Przejdź do zawartości

Leszek Długosz: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycja
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
Boty
1 394 582 edycje
m ujednolicam zapis daty dostępu w szablonie cytowania
Nie podano opisu zmian
 
(Nie pokazano 28 wersji utworzonych przez 17 użytkowników)
Linia 7: Linia 7:
|imię i nazwisko =
|imię i nazwisko =
|pseudonim =
|pseudonim =
|data urodzenia = [[18 czerwca]] [[1941]]
|data urodzenia = 18 czerwca 1941
|miejsce urodzenia = [[Zaklików]]
|miejsce urodzenia = [[Zaklików]]
|pochodzenie = [[Kraków]]
|pochodzenie =
|data śmierci =
|data śmierci = 23 marca 2024
|miejsce śmierci =
|miejsce śmierci = [[Kraków]]
|instrument = [[śpiew|wokal]], [[fortepian]]
|instrument = [[śpiew|wokal]], [[fortepian]]
|typ głosu =
|typ głosu =
|gatunek = [[poezja śpiewana]]
|gatunek = [[poezja śpiewana]]
|zawód = [[piosenkarz]], [[kompozytor]], [[aktor]], [[pianista]], [[Poezja|poeta]]
|zawód = [[piosenkarz]], [[kompozytor]], [[aktor]], [[pianista]], [[Poezja|poeta]]
|aktywność = od 1964
|aktywność = 1964–2024
|wydawnictwo =
|wydawnictwo =
|powiązania = [[Piwnica pod Baranami]]
|powiązania = [[Piwnica pod Baranami]]
Linia 29: Linia 29:
|www = http://www.leszekdlugosz.com
|www = http://www.leszekdlugosz.com
}}
}}
[[Plik:Leszek Długosz grób.jpg|thumb|Grób na cmentarzu Rakowickim w Krakowie]]
'''Leszek Marek Długosz''' (ur. [[18 czerwca]] [[1941]] w [[Zaklików|Zaklikowie]]<ref>{{Cytuj | url=http://www.filmweb.pl/person/Leszek+Długosz-8696 | tytuł=Leszek Długosz| opublikowany=www.filmweb.pl | język=pl | data dostępu=2017-11-24}}</ref>) – [[aktor]], [[literatura|literat]], [[kompozytor]], [[pianista]], jeden z najbardziej znanych polskich [[Poezja śpiewana|śpiewających poetów]]<ref>[http://www.karnet.krakow2000.pl/?action=,2356,2,20070928,23,view_event Oficjalna strona Festiwalu Kraków 2000]</ref>. Kawaler [[Order Orła Białego|Orderu Orła Białego]].
'''Leszek Marek Długosz''' (ur. [[18 czerwca]] [[1941]] w [[Zaklików|Zaklikowie]]<ref>{{Filmpolski|osoba|115622|Leszek Długosz}}</ref>, zm. [[23 marca]] [[2024]] w [[Kraków|Krakowie]]<ref name="Kraków">{{Cytuj stronę |url = https://www.krakow.pl/aktualnosci/281254,26,komunikat,nie_zyje_leszek_dlugosz.html |tytuł = Nie żyje Leszek Długosz |opublikowany = krakow.pl |data = 2024-03-27 |data dostępu = 2024-03-29 |język = pl |archiwum = https://web.archive.org/web/20240329063844/https://www.krakow.pl/aktualnosci/281254,26,komunikat,nie_zyje_leszek_dlugosz.html |zarchiwizowano = 2024-03-29}}</ref>) – [[literatura|literat]], [[kompozytor]], [[pianista]], [[aktor]], jeden z najbardziej znanych polskich [[Poezja śpiewana|śpiewających poetów]]<ref>[http://www.karnet.krakow2000.pl/?action=,2356,2,20070928,23,view_event Oficjalna strona Festiwalu Kraków 2000]</ref>. Kawaler [[Order Orła Białego|Orderu Orła Białego]].


== Życiorys ==
== Życiorys ==
W 1964 ukończył studia polonistyczne na [[Uniwersytet Jagielloński|Uniwersytecie Jagiellońskim]], a w latach 1964–1966 studiował na Wydziale Aktorskim w [[Akademia Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie|PWST]] w [[Kraków|Krakowie]]. Zadebiutował w 1964 w teatrzyku piosenki [[Uniwersytet Jagielloński|UJ]] ''Hefajstos''. W 1965 związał się z kabaretem literackim „[[Piwnica pod Baranami]]”, gdzie uchodził za jednego z najwybitniejszych artystów w zespole<ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = Dziś Piotr Skrzynecki obchodziłby swoje imieniny |data = 2007-06-29 |data dostępu = 2020-08-21 |opublikowany = wydawnictwoliterackie.pl |url = http://web.archive.org/web/20070701095355/http://www.wydawnictwoliterackie.pl/news_roz.php?ID=187}}</ref>.
W 1964 ukończył studia polonistyczne na [[Uniwersytet Jagielloński|Uniwersytecie Jagiellońskim]], a w latach 1964–1966 studiował na Wydziale Aktorskim w [[Akademia Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie|Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej]] im. [[Ludwik Solski|Ludwika Solskiego]] w [[Kraków|Krakowie]]. Zadebiutował w 1964 w teatrzyku piosenki [[Uniwersytet Jagielloński|Uniwersytetu Jagiellońskiego]] ''Hefajstos''. W 1965 związał się z kabaretem literackim „[[Piwnica pod Baranami]]”, gdzie uchodził za jednego z najwybitniejszych artystów w zespole<ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = Dziś Piotr Skrzynecki obchodziłby swoje imieniny |data = 2007-06-29 |data dostępu = 2020-08-21 |opublikowany = wydawnictwoliterackie.pl |url = http://web.archive.org/web/20070701095355/http://www.wydawnictwoliterackie.pl/news_roz.php?ID=187}}</ref>.


