk Ułanów|1 pułku ułanów]] brał udział w zawodach hippicznych<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = III. Konkurs hippiczny | czasopismo = [[Gazeta Lwowska (1810–1939)|Gazeta Lwowska]] | strony = 5 | data = Nr 224 z 1 października 1913 | url = http://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/plain-content?id=28403}}</ref>. Walczył na frontach [[I wojna światowa|I wojny światowej]] jako dowódca szwadronu 1 pułku ułanów<ref name="kawaleria"/> w stopniu rotmistrza.
Urodził się 30 września 1887 w Nowym Siole, w [[Powiat cieszanowski (Galicja)|powiecie cieszanowskim]] [[Królestwo Galicji i Lodomerii|Królestwa Galicji i Lodomerii]], w rodzinie Leona Augusta i Michaliny z Ostoja-Wadowskich{{odn|Kolekcja|loc=s. 110}}{{odn|Łoza|1938|s=137}}. Ukończył cztery klasy Niższej Szkoły Realnej Wojskowej w Koszycach (1897–1901) i trzy klasy Wyższej Szkoły Realnej Wojskowej w [[Hranice (kraj ołomuniecki)|Hranicach]] (1901–1904) oraz [[Terezjańska Akademia Wojskowa|Terezjańską Akademię Wojskową]] w Wiener Neustadt (1904–1907){{odn|Kolekcja|loc=s. 40}}. 18 sierpnia 1907 został mianowany podporucznikiem ze starszeństwem z 1 września 1906 i wcielony do [[1 Galicyjski Pułk Ułanów|1 pułku ułanów]] we Lwowie. 15 sierpnia 1911 został odkomenderowany do Wojskowego Instytutu Instruktorów Jazdy Konnej, w charakterze frekwentanta{{odn|Kolekcja|loc=s. 55}}. Na stopień nadporucznika awansował ze starszeństwem z 1 listopada 1912 i 32. lokatą{{odn|Kolekcja|loc=s. 62}}. W 1913 wziął udział w zawodach hippicznych<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = III. Konkurs hippiczny | czasopismo = [[Gazeta Lwowska (1810–1939)|Gazeta Lwowska]] | strony = 5 | data = Nr 224 z 1 października 1913 | url = http://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/plain-content?id=28403}}</ref>. Walczył na frontach [[I wojna światowa|I wojny światowej]] jako oficer ordynansowy w sztabie [[4 Dywizja Kawalerii (austro-węgierska)|4 Dywizji Kawalerii]] (od 1 sierpnia 1914) oraz dowódca szwadronu i dywizjonu 1 pułku ułanów (od 1 lipca 1915){{odn|Kolekcja|loc=s. 171, 178}}. Na [[rotmistrz]]a awansował ze starszeństwem z 1 lutego 1916 i 30. lokatą{{odn|Kolekcja|loc=s. 63}}{{odn|Ranglisten|1918|s=912}}. Od 20 sierpnia 1916 przebywał w szpitalu, a następnie w Kadrze pułku{{odn|Kolekcja|loc=s. 171}}. Od 20 lutego 1917 ponownie dowodził szwadronem na froncie{{odn|Kolekcja|loc=s. 171}}. Od 1 maja 1918 w szpitalu, a później w Kadrze pułku{{odn|Kolekcja|loc=s. 171}}. Od 20 sierpnia 1918 znów dowodził szwadronem i dywizjonem na froncie{{odn|Kolekcja|loc=s. 171}}.


W Wojsku Polskim od listopada 1918, dowódca batalionu w [[Bitwa o Lwów (1918–1919)|obronie Lwowa]], potem do lutego 1919 dowódca samodzielnego dywizjonu [[8 Pułk Ułanów Księcia Józefa Poniatowskiego|8 pułku ułanów]] w Grupie „Wołyń”. Luty 1919 lipiec 1920 instruktor w Oficerskiej Szkole Jazdy w [[Przemyśl]]u. Lipiec 1920 październik 1921 dowódca [[9 Pułk Ułanów Małopolskich|9 pułku ułanów]]. 1 maja 1920 mianowany [[major]]em<ref name="kawaleria"/>.
W Wojsku Polskim od 1 listopada 1918 dowódca Rezerwy [[Bitwa o Lwów (1918–1919)|Obrony Lwowa]]{{odn|Kolekcja|loc=s. 105}}. Od 24 listopada 1918 dowódca dywizjonu [[8 Pułk Ułanów Księcia Józefa Poniatowskiego|8 pułku ułanów]], a od 21 stycznia do 1 sierpnia 1919 dowódca samodzielnego dywizjonu [[8 Pułk Ułanów Księcia Józefa Poniatowskiego|8 puł.]] w Grupie „Wołyń”{{odn|Kolekcja|loc=s. 105}}. 19 stycznia 1919 został formalnie przyjęty do Wojska Polskiego z dniem 1 listopada 1918 i zatwierdzeniem posiadanego stopnia rotmistrza oraz przydziałem do 8 pułku ułanów<ref>Dz. Rozk. Wojsk. Nr 8 z 25 stycznia 1919, poz. 303.</ref><ref>Dz. Rozk. Wojsk. Nr 9 z 28 stycznia 1919, poz. 349.</ref>. Od 1 września 1919 instruktor jazdy konnej w [[Szkoła Oficerów Jazy|Szkole Oficerów Jazdy]] w Przemyślu{{odn|Kolekcja|loc=s. 105}}<ref>MSWojsk. (1919) [https://polona.pl/item/program-szkol-fachowego-ksztalcenia-oficerow-i-podoficerow-jazdy,MTE2ODI3Njcz/0/#info:metadata Program szkół fachowego kształcenia oficerów i podoficerów jazdy], Księgarnia Wojskowa, Warszawa, str. 5.</ref>. 1 maja 1920 został przydzielony do Grupy Olimpijskiej w Warszawie. Od lipca 1920 dowodził [[9 Pułk Ułanów Małopolskich|9 pułkiem ułanów]]{{odn|Kolekcja|loc=s. 105}}. 15 lipca 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu [[major]]a, w kawalerii, w grupie oficerów byłej armii austro-węgierskiej{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 28 z 28 lipca 1920, s. 644}}. Z dowództwa 9 pułku ułanów został zwolniony na własne żądanie z powodów rodzinnych{{odn|Kolekcja|loc=s. 153}}.


