Garnier: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana]

[wersja przejrzana]

Usunięta treść Dodana treść

Jednokolumnowy

Aktualna wersja na dzień 11:40, 1 mar 2024

von Garnier – śląska rodzina szlachecka pochodzenia francuskiego. Czeskie szlachectwo i inkolat od 1729 r. Od 1840 r. z tytułem pruskiego hrabiego (primogenitura) von Garnier-Turawa.

Dzieje

Na Śląsku

Założycielem linii śląskiej był Piotr Garnier, syn Jana Baptysty. Pochodził z Mt. Saxonnet k. Cluses we Francji. Uzyskał on 18 grudnia 1729 r. czeski inkolat i został zaliczony do czeskiego stanu rycerskiego. Dzięki małżeństwu Anny Barbary z Józefem (Antonim?) Scholtz von Löwencron z Wieszowy i Kamieńca (koło Zbrosławic), weszli w posiadanie śląskich dóbr Turawa. Anna Barbara była dwukrotnie zamężna – jej drugim mężem był hrabia von Gaschin.

W 1794 r. z dóbr Turawa Anna Barbara utworzyła majorat. Składały się na niego majątki: Turawa, Kobylno, Kotórz Wielki, Kotórz Mały, Bierdzany, Ligota Turawska, Zakrzów Turawski, Kadłub Turawski oraz Gosław. Anna Barbara zmarła 11 lutego 1804 r. Jej spadkobiercą został Franciszek Ksawery von Garnier (zm. 1838 r.), syn Andrzeja. Dobra przekształcił w fideikomis.

Syn Franciszka Ksawerego, Franciszek Serafin uzyskał 14 sierpnia 1841 r. od pruskiego króla Fryderyka Wilhelma IV tytuł hrabiego von Garnier-Turawa. Tytuł ten miał być dziedziczony na zasadzie primogenitury i przynależny każdorazowemu panu majoratu turawskiego. Hrabia zmarł w Turawie 20 lipca 1853 r. Kolejnymi właścicielami byli:

Konstantyn, 2. hrabia von Garnier-Turawa (syn), zmarł w Turawie 30 marca 1861 r.
Konstantyn, 3. hrabia von Garnier-Turawa (syn), zmarł w 1868 r.
Karol, 4. hrabia von Garnier-Turawa (brat), zmarł w Turawie 29 października 1898 r.
Hubert, 5. hrabia von Garnier-Turawa (syn), zmarł w Niemczech 6 października 1952 r.

We Francji

We Francji nazwisko Garnier nosili m.in.:

Bernard Garnier (zm. po 1450), który jako antypapież Benedykt XIV rezydował w hrabstwie Armagnac w latach 1425-30.
Robert Garnier (ok. 1545–1590), dramatopisarz, naśladował Senekę. Autor pierwszej francuskiej tragikomedii (Bradamante).
Stefan Józef Garnier-Pages (XIX wiek), polityk, republikanin.
Ludwik Garnier-Pages (XIX wiek), polityk, umiarkowany republikanin (brat poprzedniego)
Karol Garnier (1825–1898), architekt, jeden z głównych reprezentantów stylu eklektycznego. Autor m.in. projektu neobarokowego gmachu opery w Paryżu oraz kasyna w Monte Carlo.
Tony Garnier (1869–1948), architekt i urbanista, jeden z pionierów budownictwa nowoczesnego. Projektant idealnego miasta przemysłowego. W Lyonie zbudowano według jego projektu Stadion Olimpijski.

Literatura

dot. Karola i Tonego Garnier w:
- A.Dulewicz, Encyklopedia sztuki francuskiej. Artyści, dzieła, pojęcia, Warszawa 1997, s.196-197.

o rodzie von Garnier:
- Genealogisches Handbuch des Adels. Der Gräfliche Häuser B, Band I, Limburg A.d. Lahn 1953
- Genealogisches Handbuch des Adels. Der Adelige Häuser B, Band VII, Limburg A.d. Lahn 1965.
- A. Kuzio-Podrucki, Górnośląscy Garnierowie. Zarys dziejów i rodowód, w: Zaranie. Seria Druga, pod redakcją naukową prof. Ryszarda Kaczmarka, nr 9, Katowice 2023 ISSN 0044-183X * on-line

