Przejdź do zawartości

Wola Dębowiecka: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Rrudzik (dyskusja | edycje)
m kod poczt.
Rrudzik (dyskusja | edycje)
m ludność, aktualizacja
 
(Nie pokazano 18 wersji utworzonych przez 8 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Wieś infobox
{{Polska miejscowość infobox
|nazwa = Wola Dębowiecka
|nazwa = Wola Dębowiecka
|herb wsi =
|rodzaj miejscowości = wieś
|flaga wsi =
|zdjęcie = Wola Dębowiecka, kościół św. Trójcy (HB3).jpg
|herb artykuł =
|opis zdjęcia = Kościół filialny
|dopełniacz wsi =
|alt zdjęcia =
|zdjęcie =
|województwo = podkarpackie
|opis zdjęcia =
|powiat = [[Powiat jasielski|jasielski]]
|województwo = [[Województwo podkarpackie|podkarpackie]]
|gmina = [[Dębowiec (gmina w województwie podkarpackim)|Dębowiec]]
|powiat = [[Powiat jasielski|jasielski]]
|sołectwo =
|miejscowość podstawowa =
|gmina = [[Dębowiec (gmina w województwie podkarpackim)|Dębowiec]]
|sołectwo =
|wysokość = 260
|wysokość = 260
|liczba ludności = 684{{r|ludnosc}}
|liczba ludności = 693
|rok = 2023
|rok = 2012-07-29
|strefa numeracyjna = 13
|kod pocztowy = 38-220<ref name="poczta" />
|strefa numeracyjna = (+48) 13
|tablice rejestracyjne = RJS
|kod pocztowy = 38-222
|SIMC = 0348335{{r|teryt}}
|tablice rejestracyjne = RJS
|SIMC = 0348335
|kod mapy = Dębowiec (gmina w województwie podkarpackim)
|współrzędne = 49°39'10"N 21°27'11"E<ref name="prng">{{PRNG Miejscowości|149967|data=2023-11-05}}</ref>
|mapa wsi =
|kod mapy =
|commons = Category:Wola Dębowiecka
|stopniN = 49 |minutN = 39 |sekundN = 06
|www =
|stopniE = 21 |minutE = 27 |sekundE = 11
|commons =
|wikisłownik =
|www =
}}
}}
'''Wola Dębowiecka''' – [[wieś]] w [[Polska|Polsce]] położona w [[województwo podkarpackie|województwie podkarpackim]], w [[powiat jasielski|powiecie jasielskim]], w [[Dębowiec (gmina w województwie podkarpackim)|gminie Dębowiec]].
'''Wola Dębowiecka''' – [[wieś]] w [[Polska|Polsce]] położona w [[województwo podkarpackie|województwie podkarpackim]], w [[powiat jasielski|powiecie jasielskim]], w [[Dębowiec (gmina w województwie podkarpackim)|gminie Dębowiec]]{{r|teryt|roz}}.
Wierni [[Kościół łaciński|Kościoła rzymskokatolickiego]] należą do parafii [[Parafia Świętego Jana Chrzciciela w Załężu|Świętego Jana Chrzciciela w Załężu]].


[[Podział administracyjny Polski 1975–1998|W latach 1975-1998]] miejscowość administracyjnie należała do [[województwo krośnieńskie|województwa krośnieńskiego]].
[[Podział administracyjny Polski (1975–1998)|W latach 1975–1998]] miejscowość administracyjnie należała do [[województwo krośnieńskie|województwa krośnieńskiego]].


== Historia ==
Wzmiankowana była w źródłach na początku [[XVI wiek|XVI]] w., choć zapewne jest starsza. Świadczy o tym nazwa, która oznacza `zwolnienie na jakiś czas osadników zakładających nową wieś od pewnych ciężarów`. Była to posiadłość królewska, a pozostawała w dzierżawach u różnych rodów magnackich.
Wzmiankowana była w źródłach na początku [[XVI wiek|XVI]] w., choć zapewne jest starsza. Świadczy o tym nazwa, która oznacza 'zwolnienie na jakiś czas osadników zakładających nową wieś od pewnych ciężarów’. Była to posiadłość królewska, a pozostawała w dzierżawach u różnych rodów magnackich.
Mieszkańcy Woli mieli odrabiać pewne roboty na rzecz miasteczka Dębowca. A kiedy Dębowczanie przymuszali ich do pracy większej niż trzeba było, mieszkańcy Woli użalali się przed królem Henrykiem, a ten wydał mandat królewski w Krakowie 22 maja 1574&nbsp;r., w którym nakazuje:

„mieszczanie Dębowieccy przeciwko poddanym królewskim Woli wedle praw, przywilejów i zwyczajów tak się zachowywali, jako prawo i sprawiedliwość potrzebuje i onych do takowych krzywd więcej nie przyciskali.”1 Jeśli Dębowczanie mieliby jakieś skargi lub zażalenia przeciwko temu rozkazowi królewskiemu, wtedy król daje termin stawienia się w Krakowie, lub innym miejscu przebywania króla w celu wysłuchania tychże skarg.
Mieszkańcy Woli mieli odrabiać pewne roboty na rzecz miasteczka Dębowca. A kiedy Dębowczanie przymuszali ich do pracy większej niż trzeba było, mieszkańcy Woli użalali się przed królem Henrykiem, a ten wydał mandat królewski w Krakowie 22 maja 1574 r., w którym nakazuje: „mieszczanie Dębowieccy przeciwko poddanym królewskim Woli wedle praw, przywilejów i zwyczajów tak się zachowywali, jako prawo i sprawiedliwość potrzebuje i onych do takowych krzywd więcej nie przyciskali”. Jeśli Dębowczanie mieliby jakieś skargi lub zażalenia przeciwko temu rozkazowi królewskiemu, wtedy król daje termin stawienia się w Krakowie, lub innym miejscu przebywania króla w celu wysłuchania tychże skarg.
W [[1581]]&nbsp;r. było we wsi osiem łanów, zagrodnicy i komornicy i jeden rzemieślnik.

W [[1589]]&nbsp;r. żołnierze zaciężni z roty Mikołaja Zebrzydowskiego, zabrali z Woli cztery woły i czterdzieści korcy owsa, a mimo tego kazali sobie składać kilkanaście korcy żyta, pszenicy, jęczmienia, grochu, krup, gęsi i kur.
W [[1581]] r. było we wsi osiem łanów, zagrodnicy i komornicy i jeden rzemieślnik.
Stąd też pochodził żołnierz piechoty wybranieckiej Franciszek Wielgosz, zasłużony w walkach pod Pskowem, gdzie poległ. Następnym żołnierzem był jego brat Matys, który w nagrodę za wiarę i czujność w sprawach rycerskich otrzymał przywilej na wybraniectwo. Po nim przywilej otrzymał Wojciech Wielgosz.

W [[1589]] r. żołnierze zaciężni z roty Mikołaja Zebrzydowskiego, zabrali z Woli cztery woły i czterdzieści korcy owsa, a mimo tego kazali sobie składać kilkanaście korcy żyta, pszenicy, jęczmienia, grochu, krup, gęsi i kur.

Stąd też pochodził żołnierz piechoty wybranieckiej Franciszek Wielgosz, zasłużony w walkach pod Pskowem, gdzie poległ. Następnym żołnierzem był jego brat Matys, który w nagrodę za wiarę i czujność w sprawach rycerskich otrzymał przywilej na wybraniectwo. Po nim przywilej otrzymał Wojciech Wielgosz.


