Przejdź do zawartości

Maria Karolina Austriacka: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycja
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Geonidiuszbot (dyskusja | edycje)
15 811 edycji
m replaced: DisambigR → inne znaczenia przy użyciu AWB
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Władca infobox}}
 
(Nie pokazano 36 wersji utworzonych przez 26 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{inne znaczenia|królowej Neapolu i Sycylii|[[Maria Karolina Habsburg (1801-1832)|Maria Karolina Habsburg]] – księżna Saksonii}}{{źródła|data=2010-02}}
{{inne znaczenia|królowej Neapolu i Sycylii|[[Maria Karolina Habsburg (1801–1832)|Maria Karolina Habsburg]] – księżna Saksonii}}{{Dopracować|źródła=2010-02}}
{{Władczyni infobox
{{Władca infobox
| królowa = Maria Karolina Austriaczka
|władca = Maria Karolina Austriacka
|imiona = Maria Carolina Louise Josepha Johanna Antonia
| tytulatura =
|grafika = Johann Georg Weikert - Erzherzogin Maria Karoline (1752-1814), Königin beider Sizilien, an einem Tisch sitzend, Halbfigur.jpg
| grafika = [[Plik:Johann_Georg_Weikert_001.jpg|240px]]
| herb grafika =
|opis grafiki =
|herb = Coat of Arms of Marie Caroline, Queen of Naples and Sicily.svg
| sygnatura grafika =
|opis herbu =
| tytuł = [[Królowe Neapolu|królowa Neapolu]]
|faksymile =
| od = [[1768]]
|opis faksymile =
| do = [[1806]]
|dewiza =
| żona władcy = [[Ferdynand I Burbon]]
|1. tytuł = [[Królowe Neapolu|Królowa Neapolu]]
| poprzedniczka =
|1. sukcesja =
| następczyni =
|1. od = [[1768]]
| 2 tytuł = [[Królowe Obojga Sycylii|królowa Sycylii]]
| 2 od = [[1768]]
|1. do = [[1806]]
| 2 do = [[1814]]
|1. jako = żona
| 2 żona władcy = [[Ferdynand I Burbon]]
|1. kogo = [[Ferdynand I Burbon]]
|1. koronacja =
| 2 poprzedniczka =
|1. poprzednik =
| 2 następczyni =
|1. następca =
| dynastia =
|2. tytuł = [[Królowe Obojga Sycylii|Królowa Sycylii]]
| koronowana =
|2. od = [[1768]]
| urodzona = [[13 sierpnia]] [[1752]]<br>[[Wiedeń]]
| zmarła = [[8 września]] [[1814]]<br>Wiedeń
|2. do = [[1814]]
|2. jako = żona
| pochowana =
| ojciec = [[Franciszek I Lotaryński]]
|2. kogo = [[Ferdynand I Burbon]]
|2. koronacja =
| matka = [[Maria Teresa Habsburg]]
|2. poprzednik =
| mąż = [[Ferdynand I Burbon]]
|2. następca =
| dzieci = [[Maria Teresa Burbon-Sycylijska|Maria Teresa]],<br>[[Luiza Maria Amelia Teresa Sycylijska|Luiza Maria]],<br>Karol Franciszek,<br>Maria Anna,<br>[[Franciszek I Burbon|Franciszek I]],<br>[[Maria Krystyna Burbon (1779-1847)|Maria Krystyna]],<br>Maria Amelia,<br>Karol January,<br>Jan Karol,<br>[[Maria Amelia Burbon-Sycylijska|Maria Amelia]],<br>Maria Krystyna,<br>[[Maria Antonietta Sycylijska (1784-1806)|Maria Antonietta]],<br>Maria Klotylda,<br>Maria Henrietta,<br>Karol January,<br>[[Leopold Burbon-Sycylijski|Leopold Jan]],<br>Albert,<br>Maria Izabela
|dynastia =
| odznaczenia =
|data urodzenia = [[13 sierpnia]] [[1752]]
| commons = Category:Maria Carolina of Austria
|miejsce urodzenia = [[Wiedeń]]
| source =
|data śmierci = [[8 września]] [[1814]]
| quote =
|miejsce śmierci = Wiedeń
|przyczyna śmierci =
|miejsce spoczynku =
|ojciec = [[Franciszek I Lotaryński]]
|matka = [[Maria Teresa Habsburg]]
|rodzeństwo =
|1. związek = mąż
|1. związek z = [[Ferdynand I Burbon]]
|1. związek od =
|1. związek do =
|1. dzieci = [[Maria Teresa Burbon-Sycylijska|Maria Teresa]],<br />[[Luiza Maria Amelia Teresa Sycylijska|Luiza Maria]],<br />Karol Franciszek,<br />Maria Anna,<br />[[Franciszek I Burbon|Franciszek I]],<br />[[Maria Krystyna Burbon (1779–1847)|Maria Krystyna]],<br />Maria Amelia,<br />Karol January,<br />Jan Karol,<br />[[Maria Amelia Burbon-Sycylijska|Maria Amelia]],<br />Maria Krystyna,<br />[[Maria Antonietta Sycylijska (1784–1806)|Maria Antonietta]],<br />Maria Klotylda,<br />Maria Henrietta,<br />Karol January,<br />[[Leopold Burbon-Sycylijski|Leopold Jan]],<br />Albert,<br />Maria Izabela
|moneta =
|opis monety =
|odznaczenia = {{order|OKML}}
|commons = Category:Maria Carolina of Austria
|wikiźródła =
|wikicytaty =
}}
}}
'''Maria Karolina Luiza Józefina Joanna Antonina Habsburg-Lotaryńska''', '''Maria Karolina Austriacka''' (ur. [[13 sierpnia]] [[1752]] w [[Wiedeń|Wiedniu]] - zm. [[8 września]] [[1814]] w Wiedniu) – królowa [[Neapol]]u w latach [[1768]]-[[1799]] i [[1799]]-[[1806]] oraz królowa [[Sycylia|Sycylii]] w latach [[1768]]-[[1814]] (oficjalnie jednak straciła władzę dwa lata wcześniej w [[1812]]).
'''Maria Karolina Austriacka''' (ur. [[13 sierpnia]] [[1752]] w [[Wiedeń|Wiedniu]], zm. [[8 września]] [[1814]] w Wiedniu) – królowa [[Neapol]]u w latach 1768–1799 i 1799–1806 oraz królowa [[Sycylia|Sycylii]] w latach 1768–1814 (oficjalnie jednak straciła władzę dwa lata wcześniej w 1812).


