Smokrzyn łojodajny: Różnice pomiędzy wersjami
Wygląd
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
uzupełnienie opisu, dostosowanie art. do szablonu, commons, drobne merytoryczne |
m robot dodaje: ru:Сальное дерево; zmiany kosmetyczne |
||
Linia 19: | Linia 19: | ||
'''Łojowe drzewo''' (''Sapium sebiferum''), zwane także smokrzynem łojodalnym lub maścierzą łojodalną - [[gatunek (biologia)|gatunek]] drzewa z rodziny [[wilczomleczowate|wilczomleczowatych]] (''Euphorbiaceae''). Pochodzi z wschodniej [[Azja|Azji]], występuje przede wszystkim we wschodniej części kontynentalnych [[Chińska Republika Ludowa|Chin]], w [[Japonia|Japonii]] i na [[Tajwan]]ie. Występuje również w południowej części [[Stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]] jako [[gatunek inwazyjny]], gdzie roślinę sprowadzono w czasach kolonialnych. |
'''Łojowe drzewo''' (''Sapium sebiferum''), zwane także smokrzynem łojodalnym lub maścierzą łojodalną - [[gatunek (biologia)|gatunek]] drzewa z rodziny [[wilczomleczowate|wilczomleczowatych]] (''Euphorbiaceae''). Pochodzi z wschodniej [[Azja|Azji]], występuje przede wszystkim we wschodniej części kontynentalnych [[Chińska Republika Ludowa|Chin]], w [[Japonia|Japonii]] i na [[Tajwan]]ie. Występuje również w południowej części [[Stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]] jako [[gatunek inwazyjny]], gdzie roślinę sprowadzono w czasach kolonialnych. |
||
[[Grafika:ChineseTallowSeedpods.jpg|thumb|left|Owoce drzewa]] |
[[Grafika:ChineseTallowSeedpods.jpg|thumb|left|Owoce drzewa]] |
||
===Charakterystyka=== |
=== Charakterystyka === |
||
;Pokrój:Drzewo o wysokości do 10 m. |
;Pokrój:Drzewo o wysokości do 10 m. |
||
;[[Liść|Liście]]: Romboidalne (rzadziej sercowate), całobrzegie, długoogonkowe. [[Ulistnienie]] jest naprzemianległe. Liście są jasnozielone a ich spodnia strona jest nieco wyblakła. Jesienią zmieniają barwę na jasnożółtą, pomarańczową, purpurową lub czerwoną. |
;[[Liść|Liście]]: Romboidalne (rzadziej sercowate), całobrzegie, długoogonkowe. [[Ulistnienie]] jest naprzemianległe. Liście są jasnozielone a ich spodnia strona jest nieco wyblakła. Jesienią zmieniają barwę na jasnożółtą, pomarańczową, purpurową lub czerwoną. |
||
Linia 25: | Linia 25: | ||
;[[Owoc]]e: Zawierająca przeważnie 3 pestki kuliste [[torebka (botanika)|torebki]], podczas rozwoju zmieniają barwę z zielonej na czarnobrązową. [[Nasienie|Nasiona]] o średnicy do 7 mm otoczone są woskowatą, tłustą, białą otoczką. |
;[[Owoc]]e: Zawierająca przeważnie 3 pestki kuliste [[torebka (botanika)|torebki]], podczas rozwoju zmieniają barwę z zielonej na czarnobrązową. [[Nasienie|Nasiona]] o średnicy do 7 mm otoczone są woskowatą, tłustą, białą otoczką. |
||
===Zastosowania=== |
=== Zastosowania === |
||
*Na rodzimych terenach drzewa z tłustej otoczki [[nasienie|nasion]] produkuje się tzw. "chiński łój" wykorzystywany do wytworu [[świeca|świec]] i [[mydło|mydła]], natomiast z [[liść|liści]] produkuje się czarny barwnik i używane są w [[ziołolecznictwo|ziołolecznictwie]] do leczenie [[czyrak|czyraków]]. Łój może posłużyć również jako [[olej roślinny]]. |
*Na rodzimych terenach drzewa z tłustej otoczki [[nasienie|nasion]] produkuje się tzw. "chiński łój" wykorzystywany do wytworu [[świeca|świec]] i [[mydło|mydła]], natomiast z [[liść|liści]] produkuje się czarny barwnik i używane są w [[ziołolecznictwo|ziołolecznictwie]] do leczenie [[czyrak|czyraków]]. Łój może posłużyć również jako [[olej roślinny]]. |
||
