Ludwik Wiśniewski (duchowny): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Bibliografia: szablon |
m drobne merytoryczne, źródła/przypisy |
||
| (Nie pokazano 2 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Inne znaczenia|polskiego dominikanina|[[Ludwik Wiśniewski (poseł)|Ludwik Wiśniewski – polski poseł]]}} |
{{Inne znaczenia|polskiego dominikanina|[[Ludwik Wiśniewski (poseł)|Ludwik Wiśniewski – polski poseł]]}} |
||
{{Duchowny infobox |
{{Duchowny infobox |
||
|imię przybrane = Ludwik Wiśniewski |
|imię przybrane = Ludwik Wiśniewski |
||
|imię przybrane org = |
|imię przybrane org = |
||
|imię i nazwisko = Marian Wiśniewski |
|imię i nazwisko = Marian Wiśniewski |
||
|imię i nazwisko org = |
|imię i nazwisko org = |
||
|tytuł = |
|tytuł = |
||
|grafika = 2019 - Pol’and’Rock - Ludwik Wiśniewski (10).jpg |
|grafika = 2019 - Pol’and’Rock - Ludwik Wiśniewski (10).jpg |
||
|opis grafiki = Ludwik Wiśniewski podczas [[Pol’and’Rock Festival]] (2019) |
|opis grafiki = Ludwik Wiśniewski podczas [[Pol’and’Rock Festival]] (2019) |
||
|alt grafiki = |
|alt grafiki = |
||
|herb = |
|herb = |
||
|dewiza = |
|dewiza = |
||
|dewiza - j. polski = |
|dewiza - j. polski = |
||
|kraj działania = [[Polska]] |
|kraj działania = [[Polska]] |
||
|data urodzenia = |
|data urodzenia = 25 października 1936 |
||
|miejsce urodzenia = [[Skierbieszów]] |
|miejsce urodzenia = [[Skierbieszów]] |
||
|data śmierci = |
|data śmierci = |
||
|miejsce śmierci = |
|miejsce śmierci = |
||
|miejsce pochówku = |
|miejsce pochówku = |
||
|1. funkcja = |
|1. funkcja = |
||
|1. funkcja - okres = |
|1. funkcja - okres = |
||
|2. funkcja = |
|2. funkcja = |
||
|2. funkcja - okres = |
|2. funkcja - okres = |
||
|wyznanie = [[katolicyzm]] |
|wyznanie = [[katolicyzm]] |
||
|kościół = [[Kościół łaciński|rzymskokatolicki]] |
|kościół = [[Kościół łaciński|rzymskokatolicki]] |
||
|inkardynacja = [[dominikanie]] |
|inkardynacja = [[dominikanie]] |
||
|data ślubów zakonnych = 4 sierpnia 1953 |
|data ślubów zakonnych = 4 sierpnia 1953 |
||
|data diakonatu = |
|data diakonatu = |
||
|data ordynacji = |
|data ordynacji = |
||
|data święceń = 15 czerwca 1961 |
|data święceń = 15 czerwca 1961 |
||
|data nominacji = |
|data nominacji = |
||
|data sakry = |
|data sakry = |
||
|data patriarchatu = |
|data patriarchatu = |
||
|data kreacji = |
|data kreacji = |
||
|papież kreujący = |
|papież kreujący = |
||
|kościół tytularny = |
|kościół tytularny = |
||
|faksymile = |
|faksymile = |
||
|opis faksymile = |
|opis faksymile = |
||
|odznaczenia = {{order|OOP|KW}} {{order|OOP|KKO}} |
|odznaczenia = {{order|OOP|KW}} {{order|OOP|KKO}} |
||
|commons = Category:Ludwik Wiśniewski |
|commons = Category:Ludwik Wiśniewski |
||
|wikiźródła = |
|wikiźródła = |
||
|wikicytaty = Ludwik Wiśniewski |
|wikicytaty = Ludwik Wiśniewski |
||
|wikinews = |
|wikinews = |
||
|www = |
|www = |
||
}} |
}} |
||
'''Ludwik Wiśniewski OP''', właśc. '''Marian Wiśniewski''' (ur. [[25 października]] [[1936]] w [[Skierbieszów|Skierbieszowie]]) – polski [[duchowieństwo|duchowny]] [[Kościół łaciński|rzymskokatolicki]], [[Dominikanie|dominikanin]], [[duszpasterz akademicki]], [[Rekolekcje|rekolekcjonista]], działacz opozycji antykomunistycznej w [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|PRL]]. |
'''Ludwik Wiśniewski OP''', właśc. '''Marian Wiśniewski''' (ur. [[25 października]] [[1936]] w [[Skierbieszów|Skierbieszowie]]) – polski [[duchowieństwo|duchowny]] [[Kościół łaciński|rzymskokatolicki]], [[Dominikanie|dominikanin]], [[duszpasterz akademicki]], [[Rekolekcje|rekolekcjonista]], działacz opozycji antykomunistycznej w [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|PRL]]. |
||