Od listopada 1921 roku był zastępcą dowódcy [[18 Pułk Ułanów Pomorskich|18 pułku ułanów Pomorskich]]. 3 maja 1922 zweryfikowany został w stopniu podpułkownika ze [[Starszeństwo oficerów|starszeństwem]] z dniem 1 czerwca 1919 w korpusie oficerów jazdy. 15 maja 1923 roku został przesunięty na stanowisko dowódcy 18 pułku ułanów Pomorskich{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 25 z 1 maja 1923 roku, s. 280}}.
27 lutego 1921 został przeniesiony z [[24 Pułk Ułanów|214 puł.]] do [[18 Pułk Ułanów Pomorskich|18 pułku ułanów]] na stanowisko zastępcy dowódcy pułku{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 10 z 12 marca 1921, s. 410}}{{odn|Kolekcja|loc=s. 106, tu od 12 września 1921}}. 22 marca 1921 powierzono mu tymczasowo dowództwo pułku{{odn|Kolekcja|loc=s. 187}}. 3 maja 1922 zweryfikowany został w stopniu podpułkownika ze [[Starszeństwo oficerów|starszeństwem]] z dniem 1 czerwca 1919 w korpusie oficerów jazdy. 15 maja 1923 roku został przesunięty na stanowisko dowódcy 18 pułku ułanów{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 25 z 1 maja 1923 roku, s. 280}}. 25 września 1925 wskutek upadku z konia doznał [[Wstrząśnienie mózgu|wstrząśnienia mózgu]] i ogólnych potłuczeń{{odn|Kolekcja|loc=s. 42}}. Do 4 października leczył się w Sanatorium Św. Elżbiety w Poznaniu, a następnie przebywał na urlopie zdrowotnym do 15 listopada tego roku{{odn|Kolekcja|loc=s. 42, 111}}. Od 2 października 1925 obowiązki dowódcy pułku łączył z pełnieniem obowiązków dowódcy [[XV Brygada Kawalerii|XV Brygady Kawalerii]] w Grudziądzu{{odn|Kolekcja|loc=s. 42, 106}}. Z dniem 1 kwietnia 1926 został przeniesiony służbowo na trzymiesięczny kurs doszkolenia sztabowych oficerów kawalerii w [[Centrum Wyszkolenia Kawalerii|Obozie Szkolnym Kawalerii]] w Grudziądzu{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 16 z 12 kwietnia 1926, s. 113}}.


1 stycznia 1928 roku awansowany został na [[pułkownik]]a ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 i 3. lokatą w korpusie oficerów kawalerii{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 1 z 2 stycznia 1928 roku, s. 2}}. 28 stycznia 1928 roku został przeniesiony do [[8 Pułk Ułanów Księcia Józefa Poniatowskiego|8 pułku ułanów]] w Krakowie na stanowisko dowódcy pułku{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 3 z 28 stycznia 1928 roku, s. 25}}. Od grudnia 1929 roku równocześnie pełnił obowiązki dowódcy [[5 Samodzielna Brygada Kawalerii|5 Samodzielnej Brygady Kawalerii]] w Krakowie. 31 marca 1930 roku został mianowany dowódcą [[XII Brygada Kawalerii|XII Brygady Kawalerii]] w Ostrołęce{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 8 z 31 marca 1930 roku, s. 100}}. W międzyczasie, od 6 grudnia 1930 roku do 31 lipca 1931 roku, był słuchaczem V Kursu [[Centrum Wyższych Studiów Wojskowych]] w Warszawie{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 8 z 4 lipca 1932 roku, s. 338}}. Z końcem 1932 przeniesiony został na stanowisko kierownika [[Kierownictwo Remontów|Wojskowego Zakładu Remontu Koni]] w Warszawie{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 406}}. Od grudnia 1934 roku do września 1939 roku był dowódcą [[Dowództwo Taborów i Szefostwo Remontu|Taborów i szefem Remontów]] w Ministerstwie Spraw Wojskowych. Na stopień generała brygady został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1938 i 6. lokatą w korpusie generałów{{odn|Rybka|Stepan|2004|s=416}}. 10 września 1939 roku został mianowany dowódcą [[Grupa „Stryj”|Grupy „Stryj”]], z zadaniem obrony przyczółka na [[Dniestr]]ze. Po napaści sowieckiej na czele swych oddziałów przeszedł na [[Węgry]].
1 stycznia 1928 roku awansowany został na [[pułkownik]]a ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 i 3. lokatą w korpusie oficerów kawalerii{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 1 z 2 stycznia 1928 roku, s. 2}}. 28 stycznia 1928 ogłoszono jego przeniesienie do [[8 Pułk Ułanów Księcia Józefa Poniatowskiego|8 pułku ułanów]] w Krakowie na stanowisko dowódcy pułku{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 3 z 28 stycznia 1928 roku, s. 25}}. Z dniem 3 lutego tego roku został przeniesiony służbowo na trzymiesięczny III unifikacyjny kurs dowódców pułków w [[Centrum Wyszkolenia Piechoty|Doświadczalnym Centrum Wyszkolenia]] w Rembertowie{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 2 z 20 stycznia 1928, s. 9}}. 15 maja 1928 przybył do Krakowa i objął dowództwo pułku{{odn|Kolekcja|loc=s. 83, 111}}. Od grudnia 1929 roku równocześnie pełnił obowiązki dowódcy [[5 Samodzielna Brygada Kawalerii|5 Samodzielnej Brygady Kawalerii]] w Krakowie. 31 marca 1930 roku został mianowany dowódcą [[XII Brygada Kawalerii|XII Brygady Kawalerii]] w Ostrołęce{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 8 z 31 marca 1930 roku, s. 100}}. W międzyczasie, od 6 grudnia 1930 roku do 31 lipca 1931 roku, był słuchaczem V Kursu [[Centrum Wyższych Studiów Wojskowych]] w Warszawie{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 8 z 4 lipca 1932 roku, s. 338}}. Z końcem 1932 przeniesiony został na stanowisko kierownika [[Kierownictwo Remontów|Wojskowego Zakładu Remontu Koni]] w Warszawie{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 406}}. Od grudnia 1934 roku do września 1939 roku był dowódcą [[Dowództwo Taborów i Szefostwo Remontu|Taborów i szefem Remontów]] w Ministerstwie Spraw Wojskowych. Na stopień generała brygady został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1938 i 6. lokatą w korpusie generałów{{odn|Rybka|Stepan|2004|s=416}}. 10 września 1939 roku został mianowany dowódcą [[Grupa „Stryj”|Grupy „Stryj”]], z zadaniem obrony przyczółka na [[Dniestr]]ze. Po napaści sowieckiej na czele swych oddziałów przeszedł na [[Węgry]].