Pierwszy tomik poezji – ''Lekcje rytmiki'' wydał w 1973. Z [[Piwnica pod Baranami|Piwnicą]] rozstał się w 1978 i od tego czasu występuje przeważnie samodzielnie. Rok później przebywał na stypendium artystycznym we [[Francja|Francji]], ufundowanym przez rząd francuski. Zaowocowało ono wydaniem płyty w całości w języku francuskim. Wydał do tej pory kilkanaście tomików poezji – najnowszy o tytule ''Piwnica idzie do góry''.
Pierwszy tomik poezji – ''Lekcje rytmiki'' wydał w 1973. Z [[Piwnica pod Baranami|Piwnicą]] rozstał się w 1978 i od tego czasu występował przeważnie samodzielnie. Rok później przebywał na stypendium artystycznym we [[Francja|Francji]], ufundowanym przez rząd [[Francja|Francji]]. Zaowocowało ono wydaniem płyty w całości w [[Język francuski|języku francuskim]]. Wydał kilkanaście tomików poezji, m.in. ''Piwnica idzie do góry''.


W 1981 skomponował muzykę do spektaklu ''Kurhanek Maryli'' w reżyserii [[Ewa Lassek|Ewy Lassek]] (wyst. [[Teatr „Bagatela” im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego|Teatr Bagatela im. Boya-Żeleńskiego w Krakowie]])<ref name="autonazwa1">{{EncyklopediaTeatru |a |id = 6744 |nazwa = Leszek Długosz |data dostępu = 2017-11-24}}</ref>.
W 1981 skomponował muzykę do spektaklu ''Kurhanek Maryli'' w reżyserii [[Ewa Lassek|Ewy Lassek]] (wyst. [[Teatr „Bagatela” im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego|Teatr Bagatela]] im. [[Tadeusz Boy-Żeleński|Tadeusza Boya-Żeleńskiego]] w [[Kraków|Krakowie]])<ref name="autonazwa1">{{EncyklopediaTeatru |a |id = 6744 |nazwa = Leszek Długosz |data dostępu = 2017-11-24}}</ref>.


Z własnymi [[recital]]ami występował w wielu miastach Polski, a także za granicą (m.in. w [[Austria|Austrii]], [[Belgia|Belgii]], [[Czechosłowacja|Czechosłowacji]], Francji, [[Kanada|Kanadzie]], [[Republika Federalna Niemiec (1949–1990)|RFN]], [[Szwajcaria|Szwajcarii]], [[Szwecja|Szwecji]], [[Stany Zjednoczone|USA]], [[Włochy|Włoszech]]).
Z własnymi [[recital]]ami występował w Polsce i za granicą (m.in. w [[Austria|Austrii]], [[Belgia|Belgii]], [[Czechosłowacja|Czechosłowacji]], Francji, [[Kanada|Kanadzie]], [[Republika Federalna Niemiec (1949–1990)|Niemczech Zachodnich]], [[Szwajcaria|Szwajcarii]], [[Szwecja|Szwecji]], [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]], [[Włochy|Włoszech]]).


Oprócz działalności estradowej i literackiej publikuje również swoje felietony w „Czasie krakowskim” i „Rzeczpospolitej”. Wraz z [[Krzysztof Magowski|Krzysztofem Magowskim]] zrealizował również w [[Telewizja Polska|TVP]] cykl poświęcony poezji – ''Literatura według Długosza''.
Oprócz działalności estradowej i literackiej publikował felietony w „[[Czas Krakowski|Czasie Krakowskim]]” i „[[Rzeczpospolita (gazeta)|Rzeczpospolitej]]”. Wraz z [[Krzysztof Magowski|Krzysztofem Magowskim]] zrealizował w [[Telewizja Polska|Telewizji Polskiej]] cykl poświęcony poezji – ''Literatura według Długosza''. W 2007 w [[Radio Kraków|Radiu Kraków]] prowadził autorski program „Przyjemności niedzieli”. Od 2009 był członkiem [[Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Krakowa|Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa (SKOZK)]]. Wykładał w [[Studium Literacko-Artystyczne|Studium Literacko-Artystycznym]] na [[Uniwersytet Jagielloński|Uniwersytecie Jagiellońskim]] w Krakowie. Był stałym współpracownikiem wydawanego w Krakowie miesięcznika „[[Wpis]]”, którego każde wydanie zaczynało się jego autorskim wierszem.