| Linia 50: | Linia 50: | ||
W 1952 wstąpił do zakonu dominikanów, a 15 czerwca 1961 przyjął święcenia kapłańskie<ref>Duchowieństwo diecezjalne oraz członkowie męskich instytutów życia konsekrowanego i stowarzyszeń życia apostolskiego 2005, wyd. Apostolicum, Ząbki 2006.</ref>. W latach 1963–1966 został pierwszy raz duszpasterzem akademickim w [[Gdańsk]]u. Następnie studiował na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie (1966–1968). |
W 1952 wstąpił do zakonu dominikanów, a 15 czerwca 1961 przyjął święcenia kapłańskie<ref>Duchowieństwo diecezjalne oraz członkowie męskich instytutów życia konsekrowanego i stowarzyszeń życia apostolskiego 2005, wyd. Apostolicum, Ząbki 2006.</ref>. W latach 1963–1966 został pierwszy raz duszpasterzem akademickim w [[Gdańsk]]u. Następnie studiował na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie (1966–1968). |
||
W 1968 powrócił do Gdańska i do 1972 prowadził tam ponownie duszpasterstwo akademickie. Organizował w nim spotkania z niezależnymi katolickimi intelektualistami, m.in. z [[Bohdan Cywiński|Bohdanem Cywińskim]], [[Andrzej Wielowieyski|Andrzejem Wielowieyskim]], [[Tadeusz Mazowiecki|Tadeuszem Mazowieckim]], [[Józefa Hennelowa|Józefą Hennelową]]. Do jego wychowanków należeli m.in. [[Aleksander Hall]], [[Arkadiusz Rybicki]], [[Maciej Grzywaczewski]], [[Grzegorz Grzelak]], [[Antoni Pawlak]], [[Marian Terlecki]]<ref>Piotr Zaremba; ''Młodopolacy'', wyd. ARCHE, Gdańsk 2000, s. |
W 1968 powrócił do Gdańska i do 1972 prowadził tam ponownie duszpasterstwo akademickie. Organizował w nim spotkania z niezależnymi katolickimi intelektualistami, m.in. z [[Bohdan Cywiński|Bohdanem Cywińskim]], [[Andrzej Wielowieyski|Andrzejem Wielowieyskim]], [[Tadeusz Mazowiecki|Tadeuszem Mazowieckim]], [[Józefa Hennelowa|Józefą Hennelową]]. Do jego wychowanków należeli m.in. [[Aleksander Hall]], [[Arkadiusz Rybicki]], [[Maciej Grzywaczewski]], [[Grzegorz Grzelak]], [[Antoni Pawlak]], [[Marian Terlecki]]<ref>Piotr Zaremba; ''Młodopolacy'', wyd. ARCHE, Gdańsk 2000, s. 21–28.</ref>. |
||
Od 1972 do 1981 pracował w [[Lublin]]ie również jako duszpasterz akademicki. Także tam zapraszał znane postacie niezależnych środowisk katolickich, m.in. [[Bohdan Cywiński|Bohdana Cywińskiego]], [[Władysław Bartoszewski|Władysława Bartoszewskiego]], [[Tadeusz Mazowiecki|Tadeusza Mazowieckiego]], [[Stanisław Stomma|Stanisława Stommę]], [[Stefan Kisielewski|Stefana Kisielewskiego]], [[Irena Sławińska|Irenę Sławińską]], [[Wiesław Chrzanowski (prawnik)|Wiesława Chrzanowskiego]]. Wspierał razem ze studentami robotników – ofiary wydarzeń [[Czerwiec 1976|czerwca 1976]]. W dniach 1–2 grudnia 1978 zorganizował sesję „Katolicyzm–patriotyzm–nacjonalizm”, w której uczestniczyło ok. 300 osób. Do jego lubelskich wychowanków należeli m.in. [[Bogdan Borusewicz]], [[Janusz Krupski]], [[Marian Piłka]]<ref>Małgorzata Choma-Jusińska; ''Środowiska opozycyjne na Lubelszczyźnie |
Od 1972 do 1981 pracował w [[Lublin]]ie również jako duszpasterz akademicki. Także tam zapraszał znane postacie niezależnych środowisk katolickich, m.in. [[Bohdan Cywiński|Bohdana Cywińskiego]], [[Władysław Bartoszewski|Władysława Bartoszewskiego]], [[Tadeusz Mazowiecki|Tadeusza Mazowieckiego]], [[Stanisław Stomma|Stanisława Stommę]], [[Stefan Kisielewski|Stefana Kisielewskiego]], [[Irena Sławińska|Irenę Sławińską]], [[Wiesław Chrzanowski (prawnik)|Wiesława Chrzanowskiego]]. Wspierał razem ze studentami robotników – ofiary wydarzeń [[Czerwiec 1976|czerwca 1976]]. W dniach 1–2 grudnia 1978 zorganizował sesję „Katolicyzm–patriotyzm–nacjonalizm”, w której uczestniczyło ok. 300 osób. Do jego lubelskich wychowanków należeli m.in. [[Bogdan Borusewicz]], [[Janusz Krupski]], [[Marian Piłka]]<ref>Małgorzata Choma-Jusińska; ''Środowiska opozycyjne na Lubelszczyźnie 1975–1980'', wyd. IPN, Warszawa-Lublin 2009, według indeksu.</ref>. |