Trzynaste dziecko - dziesiąta córka [[Franciszek I Lotaryński|Franciszka I Lotaryńskiego]], [[cesarz]]a [[Niemcy|niemieckiego]] i [[Maria Teresa Habsburg|Marii Teresy Habsburg]], arcyksiężnej [[Austria|austriackiej]], królowej [[Czechy|Czech]] i [[Węgry|Węgier]]. Ukochana siostra [[Maria Antonina Austriaczka|Marii Antoniny Austriaczki]] - królowej [[Francja|Francji]].
Trzynaste dziecko – dziesiąta córka [[Franciszek I Lotaryński|Franciszka I]], [[cesarz rzymski (Święte Cesarstwo Rzymskie)|cesarza rzymskiego]], i [[Maria Teresa Habsburg|Marii Teresy]], arcyksiężnej [[austria]]ckiej, królowej [[Czechy|Czech]] i [[Węgry|Węgier]]. Ukochana siostra [[Maria Antonina Austriaczka|Marii Antoniny]], królowej [[Francja|Francji]].


== Małżeństwo i rodzina ==
== Małżeństwo i rodzina ==
W [[1768]] Maria Karolina poślubiła [[Ferdynand I Burbon-Sycylijski|Ferdynanda, króla Neapolu]] (jako Ferdynand IV) i Sycylii (jako Ferdynand III) - przyszłego Ferdynanda I, [[Królestwo Obojga Sycylii|króla Obojga Sycylii]]. Mieli razem kilkanaścioro dzieci, z których 7 przeżyło dzieciństwo:
W 1768 Maria Karolina poślubiła [[Ferdynand I Sycylijski|Ferdynanda]], króla Neapolu (jako Ferdynand IV) i Sycylii (jako Ferdynand III) – przyszłego Ferdynanda I, [[Królestwo Obojga Sycylii|króla Obojga Sycylii]]. Mieli razem kilkanaścioro dzieci, z których 7 przeżyło dzieciństwo:
[[Plik:Maria Karolina of Austria Family.jpg|thumb|340px|left|Portret neapolitańskiej rodziny królewskiej ([[1783]]). Od lewej strony: [[Maria Teresa Burbon-Sycylijska|Maria Teresa]], [[Franciszek I Burbon|Franciszek]], Ferdynand, Maria Karolina, [[Maria Krystyna Burbon (1779-1847)|Maria Krystyna]], Karol January, [[Luiza Maria Amelia Teresa Sycylijska|Luiza Maria]] i Jan Karol (w kołysce)]]
[[Plik:Painting of the family of Ferdinando IV (Angelica Kauffmann, 1782).jpg|thumb|340px|left|Portret neapolitańskiej rodziny królewskiej ([[1783]]). Od lewej strony: [[Maria Teresa Burbon-Sycylijska|Maria Teresa]], [[Franciszek I Burbon|Franciszek]], Ferdynand, Maria Karolina, [[Maria Krystyna Burbon (1779–1847)|Maria Krystyna]], Karol January, [[Luiza Maria Amelia Teresa Sycylijska|Luiza Maria]] i Jan Karol (w kołysce)]]
# [[Maria Teresa Burbon-Sycylijska|Marię Teresę Karolinę Joannę]] ([[1772]]-[[1807]]), żonę swojego kuzyna - [[Franciszek II Habsburg|Franciszka II]], cesarza Austrii,
# [[Maria Teresa Burbon-Sycylijska|Marię Teresę Karolinę Joannę]] (1772–1807), żonę swojego kuzyna – [[Franciszek II Habsburg|Franciszka II]], cesarza Austrii;
# [[Luiza Maria Amelia Teresa Sycylijska|Luizę Marię Amelię Teresę]] ([[1773]]-[[1802]]), żonę swojego kuzyna - [[Ferdynand III Toskański|Ferdynanda III]], wielkiego księcia [[Toskania|Toskanii]],
# [[Luiza Maria Amelia Teresa Sycylijska|Luizę Marię Amelię Teresę]] (1773–1802), żonę swojego kuzyna – [[Ferdynand III Toskański|Ferdynanda III]], wielkiego księcia [[Toskania|Toskanii]];
# Karola Franciszka Jana Januarego ([[1775]]-[[1778]]), zmarłego w dzieciństwie,
# Karola Franciszka Jana