Po kampanii wrześniowej do kwietnia 1940 przedstawiciel [[Naczelny Wódz Polskich Sił Zbrojnych|Naczelnego Wodza]] na Węgrzech. Zorganizował tam system opieki nad żołnierzami i ich przerzut do [[Francja|Francji]]. Wykorzystywał tam znane nazwisko gen. Henryka Dembińskiego, bohatera Węgier. W kwietniu 1940 na skutek nacisków Niemców wyjechał do Francji. Maj–czerwiec 1940 szef Wydziału Kawalerii Ministerstwa Spraw Wojskowych w [[Paryż]]u. Po klęsce Francji wyjechał do Szkocji. Od czerwca 1940 roku do listopada 1941 roku był komendantem [[Stacja Zborna Oficerów Rothesay|Stacji Zbornej Oficerów Rothesay]] na wyspie Bute w Szkocji. Od 6 listopada 1941 do demobilizacji szef Gabinetu Wojskowego Prezydenta Rzeczypospolitej w Londynie. Po demobilizacji pozostał na tym stanowisku. Osiadł w Londynie, gdzie mieszkał już do końca życia. 11 listopada 1964 Prezydent RP na uchodźstwie [[August Zaleski]] awansował go na [[generał|generała dywizji]]{{odn|Dembiński|1969|s=1}}. W latach 1964–1966 był prezesem Zrzeszenia Kół Pułków Kawalerii w Wielkiej Brytanii<ref name="kawaleria"/>. Do 15 września 1969 był ministrem obrony narodowej w [[Rząd Aleksandra Zawiszy|rządzie Aleksandra Zawiszy]]<ref>[[Krzysztof Tarka]], Emigracyjna dyplomacja. Polityka zagraniczna Rządu RP na Uchodźstwie 1945-1990, Warszawa 2003, s. 284.</ref>. Został pochowany na [[Cmentarz South Ealing w Londynie|Cmentarzu South Ealing w Londynie]]<ref name="kawaleria"/>.
Po kampanii wrześniowej do kwietnia 1940 przedstawiciel [[Naczelny Dowódca Sił Zbrojnych (Polska)|Naczelnego Wodza]] na Węgrzech. Zorganizował tam system opieki nad żołnierzami i ich przerzut do [[Francja|Francji]]. Wykorzystywał tam znane nazwisko gen. Henryka Dembińskiego, bohatera Węgier. W kwietniu 1940 na skutek nacisków Niemców wyjechał do Francji. Maj–czerwiec 1940 szef Wydziału Kawalerii Ministerstwa Spraw Wojskowych w [[Paryż]]u. Po klęsce Francji wyjechał do Szkocji. Od czerwca 1940 roku do listopada 1941 roku był komendantem [[Stacja Zborna Oficerów Rothesay|Stacji Zbornej Oficerów Rothesay]] na wyspie Bute w Szkocji. Od 6 listopada 1941 do demobilizacji szef Gabinetu Wojskowego Prezydenta Rzeczypospolitej w Londynie. Po demobilizacji pozostał na tym stanowisku. Osiadł w Londynie, gdzie mieszkał już do końca życia. 11 listopada 1964 Prezydent RP na uchodźstwie [[August Zaleski]] awansował go na [[generał|generała dywizji]]{{odn|Dembiński|1969|s=1}}. W latach 1964–1966 był prezesem Zrzeszenia Kół Pułków Kawalerii w Wielkiej Brytanii<ref name="kawaleria">''O kawalerii polskiej XX wieku '' s. 66</ref>. Do 15 września 1969 był ministrem obrony narodowej w [[Rząd Aleksandra Zawiszy|rządzie Aleksandra Zawiszy]]<ref>[[Krzysztof Tarka]], Emigracyjna dyplomacja. Polityka zagraniczna Rządu RP na Uchodźstwie 1945-1990, Warszawa 2003, s. 284.</ref>. Został pochowany na [[Cmentarz South Ealing w Londynie|Cmentarzu South Ealing w Londynie]] (8 CBB)<ref>{{Cytuj |tytuł = Opracowanie stanu zachowania grobów rządowych w Wielkiej Brytanii |data dostępu = 2023-04-20 |opublikowany = Fundacja "Pomoc Polakom na Wschodzie" im. Jana Olszewskiego |url = https://pol.org.pl/publikacje/ |język = pl}}</ref>.

Był żonaty z Marią Plewkiewicz, z którą miał córkę Antoninę Marię (ur. 16 lipca 1923) i syna Macieja Jerzego (ur. 15 marca 1926){{odn|Kolekcja|loc=s. 40, 110}}.


