Przejdź do zawartości

Janusz Gaładyk: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Życiorys: drobne merytoryczne
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
m Poprawa linkowań i typografii
 
(Nie pokazano 10 wersji utworzonych przez 7 użytkowników)
Linia 5: Linia 5:
|rodzaj wojsk = lądowe
|rodzaj wojsk = lądowe
|zwycięstwa =
|zwycięstwa =
|grafika =
|grafika = Gaładyk Janusz ppłk dypl. kawaler VM.jpg
|opis grafiki = ppłk dypl. Janusz Gaładyk 1937 rok
|opis grafiki = Janusz Gaładyk (przed 1934)
|stopień grafika = PL Epolet plk.svg
|stopień grafika = PL Epolet plk.svg
|stopień = [[pułkownik]] dyplomowany piechoty
|stopień = [[pułkownik]] dyplomowany piechoty
Linia 14: Linia 14:
|miejsce śmierci = [[Warszawa]]
|miejsce śmierci = [[Warszawa]]
|lata służby = 1914–1946
|lata służby = 1914–1946
|siły zbrojne = [[Plik:Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png|20px]] [[Armia Austro-Węgier]]<br />[[Plik:Orzełek II RP.svg|20px]] [[Wojsko Polskie (II RP)|Wojsko Polskie]]<br />[[Plik:Poland badge.jpg|40px]] [[Polskie Siły Zbrojne]]
|siły zbrojne = [[Plik:Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png|20px]] [[Armia Austro-Węgier]]<br>[[Plik:Orzełek II RP.svg|20px]] [[Wojsko Polskie (II RP)|Wojsko Polskie]]<br>[[Plik:Poland badge.jpg|40px]] [[Polskie Siły Zbrojne]]
|formacja = [[Plik:Orzełek legionowy.svg|20px]] [[Legiony Polskie (1914–1918)|Legiony Polskie]]
|formacja = [[Plik:Orzełek legionowy.svg|20px]] [[Legiony Polskie (1914–1918)|Legiony Polskie]]
|jednostki = [[5 Pułk Piechoty (LP)|5 pułk piechoty]]<br />[[3 Armia (II RP)|3 Armia]]<br />201 Ochotniczy Pułk Piechoty<br />[[5 Pułk Piechoty Legionów]]<br />[[79 Pułk Piechoty (II RP)|79 pułk piechoty]]<br />[[Generalny Inspektorat Sił Zbrojnych]]<br />[[29 Dywizja Piechoty (II RP)|29 Dywizja Piechoty]]<br />[[6 Pułk Strzelców Podhalańskich]]<br />[[18 Pułk Piechoty (II RP)|18 pułk piechoty]]<br />[[76 Lidzki Pułk Piechoty]]<br />[[Pułk KOP „Wilejka”]]<br />[[1 Brygada Górska Strzelców|1 Brygada Górska]]<br />[[8 Dywizja Piechoty (PSZ)|8 Dywizja Piechoty]]
|jednostki = [[5 Pułk Piechoty (LP)|5 pułk piechoty]]<br>[[3 Armia (II RP)|3 Armia]]<br>201 Ochotniczy Pułk Piechoty<br>[[5 Pułk Piechoty Legionów]]<br>[[79 Pułk Piechoty (II RP)|79 pułk piechoty]]<br>[[Generalny Inspektorat Sił Zbrojnych]]<br>[[29 Dywizja Piechoty (II RP)|29 Dywizja Piechoty]]<br>[[6 Pułk Strzelców Podhalańskich]]<br>[[18 Pułk Piechoty (II RP)|18 pułk piechoty]]<br>[[76 Lidzki Pułk Piechoty]]<br>[[Pułk KOP „Wilejka”]]<br>[[1 Brygada Górska Strzelców|1 Brygada Górska]]<br>[[8 Dywizja Piechoty (PSZ)|8 Dywizja Piechoty]]
|stanowiska = dowódca plutonu<br />dowódca baterii<br />dowódca batalionu<br />szef Oddziału II<br />oficer sztabu<br />szef sztabu<br />zastępca dowódcy<br />dowódca brygady
|stanowiska = dowódca plutonu<br>dowódca baterii<br>dowódca batalionu<br>szef Oddziału II<br>oficer sztabu<br>szef sztabu<br>zastępca dowódcy<br>dowódca brygady
|wojny i bitwy =
|wojny i bitwy =
|późniejsza praca =
|późniejsza praca =
|odznaczenia = {{order|ODRK|3}}<br />{{order|VM|KS}} {{order|KN|KN}} {{order|OOP|KK}} {{order|KW|4}} {{Order|KZ|Z}} {{order|KZWLŚ}} {{order|WA|S}} {{order|MDS|B}}<br />{{order|PL-OGISZ}} [[File:76 Lidzki Pułk Piechoty.jpg|30px|Odznaka 76 Lidzkiego Pułku Piechoty]]
|odznaczenia = {{order|ODRK|3}}<br>{{order|VM|KS}} {{order|KN|KN}} {{order|OOP|KK}} {{order|KW|4}} {{order|KZ|IIRPZ}} {{order|KZWLŚ}} {{order|WA|S}} {{order|MDS|B}}<br>{{order|PL-OGISZ}} [[Plik:76 Lidzki Pułk Piechoty.jpg|30px|Odznaka 76 Lidzkiego Pułku Piechoty]]
|commons =
|commons = Category:Janusz Gaładyk
|wikiźródła =
|wikiźródła =
|wikicytaty =
|wikicytaty =
Linia 28: Linia 28:


== Życiorys ==
== Życiorys ==
Urodził się 3 października 1898 w Warszawie, w rodzinie Franciszka i Marii, z domu Góreckiej. W latach 1907–1914 uczył się w [[XIV Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Staszica w Warszawie|Gimnazjum im. Staszica]]<ref>''Szkoła im. Stanisława Staszica w Warszawie 1906–1950.''</ref> w Warszawie, następnie studiował na [[Politechnika Warszawska|Politechnice Warszawskiej]]{{odn|Tadeusz Jurga|1990|s=767}}. Od 3 listopada 1913 był członkiem [[Polskie Drużyny Strzeleckie|Polskich Drużyn Strzeleckich]]. Od 6 sierpnia 1914 walczył w [[Legiony Polskie (1914–1918)|Legionach Polskich]]. Był oficerem [[5 Pułk Piechoty (LP)|5 pułku piechoty]] Legionów Polskich, dowódcą plutonu. Był w tym okresie trzykrotnie ranny. 22 lipca 1917, po [[Kryzys przysięgowy|kryzysie przysięgowym]], został internowany w [[Fort Beniaminów|Beniaminowie]]. Od 6 sierpnia do 11 listopada 1918 działał w [[Polska Organizacja Wojskowa|Polskiej Organizacji Wojskowej]]{{odn|Tadeusz Jurga|1990|s=767}}.
Urodził się 3 października 1898 w Warszawie, w rodzinie Franciszka i Marii z Góreckich. W 1914 ukończył [[XIV Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Staszica w Warszawie|Gimnazjum im. Stanisława Staszica w Warszawie]]{{odn|Siwek|1988|s=488}}<ref>[https://liceumgottwalda.pl.tl/Znani-absolwenci-szko%26%23322%3By.htm Znani absolwenci XIV Liceum Ogólnokształcącego im. Stanisława Staszica w Warszawie] [dostęp 2023-10-05].</ref>, następnie studiował na [[Politechnika Warszawska|Politechnice Warszawskiej]]{{odn|Jurga|1990|s=767}}. Od 3 listopada 1913 był członkiem [[Polskie Drużyny Strzeleckie|Polskich Drużyn Strzeleckich]]. Od 6 sierpnia 1914 walczył w [[Legiony Polskie (1914–1918)|Legionach Polskich]]. Był oficerem [[5 Pułk Piechoty (LP)|5 pułku piechoty]] Legionów Polskich, dowódcą plutonu. Był w tym okresie trzykrotnie ranny. 22 lipca 1917, po [[Kryzys przysięgowy|kryzysie przysięgowym]], został internowany w [[Fort Beniaminów|Beniaminowie]]. Od 6 sierpnia do 11 listopada 1918 działał w [[Polska Organizacja Wojskowa|Polskiej Organizacji Wojskowej]]{{odn|Jurga|1990|s=767}}.


Do Wojska Polskiego wstąpił 11 listopada 1918, w którym był do 1 lutego 1919 w I Oddziale Sztabu Generalnego oficerem do zleceń, a następnie od 1 lutego do 10 grudnia tego samego roku referentem w Biurze Wywiadowczym II Oddziału Naczelnego Dowództwa{{odn|Tadeusz Jurga|1990|s=768}}. Od kwietnia do lipca 1920 szef Oddziału II Sztabu [[3 Armia (II RP)|3 Armii]], a dalej od lipca do grudnia dowódca batalionu w 201 Ochotniczym pułku piechoty{{odn|Tadeusz Jurga|1990|s=768}}.
Do Wojska Polskiego wstąpił 11 listopada 1918, w którym był do 1 lutego 1919 w I Oddziale Sztabu Generalnego oficerem do zleceń, a następnie od 1 lutego do 10 grudnia tego samego roku referentem w Biurze Wywiadowczym II Oddziału Naczelnego Dowództwa{{odn|Jurga|1990|s=768}}. Od kwietnia do lipca 1920 szef Oddziału II Sztabu [[3 Armia (II RP)|3 Armii]], a dalej od lipca do grudnia dowódca batalionu w 201 Ochotniczym pułku piechoty{{odn|Jurga|1990|s=768}}.