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
-'''von Garnier''' – śląska rodzina szlachecka pochodzenia francuskiego. Czeskie szlachectwo i Inkolat od 1729 r. Od 1840 r. z tytułem pruskiego hrabiego (primogenitura) '''von Garnier-Turawa'''.
+'''von Garnier''' – śląska rodzina szlachecka pochodzenia francuskiego. Czeskie szlachectwo i inkolat od 1729 r. Od 1840 r. z tytułem pruskiego hrabiego (primogenitura) '''von Garnier-Turawa'''.
-==Dzieje==
+== Dzieje ==
+[[Plik:POL Turawa palac.JPG|250px|thumb|Pałac w Turawie]]
-===Na Śląsku===
+=== Na Śląsku ===
-Założycielem linii śląskiej był Piotr Garnier syn Jana Baptysty. Pochodził z Mt. Saxonnet k. Cluses we Francji. Uzyskał on [[18 grudnia]] [[1729]] r. czeski [[Inkolat]] i został zaliczony do czeskiego stanu rycerskiego. Dzięki małżeństwu '''Anny Barbary''' z Józefem (Antonim ?) Scholtz von Löwencron z [[Wieszowa|Wieszowej]] i [[Kamieniec|Kamieńca]] (koło Zbrosławic), weszli w posiadanie śląskich dóbr [[Turawa]]. Anna Barbara była dwukrotnie zamężna – jej drugim mężem był hrabia von Gaschin.
+Założycielem linii śląskiej był Piotr Garnier, syn Jana Baptysty. Pochodził z Mt. Saxonnet k. Cluses we Francji. Uzyskał on 18 grudnia 1729 r. czeski [[inkolat]] i został zaliczony do czeskiego stanu rycerskiego. Dzięki małżeństwu '''Anny Barbary''' z Józefem (Antonim?) Scholtz von Löwencron z [[Wieszowa|Wieszowy]] i [[Kamieniec (województwo śląskie)|Kamieńca]] (koło Zbrosławic), weszli w posiadanie śląskich dóbr [[Turawa]]. Anna Barbara była dwukrotnie zamężna – jej drugim mężem był hrabia [[Ród von Gaschin|von Gaschin]].
-W [[1794]] r. z dóbr Turawa Anna Barbara utworzyła majorat. Składały się na niego majątki: Turawa, Kobylno, Kotorz Wielki, Kotorz Mały, Bierdzany, Ligota Turawska, Zakrzów Turawski, Kadłub Turawski oraz Gosław. Anna Barbara zmarła [[11 lutego]] [[1804]] r. Jej spadkobiercą został '''Franciszek Ksawery''' von Garnier (zm. [[1838]] r.), syn Andrzeja. Dobra przekształcił w fideikomis.
+W 1794 r. z dóbr Turawa Anna Barbara utworzyła majorat. Składały się na niego majątki: Turawa, [[Kobylno]], [[Kotórz Wielki]], [[Kotórz Mały]], [[Bierdzany]], [[Ligota Turawska]], [[Zakrzów Turawski]], [[Kadłub Turawski]] oraz Gosław. Anna Barbara zmarła 11 lutego 1804 r. Jej spadkobiercą został '''Franciszek Ksawery''' von Garnier (zm. 1838 r.), syn Andrzeja. Dobra przekształcił w [[Ordynacja rodowa|fideikomis]].
-Syn Franciszka Ksawerego, '''Franciszek Serafin''' uzyskał [[14 sierpnia]] [[1841]] r. od pruskiego króla [[Fryderyk Wilhelm IV Hohenzollern|Fryderyka Wilhelma IV]] tytuł hrabiego von Garnier-Turawa. Tytuł ten miał być dziedziczony na zasadzie [[Primogenitura|primogenitury]] i przynależny każdorazowemu panu majoratu turawskiego. Hrabia zmarł w Turawie [[20 lipca]] [[1853]] r. Kolejnymi właścicielami byli:
+Syn Franciszka Ksawerego, '''Franciszek Serafin''' uzyskał 14 sierpnia 1841 r. od pruskiego króla [[Fryderyk Wilhelm IV Pruski|Fryderyka Wilhelma IV]] tytuł hrabiego von Garnier-Turawa. Tytuł ten miał być dziedziczony na zasadzie [[Primogenitura|primogenitury]] i przynależny każdorazowemu panu [[Majorat (majątek)|majoratu]] turawskiego. Hrabia zmarł w Turawie 20 lipca 1853 r. Kolejnymi właścicielami byli:
