Przejdź do zawartości

Żywność ekologiczna: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Znaczniki: Wycofane Przypisy do Wikipedii VisualEditor
Linia 16: Linia 16:


== Wpływ na zdrowie ==
== Wpływ na zdrowie ==
W obecnej chwili brak jest wystarczających dowodów na to, że żywność ekologiczna jest zdrowsza od żywności produkowanej w konwencjonalny sposób<ref name=FSA>{{cytuj stronę |tytuł=Organic food |archiwum= https://web.archive.org/web/20110605025656/http://www.food.gov.uk/foodindustry/farmingfood/organicfood/ |opublikowany=UK Food Standards Agency |zarchiwizowano=2011-06-05 |url= http://www.food.gov.uk/foodindustry/farmingfood/organicfood/}}</ref><ref name="baranski2017">{{cytuj pismo |nazwisko=Barański|imię=M|nazwisko2=Rempelos|imię2=L|nazwisko3=Iversen|imię3=PO|nazwisko4=Leifert|imię4=C|tytuł=Effects of organic food consumption on human health; the jury is still out! |czasopismo=Food & Nutrition Research |rok=2017 |wolumin=61 |numer=1 |strony=1287333 |doi=10.1080/16546628.2017.1287333 |pmid=28326003 |pmc=5345585}}</ref><ref name="2014meta">{{cytuj |autor=M Barański, D Srednicka-Tober, N Volakakis, C Seal, R Sanderson, GB Stewart, C Benbrook, B Biavati, E Markellou, C Giotis, J Gromadzka-Ostrowska, E Rembiałkowska, K Skwarło-Sońta, R Tahvonen, D Janovská, U Niggli, P Nicot, C Leifert |tytuł=Higher antioxidant and lower cadmium concentrations and lower incidence of pesticide residues in organically grown crops: a systematic literature review and meta-analyses. |czasopismo=The British journal of nutrition |data=2014 |s=1–18 |pmid=24968103 |doi=10.1017/S0007114514001366 |wolumin=112 |numer=5 |pmc=4141693}}</ref><ref name="Blair1">Blair, Robert. (2012). Organic Production and Food Quality: A Down to Earth Analysis. Wiley-Blackwell, Oxford, UK. Pages 72, 223. {{ISBN|978-0-8138-1217-5}}</ref><ref name=Smith-Spangler2012>{{cytuj |autor=Smith-Spangler C ; Brandeau, ML ; Hunter, GE ; Bavinger, JC ; Pearson, M , ; Eschbach, PJ ; Sundaram, V; Liu, H ; Schirmer, P ; Stave, C ; Olkin, I ; Bravata, DM |tytuł=Are organic foods safer or healthier than conventional alternatives?: a systematic review. |czasopismo=Annals of Internal Medicine |data=2012-09-04 |wolumin=157 |numer=5 |s=348–366 |pmid=22944875 |url=http://annals.org/article.aspx?articleid=1355685 |doi=10.7326/0003-4819-157-5-201209040-00007}}</ref>. Szeroko udowodniony jest za to niekorzystny wpływ chemicznych środków ochrony roślin na organizm człowieka, które stosuje się w nie ekologicznych uprawach i hodowlach.<ref>{{Cytuj |tytuł = Glifosat |data = 2024-08-23 |data dostępu = 2024-12-06 |opublikowany = Wikipedia, wolna encyklopedia |url = https://pl.wikipedia.org/wiki/Glifosat}}</ref>
W obecnej chwili brak jest wystarczających dowodów na to, że żywność ekologiczna jest zdrowsza od żywności produkowanej w konwencjonalny sposób<ref name=FSA>{{cytuj stronę |tytuł=Organic food |archiwum= https://web.archive.org/web/20110605025656/http://www.food.gov.uk/foodindustry/farmingfood/organicfood/ |opublikowany=UK Food Standards Agency |zarchiwizowano=2011-06-05 |url= http://www.food.gov.uk/foodindustry/farmingfood/organicfood/}}</ref><ref name="baranski2017">{{cytuj pismo |nazwisko=Barański|imię=M|nazwisko2=Rempelos|imię2=L|nazwisko3=Iversen|imię3=PO|nazwisko4=Leifert|imię4=C|tytuł=Effects of organic food consumption on human health; the jury is still out! |czasopismo=Food & Nutrition Research |rok=2017 |wolumin=61 |numer=1 |strony=1287333 |doi=10.1080/16546628.2017.1287333 |pmid=28326003 |pmc=5345585}}</ref><ref name="2014meta">{{cytuj |autor=M Barański, D Srednicka-Tober, N Volakakis, C Seal, R Sanderson, GB Stewart, C Benbrook, B Biavati, E Markellou, C Giotis, J Gromadzka-Ostrowska, E Rembiałkowska, K Skwarło-Sońta, R Tahvonen, D Janovská, U Niggli, P Nicot, C Leifert |tytuł=Higher antioxidant and lower cadmium concentrations and lower incidence of pesticide residues in organically grown crops: a systematic literature review and meta-analyses. |czasopismo=The British journal of nutrition |data=2014 |s=1–18 |pmid=24968103 |doi=10.1017/S0007114514001366 |wolumin=112 |numer=5 |pmc=4141693}}</ref><ref name="Blair1">Blair, Robert. (2012). Organic Production and Food Quality: A Down to Earth Analysis. Wiley-Blackwell, Oxford, UK. Pages 72, 223. {{ISBN|978-0-8138-1217-5}}</ref><ref name=Smith-Spangler2012>{{cytuj |autor=Smith-Spangler C ; Brandeau, ML ; Hunter, GE ; Bavinger, JC ; Pearson, M , ; Eschbach, PJ ; Sundaram, V; Liu, H ; Schirmer, P ; Stave, C ; Olkin, I ; Bravata, DM |tytuł=Are organic foods safer or healthier than conventional alternatives?: a systematic review. |czasopismo=Annals of Internal Medicine |data=2012-09-04 |wolumin=157 |numer=5 |s=348–366 |pmid=22944875 |url=http://annals.org/article.aspx?articleid=1355685 |doi=10.7326/0003-4819-157-5-201209040-00007}}</ref>. Szeroko udowodniony jest za to niekorzystny wpływ chemicznych środków ochrony roślin na organizm człowieka, które stosuje się w nie ekologicznych uprawach i hodowlach.<ref>{{Cytuj |tytuł = Glifosat |data = 2024-08-23 |data dostępu = 2024-12-06 |opublikowany = Wikipedia, wolna encyklopedia |url = https://www.medonet.pl/zdrowie/zdrowie-dla-kazdego,glifosat---czy-powinien-byc-zakazany--gdzie-go-mozna-znalezc-,artykul,08853159.html}}</ref>


