Małpia orkiestra: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Aktualna wersja na dzień 13:46, 16 sie 2024

Małpia orkiestra (oryg. niem. Affenkapelle) – seria składająca się z około 25 figurek małpek z porcelany wyprodukowanych w manufakturze w Miśni w latach 50. i 60. XVIII wieku^[1]^[2]^[3].

Historia

Modę na dekorowanie wnętrz pałaców scenami z małpami zapoczątkował Jean Berain, który w 1711 roku wydał grafiki z małpami jako temat ikonograficzny zwany singerie. Były to przedstawienia malarskie^[4].

Około 1753 roku w manufakturze w Miśni Johann Joachim Kändler i Peter Reinicke zaczęli projektować figurki małpek z porcelany na podstawie grafik Jean-Baptiste’a Guélarda, które ubrane w modne stroje tańczą, śpiewają, grają na instrumentach. Figurki mają wysokość od 9 do 17 centymetrów. Uważane są za parodię orkiestry i chóru dworskiego z Drezna z czasów króla Augusta III^[2]. Obecnie figurki takie pozostają w zbiorach wielu muzeów, w tym siedem w Zamku Królewskim na Wawelu^[5]. W manufakturze w Miśni nadal są produkowane^[2].

Przykładowe figurki

Figurka śpiewającej małpy

Figurka przedstawia małpkę siedzącą na składanym taborecie, na kolanach ma otwarty śpiewnik. Głowę ma odchyloną do tyłu, otwiera pyszczek jak podczas śpiewu. Ubrana jest w różową, szeroką spódnicę i gorset z żabotem ozdobionym wstążkami. Wierzchnie okrycie stanowi luźny płaszczyk w kolorze żółtym. Podstawę stanowi cokolik ozdobiony kwiatami i ornamentem rocaille. Egzemplarz ten znajduje się w zbiorach Zamku Królewskiego na Wawelu^[4].

Figurka małpy grającej na rogu

Małpka ubrana jest w zielone spodnie, różową kamizelkę, żółty szustokor i czarny kapelusz z kokardą. Opiera się na pniu, trzyma przy ustach lewą dłonią róg, prawą opiera na biodrze. Podstawę stanowi okrągły cokolik z kwiatami i ornamentem rocaille. Egzemplarz ten znajduje się w zbiorach Zamku Królewskiego na Wawelu^[6].

Przypisy

↑ 126. 24 Figuren und ein Notenpult aus der Affenkapelle/127. 21 Figuren aus der Affenkapelle, [w:] Europäisches Kunstgewerbe European Applied Arts 14.11.2018. Vorbesichtigung Preview 9.–12.11.2018, Van Ham Kunstauktionen GmbH & Co. KG, s. 42–43 (niem.).
↑ ^a ^b ^c MałgorzataM. Jendryczko MałgorzataM. (red.), Sztuka świata. Słownik terminów, t. 17, Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2013, s. 10, ISBN 978-83-213-4726-4 .
↑ Affenkapelle ware, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2021-02-08] (ang.).
↑ ^a ^b DorotaD. Gabryś DorotaD., Figurka śpiewającej małpy – z serii „Małpia orkiestra” [online], Wirtualne Muzea Małopolski [dostęp 2021-01-30] .
↑ AdamA. Spodaryk AdamA., Słodkie małpki z porcelany i zinstytucjonalizowana państwowa przemoc [online], Wirtualne Muzea Małopolski [dostęp 2021-01-30] .
↑ DorotaD. Gabryś DorotaD., Figurka małpy grającej na rogu – z serii „Małpia orkiestra” [online], Wirtualne Muzea Małopolski [dostęp 2021-01-30] .

[1] 126. 24 Figuren und ein Notenpult aus der Affenkapelle/127. 21 Figuren aus der Affenkapelle, [w:] Europäisches Kunstgewerbe European Applied Arts 14.11.2018. Vorbesichtigung Preview 9.–12.11.2018, Van Ham Kunstauktionen GmbH & Co. KG, s. 42–43 (niem.).

