Przejdź do zawartości

Władimir Tołubko: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
 
(Nie pokazano 10 wersji utworzonych przez 5 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Żołnierz infobox
{{Żołnierz infobox
|imię i nazwisko = Władimir Fiodorowicz Tołubko
|imię i nazwisko = Władimir Tołubko
|imię i nazwisko org = Владимир Фёдорович Толубко
|imię i nazwisko org = {{k|ru|Владимир Фёдорович Толубко}}
|pseudonim =
|pseudonim =
|rodzaj wojsk = lądowe
|rodzaj wojsk = lądowe
Linia 9: Linia 9:
|stopień grafika = SA A-artil F9ChiefMars 1974.svg
|stopień grafika = SA A-artil F9ChiefMars 1974.svg
|stopień = [[Marszałkowie ZSRR#Główni marszałkowie rodzajów wojsk|główny marszałek artylerii]]
|stopień = [[Marszałkowie ZSRR#Główni marszałkowie rodzajów wojsk|główny marszałek artylerii]]
|data urodzenia = [[12 listopada]] [[1914]]
|data urodzenia = 12 listopada 1914
|miejsce urodzenia = [[Krasnohrad]]
|miejsce urodzenia = [[Krasnohrad]]
|data śmierci = [[17 czerwca]] [[1989]]
|data śmierci = 17 czerwca 1989
|miejsce śmierci = [[Moskwa]]
|miejsce śmierci = [[Moskwa]]
|lata służby = [[1932]]–[[1989]]
|lata służby = 1932–1989
|siły zbrojne = [[Plik:Red star.svg|20px]] [[Armia Czerwona]]
|siły zbrojne = [[Plik:Red star.svg|20px]] [[Armia Czerwona]]<br />[[Plik:Communist star with golden border and red rims.svg|20px]] [[Armia Radziecka]]
|jednostki =
|formacja =
|jednostki = [[4 Gwardyjski Korpus Zmechanizowany]]
|stanowiska = dowódca armii, głównodowodzący [[Wojska Rakietowe Przeznaczenia Strategicznego ZSRR|Wojskami Rakietowymi Przeznaczenia Strategicznego ZSRR]]
|stanowiska = dowódca armii, głównodowodzący [[Wojska Rakietowe Przeznaczenia Strategicznego ZSRR|Wojskami Rakietowymi Przeznaczenia Strategicznego ZSRR]]
|wojny i bitwy = [[II wojna światowa]]
|wojny i bitwy = [[II wojna światowa]]
|późniejsza praca =
|późniejsza praca =
|faksymile = Sign of Vladimir Tolubko 1978.png
|odznaczenia = [[Plik:Złoty Medal Sierp i Młot (ZSRR).png|20px|Złoty medal Sierp i młot Bohatera Pracy Socjalistycznej]]<br /> {{order|OL (ZSRR)}} {{order|OL (ZSRR)}} {{order|OL (ZSRR)}} {{order|OL (ZSRR)}} {{order|OL (ZSRR)}} {{order|OCzSz}} {{order|OCzSz}} {{order|OCzSz}} {{order|OCzSz}} [[Plik:Order bogdan khmelnitsky2 rib.png|30px|Order Bogdana Chmielnickiego II klasy]] [[Plik:Order gpw1 rib.png|30px|Order Wojny Ojczyźnianej I klasy]] [[Plik:Order redstar rib.png|30px|Order Czerwonej Gwiazdy]] [[Plik:Order redstar rib.png|30px|Order Czerwonej Gwiazdy]] [[Plik:Order service to the homeland3 rib.png|30px|Order "Za Służbę Ojczyźnie w Siłach Zbrojnych ZSRR" III klasy]] [[Plik:OrdenZnam.png|30px|Order Czerwonego Sztandaru (Mongolia)]] [[Plik:Order of the partisan star with golden wreath Rib.png|40px|Order Partyzanckiej Gwiazdy I klasy (Jugosławia)]] [[Plik:POL Virtuti Militari Srebrny BAR.svg|40px|Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari]] [[Plik:POL Polonia Restituta Komandorski BAR.svg|40px|Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski]]