Ukończył kurs w Doświadczalnym Centrum Wyszkolenia w [[Rembertów|Rembertowie]] w okresie od 5 grudnia 1920 do 9 maja 1921, a następnie od maja do listopada tego samego roku kurs dla oficerów różnej broni przy [[Szkoła Podchorążych Artylerii|Oficerskiej Szkole Artylerii]] w [[Poznań|Poznaniu]]{{odn|Tadeusz Jurga|1990|s=768}}. Po ukończeniu kursów otrzymał przydział do [[5 Pułk Piechoty Legionów|5 pułku piechoty Legionów]], w którym pełnił służbę od listopada 1921 do marca 1922, nie otrzymując żadnej funkcji{{odn|Jabłonowski|Jankowski|Polak|Prochwicz|2001|s=717-718}}. Dowódca III baterii [[79 Pułk Piechoty (II RP)|79 pułku piechoty]] w [[Słonim]]ie od kwietnia 1922 do października 1923{{odn|Jabłonowski|Jankowski|Polak|Prochwicz|2001|s=717-718}}.
Ukończył kurs w Doświadczalnym Centrum Wyszkolenia w [[Rembertów|Rembertowie]] w okresie od 5 grudnia 1920 do 9 maja 1921, a następnie II kurs uzupełniający dla oficerów innych rodzajów broni przy [[Szkoła Podchorążych Artylerii|Szkole Podchorążych Artylerii]] w [[Poznań|Poznaniu]] (z 5 lokatą) od 1 czerwca do 1 października 1921{{odn|Moszumański|2000|s=58–63, 120}}{{odn|Jurga|1990|s=768}}. Po ukończeniu kursów otrzymał przydział do [[5 Pułk Piechoty Legionów|5 pułku piechoty Legionów]], w którym pełnił służbę od listopada 1921 do marca 1922, nie otrzymując żadnej funkcji{{odn|Jabłonowski|Jankowski|Polak|Prochwicz|2001|s=717-718}}. Dowódca III batalionu [[79 Pułk Piechoty (II RP)|79 pułku piechoty]] w [[Słonim|Słonimiu]] od kwietnia 1922 do października 1923{{odn|Jabłonowski|Jankowski|Polak|Prochwicz|2001|s=717-718}}.


31 października 1923 został powołany do [[Wyższa Szkoła Wojenna|Wyższej Szkoły Wojennej]] w Warszawie, w charakterze słuchacza IV Kursu Normalnego{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 71 z 13 listopada 1923 roku, s. 750}}. 1 października 1925, po ukończeniu kursu i otrzymaniu dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego, został przydzielony do Inspektoratu Armii Nr 1 na stanowisko referenta{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 101 z 7 października 1925 roku, s. 546}}. 14 października 1926 został przydzielony do [[Generalny Inspektorat Sił Zbrojnych|Generalnego Inspektoratu Sił Zbrojnych]] na stanowisko II oficera sztabu inspektora armii generała dywizji [[Edward Śmigły-Rydz|Edwarda Śmigły-Rydza]]{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 44 z 14 października 1926 roku, s. 355}}. 4 listopada 1927 został dyrektorem nauk Oficerskiej Szkoły Piechoty (od 9 sierpnia 1928 – [[Szkoła Podchorążych Piechoty]]) w Komorowie{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 25 z 31 października 1927 roku, s. 300}}. W lipcu 1929 został przeniesiony z Biura Ogólno-Organizacyjnego Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie do dowództwa [[29 Dywizja Piechoty (II RP)|29 Dywizji Piechoty]] w [[Grodno|Grodnie]] na stanowisko [[Szef sztabu|szefa sztabu]]{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 11 z 6 lipca 1929 roku, s. 199}}. Od 3 listopada 1931 dowodził II batalionem [[6 Pułk Strzelców Podhalańskich|6 pułku strzelców podhalańskich]] detaszowanym w [[Drohobycz|Drohobyczu]]{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 7 z 23 października 1931 roku, s. 328}}{{odn|Rocznik Oficerski|1932|s=27, 620}}. Od 10 lipca 1933 pełnił służbę na stanowisku zastępcy dowódcy [[18 Pułk Piechoty (II RP)|18 pułku piechoty]] w [[Skierniewice|Skierniewicach]]{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 8 z 28 czerwca 1933 roku, s. 130}}. 23 maja 1934 został przeniesiony na identyczne stanowisko do [[76 Lidzki Pułk Piechoty|76 pułku piechoty]] w Grodnie{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 154}}. Od 5 listopada 1935 do maja 1939 dowodził [[Pułk KOP „Wilejka”|pułkiem KOP „Wilejka”]]{{odn|Tadeusz Jurga|1990|s=768}}. Wiceprezes Okręgu Wileńskiego [[Towarzystwo Rozwoju Ziem Wschodnich|Towarzystwa Rozwoju Ziem Wschodnich]] w 1939<ref>Rocznik Ziem Wschodnich 1939, s. 214.</ref>.
31 października 1923 został powołany do [[Wyższa Szkoła Wojenna|Wyższej Szkoły Wojennej]] w Warszawie, w charakterze słuchacza IV Kursu Normalnego{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 71 z 13 listopada 1923 roku, s. 750}}. 1 października 1925, po ukończeniu kursu i otrzymaniu dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego, został przydzielony do Inspektoratu Armii Nr 1 na stanowisko referenta{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 101 z 7 października 1925 roku, s. 546}}. 14 października 1926 został przydzielony do [[Generalny Inspektorat Sił Zbrojnych|Generalnego Inspektoratu Sił Zbrojnych]] na stanowisko II oficera sztabu inspektora armii generała dywizji [[Edward Rydz-Śmigły|Edwarda Śmigłego-Rydza]]{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 44 z 14 października 1926 roku, s. 355}}. 4 listopada 1927 został dyrektorem nauk Oficerskiej Szkoły Piechoty (od 9 sierpnia 1928 – [[Szkoła Podchorążych Piechoty]]) w Komorowie{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 25 z 31 października 1927 roku, s. 300}}. W lipcu 1929 został przeniesiony z Biura Ogólno-Organizacyjnego Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie do dowództwa [[29 Dywizja Piechoty (II RP)|29 Dywizji Piechoty]] w [[Grodno|Grodnie]] na stanowisko [[Szef sztabu|szefa sztabu]]{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 11 z 6 lipca 1929 roku, s. 199}}. Od 3 listopada 1931 dowodził II batalionem [[6 Pułk Strzelców Podhalańskich|6 pułku strzelców podhalańskich]] detaszowanym w [[Drohobycz]]u{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 7 z 23 października 1931 roku, s. 328}}{{odn|Rocznik Oficerski|1932|s=27, 620}}. Od 10 lipca 1933 pełnił służbę na stanowisku zastępcy dowódcy [[18 Pułk Piechoty (II RP)|18 pułku piechoty]] w [[Skierniewice|Skierniewicach]]{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 8 z 28 czerwca 1933 roku, s. 130}}. 23 maja 1934 został przeniesiony na identyczne stanowisko do [[76 Lidzki Pułk Piechoty|76 pułku piechoty]] w Grodnie{{odn|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 154}}. Od 5 listopada 1935 do maja 1939 dowodził [[Pułk KOP „Wilejka”|pułkiem KOP „Wilejka”]]{{odn|Jurga|1990|s=768}}. Wiceprezes Okręgu Wileńskiego [[Towarzystwo Rozwoju Ziem Wschodnich|Towarzystwa Rozwoju Ziem Wschodnich]] w 1939<ref>Rocznik Ziem Wschodnich 1939, s. 214.</ref>.

