Przejdź do zawartości

Smokrzyn łojodajny: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Selso (dyskusja | edycje)
uzupełnienie opisu, dostosowanie art. do szablonu, commons, drobne merytoryczne
MastiBot (dyskusja | edycje)
m robot dodaje: ru:Сальное дерево; zmiany kosmetyczne
Linia 19: Linia 19:
'''Łojowe drzewo''' (''Sapium sebiferum''), zwane także smokrzynem łojodalnym lub maścierzą łojodalną - [[gatunek (biologia)|gatunek]] drzewa z rodziny [[wilczomleczowate|wilczomleczowatych]] (''Euphorbiaceae''). Pochodzi z wschodniej [[Azja|Azji]], występuje przede wszystkim we wschodniej części kontynentalnych [[Chińska Republika Ludowa|Chin]], w [[Japonia|Japonii]] i na [[Tajwan]]ie. Występuje również w południowej części [[Stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]] jako [[gatunek inwazyjny]], gdzie roślinę sprowadzono w czasach kolonialnych.
'''Łojowe drzewo''' (''Sapium sebiferum''), zwane także smokrzynem łojodalnym lub maścierzą łojodalną - [[gatunek (biologia)|gatunek]] drzewa z rodziny [[wilczomleczowate|wilczomleczowatych]] (''Euphorbiaceae''). Pochodzi z wschodniej [[Azja|Azji]], występuje przede wszystkim we wschodniej części kontynentalnych [[Chińska Republika Ludowa|Chin]], w [[Japonia|Japonii]] i na [[Tajwan]]ie. Występuje również w południowej części [[Stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]] jako [[gatunek inwazyjny]], gdzie roślinę sprowadzono w czasach kolonialnych.
[[Grafika:ChineseTallowSeedpods.jpg|thumb|left|Owoce drzewa]]
[[Grafika:ChineseTallowSeedpods.jpg|thumb|left|Owoce drzewa]]
===Charakterystyka===
=== Charakterystyka ===
;Pokrój:Drzewo o wysokości do 10 m.
;Pokrój:Drzewo o wysokości do 10 m.
;[[Liść|Liście]]: Romboidalne (rzadziej sercowate), całobrzegie, długoogonkowe. [[Ulistnienie]] jest naprzemianległe. Liście są jasnozielone a ich spodnia strona jest nieco wyblakła. Jesienią zmieniają barwę na jasnożółtą, pomarańczową, purpurową lub czerwoną.
;[[Liść|Liście]]: Romboidalne (rzadziej sercowate), całobrzegie, długoogonkowe. [[Ulistnienie]] jest naprzemianległe. Liście są jasnozielone a ich spodnia strona jest nieco wyblakła. Jesienią zmieniają barwę na jasnożółtą, pomarańczową, purpurową lub czerwoną.
Linia 25: Linia 25:
;[[Owoc]]e: Zawierająca przeważnie 3 pestki kuliste [[torebka (botanika)|torebki]], podczas rozwoju zmieniają barwę z zielonej na czarnobrązową. [[Nasienie|Nasiona]] o średnicy do 7 mm otoczone są woskowatą, tłustą, białą otoczką.
;[[Owoc]]e: Zawierająca przeważnie 3 pestki kuliste [[torebka (botanika)|torebki]], podczas rozwoju zmieniają barwę z zielonej na czarnobrązową. [[Nasienie|Nasiona]] o średnicy do 7 mm otoczone są woskowatą, tłustą, białą otoczką.


===Zastosowania===
=== Zastosowania ===
*Na rodzimych terenach drzewa z tłustej otoczki [[nasienie|nasion]] produkuje się tzw. "chiński łój" wykorzystywany do wytworu [[świeca|świec]] i [[mydło|mydła]], natomiast z [[liść|liści]] produkuje się czarny barwnik i używane są w [[ziołolecznictwo|ziołolecznictwie]] do leczenie [[czyrak|czyraków]]. Łój może posłużyć również jako [[olej roślinny]].
*Na rodzimych terenach drzewa z tłustej otoczki [[nasienie|nasion]] produkuje się tzw. "chiński łój" wykorzystywany do wytworu [[świeca|świec]] i [[mydło|mydła]], natomiast z [[liść|liści]] produkuje się czarny barwnik i używane są w [[ziołolecznictwo|ziołolecznictwie]] do leczenie [[czyrak|czyraków]]. Łój może posłużyć również jako [[olej roślinny]].
*Drzewo produkuje nektar, co czyni z niego dobrą [[roślina miododajna|roślinę miododajną]].
*Drzewo produkuje nektar, co czyni z niego dobrą [[roślina miododajna|roślinę miododajną]].
Linia 31: Linia 31:
*Roślina jest bardzo ozdobna, szybko rośnie i daje dużo cienia. Szczególnie sprawdza się jako [[roślina ozdobna]] na obszarach o dużej [[amplituda|amplitudzie]] temperatur. Jesienią liście drzewa przybierają wiele kontrastujących ze sobą barw.
*Roślina jest bardzo ozdobna, szybko rośnie i daje dużo cienia. Szczególnie sprawdza się jako [[roślina ozdobna]] na obszarach o dużej [[amplituda|amplitudzie]] temperatur. Jesienią liście drzewa przybierają wiele kontrastujących ze sobą barw.