⚫
W [[Wybory parlamentarne w Polsce w 2007 roku|wyborach parlamentarnych przeprowadzonych w 2007]] z ramienia [[Prawo i Sprawiedliwość|Prawa i Sprawiedliwości]] kandydował do [[Senat Rzeczypospolitej Polskiej|Senatu]], lecz nie uzyskał mandatu<ref>{{Cytuj |tytuł = Wybory 2007<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> |data dostępu = 2017-11-24 |opublikowany = wybory2007.pkw.gov.pl |url = https://wybory2007.pkw.gov.pl/SNT/PL/WYN/W6460/12.htm}}</ref>. W 2010 został członkiem Krakowskiego Społecznego Komitetu Poparcia [[Jarosław Kaczyński|Jarosława Kaczyńskiego]] w [[Wybory prezydenckie w Polsce w 2010 roku|przyspieszonych wyborach prezydenckich]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Jarosław Kaczyński - Kandydat na Prezydenta RP, Komitet Wyborczy Jarosława Kaczyńskiego |data dostępu = 2020-08-21 |opublikowany = jaroslawkaczynski.info |url = http://jaroslawkaczynski.info/poparcie/Krakowski_spoleczny_komitet_poparcia_Jaroslawa_Kaczynskiego}}</ref>.
W 2007 w [[Radio Kraków|Radiu Kraków]] prowadził autorski program „Przyjemności niedzieli”.


Od 1965 żonaty z Barbarą Hrynkiewicz, siostrą pierwszej żony [[Wiesław Dymny|Wiesława Dymnego]]. Miał dwóch synów<ref>{{Cytuj |tytuł = Leszek Długosz: Byłem stary od początku [WYWIAD] |data = 2020-08-23 |data dostępu = 2024-03-29 |opublikowany = forsal.pl |url = https://forsal.pl/lifestyle/artykuly/7803226,leszek-dlugosz-bylem-stary-od-poczatku.html |język = pl}}</ref><ref>https://instytutlukasiewicza.pl/wp-content/uploads/2021/06/80_JUBILEUSZOWA-OPOWIESC-O-LESZKU-DLUGOSZU.pdf</ref>.
Wykłada w [[Studium Literacko-Artystyczne|Studium Literacko-Artystycznym]] na [[Uniwersytet Jagielloński|UJ]] w Krakowie.


=== Śmierć i pogrzeb ===
W [[Wybory parlamentarne w Polsce w 2007 roku|wyborach parlamentarnych w 2007]] z ramienia [[Prawo i Sprawiedliwość|PiS]] kandydował do Senatu, lecz nie uzyskał mandatu<ref>{{Cytuj | url=http://wybory2007.pkw.gov.pl/SNT/PL/WYN/W6460/12.htm | tytuł=Wybory 2007<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=wybory2007.pkw.gov.pl | data dostępu=2017-11-24}}</ref>
Leszek Długosz zmarł 23 marca 2024 roku, po długiej chorobie nowotworowej. Został pochowany 27 marca przy nowej Alei Zasłużonych na [[Cmentarz Rakowicki|cmentarzu Rakowickim]], przy ul. Prandoty<ref name="Kraków" />. Uroczystości pogrzebowe rozpoczęły się mszą w [[Kościół Świętego Krzyża w Krakowie|kościele św. Krzyża]], którą odprawił abp [[Marek Jędraszewski]]. W ostatnim pożegnaniu uczestniczył prezydent [[Andrzej Duda]], rodzina, przyjaciele oraz politycy, m.in. [[Ryszard Terlecki]] i [[Andrzej Adamczyk]], a także prezydent Krakowa [[Jacek Majchrowski]]. Poetę żegnali też artyści, m.in. [[Olgierd Łukaszewicz]] i [[Andrzej Zieliński (wokalista)|Andrzej Zieliński]]<ref>{{Cytuj stronę |url = https://wiadomosci.radiozet.pl/krakow/pogrzeb-leszka-dlugosza-w-krakowie-artyste-zegnali-artysci-i-politycy |tytuł = Pogrzeb Leszka Długosza w Krakowie. Poetę żegnali artyści i politycy |autor = Małgorzata Krajewska |opublikowany = wiadomosci.radiozet.pl |data = 2024-03-27 |data dostępu = 2024-03-28}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url = https://ludzie.fakt.pl/pogrzeb-leszka-dlugosza-barda-krakowa-zegnaly-tlumy/42wx0lm |tytuł = Pogrzeb Leszka Długosza. Barda Krakowa żegnały tłumy |opublikowany = ludzie.fakt.pl |data = 2024-03-27 |autor = Katarzyna Jaraczewska |data dostępu = 2024-03-28 |archiwum = https://web.archive.org/web/20240328005357/https://ludzie.fakt.pl/pogrzeb-leszka-dlugosza-barda-krakowa-zegnaly-tlumy/42wx0lm |zarchiwizowano = 2024-04-28}}</ref>.


⚫
== Odznaczenia i nagrody ==
Od 2009 członek [[Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Krakowa|Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa (SKOZK)]].
⚫
Odznaczony Krzyżem Oficerskim (2008)<ref>{{Monitor Polski|2009|27|366}}</ref> i Komandorskim (2016)<ref>{{Monitor Polski|2016|526}}</ref> [[Order Odrodzenia Polski|Orderu Odrodzenia Polski]] (2016)<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.prezydent.pl/aktualnosci/ordery-i-odznaczenia/art,57,odznaczenia-panstwowe-dla-zasluzonych-pracownikom-i-tworcow-zwiazanych-z-krakowskim-wydawnictwem-arcana.html | tytuł = Odznaczenia państwowe dla zasłużonych pracownikom i twórców związanych z krakowskim wydawnictwem „Arcana” | data = 2016-06-08 | opublikowany = prezydent.pl | data dostępu = 2016-07-28}}</ref>. Był członkiem Kapituły [[Medal „Niezłomnym w słowie”|Medalu „Niezłomnym w słowie”]]<ref>{{Cytuj|url=https://web.archive.org/web/20180702175748/http://13-grudnia.pl/medal-niezlomnym-w-slowie.html |tytuł=Medal Niezłomnym w Słowie|opublikowany=13-grudnia.pl |data dostępu=2012-10-13}}</ref>.