W czasie [[Kampania wrześniowa|kampanii wrześniowej]] dowodził [[1 Brygada Górska Strzelców|1 Brygadą Górską Strzelców]] do 6 września{{odn|Jabłonowski|Jankowski|Polak|Prochwicz|2001|s=717-718}}. Uniknął niewoli po walkach wrześniowych i działał w konspiracji. Mianowany komendantem [[Związek Walki Zbrojnej|Związku Walki Zbrojnej]] w [[Wilno|Wilnie]]. Stanowiska nie objął{{odn|Jabłonowski|Jankowski|Polak|Prochwicz|2001|s=717-718}}. 11 listopada 1939 aresztowany na przejściu granicznym litewsko – białoruskim przez władze radzieckie. Do lipca 1941 przebywał w więzieniu, a po uwolnieniu służył w Polskich Siłach Zbrojnych w [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich]], gdzie był komendantem Ośrodka Zapasowego Armii w Tockoje i Kołtubance do 10 października 1941, a następnie do 28 marca 1942 był zastępcą dowódcy [[7 Dywizja Piechoty (PSZ)|7 Dywizji Piechoty]]{{odn|Wawer|2001|s=29,33, 182, 230-233, 237}}. Następnie służył w [[I Korpus Polski (PSZ)|I Korpusie]]{{odn|Jabłonowski|Jankowski|Polak|Prochwicz|2001|s=717-718}}. 17 czerwca 1946 powrócił do kraju, a 18 lipca 1947 zmarł w Szpitalu Wojskowym w Warszawie na ul. Koszykowej 78 (według świadectwa zgonu nr 9994/1 z lipca 1947 i księgi cmentarnej Cmentarza Wojskowego na Powązkach){{odn|Tadeusz Jurga|1990|s=768}}. Pochowany na [[Cmentarz Wojskowy na Powązkach|Cmentarzu Wojskowym na Powązkach]] w Warszawie (kwatera B 28 WOJ-5-30)<ref>{{Cytuj |tytuł = Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze |data dostępu = 2020-05-14 |opublikowany = www.cmentarzekomunalne.com.pl |url = http://www.cmentarzekomunalne.com.pl/mapa/mapa.php?cment=PWZKI&rzad=5&kwatera=B%2028%20WOJ.&grob=30&dane=+imie=+nazwisko=ga%C5%82adyk+check_nazwisko=on+check_ur=+rok=1800+miesiac=1+dzien=1+rok2=2020+miesiac2=5+dzien2=14+check_zg=+rok_zg1=1800+miesiac_zg1=1+dzien_zg1=1+rok_zg2=2020+miesiac_zg2=5+dzien_zg2=14+cmentarz=#kotwica}}</ref>.
[[Plik:J Gaładyk.jpg|thumb|Grób Janusza Gaładyka na Cmentarzu Wojskowym na Powazkach]]