== Polski rynek żywności ekologicznej ==
== Polski rynek żywności ekologicznej ==

Wersja z 14:42, 6 gru 2024

Ekologiczne miody z francuskim oznaczeniem AB
Logo „euroliść”

Żywność ekologiczna, także funkcjonuje pod nazwą biologiczna lub organiczna i skrótami "eko", "bio" – określenie żywności produkowanej metodą rolnictwa ekologicznego z dbałością o środowisko naturalne i dobrostan zwierząt.

Czym jest żywność ekologiczna

Ekologiczne metody produkcji żywności mają zapewniać ochronę zdrowia społeczeństwa i środowiska i stanowić system zrównoważony pod względem:

  • ekologicznym – produkcja prowadzona jest w oparciu o zasoby wewnątrzsystemowe;
  • ekonomicznym – zwiększone nakłady pracy rekompensowane są wyższą ceną produktów;
  • społecznym – zwiększa zatrudnienie na obszarach wiejskich zapobiegając niekorzystnym zmianom.

Producenci i przetwórcy żywności ekologicznej mają obowiązek oznaczenia swoich produktów logo produkcji ekologicznej Unii Europejskiej, numerem jednostki certyfikującej oraz wskazać pochodzenie surowców wykorzystanych do wytworzenia produktu. W Polsce na koniec 2021 roku kontrolą i certyfikacją produkcji ekologicznej zajmuje się 13 upoważnionych przez Ministra właściwego do spraw rolnictwa jednostek certyfikujących[1].