||
Od 1981 do 1988 był duszpasterzem akademickim we [[Wrocław]]iu. Propagował tam ideę walki „bez przemocy” z komunizmem. W latach 1985–1988 organizował tzw. Tygodnie Społeczne – cykle spotkań propagujące budowanie niezależnych struktur społecznych. W 1986 głośny był jego udział w niemym proteście w centrum Wrocławia w obronie skazanego [[Władysław Frasyniuk|Władysława Frasyniuka]]. Członkowie jego duszpasterstwa stworzyli m.in. niezależny samorząd [[Uniwersytet Wrocławski|Uniwersytetu Wrocławskiego]] tzw. ''Dwunastkę'' oraz organizowany do dziś Obóz Adaptacyjny dla studentów pierwszych lat w Białym Dunajcu. Wśród jego wrocławskich wychowanków są m.in. [[Jarosław Obremski]] i [[Bożena Szaynok]]<ref>Padraic Kenney |
Od 1981 do 1988 był duszpasterzem akademickim we [[Wrocław]]iu. Propagował tam ideę walki „bez przemocy” z komunizmem. W latach 1985–1988 organizował tzw. Tygodnie Społeczne – cykle spotkań propagujące budowanie niezależnych struktur społecznych. W 1986 głośny był jego udział w niemym proteście w centrum Wrocławia w obronie skazanego [[Władysław Frasyniuk|Władysława Frasyniuka]]. Członkowie jego duszpasterstwa stworzyli m.in. niezależny samorząd [[Uniwersytet Wrocławski|Uniwersytetu Wrocławskiego]] tzw. ''Dwunastkę'' oraz organizowany do dziś Obóz Adaptacyjny dla studentów pierwszych lat w Białym Dunajcu. Wśród jego wrocławskich wychowanków są m.in. [[Jarosław Obremski]] i [[Bożena Szaynok]]<ref>Padraic Kenney, ''Wrocławskie zadymy'', wyd. ATUT, Wrocław 2007, s. 70–111.</ref>. |
||
=== Działalność opozycyjna w PRL === |
=== Działalność opozycyjna w PRL === |
||
W 1976 wystosował nagłośniony przez Radio Wolna Europa list otwarty do Edwarda Gierka w reakcji na jego twierdzenia, że PRL jest państwem świeckim<ref>Małgorzata Choma-Jusińska |
W 1976 wystosował nagłośniony przez Radio Wolna Europa list otwarty do Edwarda Gierka w reakcji na jego twierdzenia, że PRL jest państwem świeckim<ref>Małgorzata Choma-Jusińska, ''Środowiska opozycyjne na Lubelszczyźnie 1975–1980'', wyd. IPN, Warszawa-Lublin 2009, s. 362.</ref>. Utrzymywał kontakty z [[Komitet Obrony Robotników|Komitetem Obrony Robotników]] (KOR). W marcu 1977 podpisał „Apel do społeczeństwa polskiego” – pierwszy dokument [[Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela|Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela]] (ROPCiO), a następnie uczestniczył m.in. w I (17–18 września 1977) i III (10 czerwca 1978) spotkaniu ogólnopolskim Ruchu. Był członkiem tzw. Komisji Pięciu, która oceniała zarzuty stawiane wewnątrz Ruchu [[Leszek Moczulski|Leszkowi Moczulskiemu]]. Bezskutecznie apelował o uniknięcie podziałów w ROPCiO<ref>Grzegorz Waligóra; ''ROPCiO'', wyd. IPN, Warszawa 2006, według indeksu.</ref>. Wspierał także swoich dawnych gdańskich wychowanków tworzących [[Ruch Młodej Polski]] oraz Tymczasowy Komitet Samoobrony Chłopskiej Ziemi Lubelskiej organizowany przez [[Janusz Rożek|Janusza Rożka]]. |
||
Jego działalność niezależna została zauważona także przez [[Ministerstwo Bezpieczeństwa Państwowego NRD|Stasi]]. W lutym 1977 został wymieniony wśród 60 polskich opozycjonistów w dokumencie „Rozpoznanie antysocjalistycznych wrogich i negatywnych sił w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej”<ref>Wojciech Sawicki; ''Raport Kiszczaka dla Moskwy'', wyd. Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, Kraków 2002, s. 132.</ref>. |