== Ordery i odznaczenia ==
== Ordery i odznaczenia ==
[[Plik:Grób Stefana Dembińskiego.jpg|mały|319x319px|Grób Stefana Dembińskiego]]
* Krzyż Srebrny [[Order Virtuti Militari|Orderu Virtuti Militari]] (1921){{r|sl}}<ref>Dekret Wodza Naczelnego L. 3462 z 1921 r. [http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=64481 (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 5)]; wymieniony jako '''Dębiński Stefan'''.</ref>
* Wielka Wstęga [[Order Odrodzenia Polski|Orderu Odrodzenia Polski]] (11 listopada 1966)<ref>Dziennik Ustaw RP Nr 3 z 8 sierpnia 1967 r.</ref>
* Krzyż Srebrny [[Order Virtuti Militari|Orderu Virtuti Militari]] nr 2957 1921{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 1 z 26 stycznia 1922, s. 5, jako Dębiński Stefan}}
* Krzyż Oficerski [[Order Odrodzenia Polski|Orderu Odrodzenia Polski]] (9 listopada 1931)<ref>{{Monitor Polski|rok=1931|numer=260|pozycja=345}} „za zasługi na polu organizacji i wyszkolenia wojska”.</ref>
* Wielka Wstęga [[Order Odrodzenia Polski|Orderu Odrodzenia Polski]] – 11 listopada 1966<ref>Dziennik Ustaw RP Nr 3 z 8 sierpnia 1967 r.</ref>
* Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski – 9 listopada 1931 „za zasługi na polu organizacji i wyszkolenia wojska”<ref>{{Monitor Polski|1931|260|345}}.</ref>{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 8 z 11 listopada 1931, s. 359}}
* [[Krzyż Walecznych]] (czterokrotnie, po raz 2, 3 i 4 w 1921){{r|sl}}<ref>Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2142 z 1921 r. [http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=64481 (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 58)]</ref>
* [[Krzyż Walecznych]] czterokrotnie nr 19190{{odn|Kolekcja|loc=s. 110, 117}} (po raz 2, 3 i 4 w 1921{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 1 z 26 stycznia 1922, s. 58}})
* Złoty [[Krzyż Zasługi]]<ref name=sl>{{Cytuj książkę | autor = [[Stanisław Łoza]] (red.) | tytuł = Czy wiesz kto to jest? | wydanie = II popr | miejsce = Warszawa | wydawca = Główna Księgarnia Wojskowa | data = 1938 | strony = 137}}</ref>
* Złoty [[Krzyż Zasługi]] – 24 maja 1929 „za zasługi na polu pracy niepodległościowej i organizacji wojska”<ref>[https://dziennikustaw.gov.pl/M1929123030201.pdf M.P. z 1929 r. nr 123, poz. 302] .</ref>{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 10 z 29 maja 1929, s. 161}}
* [[Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921]]{{r|sl}}
* [[Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921]] – 8 listopada 1928{{odn|Kolekcja|loc=s. 86, 112, 147}}{{odn|Łoza|1938|s=137}}
* [[Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości]]{{r|sl}}
* [[Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości]] – 17 listopada 1928{{odn|Kolekcja|loc=s. 86, 112}}{{odn|Łoza|1938|s=137}}
* Krzyż Komandorski [[Order Zasługi Wojskowej (Bułgaria)|Orderu Zasługi Wojskowej]] (Bułgaria)
* [[Państwowa Odznaka Sportowa]] III klasy{{odn|Kolekcja|loc=s. 95}}
* Krzyż Oficerski [[Order Legii Honorowej|Orderu Legii Honorowej]] (Francja){{r|sl}}
* Krzyż Komandorski bułgarskiego [[Order Zasługi Wojskowej (Bułgaria)|Orderu Zasługi Wojskowej]]
* Krzyż Oficerski [[Legia Honorowa|Orderu Legii Honorowej]]{{odn|Łoza|1938|s=137}}
W czasie służby w c. i k. Armii otrzymał:
* [[Krzyż Zasługi Wojskowej (Austria)|Krzyż Zasługi Wojskowej]] 3 klasy z dekoracją wojenną i mieczami{{odn|Ranglisten|1918|s=1005}} – 17 czerwca 1916{{odn|Kolekcja|loc=s. 63}}
* Srebrny [[Medal Zasługi Wojskowej (Austro-Węgry)|Medal Zasługi Wojskowej]] z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej{{odn|Ranglisten|1918|s=1005}}
* Brązowy Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej{{odn|Ranglisten|1918|s=1005}}
* [[Krzyż Wojskowy Karola]]{{odn|Ranglisten|1918|s=1005}} – 17 czerwca 1917{{odn|Kolekcja|loc=s. 63}}
* [[Krzyż Jubileuszowy Wojskowy]]{{odn|Ranglisten|1918|s=1005}} – 2 grudnia 1908{{odn|Kolekcja|loc=s. 62}}
* [[Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913]]{{odn|Ranglisten|1918|s=1005}} – 12 lipca 1913{{odn|Kolekcja|loc=s. 62}}

== Uwagi ==
{{Uwagi}}


== Przypisy ==
== Przypisy ==
Linia 54: Linia 68:


== Bibliografia ==
== Bibliografia ==
* {{Cytuj stronę|url=http://www.wbc.poznan.pl/publication/47164|tytuł=Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych|data dostępu=2016-02-15|odn={{odn/id|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr}}}}
* {{Cytuj stronę |url = https://wbh.wp.mil.pl/pdfviewer/?f=/c/scans/KGiO/I_480_98.pdf |tytuł = Stefan Jacek Dembiński |praca = Kolekcja Generałów i Osobistości, sygn. I.480.98 |opublikowany = Wojskowe Biuro Historyczne |data dostępu = 2023-03-08 |odn = {{odn/id|Kolekcja|loc=}}}}
* {{Cytuj książkę|tytuł=Rocznik Oficerski 1923|wydawca=Ministerstwo Spraw Wojskowych|miejsce=Warszawa|data=1923|url=http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=119157|odn={{odn/id|Rocznik Oficerski|1923}}}}
* {{Cytuj książkę |tytuł = Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918 |rok = 1918 |miejsce = Wiedeń |wydawca = Nadworna i Państwowa Drukarnia |język = de |odn = {{odn/id|Ranglisten|1918}}}}
* {{Cytuj książkę|tytuł=Rocznik Oficerski 1924|wydawca=Ministerstwo Spraw Wojskowych|miejsce=Warszawa|data=1924|url=http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=59165|odn={{odn/id|Rocznik Oficerski|1924}}}}
* {{Cytuj stronę |url = http://www.wbc.poznan.pl/publication/47164 |tytuł = Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych |data dostępu = 2022-01-19 |odn = {{odn/id|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr}} }}
* {{Cytuj książkę|tytuł=Rocznik Oficerski 1928|wydawca=Ministerstwo Spraw Wojskowych|miejsce=Warszawa|data=1928|url=http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=59431|odn={{odn/id|Rocznik Oficerski|1928}}}}
* {{Cytuj książkę |tytuł = Rocznik Oficerski 1923 |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/108145 |wydawca = Ministerstwo Spraw Wojskowych |miejsce = Warszawa |rok = 1923 |odn = {{odn/id|Rocznik Oficerski|1923}}}}
* {{Cytuj książkę|tytuł=Rocznik Oficerski 1932|wydawca=Ministerstwo Spraw Wojskowych|miejsce=Warszawa|data=1932|url=http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=59691|odn={{odn/id|Rocznik Oficerski|1932}}}}
* {{Cytuj książkę |tytuł = Rocznik Oficerski 1924 |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/42263 |wydawca = Ministerstwo Spraw Wojskowych |miejsce = Warszawa |rok = 1924 |odn = {{odn/id|Rocznik Oficerski|1924}}}}
* {{Cytuj książkę |tytuł = Rocznik Oficerski 1928 |url = http://www.wbc.poznan.pl/publication/42533 |wydawca = Ministerstwo Spraw Wojskowych |miejsce = Warszawa |rok = 1928 |odn = {{odn/id|Rocznik Oficerski|1928}}}}
* {{Cytuj książkę|odn=tak|nazwisko=Kosk|imię=Henryk Piotr|autor link=Henryk Kosk|tytuł=Generalicja polska. Popularny słownik biograficzny|tom=1 A–Ł|wydawca=Oficyna Wydawnicza „Ajaks”|miejsce=Pruszków|rok=1998|isbn=8387103551|strony=}}
* {{Cytuj książkę |tytuł = Rocznik Oficerski 1932 |url = http://www.wbc.poznan.pl/publication/42817 |wydawca = Ministerstwo Spraw Wojskowych |miejsce = Warszawa |rok = 1932 |odn = {{odn/id|Rocznik Oficerski|1932}}}}
* {{Cytuj stronę|url=http://eprints.hist.pl/302/|tytuł=Lista oficerów Polskich Sił Zbrojnych na uchodźstwie według awansów dokonanych zarządzeniami Prezydenta Rzeczypospolitej, z uwzględnieniem rodzajów broni i służb|nazwisko=Dembiński|imię=Stefan|data=1969-06-30|praca=Dziennik Ustaw RP na Uchodźstwie|data dostępu=2016-11-29|odn=tak}}
* {{Cytuj książkę | nazwisko=Jurga| imię=Tadeusz| tytuł=Obrona Polski 1939| data=1990| wydawca= Instytut Wydawniczy PAX| miejsce= Warszawa| isbn =83-211-1096-7 | strony=760}}
* {{Cytuj książkę|odn=tak|nazwisko=Kryska-Karski|imię=Tadeusz|autor link=Tadeusz Kryska-Karski|imię2=Stanisław|nazwisko2=Żurakowski|autor link2=Stanisław Żurakowski (podpułkownik)|tytuł=Generałowie Polski niepodległej|wydawca=Editions Spotkania|miejsce=Warszawa|data=1991}}
* {{Cytuj książkę|odn=tak|nazwisko=Kryska-Karski|imię=Tadeusz|autor link=Tadeusz Kryska-Karski|imię2=Stanisław|nazwisko2=Żurakowski|autor link2=Stanisław Żurakowski (podpułkownik)|tytuł=Generałowie Polski niepodległej|wydawca=Editions Spotkania|miejsce=Warszawa|data=1991}}
*{{Cytuj książkę | nazwisko= | imię=| autor= Cezary Leżeński / Lesław Kukawski| inni= | tytuł=O kawalerii polskiej XX wieku | data=1991| wydawca=Zakład Narodowy im. Ossolińskich | miejsce=Wrocław| isbn =83-04-03364-X | strony=66}}
*{{Cytuj książkę | nazwisko= | imię=| autor= Cezary Leżeński / Lesław Kukawski| inni= | tytuł=O kawalerii polskiej XX wieku | data=1991| wydawca=Zakład Narodowy im. Ossolińskich | miejsce=Wrocław| isbn =83-04-03364-X | strony=66}}
* {{Cytuj książkę | nazwisko = Rybka | imię = Ryszard | nazwisko2 = Stepan | imię2 = Kamil | tytuł = Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939 | wydawca = Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego | miejsce = Kraków | rok = 2004 | isbn = 9788371886911 | odn = tak|strony=}}
* {{Cytuj książkę |nazwisko = Łoza |imię = Stanisław |autor link = Stanisław Łoza |tytuł = Czy wiesz kto to jest? |url = https://jbc.jelenia-gora.pl/publication/19725 |miejsce = Warszawa |wydawca = Główna Księgarnia Wojskowa |rok = 1938 |odn = tak}}
* {{Cytuj książkę|odn=tak|nazwisko=Stawecki|imię=Piotr|autor link=Piotr Stawecki|tytuł=Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918–1939|wydawca=Wydawnictwo Bellona|miejsce=Warszawa|data=1994|isbn=8311082626|rok=|strony=}}
* {{Cytuj książkę|odn=tak|nazwisko=Stawecki|imię=Piotr|autor link=Piotr Stawecki|tytuł=Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918–1939|wydawca=Wydawnictwo Bellona|miejsce=Warszawa|data=1994|isbn=8311082626|rok=|strony=}}
* {{Cytuj książkę | nazwisko=Jurga| imię=Tadeusz| tytuł=Obrona Polski 1939| data=1990| wydawca= Instytut Wydawniczy PAX| miejsce= Warszawa| isbn =83-211-1096-7 | strony=760}}
* {{Cytuj książkę|odn=tak|nazwisko=Kosk|imię=Henryk Piotr|autor link=Henryk Kosk|tytuł=Generalicja polska. Popularny słownik biograficzny|tom=1 A–Ł|wydawca=Oficyna Wydawnicza „Ajaks”|miejsce=Pruszków|rok=1998|isbn=8387103551|strony=}}
* {{Cytuj książkę | nazwisko = Rybka | imię = Ryszard | nazwisko2 = Stepan | imię2 = Kamil | tytuł = Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939 | wydawca = Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego | miejsce = Kraków | rok = 2004 | isbn = 9788371886911 | odn = tak|strony=}}
* {{Cytuj stronę|url=http://eprints.hist.pl/302/|tytuł=Lista oficerów Polskich Sił Zbrojnych na uchodźstwie według awansów dokonanych zarządzeniami Prezydenta Rzeczypospolitej, z uwzględnieniem rodzajów broni i służb|nazwisko=Dembiński|imię=Stefan|data=1969-06-30|praca=Dziennik Ustaw RP na Uchodźstwie|data dostępu=2016-11-29|odn=tak}}