-* '''Konstantyn''', 2 hrabia von Garnier-Turawa (syn), zmarł w Turawie [[30 marca]] [[1861]] r.
+* '''Konstantyn''', 2. hrabia von Garnier-Turawa (syn), zmarł w Turawie 30 marca 1861 r.
-* '''Konstantyn''', 3. hrabia von Garnier-Turawa (syn), zmarł w [[1868]] r.
+* '''Konstantyn''', 3. hrabia von Garnier-Turawa (syn), zmarł w 1868 r.
-* '''Karol''', 4 hrabia von Garnier-Turawa (brat), zmarł w Turawie [[29 października]] [[1898]] r.
+* '''Karol''', 4. hrabia von Garnier-Turawa (brat), zmarł w Turawie 29 października 1898 r.
-* '''Hubert''', 5. hrabia von Garnier-Turawa (syn), zmarł w Niemczech [[6 października]] [[1952]] r.
+* '''Hubert''', 5. hrabia von Garnier-Turawa (syn), zmarł w Niemczech 6 października 1952 r.
-===We Francji===
+=== We Francji ===
 We Francji nazwisko Garnier nosili m.in.:
-* '''Bernard Garnier''' (zm. 1430), który jako [[Antypapież Benedykt XIV]] rezydował w [[Awinion]]ie w latach 1425-30..
+* '''Bernard Garnier''' (zm. po 1450), który jako [[antypapież]] [[Bernard Garnier|Benedykt XIV]] rezydował w hrabstwie Armagnac w latach 1425-30.
-* '''Robert Garnier''' (ok. 1545-1590), dramatopisarz, naśladował Senekę. Autor pierwszej francuskiej tragikomedii (Bradamante).
+* '''Robert Garnier''' (ok. 1545–1590), dramatopisarz, naśladował Senekę. Autor pierwszej francuskiej tragikomedii (''Bradamante'').
 * '''Stefan Józef Garnier-Pages''' (XIX wiek), polityk, republikanin.
 * '''Ludwik Garnier-Pages''' (XIX wiek), polityk, umiarkowany republikanin (brat poprzedniego)
-* '''Karol Garnier''' (1825-1898), architekt, jeden z głównych reprezentantów [[eklektyzm|stylu elektycznego]]. Autor m.in. projektu neobarokowego gmachu opery w [[Paryż]]u oraz kasyna w [[Monte Carlo]].
+* '''Karol Garnier''' (1825–1898), architekt, jeden z głównych reprezentantów [[eklektyzm (architektura)|stylu eklektycznego]]. Autor m.in. projektu neobarokowego gmachu opery w [[Paryż]]u oraz kasyna w [[Monte Carlo]].
-* '''Tony Garnier''' (1869-1948), architekt i urbanista, jeden z pionierów budownictwa nowoczesnego. Projektant idealnego miasta przemysłowego. W [[Lyon]]ie zbudowano wg jego projektu Stadion Olimpijski.
+* '''Tony Garnier''' (1869–1948), architekt i urbanista, jeden z pionierów budownictwa nowoczesnego. Projektant idealnego miasta przemysłowego. W [[Lyon]]ie zbudowano według jego projektu Stadion Olimpijski.
-==Literatura==
+== Literatura ==
 * dot. Karola i Tonego Garnier w:
 ** A.Dulewicz, ''Encyklopedia sztuki francuskiej. Artyści, dzieła, pojęcia'', Warszawa 1997, s.196-197.
 * o rodzie von Garnier:
-** ''Genealogisches Handbuch des Adels. Der Gräfliche Häuser B'', Band I, Limburg A.d.Lahn 1953
+** ''Genealogisches Handbuch des Adels. Der Gräfliche Häuser B'', Band I, Limburg A.d. Lahn 1953
-** ''Genealogisches Handbuch des Adels. Der Adelige Häuser B'', Band VII, Limburg A.d.Lahn 1965.
+** ''Genealogisches Handbuch des Adels. Der Adelige Häuser B'', Band VII, Limburg A.d. Lahn 1965.
+** A. Kuzio-Podrucki, ''Górnośląscy Garnierowie. Zarys dziejów i rodowód'', w: ''Zaranie. Seria Druga'', pod redakcją naukową prof. [[Ryszard Kaczmarek|Ryszarda Kaczmarka]], nr 9, Katowice 2023 ISSN 0044-183X * [https://ibr.bs.katowice.pl/?p=3846 on-line]
-[[Kategoria:Rody arystokratyczne]]
+[[Kategoria:Śląskie rody]]