⚫
W 1982 Leszek Długosz otrzymał [[Nagroda Miasta Krakowa|Nagrodę Miasta Krakowa]] za osiągnięcia w dziedzinie piosenki poetyckiej. W marcu 1996 za wybór wierszy ''Z tego, co jest'' otrzymał Nagrodę [[Krakowska Książka Miesiąca]]. W 2007 w Warszawie uhonorowano go Tytułem [[Mistrz Mowy Polskiej|Mistrza Mowy Polskiej]] VOX POPULI (nagroda publiczności)<ref name="autonazwa1" />.
⚫
W 2010 został członkiem Krakowskiego Społecznego Komitetu Poparcia [[Jarosław Kaczyński|Jarosława Kaczyńskiego]] w [[Wybory prezydenckie w Polsce w 2010 roku|przyspieszonych wyborach prezydenckich]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Jarosław Kaczyński - Kandydat na Prezydenta RP, Komitet Wyborczy Jarosława Kaczyńskiego |data dostępu = 2020-08-21 |opublikowany = jaroslawkaczynski.info |url = http://jaroslawkaczynski.info/poparcie/Krakowski_spoleczny_komitet_poparcia_Jaroslawa_Kaczynskiego}}</ref>.


⚫
W 2006 został odznaczony [[Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”|Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”]]<ref>{{Cytuj stronę | tytuł = Medal Zasłużony Kulturze - Gloria Artis | url = http://mkidn.gov.pl/pages/strona-glowna/ministerstwo/odznaczenia/medal-zasluzony-kulturze---gloria-artis.php | opublikowany = www.mkidn.gov.pl | data dostępu = 2020-05-31 | archiwum = https://web.archive.org/web/20190626201601/http://www.mkidn.gov.pl/pages/strona-glowna/ministerstwo/odznaczenia/medal-zasluzony-kulturze---gloria-artis.php | zarchiwizowano = 2019-06-26 }}</ref>.
Jest członkiem Kapituły [[Medal „Niezłomnym w słowie”|Medalu „Niezłomnym w słowie”]]<ref>{{Cytuj|url=https://web.archive.org/web/20180702175748/http://13-grudnia.pl/medal-niezlomnym-w-slowie.html |tytuł=Medal Niezłomnym w Słowie|opublikowany=13-grudnia.pl |data dostępu=2012-10-13}}</ref>.


⚫
W 2021 został odznaczony przez [[Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej|prezydenta]] [[Andrzej Duda|Andrzeja Dudę]] [[Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości|Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości]]. W tym samym roku otrzymał [[Order Orła Białego]]<ref>{{Monitor Polski|2022|167}}</ref><ref>{{Cytuj stronę|url=https://www.prezydent.pl/aktualnosci/ordery-i-odznaczenia/art,713,ordery-z-okazji-narodowego-swieta-niepodleglosci.html|tytuł=Ordery z okazji Narodowego Święta Niepodległości|opublikowany=prezydent.pl|data=11 listopada 2021|data dostępu=2021-11-11}}</ref>.
Jest stałym współpracownikiem krakowskiego [[Wpis|miesięcznika Wpis]], którego każde wydanie zaczyna się wierszem Długosza.


W 2022 został uhonorowany [[Doroczna Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego|Doroczną Nagrodą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego]] za całokształt twórczości<ref>{{Cytuj stronę |url = https://nck.pl/aktualnosci/znamy-laureatow-dorocznej-nagrody-ministra-kultury-i-dziedzictwa- |tytuł = Znamy laureatów Dorocznej Nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego |opublikowany = nck.pl |data = 2022-12-13 |data dostępu = 2023-04-13}}</ref>.
⚫
=== Odznaczenia i nagrody ===
⚫
Odznaczony Krzyżem Oficerskim (2008)<ref>{{Monitor Polski|2009|27|366}}</ref> i Komandorskim (2016)<ref>{{Monitor Polski|2016|526}}</ref> [[Order Odrodzenia Polski|Orderu Odrodzenia Polski]] (2016)<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.prezydent.pl/aktualnosci/ordery-i-odznaczenia/art,57,odznaczenia-panstwowe-dla-zasluzonych-pracownikom-i-tworcow-zwiazanych-z-krakowskim-wydawnictwem-arcana.html | tytuł = Odznaczenia państwowe dla zasłużonych pracownikom i twórców związanych z krakowskim wydawnictwem „Arcana” | data = 2016-06-08 | opublikowany = prezydent.pl | data dostępu = 2016-07-28}}</ref>.

⚫
W 1982 Leszek Długosz otrzymał [[Nagroda Miasta Krakowa|Nagrodę Miasta Krakowa]] za osiągnięcia w dziedzinie piosenki poetyckiej. W marcu 1996 za wybór wierszy ''Z tego, co jest'' otrzymał Nagrodę [[Krakowska Książka Miesiąca]]. W 2007 w Warszawie uhonorowano go Tytułem Mistrza Mowy Polskiej VOX POPULI (nagroda publiczności)<ref name="autonazwa1" />.