{{Generalni inspektorzy Sił Zbrojnych}}
{{Generalni inspektorzy Sił Zbrojnych}}
{{Rząd Aleksandra Zawiszy}}
{{Rząd Aleksandra Zawiszy}}

{{Kontrola autorytatywna}}


{{SORTUJ:Dembiński,Stefan}}
{{SORTUJ:Dembiński,Stefan}}
[[Kategoria:Absolwenci i studenci Cesarsko-Królewskiej Terezjańskiej Akademii Szlacheckiej]]
[[Kategoria:Dowódcy Krakowskiej Brygady Kawalerii]]
[[Kategoria:Dowódcy 8 Pułku Ułanów Księcia Józefa Poniatowskiego]]
[[Kategoria:Dowódcy 9 Pułku Ułanów Małopolskich]]
[[Kategoria:Dowódcy 18 Pułku Ułanów Pomorskich]]
[[Kategoria:Generałowie brygady II Rzeczypospolitej]]
[[Kategoria:Generałowie brygady II Rzeczypospolitej]]
[[Kategoria:Generałowie brygady Polskich Sił Zbrojnych]]
[[Kategoria:Generałowie brygady Polskich Sił Zbrojnych]]
Linia 80: Linia 104:
[[Kategoria:Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości]]
[[Kategoria:Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości]]
[[Kategoria:Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921]]
[[Kategoria:Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921]]
[[Kategoria:Odznaczeni Państwową Odznaką Sportową]]
[[Kategoria:Odznaczeni Wielką Wstęgą Orderu Odrodzenia Polski (władze RP na uchodźstwie)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Wielką Wstęgą Orderu Odrodzenia Polski (władze RP na uchodźstwie)]]
[[Kategoria:Oficerowie kawalerii II Rzeczypospolitej przeniesieni do korpusu generałów]]
[[Kategoria:Oficerowie kawalerii II Rzeczypospolitej przeniesieni do korpusu generałów]]
[[Kategoria:Pochowani na cmentarzu South Ealing w Londynie]]
[[Kategoria:Pochowani na cmentarzu South Ealing w Londynie]]
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Krzyżem Jubileuszowym Wojskowym]]
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Krzyżem Pamiątkowym Mobilizacji 1912–1913]]
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Krzyżem Wojskowym Karola]]
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Krzyżem Zasługi Wojskowej]]
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Medalem Zasługi Wojskowej Signum Laudis]]
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Orderem Zasługi Wojskowej (Bułgaria)]]
[[Kategoria:Polacy – oficerowie armii austro-węgierskiej]]
[[Kategoria:Polacy – oficerowie armii austro-węgierskiej]]
[[Kategoria:Polacy – Oficerowie Legii Honorowej]]
[[Kategoria:Polacy – Oficerowie Legii Honorowej]]
[[Kategoria:Polacy – żołnierze Cesarskiej i Królewskiej Armii w I wojnie światowej]]
[[Kategoria:Polacy – żołnierze Cesarskiej i Królewskiej Armii w I wojnie światowej]]
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Orderem Zasługi Wojskowej (Bułgaria)]]
[[Kategoria:Polscy jeźdźcy]]
[[Kategoria:Uczestnicy bitwy o Lwów 1918–1919 (strona polska)]]
[[Kategoria:Uczestnicy bitwy o Lwów 1918–1919 (strona polska)]]
[[Kategoria:Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)]]
[[Kategoria:Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)]]
Linia 93: Linia 122:
[[Kategoria:Uczestnicy wojny polsko-ukraińskiej (strona polska)]]
[[Kategoria:Uczestnicy wojny polsko-ukraińskiej (strona polska)]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1887]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1887]]
[[Kategoria:Zastępcy dowódcy 18 Pułku Ułanów Pomorskich]]
[[Kategoria:Zmarli w 1972]]
[[Kategoria:Zmarli w 1972]]
[[Kategoria:Żołnierze Wojska Polskiego na emigracji w Wielkiej Brytanii po II wojnie światowej]]
[[Kategoria:Żołnierze Wojska Polskiego na emigracji w Wielkiej Brytanii po II wojnie światowej]]
[[Kategoria:Oficerowie 18 Pułku Ułanów Pomorskich]]
[[Kategoria:Oficerowie 9 Pułku Ułanów Małopolskich]]
[[Kategoria:Dowódcy 8 Pułku Ułanów Księcia Józefa Poniatowskiego]]