Jego działalność niezależna została zauważona także przez [[Ministerstwo Bezpieczeństwa Państwowego NRD|Stasi]]. W lutym 1977 został wymieniony wśród 60 polskich opozycjonistów w dokumencie „Rozpoznanie antysocjalistycznych wrogich i negatywnych sił w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej”<ref>Wojciech Sawicki; ''Raport Kiszczaka dla Moskwy'', wyd. Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, Kraków 2002, s. 132.</ref>. |
||
| Linia 64: | Linia 64: | ||
W latach 1988–1990 pracował w Krakowie, gdzie również podjął inicjatywę Tygodni Społecznych, a od 1990 do 1996 w [[Kościół Świętej Katarzyny w Petersburgu|parafii św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Sankt Petersburgu]]. Po powrocie z Rosji mieszkał kolejno w [[Ustroń|Ustroniu]]–[[Hermanice|Hermanicach]] (1996), [[Małe Ciche|Małym Cichem]] (1996–1998) i Szczecinie (1998–2005). Od 2005 pracuje w Lublinie. Założył tam Akademię „Złota 9”, gdzie znów organizuje spotkania ze znanym osobami publicznymi. W 2010 szeroko komentowano jego list do nuncjusza apostolskiego w Polsce [[Celestino Migliore]] zawierający krytykę kondycji struktur Kościoła katolickiego w Polsce oraz propozycję ich naprawy. W 2011 otrzymał [[Medal Świętego Jerzego (Tygodnik Powszechny)|Medal świętego Jerzego]]. |
W latach 1988–1990 pracował w Krakowie, gdzie również podjął inicjatywę Tygodni Społecznych, a od 1990 do 1996 w [[Kościół Świętej Katarzyny w Petersburgu|parafii św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Sankt Petersburgu]]. Po powrocie z Rosji mieszkał kolejno w [[Ustroń|Ustroniu]]–[[Hermanice|Hermanicach]] (1996), [[Małe Ciche|Małym Cichem]] (1996–1998) i Szczecinie (1998–2005). Od 2005 pracuje w Lublinie. Założył tam Akademię „Złota 9”, gdzie znów organizuje spotkania ze znanym osobami publicznymi. W 2010 szeroko komentowano jego list do nuncjusza apostolskiego w Polsce [[Celestino Migliore]] zawierający krytykę kondycji struktur Kościoła katolickiego w Polsce oraz propozycję ich naprawy. W 2011 otrzymał [[Medal Świętego Jerzego (Tygodnik Powszechny)|Medal świętego Jerzego]]. |
||
== |
== Ordery i odznaczenia == |
||
W 2006 odznaczony został przez [[Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej|Prezydenta RP]] Lecha Kaczyńskiego [[Order Odrodzenia Polski|Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski]]. W 2011 roku został [[Honorowi obywatele Gdańska|honorowym obywatelem Gdańska]]. W 2015 został odznaczony przez Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego [[Order Odrodzenia Polski|Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski]]<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.prezydent.pl/archiwum-bronislawa-komorowskiego/aktualnosci/ordery-i-odznaczenia/art,1451,dziekuje-za-zaslugi-w-drodze-ku-polskiej-wolnosci.html|tytuł=„Dziękuję za zasługi w drodze ku polskiej wolności”|data=2015-03-03|opublikowany=prezydent.pl|data dostępu=2015-06-17}}</ref>. W tym samym roku został honorowym obywatelem [[Wrocław]]ia<ref>{{Cytuj stronę | url = http://wiadomosci.wp.pl/dwaj-duchowni-zostana-honorowymi-obywatelami-wroclawia-6025254218925185a | tytuł = Dwaj duchowni zostaną honorowymi obywatelami Wrocławia | autor = Michał Dzierżak | data = 2015-05-24 | opublikowany = Wirtualna Polska | data dostępu = 2015-05-25}}</ref>, otrzymał nagrodę [[Nagroda „Pontifici”|„Pontifici”]]<ref>{{Cytuj stronę|url=http://dominikanie.pl/2015/10/dlaczego-kik-nagradza-ojca-ludwika-wisniewskiego/|tytuł=Pontifici 2015|opublikowany=dominikanie.pl|data=26 października 2015|data dostępu=2015-10-31}}</ref> oraz Perłę Honorową Polskiej Gospodarki (w kategorii krzewienie polskich tradycji i wartości patriotycznych), przyznawaną przez redakcję ''Polish Market''<ref>{{Cytuj|url = https://web.archive.org/web/20190422234908/http://www.polishmarket.com.pl/poznalismy-laureatow-gali-perel-polskiej-gospodarki/|tytuł = Poznaliśmy laureatów Gali Pereł Polskiej Gospodarki : Polish Market|opublikowany = polishmarket.com.pl|data dostępu = 2015-12-09}}</ref>. W 2019 otrzymał [[Nagroda im. księdza Józefa Tischnera|Nagrodę im. ks. Józefa Tichnera]]<ref>{{Cytuj|url = https://tischner.pl/nagroda-tischnera-po-raz-dziewietnasty/|tytuł = Nagroda Tischnera po raz dziewiętnasty|opublikowany = tischner.pl|data dostępu = 2019-04-28}}</ref>, a w 2020 [[Nagroda Orła Jana Karskiego|Nagrodą Orła Jana Karskiego]] ''za odwagę serca i sprawiedliwość rozumu w zmaganiach o Kościół i Polskę''<ref>{{Cytuj |autor = Katolicka Agencja Informacyjna KAI |tytuł = O. Ludwik Wiśniewski i Dominika Kulczyk laureatami Nagrody Orła Jana Karskiego {{!}} eKAI.pl |data = 2020-06-24 |data dostępu = 2020-07-06 |opublikowany = eKAI |url = https://ekai.pl/o-ludwik-wisniewski-i-dominika-kulczyk-laureatami-nagrody-orla-jana-karskiego/}}</ref>. |
|||
* Krzyż Wielki [[Order Odrodzenia Polski|Orderu Odrodzenia Polski]] (2015)<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.prezydent.pl/archiwum-bronislawa-komorowskiego/aktualnosci/ordery-i-odznaczenia/art,1451,dziekuje-za-zaslugi-w-drodze-ku-polskiej-wolnosci.html|tytuł=„Dziękuję za zasługi w drodze ku polskiej wolności”|data=2015-03-03|opublikowany=prezydent.pl|data dostępu=2015-06-17}}</ref> |
|||
* Krzyż Komandorski [[Order Odrodzenia Polski|Orderu Odrodzenia Polski]] (2006) |
|||
* [[Medal św. Wojciecha]] (1998)<ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = Laureaci medalu św. Wojciecha |data dostępu = 2024-10-31 |opublikowany = Gdańsk - oficjalny portal miasta |url = https://www.gdansk.pl/rada-miasta-gdanska/laureaci-medalu-sw-wojciecha,a,7755#1997 |język = pl}}</ref> |
|||
* Medal św. Jerzego „Tygodnika Powszechnego” (2011)<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = WIŚNIEWSKI LUDWIK OP, dominikanin, honorowy obywatel Gdańska – Encyklopedia Gdańska |data dostępu = 2024-10-31 |opublikowany = gdansk.gedanopedia.pl |url = https://gdansk.gedanopedia.pl/gdansk/?title=WI%C5%9ANIEWSKI_LUDWIK_OP,_dominikanin,_honorowy_obywatel_Gda%C5%84ska}}</ref> |
|||
== Nagrody i wyróżnienia == |
|||
* 2011 – tytuł [[Honorowi obywatele Gdańska|Honorowego Obywatela Gdańska]] |
|||
* 2015 – tytuł [[Civitate Wratislaviensis Donatus|Honorowego Obywatela Wrocławia]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://wiadomosci.wp.pl/dwaj-duchowni-zostana-honorowymi-obywatelami-wroclawia-6025254218925185a | tytuł = Dwaj duchowni zostaną honorowymi obywatelami Wrocławia | autor = Michał Dzierżak | data = 2015-05-24 | opublikowany = Wirtualna Polska | data dostępu = 2015-05-25}}</ref> |
|||
* 2015 – Nagroda [[Nagroda „Pontifici”|„Pontifici”]]<ref>{{Cytuj stronę|url=http://dominikanie.pl/2015/10/dlaczego-kik-nagradza-ojca-ludwika-wisniewskiego/|tytuł=Pontifici 2015|opublikowany=dominikanie.pl|data=26 października 2015|data dostępu=2015-10-31}}</ref> |
|||
* 2015 – Perła Honorowa Polskiej Gospodarki (w kategorii krzewienie polskich tradycji i wartości patriotycznych), przyznana przez redakcję ''Polish Market''<ref>{{Cytuj|url = https://web.archive.org/web/20190422234908/http://www.polishmarket.com.pl/poznalismy-laureatow-gali-perel-polskiej-gospodarki/|tytuł = Poznaliśmy laureatów Gali Pereł Polskiej Gospodarki : Polish Market|opublikowany = polishmarket.com.pl|data dostępu = 2015-12-09}}</ref> |
|||
* 2019 – [[Nagroda im. księdza Józefa Tischnera|Nagroda im. ks. Józefa Tischnera]]<ref>{{Cytuj|url = https://tischner.pl/nagroda-tischnera-po-raz-dziewietnasty/|tytuł = Nagroda Tischnera po raz dziewiętnasty|opublikowany = tischner.pl|data dostępu = 2019-04-28}}</ref> |
|||