⚫
W 2006 został odznaczony [[Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”|Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”]]<ref>{{Cytuj stronę | tytuł = Medal Zasłużony Kulturze - Gloria Artis | url = http://mkidn.gov.pl/pages/strona-glowna/ministerstwo/odznaczenia/medal-zasluzony-kulturze---gloria-artis.php | opublikowany = www.mkidn.gov.pl | data dostępu = 2020-05-31 | archiwum = https://web.archive.org/web/20190626201601/http://www.mkidn.gov.pl/pages/strona-glowna/ministerstwo/odznaczenia/medal-zasluzony-kulturze---gloria-artis.php | zarchiwizowano = 2019-06-26 }}</ref>.


W 2024 został uhonorowany (pośmiertnie) Nagrodą Feniks Specjalny – Księga Życia XXIX Targów Wydawców Katolickich<ref>{{Cytuj |tytuł = XXIX Targi Wydawców Katolickich: A. Bujak z Nagrodą Główną "Feniks Złoty" |data dostępu = 2024-04-13 |opublikowany = dzieje.pl |url = https://dzieje.pl/dziedzictwo-kulturowe/xxix-targi-wydawcow-katolickich-bujak-z-nagroda-glowna-feniks-zloty |język = pl}}</ref>
⚫
W 2021 został odznaczony przez prezydenta Andrzeja Dudę Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości. W tym samym roku otrzymał [[Order Orła Białego]]<ref>{{Monitor Polski|2022|167}}</ref><ref>{{Cytuj stronę|url=https://www.prezydent.pl/aktualnosci/ordery-i-odznaczenia/art,713,ordery-z-okazji-narodowego-swieta-niepodleglosci.html|tytuł=Ordery z okazji Narodowego Święta Niepodległości|opublikowany=prezydent.pl|data=11 listopada 2021|data dostępu=2021-11-11}}</ref>.


== Najsłynniejsze utwory ==
== Najsłynniejsze utwory ==
Linia 76: Linia 74:


== Dyskografia ==
== Dyskografia ==
* LP [[1980]] – „Leszek Długosz” – [[Muza (oficyna wydawnicza)|wyd. Muza]]
* LP 1980 – „Leszek Długosz” – [[Muza (oficyna wydawnicza)|wyd. Muza]]
* LP [[1985]] – „Leszek Długosz” – wyd. Muza
* LP 1985 – „Leszek Długosz” – wyd. Muza
* LP [[1986]] – „La poussiére de l'été” – wyd. Muza
* LP 1986 – „La poussiére de l'été” – wyd. Muza
* LP [[1988]] – „Leszek Długosz” – wyd. Muza
* LP 1988 – „Leszek Długosz” – wyd. Muza
* CD [[1993]] – „The Best of''…''” – wyd. [[Polskie Nagrania „Muza”|Polskie Nagrania]]
* CD 1993 – „The Best of''…''” – wyd. [[Polskie Nagrania „Muza”|Polskie Nagrania]]
* CD [[1995]] – „Leszek Długosz” – wyd. Quazar
* CD 1995 – „Leszek Długosz” – wyd. Quazar
* CD [[1998]] – „W Czarnolesie” – wyd. Quazar
* CD 1998 – „W Czarnolesie” – wyd. Quazar
* CD [[2001]] – „Także i ty – Złota kolekcja"
* CD 2001 – „Także i ty – Złota kolekcja"
* CD [[2003]] – „Dusza na ramieniu” – wyd. WL (wraz z tomikiem poezji)
* CD 2003 – „Dusza na ramieniu” – wyd. WL (wraz z tomikiem poezji)
* CD [[2011]] – „Leszek Długosz 2011” – wyd. MEDIA ART ([http://www.artmuza.eu/ http]://www.artmuza.eu/)
* CD 2011 – „Leszek Długosz 2011” – wyd. MEDIA ART ([http://www.artmuza.eu/ http]://www.artmuza.eu/)


== Filmografia ==
== Filmografia ==
Linia 91: Linia 89:
* 1972: ''[[Skarb trzech łotrów]]'' jako student pomagający Maddockowi
* 1972: ''[[Skarb trzech łotrów]]'' jako student pomagający Maddockowi
* 1975: ''[[Trzecia granica (serial telewizyjny)|Trzecia granica]]'' jako partyzant
* 1975: ''[[Trzecia granica (serial telewizyjny)|Trzecia granica]]'' jako partyzant
* 1978: ''[[Znaki zodiaku (film)|Znaki zodiaku]]'' jako Adam
* 1978: ''Znaki zodiaku'' jako Adam
* 1987: ''[[Na srebrnym globie (film)|Na srebrnym globie]]'' jako Tomasz
* 1987: ''[[Na srebrnym globie (film)|Na srebrnym globie]]'' jako Tomasz
* 1994: ''[[Voyage en Pologne]]'' jako Vincent
* 1994: ''Voyage en Pologne'' jako Vincent
* 2016: [[Smoleńsk (film)|Smoleńsk]]
* 2016: ''[[Smoleńsk (film)|Smoleńsk]]'' jako mężczyzna dyskutujący na ul. Franciszkańskiej w Krakowie