|opis faksymile =
|odznaczenia = {{order|BPS||20}}<br />{{order|OL (ZSRR)}} {{order|OL (ZSRR)}} {{order|OL (ZSRR)}} {{order|OL (ZSRR)}} {{order|OL (ZSRR)}} {{order|OCzSz}} {{order|OCzSz}} {{order|OCzSz}} {{order|OCzSz}} {{order|SU-OBC|2}} {{order|SU-OWO|1}} {{order|OCzG}} {{order|OCzG}} {{order|OSOSZ|3}} {{order|MN-OCS}} [[Plik:Order of the partisan star with golden wreath Rib.png|40px|Order Partyzanckiej Gwiazdy I klasy (Jugosławia)]] {{order|VM|KS}} {{order|OOP|KK}}
|commons =
|commons =
|wikiźródła =
|wikicytaty =
}}
}}
''' Władimir Fiodorowicz Tołubko''' ([[Język rosyjski|ros.]] Владимир Фёдорович Толубко, ur. [[12 listopada]] [[1914]] w [[Krasnohrad|Konstantynohradzie]] w [[Obwód charkowski|obwodzie charkowskim]] na Ukrainie, zm. [[17 czerwca]] [[1989]] w [[Moskwa|Moskwie]]) – [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|radziecki]] dowódca wojskowy, [[Marszałkowie ZSRR#Główni marszałkowie rodzajów wojsk|główny marszałek artylerii ZSRR]], dowódca armii w [[Grupa Wojsk Radzieckich w Niemczech|Grupie Wojsk Radzieckich w Niemczech]], głównodowodzący [[Wojska Rakietowe Przeznaczenia Strategicznego ZSRR|Wojskami Rakietowymi Przeznaczenia Strategicznego ZSRR]], członek Komitetu Centralnego [[Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego|KPZR]], [[deputowany]] do [[Rada Najwyższa ZSRR|Rady Najwyższej ZSRR]] 8., 9. i 10. kadencji, [[Bohater Pracy Socjalistycznej]] (1976).
''' Władimir Fiodorowicz Tołubko''' ([[Język rosyjski|ros.]] Владимир Фёдорович Толубко, ur. {{data|1914-11-12}} w [[Krasnohrad|Konstantynohradzie]] w [[Obwód charkowski|obwodzie charkowskim]], zm. [[17 czerwca]] [[1989]] w [[Moskwa|Moskwie]]) – [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|radziecki]] dowódca wojskowy, [[Marszałkowie ZSRR#Główni marszałkowie rodzajów wojsk|główny marszałek artylerii ZSRR]], dowódca armii w [[Grupa Wojsk Radzieckich w Niemczech|Grupie Wojsk Radzieckich w Niemczech]], głównodowodzący [[Wojska Rakietowe Przeznaczenia Strategicznego ZSRR|Wojskami Rakietowymi Przeznaczenia Strategicznego ZSRR]], członek Komitetu Centralnego [[Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego|KPZR]], [[deputowany]] do [[Rada Najwyższa ZSRR|Rady Najwyższej ZSRR]] 8., 9. i 10. kadencji, [[Bohater Pracy Socjalistycznej]] (1976).