Januarego (1775–1778), zmarłego w dzieciństwie;
# Marię Annę Joannę Antoniettę Franciszkę Gaetanę Teresę Amelię Klementynę ([[1775]]-[[1780]]), zmarłą w dzieciństwie,
# Marię Annę Joannę Antoniettę Franciszkę Gaetanę Teresę Amelię Klementynę (1775–1780), zmarłą w dzieciństwie;
# [[Franciszek I Burbon|Franciszka I]] ([[1777]]-[[1830]]), króla Obojga Sycylii,
# [[Franciszek I Burbon|Franciszka I]] (1777–1830), króla Obojga Sycylii;
# [[Maria Krystyna Burbon (1779-1847)|Marię Krystynę Amelię]] ([[1779]]-[[1849]]), żonę [[Karol Feliks (król Sardynii)|Karola Feliksa]], króla Sardynii,
# [[Maria Krystyna Burbon (1779–1847)|Marię Krystynę Amelię]] (1779–1849), żonę [[Karol Feliks (król Sardynii)|Karola Feliksa]], króla Sardynii;
# Marię Amelię Krystynę ([[1779]]-[[1783]]), zmarłą w dzieciństwie,
# Marię Amelię Krystynę (1779–1783), zmarłą w dzieciństwie;
# Karola Januarego Franciszka ([[1780]]-[[1789]]), zmarłego w dzieciństwie,
# Karola Januarego Franciszka (1780–1789), zmarłego w dzieciństwie;
# Jana Karola Januarego ([[1781]]-[[1783]]), zmarłego w dzieciństwie,
# Jana Karola Januarego (1781-1783), zmarłego w dzieciństwie;
# [[Maria Amelia Burbon-Sycylijska|Marię Amelię Teresę]] ([[1782]]-[[1866]]), żonę [[Ludwik Filip I|Ludwika Filipa I]], króla Francuzów,
# [[Maria Amelia Burbon-Sycylijska|Marię Amelię Teresę]] (1782–1866), żonę [[Ludwik Filip I|Ludwika Filipa I]], króla Francuzów;
# Marię Krystynę (ur. i zm. [[1783]]), która żyła tylko kilka godzin,
# Marię Krystynę (ur. i zm. 1783), która żyła tylko kilka godzin;
# [[Maria Antonietta Sycylijska (1784-1806)|Marię Antoniettę]] ([[1784]]-[[1806]]), żonę kuzyna - [[Ferdynand VII Hiszpański|Ferdynanda VII]], króla Hiszpanii,
# [[Maria Antonietta Sycylijska (1784–1806)|Marię Antoniettę]] (1784–1806), żonę kuzyna – [[Ferdynand VII Hiszpański|Ferdynanda VII]], króla Hiszpanii;
# Marię Klotyldę Teresę Amelię Antoniettę Joannę Annę Gaetanę Pulcherię ([[1786]]-[[1792]]), zmarłą w dzieciństwie,
# Marię Klotyldę Teresę Amelię Antoniettę Joannę Annę Gaetanę Pulcherię (1786–1792), zmarłą w dzieciństwie;
# Marię Henriettę Karmelę ([[1787]]-[[1792]]), zmarłą w dzieciństwie,
# Marię Henriettę Karmelę (1787–1792), zmarłą w dzieciństwie;
# Karola Januarego ([[1788]]-[[1789]]), zmarłego w dzieciństwie,
# Karola Januarego (1788–1789), zmarłego w dzieciństwie;
# [[Leopold Burbon-Sycylijski|Leopolda Jana Michała]], księcia [[Salerno]] ([[1790]]-[[1851]]), męża swojej siostrzenicy - Marii Klementyny Austriackiej (córkę Marii Teresy i Franciszka II),
# [[Leopold Burbon-Sycylijski|Leopolda Jana Michała]], księcia [[Salerno]] (1790–1851), męża swojej siostrzenicy – Marii Klementyny Austriackiej (córki Marii Teresy i Franciszka II);
# Alberta Marię ([[1792]]-[[1798]]), który utonął w morzu uciekając przed Napoleonem Bonaparte,
# Alberta Marię (1792–1798), który utonął w morzu, uciekając przed Napoleonem Bonaparte;
# Marię Izabelę ([[1793]]-[[1801]]), zmarłą w dzieciństwie.
# Marię Izabelę (1793–1801), zmarłą w dzieciństwie.