W czasie [[Kampania wrześniowa|kampanii wrześniowej]] dowodził [[1 Brygada Górska Strzelców|1 Brygadą Górską Strzelców]] do 6 września{{odn|Jabłonowski|Jankowski|Polak|Prochwicz|2001|s=717-718}}. Uniknął niewoli po walkach wrześniowych i działał w konspiracji. Mianowany komendantem [[Związek Walki Zbrojnej|Związku Walki Zbrojnej]] w [[Wilno|Wilnie]]. Stanowiska nie objął{{odn|Jabłonowski|Jankowski|Polak|Prochwicz|2001|s=717-718}}. 11 listopada 1939 aresztowany na przejściu granicznym litewsko – białoruskim przez władze radzieckie. Do lipca 1941 przebywał w więzieniu, a po uwolnieniu służył w Polskich Siłach Zbrojnych w [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich]], gdzie był komendantem Ośrodka Zapasowego Armii w Tockoje i Kołtubance do 10 października 1941, a następnie do 22 marca 1942 był zastępcą dowódcy [[8 Dywizja Piechoty (PSZ)|8 Dywizji Piechoty]]{{odn|Wawer|2001|s=29,33, 182, 230-233, 237}}. Od 23 marca 1942 zastępował dowódcę [[7 Dywizja Piechoty (PSZ)|7 Dywizji Piechoty]]. Urlopowany na okres dwóch lat, przebywał na terenie Palestyny. Następnie służył w [[I Korpus Polski (PSZ)|I Korpusie]]{{odn|Jabłonowski|Jankowski|Polak|Prochwicz|2001|s=717-718}}. 17 czerwca 1946 powrócił do kraju, a 18 lipca 1947 zmarł w Szpitalu Wojskowym w Warszawie na ul. Koszykowej 78 (wg świadectwa zgonu nr 9994/1 z lipca 1947 i księgi cmentarnej cmentarza Wojskowego na Powązkach){{odn|Jurga|1990|s=768}}. Pochowany na [[Cmentarz Wojskowy na Powązkach|cmentarzu Wojskowym na Powązkach]] w Warszawie (kwatera B 28 WOJ-5-30)<ref>{{Cytuj |tytuł = Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze |data dostępu = 2020-05-14 |opublikowany = cmentarzekomunalne.com.pl |url = http://www.cmentarzekomunalne.com.pl/mapa/mapa.php?cment=PWZKI&rzad=5&kwatera=B%2028%20WOJ.&grob=30&dane=+imie=+nazwisko=ga%C5%82adyk+check_nazwisko=on+check_ur=+rok=1800+miesiac=1+dzien=1+rok2=2020+miesiac2=5+dzien2=14+check_zg=+rok_zg1=1800+miesiac_zg1=1+dzien_zg1=1+rok_zg2=2020+miesiac_zg2=5+dzien_zg2=14+cmentarz=#kotwica}}</ref>.
[[Plik:J Gaładyk.jpg|thumb|Grób Janusza Gaładyka na [[Cmentarz Wojskowy na Powązkach|cmentarzu Wojskowym na Powązkach]]]]