== Życiorys ==
== Życiorys ==
Linia 29: Linia 34:
Służbę w [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]] rozpoczął w 1932. Służył na stanowiskach młodszego dowódcy oraz pracownika politycznego. W 1937 ukończył Uljanowską Szkołę Oficerską Wojsk Pancernych. Został skierowany do Kijowskiego [[Okręg wojskowy|Okręgu Wojskowego]], gdzie pełnił służbę na stanowisku dowódcy plutonu czołgów oraz plutonu rozpoznania. W 1941 ukończył studia w Wojskowej Akademii Motoryzacji i Mechanizacji Armii Czerwonej.
Służbę w [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]] rozpoczął w 1932. Służył na stanowiskach młodszego dowódcy oraz pracownika politycznego. W 1937 ukończył Uljanowską Szkołę Oficerską Wojsk Pancernych. Został skierowany do Kijowskiego [[Okręg wojskowy|Okręgu Wojskowego]], gdzie pełnił służbę na stanowisku dowódcy plutonu czołgów oraz plutonu rozpoznania. W 1941 ukończył studia w Wojskowej Akademii Motoryzacji i Mechanizacji Armii Czerwonej.


W czasie [[Wielka wojna ojczyźniana|wielkiej wojny ojczyźnianej]] brał udział w walkach na [[Front Leningradzki|Froncie Leningradzkim]] oraz [[Front Kaliniński|Kalinińskim]] – kolejno na stanowiskach: pomocnik szefa wydziału operacyjnego (od lipca 1941), szef wydziału operacyjnego (od sierpnia 1941), szef sztabu 21 Dywizji Pancernej (od października 1941), szef sztabu 104 Brygady Pancernej (od lutego 1942), dowódca 104 Brygady Pancernej (od lipca 1942). W końcu 1942 został ciężko ranny. Po wyleczeniu od marca 1943 był wykładowcą w Wojskowej Akademii Motoryzacji i Mechanizacji Armii Czerwonej. W lutym 1944 ponownie został skierowany na front – został szefem oddziału operacyjnego sztabu 4 gwardyjskiego Korpusu Zmechanizowanego w składzie [[3 Front Ukraiński|3 Frontu Ukraińskiego]]. Pełniąc tę funkcję brał udział w przeprowadzeniu operacji [[Operacja jassko-kiszyniowska|jassko-kiszyniowskiej]], belgradzkiej oraz budapeszteńskiej.
W czasie [[front wschodni (II wojna światowa)|II wojny światowej]] brał udział w walkach na [[Front Leningradzki|Froncie Leningradzkim]] oraz [[Front Kaliniński|Kalinińskim]] – kolejno na stanowiskach: pomocnik szefa wydziału operacyjnego (od lipca 1941), szef wydziału operacyjnego (od sierpnia 1941), szef sztabu 21 Dywizji Pancernej (od października 1941), szef sztabu 104 Brygady Pancernej (od lutego 1942), dowódca 104 Brygady Pancernej (od lipca 1942). W końcu 1942 został ciężko ranny. Po wyleczeniu od marca 1943 był wykładowcą w Wojskowej Akademii Motoryzacji i Mechanizacji Armii Czerwonej. W lutym 1944 ponownie został skierowany na front – został szefem oddziału operacyjnego sztabu [[4 Gwardyjski Korpus Zmechanizowany|4 gwardyjskiego Korpusu Zmechanizowanego]] w składzie [[3 Front Ukraiński|3 Frontu Ukraińskiego]]. Pełniąc tę funkcję brał udział w przeprowadzeniu operacji [[Operacja jasko-kiszyniowska|jassko-kiszyniowskiej]], [[operacja belgradzka|belgradzkiej]] oraz [[operacja budapesztańska|budapeszteńskiej]].


Po zakończeniu wojny został wyznaczony na stanowisko dowódcy brygady zmechanizowanej, po jej rozformowaniu – do 1948 był dowódcą pułku zmechanizowanego. W 1950 ukończył studia w Wojskowej Akademii Sztabu Generalnego. Od 1950 był szefem oddziału operacyjnego i zastępcą szefa sztabu korpusu oraz szefem sztabu dywizji zmechanizowanej. Od 1951 dowodził dywizją zmechanizowaną. Od maja 1953 był szefem sztabu i I zastępcą dowódcy armii. Od 1956 był szefem oddziału wyszkolenia bojowego – pomocnikiem Głównodowodzącego Grupy Wojsk Radzieckich w Niemczech. Od 1957 dowodził 1 gwardyjską Armią Pancerną w [[Drezno|Dreźnie]], a od 1958 – 8 Armią Ogólnowojskową w m. [[Nohra (powiat Weimarer Land)|Nohra]] koło [[Weimar]]u.
Po zakończeniu wojny został wyznaczony na stanowisko dowódcy brygady zmechanizowanej, po jej rozformowaniu – do 1948 był dowódcą pułku zmechanizowanego. W 1950 ukończył studia w Wojskowej Akademii Sztabu Generalnego. Od 1950 był szefem oddziału operacyjnego i zastępcą szefa sztabu korpusu oraz szefem sztabu dywizji zmechanizowanej. Od 1951 dowodził dywizją zmechanizowaną. Od maja 1953 był szefem sztabu i I zastępcą dowódcy armii. Od 1956 był szefem oddziału wyszkolenia bojowego – pomocnikiem Głównodowodzącego Grupy Wojsk Radzieckich w Niemczech. Od 1957 dowodził 1 gwardyjską Armią Pancerną w [[Drezno|Dreźnie]], a od 1958 – 8 Armią Ogólnowojskową w m. [[Nohra (Grammetal)|Nohra]] koło [[Weimar]]u.