== Publikacje ==
== Publikacje ==
; Tomiki poetyckie i zbiory poezji
⚫
* ''Lekcje rytmiki,'' 1973
⚫
* ''Na własną rękę,'' 1976
⚫
* ''Lekkie popołudnie,'' 1989
⚫
* ''Gościnne pokoje Muzyki,'' 1992
⚫
* ''Z tego co jest'', 1996
* ''Poezje'' Warszawa, 2001, {{ISBN|83-7163-313-0}}
⚫
* ''Dusza na ramieniu: Wiersze i piosenki,'' Kraków: [[Wydawnictwo Literackie]], 2002
⚫
* ''Podróżne,'' 2008
* ''Ta chwila, ten blask lata cały'', 2016<ref>{{Cytuj|tytuł=Ta chwila, ten blask lata cały... / Nowości wydawnicze / Instytut Książki|data=2016-07-18|data dostępu=2016-07-20|opublikowany=www.instytutksiazki.pl|url=http://www.instytutksiazki.pl/zapowiedzi-i-nowosci-wydawnicze,aktualnosci,35431,ta-chwila--ten-blask-lata-caly----.html}}</ref>
* ''Podwawelska Kolęda''<ref>{{Cytuj |autor = Leszek Długosz |tytuł = Podwawelska Kolęda |data = |data dostępu = 2017-12-12 |url = https://bialykruk.pl/ksiegarnia/ksiazki/podwawelska-koleda}}</ref>


=== Poezje ===
; Książki
⚫
* ''Lekcje rytmiki'', 1973
* ''Pod Baranami. Ten szczęsny czas…'', Kraków Fabri. Biblioteka Konesera, 2013 {{ISBN|978-83-928045-9-0}}
⚫
* ''Na własną rękę'', 1976
⚫
* ''Pod Baranami ten szczęsny czas… : sceny i obrazy z "życia piwnicznego" w Krakowie w latach 60. i 70. XX wieku'', Poznań : Zysk i S-ka Wydawnictwo, 2016 {{ISBN|9788365521262}}
* ''Wywoływanie wilka z lasu'', 1980
* ''Śpiewnik ilustrowany'', 1984
* ''Pewnego dnia, pewnego dnia...'', 1988
⚫
* ''Lekkie popołudnie'', 1989
⚫
* ''Gościnne pokoje muzyki'', 1992
* ''Album krakowski'', 1993
⚫
* ''Z tego co jest'', 1995
* ''Po głosach, po śladach...'', 1996
* ''Piwnica idzie do góry'', 2000
* ''Leszek Długosz'', 2001
⚫
* ''Dusza na ramieniu : wiersze i piosenki'', 2003
* ''Na rynku usiąść w Kazimierzu...'', 2004
⚫
* ''Podróżne'', 2008
* ''Ono śliczne świętowanie'', 2014
* ''Pamiętać'', 2015
* ''Ta chwila, ten blask lata cały... : wiersze dawne i nowe'', 2016
* ''Podwawelska kolęda'' [współautor: Adam Bujak], 2017
* ''Do szkiełka z Muzeum Czartoryskich'', 2020

=== Opowiadania ===

* ''Korzenie nie znają granic'', 2004

=== Wspomnienia ===
⚫
* ''Pod Baranami : ten szczęsny czas... : sceny i obrazy z "życia piwnicznego" w Krakowie w latach 60. i 70. XX wieku'', 2013


== Przypisy ==
== Przypisy ==
Linia 135: Linia 147:
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Zaklikowie]]
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Zaklikowie]]
[[Kategoria:Ludzie związani z Piwnicą pod Baranami]]
[[Kategoria:Ludzie związani z Piwnicą pod Baranami]]
⚫
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)]]
⚫
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości]]
[[Kategoria:Odznaczeni Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Orła Białego (III Rzeczpospolita)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Orła Białego (III Rzeczpospolita)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”]]
[[Kategoria:Odznaczeni Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”]]
[[Kategoria:Pochowani na cmentarzu Rakowickim]]
[[Kategoria:Polscy aktorzy filmowi]]
[[Kategoria:Polscy aktorzy filmowi]]
[[Kategoria:Polscy kompozytorzy muzyki rozrywkowej]]
[[Kategoria:Polscy kompozytorzy muzyki rozrywkowej]]
Linia 147: Linia 160:
[[Kategoria:Publicyści Przeglądu Powszechnego]]
[[Kategoria:Publicyści Przeglądu Powszechnego]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1941]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1941]]
[[Kategoria:Zmarli w 2024]]

Aktualna wersja na dzień 09:38, 17 paź 2024

Leszek Długosz
Ilustracja
Leszek Długosz podczas występu (2010)
Data i miejsce urodzenia

18 czerwca 1941
Zaklików

Data i miejsce śmierci

23 marca 2024
Kraków

Instrumenty

wokal, fortepian

Gatunki

poezja śpiewana

Zawód

piosenkarz, kompozytor, aktor, pianista, poeta

Aktywność

1964–2024

Powiązania

Piwnica pod Baranami

Odznaczenia
Order Orła Białego Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Strona internetowa
Grób na cmentarzu Rakowickim w Krakowie

Leszek Marek Długosz (ur. 18 czerwca 1941 w Zaklikowie[1], zm. 23 marca 2024 w Krakowie[2]) – literat, kompozytor, pianista, aktor, jeden z najbardziej znanych polskich śpiewających poetów[3]. Kawaler Orderu Orła Białego.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

W 1964 ukończył studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim, a w latach 1964–1966 studiował na Wydziale Aktorskim w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie. Zadebiutował w 1964 w teatrzyku piosenki Uniwersytetu Jagiellońskiego Hefajstos. W 1965 związał się z kabaretem literackim „Piwnica pod Baranami”, gdzie uchodził za jednego z najwybitniejszych artystów w zespole[4].

