Prawików: Różnice pomiędzy wersjami

Prawików
	wieś
	; Wjazd od strony Lubiąża
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Powiat	wołowski
Gmina	Wołów
Liczba ludności (III 2011)	195
Strefa numeracyjna	71
Kod pocztowy	56-100
Tablice rejestracyjne	DWL
SIMC	0883407
	Położenie na mapie gminy Wołów Prawików
	Położenie na mapie Polski Prawików
	Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Prawików
	Położenie na mapie powiatu wołowskiego Prawików
	51°15′14″N 16°31′23″E/51,253889 16,523056
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Aktualna wersja na dzień 08:23, 6 wrz 2024

Prawików (niem. Praukau) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie wołowskim, w gminie Wołów.

Podział administracyjny

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wrocławskiego.

Nazwa

Najstarsza wzmianka o wsi pochodzi z dokumentu z 1217 roku, wydanego przez biskupa wrocławskiego Lorenza, w którym wymieniona jest nazwa w formie Pravicovo^[4]. Nazwa była później notowana m.in. w formach Prawkow (1304), Praukow (1332), Praucke (1666-1667), Praucke (1787), Praukau (1845), Praukau (1888), Prawikowo (1900), Praukau (1941), Prawików, -owa, prawikowski (1947)^[5]^[6]. Polska nazwa została oficjalnie przyjęta 15 października 1947 roku^[7].

Najstarszy zapis wskazuje, że pierwotnie nazwa funkcjonowała w postaci Prawikowo i została utworzona od nazwy osobowej Prawik przez dodanie przyrostka -owo. Nazwa osobowa z kolei wywodzi się od wyrazu prawy (psł. *pravъ), znaczącego ‘zewnętrzny, wierzchni’, ‘prosty, nieskrzywiony’ lub ‘szlachetny, uczciwy’. Nazwa została później zniemczona jako Praukau. Powojenna nazwa polska nawiązuje do dawnej formy, lecz ze zmienionym przyrostkiem -ów^[6].

Przypisy

↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 109975
↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1049 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
↑ Codex Diplomaticus Silesiae. oprac. Colmar Grünhagen. T. 7: Regesten zur Schleisischen Geschichte. Cz. 1: Bis zum Jahre 1250. Breslau: Josef Max & Comp., 1884, s. 116.
↑ Słownik etymologiczny nazw geograficznych Śląska. pod red. Stanisławy Sochackiej. T. 11, Poż-Roz. Opole: Wydawnictwo Instytut Śląski, 2004, s. 11. ISBN 83-7126-190-X.
↑ ^a ^b Nazwy miejscowe Polski : historia, pochodzenie, zmiany. pod red. Kazimierza Rymuta i Barbary Czopek-Kopciuch. T. 9, Po-Q. Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN, 2013, s. 238. ISBN 978-83-64007-04-0.
↑ M.P. z 1947 r. nr 124, poz. 778.

[prng-1] Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 109975

[GUS-2] GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.

[3] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1049 [zarchiwizowane 2022-10-26] .

[4] Codex Diplomaticus Silesiae. oprac. Colmar Grünhagen. T. 7: Regesten zur Schleisischen Geschichte. Cz. 1: Bis zum Jahre 1250. Breslau: Josef Max & Comp., 1884, s. 116.

[Sochacka2004-5] Słownik etymologiczny nazw geograficznych Śląska. pod red. Stanisławy Sochackiej. T. 11, Poż-Roz. Opole: Wydawnictwo Instytut Śląski, 2004, s. 11. ISBN 83-7126-190-X.

[Rymut2013-6] Nazwy miejscowe Polski : historia, pochodzenie, zmiany. pod red. Kazimierza Rymuta i Barbary Czopek-Kopciuch. T. 9, Po-Q. Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN, 2013, s. 238. ISBN 978-83-64007-04-0.

[7] M.P. z 1947 r. nr 124, poz. 778.

[2]

[3]

[1]

[4]

[5]

[6]

[7]