Po utworzeniu nowego rodzaju wojsk – [[Wojska Rakietowe Przeznaczenia Strategicznego ZSRR|Strategicznych Wojsk Rakietowych ZSRR]] w marcu 1960 został wyznaczony na stanowisko I zastępcy Głównodowodzącego Strategicznymi Wojskami Rakietowymi. Odegrał dużą rolę w organizacji od podstaw nowego rodzaju wojsk. W 1968 ukończył wyższy kurs akademicki w Wojskowej Akademii Sztabu Generalnego. W kwietniu 1968 został ponownie skierowany do Wojsk Lądowych na stanowisko dowódcy Syberyjskiego [[Okręg wojskowy|Okręgu Wojskowego]]. Od maja 1969 był dowódcą Dalekowschodniego [[Okręg wojskowy|Okręgu Wojskowego]]. W czasie pełnienia służby na tym stanowisku w 1970 został awansowany na stopień generała armii.
Po utworzeniu nowego rodzaju wojsk – [[Wojska Rakietowe Przeznaczenia Strategicznego ZSRR|Strategicznych Wojsk Rakietowych ZSRR]] w marcu 1960 został wyznaczony na stanowisko I zastępcy Głównodowodzącego Strategicznymi Wojskami Rakietowymi. Odegrał dużą rolę w organizacji od podstaw nowego rodzaju wojsk. W 1968 ukończył wyższy kurs akademicki w Wojskowej Akademii Sztabu Generalnego. W kwietniu 1968 został ponownie skierowany do Wojsk Lądowych na stanowisko dowódcy Syberyjskiego [[Okręg wojskowy|Okręgu Wojskowego]]. Od maja 1969 był dowódcą Dalekowschodniego [[Okręg wojskowy|Okręgu Wojskowego]]. W czasie pełnienia służby na tym stanowisku w 1970 został awansowany na stopień generała armii.


W 1972 wraca do służby w Strategicznych Wojskach Rakietowych, gdzie 12 kwietnia 1972 zostaje Głównodowodzącym tego rodzaju wojsk. W 1983 został mianowany [[Marszałkowie ZSRR#Główni marszałkowie rodzajów wojsk|głównym marszałkiem artylerii]]. Okres jego służby na stanowisku Głównodowodzącego został przez przełożonych oceniony pozytywnie.
W 1972 wrócił do służby w Strategicznych Wojskach Rakietowych, gdzie 12 kwietnia 1972 zostaje Głównodowodzącym tego rodzaju wojsk. W 1983 został mianowany [[Marszałkowie ZSRR#Główni marszałkowie rodzajów wojsk|głównym marszałkiem artylerii]]. Okres jego służby na stanowisku Głównodowodzącego został przez przełożonych oceniony pozytywnie.


12 lipca 1985 na własną prośbę w związku z pogarszającym się stanem zdrowia zostaje zwolniony z zajmowanego stanowiska głównodowodzącego i skierowany do pracy w Grupie Głównych Inspektorów Ministerstwa Obrony ZSRR na stanowisko generalnego inspektora.
12 lipca 1985 na własną prośbę w związku z pogarszającym się stanem zdrowia został zwolniony z zajmowanego stanowiska głównodowodzącego i skierowany do pracy w Grupie Głównych Inspektorów Ministerstwa Obrony ZSRR na stanowisko generalnego inspektora.


