Holotyp: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
drobne techniczne |
m Robot wspomógł poprawę ujednoznacznienia Harvard University – zmieniono link(i) do Uniwersytet Harvarda |
||
| (Nie pokazano 45 wersji utworzonych przez 34 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:Marocaster coronatus MHNT.PAL.2010.2.2.jpg|thumb|Holotyp ''Marocaster coronatus'']] |
|||
'''Holotyp''' - okaz wzorcowy, na podstawie którego wyróżniono i opisano nowy [[gatunek (biologia)|gatunek]] lub podgatunek. |
|||
'''Holotyp''' ([[gr.]] ὅλοτύπος od ὅλος „cały, całkowity” τύπος „odbicie, obraz, posąg, wzór, znak, odcisk”) – pojedynczy [[typ nomenklatoryczny]] wskazany przez autora nazwy [[takson]]u, na podstawie którego wyróżniono i opisano nowy [[gatunek (biologia)|gatunek]] lub podgatunek, ewentualnie także takson w randze gatunku wzorcowy dla [[rodzaj (biologia)|rodzaju]] i rodzaj dla [[rodzina (biologia)|rodziny]]. |
|||
Przed wybraniem holotypu wszystkie okazy serii oryginalnej określa się mianem [[syntyp]]ów, a po wybraniu holotypu okazy serii oryginalnej nazywane są mianem [[paratyp]]ów. Gdy z jakichś przyczyn holotyp nie istnieje, z serii okazów zebranych razem z holotypem wybiera się inny okaz – tzw. [[lektotyp]]. Jeśli nie istnieje ani holotyp, ani seria oryginalna, wybiera się nowy wzorzec – tzw. [[neotyp]]. Osobnik płci odmiennej od płci holotypu to alotyp. |
Przed wybraniem holotypu wszystkie okazy serii oryginalnej określa się mianem [[syntyp]]ów, a po wybraniu holotypu okazy serii oryginalnej nazywane są mianem [[paratyp]]ów. Gdy z jakichś przyczyn holotyp nie istnieje (np. autor nazwy nie wskazał holotypu lub nie zachował się holotyp wskazany), z serii okazów zebranych razem z holotypem wybiera się inny okaz – tzw. [[lektotyp]]. Jeśli nie istnieje ani holotyp, ani seria oryginalna, wybiera się nowy wzorzec – tzw. [[neotyp]]. Osobnik płci odmiennej od płci holotypu to [[alotyp]]. |
||
Prawdziwą wartość z punktu widzenia taksonomii mają jedynie holotypy, lektotypy i neotypy. |
Prawdziwą wartość z punktu widzenia taksonomii mają jedynie holotypy, lektotypy i neotypy. |
||
Okaz holotypowy musi być przechowywany w ogólnodostępnej dla badań naukowych instytucji, a jego lokalizacja musi być wskazana w |
Okaz holotypowy musi być przechowywany w ogólnodostępnej dla badań naukowych instytucji, a jego lokalizacja musi być wskazana w publikacji kreującej dany takson (gatunek, rodzaj, rodzinę). |
||
{{fakt|Na przykład holotyp [[motyle|motyla]] ''[[Lycaeides idas longinus]]'' znajduje się w Muzeum Zoologii Porównawczej ([[język angielski|ang.]]: ''Museum of Comparative Zoology'') na [[Uniwersytet Harvarda|Uniwersytecie Harvarda]] ([[Stany Zjednoczone|USA]]), holotyp [[gatunek wymarły|wymarłego]] [[ssaki|ssaka]] ''[[Cimolodon]]'' na [[Uniwersytet Alberty|Uniwersytecie Alberty]] ([[Edmonton]], [[Kanada]]),|data=2014-07}}, a holotyp okrzemki ''[[Diatoma polonica]]'' w kolekcji Instytutu Nauk o Morzu [[Uniwersytet Szczeciński|Uniwersytetu Szczecińskiego]] (w zasobach [[Andrzej Witkowski (paleontolog)|Andrzeja Witkowskiego]]) jako preparat nr 18492<ref name="pol" />. |
|||
== Źródła: == |
|||
Miejsce (geograficzne, ewentualnie też stratygraficzne), z którego pochodzi holotyp, to [[miejsce typowe]] (''locus typicus'')<ref name="iczn" />. |
|||
*[http://www.iczn.org/iczn/index.jsp] |
|||
Termin holotyp używany jest też w [[Mineralogia|mineralogii]] do nazwania okazu, który stał się podstawą wyróżnienia nowego [[minerał]]u<ref name="minsocam-AM72-AM72-1269" />. |
|||
[[ca:Holotip]] |
|||
[[en:Holotype]] |
|||
[[nl:Holotype]] |
|||
[[uk:Голотип]] |
|||
== Przypisy == |
|||
<references responsive> |
|||
<ref name="iczn">{{cytuj książkę |tytuł = International Code of Zoological Nomenclature |url = http://www.nhm.ac.uk/hosted-sites/iczn/code/index.jsp |inni = W.D.L. Ride, H.G. Cogger, C. Dupuis, O. Kraus, A. Minelli, F.C. Thompson, P.K. Tubbs (red.) |wydawca = The International Trust for Zoological Nomenclature |miejsce = Londyn |data = 1999 |isbn = 0-85301-006-4 |wydanie = 4 |rozdział = Glossary |adres rozdziału = http://www.nhm.ac.uk/hosted-sites/iczn/code/includes/page.jsp?booksection=glossary |data dostępu = 2014-07-18}}</ref> |
