Slavoj Žižek

Slavoj Žižek

Data i miejsce urodzenia	21 Marca 1949 Lublana, Jugosławia
Zawód, zajęcie	filozof
Narodowość	słoweńska

{{Biogram infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | alt grafiki = Nieznane pola: "podpis".

Slavoj Žižek (Sławoj Żiżek) (ur. 21 marca 1949 w Lublanie) – słoweński socjolog, filozof, marksista i krytyk kultury.

Życie i działalność

Jest profesorem w Instytucie Socjologii Uniwersytetu w Lublanie, wykłada także w European Graduate School i na uniwersytetach amerykańskich. Wprowadza do współczesnej filozofii dorobek psychoanalizy, przede wszystkim na pole analiz zjawisk społecznych, jest także komentatorem myśli francuskiego psychoanalityka Jacques'a Lacana. Inspiruje się również niemieckim idealizmem oraz marksizmem.

Cechą charakterystyczną jego książek są częste odwołania do kina, literatury i sztuk wizualnych, a także kultury masowej. Znawca i komentator współczesnej kinematografii. W 2006 wystąpił w filmie dokumentalnym Sophie Fiennes Zboczona historia kina (The Pervert's Guide to Cinema), do którego sam napisał scenariusz. Komentuje w nim filmy – od tych z lat 30., po hollywoodzkie produkcje – Frankenstein (1931), Ptaki (1963), Matrix (1999) i wiele innych. Bohater pełnometrażowego filmu dokumentalnego Žižek! w reżyserii Astry Taylor, wyprodukowanego przez Documentary Campaign w 2005.

W latach osiemdziesiątych należał do opozycji antykomunistycznej w byłej Jugosławii. W roku 1990 był jednym z kandydatów do stanowiska prezydenta Republiki Słowenii.

W Polsce książki Žižka wydaje m.in. Korporacja Ha!art i Wydawnictwo Krytyki Politycznej. Drukowany w polskiej prasie, głównie w „Dzienniku”, „Le Monde diplomatique” i „Gazecie Wyborczej”.

Tłumaczenia prac na język polski

• Wzniosły obiekt ideologii, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2001, ISBN 83-229-2107-1 (The Sublime Object of Ideology 1989)
• Patrząc z ukosa. Do Lacana przez kulturę popularną, Warszawa 2003, Wydawnictwo KR, ISBN 83-89158-17-5 (Looking Awry: an introduction to Jacques Lacan through popular culture 1991)
• Przekleństwo fantazji, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2001, ISBN 83-229-2113-6 (The Plague of Fantasies 1997)
• Kruchy absolut czyli Dlaczego warto walczyć o chrześcijańskie dziedzictwo, Warszawa 2009, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, seria Idee (t. XV), s. 177, ISBN 978-83-61006-64-0 (The Fragile Absolute: Or, Why is the Christian Legacy Worth Fighting For? 2000)
• (z Dolarem Mladenem) Druga śmierć opery, Warszawa 2008, Wydawnictwo Sic!, s 322, ISBN 978-83-60457-63-4 (Opera's Second Death 2001)
• Lacrimae rerum. Kieślowski, Hitchcock, Tarkowski, Lynch, Warszawa 2007, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Seria Idee (t. IV), ISBN 978-83-89911-79-7 (The Fright of Real Tears: Krzysztof Kieślowski Between Theory and Post-Theory 2001)
• O wierze, Warszawa 2008, Wydawnictwo Aletheia, s. 253, ISBN 978-83-61182-11-5 (On Belief 2001)
• Rewolucja u bram, Warszawa 2006, 2007 Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Seria Idee (t. I), ISBN 83-89911-60-4 (Revolution at the Gates. Žižek on Lenin, the 1917 Writings 2002)
• Kukła i karzeł. Perwersyjny rdzeń chrzescijaństwa, Bydgoszcz 2006, Wydawnictwo Branta, ISBN 83-60186-40-5 (Puppet and the Dwarf. The Perverse Core of Christianity 2003)
• Lacan. Przewodnik Krytyki Politycznej, Warszawa 2008, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Seria Przewodniki Krytyki Politycznej (t. III), ISBN 978-83-61006-12-1 (How to Read Lacan 2006)
• W obronie przegranych spraw, Warszawa 2008, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, ISBN 978-83-61006-29-9 (In Defense of Lost Causes 2008)
• Przemoc : sześć spojrzeń z ukosa, Warszawa 2010, Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza, ISBN 978-83-7495-851-6 (Violence: Big Ideas/Small Books, 2008)
• Od tragedii do farsy, czyli jak historia się powtarza, Warszawa 2011, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, ISBN 978-83-62467-12-9 (First As Tragedy, Then As Farce, 2009)

Opracowania

• Tony Meyers, Slavoj Žižek Žižek. Przewodnik Krytyki Politycznej, red. i wybór tekstów Julian Kutyła, Maciej Kropiwnicki, Sławomir Sierakowski, Warszawa 2009, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Seria Przewodniki Krytyki Politycznej (t. X), ISBN 978-83-61006-63-3)

Wybór innych prac w oryginale

• For They Do Not Know What They Do. Enjoyment as a Political Factor, 1991
• Everything You Always Wanted to Know About Lacan But Were Afraid to Ask Hitchcock, 1992
• Enjoy Your Symptom!, 1992
• Metastases of Enjoyment. Six Essays on Women and Causality, 1994
• The Indivisible Remainder. An Essay on Schelling and Related Matters, 1996

Linki zewnętrzne

• Slavoj Žižek na stronach European Graduate School
• Žižek na stronach Lacan.com
• Slavoj Žižek, "Is It Still Possible to Be a Hegelian Today?" (Czy to Wciąż Możliwe Być Współcześnie Heglistą), Hegel-Lecture 2011, filmowe nagrania wykładu, Dahlem Humanities Center, Freie Universität Berlin, 2011. (YouTube, j.ang.)
• Hasło Slavoj Žižek w Internet Encyclopedia of Philosophy (j.ang).