Był członkiem [[Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego|WKP(b)]] od 1939. Od 1971 był zastępcą członka Komitetu Centralnego KPZR, a od 1976 – członkiem Komitetu Centralnego [[Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego|KPZR]]. Był deputowanym do [[Rada Najwyższa ZSRR|Rady Najwyższej ZSRR]] od 8. do 10. kadencji.
Był członkiem [[Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego|WKP(b)]] od 1939. Od 1971 był zastępcą członka Komitetu Centralnego KPZR, a od 1976 – członkiem Komitetu Centralnego [[Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego|KPZR]]. Był deputowanym do [[Rada Najwyższa ZSRR|Rady Najwyższej ZSRR]] od 8. do 10. kadencji.
Linia 52: Linia 57:
* [[Marszałkowie ZSRR#Główni marszałkowie rodzajów wojsk|główny marszałek artylerii]] – 25 marca 1983
* [[Marszałkowie ZSRR#Główni marszałkowie rodzajów wojsk|główny marszałek artylerii]] – 25 marca 1983


== Odznaczenia ==
== Ordery i odznaczenia ==
* Złoty Medal „Sierp i Młot” [[Bohater Pracy Socjalistycznej|Bohatera Pracy Socjalistycznej]] – 12 sierpnia 1976
* Złoty Medal „Sierp i Młot” [[Bohater Pracy Socjalistycznej|Bohatera Pracy Socjalistycznej]] – 12 sierpnia 1976
* [[Order Lenina]] – pięciokrotnie
* [[Order Lenina]] – pięciokrotnie
Linia 59: Linia 64:
* [[Order Wojny Ojczyźnianej|Order Wojny Ojczyźnianej I stopnia]]
* [[Order Wojny Ojczyźnianej|Order Wojny Ojczyźnianej I stopnia]]
* [[Order Czerwonej Gwiazdy]] – dwukrotnie
* [[Order Czerwonej Gwiazdy]] – dwukrotnie
* [[Order Za Służbę Ojczyźnie w Siłach Zbrojnych ZSRR]] III stopnia
* [[Order „Za służbę Ojczyźnie w Siłach Zbrojnych ZSRR”|Order Za Służbę Ojczyźnie w Siłach Zbrojnych ZSRR]] III stopnia
* Order Czerwonego Sztandaru ([[Mongolia]])
* Order Czerwonego Sztandaru ([[Mongolia]])
* Order Partyzanckiej Gwiazdy I klasy ([[Jugosławia]])
* Order Partyzanckiej Gwiazdy I klasy ([[Jugosławia]])
Linia 66: Linia 71:


== Bibliografia ==
== Bibliografia ==
* {{Cytuj|autor = Bolesław Potyrała; Hieronim Szczegóła |tytuł = Czerwoni marszałkowie. Elita Armii Radzieckiej 1935–1991 |data = 1997 |isbn = 83-86832-23-1 |miejsce = Zielona Góra |wydawca = Wyd. WSP im. Tadeusza Kotarbińskiego |oclc = 835148265 }}
* {{Cytuj|autor = Bolesław Potyrała; Hieronim Szczegóła |tytuł = Czerwoni marszałkowie. Elita Armii Radzieckiej 1935–1991 |data = 1997 |isbn = 83-86832-23-1 |miejsce = Zielona Góra |wydawca = Wyd. WSP im. Tadeusza Kotarbińskiego |oclc = 835148265}}
* {{lang|ru}} ''Wojskowy słownik encyklopedyczny'', Moskwa 1986
* {{lang|ru}} ''Wojskowy słownik encyklopedyczny'', Moskwa 1986
* {{lang|ru}} W. Jegorszyn – ''Feldmarszałkowie i marszałkowie'', Moskwa 2000
* {{lang|ru}} W. Jegorszyn – ''Feldmarszałkowie i marszałkowie'', Moskwa 2000
Linia 88: Linia 93:
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Lenina]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Lenina]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Wojny Ojczyźnianej I klasy]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Wojny Ojczyźnianej I klasy]]
[[Kategoria:Uczestnicy II wojny światowej]]
[[Kategoria:Radzieccy dowódcy brygad w II wojnie światowej]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1914]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1914]]
[[Kategoria:Zmarli w 1989]]
[[Kategoria:Zmarli w 1989]]
[[Kategoria:Pochowani na Cmentarzu Nowodziewiczym w Moskwie]]
[[Kategoria:Pochowani na Cmentarzu Nowodziewiczym w Moskwie]]
[[Kategoria:Dowódcy Dalekowschodniego Okręgu Wojskowego (ZSRR)]]