== Dworek ==
== Dworek ==
Pozostały z całego zespołu zabudowań dworskich budynek mieszkalny usytuowany jest na płaskim terenie, pośród wysokich drzew, które stanowią również obecną wschodnią granicę działki. Do dworu prowadzi wąska, częściowo wysadzana drzewami aleja przechodząca w podjazd, którego pozostałości są jeszcze czytelne. Dwór jest parterowym, drewnianym, podmurowanym, budynkiem, nakrytym wysokim czterospadowym dachem. Do dworku prowadzą obecnie trzy wejścia: główne oraz dwa boczne. Trakt ogrodowy mieści pokoje mieszkalne i kuchnię, dalej pokój z niewielkim kominkiem, jadalnia i salonik. Drewniany dwór w Woli jako obiekt architektoniczny nie reprezentuje specjalnie cennych czy też oryginalnych wartości. Jednak wraz ze swoja historią, dziejami kolejnych właścicieli i pozostawionymi przez nich śladami stanowi ważny składnik świadomości historycznej i kulturowej mieszkańców wsi. W szerszym kontekście zyskuje on tym więcej, iż jest jednym z nielicznych, zachowanych tak dobrze drewnianych dworków. Kiedyś licznie rozsiane na tych terenach siedziby drobnoszlacheckie, dzisiaj prawie nieistniejące i zapomniane, z pewnością są elementem krajobrazu i kultury, który szczególnie zasługuje na przypomnienie i opiekę.
Pozostały z całego zespołu zabudowań dworskich budynek mieszkalny usytuowany jest na płaskim terenie, pośród wysokich drzew, które stanowią również obecną wschodnią granicę działki. Do dworu prowadzi wąska, częściowo wysadzana drzewami aleja przechodząca w podjazd, którego pozostałości są jeszcze czytelne. Dwór jest parterowym, drewnianym, podmurowanym, budynkiem, nakrytym wysokim czterospadowym dachem. Do dworku prowadzą obecnie trzy wejścia: główne oraz dwa boczne. Trakt ogrodowy mieści pokoje mieszkalne i kuchnię, dalej pokój z niewielkim kominkiem, jadalnia i salonik. Drewniany dwór w Woli jako obiekt architektoniczny nie reprezentuje specjalnie cennych czy też oryginalnych wartości. Jednak wraz ze swoją historią, dziejami kolejnych właścicieli i pozostawionymi przez nich śladami stanowi ważny składnik świadomości historycznej i kulturowej mieszkańców wsi. W szerszym kontekście zyskuje on tym więcej, iż jest jednym z nielicznych, zachowanych tak dobrze drewnianych dworków. Kiedyś licznie rozsiane na tych terenach siedziby drobnoszlacheckie, dzisiaj prawie nieistniejące i zapomniane, z pewnością są elementem krajobrazu i kultury, który szczególnie zasługuje na przypomnienie i opiekę.


Kolejni właściciele:
Kolejni właściciele:
* Kasztelan Iwowski Antoni Morski,
* sędzia ziemski Maksymilian Zborowski,
* Seweryn Stawiarski,
* Walerian Stawiarski,
* Edward i Anastazja Filipowiczowie z Makowisk,
* Marian Filipowicz do 1972 r.,
* Maria Gniady od 1972 r. do 2000 r.,
* Krzysztof Gniady obecnie.


== Przypisy ==
Kasztelan Iwowski Antoni Morski,
<references>
Sędzia ziemski Maksymilian Zborowski,
* <ref name="poczta">{{Poczta Polska|2022-10|s=1484}}</ref>
Seweryn Stawiarski,
* <ref name=ludnosc>{{Cytuj stronę |url = http://www.debowiec.pl/gmina/liczba-ludnosci/ |tytuł = Ludność gminy Dębowiec wg stanu na 02.01.2024 r. |opublikowany = debowiec.pl |data dostępu = 2024-09-24}}</ref>
Walerian Stawiarski,
* <ref name=teryt>[http://eteryt.stat.gov.pl/eTeryt/rejestr_teryt/udostepnianie_danych/baza_teryt/uzytkownicy_indywidualni/wyszukiwanie/wyszukiwanie.aspx?contrast=default GUS. Wyszukiwarka TERYT].</ref>
Edward i Anastazja Filipowiczowie z Makowisk,
* <ref name=roz>''Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części'' ({{Dziennik Ustaw|2013|200}}).</ref>
Marian Filipowicz do 1972&nbsp;r.,
</references>
Maria Gniady od 1972&nbsp;r. do 2000&nbsp;r.,
Krzysztof Gniady - obecnie.


== Linki zewnętrzne ==
== Linki zewnętrzne ==
Linia 57: Linia 65:


[[Kategoria:Dębowiec (gmina w województwie podkarpackim)]]
[[Kategoria:Dębowiec (gmina w województwie podkarpackim)]]
[[Kategoria:Wsie w powiecie jasielskim]]

Aktualna wersja na dzień 17:15, 24 wrz 2024

Wola Dębowiecka
wieś
Ilustracja
Kościół filialny
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

jasielski

Gmina

Dębowiec

Wysokość

260 m n.p.m.