Aktualna wersja na dzień 09:16, 20 gru 2023

Stefan Dembiński
Ilustracja
generał brygady generał brygady
Pełne imię i nazwisko

Stefan Jacek Dembiński

Data i miejsce urodzenia

30 września 1887
Nowe Sioło

Data i miejsce śmierci

27 marca 1972
Londyn

Przebieg służby
Lata służby

1900–1972

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne

Jednostki

Gabinet Wojskowy Prezydenta RP

Stanowiska

szef gabinetu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Wstęga Wielka Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Kawaler Orderu Zasługi Wojskowej (Bułgaria) Oficer Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Krzyż Zasługi Wojskowej z Mieczami Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” z Mieczami Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” z Mieczami Krzyż Wojskowy Karola Krzyż Jubileuszowy Wojskowy Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913

Stefan Jacek Dembiński[a] (ur. 30 września 1887 w Nowym Siole, zm. 27 marca 1972 w Londynie) – generał brygady Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, w 1964 mianowany przez prezydenta RP na uchodźstwie generałem dywizji.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 30 września 1887 w Nowym Siole, w powiecie cieszanowskim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Leona Augusta i Michaliny z Ostoja-Wadowskich[3][4]. Ukończył cztery klasy Niższej Szkoły Realnej Wojskowej w Koszycach (1897–1901) i trzy klasy Wyższej Szkoły Realnej Wojskowej w Hranicach (1901–1904) oraz Terezjańską Akademię Wojskową w Wiener Neustadt (1904–1907)[5]. 18 sierpnia 1907 został mianowany podporucznikiem ze starszeństwem z 1 września 1906 i wcielony do 1 pułku ułanów we Lwowie. 15 sierpnia 1911 został odkomenderowany do Wojskowego Instytutu Instruktorów Jazdy Konnej, w charakterze frekwentanta[6]. Na stopień nadporucznika awansował ze starszeństwem z 1 listopada 1912 i 32. lokatą[7]. W 1913 wziął udział w zawodach hippicznych[8]. Walczył na frontach I wojny światowej jako oficer ordynansowy w sztabie 4 Dywizji Kawalerii (od 1 sierpnia 1914) oraz dowódca szwadronu i dywizjonu 1 pułku ułanów (od 1 lipca 1915)[9]. Na rotmistrza awansował ze starszeństwem z 1 lutego 1916 i 30. lokatą[10][11]. Od 20 sierpnia 1916 przebywał w szpitalu, a następnie w Kadrze pułku[12]. Od 20 lutego 1917 ponownie dowodził szwadronem na froncie[12]. Od 1 maja 1918 w szpitalu, a później w Kadrze pułku[12]. Od 20 sierpnia 1918 znów dowodził szwadronem i dywizjonem na froncie[12].

W Wojsku Polskim od 1 listopada 1918 dowódca Rezerwy Obrony Lwowa[13]. Od 24 listopada 1918 dowódca dywizjonu 8 pułku ułanów, a od 21 stycznia do 1 sierpnia 1919 dowódca samodzielnego dywizjonu 8 puł. w Grupie „Wołyń”[13]. 19 stycznia 1919 został formalnie przyjęty do Wojska Polskiego z dniem 1 listopada 1918 i zatwierdzeniem posiadanego stopnia rotmistrza oraz przydziałem do 8 pułku ułanów[14][15]. Od 1 września 1919 instruktor jazdy konnej w Szkole Oficerów Jazdy w Przemyślu[13][16]. 1 maja 1920 został przydzielony do Grupy Olimpijskiej w Warszawie. Od lipca 1920 dowodził 9 pułkiem ułanów[13]. 15 lipca 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu majora, w kawalerii, w grupie oficerów byłej armii austro-węgierskiej[17]. Z dowództwa 9 pułku ułanów został zwolniony na własne żądanie z powodów rodzinnych[18].

27 lutego 1921 został przeniesiony z 214 puł. do 18 pułku ułanów na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[2][19]. 22 marca 1921 powierzono mu tymczasowo dowództwo pułku[20]. 3 maja 1922 zweryfikowany został w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 w korpusie oficerów jazdy. 15 maja 1923 roku został przesunięty na stanowisko dowódcy 18 pułku ułanów[21]. 25 września 1925 wskutek upadku z konia doznał wstrząśnienia mózgu i ogólnych potłuczeń[22]. Do 4 października leczył się w Sanatorium Św. Elżbiety w Poznaniu, a następnie przebywał na urlopie zdrowotnym do 15 listopada tego roku[23]. Od 2 października 1925 obowiązki dowódcy pułku łączył z pełnieniem obowiązków dowódcy XV Brygady Kawalerii w Grudziądzu[24]. Z dniem 1 kwietnia 1926 został przeniesiony służbowo na trzymiesięczny kurs doszkolenia sztabowych oficerów kawalerii w Obozie Szkolnym Kawalerii w Grudziądzu[25].

1 stycznia 1928 roku awansowany został na pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 i 3. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[26]. 28 stycznia 1928 ogłoszono jego przeniesienie do 8 pułku ułanów w Krakowie na stanowisko dowódcy pułku[27]. Z dniem 3 lutego tego roku został przeniesiony służbowo na trzymiesięczny III unifikacyjny kurs dowódców pułków w Doświadczalnym Centrum Wyszkolenia w Rembertowie[28]. 15 maja 1928 przybył do Krakowa i objął dowództwo pułku[29]. Od grudnia 1929 roku równocześnie pełnił obowiązki dowódcy 5 Samodzielnej Brygady Kawalerii w Krakowie. 31 marca 1930 roku został mianowany dowódcą XII Brygady Kawalerii w Ostrołęce[30]. W międzyczasie, od 6 grudnia 1930 roku do 31 lipca 1931 roku, był słuchaczem V Kursu Centrum Wyższych Studiów Wojskowych w Warszawie[31]. Z końcem 1932 przeniesiony został na stanowisko kierownika Wojskowego Zakładu Remontu Koni w Warszawie[32]. Od grudnia 1934 roku do września 1939 roku był dowódcą Taborów i szefem Remontów w Ministerstwie Spraw Wojskowych. Na stopień generała brygady został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1938 i 6. lokatą w korpusie generałów[33]. 10 września 1939 roku został mianowany dowódcą Grupy „Stryj”, z zadaniem obrony przyczółka na Dniestrze. Po napaści sowieckiej na czele swych oddziałów przeszedł na Węgry.