* 2020 – [[Nagroda Orła Jana Karskiego]] ''za odwagę serca i sprawiedliwość rozumu w zmaganiach o Kościół i Polskę''<ref>{{Cytuj |autor = Katolicka Agencja Informacyjna KAI |tytuł = O. Ludwik Wiśniewski i Dominika Kulczyk laureatami Nagrody Orła Jana Karskiego {{!}} eKAI.pl |data = 2020-06-24 |data dostępu = 2020-07-06 |opublikowany = eKAI |url = https://ekai.pl/o-ludwik-wisniewski-i-dominika-kulczyk-laureatami-nagrody-orla-jana-karskiego/}}</ref> |
|||
* 2020 – tytuł Honorowego Obywatela Lublina<ref name=":0" /> |
|||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
||
| Linia 71: | Linia 85: | ||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
* ''Opozycja w PRL. Słownik biograficzny |
* ''Opozycja w PRL. Słownik biograficzny 1956–1989. Tom 2'', wyd. Ośrodek KARTA, Warszawa 2002. |
||
* Piotr Zaremba; ''Młodopolacy'', wyd. ARCHE, Gdańsk 2000. |
* Piotr Zaremba; ''Młodopolacy'', wyd. ARCHE, Gdańsk 2000. |
||
* Małgorzata Choma-Jusińska; ''Środowiska opozycyjne na Lubelszczyźnie |
* Małgorzata Choma-Jusińska; ''Środowiska opozycyjne na Lubelszczyźnie 1975–1980'', wyd. IPN, Warszawa-Lublin 2009. |
||
* Grzegorz Waligóra; ''ROPCiO'', wyd. IPN, Warszawa 2006. |
* Grzegorz Waligóra; ''ROPCiO'', wyd. IPN, Warszawa 2006. |
||
* Padraic Kenney; ''Wrocławskie zadymy'' wyd. ATUT, Wrocław 2007. |
* Padraic Kenney; ''Wrocławskie zadymy'' wyd. ATUT, Wrocław 2007. |
||
| Linia 85: | Linia 99: | ||
{{SORTUJ:Wiśniewski, Ludwik}} |
{{SORTUJ:Wiśniewski, Ludwik}} |
||
[[Kategoria: |
[[Kategoria:Członkowie i współpracownicy KOR]] |
||
[[Kategoria:Polscy prezbiterzy dominikańscy]] |
|||
[[Kategoria:Polscy duszpasterze akademiccy]] |
|||
[[Kategoria:Duchowni związani z Gdańskiem]] |
[[Kategoria:Duchowni związani z Gdańskiem]] |
||
[[Kategoria:Duchowni związani z Lublinem]] |
[[Kategoria:Duchowni związani z Lublinem]] |
||
[[Kategoria:Działacze ROPCiO]] |
[[Kategoria:Działacze ROPCiO]] |
||
[[Kategoria: |
[[Kategoria:Honorowi obywatele Gdańska]] |
||
[[Kategoria:Honorowi obywatele Wrocławia]] |
|||
[[Kategoria:Laureaci Medalu Świętego Jerzego]] |
[[Kategoria:Laureaci Medalu Świętego Jerzego]] |
||
| ⚫ | |||
[[Kategoria:Laureaci Nagrody „Pontifici”]] |
[[Kategoria:Laureaci Nagrody „Pontifici”]] |
||
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Skierbieszowie]] |
|||
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)]] |
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)]] |
||
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)]] |
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)]] |
||
[[Kategoria: |
[[Kategoria:Polscy duszpasterze akademiccy]] |
||
[[Kategoria: |
[[Kategoria:Polscy prezbiterzy dominikańscy]] |
||
[[Kategoria:Urodzeni w 1936]] |
[[Kategoria:Urodzeni w 1936]] |
||
| ⚫ | |||
Aktualna wersja na dzień 15:32, 31 paź 2024
| Marian Wiśniewski | |
.jpg) Ludwik Wiśniewski podczas Pol’and’Rock Festival (2019) | |
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
25 października 1936 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Inkardynacja | |
| Śluby zakonne |
4 sierpnia 1953 |
| Prezbiterat |
15 czerwca 1961 |
| Odznaczenia | |
 
| |
Ludwik Wiśniewski OP, właśc. Marian Wiśniewski (ur. 25 października 1936 w Skierbieszowie) – polski duchowny rzymskokatolicki, dominikanin, duszpasterz akademicki, rekolekcjonista, działacz opozycji antykomunistycznej w PRL.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Działalność duszpasterska w PRL
[edytuj | edytuj kod]W 1952 wstąpił do zakonu dominikanów, a 15 czerwca 1961 przyjął święcenia kapłańskie[1]. W latach 1963–1966 został pierwszy raz duszpasterzem akademickim w Gdańsku. Następnie studiował na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie (1966–1968).
