Rozstrzelanie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m drobne (diffedit) |
|||
| (Nie pokazano 47 wersji utworzonych przez 36 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:Bundesarchiv Bild 101I-212-0221-07, Russland-Nord, Erschießung von Partisanen.jpg|thumb|Rozstrzelanie [[Partyzantka radziecka|radzieckich partyzantów]] przez niemiecki [[pluton egzekucyjny]] (1941)]] |
|||
[[Image:Francisco de Goya y Lucientes 023.jpg|thumb|300px|right|[[Francisco Goya]] – ''Rozstrzelanie powstańców madryckich'']] |
|||
[[Plik:1948年王春哲被执行死刑.jpg|thumb|Rozstrzelanie strzałem w tył głowy. Szanghaj (1948)]] |
|||
'''Rozstrzelanie''' |
'''Rozstrzelanie''' – rodzaj [[kara śmierci|kary śmierci]] polegający na spowodowaniu nagłej [[śmierć|śmierci]] poprzez natychmiastowe zniszczenie [[Trzewia|organów wewnętrznych]] lub [[kresomózgowie|mózgu]] skazańca za pomocą pojedynczego lub wielokrotnego [[rana postrzałowa|postrzału]]. |
||
W historii rozstrzelanie często traktowano jako metodę egzekucji lepszą (bardziej honorową) niż powieszenie. Wojskowi częściej byli rozstrzeliwani, podczas gdy pospolici przestępcy ginęli na [[szubienica|szubienicy]]. Niemcy skazani na śmierć [[Procesy norymberskie|w Norymberdze]] zostali powieszeni, aby nadać ich zbrodniom status zwyczajnego przestępstwa. |
W historii rozstrzelanie często traktowano jako metodę egzekucji lepszą (bardziej honorową) niż powieszenie. Wojskowi częściej byli rozstrzeliwani, podczas gdy pospolici przestępcy ginęli na [[szubienica|szubienicy]]. Niemcy skazani na śmierć [[Procesy norymberskie|w Norymberdze]] zostali powieszeni, aby nadać ich zbrodniom status zwyczajnego przestępstwa. |
||
== Podstawowe sposoby wykonania kary śmierci poprzez rozstrzelanie == |
== Podstawowe sposoby wykonania kary śmierci poprzez rozstrzelanie == |
||
* Rozstrzelanie przez [[pluton egzekucyjny]] – wyrok często wydawany przez [[trybunał wojenny|trybunały]] i [[sąd wojenny|sądy wojenne]], jako kara za [[dezercja|dezercję]] i [[zdrada|zdradę]]. |
* Rozstrzelanie przez [[pluton egzekucyjny]] – wyrok często wydawany przez [[trybunał wojenny|trybunały]] i [[sąd wojenny|sądy wojenne]], jako kara za [[dezercja|dezercję]] i [[zdrada stanu|zdradę]]. |
||
* Rozstrzelanie przez [[ciężki karabin maszynowy]] – sposób często stosowany podczas dokonywania [[ |
* Rozstrzelanie przez [[ciężki karabin maszynowy]] – sposób często stosowany podczas dokonywania [[Zbrodnia wojenna|zbrodni wojennych]] i [[zbrodnia przeciwko ludzkości|zbrodni przeciwko ludzkości]], między innymi przez [[Niemcy|niemieckie]] [[Einsatzgruppen]] wobec ludności cywilnej w czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]]; |
||
* Strzał w tył głowy – sposób stosowany w [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich| |
* Strzał w tył głowy – sposób stosowany w [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich]] (w ten sposób zginęły ofiary czystek stalinowskich, m.in. [[zbrodnia katyńska|zbrodni katyńskiej]]) oraz [[Polska|Polsce]] w okresie [[stalinizm]]u. Metodę tę stosowali również m.in. funkcjonariusze [[Schutzstaffel|SS]] w [[Obóz zagłady w Treblince|Treblince]]. Metoda ta stosowana w [[Chiny|Chinach]] umożliwia późniejsze pobranie organów do [[Przeszczepianie narządów|przeszczepu]]<ref name="daw">{{Cytuj stronę | url = https://www.dawca.pl/aktualnosci/25241,chiny-skazani-na-smierc-nie-beda-zrodlem-organow-do-przeszczepu | tytuł = Chiny: skazani na śmierć nie będą źródłem organów do przeszczepu | opublikowany = Kampania społeczna Dawca.pl (za onet.pl) | data dostępu = 2020-04-14}}</ref><ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.dw.com/pl/szybkie-transplantacje-w-chinach-egzekucje-w-pobli%C5%BCu-szpitali/a-16487308 | tytuł = Szybkie transplantacje w Chinach. Egzekucje w pobliżu szpitali | autor = Małgorzata Matzke | data = 2012-12-29 | opublikowany = Deutsche Welle | data dostępu = 2020-04-14}}</ref>. Stosowana jest także na [[Białoruś|Białorusi]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.polska-azja.pl/sciecie-lub-strzal-w-tyl-glowy-raport-o-karach-smierci/ | tytuł = Ścięcie lub strzał w tył głowy – raport o karach śmierci | data = 2009-03-26 | opublikowany = Centrum Studiów Polska-Azja | data dostępu = 2020-04-14}}</ref>. |
||
* Rozstrzelanie z działa – skazańca rozstrzeliwano za pomocą [[Działo|działa]]. {{Fakt|data=2023-10|W [[Indie|Indiach]] w czasach panowania [[Wielcy Mogołowie|Wielkich Mogołów]] praktykowano specyficzną formę takiej egzekucji w postaci przywiązywania skazańca do lufy armaty a następnie oddawania strzału.}} Znany jest również co najmniej jeden przypadek wykorzystania broni artyleryjskiej do egzekucji polskich jeńców wojennych przez [[Armia Czerwona|Armię Czerwoną]] [[Agresja ZSRR na Polskę|w 1939 r.]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.rp.pl/artykul/364157-Zbrodnie-ZSRR--przeciwko-Polsce.html| tytuł = Zbrodnie ZSRR przeciwko Polsce| data dostępu = 2017-01-18| autor = aka| opublikowany = Rzeczpospolita | praca = | data = 2009-09-16| język =}}</ref>. Według doniesień medialnych w 2015 r. minister obrony [[Korea Północna|Korei Północnej]] [[Hyŏn Yŏng Ch’ŏl]] miał zostać rozstrzelany za pomocą [[Działko przeciwlotnicze|działka przeciwlotniczego]] na polecenie dyktatora [[Kim Dzong Un|Kim Dzong Una]] za zaśnięcie na paradzie wojskowej<ref>{{Cytuj |autor = JK |tytuł = Korea Północna: Kim Dzong Un rozstrzelał ministra z działka przeciwlotniczego bo...przysnął na paradzie |data = 2015-05-13 |data dostępu = 2023-10-19 |opublikowany = Newsweek |url = https://www.newsweek.pl/swiat/minister-obrony-korei-polnocnej-rozstrzelany-z-dzialka/ebqb9pf |język = pl}}</ref>. |
|||
| ⚫ | |||
== Przypisy == |
|||
[[cs:Poprava zastřelením]] |
|||
{{Przypisy}} |
|||
[[da:Skydning (henrettelse)]] |
|||
[[de:Erschießung]] |
|||
[[en:Execution by firing squad]] |
|||
{{Kontrola autorytatywna}} |
|||
[[es:Fusilamiento]] |
|||
[[eo:Pafekzekutado]] |
|||
| ⚫ | |||
[[fr:Peloton d'exécution]] |
|||
[[Kategoria:Broń palna]] |
|||
[[gl:Fusilamento]] |
|||
[[ko:총살형]] |
|||
[[it:Fucilazione]] |
|||
[[he:כיתת יורים]] |
|||
[[hu:Agyonlövés]] |
|||
[[nl:Fusilleren]] |
|||
[[ja:銃殺刑]] |
|||
[[no:Arkebusering]] |
|||
[[nn:Avretting ved skyting]] |
|||
[[pt:Fuzilamento]] |
|||
[[ru:Расстрел]] |
|||
[[sv:Arkebusering]] |
|||
[[tt:Atıp üterü]] |
|||
[[tr:Kurşuna dizerek infaz]] |
|||
[[zh:枪毙]] |
|||
Aktualna wersja na dzień 21:50, 6 lis 2024
Rozstrzelanie – rodzaj kary śmierci polegający na spowodowaniu nagłej śmierci poprzez natychmiastowe zniszczenie organów wewnętrznych lub mózgu skazańca za pomocą pojedynczego lub wielokrotnego postrzału.