Pierwszy tomik poezji – Lekcje rytmiki wydał w 1973. Z Piwnicą rozstał się w 1978 i od tego czasu występował przeważnie samodzielnie. Rok później przebywał na stypendium artystycznym we Francji, ufundowanym przez rząd Francji. Zaowocowało ono wydaniem płyty w całości w języku francuskim. Wydał kilkanaście tomików poezji, m.in. Piwnica idzie do góry.

W 1981 skomponował muzykę do spektaklu Kurhanek Maryli w reżyserii Ewy Lassek (wyst. Teatr Bagatela im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego w Krakowie)[5].

Z własnymi recitalami występował w Polsce i za granicą (m.in. w Austrii, Belgii, Czechosłowacji, Francji, Kanadzie, Niemczech Zachodnich, Szwajcarii, Szwecji, Stanach Zjednoczonych, Włoszech).

Oprócz działalności estradowej i literackiej publikował felietony w „Czasie Krakowskim” i „Rzeczpospolitej”. Wraz z Krzysztofem Magowskim zrealizował w Telewizji Polskiej cykl poświęcony poezji – Literatura według Długosza. W 2007 w Radiu Kraków prowadził autorski program „Przyjemności niedzieli”. Od 2009 był członkiem Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa (SKOZK). Wykładał w Studium Literacko-Artystycznym na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Był stałym współpracownikiem wydawanego w Krakowie miesięcznika „Wpis”, którego każde wydanie zaczynało się jego autorskim wierszem.

W wyborach parlamentarnych przeprowadzonych w 2007 z ramienia Prawa i Sprawiedliwości kandydował do Senatu, lecz nie uzyskał mandatu[6]. W 2010 został członkiem Krakowskiego Społecznego Komitetu Poparcia Jarosława Kaczyńskiego w przyspieszonych wyborach prezydenckich[7].

Od 1965 żonaty z Barbarą Hrynkiewicz, siostrą pierwszej żony Wiesława Dymnego. Miał dwóch synów[8][9].

Śmierć i pogrzeb

[edytuj | edytuj kod]

Leszek Długosz zmarł 23 marca 2024 roku, po długiej chorobie nowotworowej. Został pochowany 27 marca przy nowej Alei Zasłużonych na cmentarzu Rakowickim, przy ul. Prandoty[2]. Uroczystości pogrzebowe rozpoczęły się mszą w kościele św. Krzyża, którą odprawił abp Marek Jędraszewski. W ostatnim pożegnaniu uczestniczył prezydent Andrzej Duda, rodzina, przyjaciele oraz politycy, m.in. Ryszard Terlecki i Andrzej Adamczyk, a także prezydent Krakowa Jacek Majchrowski. Poetę żegnali też artyści, m.in. Olgierd Łukaszewicz i Andrzej Zieliński[10][11].

Odznaczenia i nagrody

[edytuj | edytuj kod]

Odznaczony Krzyżem Oficerskim (2008)[12] i Komandorskim (2016)[13] Orderu Odrodzenia Polski (2016)[14]. Był członkiem Kapituły Medalu „Niezłomnym w słowie”[15].

W 1982 Leszek Długosz otrzymał Nagrodę Miasta Krakowa za osiągnięcia w dziedzinie piosenki poetyckiej. W marcu 1996 za wybór wierszy Z tego, co jest otrzymał Nagrodę Krakowska Książka Miesiąca. W 2007 w Warszawie uhonorowano go Tytułem Mistrza Mowy Polskiej VOX POPULI (nagroda publiczności)[5].

W 2006 został odznaczony Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[16].

W 2021 został odznaczony przez prezydenta Andrzeja Dudę Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości. W tym samym roku otrzymał Order Orła Białego[17][18].

W 2022 został uhonorowany Doroczną Nagrodą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za całokształt twórczości[19].

W 2024 został uhonorowany (pośmiertnie) Nagrodą Feniks Specjalny – Księga Życia XXIX Targów Wydawców Katolickich[20]

Najsłynniejsze utwory

[edytuj | edytuj kod]
  • Berlin 1913 – sł. Julian Tuwim, muz. L. Długosz
  • Dzień w kolorze śliwkowym – sł. i muz. L. Długosz
  • Ja chciałbym być poetą – sł. Andrzej Bursa, muz. L. Długosz
  • Jaka szkoda – sł. S. Baliński, muz. L. Długosz
  • Nasze ognisko – sł. Andrzej Bursa, muz. L. Długosz
  • Nie ma nas – sł. i muz. L. Długosz
  • Pod Baranami też już dzisiaj inny czas – sł. i muz. L. Długosz
  • Nocne rozmowy z Piotrem S. – sł. L. Długosz, muz. Zygmunt Konieczny, wyk. Anna Szałapak