== [[I koalicja antyfrancuska]] ==
== I koalicja antyfrancuska ==
Maria Karolina zdominowała swojego męża i to ona faktycznie sprawowała władzę w ich królestwie. Na początku [[rewolucja francuska|Wielkiej Rewolucji Francuskiej]] królowa sympatyzowała z rewolucjonistami, ale kiedy obalono monarchię we Francji, a następnie [[gilotyna|zgilotynowano]] króla [[Ludwik XVI|Ludwika XVI]] (21 stycznia 1793) i królową Marię Antoninę (16 października 1793), zmieniła zdanie.
[[Plik:Maria Karolina of Austria Queen.png|200px|right]]
Maria Karolina zdominowała swojego męża i to ona faktycznie sprawowała władzę w ich królestwie. Na początku [[rewolucja francuska|Wielkiej Rewolucji Francuskiej]] królowa sympatyzowała z rewolucjonistami, ale kiedy obalono monarchię we Francji, a następnie [[gilotyna|zgilotynowano]] króla [[Ludwik XVI Burbon|Ludwika XVI]] ([[21 stycznia]] [[1793]]) i królową Marię Antoninę ([[16 października]] [[1793]]), zmieniła zdanie.


Królowa i jej małżonek byli przerażeni wydarzeniami we Francji i dzięki poparciu [[John Acton, 6. baronet Acton|Johna Actona]] i ambasadora [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]] - [[William Douglas Hamilton|Williama Hamiltona]], Maria Karolina przekonała męża do utworzenia w [[1798]] armii neapolitańskiej i sycylijskiej. Armia ta wystąpiła przeciw rewolucyjnej Francji razem z innymi państwami, w ramach I koalicji antyfrancuskiej. Pokój z Francją zawarto jednak już w [[1796]].
Królowa i jej małżonek byli przerażeni wydarzeniami we Francji i dzięki poparciu [[John Acton (baronet)|Johna Actona]] i ambasadora [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]] [[William Douglas Hamilton|Williama Hamiltona]] Maria Karolina przekonała męża do utworzenia w 1798 armii neapolitańskiej i sycylijskiej. Armia ta wystąpiła przeciw rewolucyjnej Francji razem z innymi państwami w ramach [[I koalicja antyfrancuska|I koalicji antyfrancuskiej]]. Pokój z Francją zawarto jednak już w 1796.
[[Plik:Vigée-Lebrun, after - Maria Carolina of Austria - Condé Museum.jpg|thumb|200px|left|Królowa Karolina (pędzla [[Élisabeth Vigée-Lebrun]])]]
[[Plik:Maria Karolina of Austria Queen.png|thumb|240px|Królowa Karolina]]
== Republika Partenopejska ==
Na początku 1799 Francuzi stanęli pod bramami [[Neapol]]u, a król Ferdynand uciekł na Sycylię. Francuzom udało się zdobyć miasto z pomocą szlachty i mieszczaństwa, którzy zbuntowali się przeciwko Ferdynandowi i Marii Karolinie. W styczniu 1799 do życia powołano [[Republika Partenopejska|Republikę Partenopejską]], a król został zdetronizowany. W czerwcu wojska wysłane przez Ferdynanda pod dowództwem [[kardynał]]a Ruffo zdobyły Neapol i przywróciły stary porządek. Jeszcze przed przypłynięciem sojuszniczej floty króla Ferdynanda (pod dowództwem [[Horatio Nelson]]a) został podpisany pokój między Neapolitańczykami a Francuzami.