|||
<ref name="minsocam-AM72-AM72-1269">[http://www.minsocam.org/ammin/AM72/AM72_1269.pdf Formal definitions of type mineral specimens].</ref> |
|||
<ref name="pol">{{cytuj pismo |autor = Małgorzata Bąk, Horst Lange-Bertalot, Jacek Nosek, Zofia Jakubowska, Małgorzata Kiełbasa |tytuł = <em>Diatoma polonica</em> sp. nov. – a new diatom (Bacillariophyceae) species from rivers and streams of southern Poland |czasopismo = Oceanological and Hydrobiological Studies |wydanie = 2 |wolumin = 43 |strony = 114–122 |język = en |data = czerwiec 2014 |doi = 10.2478/s13545-014-0123-1}}</ref> |
|||
</references> |
|||
== Bibliografia == |
|||
[[kategoria:taksonomia]] |
|||
* {{cytuj stronę |url = http://www.nhm.ac.uk/hosted-sites/iczn/code/includes/page.jsp |tytuł = International Code of Zoological Nomenclature |data = 1999 |opublikowany = International Commission on Zoological Nomenclature |język = en |data dostępu = 2010-02-27}} |
|||
* Dunn P.J. & Mandarino J.A., 1987: Formal definitions of type mineral specimens. American Mineralogist, Volume 72, s. 1269–1270. |
|||
{{Kontrola autorytatywna}} |
|||
[[Kategoria:Typ nomenklatoryczny]] |
|||
[[Kategoria:Mineralogia]] |
|||
Aktualna wersja na dzień 22:43, 25 lip 2024
Holotyp (gr. ὅλοτύπος od ὅλος „cały, całkowity” τύπος „odbicie, obraz, posąg, wzór, znak, odcisk”) – pojedynczy typ nomenklatoryczny wskazany przez autora nazwy taksonu, na podstawie którego wyróżniono i opisano nowy gatunek lub podgatunek, ewentualnie także takson w randze gatunku wzorcowy dla rodzaju i rodzaj dla rodziny.
Przed wybraniem holotypu wszystkie okazy serii oryginalnej określa się mianem syntypów, a po wybraniu holotypu okazy serii oryginalnej nazywane są mianem paratypów. Gdy z jakichś przyczyn holotyp nie istnieje (np. autor nazwy nie wskazał holotypu lub nie zachował się holotyp wskazany), z serii okazów zebranych razem z holotypem wybiera się inny okaz – tzw. lektotyp. Jeśli nie istnieje ani holotyp, ani seria oryginalna, wybiera się nowy wzorzec – tzw. neotyp. Osobnik płci odmiennej od płci holotypu to alotyp.
Prawdziwą wartość z punktu widzenia taksonomii mają jedynie holotypy, lektotypy i neotypy.
Okaz holotypowy musi być przechowywany w ogólnodostępnej dla badań naukowych instytucji, a jego lokalizacja musi być wskazana w publikacji kreującej dany takson (gatunek, rodzaj, rodzinę).
Na przykład holotyp motyla Lycaeides idas longinus znajduje się w Muzeum Zoologii Porównawczej (ang.: Museum of Comparative Zoology) na Uniwersytecie Harvarda (USA), holotyp wymarłego ssaka Cimolodon na Uniwersytecie Alberty (Edmonton, Kanada),[potrzebny przypis], a holotyp okrzemki Diatoma polonica w kolekcji Instytutu Nauk o Morzu Uniwersytetu Szczecińskiego (w zasobach Andrzeja Witkowskiego) jako preparat nr 18492[1].
Miejsce (geograficzne, ewentualnie też stratygraficzne), z którego pochodzi holotyp, to miejsce typowe (locus typicus)[2].
Termin holotyp używany jest też w mineralogii do nazwania okazu, który stał się podstawą wyróżnienia nowego minerału[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Małgorzata Bąk, Horst Lange-Bertalot, Jacek Nosek, Zofia Jakubowska, Małgorzata Kiełbasa. Diatoma polonica sp. nov. – a new diatom (Bacillariophyceae) species from rivers and streams of southern Poland. „Oceanological and Hydrobiological Studies”. 43 (2), s. 114–122, czerwiec 2014. DOI: 10.2478/s13545-014-0123-1. (ang.).
- ↑ Glossary. W: International Code of Zoological Nomenclature. W.D.L. Ride, H.G. Cogger, C. Dupuis, O. Kraus, A. Minelli, F.C. Thompson, P.K. Tubbs (red.). Wyd. 4. Londyn: The International Trust for Zoological Nomenclature, 1999. ISBN 0-85301-006-4. [dostęp 2014-07-18].
- ↑ Formal definitions of type mineral specimens.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- International Code of Zoological Nomenclature. International Commission on Zoological Nomenclature, 1999. [dostęp 2010-02-27]. (ang.).
- Dunn P.J. & Mandarino J.A., 1987: Formal definitions of type mineral specimens. American Mineralogist, Volume 72, s. 1269–1270.