Dyskografia

[edytuj | edytuj kod]
  • LP 1980 – „Leszek Długosz” – wyd. Muza
  • LP 1985 – „Leszek Długosz” – wyd. Muza
  • LP 1986 – „La poussiére de l'été” – wyd. Muza
  • LP 1988 – „Leszek Długosz” – wyd. Muza
  • CD 1993 – „The Best of…” – wyd. Polskie Nagrania
  • CD 1995 – „Leszek Długosz” – wyd. Quazar
  • CD 1998 – „W Czarnolesie” – wyd. Quazar
  • CD 2001 – „Także i ty – Złota kolekcja"
  • CD 2003 – „Dusza na ramieniu” – wyd. WL (wraz z tomikiem poezji)
  • CD 2011 – „Leszek Długosz 2011” – wyd. MEDIA ART (http://www.artmuza.eu/)

Filmografia

[edytuj | edytuj kod]

Publikacje

[edytuj | edytuj kod]

Poezje

[edytuj | edytuj kod]
  • Lekcje rytmiki, 1973
  • Na własną rękę, 1976
  • Wywoływanie wilka z lasu, 1980
  • Śpiewnik ilustrowany, 1984
  • Pewnego dnia, pewnego dnia..., 1988
  • Lekkie popołudnie, 1989
  • Gościnne pokoje muzyki, 1992
  • Album krakowski, 1993
  • Z tego co jest, 1995
  • Po głosach, po śladach..., 1996
  • Piwnica idzie do góry, 2000
  • Leszek Długosz, 2001
  • Dusza na ramieniu : wiersze i piosenki, 2003
  • Na rynku usiąść w Kazimierzu..., 2004
  • Podróżne, 2008
  • Ono śliczne świętowanie, 2014
  • Pamiętać, 2015
  • Ta chwila, ten blask lata cały... : wiersze dawne i nowe, 2016
  • Podwawelska kolęda [współautor: Adam Bujak], 2017
  • Do szkiełka z Muzeum Czartoryskich, 2020

Opowiadania

[edytuj | edytuj kod]
  • Korzenie nie znają granic, 2004

Wspomnienia

[edytuj | edytuj kod]
  • Pod Baranami : ten szczęsny czas... : sceny i obrazy z "życia piwnicznego" w Krakowie w latach 60. i 70. XX wieku, 2013

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Leszek Długosz w bazie filmpolski.pl
  2. ↑ a b Nie żyje Leszek Długosz. krakow.pl, 2024-03-27. [dostęp 2024-03-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-03-29)]. (pol.).
  3. ↑ Oficjalna strona Festiwalu Kraków 2000
  4. ↑ Dziś Piotr Skrzynecki obchodziłby swoje imieniny [online], wydawnictwoliterackie.pl, 29 czerwca 2007 [dostęp 2020-08-21] [zarchiwizowane z adresu 2007-07-01].
  5. ↑ a b Leszek Długosz, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (autorzy) [dostęp 2017-11-24].
  6. ↑ Wybory 2007 [online], wybory2007.pkw.gov.pl [dostęp 2017-11-24].
  7. ↑ Jarosław Kaczyński - Kandydat na Prezydenta RP, Komitet Wyborczy Jarosława Kaczyńskiego [online], jaroslawkaczynski.info [dostęp 2020-08-21].
  8. ↑ Leszek Długosz: Byłem stary od początku [WYWIAD] [online], forsal.pl, 23 sierpnia 2020 [dostęp 2024-03-29] (pol.).
  9. ↑ https://instytutlukasiewicza.pl/wp-content/uploads/2021/06/80_JUBILEUSZOWA-OPOWIESC-O-LESZKU-DLUGOSZU.pdf
  10. ↑ Małgorzata Krajewska: Pogrzeb Leszka Długosza w Krakowie. Poetę żegnali artyści i politycy. wiadomosci.radiozet.pl, 2024-03-27. [dostęp 2024-03-28].
  11. ↑ Katarzyna Jaraczewska: Pogrzeb Leszka Długosza. Barda Krakowa żegnały tłumy. ludzie.fakt.pl, 2024-03-27. [dostęp 2024-03-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-04-28)].
  12. ↑ M.P. z 2009 r. nr 27, poz. 366
  13. ↑ M.P. z 2016 r. poz. 526
  14. ↑ Odznaczenia państwowe dla zasłużonych pracownikom i twórców związanych z krakowskim wydawnictwem „Arcana”. prezydent.pl, 2016-06-08. [dostęp 2016-07-28].
  15. ↑ Medal Niezłomnym w Słowie [online], 13-grudnia.pl [dostęp 2012-10-13] [zarchiwizowane z adresu 2018-07-02].
  16. ↑ Medal Zasłużony Kulturze - Gloria Artis. www.mkidn.gov.pl. [dostęp 2020-05-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-06-26)].
  17. ↑ M.P. z 2022 r. poz. 167
  18. ↑ Ordery z okazji Narodowego Święta Niepodległości. prezydent.pl, 11 listopada 2021. [dostęp 2021-11-11].
  19. ↑ Znamy laureatów Dorocznej Nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. nck.pl, 2022-12-13. [dostęp 2023-04-13].
  20. ↑ XXIX Targi Wydawców Katolickich: A. Bujak z Nagrodą Główną "Feniks Złoty" [online], dzieje.pl [dostęp 2024-04-13] (pol.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Leszek_Długosz&oldid=74982758”