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
-{{Wieś infobox
+{{Polska miejscowość infobox
  |nazwa                  = Prawików
- |rodzaj miejscowości    =
+ |rodzaj miejscowości    = wieś
- |herb wsi               =
- |flaga wsi              =
- |herb artykuł           =
- |dopełniacz wsi         = Prawikowa
  |zdjęcie                = Prawikow 01 POL.JPG
- |opis zdjęcia           = Wjazd od strony [[Lubiąż]]a.
+ |opis zdjęcia           = Wjazd od strony [[Lubiąż]]a
+ |alt zdjęcia            =
- |województwo            = [[Województwo dolnośląskie|dolnośląskie]]
+ |województwo            = dolnośląskie
  |powiat                 = [[Powiat wołowski|wołowski]]
  |gmina                  = [[Wołów (gmina)|Wołów]]
@@ Linia 16: / Linia 13: @@
  |liczba ludności        = 195<ref name=GUS>[http://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5670/21/1/1/1_miejscowosci_ludnosc_nsp2011.xlsx GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.]</ref>
  |rok                    = III 2011
- |strefa numeracyjna     = (+48) 71
+ |strefa numeracyjna     = 71
- |kod pocztowy           = 56-100
+ |kod pocztowy           = 56-100<ref>{{Poczta Polska|2022-10|s=1049}}</ref>
  |tablice rejestracyjne  = DWL
  |SIMC                   = 0883407
- |mapa wsi               =
+ |kod mapy               = Wołów (gmina)
- |współrzędne            = 51°15'20"N 16°31'02"E
+ |współrzędne            = 51°15'14"N 16°31'23"E<ref name="prng">{{PRNG Miejscowości|109975|data=2023-11-05}}</ref>
- |commons                =
+ |commons                = Category:Prawików
  |www                    =
 }}
@@ Linia 31: / Linia 28: @@
 == Nazwa ==
+Najstarsza wzmianka o wsi pochodzi z dokumentu z 1217 roku, wydanego przez biskupa wrocławskiego Lorenza, w którym wymieniona jest nazwa w formie ''Pravicovo''<ref>{{cytuj książkę | inni = oprac. Colmar Grünhagen | tytuł = Codex Diplomaticus Silesiae | tom = 7 | tytuł tomu = Regesten zur Schleisischen Geschichte | część = 1 | tytuł części = Bis zum Jahre 1250 | wydawca = Josef Max & Comp. | miejsce = Breslau | rok = 1884 | strony = 116 | isbn =}}</ref>. Nazwa była później notowana m.in. w formach ''Prawkow'' (1304), ''Praukow'' (1332), ''Praucke'' (1666-1667), ''Praucke'' (1787), ''Praukau'' (1845), ''Praukau'' (1888), ''Prawikowo'' (1900), ''Praukau'' (1941), ''Prawików'', ''-owa'', ''prawikowski'' (1947)<ref name="Sochacka2004">{{cytuj książkę | inni = pod red. Stanisławy Sochackiej |tytuł=Słownik etymologiczny nazw geograficznych Śląska|tom=11, Poż-Roz |strony=11|wydawca=Wydawnictwo Instytut Śląski |miejsce=Opole|rok=2004|isbn=83-7126-190-X}}</ref><ref name="Rymut2013">{{Cytuj książkę | inni = pod red. Kazimierza Rymuta i Barbary Czopek-Kopciuch | tytuł = Nazwy miejscowe Polski : historia, pochodzenie, zmiany | tom = 9, Po-Q | wydawca = Instytut Języka Polskiego PAN | miejsce = Kraków | rok = 2013 | strony = 238 | isbn = 978-83-64007-04-0}}</ref>. Polska nazwa została oficjalnie przyjęta 15 października 1947 roku<ref>{{Monitor Polski|1947|124|778}}.</ref>.
-Według [[Heinrich Adamy|Heinricha Adamy'ego]] nazwa miejscowości pochodzi od [[Język polski|polskiej]] nazwy zawodu prawniczego - ''"[[sędzia|sędziego]]"''{{r|Adamy}}. W swoim dziele o nazwach miejscowych na Śląsku wydanym w 1888 roku we [[Wrocław]]iu jako najstarszą zanotowaną nazwę miejscowości wymienia ''Pravicowo'' podając jej znaczenie ''"Richters Dorf"'' czyli po polsku ''"Wieś sędziów"''{{r|Adamy}}.
+Najstarszy zapis wskazuje, że pierwotnie nazwa funkcjonowała w postaci ''Prawikowo'' i została utworzona od nazwy osobowej ''Prawik'' przez dodanie przyrostka -''owo''. Nazwa osobowa z kolei wywodzi się od wyrazu ''prawy'' ([[język prasłowiański|psł.]] *''pravъ''), znaczącego ‘zewnętrzny, wierzchni’, ‘prosty, nieskrzywiony’ lub ‘szlachetny, uczciwy’. Nazwa została później zniemczona jako ''Praukau''. Powojenna nazwa polska nawiązuje do dawnej formy, lecz ze zmienionym przyrostkiem -''ów''<ref name="Rymut2013"/>.
-W dokumencie z 1217 roku wydanym przez biskupa wrocławskiego Lorenza miejscowość wymieniona jest w zlatynizowanej, [[język staropolski|staropolskiej]] formie ''Pravicovo''{{odn|Colmar Grünhagen|1866|s=98}}. Niemcy [[germanizacja|zgermanizowali]] nazwę na ''Praukau''{{r|Adamy}} w wyniku czego utraciła ona swoje pierwotne znaczenie.
-Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] polska administracja wprowadziła nazwę ''Prawików'' polonizując nazwę zgermanizowaną.
 == Przypisy ==
-{{Przypisy|
+{{Przypisy}}
-* <ref name=Adamy>{{Cytuj książkę | autor = Heinrich Adamy | tytuł = Die Schlesischen Ortsnamen ihre entstechung und bedeutung | strony = 84| miejsce = Breslau | wydawca = Verlag von Priebotsch`s Buchhandlung | data = 1888 | isbn =}}</ref>
-}}
-== Bibliografia ==
-* {{cytuj książkę |nazwisko = Grünhagen | imię = Colmar | tytuł = Regesten zur Schleisischen Geschichte | wydawca = Josef Max & COMP.| miejsce = Breslau | rok = 1866 | strony = | isbn = |odn= tak}}
 {{Gmina Wołów}}

Miasto	Wołów
Wsie	Boraszyn Bożeń Dębno Domaszków Garwół Gliniany Golina Gródek Krzydlina Mała Krzydlina Wielka Lipnica Lubiąż Łazarzowice Łososiowice Mikorzyce Miłcz Moczydlnica Dworska Mojęcice Nieszkowice Pawłoszewo Pełczyn Pierusza Piotroniowice Prawików Proszkowa Rataje Rudno Siodłkowice Sławowice Stary Wołów Stęszów Stobno Straszowice Straża Tarchalice Uskorz Mały Uskorz Wielki Warzęgowo Wodnica Wróblewo Wrzosy Zagórzyce Żychlin
Kolonie	Biskupice Kąty Kłopotówka Kretowice Smarków
Części miasta	Gąsior Gródek Krzywy Wołów
Część wsi	Lubiąż Północny