*Drzewo produkuje nektar, co czyni z niego dobrą [[roślina miododajna|roślinę miododajną]]. |
*Drzewo produkuje nektar, co czyni z niego dobrą [[roślina miododajna|roślinę miododajną]]. |
||
Linia 31: | Linia 31: | ||
*Roślina jest bardzo ozdobna, szybko rośnie i daje dużo cienia. Szczególnie sprawdza się jako [[roślina ozdobna]] na obszarach o dużej [[amplituda|amplitudzie]] temperatur. Jesienią liście drzewa przybierają wiele kontrastujących ze sobą barw. |
*Roślina jest bardzo ozdobna, szybko rośnie i daje dużo cienia. Szczególnie sprawdza się jako [[roślina ozdobna]] na obszarach o dużej [[amplituda|amplitudzie]] temperatur. Jesienią liście drzewa przybierają wiele kontrastujących ze sobą barw. |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
<div style="font-size:85%"> |
<div style="font-size:85%"> |
||
#{{cytuj książkę |nazwisko= Podbielkowski |imię=Zbigniew |tytuł= Słownik roślin użytkowych |rok=1989 |wydawca= PWRiL |miejsce=Warszawa |isbn= 83-09-00256-4 }} (Charakterystyka) |
#{{cytuj książkę |nazwisko= Podbielkowski |imię=Zbigniew |tytuł= Słownik roślin użytkowych |rok=1989 |wydawca= PWRiL |miejsce=Warszawa |isbn= 83-09-00256-4 }} (Charakterystyka) |
||
</div> |
</div> |
||
⚫ | |||
[[en:Chinese tallow]] |
[[en:Chinese tallow]] |
||
[[es:Triadica sebifera]] |
[[es:Triadica sebifera]] |
||
[[ja:ナンキンハゼ]] |
[[ja:ナンキンハゼ]] |
||
[[pt:Sapium sebiferum]] |
[[pt:Sapium sebiferum]] |
||
[[ru:Сальное дерево]] |
|||
[[zh:烏桕]] |
[[zh:烏桕]] |
Wersja z 11:56, 4 kwi 2008
Łojowe drzewo (Sapium sebiferum), zwane także smokrzynem łojodalnym lub maścierzą łojodalną - gatunek drzewa z rodziny wilczomleczowatych (Euphorbiaceae). Pochodzi z wschodniej Azji, występuje przede wszystkim we wschodniej części kontynentalnych Chin, w Japonii i na Tajwanie. Występuje również w południowej części Stanów Zjednoczonych jako gatunek inwazyjny, gdzie roślinę sprowadzono w czasach kolonialnych.
Charakterystyka
- Pokrój
- Drzewo o wysokości do 10 m.
- Liście
- Romboidalne (rzadziej sercowate), całobrzegie, długoogonkowe. Ulistnienie jest naprzemianległe. Liście są jasnozielone a ich spodnia strona jest nieco wyblakła. Jesienią zmieniają barwę na jasnożółtą, pomarańczową, purpurową lub czerwoną.
- Kwiaty
- Roślina jest jednopienna - na jednym drzewie występują kwiatostany męskie i żeńskie. Żółtozielone lub białe kwiatostany drzewa występują w gronach długości około 20 cm. Wyżej rosną liczne kwiaty męskie, niżej kilka kwiatów żeńskich. Kwiaty męskie mają 2-3-dzielny kielich i 2-3 pręciki, kwiaty żeńskie kielich 3 (4-5)-dzielny i 1 słupek.
- Owoce
- Zawierająca przeważnie 3 pestki kuliste torebki, podczas rozwoju zmieniają barwę z zielonej na czarnobrązową. Nasiona o średnicy do 7 mm otoczone są woskowatą, tłustą, białą otoczką.
Zastosowania
- Na rodzimych terenach drzewa z tłustej otoczki nasion produkuje się tzw. "chiński łój" wykorzystywany do wytworu świec i mydła, natomiast z liści produkuje się czarny barwnik i używane są w ziołolecznictwie do leczenie czyraków. Łój może posłużyć również jako olej roślinny.
- Drzewo produkuje nektar, co czyni z niego dobrą roślinę miododajną.
- Drewno jest wykorzystywane w przemyśle meblarskim.
- Roślina jest bardzo ozdobna, szybko rośnie i daje dużo cienia. Szczególnie sprawdza się jako roślina ozdobna na obszarach o dużej amplitudzie temperatur. Jesienią liście drzewa przybierają wiele kontrastujących ze sobą barw.
Bibliografia
- Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4. (Charakterystyka)