Aktualna wersja na dzień 17:44, 21 sty 2024

Władimir Tołubko
Владимир Фёдорович Толубко
ilustracja
główny marszałek artylerii główny marszałek artylerii
Data i miejsce urodzenia

12 listopada 1914
Krasnohrad

Data i miejsce śmierci

17 czerwca 1989
Moskwa

Przebieg służby
Lata służby

1932–1989

Siły zbrojne

Armia Czerwona
Armia Radziecka

Jednostki

4 Gwardyjski Korpus Zmechanizowany

Stanowiska

dowódca armii, głównodowodzący Wojskami Rakietowymi Przeznaczenia Strategicznego ZSRR

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Faksymile
Odznaczenia
Złota Gwiazda Bohatera Pracy Socjalistycznej
Order Lenina Order Lenina Order Lenina Order Lenina Order Lenina Order Czerwonego Sztandaru Order Czerwonego Sztandaru Order Czerwonego Sztandaru Order Czerwonego Sztandaru Order Bohdana Chmielnickiego II klasy Order Wojny Ojczyźnianej I klasy Order Czerwonej Gwiazdy Order Czerwonej Gwiazdy Order „Za służbę Ojczyźnie w Siłach Zbrojnych ZSRR” III klasy (ZSRR) Order Czerwonego Sztandaru (Mongolia) Order Partyzanckiej Gwiazdy I klasy (Jugosławia) Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski

Władimir Fiodorowicz Tołubko (ros. Владимир Фёдорович Толубко, ur. 30 października?/12 listopada 1914 w Konstantynohradzie w obwodzie charkowskim, zm. 17 czerwca 1989 w Moskwie) – radziecki dowódca wojskowy, główny marszałek artylerii ZSRR, dowódca armii w Grupie Wojsk Radzieckich w Niemczech, głównodowodzący Wojskami Rakietowymi Przeznaczenia Strategicznego ZSRR, członek Komitetu Centralnego KPZR, deputowany do Rady Najwyższej ZSRR 8., 9. i 10. kadencji, Bohater Pracy Socjalistycznej (1976).

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Konstantynohradzie (obecnie Krasnohrad w obwodzie charkowskim) w rodzinie robotniczej. Po ukończeniu szkoły średniej pracował jako instruktor komitetu rejonowego Komsomołu w Krasnohradzie.

Służbę w Armii Czerwonej rozpoczął w 1932. Służył na stanowiskach młodszego dowódcy oraz pracownika politycznego. W 1937 ukończył Uljanowską Szkołę Oficerską Wojsk Pancernych. Został skierowany do Kijowskiego Okręgu Wojskowego, gdzie pełnił służbę na stanowisku dowódcy plutonu czołgów oraz plutonu rozpoznania. W 1941 ukończył studia w Wojskowej Akademii Motoryzacji i Mechanizacji Armii Czerwonej.