W Unii Europejskiej produkcja żywności ekologicznej jest regulowana rozporządzeniem Rady (WE) nr 834/2007 z dnia 28 czerwca 2007 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych (Dz. Urz. L 189 z 20.07.2007 r., s.1).

Potocznie określenie "żywność ekologiczna" często bywa używane zamiennie z określeniem "zdrowa żywność". Jednakże podczas gdy pierwsze z pojęć określa żywność certyfikowaną i objętą systemem kontroli urzędowej, drugie jest w zasadzie tylko nazwą stworzoną dla celów marketingowych i nie narzucającą żadnych określonych standardów.

Wpływ na zdrowie

W obecnej chwili brak jest wystarczających dowodów na to, że żywność ekologiczna jest zdrowsza od żywności produkowanej w konwencjonalny sposób[2][3][4][5][6]. Szeroko udowodniony jest za to niekorzystny wpływ chemicznych środków ochrony roślin na organizm człowieka, które stosuje się w nie ekologicznych uprawach i hodowlach.[7]

Polski rynek żywności ekologicznej

Polski rynek żywności ekologicznej jest obecnie szacowany na ok. 100 mln €. Żywność certyfikowaną kupuje już ok. 7% polskich konsumentów – głównie w specjalistycznych sklepach (około 200), na półkach zlokalizowanych w ekologicznych wyspach w supermarketach oraz bezpośrednio u rolników. Powierzchnia polskich upraw ekologicznych rośnie dynamicznie. Według danych opublikowanych w raporcie IJHARS w 2008 roku funkcjonowało w Polsce 14 896 gospodarstw ekologicznych obejmujących łącznie obszar 314,9 tys. hektarów (tj. 1% powierzchni całego kraju oraz 2% powierzchni przeznaczonej na uprawy rolne).

Kontrola przeprowadzona przez UOKiK w 2013 r. wykazała, że ponad 22% partii żywności ekologicznej została zakwestionowana oraz stwierdzono nieprawidłowości w ponad 57% skontrolowanych placówkach[8].

Oficjalne logo żywności ekologicznej

W Unii Europejskiej obowiązuje logo (tzw. euroliść), którym oznacza się żywność pochodzącą z produkcji ekologicznej i po którym można ją rozpoznać w sklepach.

Przypisy

  1. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi - Co robimy - Jakość żywności - Rolnictwo ekologiczne - Jednostki certyfikujące [pdf], Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, 1 października 2021.
  2. Organic food. UK Food Standards Agency. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-06-05)].
  3. M Barański, L Rempelos, PO Iversen, C Leifert. Effects of organic food consumption on human health; the jury is still out!. „Food & Nutrition Research”. 61 (1), s. 1287333, 2017. DOI: 10.1080/16546628.2017.1287333. PMID: 28326003. PMCID: PMC5345585. 
  4. M Barański i inni, Higher antioxidant and lower cadmium concentrations and lower incidence of pesticide residues in organically grown crops: a systematic literature review and meta-analyses., „The British journal of nutrition”, 112 (5), 2014, s. 1–18, DOI10.1017/S0007114514001366, PMID24968103, PMCIDPMC4141693.
  5. Blair, Robert. (2012). Organic Production and Food Quality: A Down to Earth Analysis. Wiley-Blackwell, Oxford, UK. Pages 72, 223. ISBN 978-0-8138-1217-5
  6. Smith-Spangler C i inni, Are organic foods safer or healthier than conventional alternatives?: a systematic review., „Annals of Internal Medicine”, 157 (5), 2012, s. 348–366, DOI10.7326/0003-4819-157-5-201209040-00007, PMID22944875.
  7. Glifosat [online], Wikipedia, wolna encyklopedia, 23 sierpnia 2024 [dostęp 2024-12-06].
  8. UOKiK: Informacja z kontroli jakości i prawidłowości oznakowania produktów rolnictwa ekologicznego. lipiec 2014. [dostęp 2014-08-24]. (pol.).

Bibliografia