W 1968 powrócił do Gdańska i do 1972 prowadził tam ponownie duszpasterstwo akademickie. Organizował w nim spotkania z niezależnymi katolickimi intelektualistami, m.in. z Bohdanem Cywińskim, Andrzejem Wielowieyskim, Tadeuszem Mazowieckim, Józefą Hennelową. Do jego wychowanków należeli m.in. Aleksander Hall, Arkadiusz Rybicki, Maciej Grzywaczewski, Grzegorz Grzelak, Antoni Pawlak, Marian Terlecki[2].
Od 1972 do 1981 pracował w Lublinie również jako duszpasterz akademicki. Także tam zapraszał znane postacie niezależnych środowisk katolickich, m.in. Bohdana Cywińskiego, Władysława Bartoszewskiego, Tadeusza Mazowieckiego, Stanisława Stommę, Stefana Kisielewskiego, Irenę Sławińską, Wiesława Chrzanowskiego. Wspierał razem ze studentami robotników – ofiary wydarzeń czerwca 1976. W dniach 1–2 grudnia 1978 zorganizował sesję „Katolicyzm–patriotyzm–nacjonalizm”, w której uczestniczyło ok. 300 osób. Do jego lubelskich wychowanków należeli m.in. Bogdan Borusewicz, Janusz Krupski, Marian Piłka[3].
Od 1981 do 1988 był duszpasterzem akademickim we Wrocławiu. Propagował tam ideę walki „bez przemocy” z komunizmem. W latach 1985–1988 organizował tzw. Tygodnie Społeczne – cykle spotkań propagujące budowanie niezależnych struktur społecznych. W 1986 głośny był jego udział w niemym proteście w centrum Wrocławia w obronie skazanego Władysława Frasyniuka. Członkowie jego duszpasterstwa stworzyli m.in. niezależny samorząd Uniwersytetu Wrocławskiego tzw. Dwunastkę oraz organizowany do dziś Obóz Adaptacyjny dla studentów pierwszych lat w Białym Dunajcu. Wśród jego wrocławskich wychowanków są m.in. Jarosław Obremski i Bożena Szaynok[4].
Działalność opozycyjna w PRL
[edytuj | edytuj kod]W 1976 wystosował nagłośniony przez Radio Wolna Europa list otwarty do Edwarda Gierka w reakcji na jego twierdzenia, że PRL jest państwem świeckim[5]. Utrzymywał kontakty z Komitetem Obrony Robotników (KOR). W marcu 1977 podpisał „Apel do społeczeństwa polskiego” – pierwszy dokument Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela (ROPCiO), a następnie uczestniczył m.in. w I (17–18 września 1977) i III (10 czerwca 1978) spotkaniu ogólnopolskim Ruchu. Był członkiem tzw. Komisji Pięciu, która oceniała zarzuty stawiane wewnątrz Ruchu Leszkowi Moczulskiemu. Bezskutecznie apelował o uniknięcie podziałów w ROPCiO[6]. Wspierał także swoich dawnych gdańskich wychowanków tworzących Ruch Młodej Polski oraz Tymczasowy Komitet Samoobrony Chłopskiej Ziemi Lubelskiej organizowany przez Janusza Rożka.
Jego działalność niezależna została zauważona także przez Stasi. W lutym 1977 został wymieniony wśród 60 polskich opozycjonistów w dokumencie „Rozpoznanie antysocjalistycznych wrogich i negatywnych sił w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej”[7].
Działalność w III Rzeczypospolitej
[edytuj | edytuj kod]W latach 1988–1990 pracował w Krakowie, gdzie również podjął inicjatywę Tygodni Społecznych, a od 1990 do 1996 w parafii św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Sankt Petersburgu. Po powrocie z Rosji mieszkał kolejno w Ustroniu–Hermanicach (1996), Małym Cichem (1996–1998) i Szczecinie (1998–2005). Od 2005 pracuje w Lublinie. Założył tam Akademię „Złota 9”, gdzie znów organizuje spotkania ze znanym osobami publicznymi. W 2010 szeroko komentowano jego list do nuncjusza apostolskiego w Polsce Celestino Migliore zawierający krytykę kondycji struktur Kościoła katolickiego w Polsce oraz propozycję ich naprawy. W 2011 otrzymał Medal świętego Jerzego.