Król i królowa jednomyślnie postanowili nie okazywać łaski żadnemu rewolucjoniście. Dzięki pomocy [[Emma (lady Hamilton)|Emmy, Lady Hamilton]], przyjaciółki królowej, żony brytyjskiego ambasadora i [[metresa|kochanki]] Nelsona – również bliskiego przyjaciela królowej, udało się złapać kilka tysięcy rebeliantów, którzy następnie zostali powieszeni.
== [[Republika Partenopejska]] ==
[[Plik:Marie Karoline von Österreich.jpg|200px|thumb|left|Królowa Karolina (pędzla [[Élisabeth Vigée-Lebrun]])]]
Na początku [[1799]], Francuzi stanęli po brami [[Neapol]]u, a król Ferdynand uciekł na Sycylię. Francuzom udało się zdobyć miasto z pomocą szlachty i mieszczaństwa, którzy zbuntowali się przeciwko Ferdynandowi i Marii Karolinie. W styczniu 1799 życia powołano Republikę Partenopejską, a król został zdetronizowany. W czerwcu wojsk wysłane przez Ferdynanda pod dowództwem [[kardynał]]a Ruffo zdobyły Neapol i przywróciły stary porządek. Jeszcze przez przypłynięciem sojuszniczej floty króla Ferdynanda (pod dowództwem [[Horatio Nelson]]a), został podpisany pokój między Neapolitańczykami a Francuzami.

Król i królowa jednomyślnie postanowili nie okazywać łaski żadnemu rewolucjoniście. Dzięki pomocy [[Emma, lady Hamilton|Emmy, lady Hamilton]], przyjaciółki królowej, żony brytyjskiego ambasadora i [[metresa|kochanki]] Nelsona - również bliskiego przyjaciela królowej, udało się złapać kilka tysięcy rebeliantów, którzy następnie zostali powieszeni.


== Detronizacja i śmierć ==
== Detronizacja i śmierć ==
W [[1806]], Ferdynand ponownie został zdetronizowany tym razem przez [[Napoleon Bonaparte|Napoleona Bonaparte]]. Królem Neapolu Napoleon zrobił swojego brata - [[Józef Bonaparte|Józefa]]. Maria Karolina jako [[de facto]] samodzielna władczyni utrzymała swoją władzę na Sycylii do [[1812]]. W 1812 jej mąż nieoficjalnie abdykował na korzyść ich syna - [[regent]]a [[Franciszek I Burbon|Franciszka]], co pozbawiło królową wszelkich wpływów. Maria Karolina została odesłana na wygnanie do swojej ojczyzny, gdzie zmarła w [[1814]]. Po jej śmierci Ferdynand ożenił się ponownie, pozostając pod wpływem Austrii.
W 1806 Ferdynand ponownie został zdetronizowany, tym razem przez [[Napoleon Bonaparte|Napoleona Bonaparte]]. Królem Neapolu Napoleon uczynił swojego brata – [[Józef Bonaparte|Józefa]]. Maria Karolina jako [[de facto]] samodzielna władczyni utrzymała władzę na Sycylii do 1812. W 1812 jej mąż nieoficjalnie abdykował na rzecz ich syna – [[regent]]a [[Franciszek I Burbon|Franciszka]], co pozbawiło królową wszelkich wpływów. Maria Karolina została odesłana na wygnanie do swojej ojczyzny, gdzie zmarła w 1814. Po jej śmierci Ferdynand ożenił się ponownie, pozostając pod wpływem Austrii.