[Słownik-2] MałgorzataM. Jendryczko MałgorzataM. (red.), Sztuka świata. Słownik terminów, t. 17, Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2013, s. 10, ISBN 978-83-213-4726-4 .

[3] Affenkapelle ware, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2021-02-08] (ang.).

[M1-4] DorotaD. Gabryś DorotaD., Figurka śpiewającej małpy – z serii „Małpia orkiestra” [online], Wirtualne Muzea Małopolski [dostęp 2021-01-30] .

[małpki-5] AdamA. Spodaryk AdamA., Słodkie małpki z porcelany i zinstytucjonalizowana państwowa przemoc [online], Wirtualne Muzea Małopolski [dostęp 2021-01-30] .

[M2-6] DorotaD. Gabryś DorotaD., Figurka małpy grającej na rogu – z serii „Małpia orkiestra” [online], Wirtualne Muzea Małopolski [dostęp 2021-01-30] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
+[[Plik:Orologio di jean moisy con cornice di jean-claude duplessis e statuine di meissen (concerto di scimmie) 1755-60, 01.JPG|mały|16 figurek ''Małpiej orkiestry'' w paryskim [[Petit Palais]]|upright=1.2]]
-{{DNU|artykuł|podstrona=2021:01:30:Figurki porcelanowe małpek}}
+'''''Małpia orkiestra''''' (oryg. [[język niemiecki|niem.]] ''Affenkapelle'') – seria składająca się z około 25 figurek małpek z [[Porcelana|porcelany]] wyprodukowanych w [[Porcelana miśnieńska|manufakturze w Miśni]] w latach 50. i 60. XVIII wieku<ref>{{Cytuj | tytuł = Europäisches Kunstgewerbe European Applied Arts 14.11.2018. Vorbesichtigung Preview 9.–12.11.2018 | url = https://www.van-ham.com/fileadmin/Redaktion/Auktionen/Katalog_PDF/A416-Kunstgewerbe.pdf | wydawca = Van Ham Kunstauktionen GmbH & Co. KG | s = 42–43 | język = de|rozdział=126. 24 Figuren und ein Notenpult aus der Affenkapelle/127. 21 Figuren aus der Affenkapelle}}</ref><ref name="Słownik" /><ref>{{Encyklopedia Britannica |id = art/Affenkapelle-ware |tytuł = Affenkapelle ware |data dostępu = 2021-02-08}}</ref>.
-[[Plik:Orologio di jean moisy con cornice di jean-claude duplessis e statuine di meissen (concerto di scimmie) 1755-60, 01.JPG|mały|16 figurek ''Małpiej orkiestry'' w paryskim [[Petit Palais]]|upright=1.5]]
-'''''Małpia orkiestra''''' (oryg. [[język niemiecki|niem.]]''Affenkapelle'') – seria kilkudziesięciu figurek małpek z [[Porcelana|porcelany]] wyprodukowanych w [[Porcelana miśnieńska|manufakturze w Miśni]] w XVIII wieku<ref>{{Cytuj | tytuł = Europäisches   Kunstgewerbe  European   Applied Arts  14.11.2018. Vorbesichtigung Preview 9. –12.11.2018 | url = https://www.van-ham.com/fileadmin/Redaktion/Auktionen/Katalog_PDF/A416-Kunstgewerbe.pdf | wydawca = Van Ham Kunstauktionen GmbH Co. KG | s = 42–43 | język = de|rozdział=126. 24 Figuren und ein Notenpult aus der Affenkapelle/127. 21 Figuren aus der Affenkapelle}}</ref><ref name="Słownik"/>.
+== Historia ==
-Modę na dekorowanie wnętrz pałaców scenami z małpami zapoczątkował Jean Berain, który w 1711 roku wydał grafiki z małpami jako temat ikonograficzny zwany [[singerie]]. Były to przedstawienia malarskie.
