Karel Jaromír Erben: Różnice pomiędzy wersjami

Karel Jaromír Erben
Data i miejsce urodzenia	7 listopada 1811 ; Miletín
Data i miejsce śmierci	21 listopada 1870 ; Praga
Zawód, zajęcie	etnograf, historyk, pisarz, folklorysta
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja nieprzejrzana]

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Aktualna wersja na dzień 22:45, 1 wrz 2024

Karel Jaromír Erben (ur. 7 listopada 1811 w Miletínie, zm. 21 listopada 1870 w Pradze) – czeski etnograf, historyk i pisarz, badacz folkloru czeskiego i słowiańskiego; zbierał narodowe pieśni i porzekadła. Wszystkie legendy przetwarzał w sposób artystyczny.

Karel Jaromír Erben urodził się jako jeden z bliźniaków, ale jego brat Jan wkrótce zmarł^[1]. Jego rodzicami byli Jan i Anna Erbenowie. Najpierw uczył się w Hradcu Králové, potem zaczął studia prawnicze w Pradze. Główną dziedzina jego działalności stała się historia, co wynikało z wpływu Františka Palackiego^[1]. Poeta pracował jako urzędnik Czeskiego Muzeum i Macierzy czeskiej. Był też redaktorem pisma Pražské noviny^[1]. W 1851 roku został archiwistą Pragi, co zabezpieczyło byt jego i jego rodziny na następne lata^[1].

Erben zaliczany jest do najwybitniejszych przedstawicieli czeskiego preromantyzmu. Pozostaje autorem jednego tylko, ale mistrzowskiego zbioru wierszy. W 1853 wydał zbiór ballad Kytice z pověstí národních^[1], należący do klasycznych dzieł literatury czeskiej. W Czechach zbiór ten odgrywa taką samą rolę jak Ballady i romanse Adama Mickiewicza. W utworach, osadzonych w ludowej poetyce, porusza tematy miłości, śmierci, nienawiści, zbrodni i kary.

W Sto prostonárodních pohádek a pověstí slovanských v nářečích původních (1865) zamieścił pięć utworów w języku kaszubskim.

Wiersze Erbena tłumaczyli Józef Grajnert, Janusz Ferdynand Nowakowski^[2] i Kazimierz Andrzej Jaworski. Jego imieniem nazwano planetoidę (40106) Erben.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e Erben Karel Jaromír. rozhlas.cz. [dostęp 2016-11-07]. (cz.).
↑ Antologia obca. Wybór najcelniejszych utworów poetów cudzoziemskich, Lwów, 1882.(http://www.pbc.rzeszow.pl)

Bibliografia

Józef Magnuszewski, Historia literatury czeskiej. Zarys, Wrocław 1973.

Linki zewnętrzne

Karel Jaromír Erben – Kytice.
Karel Jaromír Erben – dzieła w bibliotece Polona (cz.)

[rozhlas.cz-1] Erben Karel Jaromír. rozhlas.cz. [dostęp 2016-11-07]. (cz.).

[2] Antologia obca. Wybór najcelniejszych utworów poetów cudzoziemskich, Lwów, 1882.(http://www.pbc.rzeszow.pl)

[1]

[2]