==Przodkowie==
== Przodkowie ==
<center>{{ahnentafel-compact5
<center>{{ahnentafel-compact5
|style=font-size: 90%; line-height: 150%;
|style=font-size: 90%; line-height: 150%;
Linia 95: Linia 111:
|12=[[Leopold I Habsburg]]
|12=[[Leopold I Habsburg]]
|13=[[Eleonora Magdalena von Pfalz-Neuburg]]
|13=[[Eleonora Magdalena von Pfalz-Neuburg]]
|14=[[Ludwik Rudolf Brunswick-Lüneburg]]
|14=[[Ludwik Rudolf z Brunszwiku-Lüneburga]]
|15=[[Krystyna Luiza Oettingen]]
|15=[[Krystyna Luiza Oettingen]]
|16=Mikołaj Franciszek Lotaryński
|16=Mikołaj Franciszek Lotaryński
|17=Klaudia Lotaryńska
|17=Klaudia Lotaryńska
|18=[[Ferdynand III Habsburg]]
|18=[[Ferdynand III Habsburg]]
|19=[[Eleonora Gonzaga (1630-1686)|Eleonora Gonzaga]]
|19=[[Eleonora Gonzaga (1630–1686)|Eleonora Gonzaga]]
|20=[[Ludwik XIII]]
|20=[[Ludwik XIII]]
|21=[[Anna Austriaczka (1601-1666)|Anna Austriaczka]]
|21=[[Anna Austriaczka (1601–1666)|Anna Austriaczka]]
|22=[[Karol Ludwik Wittelsbach]]
|22=[[Karol Ludwik Wittelsbach]]
|23=[[Charlotta Hessen-Kassel]]
|23=[[Charlotta Hessen-Kassel]]
Linia 109: Linia 125:
|26=[[Filip Wilhelm]]
|26=[[Filip Wilhelm]]
|27=[[Elżbieta Amalia Hessen-Darmstadt]]
|27=[[Elżbieta Amalia Hessen-Darmstadt]]
|28=[[Antoni Ulryk, książę Brunszwiku-Wolfenbüttel]]
|28=[[Antoni Ulryk (książę Brunszwiku-Wolfenbüttel)|Antoni Ulryk, książę Brunszwiku-Wolfenbüttel]]
|29=[[Elżbieta Julianna Schleswig-Holstein-Norburg]]
|29=[[Elżbieta Julianna Schleswig-Holstein-Norburg]]
|30=[[Albert Ernest I Oettingen]]
|30=[[Albert Ernest I Oettingen]]
Linia 115: Linia 131:
}}</center>
}}</center>


{{Kontrola autorytatywna}}
{{Władca-Sycylia|urząd=królowa Sycylii|lata=[[1768]]-[[1814]]|poprzednik=[[Maria Amalia Wettyn]]|następca=[[Lucia Migliaccio]]}}
{{Władca-Neapol|urząd=królowa Neapolu|lata=[[1768]]-[[1806]]|poprzednik=[[Maria Amalia Wettyn]]|następca=[[Julia Clary-Bonaparte]]}}
{{Link GA|de}}


[[Kategoria:Królowe Obojga Sycylii]]
[[Kategoria:Królowe Obojga Sycylii]]
[[Kategoria:Włoskie królowe]]
[[Kategoria:Włoskie królowe]]
[[Kategoria:Habsburgowie Lotaryńscy]]
[[Kategoria:Habsburgowie Lotaryńscy]]
[[Kategoria:Damy Orderu Królowej Marii Luizy]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1752]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1752]]
[[Kategoria:Zmarli w 1814]]
[[Kategoria:Zmarli w 1814]]
[[Kategoria:Pochowani w kościele kapucynów w Wiedniu]]

[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Wiedniu]]
[[ar:ماريا كارولينا من النمسا]]
[[bg:Мария-Каролина Австрийска]]
[[bs:Marija Karolina Austrijska]]
[[br:Maria Karolina Aostria]]
[[ca:Maria Carolina d'Àustria (reina de les Dues Sicílies)]]
[[cs:Marie Karolína Habsbursko-Lotrinská]]
[[de:Maria Karolina von Österreich]]
[[el:Μαρία Καρολίνα της Αυστρίας]]
[[en:Maria Carolina of Austria]]
[[es:María Carolina de Austria (1752-1814)]]
[[fr:Marie-Caroline d'Autriche]]
[[ko:오스트리아의 마리아 카롤리나]]
[[it:Maria Carolina d'Asburgo-Lorena]]
[[hu:Habsburg–Lotaringiai Mária Karolina Lujza főhercegnő]]
[[nl:Maria Carolina van Oostenrijk (1752-1814)]]
[[ja:マリア・カロリーナ・ダズブルゴ]]
[[pt:Maria Carolina da Áustria]]
[[ro:Maria Carolina a Austriei]]
[[ru:Мария Каролина Австрийская]]
[[sk:Mária Karolína Habsbursko-lotrinská]]
[[sv:Maria Karolina av Österrike]]
[[tr:Maria Karolina]]
[[zh:玛丽亚·卡洛琳娜]]