== Awanse ==
== Awanse ==
Linia 69: Linia 68:
== Bibliografia ==
== Bibliografia ==
* {{Cytuj stronę|url=http://www.wbc.poznan.pl/publication/47164|tytuł=Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych|data dostępu=2016-02-15|odn={{odn/id|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr}}}}
* {{Cytuj stronę|url=http://www.wbc.poznan.pl/publication/47164|tytuł=Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych|data dostępu=2016-02-15|odn={{odn/id|Dz. Pers. MSWojsk.|loc=Nr}}}}
* {{Cytuj stronę|url=http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=59691|tytuł=Rocznik Oficerski 1932|rok=1932|opublikowany=Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa|data dostępu=2017-02-22|odn={{odn/id|Rocznik Oficerski|1932}}}}
* ''Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917)'', Warszawa 1917.
* ''Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917)'', Warszawa 1917.
* {{Cytuj stronę | url = http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=59691 | tytuł = Rocznik Oficerski 1932 | rok = 1932 | opublikowany = Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa | data dostępu = 2017-02-22 | odn = {{odn/id|Rocznik Oficerski|1932}}}}
* {{Cytuj książkę|tytuł=Szkoła im. Stanisława Staszica w Warszawie 1906–1950|data=1988|wydawca=Państwowy Instytut Wydawniczy|miejsce=Warszawa|isbn=83-06-01691-2|strony=498}}
* {{cytuj książkę | nazwisko = Jabłonowski | imię = Marek | nazwisko2 = Jankowski | imię2 = Włodzimierz | nazwisko3 = Polak | imię3 = Bogusław | nazwisko4 = Prochwicz | imię4 = Jerzy | autor link3 = Bogusław Polak | tytuł = O niepodległą i granice. Korpus Ochrony Pogranicza 1924–1939. Wybór dokumentów | data = 2001 | miejsce = Warszawa-Pułtusk | isbn = 83-88067-48-8 | wydawca = Wyższa Szkoła Humanistyczna w Pułtusku. Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego | odn = tak}}
* {{Cytuj książkę|nazwisko=Jurga|imię=Tadeusz|tytuł=Obrona Polski 1939|data=1990|wydawca=Instytut Wydawniczy PAX|miejsce=Warszawa|isbn=83-211-1096-7|strony=767–768|odn=tak}}
* {{Cytuj książkę | nazwisko = Jurga | imię = Tadeusz | tytuł = Obrona Polski 1939 | wydawca = Instytut Wydawniczy PAX | miejsce = Warszawa | rok = 1990 | strony = 767–768 | isbn = 83-211-1096-7 | odn = tak}}
* {{cytuj książkę|nazwisko=Jabłonowski|imię=Marek|nazwisko2=Jankowski|imię2=Włodzimierz|nazwisko3=Polak|imię3=Bogusław|nazwisko4=Prochwicz|imię4=Jerzy|autor link3=Bogusław Polak|tytuł=O niepodległą i granice. Korpus Ochrony Pogranicza 1924–1939. Wybór dokumentów|data=2001|miejsce=Warszawa-Pułtusk|isbn=83-88067-48-8|wydawca=Wyższa Szkoła Humanistyczna w Pułtusku. Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego|odn=tak}}
* {{Cytuj książkę |nazwisko=Wawer |imię=Zbigniew |tytuł=Znowu w polskim mundurze. Armia Polska w ZSRR sierpień 1941 - marzec 1942 |data=2001 |miejsce=Warszawa |wydawca=Zbigniew Wawer Prod. Film. i Międzynarodowa Szkoła Menedżerów sp.z.o.o. |isbn=8386891718|odn=tak}}
* {{Cytuj książkę | nazwisko = Moszumański | imię = Zbigniew | tytuł = Wojenne szkoły dla oficerów artylerii (1914–1921) | wydawca = Oficyna Wydawnicza „Ajaks” | miejsce = Pruszków | rok = 2000 | strony = 58–63, 120 | isbn = 83-88773-74-7 | odn = tak}}
* {{Cytuj książkę | nazwisko = Siwek | imię = Władysław | tytuł = Szkoła im. Stanisława Staszica w Warszawie 1906–1950 | wydawca = Państwowy Instytut Wydawniczy | miejsce = Warszawa | rok = 1988 | strony = 498 | isbn = 83-06-01691-2 | odn = tak }}
* {{Cytuj książkę | nazwisko = Wawer | imię = Zbigniew | tytuł = Znowu w polskim mundurze. Armia Polska w ZSRR sierpień 1941 – marzec 1942 | data = 2001 | miejsce = Warszawa | wydawca = Zbigniew Wawer Prod. Film. i Międzynarodowa Szkoła Menedżerów sp.z.o.o. |isbn = 8386891718 | odn = tak}}

{{Kontrola autorytatywna}}
{{Kontrola autorytatywna}}


Linia 102: Linia 103:
[[Kategoria:Szefowie sztabu 29 Dywizji Piechoty (II RP)]]
[[Kategoria:Szefowie sztabu 29 Dywizji Piechoty (II RP)]]
[[Kategoria:Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)]]
[[Kategoria:Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1898]]
[[Kategoria:Wykładowcy uczelni i szkół wojskowych II Rzeczypospolitej]]
[[Kategoria:Wykładowcy uczelni i szkół wojskowych II Rzeczypospolitej]]
[[Kategoria:Zastępcy dowódcy 18 Pułku Piechoty (II RP)]]
[[Kategoria:Zastępcy dowódcy 18 Pułku Piechoty (II RP)]]
[[Kategoria:Zmarli w 1947]]
[[Kategoria:Żołnierze I Brygady Legionów Polskich]]
[[Kategoria:Żołnierze I Brygady Legionów Polskich]]
[[Kategoria:Żołnierze formacji ochotniczych w wojnie polsko-bolszewickiej]]
[[Kategoria:Żołnierze formacji ochotniczych w wojnie polsko-bolszewickiej]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1898]]
[[Kategoria:Zmarli w 1947]]

Aktualna wersja na dzień 03:26, 8 gru 2024

Janusz Gaładyk
Ilustracja
Janusz Gaładyk (przed 1934)
pułkownik dyplomowany piechoty pułkownik dyplomowany piechoty
Data i miejsce urodzenia