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
+{{Biogram infobox
-'''Karel Jaromír Erben''' (ur. [[7 listopada]] [[1811]] w [[Miletín]]ie - zm. [[21 listopada]] [[1870]] w [[Praga|Pradze]]), czeski [[etnografia|etnograf]], historyk i pisarz, badacz folkloru czeskiego i słowiańskiego; zbierał narodowe pieśni i porzekadła. Wszystkie legendy przetwarzał w sposób artystyczny.
+ |imię i nazwisko           = Karel Jaromír Erben
-Erben zaliczany jest do najwybitniejszych przedstawicieli czeskiego preromantyzmu.
+ |grafika                   = Karel Jaromír Erben (cut).jpg
-W [[1853]] wydał zbiór ballad "Kytice z pověstí národních", należący do klasycznych dzieł literatury czeskiej. W utworach, osadzonych w ludowej poetyce, porusza tematy miłości, śmierci, nienawiści, zbrodni i kary.
+ |opis grafiki              =
+ |alt grafiki               =
+ |data urodzenia            = [[7 listopada]] [[1811]]
+ |miejsce urodzenia         = [[Miletín]]
+ |data śmierci              = [[21 listopada]] [[1870]]
+ |miejsce śmierci           = [[Praga]]
+ |zawód                     = etnograf, historyk, pisarz, folklorysta
+ |odznaczenia               =
+ |commons                   = Category:Karel Jaromír Erben
+}}
+{{Wikiźródła autor|autor=Karel Jaromír Erben|dopełniacz=Karela Jaromíra Erbena}}
+'''Karel Jaromír Erben''' (ur. [[7 listopada]] [[1811]] w [[Miletín]]ie, zm. [[21 listopada]] [[1870]] w [[Praga|Pradze]]) – czeski [[etnografia|etnograf]], historyk i pisarz, badacz folkloru czeskiego i słowiańskiego; zbierał narodowe pieśni i porzekadła. Wszystkie legendy przetwarzał w sposób artystyczny.
+Karel Jaromír Erben urodził się jako jeden z bliźniaków, ale jego brat Jan wkrótce zmarł{{r|rozhlas.cz}}. Jego rodzicami byli Jan i Anna Erbenowie. Najpierw uczył się w Hradcu Králové, potem zaczął studia prawnicze w Pradze. Główną dziedzina jego działalności stała się historia, co wynikało z wpływu Františka Palackiego{{r|rozhlas.cz}}. Poeta pracował jako urzędnik Czeskiego Muzeum i Macierzy czeskiej. Był też redaktorem pisma Pražské noviny{{r|rozhlas.cz}}. W 1851 roku został archiwistą Pragi, co zabezpieczyło byt jego i jego rodziny na następne lata<ref name="rozhlas.cz">{{Cytuj stronę | url = http://www.rozhlas.cz/ctenarskydenik/autori/_zprava/erben-karel-jaromir--935277 | tytuł = Erben Karel Jaromír | opublikowany = rozhlas.cz | język = cs | data dostępu = 2016-11-07}}</ref>.
+Erben zaliczany jest do najwybitniejszych przedstawicieli czeskiego preromantyzmu. Pozostaje autorem jednego tylko, ale mistrzowskiego zbioru wierszy. W 1853 wydał zbiór ballad ''Kytice z pověstí národních''{{r|rozhlas.cz}}, należący do klasycznych dzieł literatury czeskiej. W Czechach zbiór ten odgrywa taką samą rolę jak ''[[Ballady i romanse]]'' Adama Mickiewicza. W utworach, osadzonych w ludowej poetyce, porusza tematy miłości, śmierci, nienawiści, zbrodni i kary.
 W ''Sto prostonárodních pohádek a pověstí slovanských v nářečích původních'' (1865) zamieścił pięć utworów w [[Język kaszubski|języku kaszubskim]].
+Wiersze Erbena tłumaczyli [[Józef Grajnert]], [[Janusz Nowakowski|Janusz Ferdynand Nowakowski]]<ref>Antologia obca. Wybór najcelniejszych utworów poetów cudzoziemskich, Lwów, 1882.(http://www.pbc.rzeszow.pl)</ref> i [[Kazimierz Andrzej Jaworski]].
-Jego imieniem nazwano [[planetoida|planetoidę]] [[40106 Erben]].
+Jego imieniem nazwano [[planetoida|planetoidę]] [[(40106) Erben]].
+== Przypisy ==
-{{stub}}
+{{Przypisy}}
+== Bibliografia ==
-{{DEFAULTSORT:Erben, Karel Jaromír}}
+* Józef Magnuszewski, Historia literatury czeskiej. Zarys, Wrocław 1973.
+== Linki zewnętrzne ==
+* [http://www.cist.cz/Poezie/kytice.htm Karel Jaromír Erben – Kytice.]
+* [https://polona.pl/search/?filters=public:1,creator:%22Erben,_Karel_Jarom%C3%ADr_(1811--1870)%22 Karel Jaromír Erben – dzieła] w bibliotece [[Polona]] {{lang|cs}}
+{{Kontrola autorytatywna}}
+{{SORTUJ:Erben, Karel Jaromír}}
+[[Kategoria:Czescy dziennikarze]]
+[[Kategoria:Czescy etnografowie]]
 [[Kategoria:Czescy historycy]]
-[[Kategoria:Czescy pisarze]]
+[[Kategoria:Czescy poeci XIX wieku]]
-[[Kategoria:Etnografowie]]
+[[Kategoria:Czescy tłumacze]]
+[[Kategoria:Pochowani na Cmentarzu Olszańskim w Pradze]]
 [[Kategoria:Urodzeni w 1811]]
 [[Kategoria:Zmarli w 1870]]
-[[cs:Karel Jaromír Erben]]
-[[de:Karel Jaromír Erben]]
-[[en:Karel Jaromír Erben]]
-[[eo:Karel Jaromír Erben]]
-[[fr:Karel Jaromír Erben]]
-[[it:Karel Jaromír Erben]]
-[[ja:カレル・ヤロミール・エルベン]]
-[[no:Karel Jaromír Erben]]
-[[ro:Karel Jaromír Erben]]
-[[sk:Karel Jaromír Erben]]
-[[sr:Карел Ербен]]
-[[sv:Karel Jaromír Erben]]