Aktualna wersja na dzień 12:26, 20 gru 2023

Ten artykuł dotyczy królowej Neapolu i Sycylii. Zobacz też: Maria Karolina Habsburg – księżna Saksonii.
Wikipedia:Weryfikowalność
Ten artykuł od 2010-02 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Maria Karolina Austriacka
Maria Carolina Louise Josepha Johanna Antonia
Ilustracja
Wizerunek herbu
podpis
Królowa Neapolu
Okres

od 1768
do 1806

Jako żona

Ferdynand I Burbon

Królowa Sycylii
Okres

od 1768
do 1814

Jako żona

Ferdynand I Burbon

Dane biograficzne
Data i miejsce urodzenia

13 sierpnia 1752
Wiedeń

Data i miejsce śmierci

8 września 1814
Wiedeń

Ojciec

Franciszek I Lotaryński

Matka

Maria Teresa Habsburg

Mąż

Ferdynand I Burbon

Dzieci

Maria Teresa,
Luiza Maria,
Karol Franciszek,
Maria Anna,
Franciszek I,
Maria Krystyna,
Maria Amelia,
Karol January,
Jan Karol,
Maria Amelia,
Maria Krystyna,
Maria Antonietta,
Maria Klotylda,
Maria Henrietta,
Karol January,
Leopold Jan,
Albert,
Maria Izabela

Odznaczenia
Dama Orderu Królowej Marii Luizy (Hiszpania)
Multimedia w Wikimedia Commons

Maria Karolina Austriacka (ur. 13 sierpnia 1752 w Wiedniu, zm. 8 września 1814 w Wiedniu) – królowa Neapolu w latach 1768–1799 i 1799–1806 oraz królowa Sycylii w latach 1768–1814 (oficjalnie jednak straciła władzę dwa lata wcześniej w 1812).

Trzynaste dziecko – dziesiąta córka Franciszka I, cesarza rzymskiego, i Marii Teresy, arcyksiężnej austriackiej, królowej Czech i Węgier. Ukochana siostra Marii Antoniny, królowej Francji.

Małżeństwo i rodzina

[edytuj | edytuj kod]

W 1768 Maria Karolina poślubiła Ferdynanda, króla Neapolu (jako Ferdynand IV) i Sycylii (jako Ferdynand III) – przyszłego Ferdynanda I, króla Obojga Sycylii. Mieli razem kilkanaścioro dzieci, z których 7 przeżyło dzieciństwo:

Portret neapolitańskiej rodziny królewskiej (1783). Od lewej strony: Maria Teresa, Franciszek, Ferdynand, Maria Karolina, Maria Krystyna, Karol January, Luiza Maria i Jan Karol (w kołysce)
  1. Marię Teresę Karolinę Joannę (1772–1807), żonę swojego kuzyna – Franciszka II, cesarza Austrii;
  2. Luizę Marię Amelię Teresę (1773–1802), żonę swojego kuzyna – Ferdynanda III, wielkiego księcia Toskanii;
  3. Karola Franciszka Jana Januarego (1775–1778), zmarłego w dzieciństwie;
  4. Marię Annę Joannę Antoniettę Franciszkę Gaetanę Teresę Amelię Klementynę (1775–1780), zmarłą w dzieciństwie;
  5. Franciszka I (1777–1830), króla Obojga Sycylii;
  6. Marię Krystynę Amelię (1779–1849), żonę Karola Feliksa, króla Sardynii;
  7. Marię Amelię Krystynę (1779–1783), zmarłą w dzieciństwie;
  8. Karola Januarego Franciszka (1780–1789), zmarłego w dzieciństwie;
  9. Jana Karola Januarego (1781-1783), zmarłego w dzieciństwie;
  10. Marię Amelię Teresę (1782–1866), żonę Ludwika Filipa I, króla Francuzów;
  11. Marię Krystynę (ur. i zm. 1783), która żyła tylko kilka godzin;
  12. Marię Antoniettę (1784–1806), żonę kuzyna – Ferdynanda VII, króla Hiszpanii;
  13. Marię Klotyldę Teresę Amelię Antoniettę Joannę Annę Gaetanę Pulcherię (1786–1792), zmarłą w dzieciństwie;
  14. Marię Henriettę Karmelę (1787–1792), zmarłą w dzieciństwie;
  15. Karola Januarego (1788–1789), zmarłego w dzieciństwie;
  16. Leopolda Jana Michała, księcia Salerno (1790–1851), męża swojej siostrzenicy – Marii Klementyny Austriackiej (córki Marii Teresy i Franciszka II);
  17. Alberta Marię (1792–1798), który utonął w morzu, uciekając przed Napoleonem Bonaparte;
  18. Marię Izabelę (1793–1801), zmarłą w dzieciństwie.