Liczba ludności (2023)

684[2]

Strefa numeracyjna

13

Kod pocztowy

38-220[3]

Tablice rejestracyjne

RJS

SIMC

0348335[4]

Położenie na mapie gminy Dębowiec
Mapa konturowa gminy Dębowiec, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Wola Dębowiecka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Wola Dębowiecka”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Wola Dębowiecka”
Położenie na mapie powiatu jasielskiego
Mapa konturowa powiatu jasielskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Wola Dębowiecka”
Ziemia49°39′10″N 21°27′11″E/49,652778 21,453056[1]

Wola Dębowieckawieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie jasielskim, w gminie Dębowiec[4][5]. Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Świętego Jana Chrzciciela w Załężu.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Wzmiankowana była w źródłach na początku XVI w., choć zapewne jest starsza. Świadczy o tym nazwa, która oznacza 'zwolnienie na jakiś czas osadników zakładających nową wieś od pewnych ciężarów’. Była to posiadłość królewska, a pozostawała w dzierżawach u różnych rodów magnackich.

Mieszkańcy Woli mieli odrabiać pewne roboty na rzecz miasteczka Dębowca. A kiedy Dębowczanie przymuszali ich do pracy większej niż trzeba było, mieszkańcy Woli użalali się przed królem Henrykiem, a ten wydał mandat królewski w Krakowie 22 maja 1574 r., w którym nakazuje: „mieszczanie Dębowieccy przeciwko poddanym królewskim Woli wedle praw, przywilejów i zwyczajów tak się zachowywali, jako prawo i sprawiedliwość potrzebuje i onych do takowych krzywd więcej nie przyciskali”. Jeśli Dębowczanie mieliby jakieś skargi lub zażalenia przeciwko temu rozkazowi królewskiemu, wtedy król daje termin stawienia się w Krakowie, lub innym miejscu przebywania króla w celu wysłuchania tychże skarg.

W 1581 r. było we wsi osiem łanów, zagrodnicy i komornicy i jeden rzemieślnik.

W 1589 r. żołnierze zaciężni z roty Mikołaja Zebrzydowskiego, zabrali z Woli cztery woły i czterdzieści korcy owsa, a mimo tego kazali sobie składać kilkanaście korcy żyta, pszenicy, jęczmienia, grochu, krup, gęsi i kur.

Stąd też pochodził żołnierz piechoty wybranieckiej Franciszek Wielgosz, zasłużony w walkach pod Pskowem, gdzie poległ. Następnym żołnierzem był jego brat Matys, który w nagrodę za wiarę i czujność w sprawach rycerskich otrzymał przywilej na wybraniectwo. Po nim przywilej otrzymał Wojciech Wielgosz.

Dworek

[edytuj | edytuj kod]

Pozostały z całego zespołu zabudowań dworskich budynek mieszkalny usytuowany jest na płaskim terenie, pośród wysokich drzew, które stanowią również obecną wschodnią granicę działki. Do dworu prowadzi wąska, częściowo wysadzana drzewami aleja przechodząca w podjazd, którego pozostałości są jeszcze czytelne. Dwór jest parterowym, drewnianym, podmurowanym, budynkiem, nakrytym wysokim czterospadowym dachem. Do dworku prowadzą obecnie trzy wejścia: główne oraz dwa boczne. Trakt ogrodowy mieści pokoje mieszkalne i kuchnię, dalej pokój z niewielkim kominkiem, jadalnia i salonik. Drewniany dwór w Woli jako obiekt architektoniczny nie reprezentuje specjalnie cennych czy też oryginalnych wartości. Jednak wraz ze swoją historią, dziejami kolejnych właścicieli i pozostawionymi przez nich śladami stanowi ważny składnik świadomości historycznej i kulturowej mieszkańców wsi. W szerszym kontekście zyskuje on tym więcej, iż jest jednym z nielicznych, zachowanych tak dobrze drewnianych dworków. Kiedyś licznie rozsiane na tych terenach siedziby drobnoszlacheckie, dzisiaj prawie nieistniejące i zapomniane, z pewnością są elementem krajobrazu i kultury, który szczególnie zasługuje na przypomnienie i opiekę.

Kolejni właściciele:

  • Kasztelan Iwowski Antoni Morski,
  • sędzia ziemski Maksymilian Zborowski,
  • Seweryn Stawiarski,
  • Walerian Stawiarski,
  • Edward i Anastazja Filipowiczowie z Makowisk,
  • Marian Filipowicz do 1972 r.,
  • Maria Gniady od 1972 r. do 2000 r.,
  • Krzysztof Gniady – obecnie.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 149967
  2. Ludność gminy Dębowiec wg stanu na 02.01.2024 r.. debowiec.pl. [dostęp 2024-09-24].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1484 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT.
  5. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]