3 października 1898
Warszawa

Data i miejsce śmierci

18 lipca 1947
Warszawa

Przebieg służby
Lata służby

1914–1946

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

5 pułk piechoty
3 Armia
201 Ochotniczy Pułk Piechoty
5 Pułk Piechoty Legionów
79 pułk piechoty
Generalny Inspektorat Sił Zbrojnych
29 Dywizja Piechoty
6 Pułk Strzelców Podhalańskich
18 pułk piechoty
76 Lidzki Pułk Piechoty
Pułk KOP „Wilejka”
1 Brygada Górska
8 Dywizja Piechoty

Stanowiska

dowódca plutonu
dowódca baterii
dowódca batalionu
szef Oddziału II
oficer sztabu
szef sztabu
zastępca dowódcy
dowódca brygady

Odznaczenia
Odznaka honorowa za Rany i Kontuzje – trzykrotnie ranny
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Krzyż Zasługi Wojsk Litwy Środkowej Srebrny Wawrzyn Akademicki Medal Brązowy za Długoletnią Służbę
Odznaka Pamiątkowa Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych Odznaka 76 Lidzkiego Pułku Piechoty

Jan Franciszek Gaładyk[1] (ur. 3 października 1898 w Warszawie, zm. 18 lipca 1947 tamże) – pułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego. Walczył w Legionach Polskich, w kampanii wrześniowej i w I Korpusie PSZ. Odznaczony m.in. Virtuti Militari.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 3 października 1898 w Warszawie, w rodzinie Franciszka i Marii z Góreckich. W 1914 ukończył Gimnazjum im. Stanisława Staszica w Warszawie[2][3], następnie studiował na Politechnice Warszawskiej[4]. Od 3 listopada 1913 był członkiem Polskich Drużyn Strzeleckich. Od 6 sierpnia 1914 walczył w Legionach Polskich. Był oficerem 5 pułku piechoty Legionów Polskich, dowódcą plutonu. Był w tym okresie trzykrotnie ranny. 22 lipca 1917, po kryzysie przysięgowym, został internowany w Beniaminowie. Od 6 sierpnia do 11 listopada 1918 działał w Polskiej Organizacji Wojskowej[4].

Do Wojska Polskiego wstąpił 11 listopada 1918, w którym był do 1 lutego 1919 w I Oddziale Sztabu Generalnego oficerem do zleceń, a następnie od 1 lutego do 10 grudnia tego samego roku referentem w Biurze Wywiadowczym II Oddziału Naczelnego Dowództwa[5]. Od kwietnia do lipca 1920 szef Oddziału II Sztabu 3 Armii, a dalej od lipca do grudnia dowódca batalionu w 201 Ochotniczym pułku piechoty[5].

Ukończył kurs w Doświadczalnym Centrum Wyszkolenia w Rembertowie w okresie od 5 grudnia 1920 do 9 maja 1921, a następnie II kurs uzupełniający dla oficerów innych rodzajów broni przy Szkole Podchorążych Artylerii w Poznaniu (z 5 lokatą) od 1 czerwca do 1 października 1921[6][5]. Po ukończeniu kursów otrzymał przydział do 5 pułku piechoty Legionów, w którym pełnił służbę od listopada 1921 do marca 1922, nie otrzymując żadnej funkcji[7]. Dowódca III batalionu 79 pułku piechoty w Słonimiu od kwietnia 1922 do października 1923[7].

31 października 1923 został powołany do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w charakterze słuchacza IV Kursu Normalnego[8]. 1 października 1925, po ukończeniu kursu i otrzymaniu dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego, został przydzielony do Inspektoratu Armii Nr 1 na stanowisko referenta[9]. 14 października 1926 został przydzielony do Generalnego Inspektoratu Sił Zbrojnych na stanowisko II oficera sztabu inspektora armii generała dywizji Edwarda Śmigłego-Rydza[10]. 4 listopada 1927 został dyrektorem nauk Oficerskiej Szkoły Piechoty (od 9 sierpnia 1928 – Szkoła Podchorążych Piechoty) w Komorowie[11]. W lipcu 1929 został przeniesiony z Biura Ogólno-Organizacyjnego Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie do dowództwa 29 Dywizji Piechoty w Grodnie na stanowisko szefa sztabu[12]. Od 3 listopada 1931 dowodził II batalionem 6 pułku strzelców podhalańskich detaszowanym w Drohobyczu[13][14]. Od 10 lipca 1933 pełnił służbę na stanowisku zastępcy dowódcy 18 pułku piechoty w Skierniewicach[15]. 23 maja 1934 został przeniesiony na identyczne stanowisko do 76 pułku piechoty w Grodnie[16]. Od 5 listopada 1935 do maja 1939 dowodził pułkiem KOP „Wilejka”[5]. Wiceprezes Okręgu Wileńskiego Towarzystwa Rozwoju Ziem Wschodnich w 1939[17].