Po kampanii wrześniowej do kwietnia 1940 przedstawiciel Naczelnego Wodza na Węgrzech. Zorganizował tam system opieki nad żołnierzami i ich przerzut do Francji. Wykorzystywał tam znane nazwisko gen. Henryka Dembińskiego, bohatera Węgier. W kwietniu 1940 na skutek nacisków Niemców wyjechał do Francji. Maj–czerwiec 1940 szef Wydziału Kawalerii Ministerstwa Spraw Wojskowych w Paryżu. Po klęsce Francji wyjechał do Szkocji. Od czerwca 1940 roku do listopada 1941 roku był komendantem Stacji Zbornej Oficerów Rothesay na wyspie Bute w Szkocji. Od 6 listopada 1941 do demobilizacji szef Gabinetu Wojskowego Prezydenta Rzeczypospolitej w Londynie. Po demobilizacji pozostał na tym stanowisku. Osiadł w Londynie, gdzie mieszkał już do końca życia. 11 listopada 1964 Prezydent RP na uchodźstwie August Zaleski awansował go na generała dywizji[34]. W latach 1964–1966 był prezesem Zrzeszenia Kół Pułków Kawalerii w Wielkiej Brytanii[35]. Do 15 września 1969 był ministrem obrony narodowej w rządzie Aleksandra Zawiszy[36]. Został pochowany na Cmentarzu South Ealing w Londynie (8 CBB)[37].

Był żonaty z Marią Plewkiewicz, z którą miał córkę Antoninę Marię (ur. 16 lipca 1923) i syna Macieja Jerzego (ur. 15 marca 1926)[38].

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]
Grób Stefana Dembińskiego

W czasie służby w c. i k. Armii otrzymał:

  1. W ewidencji cesarskiej i królewskiej Armii figurował jako Stephan Ritter Dembiński von Rawicz[1]. W Dzienniku Personalnym MSWojsk. Nr 10 z 12 marca 1921 jako ppłk Stefan Dembiński de Wrocień[2].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g Ranglisten 1918 ↓, s. 1005.
  2. a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 12 marca 1921, s. 410.
  3. Kolekcja ↓, s. 110.
  4. a b c d Łoza 1938 ↓, s. 137.
  5. Kolekcja ↓, s. 40.
  6. Kolekcja ↓, s. 55.
  7. a b c Kolekcja ↓, s. 62.
  8. III. Konkurs hippiczny. „Gazeta Lwowska”, s. 5, Nr 224 z 1 października 1913. 
  9. Kolekcja ↓, s. 171, 178.
  10. a b c Kolekcja ↓, s. 63.
  11. Ranglisten 1918 ↓, s. 912.
  12. a b c d Kolekcja ↓, s. 171.
  13. a b c d Kolekcja ↓, s. 105.
  14. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 8 z 25 stycznia 1919, poz. 303.
  15. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 9 z 28 stycznia 1919, poz. 349.
  16. MSWojsk. (1919) Program szkół fachowego kształcenia oficerów i podoficerów jazdy, Księgarnia Wojskowa, Warszawa, str. 5.
  17. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 28 z 28 lipca 1920, s. 644.
  18. Kolekcja ↓, s. 153.
  19. Kolekcja ↓, s. 106, tu od 12 września 1921.
  20. Kolekcja ↓, s. 187.
  21. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 25 z 1 maja 1923 roku, s. 280.
  22. Kolekcja ↓, s. 42.
  23. Kolekcja ↓, s. 42, 111.
  24. Kolekcja ↓, s. 42, 106.
  25. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 12 kwietnia 1926, s. 113.
  26. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 2 stycznia 1928 roku, s. 2.
  27. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 28 stycznia 1928 roku, s. 25.
  28. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 20 stycznia 1928, s. 9.
  29. Kolekcja ↓, s. 83, 111.
  30. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 31 marca 1930 roku, s. 100.
  31. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 4 lipca 1932 roku, s. 338.
  32. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 406.
  33. Rybka i Stepan 2004 ↓, s. 416.
  34. Dembiński 1969 ↓, s. 1.
  35. O kawalerii polskiej XX wieku s. 66
  36. Krzysztof Tarka, Emigracyjna dyplomacja. Polityka zagraniczna Rządu RP na Uchodźstwie 1945-1990, Warszawa 2003, s. 284.
  37. Opracowanie stanu zachowania grobów rządowych w Wielkiej Brytanii [online], Fundacja "Pomoc Polakom na Wschodzie" im. Jana Olszewskiego [dostęp 2023-04-20] (pol.).
  38. Kolekcja ↓, s. 40, 110.
  39. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 26 stycznia 1922, s. 5, jako Dębiński Stefan.
  40. Dziennik Ustaw RP Nr 3 z 8 sierpnia 1967 r.
  41. M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 345.
  42. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 11 listopada 1931, s. 359.
  43. Kolekcja ↓, s. 110, 117.
  44. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 26 stycznia 1922, s. 58.
  45. M.P. z 1929 r. nr 123, poz. 302 .
  46. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 29 maja 1929, s. 161.
  47. Kolekcja ↓, s. 86, 112, 147.
  48. Kolekcja ↓, s. 86, 112.
  49. Kolekcja ↓, s. 95.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]