=== Bibliografia ===
[[Kategoria:Wilczomleczowate]]
===Bibliografia===
<div style="font-size:85%">
<div style="font-size:85%">
#{{cytuj książkę |nazwisko= Podbielkowski |imię=Zbigniew |tytuł= Słownik roślin użytkowych |rok=1989 |wydawca= PWRiL |miejsce=Warszawa |isbn= 83-09-00256-4 }} (Charakterystyka)
#{{cytuj książkę |nazwisko= Podbielkowski |imię=Zbigniew |tytuł= Słownik roślin użytkowych |rok=1989 |wydawca= PWRiL |miejsce=Warszawa |isbn= 83-09-00256-4 }} (Charakterystyka)
</div>
</div>

[[Kategoria:Wilczomleczowate]]

[[en:Chinese tallow]]
[[en:Chinese tallow]]
[[es:Triadica sebifera]]
[[es:Triadica sebifera]]
[[ja:ナンキンハゼ]]
[[ja:ナンキンハゼ]]
[[pt:Sapium sebiferum]]
[[pt:Sapium sebiferum]]
[[ru:Сальное дерево]]
[[zh:烏桕]]
[[zh:烏桕]]

Wersja z 11:56, 4 kwi 2008

Szablon:Roślina infobox

Łojowe drzewo (Sapium sebiferum), zwane także smokrzynem łojodalnym lub maścierzą łojodalną - gatunek drzewa z rodziny wilczomleczowatych (Euphorbiaceae). Pochodzi z wschodniej Azji, występuje przede wszystkim we wschodniej części kontynentalnych Chin, w Japonii i na Tajwanie. Występuje również w południowej części Stanów Zjednoczonych jako gatunek inwazyjny, gdzie roślinę sprowadzono w czasach kolonialnych.

Owoce drzewa

Charakterystyka

Pokrój
Drzewo o wysokości do 10 m.
Liście
Romboidalne (rzadziej sercowate), całobrzegie, długoogonkowe. Ulistnienie jest naprzemianległe. Liście są jasnozielone a ich spodnia strona jest nieco wyblakła. Jesienią zmieniają barwę na jasnożółtą, pomarańczową, purpurową lub czerwoną.
Kwiaty
Roślina jest jednopienna - na jednym drzewie występują kwiatostany męskie i żeńskie. Żółtozielone lub białe kwiatostany drzewa występują w gronach długości około 20 cm. Wyżej rosną liczne kwiaty męskie, niżej kilka kwiatów żeńskich. Kwiaty męskie mają 2-3-dzielny kielich i 2-3 pręciki, kwiaty żeńskie kielich 3 (4-5)-dzielny i 1 słupek.
Owoce
Zawierająca przeważnie 3 pestki kuliste torebki, podczas rozwoju zmieniają barwę z zielonej na czarnobrązową. Nasiona o średnicy do 7 mm otoczone są woskowatą, tłustą, białą otoczką.

Zastosowania

  • Na rodzimych terenach drzewa z tłustej otoczki nasion produkuje się tzw. "chiński łój" wykorzystywany do wytworu świec i mydła, natomiast z liści produkuje się czarny barwnik i używane są w ziołolecznictwie do leczenie czyraków. Łój może posłużyć również jako olej roślinny.
  • Drzewo produkuje nektar, co czyni z niego dobrą roślinę miododajną.
  • Drewno jest wykorzystywane w przemyśle meblarskim.
  • Roślina jest bardzo ozdobna, szybko rośnie i daje dużo cienia. Szczególnie sprawdza się jako roślina ozdobna na obszarach o dużej amplitudzie temperatur. Jesienią liście drzewa przybierają wiele kontrastujących ze sobą barw.

Bibliografia

  1. Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4. (Charakterystyka)