I koalicja antyfrancuska

[edytuj | edytuj kod]

Maria Karolina zdominowała swojego męża i to ona faktycznie sprawowała władzę w ich królestwie. Na początku Wielkiej Rewolucji Francuskiej królowa sympatyzowała z rewolucjonistami, ale kiedy obalono monarchię we Francji, a następnie zgilotynowano króla Ludwika XVI (21 stycznia 1793) i królową Marię Antoninę (16 października 1793), zmieniła zdanie.

Królowa i jej małżonek byli przerażeni wydarzeniami we Francji i dzięki poparciu Johna Actona i ambasadora Wielkiej Brytanii Williama Hamiltona Maria Karolina przekonała męża do utworzenia w 1798 armii neapolitańskiej i sycylijskiej. Armia ta wystąpiła przeciw rewolucyjnej Francji razem z innymi państwami w ramach I koalicji antyfrancuskiej. Pokój z Francją zawarto jednak już w 1796.

Królowa Karolina (pędzla Élisabeth Vigée-Lebrun)
Królowa Karolina

Republika Partenopejska

[edytuj | edytuj kod]

Na początku 1799 Francuzi stanęli pod bramami Neapolu, a król Ferdynand uciekł na Sycylię. Francuzom udało się zdobyć miasto z pomocą szlachty i mieszczaństwa, którzy zbuntowali się przeciwko Ferdynandowi i Marii Karolinie. W styczniu 1799 do życia powołano Republikę Partenopejską, a król został zdetronizowany. W czerwcu wojska wysłane przez Ferdynanda pod dowództwem kardynała Ruffo zdobyły Neapol i przywróciły stary porządek. Jeszcze przed przypłynięciem sojuszniczej floty króla Ferdynanda (pod dowództwem Horatio Nelsona) został podpisany pokój między Neapolitańczykami a Francuzami.

Król i królowa jednomyślnie postanowili nie okazywać łaski żadnemu rewolucjoniście. Dzięki pomocy Emmy, Lady Hamilton, przyjaciółki królowej, żony brytyjskiego ambasadora i kochanki Nelsona – również bliskiego przyjaciela królowej, udało się złapać kilka tysięcy rebeliantów, którzy następnie zostali powieszeni.

Detronizacja i śmierć

[edytuj | edytuj kod]

W 1806 Ferdynand ponownie został zdetronizowany, tym razem przez Napoleona Bonaparte. Królem Neapolu Napoleon uczynił swojego brata – Józefa. Maria Karolina jako de facto samodzielna władczyni utrzymała władzę na Sycylii do 1812. W 1812 jej mąż nieoficjalnie abdykował na rzecz ich syna – regenta Franciszka, co pozbawiło królową wszelkich wpływów. Maria Karolina została odesłana na wygnanie do swojej ojczyzny, gdzie zmarła w 1814. Po jej śmierci Ferdynand ożenił się ponownie, pozostając pod wpływem Austrii.

Przodkowie

[edytuj | edytuj kod]
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Mikołaj Franciszek Lotaryński
 
 
 
 
 
 
 
Karol V Leopold
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Klaudia Lotaryńska
 
 
 
 
 
 
 
Leopold I Józef
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ferdynand III Habsburg
 
 
 
 
 
 
 
Eleonora Habsburżanka
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Eleonora Gonzaga
 
 
 
 
 
 
 
Franciszek I Lotaryński
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ludwik XIII
 
 
 
 
 
 
 
Filip I Burbon-Orleański
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Anna Austriaczka
 
 
 
 
 
 
 
Elżbieta Charlotta Orleańska
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Karol Ludwik Wittelsbach
 
 
 
 
 
 
 
Elżbieta Charlotta z Palatynatu
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Charlotta Hessen-Kassel
 
 
 
 
 
 
 
Maria Karolina Habsburg
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ferdynand III Habsburg
 
 
 
 
 
 
 
Leopold I Habsburg
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Maria Anna Habsburg
 
 
 
 
 
 
 
Karol VI Habsburg
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Filip Wilhelm
 
 
 
 
 
 
 
Eleonora Magdalena von Pfalz-Neuburg
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Elżbieta Amalia Hessen-Darmstadt
 
 
 
 
 
 
 
Maria Teresa Habsburg
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Antoni Ulryk, książę Brunszwiku-Wolfenbüttel
 
 
 
 
 
 
 
Ludwik Rudolf z Brunszwiku-Lüneburga
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Elżbieta Julianna Schleswig-Holstein-Norburg
 
 
 
 
 
 
 
Elżbieta Krystyna von Braunschweig-Wolfenbüttel
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Albert Ernest I Oettingen
 
 
 
 
 
 
 
Krystyna Luiza Oettingen
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Fryderyka Wirtemberska
 
 
 
 
 
 
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Maria_Karolina_Austriacka&oldid=72271755”