W historii rozstrzelanie często traktowano jako metodę egzekucji lepszą (bardziej honorową) niż powieszenie. Wojskowi częściej byli rozstrzeliwani, podczas gdy pospolici przestępcy ginęli na szubienicy. Niemcy skazani na śmierć w Norymberdze zostali powieszeni, aby nadać ich zbrodniom status zwyczajnego przestępstwa.
Podstawowe sposoby wykonania kary śmierci poprzez rozstrzelanie
[edytuj | edytuj kod]- Rozstrzelanie przez pluton egzekucyjny – wyrok często wydawany przez trybunały i sądy wojenne, jako kara za dezercję i zdradę.
- Rozstrzelanie przez ciężki karabin maszynowy – sposób często stosowany podczas dokonywania zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkości, między innymi przez niemieckie Einsatzgruppen wobec ludności cywilnej w czasie II wojny światowej;
- Strzał w tył głowy – sposób stosowany w Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich (w ten sposób zginęły ofiary czystek stalinowskich, m.in. zbrodni katyńskiej) oraz Polsce w okresie stalinizmu. Metodę tę stosowali również m.in. funkcjonariusze SS w Treblince. Metoda ta stosowana w Chinach umożliwia późniejsze pobranie organów do przeszczepu[1][2]. Stosowana jest także na Białorusi[3].
- Rozstrzelanie z działa – skazańca rozstrzeliwano za pomocą działa. W Indiach w czasach panowania Wielkich Mogołów praktykowano specyficzną formę takiej egzekucji w postaci przywiązywania skazańca do lufy armaty a następnie oddawania strzału.[potrzebny przypis] Znany jest również co najmniej jeden przypadek wykorzystania broni artyleryjskiej do egzekucji polskich jeńców wojennych przez Armię Czerwoną w 1939 r.[4]. Według doniesień medialnych w 2015 r. minister obrony Korei Północnej Hyŏn Yŏng Ch’ŏl miał zostać rozstrzelany za pomocą działka przeciwlotniczego na polecenie dyktatora Kim Dzong Una za zaśnięcie na paradzie wojskowej[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Chiny: skazani na śmierć nie będą źródłem organów do przeszczepu. Kampania społeczna Dawca.pl (za onet.pl). [dostęp 2020-04-14].
- ↑ Małgorzata Matzke: Szybkie transplantacje w Chinach. Egzekucje w pobliżu szpitali. Deutsche Welle, 2012-12-29. [dostęp 2020-04-14].
- ↑ Ścięcie lub strzał w tył głowy – raport o karach śmierci. Centrum Studiów Polska-Azja, 2009-03-26. [dostęp 2020-04-14].
- ↑ aka: Zbrodnie ZSRR przeciwko Polsce. Rzeczpospolita, 2009-09-16. [dostęp 2017-01-18].
- ↑ JK, Korea Północna: Kim Dzong Un rozstrzelał ministra z działka przeciwlotniczego bo...przysnął na paradzie [online], Newsweek, 13 maja 2015 [dostęp 2023-10-19] (pol.).