W czasie II wojny światowej brał udział w walkach na Froncie Leningradzkim oraz Kalinińskim – kolejno na stanowiskach: pomocnik szefa wydziału operacyjnego (od lipca 1941), szef wydziału operacyjnego (od sierpnia 1941), szef sztabu 21 Dywizji Pancernej (od października 1941), szef sztabu 104 Brygady Pancernej (od lutego 1942), dowódca 104 Brygady Pancernej (od lipca 1942). W końcu 1942 został ciężko ranny. Po wyleczeniu od marca 1943 był wykładowcą w Wojskowej Akademii Motoryzacji i Mechanizacji Armii Czerwonej. W lutym 1944 ponownie został skierowany na front – został szefem oddziału operacyjnego sztabu 4 gwardyjskiego Korpusu Zmechanizowanego w składzie 3 Frontu Ukraińskiego. Pełniąc tę funkcję brał udział w przeprowadzeniu operacji jassko-kiszyniowskiej, belgradzkiej oraz budapeszteńskiej.

Po zakończeniu wojny został wyznaczony na stanowisko dowódcy brygady zmechanizowanej, po jej rozformowaniu – do 1948 był dowódcą pułku zmechanizowanego. W 1950 ukończył studia w Wojskowej Akademii Sztabu Generalnego. Od 1950 był szefem oddziału operacyjnego i zastępcą szefa sztabu korpusu oraz szefem sztabu dywizji zmechanizowanej. Od 1951 dowodził dywizją zmechanizowaną. Od maja 1953 był szefem sztabu i I zastępcą dowódcy armii. Od 1956 był szefem oddziału wyszkolenia bojowego – pomocnikiem Głównodowodzącego Grupy Wojsk Radzieckich w Niemczech. Od 1957 dowodził 1 gwardyjską Armią Pancerną w Dreźnie, a od 1958 – 8 Armią Ogólnowojskową w m. Nohra koło Weimaru.

Po utworzeniu nowego rodzaju wojsk – Strategicznych Wojsk Rakietowych ZSRR w marcu 1960 został wyznaczony na stanowisko I zastępcy Głównodowodzącego Strategicznymi Wojskami Rakietowymi. Odegrał dużą rolę w organizacji od podstaw nowego rodzaju wojsk. W 1968 ukończył wyższy kurs akademicki w Wojskowej Akademii Sztabu Generalnego. W kwietniu 1968 został ponownie skierowany do Wojsk Lądowych na stanowisko dowódcy Syberyjskiego Okręgu Wojskowego. Od maja 1969 był dowódcą Dalekowschodniego Okręgu Wojskowego. W czasie pełnienia służby na tym stanowisku w 1970 został awansowany na stopień generała armii.

W 1972 wrócił do służby w Strategicznych Wojskach Rakietowych, gdzie 12 kwietnia 1972 zostaje Głównodowodzącym tego rodzaju wojsk. W 1983 został mianowany głównym marszałkiem artylerii. Okres jego służby na stanowisku Głównodowodzącego został przez przełożonych oceniony pozytywnie.

12 lipca 1985 na własną prośbę w związku z pogarszającym się stanem zdrowia został zwolniony z zajmowanego stanowiska głównodowodzącego i skierowany do pracy w Grupie Głównych Inspektorów Ministerstwa Obrony ZSRR na stanowisko generalnego inspektora.

Był członkiem WKP(b) od 1939. Od 1971 był zastępcą członka Komitetu Centralnego KPZR, a od 1976 – członkiem Komitetu Centralnego KPZR. Był deputowanym do Rady Najwyższej ZSRR od 8. do 10. kadencji.

Był autorem dwóch tomów wspomnień z okresu swojej służby wojskowej, opisujących przeprowadzenie operacji belgradzkiej w końcowym okresie II wojny światowej: „Od Widina do Belgradu” oraz „Na południowej flance. Szlak bojowy 4 gwardyjskiego Korpusu Zmechanizowanego (1942-1945)”. Ponadto napisał biografię pierwszego głównodowodzącego Strategicznymi Wojskami Rakietowymi – Mitrofana Niedielina.

Mieszkał w Moskwie, gdzie zmarł 17 czerwca 1989. Został pochowany na Cmentarzu Nowodziewiczym.

Awanse

[edytuj | edytuj kod]

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]