+[[Plik:Figurines from the Meissen Monkey Band.jpg|thumb|Cztery figurki z małpiej orkiestry znajdujące się w [[Muzeum Narodowe w Krakowie|Muzeum Narodowym w Krakowie]]]]
+Modę na dekorowanie wnętrz pałaców scenami z małpami zapoczątkował Jean Berain, który w 1711 roku wydał grafiki z małpami jako temat ikonograficzny zwany [[singerie]]. Były to przedstawienia malarskie<ref name="M1">{{cytuj | tytuł = Figurka śpiewającej małpy – z serii „Małpia orkiestra”| data dostępu = 2021-01-30 | opublikowany = Wirtualne Muzea Małopolski | url = http://muzea.malopolska.pl/obiekty/-/a/content/4877253/4869610|autor= Dorota Gabryś}}</ref>.
-Około 1753 roku w manufakturze w Miśni [[Johann Joachim Kändler]] i [[Peter Reinicke]] zaczęli projektować figurki małpek z porcelany na podstawie grafik [[Jean-Baptiste Guélard|Jean-Baptiste’a Guélarda]], które ubrane w modne stroje tańczą, śpiewają, grają na instrumentach. Uważane są za parodię orkiestry i chóru dworskiego z Drezna z czasów króla [[August III Sas|Augusta III]]<ref name="Słownik">{{cytuj | tytuł=Sztuka świata. Słownik terminów|wolumin=17 | wydawca=Wydawnictwo Arkady | miejsce=Warszawa | data=2013 | isbn=978-83-213-4726-4|s=10|redaktor=Małgorzata Jendryczko}}</ref>.
+Około 1753 roku w manufakturze w Miśni [[Johann Joachim Kändler]] i [[Peter Reinicke]] zaczęli projektować figurki małpek z porcelany na podstawie grafik [[Jean-Baptiste Guélard|Jean-Baptiste’a Guélarda]], które ubrane w modne stroje tańczą, śpiewają, grają na instrumentach. Figurki mają wysokość od 9 do 17 centymetrów. Uważane są za parodię orkiestry i chóru dworskiego z Drezna z czasów króla [[August III Sas|Augusta III]]<ref name="Słownik">{{cytuj | tytuł=Sztuka świata. Słownik terminów|wolumin=17 | wydawca=Wydawnictwo Arkady | miejsce=Warszawa | data=2013 | isbn=978-83-213-4726-4|s=10|redaktor=Małgorzata Jendryczko}}</ref>.
-Obecnie figurki takie pozostają w zbiorach wielu muzeów, w tym kilka w [[Zamek Królewski na Wawelu|Zamku Królewskim na Wawelu]]<ref name="małpki">{{cytuj | tytuł = Słodkie małpki z porcelany i zinstytucjonalizowana państwowa przemoc| data dostępu = 2021-01-30 | opublikowany = Wirtualne Muzea Małopolski | url = http://muzea.malopolska.pl/czy-wiesz-ze/-/a/10191/slodkie-malpki-z-porcelany-i-zinstytucjonalizowana-panstwowa-przemoc|autor=Adam Spodaryk}}</ref>.
+Obecnie figurki takie pozostają w zbiorach wielu muzeów, w tym siedem w [[Zamek Królewski na Wawelu|Zamku Królewskim na Wawelu]]<ref name="małpki">{{cytuj | tytuł = Słodkie małpki z porcelany i zinstytucjonalizowana państwowa przemoc| data dostępu = 2021-01-30 | opublikowany = Wirtualne Muzea Małopolski | url = http://muzea.malopolska.pl/czy-wiesz-ze/-/a/10191/slodkie-malpki-z-porcelany-i-zinstytucjonalizowana-panstwowa-przemoc|autor=Adam Spodaryk}}</ref>. W manufakturze w Miśni nadal są produkowane<ref name="Słownik" />.