W czasie kampanii wrześniowej dowodził 1 Brygadą Górską Strzelców do 6 września[7]. Uniknął niewoli po walkach wrześniowych i działał w konspiracji. Mianowany komendantem Związku Walki Zbrojnej w Wilnie. Stanowiska nie objął[7]. 11 listopada 1939 aresztowany na przejściu granicznym litewsko – białoruskim przez władze radzieckie. Do lipca 1941 przebywał w więzieniu, a po uwolnieniu służył w Polskich Siłach Zbrojnych w Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, gdzie był komendantem Ośrodka Zapasowego Armii w Tockoje i Kołtubance do 10 października 1941, a następnie do 22 marca 1942 był zastępcą dowódcy 8 Dywizji Piechoty[18]. Od 23 marca 1942 zastępował dowódcę 7 Dywizji Piechoty. Urlopowany na okres dwóch lat, przebywał na terenie Palestyny. Następnie służył w I Korpusie[7]. 17 czerwca 1946 powrócił do kraju, a 18 lipca 1947 zmarł w Szpitalu Wojskowym w Warszawie na ul. Koszykowej 78 (wg świadectwa zgonu nr 9994/1 z lipca 1947 i księgi cmentarnej cmentarza Wojskowego na Powązkach)[5]. Pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera B 28 WOJ-5-30)[19].

Grób Janusza Gaładyka na cmentarzu Wojskowym na Powązkach

Awanse

[edytuj | edytuj kod]

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]
  1. Medal nadany Rozkazem nr 25 Ministerstwa Spraw Wewnętrznych - Korpusu Ochrony Pogranicza z dnia 28 maja 1938 roku, pkt 4 (informacja ze zbiorów Archiwum Straży Granicznej w Szczecinie).

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. W Dzienniku Personalnym M.S.Wojsk. Nr 8 z 1 czerwca 1935 roku, s. 56 zostało sprostowane imię pułkownika Gaładyka z Janusz na Jan Franciszek. Jako Jan Franciszek Gaładyk figuruje w zarządzeniu Prezydenta RP z dnia 11 listopada 1937 roku w sprawie nadania Krzyża Kawalerskiego Orderu Odrodzenia Polski. Mimo sprostowania imienia w dotychczasowej literaturze występuje, jako Janusz Gaładyk.
  2. Siwek 1988 ↓, s. 488.
  3. Znani absolwenci XIV Liceum Ogólnokształcącego im. Stanisława Staszica w Warszawie [dostęp 2023-10-05].
  4. a b Jurga 1990 ↓, s. 767.
  5. a b c d e Jurga 1990 ↓, s. 768.
  6. Moszumański 2000 ↓, s. 58–63, 120.
  7. a b c d e Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 717-718.
  8. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 71 z 13 listopada 1923 roku, s. 750.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 101 z 7 października 1925 roku, s. 546.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 44 z 14 października 1926 roku, s. 355.
  11. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 25 z 31 października 1927 roku, s. 300.
  12. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 6 lipca 1929 roku, s. 199.
  13. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 23 października 1931 roku, s. 328.
  14. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 27, 620.
  15. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 28 czerwca 1933 roku, s. 130.
  16. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 154.
  17. Rocznik Ziem Wschodnich 1939, s. 214.
  18. Wawer 2001 ↓, s. 29,33, 182, 230-233, 237.
  19. Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online], cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 2020-05-14].
  20. Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich..., s. 35.
  21. Dziennik Personalny z 1922 r. nr 2, s. 103
  22. M.P. z 1931 r. nr 18, poz. 31 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  23. M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410 „za zasługi w służbie ochrony pogranicza”.
  24. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”.
  25. Rozporządzenie Ministra Spraw Wojskowych G.M.I.L. 1254 z 1926 r. (Dziennik Personalny z 1926 r. Nr 12, s. 70)
  26. M.P. z 1938 r. nr 258, poz. 607 „za szerzenie zamiłowania do literatury polskiej i krzewienie czytelnictwa w wojsku”.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
  • Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917), Warszawa 1917.
  • Rocznik Oficerski 1932. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1932. [dostęp 2017-02-22].
  • Marek Jabłonowski, Włodzimierz Jankowski, Bogusław Polak, Jerzy Prochwicz: O niepodległą i granice. Korpus Ochrony Pogranicza 1924–1939. Wybór dokumentów. Warszawa-Pułtusk: Wyższa Szkoła Humanistyczna w Pułtusku. Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, 2001. ISBN 83-88067-48-8.
  • Tadeusz Jurga: Obrona Polski 1939. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1990, s. 767–768. ISBN 83-211-1096-7.
  • Zbigniew Moszumański: Wojenne szkoły dla oficerów artylerii (1914–1921). Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 2000, s. 58–63, 120. ISBN 83-88773-74-7.
  • Władysław Siwek: Szkoła im. Stanisława Staszica w Warszawie 1906–1950. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1988, s. 498. ISBN 83-06-01691-2.
  • Zbigniew Wawer: Znowu w polskim mundurze. Armia Polska w ZSRR sierpień 1941 – marzec 1942. Warszawa: Zbigniew Wawer Prod. Film. i Międzynarodowa Szkoła Menedżerów sp.z.o.o., 2001. ISBN 83-86891-71-8.