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski (2015)[8]
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2006)
- Medal św. Wojciecha (1998)[9]
- Medal św. Jerzego „Tygodnika Powszechnego” (2011)[10]
Nagrody i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]- 2011 – tytuł Honorowego Obywatela Gdańska
- 2015 – tytuł Honorowego Obywatela Wrocławia[11]
- 2015 – Nagroda „Pontifici”[12]
- 2015 – Perła Honorowa Polskiej Gospodarki (w kategorii krzewienie polskich tradycji i wartości patriotycznych), przyznana przez redakcję Polish Market[13]
- 2019 – Nagroda im. ks. Józefa Tischnera[14]
- 2020 – Nagroda Orła Jana Karskiego za odwagę serca i sprawiedliwość rozumu w zmaganiach o Kościół i Polskę[15]
- 2020 – tytuł Honorowego Obywatela Lublina[10]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Duchowieństwo diecezjalne oraz członkowie męskich instytutów życia konsekrowanego i stowarzyszeń życia apostolskiego 2005, wyd. Apostolicum, Ząbki 2006.
- ↑ Piotr Zaremba; Młodopolacy, wyd. ARCHE, Gdańsk 2000, s. 21–28.
- ↑ Małgorzata Choma-Jusińska; Środowiska opozycyjne na Lubelszczyźnie 1975–1980, wyd. IPN, Warszawa-Lublin 2009, według indeksu.
- ↑ Padraic Kenney, Wrocławskie zadymy, wyd. ATUT, Wrocław 2007, s. 70–111.
- ↑ Małgorzata Choma-Jusińska, Środowiska opozycyjne na Lubelszczyźnie 1975–1980, wyd. IPN, Warszawa-Lublin 2009, s. 362.
- ↑ Grzegorz Waligóra; ROPCiO, wyd. IPN, Warszawa 2006, według indeksu.
- ↑ Wojciech Sawicki; Raport Kiszczaka dla Moskwy, wyd. Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, Kraków 2002, s. 132.
- ↑ „Dziękuję za zasługi w drodze ku polskiej wolności”. prezydent.pl, 2015-03-03. [dostęp 2015-06-17].
- ↑ Laureaci medalu św. Wojciecha [online], Gdańsk - oficjalny portal miasta [dostęp 2024-10-31] (pol.).
- ↑ a b WIŚNIEWSKI LUDWIK OP, dominikanin, honorowy obywatel Gdańska – Encyklopedia Gdańska [online], gdansk.gedanopedia.pl [dostęp 2024-10-31].
- ↑ Michał Dzierżak: Dwaj duchowni zostaną honorowymi obywatelami Wrocławia. Wirtualna Polska, 2015-05-24. [dostęp 2015-05-25].
- ↑ Pontifici 2015. dominikanie.pl, 26 października 2015. [dostęp 2015-10-31].
- ↑ Poznaliśmy laureatów Gali Pereł Polskiej Gospodarki : Polish Market [online], polishmarket.com.pl [dostęp 2015-12-09] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-22].
- ↑ Nagroda Tischnera po raz dziewiętnasty [online], tischner.pl [dostęp 2019-04-28].
- ↑ Katolicka Agencja Informacyjna KAI, O. Ludwik Wiśniewski i Dominika Kulczyk laureatami Nagrody Orła Jana Karskiego | eKAI.pl [online], eKAI, 24 czerwca 2020 [dostęp 2020-07-06].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Opozycja w PRL. Słownik biograficzny 1956–1989. Tom 2, wyd. Ośrodek KARTA, Warszawa 2002.
- Piotr Zaremba; Młodopolacy, wyd. ARCHE, Gdańsk 2000.
- Małgorzata Choma-Jusińska; Środowiska opozycyjne na Lubelszczyźnie 1975–1980, wyd. IPN, Warszawa-Lublin 2009.
- Grzegorz Waligóra; ROPCiO, wyd. IPN, Warszawa 2006.
- Padraic Kenney; Wrocławskie zadymy wyd. ATUT, Wrocław 2007.
- Bożena Szaynok; Duszpasterz. Rozmowy z ojcem Ludwikiem Wiśniewskim, wyd. Znak, Kraków 2012.
Kategorie:
- Członkowie i współpracownicy KOR
- Duchowni związani z Gdańskiem
- Duchowni związani z Lublinem
- Działacze ROPCiO
- Honorowi obywatele Gdańska
- Honorowi obywatele Wrocławia
- Laureaci Medalu Świętego Jerzego
- Laureaci Nagrody im. księdza Józefa Tischnera
- Laureaci Nagrody „Pontifici”
- Ludzie urodzeni w Skierbieszowie
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Polscy duszpasterze akademiccy
- Polscy prezbiterzy dominikańscy
- Urodzeni w 1936