 == Przykładowe figurki ==
 === Figurka śpiewającej małpy ===
+Figurka przedstawia małpkę siedzącą na składanym taborecie, na kolanach ma otwarty śpiewnik. Głowę ma odchyloną do tyłu, otwiera pyszczek jak podczas śpiewu. Ubrana jest w różową, szeroką spódnicę i [[gorset]] z [[żabot]]em ozdobionym wstążkami. Wierzchnie okrycie stanowi luźny płaszczyk w kolorze żółtym. Podstawę stanowi cokolik ozdobiony kwiatami i [[Rocaille|ornamentem rocaille]]. Egzemplarz ten znajduje się w zbiorach Zamku Królewskiego na Wawelu<ref name="M1" />.
-[[Plik:ZKWawel 5127 Figurka spiewajacej malpy 01 32.png|Figurka śpiewającej małpy|80px|left]]
-Figurka przedstawia małpkę siedzącą na składanym taborecie, na kolanach ma otwarty śpiewnik. Głowę ma odchyloną do tyłu, otwiera pyszczek jak podczas śpiewu. Ubrana jest w różową, szeroką spódnicę i [[gorset]] z [[żabot]]em ozdobionym wstążkami. Wierzchnie okrycie stanowi luźny płaszczyk w kolorze żółtym. Podstawę stanowi cokolik ozdobiony kwiatami i [[Rocaille|ornamentem rocaille]].  Egzemplarz ten znajduje się w zbiorach Zamku Królewskiego na Wawelu<ref name="M1">{{cytuj | tytuł = Figurka śpiewającej małpy – z serii „Małpia orkiestra”| data dostępu = 2021-01-30 | opublikowany = Wirtualne Muzea Małopolski | url = http://muzea.malopolska.pl/obiekty/-/a/content/4877253/4869610}}</ref>.
 === Figurka małpy grającej na rogu ===
+Małpka ubrana jest w zielone spodnie, różową kamizelkę, żółty [[szustokor]] i czarny kapelusz z kokardą. Opiera się na pniu, trzyma przy ustach lewą dłonią róg, prawą opiera na biodrze. Podstawę stanowi okrągły cokolik z kwiatami i ornamentem [[rocaille]]. Egzemplarz ten znajduje się w zbiorach Zamku Królewskiego na Wawelu<ref name="M2">{{cytuj | tytuł = Figurka małpy grającej na rogu – z serii „Małpia orkiestra”| data dostępu = 2021-01-30 | opublikowany = Wirtualne Muzea Małopolski | url = http://muzea.malopolska.pl/obiekty/-/a/content/4877266/4869610/|autor= Dorota Gabryś}}</ref>.
-[[Plik:ZKWawel 5132 Figurka malpy grajacej na rogu 06 35.png|Figurka małpy grającej na rogu|80px|left]]
-Małpka ubrana jest w zielone spodnie, różową kamizelkę, żółty [[szustokor]] i czarny kapelusz z kokardą. Opiera się na pniu, trzyma przy ustach lewą dłonią róg, prawą opiera na biodrze. Podstawę stanowi okrągły cokolik z kwiatami i ornamentem rocaille.  Egzemplarz ten znajduje się w zbiorach Zamku Królewskiego na Wawelu<ref name="M2">{{cytuj | tytuł = Figurka małpy grającej na rogu – z serii „Małpia orkiestra”| data dostępu = 2021-01-30 | opublikowany = Wirtualne Muzea Małopolski | url = http://muzea.malopolska.pl/obiekty/-/a/content/4877266/4869610/}}</ref>.
 {{clear}}
 == Przypisy ==
 {{commonscat|Meissen Monkey Band|Małpia orkiestra}}
 {{Przypisy}}
-[[Kategoria:Porcelana]]
+[[Kategoria:Johann Joachim Kändler]]
+[[Kategoria:Figurki]]